Liczby względne i wykresy
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Definicja liczby względnej i jej rodzaje
Liczba względna (relatywna) wyraża wzajemny stosunek wielkości statystycznych
Liczba względna powstaje najczęściej w poprzez dzielenie przez siebie dwóch albo więcej wielkości statystycznych
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Klasyfikacja liczb względnych
w skaźn ik i(in d eksy, p rzyros ty)
lic zb y s tru k tu ra ln e(u d z ia ły w zg lęd n e)
m iern ik i(m ia ry n a tężen ia )
Typ y lic zb re la tyw n ych
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Wskaźniki
wyrażają wzajemny stosunek równorzędnych wielkości statystycznychnp. liczby dochodu PKB w pewnym roku do
liczby dochodu PKB w innym rokunp. wydobycia ropy naftowej do wydobycia
gazu ziemnegonp. liczby dzieci w wieku 0-9 lat do liczby
osób w wieku 60 i więcej lat
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Sposób obliczeń wskaźników
obranie liczby podstawowej - punktu odniesień (bazy)
wyrażenie podstawy jakąś okrągłą liczbą - 1 (rzadko), 10, 100, 1 000, 10 000, 100 000 itd.
zaokrąglenie wyników do jak najmniejszej liczby po przecinku w celu ułatwienia orientacji w relacjach między zjawiskami
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Schemat wskaźnika
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Ludność Irlandii w 2000 roku według płci i wieku (w tys.)
Irlandia Wielka Brytania
Wiek płeć męska płeć żeńska płeć męska płeć żeńska
0-9 272 254 3 748 3 568
10-19 328 310 3 829 3 667
20-29 328 318 3 666 3 761
30-39 258 266 4 504 4 691
40-49 248 251 3 842 3 921
50-59 205 201 3 646 3 700
60-69 137 141 2 627 2 801
70-79 89 115 1 881 2 445
80 + 34 65 777 1 615
Razem 1 899 1 921 28 520 30 169
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Wskaźnik feminizacji ludności Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według grup wieku
Wiek Irlandia Wielka Brytania
0-9 93,4 95,2
10-19 94,5 95,8
20-29 97,0 102,6
30-39 103,1 104,2
40-49 101,2 102,1
50-59 98,0 101,5
60-69 102,9 106,6
70-79 129,2 130,0
80 + 191,2 207,9
Razem 101,2 105,8
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Wskaźnik feminizacji w Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według grup wiekowych
0 50 100 150 200 250
0-4
10-14
20-24
30-34
40-44
50-54
60-64
70-74
80 +
Wielka Brytania
Irlandia
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Indeks zgonów ludności Pomorza Zachodniego w latach 1914-1920
lata
ludność
1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920
cywilna 10032181
9129326
8326811
9530731
11035475
8627777
9530517
wojskowa 1007517
20015027
1057898
1239257
16812659
9649
027
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Zgony ludności cywilnej i wojskowej na Pomorzu Zachodnim w latach 1914-1920 (1914 = 100)
0
50
100
150
200
250
1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920
cywilna
wojskowa
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Liczby strukturalne
Całe zbiorowości są przyrównywane do jedności, częściej do 100 a czasami 1 000.
Suma wszystkich składników obejmujących daną zbiorowość powinna dawać 1, 100, 1000 w zależności od przyjętej stałej.
wzór ogólny: cn
nw ii
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Schemat liczby strukturalnej
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Ludność Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według wieku (w tys.)
Wiek Irlandia Wielka Brytania
0-9 526 7 316
10-19 638 7 496
20-29 646 7 427
30-39 524 9 195
40-49 499 7 763
50-59 406 7 346
60-69 278 5 428
70-79 204 4 326
80 + 99 2 392
Razem 3 820 58 689
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Ludność Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według wieku (%)
Wiek Irlandia Wielka Brytania
0-9 13,8 12,5
10-19 16,7 12,8
20-29 16,9 12,7
30-39 13,7 15,7
40-49 13,1 13,2
50-59 10,6 12,5
60-69 7,3 9,2
70-79 5,3 7,4
80 + 2,6 4,1
Razem 100,0 100,0
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Ludność Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku według wieku (‰)
0 20 40 60 80 100
0-4
10-14
20-24
30-34
40-44
50-54
60-64
70-74
80-84
90-94
100 +
Wielka Brytania
Irlandia
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Ludność Francji i Polski w 1931 r. według wieku
Polska Francja Polska FrancjaWiek Ogół ludności
= 100Ludność w wieku
20-59 = 100
Ogółem 100,0 100,0 × ×
0-19 42,9 30,4 87 54
20-39 33,0 31,4
40-59 16,3 24,3100 100
60 i więcej 7,8 13,9 16 26
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Mierniki (miary natężenia)
Liczby wyrażające stosunek zachodzących faktów do zbiorowości, z której te fakty wynikają lub na której tle zachodząnp. stosunek liczby urodzeń do ludnościnp. stosunek wartości dochodu narodowego
do ludności danego państwaStosunek tego rodzaju, z reguły,
nazywamy współczynnikiem.
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Ogólny wzór współczynnika
cz
sm ii
Przyrównujemy liczebność zbiorowości, do której odnosimy fakty, do 100, 1 000 itd.
Z liczb pisanych w mianowniku wyłączamy tę część zbiorowości, w której interesujące nas fakty nie mogą zachodzić, np. przy badaniu płodności, przestępczości, analfabetyzmu.
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Schemat miernika natężenia
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Liczba urodzeń żywych w Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2002 roku
Irlandia: 54 200
W. Bryt.:679 000
0
100 000
200 000
300 000
400 000
500 000
600 000
700 000
800 000
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Natężenie urodzeń żywych (rozrodczość) w Irlandii i Wielkiej Brytanii w 2000 roku
Urodzenia żywe
Liczba ludności
Natężenie urodzeń
Irlandia 54 200 3 820 000 14,2‰
Wielka Brytania
679 000 58 689 000 11,6‰
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Ruch naturalny we Francji i Niemczech w latach 1901-1905
Francja Niemcylata
ur. zg. małż. ur. zg. małż.
na 1 000 ludności
1901 22,0 20,1 15,6 35,7 20,7 16,5
1902 21,6 19,5 15,1 35,1 19,4 15,8
1903 21,1 19,3 15,1 33,8 20,0 15,8
1904 20,9 19,4 15,2 34,1 19,6 16,1
1905 20,6 19,6 15,4 33,0 19,8 16,1
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Adres bezwzględny (stały) i względny
przykładowe adresy stałe: $A$1 - przy kopiowaniu nie zmienia się w ogóle
adres $A1 - przy kopiowaniu nie zmienia się kolumna A$1 - przy kopiowaniu nie zmienia się wiersz A1 - komórka nieposiadająca adresu stałego
adresy stałe zapisujemy w dwojaki sposób: używając klawisza F4 (szybka metoda) wpisując z klawiatury znak dolara: $
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Formuła obliczania liczb strukturalnych
wyznanie kraj A kraj B kraj A kraj B
rzymsko-kat. n1 n1’ =B2/$B$7 =C2/$C$7
ewangelickie n2 n2’ =B3/$B$7 =C3/$C$7
prawosławne n3 n3’ =B4/$B$7 =C4/$C$7
inne chrześcij. n4 n4’ =B5/$B$7 =C5/$C$7
mojżeszowe n5 n5’ =B6/$B$7 =C6/$C$7
razem Σn Σn’ =B7/$B$7 =C7/$C$7
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Formuła obliczania liczb strukturalnych
wyznanie kraj A kraj B kraj A kraj B
rzymsko-kat. n1 n1’ =B2/B$7 =C2/C$7
ewangelickie n2 n2’ =B3/B$7 =C3/C$7
prawosławne n3 n3’ =B4/B$7 =C4/C$7
inne chrześcij. n4 n4’ =B5/B$7 =C5/C$7
mojżeszowe n5 n5’ =B6/B$7 =C6/C$7
razem Σn Σn’ =B7/B$7 =C7/C$7
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Formuła obliczania liczb strukturalnych - cd.
wiek 30-39 40-49 50-59 >=60 >=30
liczba posłów n1 n2 n3 n4 Σn
liczbarelatywna
=B2/$F2
=C2/$F2
=D2/$F2
=E2/$F2
=F2/$F2
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Formuła obliczania liczb strukturalnych - cd.
Głosującyogółem
Głosującyna prawicę
Głosującyna prawicęPaństwo
liczby absolutne liczby relatywne
A nA nAP =C2/B2
B nB nBP =C3/B3
C nC nCP =C4/B4
D nD nDP =C5/B5
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Skala zwykła
Emigracja z Włoch i Niderlandów
w latach 1851-1910 (w tys.)
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
3 000
3 500
4 000
1851-
1860
1861-
1870
1871-
1880
1881-
1890
1891-
1900
1901-
1910
em
igra
nc
i
Niderlandy
Włochy
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Skala logarytmiczna
Emigracja z Włoch i Niderlandów
w latach 1851-1910 (w tys.)
1
10
100
1 000
10 000
1851-
1860
1861-
1870
1871-
1880
1881-
1890
1891-
1900
1901-
1910
em
igra
nc
i
Niderlandy
Włochy
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Diagram obrazkowy
Państwo A Państwo B
Liczba pancerników w państwie A i B w 1913 roku
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Diagram obrazkowy cd.
Odpowiada 20 konfliktom zbrojnym
XIX w. XX w.
Liczba konfliktów w pewnym regionie w XIX i XX wieku
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Wykres kołowy
Ludność K rólewstwa Polskiego wg źródeł
utrzymania w 1897 r.
56,6
15,4
8,4
19,6rolnictwo i leśnictwo
przemysł i rzemiosło
handel i transport
inne
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Wykres kolumnowy
Urodzenia żywe pozamałżeńskie na 100
urodzeń żywych ogółem w 1995 i 2001 r.
0
10
20
30
40
50
60
Nie
mc
y
Fra
nc
ja
Gre
cja
Po
lsk
a
Szw
ec
ja
Nid
erl
an
dy
Da
nia
Irla
nd
ia
Wło
ch
y
Wie
lka
Bry
tan
ia
1995
2001
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Wykres słupkowy
Oczekiwane przeciętne trwanie życia
w momencie urodzenia w 1900 r.
0 10 20 30 40 50 60
Szwec ja
Anglia
Niemcy
Rosja
Franc ja
Hiszpania
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Złożony wykres słupkowyK ompletność zbioru archiwalnego wg dat
skrajnych (1869-1910 = 100)
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Uznam-Wolin
Szadzko i Stargard Szcz.
Randow i Szczecin
Pyrzyce
Nowogard
K amień Pom.
Gryfino
Gryfice
po
wia
ty braki dolne
c iągłość
braki górne
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Wykres punktowy
Procentowy udział wydatków na działalność
badawczą i rozwojową w PK B a w ielkość PK B na 1
mieszkańca w euro w krajach UE i Polsce
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0
odsetek wydatków
PK
B n
a 1
mk
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Kartogram złożony
9
7
28
27
30
29
26
25
24
22
17
23
19
20
2118
14
15
16
11
13
12
10
48
5
6
23
1
0,7 – 6,0
6,1 – 18,0
30,8 – 43,8
18,1 – 30,7
1 Rugia2 Stralsund3 Franzburg4 Greifswald5 Grimmen6 Demmin7 Anklam8 Uznam-Wolin9 Ueckermünde10 Randow11 Szczecin12 Gryfino
13 Pyrzyce14 Szadzko15 Nowogard16 Kamień Pomorski17 Gryfice18 Resko19 Świdwin20 Drawsko21 Szczecinek22 Białogard
23 Kołobrzeg-Karlino24 Koszalin25 Bobolice26 Słupsk
27 Miastko28 Sławno29 Lębork30 Bytów
Udział osób emigrujących bez dokumentów zwalniających z poddaństwa pruskiego (100%)
Emigranci w ‰ ludności z 1.12.1880
Liczba emigrantów w powiatach prowincji Pomorze w 1881 roku
dr Dariusz Chojecki, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego
Top Related