Monitor Sektorowy Spożywczy Meblarski Analizy Sektorowe … · wyniki giełdowych spółek...
Transcript of Monitor Sektorowy Spożywczy Meblarski Analizy Sektorowe … · wyniki giełdowych spółek...
1
Stabilnie w przemyśle, lepiej w handlu, budownictwo na wolnych obrotach
Przemysł przetwórczy ogółem: spadek dynamiki produkcji sprzedanej w 3q16
(3,8% r/r vs. 6,9% r/r w 2q16) sugeruje wolniejszy wzrost przychodów przemysłu
w tym kwartale. Niemniej dalsze ograniczenie znaczenia bariery niedostatecznego
popytu oraz kontynuacja wzrostu leasingu i przewozów transportem lądowym
sugerują, że dynamika przychodów branży poprawiła się.
Przemysł spożywczy: zwiększony popyt na żywność, rosnąca dynamika cen
detalicznych żywności, niższe koszty pozasurowcowe i utrzymanie wzrostu eks-
portu dają szansę na poprawę wyników branży.
Przemysł rafineryjny: niskie ceny ropy naftowej obniżają wartość produkcji
sprzedanej, ale jednocześnie pozwalają ograniczać koszty, co korzystnie wpływa
na wyniki branży rafineryjnej.
Przemysł chemiczny: możliwe osłabienie wyników branży z uwagi na mniejszy
niż w poprzednim sezonie popyt na nawozy ze strony rolników oraz wzrost cen
gazu – kluczowego surowca w produkcji.
Przemysł motoryzacyjny: wysoka dynamika produkcji sprzedanej w 3q16, do-
bra koniunktura na rynkach europejskich i znaczący wzrost benchmarku gieł-
dowego krajowych spółek z branży motoryzacyjnej wskazują, że dynamika
przychodów sektora automotive uległa poprawie.
Przemysł meblarski: kontynuacja wysokiej dynamiki produkcji sprzedanej
(11,9% r/r w 3q16) zapowiada wzrost przychodów w 3q16, oczekiwane dobre
wyniki giełdowych spółek meblarskich sugerują nadal dobrą sytuację branży.
Budownictwo: pogłębiający się spadek sprzedaży produkcji budowlanej w 3q16
(-18,4% r/r vs. -14,5% w 2q16) zapowiada spadek przychodów budownictwa,
związany głównie ze stagnacją w budownictwie inżynieryjnym - niewielki wzrost
produkcji cementu nie zapowiada istotnej zmiany sytuacji w tym zakresie w
3q16. W segmencie budownictwa mieszkaniowego nadal ożywienie.
Handel detaliczny: wzrost realnych dochodów gospodarstw domowych w wa-
runkach poprawy na rynku pracy i programu „Rodzina 500 plus” sprzyja więk-
szym obrotom sklepów.
Transport lądowy: wyniki przewoźników drogowych pozostaną pod presją ce-
nową z uwagi na dużą konkurencję na rynku krajowym, wzmocnioną ogranicze-
niami w przewozach zagranicznych; utrzymujący się spadek przewozów koleją.
Górnictwo węgla kamiennego: wzrost poziomu cen na światowym rynku węgla
korzystny dla branży. Powolna restrukturyzacja krajowego górnictwa. Pomimo
redukcji kosztu wydobycia tony węgla o 13% r/r, w 2q16 średnia strata na to-
nie węgla wynosiła 33 zł (vs. 36 zł w 2q15).
Energetyka: możliwe pogorszenie wyników branży z uwagi na niskie ceny ener-
gii, załamanie na rynku zielonych certyfikatów, obniżony wskaźnik WACC
w dystrybucji.
Sektor bankowy: dobre wyniki sektora w 2q16 efektem zdarzeń jednorazowych
– rozliczenie sprzedaży udziałów w VISA zniwelowało podatek bankowy zapła-
cony już w pełnym wymiarze (za cały kwartał). Pomimo nieco lepszych nastro-
jów w sektorze - poprawa wskaźnika Pengab we wrześniu o 2 pkt m/m i 0,2 pkt
r/r, mniej optymistyczne prognozy 6-miesięczne dla rynku bankowego.
33a 28 października 2016
Zespół Analiz Sektorowych
[email protected] tel. 22 521 81 22
Agnieszka Grabowiecka-Łaszek Piotr Krzysztofik Anna Senderowicz Wanda Urbańska
Główny Ekonomista
Piotr Bujak
[email protected] tel. 22 521 80 84
Zmiana średnich notowań giełdowych w 3q16 i 2q16* vs. 2015
-50
-35
-31
-16
-8
0
1
5
16
25
29
40
-60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
Transport lądowy
Handel detaliczny
Energetyka
Banki
Chemiczny
Rafineryjny
Budownictwo
Przemysł
Meblarski
Spożywczy
Motoryzacyjny
Górnictwo w. kam.
%
3q16
2q16
Źródło: GPW, PKO Bank Polski; * notowania na 30.09.2016
Wyniki finansowe/trendy wybranych branż
Branża
Przychody
%, r/r
2q16
ROS
%
2q16
Trend
3q16
Przemysł 6,2 6,7
Spożywczy 6,6 4,7
Rafineryjny -17,4 12,1
Chemiczny 4,1 12,4
Motoryzacyjny 20,0 4,8
Meblarski 13,4 6,1
Budownictwo 0,5 10,1
Handel detaliczny 5,7 2,6
Transport lądowy 10,6 5,7
Górnictwo w.kam. -4,7# -1,3#
Energetyka -3,2 13,0
Banki 25.7^ 6.7*
Źródło: GUS, KNF, PKO Bank Polski ^ wynik dział. bankowej; * ROE; # dane dla 1h16
Monitor Sektorowy Analizy Sektorowe
Branżowy flash Analizy Makroekonomiczne/Sektorowe
2
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 1. Wynik, zmiana przychodów i kosztów sektora przedsiębiorstw
-5
0
5
10
15
20
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16
%, r/rmld zł
wynik finansowy netto (L)
przychody ogółem (P)
koszty ogółem (P)
Źródło: GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski
Wykres 2. ROS i przychody branż w 2q16
przemysł przetwórczy ogółem
ROS=6,7%
górnictwo*ROS=(-1,3%)
spożywczyROS=4,7%
rafineryjnyROS=12,1%
chemicznyROS=12,4%
meblarskiROS=6,1%
energetykaROS=13,0%
budownictwoROS=10,1%
handeldetaliczny
ROS=2,6%
transport lądowy
ROS=5,7%
Przychody:100 mld zł
50 mld zł
25 mld zł
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
-2 0 2 4 6 8 10 12 14 16
ROS; %
zmia
na p
rzych
odów
r/r
; %
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podst. danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; *dane półroczne
Wykres 3. Struktura wyniku sektora przedsiębiorstw oraz wskaźnik kosztów
90
92
94
96
98
100
-20 000
-15 000
-10 000
-5 000
0
5 000
10 000
15 000
20 000
25 000
30 000
35 000
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16
%mln zł
wynik na sprzedaży produktów, towarów i materiałów (L)
wynik na działalności finansowej (L)
wynik na pozostałej działalności operacyjnej (L)
wskaźnik poziomu kosztów (P)
Źródło: GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski
W 2q16, przy wzroście przychodów szybszym niż wzrost kosztów (odpo-wiednio 5% r/r i 4,6% r/r) ) i wolniej-szym wzroście kosztów nastąpiła po-prawa wyniku finansowego netto (36,1 mld zł vs. 31,2 mld zł w 2q15), wynik finansowy netto wzrósł o 15,8% r/r.
Do branż o największym wzroście przy-chodów r/r w 2q16 należały motoryzacja (+20,0%), przemysł meblarski (+13,4%), oraz transport lądowy i rurociągowy (+10,6%); spadek przychodów r/r wy-stąpił w przypadku przemysłu rafineryj-nego (-17,4%) oraz energetyki (-3,2%).
Struktura wyniku finansowego sektora przedsiębiorstw w 2q16 wskazuje, że do poprawy kwartalnego wyniku finanso-wego netto przyczynił się wzrost wyniku na sprzedaży produktów, towarów i ma-teriałów, wzrost wyniku na pozostałej działalności operacyjnej oraz na działal-ności finansowej. Utrzymała się tenden-cja poprawy wskaźnika kosztów.
3
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
120
-30
-15
0
15
30
45
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy (27 spółek, P)
21-10- 2016sty-2008 =100
20
40
60
80
100
120
140
160
180
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
Indeks branży (27 spółek)*
WIG (394 spółki)
DAX (Deutscher Aktienindex)*
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Przemysł przetwórczy ogółem Lepsze wyniki przemysłu w 2q16 na tle poprzednich kwartałów – większej
dynamice wzrostu towarzyszyła wyraźna poprawa wyniku finansowego net-
to i rentowności sprzedaży (1,1 pp r/r).
Osłabienie dynamiki produkcji sprzedanej w 3q16 (3,8% r/r vs. 6,9% r/r w
2q16) sugeruje wolniejszy wzrost przychodów przemysłu przetwórczego w
3q16 (wykres 1). Oczekiwane wyniki wybranych spółek przemysłowych (tabe-
la) sugerują ich poprawę.
Dalsze osłabienie oceny bariery niedostatecznego popytu na rynku kra-
jowym i brak nowych barier na rynku zagranicznym zapowiadają utrzyma-
nie wzrostu przychodów przemysłu w 3q16 (wykres 3); lekka poprawa dy-
namiki przewozów transportem lądowym oraz wzrost leasingu sugerują nie-
wielką poprawę dynamiki wzrostu przychodów przemysłu przetwórczego
ogółem (wyk. 5-6).
Wyhamowanie spadkowej tendencji notowań spółek przemysłowych (in-
deks 27 spółek z różnych segmentów przemysłu) w 3q16 sugeruje poprawę
wyników branży (wykres 2). Również lepsze notowania DAX, przy obserwo-
wanym zbliżonym kierunku zmian tego indeksu i ww indeksu 27 spółek (wy-
kres 3), wskazywałyby na tendencje poprawy wyników sektora w 3q16.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16
(r/r)
Przychody ogółem mln zł 262 873 267 204 274 382 258 592 279 242 1,3 6,2
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 43,9 42,5 43,9 46,1 45,2 2,4 1,3
Koszty ogółem mln zł 246 721 253 976 262 049 243 319 259 099 1,1 5,0
Wydatki inwestycyjne mln zł 10 705 12 546 16 803 8 971 11 460 570 756
Wynik finansowy netto mln zł 14 188 11 059 11 456 13 285 17 905 940 3 717
Stopa zysku netto %; pp 5,61 4,26 4,34 5,33 6,70 0,3 1,1
Podwyższona płynność x 1,02 1,05 1,02 1,05 1,03 x x
Rotacja zobowiązań dni 43 42 41 42 44 0 1
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
26,9
.
24,0
.
-15,9
1,9
.
.
34,0
.
34,3
.
59,6
0,1
.
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
*HENRYK KANIA, TARCZYŃSKI, Wawel, LOTOS, Ciech, Synthos, Stalprodukt, Boryszew, WIELTON, Sanok Rubber Company, FORTE ^DM PKO BP, mBank DM, DM BDM , PKO Bank Polski DAE, październik 2016
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-10
-5
0
5
10
15
20
25
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
4
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiany przychodów przemysłu vs. bariery popytu na rynku krajowym i zagranicznym
-30
-20
-10
0
10
20
30-30
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt. proc., r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
niedostateczny popyt na rynku krajowym (P; odwrócona skala)
niedostateczny popyt na rynku zagranicznym (P; odwrócona skala)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 5. Zmiana przychodów przemysłu, zużycia energii elektrycznej i przewozów towarów
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
zużycie energii (P)
przewozy towarów (P)
Źródło: GUS, PSE SA, PKO Bank Polski
Wykres 6. Zmiana nakładów inwestycyjnych vs. zmiany leasingu i wykorzy-stania zdolności produkcyjnych
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
-100
-75
-50
-25
0
25
50
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt. proc., r/r%, r/r
wykorzystanie zdolności produkcyjnych (P)
leasing (L)
nakłady inwestycyjne (L)
Źródło: GUS, ZPL, PKO Bank Polski
Opinia ankietowanych przedsiębiorców wskazuje na mniej barier niedostatecznego popytu na rynku krajowym oraz brak no-wych barier na rynku zagranicznym, co sugeruje utrzymanie wzrostu przychodów przemysłu w 3q16. Lekka poprawa dynamiki przewozów towa-rów transportem drogowym i kolejowym wraz ze stabilnym zużyciem energii zapo-wiadają kontynuację wzrostu przychodów przemysłu w 3q16. Lekki wzrost dynamiki leasingu sugeruje niską dynamikę wydatków inwestycyjnych firm w 3q16. Ankietowani przedsiębiorcy oczekują niewielkich zmian w wykorzystaniu zdolności produkcyjnych.
5
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-60
-30
0
30
60
90
120
150
180
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) WIG-spożywczy (26 spółek, P)
sty- 2008 =100 21-10-2016
20
40
60
80
100
120
140
160
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
WIG-spożywczy (26 spółek)
WIG (394 spółki)
NESTLE, COCA COLA, DANONE*
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski;* por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Przemysł spożywczy
W 2q16 nastąpiła poprawa sytuacji branży, widoczna w znacznym wzro-
ście zysku netto i rentowności sprzedaży r/r (tabela). Przychody w 2q16
rosły szybciej niż koszty, w większym stopniu niż w 1q16 (por. tabela).
Utrzymanie tendencji wzrostowej produkcji sprzedanej w 3q16, choć przy
spowolnieniu dynamiki (7,8% r/r vs. 8,7% r/r w 2q16) sugeruje możliwość
zwiększenia przychodów branży w 3q16 r/r (wykres 1), co zapowiadają
także prognozy wyników wybranych giełdowych spółek spożywczych.
W kolejnych kwartałach możliwa niewielka poprawa sytuacji branży spo-
żywczej, na co wpływ będzie miał zwiększony popyt na żywność (wzrost siły
nabywczej ludności w wyniku realizacji programu „Rodzina 500 plus”) przy
nieco wyższych cenach detalicznych żywności i utrzymaniu tendencji wzro-
stu eksportu produktów rolno-spożywczych do krajów UE.
Czynnikiem hamującym wzrost cen zbóż są optymistyczne prognozy zbio-
rów. Głęboki spadek pogłowia świń spowoduje zmniejszenie podaży żywca
i wzrost cen. W branży mleczarskiej zmniejszająca się presja podaży przy-
czynia się do wzrostu cen w eksporcie przetworów mlecznych i może zapo-
wiadać poprawę sytuacji producentów.
Pogorszenie notowań spółek z branży spożywczej w 3q16 związane z nega-
tywnymi nastrojami na najważniejszych rynkach europejskich.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 40 390 44 559 46 054 42 525 43 071 2,6 6,6
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 24,3 25,8 25,2 26,2 25,9 2,3 1,6
Koszty ogółem mln zł 39 027 42 424 44 296 40 443 40 805 2,9 4,6
Wydatki inwestycyjne mln zł 1 562 1 915 2 613 1 318 1 892 137 330
Wynik finansowy netto mln zł 1 116 1 898 1 458 1 803 1 968 32 852
Stopa zysku netto %; pp 2,83 4,46 3,36 4,34 4,68 0,0 1,9
Podwyższona płynność x 1,10 1,10 1,06 1,11 1,16 x x
Rotacja zobowiązań dni 33 34 36 34 34 0 1
Wskaźniki wybranych spółek* 2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
14,4
.
13,4
.
2,7
0,8
.
14,4
.
13,9
.
2,4
0,5
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
* Ambra, Gobarto, Kania, Tarczyński, Wawel. ^ PKO BP DAE, mBank DM
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
6
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiana kosztów ogółem vs. zmiany cen skupu produktów rolnych
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
-30
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
koszty ogółem (L)
cena skupu mleka (P)
cena skupu żywca wieprzowego (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 5. Zmiana przychodów ogółem vs. bariera popytu na rynku zagranicz-nym oraz przewidywany poziom należności
-12
-8
-4
0
4
8
12-30
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt. proc. r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
poziom należności (P; odwrócona skala)
niedostateczny popyt na rynku zagranicznym (P; odwrócona skala)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 6. Zmiana wyniku finansowego vs. zmiana cen skupu pszenicy -100
-75
-50
-25
0
25
50
75
100
125-2 500
-2 000
-1 500
-1 000
-500
0
500
1 000
1 500
2 000
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/rmln zł, r/r
wynik netto (L)
cena skupu pszenicy (P; odwrócona skala)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
W 3q16 spowolnienie spadku średnich cen skupu mleka [(-6,0%) r/r vs. (-10,9%) r/r w 2q16], odzwierciedlające powoli poprawia-jącą się światową koniunkturę w branży mleczarskiej, rosnące ceny na rynkach światowych i wzrost konkurencji o surowiec ze strony eksporterów. Znaczący wzrost cen skupu trzody chlewnej w 3q16 (31,5% r/r vs. 3,4% r/r w 2q16) oraz głęboki spa-dek pogłowia świń przy niskich cenach zbóż i pasz zapowiada poprawę koniunktury na rynku trzody chlewnej w sezonie 2016/2017, co podwyższy koszt surowca przetwórców mięsa. Przewidywany poziom należności oraz zmniejszenie bariery związanej z niedosta-tecznym popytem na rynku zagranicznym wskazują na możliwość poprawy przycho-dów branży w 3q16. Ceny pszenicy w skupie w 3q16 obniżyły się [(-9,2%) r/r vs. (-4,9%) r/r w 2q16] ze względu na coraz bardziej optymistyczne prognozy światowych zbiorów zbóż oraz rekordowe zapasy utrzymujące ceny świa-towe na niskim poziomie. Lepsze zbiory w Polsce zapowiadają kolejny rok niskich cen, a gorsza jakość ziarna może skutkować zmniejszeniem eksportu. Niższe ceny zbóż będą czynnikiem pozytywnie wpływającym na wynik finansowy firm spożywczych w 3q16 (dla których jest to podstawowy su-rowiec do produkcji), sprzyjać będą więk-szej opłacalności chowu drobiu i świń.
Stagnacja w przemyśle w II kw. br.; słabe sygnały niewielkiej poprawy w perspekty-wie dwóch-trzech kwartałów
Wykres 1. Produkcja sprzedana branży a jej przychody
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
%, r/r
przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
7
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy (2 spółki, P)
21-10-2016sty-2008 =100
20
40
60
80
100
120
140
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
Indeks branży (2 spółki)*
WIG (394 spółki)
ExxonMobil, PETROBRAS, SHELL, CHEVRON *
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski ; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Przemysł rafineryjny
W 2q16 korzystna relacja szybszej redukcji kosztów (-20,6% r/r) niż spadek
przychodów (-17,4% r/r) skutkowała poprawą rentowności sprzedaży
branży (+5,1 pp r/r; por. tabela).
Spadek produkcji sprzedanej w 3q16 (-8% r/r, choć znacznie wolniejszy niż
kwartał wcześniej; wykres 1] wskazuje na mniejsze przychody ze sprzedaży
spowodowane m.in. niskimi cenami wyrobów ropopochodnych i spadkiem
marży downstream oraz mniejszym wolumenem sprzedaży w efekcie postojów
remontowych. Równocześnie, niższe wydatki na zakup surowców i materiałów,
osłabienie złotego, wyższe marże paliwowe i pozapaliwowe w segmencie deta-
licznym oraz częściowe odszkodowanie dla czeskiej rafinerii w Litvinovie pozy-
tywnie wpłynęły na wyniki finansowe GK ORLEN w 3q16 (por. tabela).
Niekorzystny dla branży niski poziom notowań cen ropy (-19% r/r w 3q16
i -31% r/r w 2q16; wykres 4] w efekcie utrzymującej się wysokiej podaży su-
rowca; prognozy popytu na ropę obarczone niepewnością dotyczącą kondy-
cji gospodarczej Chin i sytuacji w Europie (konsekwencje Brexitu) oraz ocze-
kiwaniem na szczegółowe decyzje o wielkości redukcji wydobycia surowca
przez państwa OPEC (posiedzenie 30.11.2016)
W 3q16 po raz kolejny znacznie obniżył się sentyment inwestorów (wy-
kres 2); spadek wyceny krajowych koncernów naftowych może wskazywać na
sceptyczną ocenę co do znaczącej poprawy wyników branży.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16
1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 32 579 30 760 25 714 21 142 26 915 -20,2 -17,4
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 32,0 29,0 28,4 26,5 24,8 -2,5 -7,2
Koszty ogółem mln zł 30 320 31 101 26 285 20 996 24 073 -19,5 -20,6
Wydatki inwestycyjne mln zł 479 395 816 427 478 -167 -2
Wynik finansowy netto mln zł 1 935 -374 -473 99 2 603 -228 669
Stopa zysku netto %; pp 7,00 -1,20 -1,92 0,50 12,06 -0,9 5,1
Podwyższona płynność x 0,80 0,90 0,70 0,76 0,81 x x
Rotacja zobowiązań dni 26 20 16 19 24 -6 -2
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16 (r/r)
-21,9
.
-24,2
.
241
2,8
.
.
-10,2
.
-13,7
.
732
3,9
.
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
* GK ORLEN
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-40
-20
0
20
40
60
80
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
8
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiany przychodów i kosztów vs. zmiany notowań ropy naftowej
-60
-30
0
30
60
90
-60
-30
0
30
60
90
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
koszty ogółem (L)
przychody ogółem (L)
notowania cen ropy URAL (L)
Źródło: GUS, Reuters, PKO Bank Polski
Wykres 5. Zmiana wyniku finansowego netto vs. zmiany przewidywanych
cen sprzedaży produktów
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
-6 000
-5 000
-4 000
-3 000
-2 000
-1 000
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt. proc. r/rmln zł, r/r
zysk netto (L)
Przewidywane ceny sprzedaży produktów (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 6. Zmiana zysku netto vs. zmiany konsumpcji paliw (benzyny, oleju napędowego i LPG)
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
-6 000
-4 000
-2 000
0
2 000
4 000
6 000
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/rmln zł, r/r
zmiana konsumpcji paliw (P)*
zysk netto (L)
Źródło: POPiHN, PKO Bank Polski; * 3q16 szacunki DAE
Tańsza ropa naftowa wzmacnia presję na obniżkę cen wyrobów ropopochodnych i tym samym niekorzystnie wpływa na wo-lumen przychodów ze sprzedaży (nb. kore-lacja zmian notowań ropy URAL z dynamiką przychodów branży = 86%). Jednocześnie niski poziom notowań cen ropy naftowej (-19% r/r w 3q16) korzystnie zmniejsza koszty produkcji koncernów naftowych (nb. korelacja dynamiki kosztów i zmian noto-wań ropy URAL = 78%) i obniża koszty zu-żyć własnych.
Odwrócenie trendu i korzystnie wysoki od-czyt przewidywanego wzrostu poziomu cen sprzedaży produktów branży (zmiany w wysokości +40,4 pp r/r w 2q16) może świadczyć o oczekiwanej poprawie dynami-ki wzrostu wyników koncernów naftowych w 3q16 (nb. korelacja wskaźnika koniunktu-ry „przewidywane ceny sprzedaży produk-tów” z wynikiem finansowym netto =56%).
Wg POPiHN w 2q16 wzrósł poziom kon-sumpcji paliw (+6,2% r/r), co wynikało ze stosunkowo niskich cen paliw oraz rosną-cych przewozów (w 2q16 wyższy wolumen przewozów o ok. 3 pkt. proc., zarówno wo-bec 2q15 jak i 1q16). Dobre prognozy go-spodarcze, wraz z rosnącymi przewozami (zarobkowy transport samochodowy +7,4% r/r w 3q16) pozwalają oczekiwać utrzymania relatywnie wysokiego poziomu konsumpcji paliw w drugiej połowie roku; korzystne efekty dla branży powinna mieć także powolna eliminacja szarej strefy w obrocie paliwami, wynikająca z obowiązu-jącego od sierpnia 2016 r., tzw. "pakietu paliwowego".
9
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-30
0
30
60
90
120
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) WIG-chemia* (8 spółek, P)
21-10-2016
wrze-2008 = 100
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
wrz 08 wrz 09 wrz 10 wrz 11 wrz 12 wrz 13 wrz 14 wrz 15 wrz 16
WIG-chemia (8 spółek) WIG (394 spółki) DuPont, BASF *
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski; notowania WIG-chemia od 22-09-2008 Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Przemysł chemiczny
W 2q16 sytuacja branży pod względem rentowności poprawiła się. Dyna-
mika wzrostu przychodów w 2q16 była szybsza niż w 1q16 oraz wyprzedzała
wzrost kosztów pozytywnie wpływając na wyniki (tabela).
Ograniczenie produkcji sprzedanej przemysłu chemicznego w 3q16 [(-4,9%)
r/r vs. 2,4% r/r w 2q16] zapowiada spowolnienie dynamiki przychodów w
3q16 (wykres 1). Prognozy wyników wybranych spółek giełdowych z branży
sugerują obniżenie przychodów i wyniku finansowego (tabela).
W kolejnych kwartałach możliwe osłabienie wyników z branży, pomimo
utrzymującego się popytu na produkty chemiczne ze strony budownictwa
mieszkaniowego, przemysłu opakowań, czy motoryzacyjnego. W krótkiej
perspektywie wyniki producentów nawozów prawdopodobnie pogorsza się
z uwagi na zmniejszony w porównaniu z poprzednim sezonem popyt ze stro-
ny rolników będący efektem spadku dochodów producentów zbóż oraz
utrzymujący się niski poziom cen nawozów w handlu światowym (niższe
koszty produkcji i słabszy popyt ze strony krajów azjatyckich. Kluczowe zna-
czenie dla rentowności ma cena taryfowa gazu. URE zatwierdził wzrost cen
gazu dla największych odbiorców o 4% począwszy od 1.11.2016 r. Wyższe
ceny gazu są odzwierciedleniem rosnących cen ropy naftowej.
Pogorszenie notowań spółek chemicznych w 3q16 wskazuje na pesymi-
styczną ocenę przez inwestorów możliwości poprawy wyników ekonomicz-
nych branży w 3q16 (wykres 2).
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 14 966 14 370 14 620 14 656 15 577 2,0 4,1
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 36,6 39,1 43,7 41,4 41,3 0,3 4,7
Koszty ogółem mln zł 13 320 13 120 13 875 12 967 13 677 -0,3 2,7
Wydatki inwestycyjne mln zł 822 907 1 181 648 786 116 -36
Wynik finansowy netto mln zł 1 436 1 067 574 1 603 1 793 437 357
Stopa zysku netto %; pp 10,21 7,41 4,08 11,25 12,44 3,0 2,2
Podwyższona płynność x 1,07 1,17 1,12 1,23 1,11 x x
Rotacja zobowiązań dni 45 45 44 44 45 -1 0
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
-4,0
.
-0,9
.
-52,8
-3,0
.
.
-5,3
.
-2,2
.
-55,3
-3,1
.
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
* Synthos, Ciech, Azoty; ^ mBankDM październik 2016
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
10
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiana przychodów ogółem vs. zmiany cen nawozów
-100
0
100
200
300
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/rprzychody ogółem (L)
cena nawozu DAP (fosforan dwuamonowy) USD/t (P)
cena mocznika USD/t (P)
Źródło: GUS, Bank Światowy, PKO Bank Polski
Wykres 5. Zmiana przychodów ogółem oraz bariery związane z bieżącą pro-dukcją i bieżącym portfelem zamówień
-60
-40
-20
0
20
40
60
-30
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt. proc, r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
bieżący portfel zamówień krajowy i zagraniczny (P)
bieżąca produkcja (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 6. Zmiana kosztów ogółem vs. zmiana ceny taryfowej gazu, cen ropy URAL
-100
-50
0
50
100
150
200
-20
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
koszty ogółem (L)
cena taryfowa gazu zł/MWh (L)
ropa URAL w USD (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
3q16 przyniósł na rynkach światowych dalszy spadek cen mocznika [(-31,7% r/r) vs. (-26,0%) r/r w 2q16] oraz cen DAP [(-26,8%) r/r vs. (-25,1%) r/r w 1q16]. Spa-dek rocznej dynamiki cen najczęściej kupo-wanych nawozów azotowych przekłada się na obniżkę cen nawozów w Polsce i spo-wolnienie dynamiki wzrostu przychodów producentów nawozów. Obniżenie wskaźnika koniunktury odnośnie przewidywanego bieżącego portfela zamó-wień krajowych i zagranicznych oraz wskaźnika przewidywanej bieżącej produkcji sugerują spowolnienie dynamiki wzrostu przychodów branży chemicznej w 3q16. Spowolnienie dynamiki spadku cen ropy naftowej w 3q16 r/r staje się czynnikiem niekorzystnie wpływającym na poziom kosztów produkcji branży chemicznej. W kierunku zmniejszenia kosztów oddziaływa-ło także obniżenie od lipca 2016 r. średniej regulowanej ceny gazu wysokometanowego dla odbiorców przemysłowych o ok. 8%. Taryfa obowiązuje do końca października 2016 r. Od 1 listopada 2016 r. ceny gazu dla największych odbiorców wzrosną o ok. 4%.
11
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
120
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy (3 spółki, P)
sty-2008 =100 21-10-2016
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
Indeks branży (3 spółki) *
WIG (394 spółki)
FIAT, TOYOTA, RENAULT, VW ^
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski ; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…) ^ wyeliminowane gwałtowne zmiany notowań VW, zw. z próbą przejęcia VW przez Porsche w X.2008.
Przemysł motoryzacyjny
W 2q16 wyraźnie przyspieszyła dynamika wzrostu przychodów (20% r/r
vs. 8,8% w 1q16), co przy niższym wzroście kosztów produkcji pozwoliło na
utrzymanie dobrego poziomu rentowności sprzedaży (tabela).
W 3q16 branża nie wygenerowała już tak wysokiego wzrostu produkcji
sprzedanej jak kwartał wcześniej (9,6% r/r vs. 19,3% r/r w 2q16; wykres 1),
niemniej utrzymująca się dodatnia dynamika stwarza korzystne warunki dla
produkcji pojazdów i części samochodowych w 3q16.
Za stabilnym rozwojem branży przemawiają korzystne, pomimo pewnego
obniżenia, poziomy wskaźników koniunktury (bieżący portfel zamówień,
wskaźnik bieżącej produkcji; wykres 4) i utrzymujący się wzrost sprzedaży
samochodów w Europie, wraz z rosnącym popytem na części do pojazdów.
Wyraźny wzrost benchmarku giełdowego spółek z branży motoryzacyjnej
w 3q16 (wykres 2), efekt rosnących od początku 2015 r. notowań krajowych
spółek motoryzacyjnych (w przeciwieństwie do słabnącej, od ujawnienia
afery z fałszowaniem emisji spalin, wyceny zagranicznych koncernów moto-
ryzacyjnych; wykres 3), jak i korzystne oczekiwane wyniki wybranych spółek
w 3q16 (tabela) są dobrymi prognostykami wzrostu przychodów krajowej
branży motoryzacyjnej w najbliższych kwartałach.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 33 184 31 120 34 358 37 726 39 823 8,8 20,0
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 78,1 71,5 77,0 75,3 78,1 1,2 0,1
Koszty ogółem mln zł 31 493 30 011 33 185 35 693 37 719 9,6 19,8
Wydatki inwestycyjne mln zł 1 479 1 906 2 603 1 454 1 672 275 193
Wynik finansowy netto mln zł 1 468 992 1 043 1 723 1 890 -168 422
Stopa zysku netto %; pp 4,51 3,24 3,07 4,67 4,84 -1,0 0,3
Podwyższona płynność x 1,07 1,04 1,01 1,05 1,04 x x
Rotacja zobowiązań dni 51 49 52 50 56 1 5
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
47,5
.
43,3
.
30,7
2,7
.
.
50,6
.
51,7
.
13,4
-0,6
.
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
* GK Sanok RC, GK Wielton. ^DM PKO BP, październik 2016
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-20
-10
0
10
20
30
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r
przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
12
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiana wyniku finansowego netto a zmiany wskaźnika bieżącej produkcji, portfela zamówień krajowych i zagranicznych oraz bariery popytu
-90
-60
-30
0
30
60
-1 400
-1 200
-1 000
-800
-600
-400
-200
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt. proc., r/rmln zł, r/r
zysk netto (L)
wskaźnik bieżącej produkcji (P)
bieżący portfel zamówień krajowy i zagraniczny (strumień) (P)
niedostateczny popyt na rynku zagranicznym (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 5. Zmiana przychodów a wkład sprzedaży eksportowej
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r
wkład sprzedaży eksportowej do przychodów (P)
eksport branży motoryzacyjnej (L)
przychody ogółem (L)
przychody producentów pojazdów (29.1; L)
przychody producentów części (29.3; L)
pkt. proc., r/r
Źródło: GUS, Eurostat, PKO Bank Polski; *2q16 szacunki DAE
Wykres 6. Zmiana przychodów a produkcja i import samochodów
-60
-40
-20
0
20
40
60
-30
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
import używanych samochodów osobowych (P)
produkcja samochodów osobowych* (P)
Źródło: GUS, SAMAR, PZPM, PKO Bank Polski
Za stabilnym rozwojem branży motoryza-cyjnej przemawiają korzystne, pomimo pewnego obniżenia, poziomy wskaźników koniunktury [zmiana bieżącego portfela zamówień krajowych i zagranicznych (-1,7 pp r/r) w 3q16 vs. +6,4 pp r/r w 2q16 oraz wskaźnika bieżącej produkcji (-4,1 pp r/r) vs. +5,8 pp r/r w 2q16; korelacja wyniku finansowego netto branży ze wskaźnikami na poziomie=74%].
W 2q16 utrzymywała się korzystna koniunk-tura na europejskich rynkach motoryzacyj-nych, ożywienie odnotowali również produ-cenci części i akcesoriów motoryzacyjnych, co pozwala oczekiwać dobrych wyników sek-tora w 3q16. W ciągu dziewięciu miesięcy 2016 r. w UE zarejestrowano ponad 11,2 mln nowych sa-mochodów osobowych (tj. więcej o 8% r/r); wśród największych europejskich rynków motoryzacyjnych w 2016 r. znacząco wyso-kim popytem na nowe pojazdy charakteryzuje się rynek włoski i hiszpański.
W 3q16 krajowa produkcja samochodów osobowych obniżyła się o 1,3% (spadek produkcji w lipcu w efekcie mniejszej liczby dni roboczych i postojów remontowych Volkswagena i Opla), niemniej znaczny po-pyt na Opla Astrę V i rozpoczęcie produkcji dostawczego Craftera pozwala oczekiwać wzrostu rynku i rosnących przychodów branży; niekorzystnym czynnikiem dla pro-ducentów samochodów jest utrzymujący się wzrost importu używanych samochodów osobowych (16.4% vs. 12.8% r/r w 2q16), wspierany m.in. środkami z programu „Ro-dzina 500 plus”.
13
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-140
-70
0
70
140
210
280
-20
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy (3 spółki, P)
21-10-2016sty- 2008 = 100
10
40
70
100
130
160
190
220
250
280
310
340
370
400
430
460
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
Indeks branży (3 spółki)*
WIG (394 spółki)
STEINHOFF INTL HOLDING,LEGG&PLATT *
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski ; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Przemysł meblarski
Wyniki ekonomiczno-finansowe przemysłu meblarskiego w 2q16 były
dobre; utrzymała się wysoka dynamika jego wzrostu przy nadal większym
wzroście przychodów niż kosztów (+0,5 pp r/r); średnia rentowność kształ-
towała się na poziomie wyższym niż w 2q15. Zwraca uwagę kontynuacja
ograniczenia inwestycji w 2q16, niskich na tle poprzednich kilku kwartałów
(por. tabela).
Kontynuacja wysokiej dynamiki produkcji sprzedanej branży w 3q16
(11,9% r/r vs. 14,9% r/r w 2q16 i 11,6% r/r w 1q16) zapowiada utrzymanie
wzrostu przychodów producentów mebli w 3q16.
Eksport pozostaje ważnym czynnikiem rozwoju branży (64,6% przychodów
branży z eksportu), w 2q16 dynamika sprzedaży zagranicznej nadal rosła
(14,4% r/r vs. 11,5% r/r w 1q16 oraz 9,3% r/r w 4q15).
Lekka tendencja wzrostowa notowań wybranych krajowych spółek z bran-
ży meblarskiej w 3q16 (wykres 2) sugeruje poprawę przychodów branży w
3q16. Także oczekiwane dobre wyniki wybranych spółek giełdowych (por.
tabela) w 3q16 wskazują na nadal dobrą sytuację branży meblarskiej.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 7 818 7 774 9 010 8 970 8 868 9,1 13,4
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 64,1 65,4 64,8 67,7 64,6 1,4 0,5
Koszty ogółem mln zł 7 355 7 313 8 393 8 316 8 284 8,4 12,6
Wydatki inwestycyjne mln zł 361 360 547 248 335 -22 -26
Wynik finansowy netto mln zł 413 398 562 590 516 102 103
Stopa zysku netto %; pp 5,64 5,01 6,37 6,74 6,10 0,6 0,5
Podwyższona płynność x 1,11 1,19 1,19 1,09 1,13 x x
Rotacja zobowiązań dni 33 35 31 32 33 -2 0 Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
11,9
.
20,5
.
-13,3
-9,1
.
.
7,2
.
7,4
.
14,6
-0,2
.
.
*FORTE, Paged. ^DM PKO BP, październik 2016; ^DM BDM luty 2016.
Wskaźniki wybranych spółek*
4q15P (r/r)
1q16P^ (r/r)
13.2
.
19.5
.
-8.5
-3.3
.
.
0.0
.
0.0
.
0.0
0.0
.
.
*FORTE, Paged
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r
przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
14
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiana przychodów vs. sprzedaż eksportowa i realny
efektywny kurs walutowy
80
90
100
110
120
130
140
150
160
-20
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt.proc.% r/r
wkład sprzedaży eksportowej do przychodów (L)
przychody ogółem (L)
sprzedaż zagraniczna mebli (L)
realny efektywny kurs walutowy 2010=100 (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski Wykres 5. Zmiana przychodów vs. zmiany liczby mieszkań oddawanych
do użytku oraz przewidywanego portfela zamówień zagranicznych
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt.proc.% r/r
przewidywany portfel zamówień zagranicznych, zmiana r/r (P)
przychody ogółem (L)
mieszkania oddane do użytku (L)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 6. Zmiana nakładów inwestycyjnych branży vs. zmiany przewidywanej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i wykorzystania mocy produkcyjnych
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
-60
-45
-30
-15
0
15
30
45
60
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt.proc.%, r/r
zmiana wykorzystania mocy produkcyjnych, zmiana r/r (P)
nakłady inwestycyjne (L)
przewidywana sytuacja finansowa przedsiębiorstwa, zmiana r/r (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Eksport pozostaje ważnym czynnikiem wzro-stu przychodów branży przy wysokiej opła-calności sprzedaży zagranicznej w ostatnich kwartałach. Polska sytuuje się wśród 6 naj-większych eksporterów mebli (za Chinami, USA, Niemcami, Włochami i Indiami). W 2q16 dynamika sprzedaży zagranicznej nadal rosła (14,4% r/r vs. 11,5% r/r w 1q16 i 9,3% r/r w 4q15). Przychody z eksportu w 1q16 stanowiły 64,6% przychodów branży (+0,5 pp r/r). Oczekiwany większy portfel zamówień za-granicznych, opłacalny eksport i nadal oży-wiony popyt na rynku krajowym (wymiana mebli wspierana m.in. środkami z programu „Rodzina 500+”, jak i wyposażenie nowych mieszkań oddawanych do użytku) tworzą przesłanki utrzymania wysokiej dynamiki przychodów branży w 3q16. Wyhamowanie dynamiki nakładów inwesty-cyjnych jest spójne z oczekiwanym przez producentów brakiem zmian w sytuacji fi-nansowej przedsiębiorstwa; niemniej rosną-ce wykorzystanie mocy produkcyjnych może zapowiadać większe potrzeby inwestycyjne.
15
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-90
-60
-30
0
30
60
90
-30
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy (14 spółek, P)
21-10-2016sty-2008 =100
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
Indeks branży (14 spółek)*
WIG (394 spółki)
SKANSKA, FERROVIAL,BOUYGUES, VINCI *
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Budownictwo
Wyhamowanie spadku przychodów i wolniejsza redukcja kosztów budow-
nictwa w 2q16 sugerują tendencje stagnacyjne. Widoczna poprawa rento-
wości sprzedaży (ROS=10,1%; +6,8 pp r/r) wynika prawdopodobnie z konty-
nuacji redukcji kosztów. W 2q16 nadal malały nakłady inwestycyjne firm
budowlanych, z niskim poziomem na tle ostatnich kwartałów (tabela).
Kontynuacja spadku sprzedaży produkcji budowlano-montażowej w 3q16
[(-18,4% r/r) vs. (-14,5% r/r) w 2q16; wykres 1] sugeruje spadek przycho-
dów budownictwa w 3q16.
Zmiana tendencji r/r wynajmu maszyn budowlanych (wykres 4) na rosną-
cą sugeruje poprawę dynamiki przychodów budownictwa w 3q16, jednak
nadal jedynie niewielki wzrost produkcji cementu nie zapowiada istotnej
zmiany w tym zakresie. Wysoki (choć powoli słabnący) poziom wskaźnika
koniunktury budownictwa mieszkaniowego (wykres 5) ilustruje utrzymujące
się ożywienie w tym segmencie.
Spadkowa tendencja indeksu 14 spółek budowlanych w 3q16 (wykres 2)
sugeruje kontynuację spadku przychodów branży. Prognoza wyników wy-
branych spółek budowlanych w 3q16 (tabela) wskazuje na osłabienie dy-
namiki wzrostu, przy utrzymaniu dobrych wyników.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 24 849 28 237 34 397 17 226 24 970 -9,1 0,5
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 5,3 5,7 2,6 6,8 7,1 0,7 1,8
Koszty ogółem mln zł 23 916 26 928 29 360 16 917 22 650 -8,6 -5,3
Wydatki inwestycyjne mln zł 936 1 214 1 449 614 852 -51 -85
Wynik finansowy netto mln zł 779 1 080 4 716 188 2 193 -176 1 415
Stopa zysku netto %; pp 3,31 3,89 15,25 1,21 10,08 -0,9 6,8
Podwyższona płynność x 1,03 1,06 1,15 1,19 1,09 x x
Rotacja zobowiązań dni 76 71 62 71 71 -9 -5
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
3,0
.
-9,8
.
32,1
10,9
.
.
3,6
.
4,4
.
34,0
-1,4
.
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
*Budimex, Echo Investment, Robyg ^DM PKO BP październik 2016
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-30
-20
-10
0
10
20
30
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
16
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiany przychodów budownictwa vs. zmiany produkcji cementu i wynajmu sprzętu budowlanego
-70
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
produkcja cementu (P)
wynajem sprzętu budowlanego (P)
Źródło: GUS, ZPL., PKO Bank Polski
Wykres 5. Zmiana przychodów budownictwa vs. wskaźnik koniunktury budownictwa mieszkaniowego i zmiany liczby wygranych przetargów
-160
-140
-120
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
120
140
160
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/rprzychody %, r/r mieszkania tys.
przychody ogółem (L)
wsk.koniunktury bud.mieszkaniowego*( L)
wygrane przetargi budowlane (P)
Źródło: GUS, serwis PressInfo, PKO Bank Polski; * różnica liczby mieszkań rozpoczętych i oddanych do użytku w ost.4 kwartałach
Wykres 6. Zmiany przychodów, nakładów inwestycyjnych oraz przewidywane-go wykorzystania mocy produkcyjnych
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
-120
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
pkt.proc.%, r/r
wykorzystanie mocy produkcyjnych, zmiana r/r, (P)
przychody ogółem (L)
nakłady inwestycyjne (L)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Zmiana tendencji r/r wynajmu maszyn bu-dowlanych na rosnącą sugeruje wzmocnie-nie dynamiki przychodów budownictwa; jednocześnie nadal jedynie niewielki wzrost produkcji cementu nie zapowiada istotnej zmiany sytuacji w tym zakresie (nb. wsp. korelacji przychodów budownictwa i pro-dukcji cementu ~65%). Wysoki poziom wskaźnika koniunktury bu-downictwa mieszkaniowego wskazuje na ożywienie w tym segmencie budownictwa, niemniej powoli malejąca liczba mieszkań w toku budowy może zapowiadać wyhamo-wanie rynku (w reakcji na duży portfel w budowie) i w efekcie mniejszy udział w przychodach budownictwa ogółem (nb. budynki mieszkalne to w 1h16 prawie 19% produkcji budowlano-montażowej). Spadek r/r wygranych przetargów budowlanych oznacza nadal mniej zamówień publicznych współfinansowanych z perspektywy UE 2014-2020. Oczekiwany w 3q16 dotychczasowy poziom wykorzystania mocy produkcyjnych wraz ze stagnacją wydatków inwestycyjnych firm budowlanych w 2q16 sugeruje dostosowa-nie sektora do obecnego popytu i prawdo-podobnie stagnację przychodów sektora w 3q16.
17
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-60
-30
0
30
60
90
120
-20
-10
0
10
20
30
40
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy (8 spółek, P)
21-10-2016sty-2008 = 100
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
220
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
Indeks branży (8 spółek)*
WIG (394 spółki)
WAL MART, TESCO, H&M *
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Handel detaliczny
Wzrost przychodów w 2q16 (5,7% r/r vs. 6,7% r/r w 1q16) był wyższy niż
wzrost kosztów działalności (4,8% r/r vs. 4,8% r/r w 1q16). W 2q16 zwięk-
szenie wyniku finansowego o 617 mln zł r/r przełożyło się na wzrost ren-
towności sprzedaży (por. tabela).
3q15 przyniósł poprawę dynamiki wzrostu sprzedaży detalicznej (4,1% r/r
vs. 3,3% r/r w 2q16), co może skutkować ożywieniem wzrostu przychodów
branży. Wzrost realnych dochodów gospodarstw domowych w warunkach
poprawy na rynku pracy i wypłat (od 1.04.2016) świadczeń w ramach pro-
gramu „Rodzina 500 plus” sprzyja większym obrotom handlu detalicznego
(wzrost zakupów w sieciach detalicznych, agd, rtv, mebli), choć część środ-
ków z programu jest zapewne wydawana w mniejszych sklepach, punktach
usługowych i na spłatę zobowiązań.
Wprowadzony od września 2016 r. podatek od handlu detalicznego został
zawieszony do końca 2017 r. na wezwanie Komisji Europejskiej, która
wszczęła postępowanie w sprawie naruszenia reguł unijnej pomocy publicz-
nej przez ten podatek. W październiku 2016 r. odbyło się w Sejmie pierwsze
czytanie obywatelskiego projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele.
Zapowiedzi opodatkowania handlu detalicznego począwszy od 1 września
2016 r., pomimo optymistycznych prognoz wzrostu konsumpcji prywatnej,
mogły mieć wpływ na osłabienie notowań spółek z branży (wykres 2).
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 60 269 61 781 66 511 60 196 63 733 6,7 5,7
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 1,8 1,9 2,9 1,9 2,2 -0,4 0,4
Koszty ogółem mln zł 59 014 60 219 64 488 59 169 61 826 4,8 4,8
Wydatki inwestycyjne mln zł 1 415 1 471 2 000 1 152 1 383 -151 -32
Wynik finansowy netto mln zł 1 040 1 304 1 730 732 1 656 989 617
Stopa zysku netto %; pp 1,75 2,15 2,66 1,25 2,64 1,7 0,9
Podwyższona płynność x 0,39 0,43 0,44 0,39 0,40 x x
Rotacja zobowiązań dni 42 44 50 46 44 0 2
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
3,9
3,7
23,4
0,2
8,6
8,8
12,4
-0,1
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
* LPP, CCC, Emperia, Biedronka (Jeronimo Martins) ^DM PKO BP październik 2016
Wykres 1. Sprzedaż detaliczna vs. przychody*
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
sprzedaż detaliczna
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody 2q16; sprzedaż detaliczna 3q16
18
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiana przychodów ogółem vs. wskaźniki ufności konsumenckiej
-50
-40
-30
-20
-10
0
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%%, r/r przychody ogółem (L)
wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (P)
bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 5. Zmiana przychodów vs. ocena bieżącej sytuacji gospodarczej i przewidywanej ilości sprzedanych towarów
-30
-15
0
15
30
45
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%%, r/r przychody ogółem (L)
bieżąca ogólna sytuacja gospodarcza (P)
przewidywana ilość sprzedanych towarów (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Wykres 6. Zmiana przychodów ogółem vs. zmiana realnego przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw
-4
-2
0
2
4
6
8
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/rprzychody ogółem (L)
przeciętne realne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw(średnia kwartalna, P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
W 3q16 nastroje konsumenckie poprawiły się w stosunku do 2q16, co ilustruje wzrost r/r bieżącego wskaźnika ufności konsu-menckiej [(-3,9) vs. (-6,0) w 2q16] i stabili-zacja wyprzedzającego wskaźnika ufności konsumenckiej [(-8,4) vs. (-8,2) w 2q16]. Poprawiającą się sytuacja majątkowa go-spodarstw domowych, malejące obawy dotyczące bezrobocia oraz coraz większą skłonność do robienia zakupów zapowiada-ją wzrost przychodów branży. W ocenie ankietowanych przedsiębiorców w 3q16 poprawił się wskaźnik przewidywa-nej ilości sprzedanych towarów, co sugeruje możliwość wzrostu przychodów w detalu w 3q16. Wskaźnik bieżącej ogólnej sytuacji gospodarczej nieco obniżył się, sygnalizując istnienie barier rozwoju branży. W 3q16 prognozowany wzrost przeciętnego wynagrodzenia brutto w przedsiębior-stwach skorygowany o inflację (5,5% r/r vs. 5,5% r/r w 2q16) nadal będzie wywierał pozytywny wpływ na dynamikę wzrostu przychodów w handlu detalicznym.
19
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów brany
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-45
-30
-15
0
15
30
45
60
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy (4 spółki, P)
21-10-2016sty-2008 =100
20
40
60
80
100
120
140
160
180
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
Indeks branży (4 spółki)*
WIG (394 spółki)
KUEHNE NAGEL, UPS, MOLLER MAERSK *
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Transport lądowy
Dynamika przychodów transportu w 2q16 (10,6% r/r vs. 2,9% w 1q16) była
wyższa od dynamiki wzrostu kosztów (10,0% r/r vs. 3,9% r/r w 1q16), przy-
czyniając się do poprawy wyniku finansowego w 2q16 r/r (tabela).
Po spowolnieniu dynamiki przewozów towarów w 2q16 (2,5% r/r), 3q16
przyniósł jej przyspieszenie (3,1% r/r), o czym zadecydował wzrost przewo-
zów transportem samochodowym o 7,4% r/r przy spadku przewozów kole-
ją o 1,1% r/r.
W kolejnych kwartałach wyniki przewoźników drogowych pozostaną pod
presją cenową z uwagi na dużą konkurencję na rynku krajowym, wzmoc-
nioną ograniczeniami w przewozach zagranicznych. Zagrożeniem dla kon-
kurencyjności polskich przewoźników są działania protekcjonistyczne podję-
te przez Niemcy, Norwegię, Francję i Włochy (płaca minimalna). Wyzwaniem
dla branży jest niedobór kierowców (ok. 20%). Poprawa wyników transportu
kolejowego towarów w dużym stopniu zależy od dynamiki rozszerzania robót
współfinansowanych ze środków z perspektywy 2014-2020 i związanych z
tym przewozów kruszyw i materiałów budowlanych, a także od sytuacji gór-
nictwa węgla kamiennego. Niekorzystny wpływ na wielkość przewozów to-
warów wożonych koleją ma utrzymujący się konflikt ukraińsko-rosyjski
Tendencja spadkowa notowań spółek transportowych (indeks 4 spółek) w
3q16 została przełamana i sugeruje możliwość poprawy dynamiki wzrostu
przychodów branży (wykres 2).
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 14 472 15 403 15 682 14 878 16 003 2,9 10,6
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 17,7 20,1 19,0 20,5 22,6 0,1 4,9
Koszty ogółem mln zł 13 623 14 622 15 224 13 900 14 987 3,9 10,0
Wydatki inwestycyjne mln zł 1 553 1 755 5 317 897 969 -438 -584
Wynik finansowy netto mln zł 708 627 359 819 860 -100 152
Stopa zysku netto %; pp 5,19 4,28 2,34 5,85 5,68 -0,9 0,5
Podwyższona płynność x 1,34 1,49 1,35 1,49 1,55 x x
Rotacja zobowiązań dni 36 35 31 33 32 -5 -4
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
5,4
.
35,7
.
-221,3
-24,9
.
.
-3,7
.
1,9
.
-55,4
-5,5
.
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
* PKP Cargo, Pekaes, Trans Polonia. ^ DM PKO BP październik 2016; PKO Bank Polski DAE
Wykres 1. Przewozy towarów vs. przychody*
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
przewozy towarów
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody 2q16; przewozy towarów 3q16
20
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiana przychodów vs. zmiana wielkości przewozów
towarów oraz indeks cen usług w transporcie lądowym
-3
0
3
6
9
-15
0
15
30
45
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
przewozy towarów (L)
wskaźnik cen usług w transporcie lądowym (P)*
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * lipiec-sierpień w przypadku 3q16
Wykres 5. Zmiana przychodów vs. poziom przewidywanych cen usług
oraz zmiana wartości leasingu ciągników siodłowych
-100
-50
0
50
100
150
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%%, r/r przychody ogółem (L)
przewidywane ceny usług (L)
leasing ciągników siodłowych (P)
Źródło: GUS, ZPL, PKO Bank Polski
Wykres 6. Zmiana kosztów vs. zmiany ceny ON i kursu EUR
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r koszty ogółem (L)
cena oleju napędowego (P)
średni kurs fixingowy EUR (P)
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Obniżenie dynamiki wzrostu wskaźnika cen usług transportowych może przyczynić się do osłabienia wzrostu przychodów trans-portu lądowego w 3q16. Nieznaczna poprawa wskaźnika koniunktu-ry „przewidywane ceny usług” (przy korela-cji z przychodami ~64%) sugeruje utrzyma-nie słabej dynamiki wzrostu przychodów. Osłabienie wzrostu (18,5% r/r w 3q16 vs. 39,5% r/r w 2q16) w leasingu ciągników siodłowych – najpopularniejszego typu po-jazdu w transporcie (przy korelacji z przy-chodami: t-2=75%) wskazuje na spowolnie-nie odnawiania floty, co może zmniejszyć potencjał branży w dłuższej perspektywie. Osłabienie dynamiki spadku cen oleju na-pędowego w 3q16 [(-6,9%) r/r vs. (-13,2%) r/r w 2q16] będzie czynnikiem negatywnie wpływającym na wysokość kosztów dzia-łalności przewoźników drogowych w naj-bliższych kwartałach.
21
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-80
-40
0
40
80
120
-80
-40
0
40
80
120
3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) indeks giełdowy* (2 spółki, P)
lip- 2009 = 10021-10-2016
10
30
50
70
90
110
130
150
170
190
210
lip 09 lip 10 lip 11 lip 12 lip 13 lip 14 lip 15 lip 16
Indeks branży (2 spółki)*
WIG (394 spółki)
PEABODY ENERGY, BHP BILLITON *
Źródło: GPW, Ministerstwo Gospodarki, PKO Bank Polski; * debiut giełdowy Bogdanki 22-07-2009 Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Górnictwo węgla kamiennego
Wyniki górnictwa węgla kamiennego w 2q16 były złe, branża nadal noto-
wała straty. Kontynuowane są działania restrukturyzacyjne - powstała PGG,
restrukturyzuje się JSW i KHW. Nieefektywne części majątku są przenoszone
do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, zatrudnienie zmalało o 10,5% r/r. Nowela
ustawy o górnictwie węgla kamiennego zwiększyła limit na restrukturyzację
z 3 mld zł do 7 mld zł.
Wyhamowanie spadku produkcji sprzedanej górnictwa w 3q16 [(-1,9%) r/r
vs. (-22,1% r/r) w 2q16] zapowiada ograniczenie spadku jego przychodów
w 3q16.
Wzrost cen na światowym rynku węgla w ostatnich miesiącach jest ko-
rzystny dla branży, może mieć jednak przejściowy charakter - odbicie cen
wynika z ograniczenia wydobycia w Chinach, Australii i Indonezji.
Zdecydowana poprawa notowań spółek górniczych w 3q16 (wykresy 2 i 3)
ilustruje przede wszystkim poprawę otoczenia tych spółek i skutki ich re-
strukturyzacji, może też zapowiadać wyhamowanie spadków w branży; ocze-
kiwane wyniki wybranych spółek za 3q16 (tabela) wskazują na kontynuację
ich poprawy.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 1-2q16 1q16 (r/r)
1-2q16/ 1-2q15*
Przychody ogółem mln zł 6 238 8 468 8 735 bd 11 619 bd -4,7
Przychody ze sprzedaży
węgla w przych. ogółem%; pp 71,6 55,1 56,9 bd 67,0 bd -12,8
Koszty ogółem mln zł 7 075 8 593 11 873 bd 11 859 bd -13,7
Wydatki inwestycyjne mln zł 425 313 562 bd 659 bd -166
Wynagrodzenie brutto zł/os 6 209 6 167 9 728 6 468 6 316 -3,8 1,7
Wynik finansowy netto mln zł -970 -47 -2 786 bd -152 bd 1 476
Stopa zysku netto %; pp -15,6 -0,6 -31,9 bd -1,3 bd 9,4
Podwyższona płynność x 0,49 0,32 0,42 bd 0,65 x x
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
-8,2
.
-16,9
.
.
249,5
13,2
.
-5,1
.
-6,2
.
.
19,5
1,2
.
Źródło: cykliczne raporty resortu energii (wcześniej gospodarki) nt funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego; GUS; PKO Bank Polski; *roczna dynamika wyników za 1-2q16 z uwagi na nieopublikowane dane 1q16; zmiana r/r w jed. referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów oraz wynagrodzeń (% r/r)
* JSW, LW Bogdanka ^DM PKO BP październik 2016
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-30
0
30
60
90
120
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
22
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiany ceny zbytu węgla i średniego kosztu jego wydobycia oraz zapasy węgla
0
2000
4000
6000
8000
10000
-20
-10
0
10
20
30
1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
tys.t%,r/r
średni koszt wydobycia tony węgla (L)
cena zbytu węgla (L)
zapasy (P)
Źródło: Ministerstwo Energii, ARP Katowice, GUS
Wykres 5. Indeks cen węgla w portach ARA, RB, NEWC oraz zbytu węgla w polskich kopalniach (1q09=100)
21.10.2016
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
1q 09=100 cena zbytu w polskich kopalniach (L)
ARA (P)
RB (P)
NEWC (P)
Źródło: Ministerstwo Energii, ARP Katowice, Bloomberg, Reuters Datastream
Wykres 6. Indeks cen węgla koksowego (FOB Australia; 1q12=100)
21.10.2016
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
1q12=100
Semi soft (miękki)* Hard (twardy)**
Źródło: Reuters Datastream; *koks metalurgiczny i opałowy; ** wysokiej jakości koks odlewniczy
W 2q16 pomimo ograniczania zapasów i spadku średniego kosztu wydobycia tony węgla (-13% r/r) relacja ceny zbytu węgla i kosztu jego wydobycia była nadal nieko-rzystna: średnia strata na każdej tonie wę-gla wynosiła 33 zł (vs. 36 zł w 2q15). Wg ARP w sierpniu’16 średnia cena węgla (obejmuje koksowy i energetyczny) zrówna-ła się ze średnim kosztem i wyniosła 245 zł. Jest to skutek w szczególności: (a) obniżenia kosztów przez likwidację nierentownych aktywów (przeniesienie części kosztów na budżet państwa); (b) odroczenia płatności części wynagrodzeń; (c) wzrostu cen węgla koksowego; (d) systemu przedpłat na węgiel energetyczny w kontraktach z energetyką.
Wzrost poziomu cen na światowym rynku węgla energetycznego po ponad 2 latach spadku. Odbicie cen węgla jest efektem ograniczenia wydobycia w Chinach, [(-10% r/r) w 1h16], mniejszej podaży z Indonezji i Australii oraz istotnego importu do Indii. W Europie jest kontynuowana polityka od-chodzenia od węgla w większości krajów (np. w październiku 2016 Komisja przemysłu PE zaproponowała poprawki do projektu reformy systemu pozwoleń na emisję CO2, praktycznie eliminujące z nowego funduszu modernizacyjnego, inwestycje w projekty oparte na węglu. Na wzrost wydobycia węgla stawiają Indie, Rosja i Wietnam. Na rynku węgla koksowego w 3q16 zmiana trendu cen na rynku światowym na rosnący, jego przesłanką jest m.in. poprawa w świa-towym hutnictwie stali (wzrost produkcji stali w Indiach i Chinach) z uwagi na wzrost popytu przemysłów stalochłonnych.
23
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. dynamika przychodów branży
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-40
-20
0
20
40
60
-40
-20
0
20
40
60
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L) WIG-energia* (10 spółek, P)
21-10-2016sty- 2010 = 100
10
30
50
70
90
110
130
150
sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
WIG-energia (10 spółek) WIG (394 spółki) E ON, EDF *
Źródło: GPW, GUS, PKO Bank Polski; *notowania WIG-energia od 04-01-2010 Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Energetyka
W 2q16 sytuacja branży była słabsza niż 2q15, jednak lepsza pod względem
rentowności niż w 1q16. W 2q16 przychody kolejny kwartał zmalały, pod-
czas gdy koszty wzrosły, co przyczyniło się do wyraźnego spadku wyniku fi-
nansowego i rentowności (por. tabela).
Wyraźny spadek produkcji sprzedanej energetyki w 3q16 [(-12,3%) r/r vs.
(-10%) r/r w 2q16; wykres 1] sugeruje możliwość obniżenia przychodów
branży w 3q16. Tendencję tę potwierdza spadek produkcji energii w 3q16
[(-2,1%) r/r vs. +0,3% r/r w 2q16].
W najbliższych kwartałach sytuacja branży elektroenergetycznej najpewniej
pogorszy się (co sugerują również prognozy przychodów wybranych spółek
giełdowych; por. tabela) z uwagi na: spadek hurtowych cen spotowych energii,
kryzys na rynku zielonych certyfikatów, wzrost kosztów związanych z zakupem
uprawnień do emisji CO2, obniżenie przez prezesa URE wskaźnika WACC
(średni ważony koszt kapitału) w dystrybucji, a także ryzyko wzrostu kosztów
związane z zaangażowaniem energetyki w restrukturyzację nierentownego
sektora górnictwa węgla kamiennego. Wzrostowi przychodów może sprzyjać
rosnące zużycie energii wraz ze wzrostem produkcji przemysłowej. W ostat-
nich tygodniach grupy energetyczne przedstawiły aktualizacje planów inwe-
stycyjnych zakładające rozwój energetyki konwencjonalnej.
Odejście od zapowiadanej konwersji kapitałów w spółkach miało pozytyw-
ny wpływ na ocenę perspektyw branży przez inwestorów (wykres 2).
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 35 116 32 334 36 380 33 999 33 995 -2,9 -3,2
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 0,9 1,9 1,8 1,9 1,2 0,6 0,3
Koszty ogółem mln zł 29 021 38 335 39 071 30 870 29 822 -2,0 2,8
Wydatki inwestycyjne mln zł 4 457 5 405 7 596 3 317 4 221 -268 -236
Wynik finansowy netto mln zł 5 564 -4 902 -2 997 2 568 3 879 -422 -1 685
Stopa zysku netto %; pp 18,14 -15,60 -8,46 7,92 13,01 -1,0 -5,1
Podwyższona płynność x 1,21 1,33 1,07 1,19 1,08 x x
Rotacja zobowiązań dni 21 22 26 20 21 -1 0
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
-1,2
.
-31,9
.
2 601
47,1
.
.
-2,3
.
1,7
.
-211
-3,5
.
.
Źródło: baza PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób; PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
* PGE, Enea, Tauron; ^DM PKO BP październik 2016
Wykres 1. Produkcja branży vs. przychody*
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
%, r/r przychody ogółem
produkcja sprzedana
Źródło: GUS, PKO Bank Polski; * przychody ogółem 2q16; produkcja sprzedana 3q16
24
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiana wyniku finansowego netto vs. średnia kwartalna cena energii na Towarowej Giełdzie Energii (TGE)
140
160
180
200
220
240
-20 000
-15 000
-10 000
-5 000
0
5 000
10 000
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
zł/MWhmln zł, r/r
wynik netto (L)
średnia kwartalna cena energii na TGE (P)
Źródło: GUS, Towarowa Giełda Energii
Wykres 5. Zmiana nakładów inwestycyjnych, produkcji energii oraz zużycia energii elektrycznej
-10
-5
0
5
10
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
nakłady inwestycyjne (L)
produkcja energii (P)
zużycie energii (P)
Źródło: GUS, PSE SA
Wykres 6. Zmiana przychodów ogółem, produkcji energii oraz importu energii elektrycznej
-100
-50
0
50
100
150
200
250
-20
-10
0
10
20
30
40
50
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
przychody ogółem (L)
produkcja energii (L)
import energii (P)
Źródło: GUS, PSE SA
W 3q16 średnia cena hurtowa energii elek-trycznej na TGE spadła o 13,6% r/r i o 16,1% w stosunku do 2q16, co z jednej strony wywiera negatywny wpływ na wynik finansowy netto w podsektorze wytwarza-nia, z drugiej pozytywnie wpływa na wynik podsektora handlu energią (większa różnica między ceną zakupu energii a ceną taryfo-wą ustalaną przez URE). W 3q16 produkcja energii spadła o 2,1% r/r vs. wzrost 0,3% r/r w 2q16; dynamika zuży-cia energii w 3q16 pozostała na poziomie 2q16 (0,2% r/r).Zmniejszenie produkcji energii i związany z tym spadek przychodów wytwórców mogą być przesłanką obniżenie dynamiki wzrostu nakładów inwestycyjnych w branży energetycznej. Zmniejszenie produkcji energii elektrycznej w 3q16 o 2,1% r/r (vs. +0,3% r/r w 2q16) będzie miało wpływ na prawdopodobny spadek przychodów branży energetycznej r/r. Import energii w 3q16 zmniejszył się o 26,9% r/r (vs. +31,2% r/r w 2q16), co było spowodowane niską dynamiką wzrostu zużycia energii przy nadwyżce mocy w sys-temie (udział importu w krajowym zużyciu energii wynosi 7%).
25
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 2. Zmiana notowań wybranych spółek giełdowych vs. zmiana wyniku z działalności bankowej
Wykres 3. Notowania indeksu branży* vs. benchmark zagraniczny vs. WIG
-90
-60
-30
0
30
60
90
-30
-20
-10
0
10
20
30
1q08 3q08 1q09 3q09 1q10 3q10 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q15 3q15 1q16 3q16
%, r/r%, r/r
wynik z działalności bankowej (L) WIG-banki (13 spółek, P)
21-10-2016sty- 2008 =100
25
50
75
100
125
sty 08 sty 09 sty 10 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16
WIG-banki (13 spółek)
WIG (394 spółki)
HSBC i SANTANDER *
Źródło: GPW, KNF, PKO Bank Polski Źródło: GPW, Reuters, PKO Bank Polski; * por. Aneks 1: Skład indeksów branż (…)
Sektor bankowy Dobre wyniki sektora bankowego w 2q16 [wzrost wyniku finansowego o
22,7% r/r vs. (-11,2%) r/r w 2q15], głównie dzięki rozliczeniu sprzedaży
udziałów w VISA, które zniwelowało obniżenie wyników sektora z tytułu po-
datku bankowego zapłaconego już w pełnym wymiarze. Wg KNF po oczysz-
czeniu ze zdarzeń jednorazowych wyniki byłyby niższe o ok. 20% r/r.
Wyniki sektora pozostają pod presją niskich stóp, które powodują utrzy-
manie niskiego poziomu marż odsetkowych (w 2q16 +0,03 pp kw/kw).
Efekt zaostrzenia polityki kredytowej banków to wyhamowanie w sierpniu
dynamiki kredytów ogółem (skor. o FX) do 4,3% r/r wobec 4,8% w lipcu, jest
to najniższy poziom od stycznia 2014 r.; wyhamował wzrost kredytów dla
przedsiębiorstw, w miarę stabilne pozostały dynamiki kredytów mieszkanio-
wych oraz konsumpcyjnych.
Nieco lepsze nastroje w sektorze - poprawa wskaźnika Pengab we wrześniu
o 2 pkt m/m i 0,2 pkt r/r, przy mniej optymistycznych prognozach.
Zatrzymanie spadkowego trendu notowań banków w 3q16 (wykres 2 i 3)
jest spójne z kierunkiem prac nad „ustawą frankową” z rozwiązaniami, które
nie grożą destabilizacją systemu bankowego.
Wskaźniki finansowe branży
jedn. 2q15 3q15 4q15 1q16 2q16 1q16 (r/r)
2q16 (r/r)
Wynik z dział. bankowej mln zł 13 852 13 920 14 588 14 826 16 993 0,5 22,7
- z tytułu odsetek mln zł 8 381 9 040 9 274 9 192 9 357 5,9 11,6
- z tytułu prowizji mln zł 3 379 3 400 3 247 3 127 3 139 -5,0 -7,1
Wynik finansowy netto mln zł 3 776 3 472 -218 3 202 4 802 -954 1 026
Koszty ogółem mln zł 7 739 7 769 11 120 8 137 8 241 2,5 6,5
Saldo rezerw celowych mln zł 1 544 1 864 3 354 1 893 1 739 13,9 12,6
ROE %;pp 9,2 8,5 6,6 5,9 6,5 -3,9 -2,7
C/I %;pp 53,8 55,1 60,5 60,8 58,5 8,4 4,7
Wsk. kredytów zagrożonych
- konsumpcyjnych %; pp 12,3 12,3 12,3 12,4 12,2 -0,6 0,0
- mieszkaniowych %; pp 3,4 3,2 2,9 2,9 2,9 -0,5 -0,5
w tym CHF %; pp 3,6 3,5 3,4 3,5 3,6 0,0 0,0
- przedsiębiorstw %; pp 10,9 10,6 10,0 9,7 9,6 -1,6 -1,3
Wskaźniki wybranych spółek*
2q16 (r/r)
3q16P^ (r/r)
15,0
10,8
-4,1
50,8
0,9
64,5
.
.
.
.
.
.
.
-26,1
13,4
7,7
-9,2
5,6
26,0
.
.
.
.
.
.
.
Źródło: KNF, Departament Strategii Banku PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych * Pekao, ING Bank, Handlowy, mBank, BZ WBK. Millenium ^DM PKO Bank Polski, październik 2016
Wykres 1. PENGAB vs. wynik finansowy netto*
0
5
10
15
20
25
30
35
40
-4 000
-3 000
-2 000
-1 000
0
1 000
2 000
1q0
8
3q0
8
1q0
9
3q0
9
1q1
0
3q1
0
1q1
1
3q1
1
1q1
2
3q1
2
1q1
3
3q1
3
1q1
4
3q1
4
1q1
5
3q1
5
1q1
6
3q1
6
pkt
mln zł, zmiana r/r
wynik finansowy (L)
PENGAB (P)
Źródło: KNF, IPSOS * wynik finansowy 2q16; Pengab wrzesień 2016 por. także Analiza trendów w sektorze bankowym [w:] Dziennik Ekono-miczny PKO Bank Polski, 27.09.2016
26
Monitor Sektorowy październik 2016
Wykres 4. Zmiany marży odsetkowej vs. stopa referencyjna
0
1
2
3
4
5
6
7
2,0
2,2
2,4
2,6
2,8
3,0
3,2
3,4
3,6
4q08 2q09 4q09 2q10 4q10 2q11 4q11 2q12 4q12 2q13 4q13 2q14 4q14 2q15 4q15 2q16
%pp
Marża odsetkowa (średnia dla 7 największych banków w Polsce) (L)
Stopa referencyjna NBP (P)
Źródło: KNF, NBP, PKO Bank Polski
Wykres 5. Wskaźniki restrykcyjności polityki kredytowej banków
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2q08 4q08 2q09 4q09 2q10 4q10 2q11 4q11 2q12 4q12 2q13 4q13 2q14 4q14 2q15 4q15 2q16
kredyty konsumpcyjne kredyty mieszkaniowe
kredyty dla przedsiębiorstw
łagodze
nie
zaost
rzenie
Źródło: NBP
Wykres 6. Zmiana wolumenu kredytów mieszkaniowych, indeks cen mieszkań oraz Indeks Dostępności Mieszkaniowej (M3)
-60
-45
-30
-15
0
15
30
45
-20
0
20
40
60
80
2q08 4q08 2q09 4q09 2q10 4q10 2q11 4q11 2q12 4q12 2q13 4q13 2q14 4q14 2q15 4q15 2q16
%, r/rmld zł
wolumen kred. mieszk. różnica r/r (L)
Indeks Dostępności Mieszkaniowej M3* (P)
indeks hedoniczny cen mieszkań (r. wtórny 10 miast) NBP (P)
Źródło: NBP, AMRON *Indeks Dostępności Mieszkaniowej (AMRON) jest wynikiem porównania średniego dochodu rozporządzalnego (dochód netto rodziny pomniejszony o minimum socjalne) oraz wartości raty spłaty kredytu potrzebnego na zakup mieszkania o powierzchni 50 m kw.
Presja środowiska niskich stóp procento-wych na utrzymywanie niskiego poziomu marż odsetkowych w sektorze bankowym (w 2q16 +0,03 pp kw/kw). Efektem zaostrzenia polityki kredytowej ban-ków jest wyhamowanie w sierpniu 2016 r. dynamiki kredytów ogółem (skor. o FX) do 4,3% r/r wobec 4,8% w lipcu, jest to najniż-szy poziom od stycznia 2014 r.; wyhamował wzrost kredytów dla przedsiębiorstw, w mia-rę stabilne pozostały dynamiki kredytów mieszkaniowych oraz konsumpcyjnych. Pomimo wzrostu wskaźników dostępności mieszkaniowej, stabilizacji cen na rynku nie-ruchomości i poprawy sytuacji na rynku pracy, banki spodziewają się w 3q16 istotne-go spadku popytu na kredyty mieszkaniowe i zapowiadają kontynuację zaostrzania polity-ki kredytowej w tym obszarze („Sytuacja na rynku kredytowym, III kw. 2016 r.”, NBP, lipiec 2016).
27
Monitor Sektorowy październik 2016
Aneks: Skład indeksów (giełdowych) branż oraz benchmark zagraniczny
Indeks branży Indeks krajowy (GPW) Benchmark zagraniczny
Przemysł przetwórczy ogółem
27 spółek przemysłowych, dobór spółek pod kątem reprezentowania segmentów przemysłu o znaczącym udziale w produkcji przemysłu ogółem: Amica Wronki, APATOR, Azoty Tarnów, COLIAN, TC Dębica, ERGIS-EUROFILMS, FAMUR, Fabryki Mebli FORTE, Gobarto, GRAAL, INTER GROCLIN AUTO, Impexmetal, KĘTY, KOPEX, ZT Kruszwica, Lentex, Grupa LOTOS, MENNICA POLSKA, Pfleide-rer Group, Plast-Box, RAFAKO, ROVESE, FFiL Śnieżka, Stalprodukt, WIELTON, ZPUE, Żywiec
DAX (Deutscher Aktienindex) – główny niemiecki indeks akcji, uruchomiony 1 lipca 1988 r. na Deutsche Boerse we Frankfurcie nad Menem. Ukazuje zmianę wartości 30 największych spółek akcyjnych pod względem kapitalizacji i obrotu.
Przemysł spożywczy
WIG-spożywczy (26 spółek)
Coca Cola – jeden z największych na świecie producentów, dystry-butorów i sprzedawców napojów bezalkoholowych z rocznymi przy-chodami w wysokości 47 mld USD.
Danone - francuski koncern spożywczy, produkujący przede wszyst-kim produkty mleczne z rocznymi przychodami 28 mld USD.
Kraft Heinz – koncern utworzony w lipcu 2015 r. w wyniku fuzji Heinz i Kraft Foods jest trzecim co do wielkości producentem żywno-ści i napojów w Ameryce Płn. i piątym na świecie; roczne przychody sięgają 28 mld USD, zatrudnienie 46 tys. osób.
Nestle – największy na świecie producent żywności; firma działa w ok. 80 krajach, w Polsce obecna od 1993 r.; wchodzi w skład SMI – indeksu szwajcarskiej giełdy w Zurychu; roczne przychody ok. 99 mld USD.
Przemysł rafineryjny
2 spółki: Grupa LOTOS, PKN ORLEN,
ExxonMobil - jedna z większych światowych spółek giełdowych notowanych w obrocie publicznym pod względem kapitalizacji ryn-kowej i dziennego potencjału produkcji (5,3 mln baryłek), jest naj-większym prywatnym producentem ropy na świecie; spółka utworzo-na w 1999 przez połączenie Exxon i Mobil z siedzibą w Teksasie; po-siada 69.6% udziałów w kanadyjskim koncernie Imperial Oil.
Petrobras - brazylijski koncern naftowy z siedzibą w Rio de Janeiro, zajmujący się wydobyciem i przetwórstwem ropy naftowej (2,6 mln baryłek) oraz wydobyciem i przesyłem gazu ziemnego.
SHELL - brytyjsko-holenderski koncern petrochemiczny, o łącznym potencjale produkcji 4 mln baryłek dziennie, zajmujący się głównie wydobywaniem gazu ziemnego i ropy naftowej oraz ich przesyłem, przetwórstwem, dystrybucją i sprzedażą. W 2016 r. Royal Dutch Shell sfinalizował fuzję (za ok. 70 mld USD) z firmą wydobywczą BG Group (jeden z największych brytyjskich producentów i sprzedawców LNG).
Przemysł chemiczny
WIG-chemia (8 spółek), notowany od 22 września 2009 r.
BASF - największe przedsiębiorstwo chemiczne na świecie z siedzibą w Niemczech z rocznymi przychodami w wysokości 98 mld USD.
DuPont - jeden z największych koncernów chemicznych na świecie; spółka notowana na giełdzie nowojorskiej; roczne przychody w wy-sokości 36 mld USD.
Przemysł moto-ryzacyjny
4 spółki: Inter GROCLIN Auto, T.C. DĘBICA, WIELTON
FIAT - Fabbrica Italiana di Automobili Torino – włoski koncern moto-ryzacyjny, z siedzibę w Turynie; znany głównie z produkcji popular-nych samochodów osobowych i dostawczych. W 2014 Fiat przejął markę Chrysler i utworzył nową spółkę Fiat Chrysler Automobiles.
Renault - istniejący od 1899 r. we Francji producent samochodów, jedna z najstarszych firm samochodowych.
TOYOTA - japoński koncern motoryzacyjny produkujący samochody od 1936 r. (od wielu lat najwyżej wyceniana marka motoryzacyjna).
VOLKSWAGEN - niemiecki koncern samochodowy z siedzibą w Dolnej Saksonii, ma ok. 50 zakładów na całym świecie.
Przemysł meblarski
3 spółki: Fabryki Mebli FORTE, Pfleiderer Group, Paged
Legget &Platt – amerykańskie przedsiębiorstwo meblowe, założone w 1883 r. z siedzibą w Missouri, zatrudnia ok. 19 tys. osób.
Steinhoff INTL. HOLDING – jedna z największych firm meblarskich na świecie z siedzibą w RPA, założona w 1964 r. w Niemczech, obec-na też w Polsce; od 1998 r. notowana na giełdzie w Johannesburgu.
28
Monitor Sektorowy październik 2016
Indeks branży Indeks krajowy (GPW) Benchmark zagraniczny
Budownictwo 8 spółek budowlanych: Budimex, ELEKTROBUDOWA, ERBUD, MIRBUD, Mostosal Zabrze - Holding, MOSTOSTAL WARSZAWA, Polimex-Mostostal, UNIBEP 6 spółek deweloperskich: Dom Development, Echo Investment, JW Construction Holding, POLNORD, ROBYG, Ronson Europe NV
Bouygues - francuska grupa przemysłowa założona w 1952 r., dzia-ła w ok. 80 krajach; budownictwo i działalność deweloperska są ważnym segmentem aktywności grupy, obok telekomunikacji, ener-getyki i transportu kolejowego; wchodzi w skład CAC 40 – indeksu paryskiej giełdy; spółka obecna w Polsce
Ferrovial – hiszpańska spółka budowlana specjalizująca się w bu-downictwie infrastrukturalnym; zatrudnia ok. 70 tys. pracowników w 70 krajach; strategiczny inwestor Budimexu od 2000 r.
Skanska – zajmuje się działalnością budowlaną i deweloperską, założona w 1873 r. w Szwecji; działa w Skandynawii, Polsce, Słowacji, Czechach, Wlk. Brytanii oraz obu Amerykach; siedziba w Sztokholmie.
VINCI - największa francuska firma budowlana specjalizująca się w budownictwie użyteczności publicznej; obecna w Wielkiej Brytanii, Belgii, Europie Centralnej (WARBUD w Polsce) oraz w Afryce.
Handel detaliczny
8 spółek: dobór spółek pod kątem reprezento-wania różnych segmentów handlu detalicznego AmRest Holdings SE, CCC (NG 2), Emperia Hold-ing, GINO ROSSI, INTERSPORT Polska, LPP, Empik Media & Fashion (NFIEMF), VISTULA GROUP
H&M - szwedzka firma odzieżowa, z siedzibą w Sztokholmie; H&M prowadzi ok. 2300 sklepów, zatrudnia 132 tys. osób w 38 krajach. Tesco - największa brytyjska sieć hipermarketów i supermarketów z rocznymi przychodami ok.104 mld USD.
Wal-Mart Stores - amerykańska sieć supermarketów, największy na świecie sprzedawca detaliczny z rocznymi przychodami w wyso-kości 485 mld USD.
Transport lądowy
4 spółki: PEKAES, PCC Intermodal, PKP CARGO, Trans Polonia
Kuehne & Nagel – założona w 1890 r. w Niemczech, z tradycyjnej firmy spedycyjnej przekształciła się w wiodącego światowego opera-tora logistycznego; zatrudnia 63 tys. osób w 1000 lokalizacjach w 100 krajach; świadczy usługi transportu morskiego, lotniczego i drogowego; przychody w 2014 r: 15,3 mld euro.
Moller Maersk – duński konglomerat prowadzący działalność w różnych sektorach biznesu, głównie w transporcie i energetyce z rocznymi przychodami 34,7 mld euro (2014 r.).
UPS - amerykańska firma zajmująca się przewozem przesyłek i logi-styką z rocznymi przychodami 58,2 mld USD, zatrudnia ok. 397 tys. osób.
Górnictwo węgla kamiennego
2 spółki: LW Bogdanka, JSW
PEABODY ENERGY – amerykański producent węgla energetyczne-go i koksowego z kopalniami w USA i Australii, obecny na rynku ok. 25 krajów
BHP BILLITON – koncern wydobywczy o zasięgu globalnym, po-wstał dzięki fuzji w 2001 r. firmy australijskiej Broken Hill Proprietary Company z brytyjską Billiton; obok rud żelaza i metali szlachetnych, wydobywa węgiel kamienny; notowany na giełdach w Londynie, Sydney, Nowym Yorku i Johannesburgu.
Energetyka WIG-energia (10 spółek) notowany od 4 stycznia 2010 r.
E.ON - spółka energetyczna z siedzibą w Düsseldorfie w Niemczech, jedna z 30 spółek wchodzących w skład DAX; roczne przychody na poziomie 163 mld USD.
EDF – francuski koncern energetyczny z oddziałami w Europie i Ame-ryce, w Polsce jest właścicielem m.in. Elektrowni Rybnik; roczne przy-chody na poziomie 93,5 mld USD.
Sektor bankowy
WIG-banki (13 spółek) HSBC – globalny holding finansowy z siedzibą w Londynie i 9500 oddziałami w 86 krajach Europy, Azji, Ameryk, Bliskiego Wschodu i Afryki; założony w 1865 r. pod nazwą Hongkong and Shanghai Banking Corporation, jako brytyjski bank w Chinach. Od 1991 r. siedziba w Londynie; akcje grupy notowane na giełdach w Londynie, Hong Kongu, Nowym Jorku, Paryżu i na Bermudach; należy do naj-większych instytucji bankowo-finansowych w Europie.
Banco Santander – hiszpański bank detaliczny, założony w 1857 r.; największy bank w strefie euro i wśród 15 największych na świecie pod względem kapitalizacji rynkowej; największa grupa finansowa w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej. Od 3.12.2014 notowany na GPW.
29
Monitor Sektorowy październik 2016
Polska w makro-pigułce
2015 2016 Komentarz
Sfera realna Wzrost PKB w 2016 r. prawdopodobnie spowolni, gdyż nad czynnikami pozytywnymi (rządowa stymulacja fiskalna, wzmocnienie pozytywnych tren-dów na rynku pracy) przeważą czynniki negatywne (osłabienie globalnego wzrostu, a w kraju słabszy impuls kredytowy i spadek wydatków infrastruk-turalnych).
- realny PKB (%) 3,9 3,2
Procesy inflacyjne Oczekujemy, że deflacja utrzyma się co najmniej do końca 3q (w zależności od momentu wprowadzenia podatku handlowego). Efekty niskiej bazy po-winny spowodować powrót inflacji CPI powyżej zera przed końcem roku i osiągnięcie dolnego przedziału odchyleń od celu NBP w 1q17. Ryzyka w górę dla naszej prognozy wiążą się z polityką fiskalną i regulacyjną, a ryzyka w dół ze światowymi cenami surowców.
- inflacja CPI (%) -0,9 -0,6
Agregaty monetarne Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M3), przy lekkim wyhamowaniu wzrostu gotówki w obiegu i szybszym wzro-ście depozytów ogółem. - podaż pieniądza M3 (%) 9,1 9,6
Handel zagraniczny Oczekujemy stabilizacji deficytu CAB przy przyspieszeniu dynamiki eksportu (w szczególności motoryzacyjnego) i importu (rosnący popyt krajowy) oraz utrzymywaniu się relatywnie niskich płatności odsetkowych i wzroście trans-ferów zarobkowych zagranicę.
- saldo obrotów bieżących (% PKB) -0,3 -0,3
Polityka fiskalna Ożywienie na rynku pracy i cykliczna poprawa dochodów istotnie poprawia wynik sektora publicznego w latach 2015-2016. Mimo znacznego wzrostu wydatków (wdrożenie programu 500+), wzrostu deficytu budżetowego w 2016 r. prawdopodobnie nie będzie, gdyż nowe wydatki będą sfinansowa-ne głównie przez jednorazowe dochody (np. aukcja LTE) a ograniczenie inwe-stycji na szczeblu samorządowym dodatkowo ogranicza deficyt sektora publicznego.
- deficyt fiskalny (% PKB) -2,6 -2,2
Polityka pieniężna Stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 2017 r., a RPP może wznowić obniżki tylko jeśli nastąpi znaczne spowolnienie wzrostu gospodar-czego w Polsce (do poniżej 3% r/r) przy wyraźnej aprecjacji złotego i utrzy-mywaniu się deflacji.
- stopa referencyjna NBP (%) 1,50 1,50
Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski.
Zagranica w makro-pigułce
2015 2016 Komentarz
USA Wzrost PKB w 2q16 przyspieszył do 1,4% k/k saar (vs. 0,8% k/k saar w 1q16). Pozytywny wpływ wzrostu dynamiki konsumpcji ograniczyło pogłę-bienie spadku inwestycji prywatnych oraz spadek wydatków rządowych. Na posiedzeniu w grudniu 2015 r. FOMC podniósł stopę Fed funds o 25pb (do 0,25-0,50%). W komunikacie po posiedzeniu we wrześniu 2016 r. wska-zano na zbilansowanie ryzyk dla perspektyw gospodarki i umocnienie prze-świadczenia o bliskości podwyżek stóp procentowych.
- realny PKB (%) 2,6 1,8
- inflacja CPI (%) 0,1 1,5
Strefa euro W 2q16 dynamika PKB strefy euro wyniosła 0,3% k/k sa (vs. 0,6% k/k sa w 1q) i 1,6% r/r sa (vs 1,7%r/r sa w 1q). Na posiedzeniu w marcu 2016 r. EBC znacznie złagodził politykę pieniężną, obniżając główne stopy procentowe, rozszerzając QE do 80 mld EUR i wprowadzając (od czerwca) program TLTRO II z możliwością ujemnego oprocentowania pożyczek. Obawy związane z negatywnymi skutkami Brexitu dla gospodarki strefy euro mogą skłonić EBC do dodatkowego zwiększenia skali i przedłużenia programu QE.
- realny PKB (%) 2,0 1,5
- inflacja HICP (%) 0,0 0,4
Chiny Wzrost PKB w 3q16 nie zmienił się (6,7% r/r vs. 6,7% r/r w 2q16). Dynamika przemysłu i budownictwa ustabilizowała się na poziomie 6,1% r/r. Poluzowa-nie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz polityka kurso-wa banku centralnego powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospo-darczego pod kontrolą i uniknięcie „twardego lądowania”, aczkolwiek nara-stający dług prywatny stanowi ważny element ryzyka dla długoterminowego tempa wzrostu PKB.
- realny PKB (%) 6,9 6,6
- inflacja CPI (%) 1,4 1,9
Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski.
Niniejszy materiał ma charakter informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanow i oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywil-ny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycy jnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygo-towany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowe-go Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł