Temat 1 : Ballada o pannie z jeziora – Adam Mickiewicz „witezianka”.
Temat 2 : Czy natura moe wymierzad kar? 17.02.21r.
Na dzisiejszej lekcji poznacie utwór Adama Mickiewicza pt. „witezianka”, który znajduje si
na licie lektur obowizkowych dla klas VII i VIII. Znajomod jego treci i budowy bdzie Was
obowizywaa na egzaminie po klasie ósmej!
1. Przypomnienie wiadomoci o yciu i twórczoci wieszcza. Podrcznik s. 204.
2. Odsuchanie wzorcowej recytacji utworu.
https://epodreczniki.pl/a/switezianka---adam-mickiewicz/D12q5Bdf0
4. Praca z tekstem lektury.
5.
podaniu zwizanym ze witezi.
karze.
nieokrelonym czasie, nad
Cechy fizyczne przybiera postad piknej dziewczyny o niezwykej urodzie, aby poddad strzelca próbie
nimfa wodna posiada nadprzyrodzone moce
pikny, mody czowiek myliwy z boru,
Cechy charakteru tajemnicza, skrywajca prawd o swoim pochodzeniu, nieufna, niedowierzajca kochankowi, oczekujca staoci w uczuciach i wiernoci, wystawiajca kochanka na próby
okazuje przywizanie do dziewczyny, brak mu silnego charakteru, atwo ulega wpywom, daje si zwied obietnicy tajemniczej nimfy, niestay w uczuciach, rzucajcy sowa na wiatr, nie umie zwalczyd pokus
Powody podejmowanych dziaao
uleganie nastrojowi chwili, lekkomylnod, nieumiejtnod przewidywania konsekwencji
8.
9.
rusaki);
zemsta);
Odrzucona miod
nastrój grozy i tajemniczoci ( ukazanie wydarzeo na tle budzcej niepokój przyrody
– ciemny las, noc, wzburzona woda, mgy i tajemnicze byski na tafli jeziora);
ludowod ( ludowe wyobraenia – w jeziorze mieszkaj nimfy: ludowod moralna –
nie ma winy bez kary);
melodyjnod ( regularna budowa utworu- czterowersowe zwrotki, wersy zoone na
przemian z omiu i dziesiciu sylab, stay ukad rymów:
abab np. mody- wody , dziewica – ksiyca
liczne powtórzenia ( anafory) np. Biey i patrzy, patrzy i biey);
poczenie elementów epiki ( opowied narratora o losach strzelca),
liryki (podzia na strofy, podkrelenie atmosfery niezwykoci
i oddanie emocji bohaterów poprzez nagromadzenie rodków stylistycznych: pytao,
wykrzyknieo, powtórzeo, porównao, przenoni i epitetów);
dramatu ( wystpowanie dialogów).
Notatka
Natura jest jednym z gównych bohaterów, obok dziewczyny i strzelca. Jej obecnod nie tylko tworzy nastrój
panujcy w utworze (noc, wiato ksiyca, bór, brzeg jeziora), lecz take wskazuje na upyw czasu (np. mijajce
lato i oznaki zbliajcej si jesieni). Przyroda ma si sprawcz, wymierza kar, jest stranikiem moralnoci. Due
znaczenie ma te zmienny charakter natury – dziki niemu przyroda moe na bieco reagowad na
poszczególne wydarzenia. Jej dziaania s cile zwizane z opowiadan histori, np. zrywajcy si wiatr
wywoujcy fale na jeziorze to zapowied próby, burzca si woda to kara wymierzona przez dziewczyn.
Natura z milczcego wiadka uczucia, które rodzi si pomidzy strzelcem i dziewczyn, przeobraa si niemal
w besti poerajc niewiernego kochanka.
rodki wykorzystane przy opisie natury to przede wszystkim epitety (gsty las, wodne przestworza, srebrzyste
bonie), onomatopeje (zaszumia), wyliczenia (wietrzyk wisn, oboczek pryska) czy hiperbola (roztwiera
paszcz otchao podwodna).
• Ballada to wierszowany utwór o niesamowitych, czsto fantastycznych, wydarzeniach, które mog budzid
groz. Nawizuje do legend, wierzeo ludowych i moralnoci ludowej. Istotn rol odgrywa w niej przyroda,
która jest ukazana jako wiadek zdarzeo.
• Ballada czy elementy liryki (podzia na strofy, bogaty w rodki stylistyczne jzyk: powtórzenia, epitety,
metafory, porównania), epiki (m.in.: fabua, narrator, bohaterowie), i dramatu (dialogi).
Zadanie domowe
1. Uzupenijcie karty pracy . Uczniowie z numerami od 1-7 wysyaj mi uzupenion kart pracy
nr 1, uczniowie z nr od 8 -14 kart pracy nr 2, a uczniowie z nr od 15-21 kart pracy nr 3.
Termin nadsyania prac do 18. 02.21r.
Dla chtnych – przesyam link do strony e – podrczniki pl. Tam znajdziecie ciekawe propozycje
dwiczeo, które moecie wykonad samodzielnie i które pozwol Wam utrwalid zdobyt na lekcji
wiedz nt. utworu A. Mickiewicza „witezianka”