Doradztwo zawodowe Joanna Abramowicz-Jaoszyska semestr V

Zachowania prozdrowotne i stres

Zachowania Prozdrowotne:Najoglniej mwic s to te zachowania, wszelkie formy aktywnoci celowej, ukierunkowanej na ochron lub osignicie poprawy wasnego zdrowia.Mona wyrni 5 klas zachowa prozdrowotnych ( wg J. Wardla A. Steptoe'a)unikanie uywek - czyli alkoholu czy narkotykw, papierosw

bezpieczne prowadzenie samochodu- czyli uywanie pasw bezpieczestwa ( take na tylnych siedzeniach!!!), jazda z mniejsz szybkoci, czy prowadzenie samochodu tylko wtedy gdy dobrze si czujemy.

zwyczaje ywieniowe - czyli jedzenie wikszej iloci warzyw i owocw, zmniejszenie iloci zjadanych tuszczw zawierajcych cholesterol itp.

pozytywne praktyki zdrowotne - wiczenia fizyczne, mycie zbw, odpowiednia higiena otoczenia i samego siebie

zachowania zwizane z dziaalnoci prewencyjn - regularne wizyty kontrolne u lekarzy pierwszego kontaktu i stomatologw, samokontrole.

Ze zdrowiem czowieka zwizane s zachowania zdrowotne bdce nieodcznymelementem stylu ycia. Termin styl ycia (wg definicji zawartej w Sowniku podstawowychterminw promocji zdrowia) odnosi si do zespou codziennych zachowa, specyficznych dla danej jednostki lub zbiorowoci. Zakada si, i styl ycia ksztatuje si w procesie wzajemnego oddziaywania bardzo szeroko pojtych warunkw ycia oraz indywidualnych wzorw zachowa, zdeterminowanych przez czynniki kulturowe i cechy osobiste jednostekA oto 10 najwaniejszych zasad postpowania i zachowania czowieka, sucych zachowaniu i pomnaaniu zdrowia s (za Z. Cendrowskim):1.Wiedza o samym sobie czyli rozumienie przez czowieka zasad funkcjonowania organizmu,w takim stopniu by oceni stan swojego zdrowia, umie przewidywa i nie dopuszczado zachorowa, wspomaga zdrowie m. in. przez zdrowy styl ycia.2. Utrzymywanie si obronnych w staej gotowoci czyli niedopuszczanie do zachowasprzyjajcych obnieniu odpornoci organizmu.3. Nie naduywanie lekw.4. Utrzymywanie wszechstronnej aktywnoci fizycznej.5. Prawidowe odywianie si (wyeliminowanie max. z diety tuszczw zwierzcych,cukru, spoywanie duych iloci owocw i warzyw, ograniczanie spoycia potrawo duej zawartoci cholesterolu).6. Hartowanie si czyli wiadome i planowe poddawanie swego ciaa i psychiki rnegorodzaju bodcom, by przygotowa si do sytuacji trudnych.7. Rozwijanie umiejtnoci walki ze stresem czyli wiadome i planowe sterowanie swoimireakcjami.8. Wyeliminowanie naogw.9. yczliwo dla innych czyli bycie czowiekiem czynicym dobro, yczliwym dlainnych, znajcym pojcia: tolerancja, kompromis.10. Zachowanie postawy copingowej - czyli demonstrowanie optymistycznych postawwzmacniajcych czowieka psychicznie i tworzcych obraz samego siebie u innychbardziej optymistycznym, ni jest w rzeczywisto. Stres jest zjawiskiem biologicznym, stanowicym reakcj organizmu na jakiekolwiek stawiane mu wymagania: fizyczne lub psychiczne. Pojciem stres okrela si wszystkie bodce, ktre zmieniaj stopie gotowoci czowieka do dziaania. Stres moe by spowodowany czynnikami umysowymi, fizjologicznymi, anatomicznymi lub fizycznymi. Osoba odczuwajca stres jest pobudzona emocjonalnie, ma przyspieszon akcje serca, wysze cinienie krwi, przyspieszony oddech, odczuwa sucho w ustach, na ciele pojawia si gsia skrka, nastpuje wzrost stenia cukru we krwi. Dla kadego z nas czynniki wywoujce stres mog by rne. S ludzie, ktrzy stresuj si kadym publicznym wystpieniem, przemow, a nawet zwyka wizyta w sklepie czy urzdzie moe wywoa u nich objawy zdenerwowania i niepokoju. Na drugim biegunie znajduj si ci, ktrych odporno na stres jest ponadprzecitna. Z reguy to oni wybieraj zawody, gdzie stres w pracy jest codziennoci- straakw, policjantw, lekarzy, ratownikw medycznych.Dla wszystkich jednak, niezalenie od indywidualnej podatnoci, istniej sytuacje szczeglnie nasilajce stres. S to momenty niepewnoci, braku wiary we wasne siy i umiejtnoci, nagromadzenia nadmiaru obowizkw, z ktrymi nie umiemy sobie poradzi i obawa przed bliej nieokrelon katastrof. Nietrudno skojarzy, e takie sytuacje maj miejsce najczciej w naszym yciu zawodowym, dlatego stres w pracy jest bardzo popularnym zjawiskiem. Duym rdem stresu moe jednak by take ycie rodzinne, problemy z akceptacj wasnego wygldu, wasnej choroby lub izolacja spoeczna zwizana na przykad z emigracj.
Przewleky stres to dla naszego organizmu ogromne obcienie. Stae napicie nerwowe jest prost drog do rnych zaburze psychologicznych jak depresja czy nerwica. Aby nie dopuci stresu do naszego ycia lub zredukowa jego poziom, musimy przede wszystkim zadba o prawidowy odpoczynek. Odpoczywajmy aktywnie: spacery, pywanie lub inna dowolna forma aktywnoci fizycznej to wietny sposb na stres. Zadbajmy o satysfakcjonujce kontaktyz przyjacimi, nie aujmy czasu na chwile spdzone w gronie bliskich. Nie wymagajmy od siebie rzeczy niemoliwych i dajmy sobie prawo do popeniania bdw. Stres nie zniknie tak dugo, jak dugo bdziemy prowadzi aktywne ycie, ale poprzez waciw higien pracy, zdrowy sen i prawidowe odywianie moemy go znacznie zmniejszy.Jak wynika z powyszego by zmniejszy stres i sprawi by by on motorem do dziaania,a nie tylko czynnikiem utrudniajcym codzienne ycie potrzebne s zachowania prozdrowotne.Potrzebujemy wiadomej wiedzy o samym sobie a co najwaniejsze po prostu polubi lubi siebie.