Liczby względne i wykresy

Liczby względne i wykresy

dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego

Definicja liczby względnej i jej rodzaje

Liczba względna (relatywna) wyraża wzajemny stosunek wielkości statystycznych

Liczba względna powstaje najczęściej w poprzez dzielenie przez siebie dwóch albo więcej wielkości statystycznych


Klasyfikacja liczb względnych

w skaźn ik i(in d eksy, p rzyros ty)

lic zb y s tru k tu ra ln e(u d z ia ły w zg lęd n e)

m iern ik i(m ia ry n a tężen ia )

Typ y lic zb re la tyw n ych


Wskaźniki

wyrażają wzajemny stosunek równorzędnych wielkości statystycznychnp. liczby dochodu PKB w pewnym roku do

liczby dochodu PKB w innym rokunp. wydobycia ropy naftowej do wydobycia

gazu ziemnegonp. liczby dzieci w wieku 0-9 lat do liczby

osób w wieku 60 i więcej lat


Sposób obliczeń wskaźników

obranie liczby podstawowej - punktu odniesień (bazy)

wyrażenie podstawy jakąś okrągłą liczbą - 1 (rzadko), 10, 100, 1 000, 10 000, 100 000 itd.

zaokrąglenie wyników do jak najmniejszej liczby po przecinku w celu ułatwienia orientacji w relacjach między zjawiskami


Schemat wskaźnika


Ludność Irlandii w 2000 roku według płci i wieku (w tys.)

Irlandia Wielka Brytania

Wiek płeć męska płeć żeńska płeć męska płeć żeńska

0-9 272 254 3 748 3 568

10-19 328 310 3 829 3 667

20-29 328 318 3 666 3 761

30-39 258 266 4 504 4 691

40-49 248 251 3 842 3 921

50-59 205 201 3 646 3 700

60-69 137 141 2 627 2 801

70-79 89 115 1 881 2 445

80 + 34 65 777 1 615

Razem 1 899 1 921 28 520 30 169


Wskaźnik feminizacji ludności Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według grup wieku

Wiek Irlandia Wielka Brytania

0-9 93,4 95,2

10-19 94,5 95,8

20-29 97,0 102,6

30-39 103,1 104,2

40-49 101,2 102,1

50-59 98,0 101,5

60-69 102,9 106,6

70-79 129,2 130,0

80 + 191,2 207,9

Razem 101,2 105,8


Wskaźnik feminizacji w Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według grup wiekowych

0 50 100 150 200 250

0-4

10-14

20-24

30-34

40-44

50-54

60-64

70-74

80 +

Wielka Brytania

Irlandia


Indeks zgonów ludności Pomorza Zachodniego w latach 1914-1920

lata

ludność

1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920

cywilna 10032181

9129326

8326811

9530731

11035475

8627777

9530517

wojskowa 1007517

20015027

1057898

1239257

16812659

9649

027


Zgony ludności cywilnej i wojskowej na Pomorzu Zachodnim w latach 1914-1920 (1914 = 100)

0

50

100

150

200

250

1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920

cywilna

wojskowa


Liczby strukturalne

Całe zbiorowości są przyrównywane do jedności, częściej do 100 a czasami 1 000.

Suma wszystkich składników obejmujących daną zbiorowość powinna dawać 1, 100, 1000 w zależności od przyjętej stałej.

wzór ogólny: cn

nw ii


Schemat liczby strukturalnej


Ludność Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według wieku (w tys.)


0-9 526 7 316

10-19 638 7 496

20-29 646 7 427

30-39 524 9 195

40-49 499 7 763

50-59 406 7 346

60-69 278 5 428

70-79 204 4 326

80 + 99 2 392

Razem 3 820 58 689


Ludność Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według wieku (%)


0-9 13,8 12,5

10-19 16,7 12,8

20-29 16,9 12,7

30-39 13,7 15,7

40-49 13,1 13,2

50-59 10,6 12,5

60-69 7,3 9,2

70-79 5,3 7,4

80 + 2,6 4,1

Razem 100,0 100,0


Ludność Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według wieku (‰)

0 20 40 60 80 100

0-4

10-14

20-24

30-34

40-44

50-54

60-64

70-74

80-84

90-94

100 +

Wielka Brytania

Irlandia


Ludność Francji i Polski w 1931 r. według wieku

Polska Francja Polska FrancjaWiek Ogół ludności

= 100Ludność w wieku

20-59 = 100

Ogółem 100,0 100,0 × ×

0-19 42,9 30,4 87 54

20-39 33,0 31,4

40-59 16,3 24,3100 100

60 i więcej 7,8 13,9 16 26


Mierniki (miary natężenia)

Liczby wyrażające stosunek zachodzących faktów do zbiorowości, z której te fakty wynikają lub na której tle zachodząnp. stosunek liczby urodzeń do ludnościnp. stosunek wartości dochodu narodowego

do ludności danego państwaStosunek tego rodzaju, z reguły,

nazywamy współczynnikiem.


Ogólny wzór współczynnika

cz

sm ii

Przyrównujemy liczebność zbiorowości, do której odnosimy fakty, do 100, 1 000 itd.

Z liczb pisanych w mianowniku wyłączamy tę część zbiorowości, w której interesujące nas fakty nie mogą zachodzić, np. przy badaniu płodności, przestępczości, analfabetyzmu.


Schemat miernika natężenia


Liczba urodzeń żywych w Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2002 roku

Irlandia: 54 200

W. Bryt.:679 000

0

100 000

200 000

300 000

400 000

500 000

600 000

700 000

800 000


Natężenie urodzeń żywych (rozrodczość) w Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku

Urodzenia żywe

Liczba ludności

Natężenie urodzeń

Irlandia 54 200 3 820 000 14,2‰

Wielka Brytania

679 000 58 689 000 11,6‰


Ruch naturalny we Francji i Niemczech w latach 1901-1905

Francja Niemcylata

ur. zg. małż. ur. zg. małż.

na 1 000 ludności

1901 22,0 20,1 15,6 35,7 20,7 16,5

1902 21,6 19,5 15,1 35,1 19,4 15,8

1903 21,1 19,3 15,1 33,8 20,0 15,8

1904 20,9 19,4 15,2 34,1 19,6 16,1

1905 20,6 19,6 15,4 33,0 19,8 16,1


Adres bezwzględny (stały) i względny

przykładowe adresy stałe: $A$1 - przy kopiowaniu nie zmienia się w ogóle

adres $A1 - przy kopiowaniu nie zmienia się kolumna A$1 - przy kopiowaniu nie zmienia się wiersz A1 - komórka nieposiadająca adresu stałego

adresy stałe zapisujemy w dwojaki sposób: używając klawisza F4 (szybka metoda) wpisując z klawiatury znak dolara: $


Formuła obliczania liczb strukturalnych

wyznanie kraj A kraj B kraj A kraj B

rzymsko-kat. n1 n1’ =B2/$B$7 =C2/$C$7

ewangelickie n2 n2’ =B3/$B$7 =C3/$C$7

prawosławne n3 n3’ =B4/$B$7 =C4/$C$7

inne chrześcij. n4 n4’ =B5/$B$7 =C5/$C$7

mojżeszowe n5 n5’ =B6/$B$7 =C6/$C$7

razem Σn Σn’ =B7/$B$7 =C7/$C$7


Formuła obliczania liczb strukturalnych

wyznanie kraj A kraj B kraj A kraj B

rzymsko-kat. n1 n1’ =B2/B$7 =C2/C$7

ewangelickie n2 n2’ =B3/B$7 =C3/C$7

prawosławne n3 n3’ =B4/B$7 =C4/C$7

inne chrześcij. n4 n4’ =B5/B$7 =C5/C$7

mojżeszowe n5 n5’ =B6/B$7 =C6/C$7

razem Σn Σn’ =B7/B$7 =C7/C$7


Formuła obliczania liczb strukturalnych - cd.

wiek 30-39 40-49 50-59 >=60 >=30

liczba posłów n1 n2 n3 n4 Σn

liczbarelatywna

=B2/$F2

=C2/$F2

=D2/$F2

=E2/$F2

=F2/$F2


Formuła obliczania liczb strukturalnych - cd.

Głosującyogółem

Głosującyna prawicę

Głosującyna prawicęPaństwo

liczby absolutne liczby relatywne

A nA nAP =C2/B2

B nB nBP =C3/B3

C nC nCP =C4/B4

D nD nDP =C5/B5


Skala zwykła

Emigracja z Włoch i Niderlandów

w latach 1851-1910 (w tys.)

0

500

1 000

1 500

2 000

2 500

3 000

3 500

4 000

1851-

1860

1861-

1870

1871-

1880

1881-

1890

1891-

1900

1901-

1910

em

igra

nc

i

Niderlandy

Włochy


Skala logarytmiczna

Emigracja z Włoch i Niderlandów

w latach 1851-1910 (w tys.)

1

10

100

1 000

10 000

1851-

1860

1861-

1870

1871-

1880

1881-

1890

1891-

1900

1901-

1910

em

igra

nc

i

Niderlandy

Włochy


Diagram obrazkowy

Państwo A Państwo B

Liczba pancerników w państwie A i B w 1913 roku


Diagram obrazkowy cd.

Odpowiada 20 konfliktom zbrojnym

XIX w. XX w.

Liczba konfliktów w pewnym regionie w XIX i XX wieku


Wykres kołowy

Ludność K rólewstwa Polskiego wg źródeł

utrzymania w 1897 r.

56,6

15,4

8,4

19,6rolnictwo i leśnictwo

przemysł i rzemiosło

handel i transport

inne


Wykres kolumnowy

Urodzenia żywe pozamałżeńskie na 100

urodzeń żywych ogółem w 1995 i 2001 r.

0

10

20

30

40

50

60

Nie

mc

y

Fra

nc

ja

Gre

cja

Po

lsk

a

Szw

ec

ja

Nid

erl

an

dy

Da

nia

Irla

nd

ia

Wło

ch

y

Wie

lka

Bry

tan

ia

1995

2001


Wykres słupkowy

Oczekiwane przeciętne trwanie życia

w momencie urodzenia w 1900 r.

0 10 20 30 40 50 60

Szwec ja

Anglia

Niemcy

Rosja

Franc ja

Hiszpania


Złożony wykres słupkowyK ompletność zbioru archiwalnego wg dat

skrajnych (1869-1910 = 100)

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Uznam-Wolin

Szadzko i Stargard Szcz.

Randow i Szczecin

Pyrzyce

Nowogard

K amień Pom.

Gryfino

Gryfice

po

wia

ty braki dolne

c iągłość

braki górne


Wykres punktowy

Procentowy udział wydatków na działalność

badawczą i rozwojową w PK B a w ielkość PK B na 1

mieszkańca w euro w krajach UE i Polsce

0

10 000

20 000

30 000

40 000

50 000

0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0

odsetek wydatków

PK

B n

a 1

mk


Kartogram złożony

9

7

28

27

30

29

26

25

24

22

17

23

19

20

2118

14

15

16

11

13

12

10

48

5

6

23

1

0,7 – 6,0

6,1 – 18,0

30,8 – 43,8

18,1 – 30,7

1 Rugia2 Stralsund3 Franzburg4 Greifswald5 Grimmen6 Demmin7 Anklam8 Uznam-Wolin9 Ueckermünde10 Randow11 Szczecin12 Gryfino

13 Pyrzyce14 Szadzko15 Nowogard16 Kamień Pomorski17 Gryfice18 Resko19 Świdwin20 Drawsko21 Szczecinek22 Białogard

23 Kołobrzeg-Karlino24 Koszalin25 Bobolice26 Słupsk

27 Miastko28 Sławno29 Lębork30 Bytów

Udział osób emigrujących bez dokumentów zwalniających z poddaństwa pruskiego (100%)

Emigranci w ‰ ludności z 1.12.1880

Liczba emigrantów w powiatach prowincji Pomorze w 1881 roku


Liczby względne i wykresy

Documents

Transcript of Liczby względne i wykresy