Analizy Sektorowe - PKO Bank Polski · rii lądowej, rolnictwie lub gospodarstwach domowych,...
Transcript of Analizy Sektorowe - PKO Bank Polski · rii lądowej, rolnictwie lub gospodarstwach domowych,...
Monitoring Branżowy
Analizy Sektorowe
22 marca 2016
Produkcja maszyn i urządzeń (PKD 28.)
Rentowność, płynność i zadłużenie w I-IX 2015 r. w dziale produkcji maszyn i urządzeń (PKD 28.) i klasach zaliczanych do tego działu
6.2
1.81
0.46
6.8
1.91
0.48
7.3
1.85
0.45
5.2
2.11
0.43
7.5
2.63
0.35
4.7
1.47
0.48
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
NPM (ROS) Stopa zysku netto (%) CR Wskaźnik płynności bieżącej DR Współczynnik długu
28. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ
klasy PKD:
28.1 Produkcja maszyn ogólnego przeznaczenia
28.2 Produkcja pozostałych maszyn ogólnego przeznaczenia
28.3 Produkcja maszyn dla rolnictwa i leśnictwa
28.4 Produkcja maszyn i narzędzi mechanicznych
28.9 Produkcja pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia
Źródło: GUS, PONT Info. GOSPODARKA, jednostki średnie i duże (Grupa B - pracujących >49 osób)
Dział 28 obejmuje produkcję maszyn i urządzeń, samodzielnie wykonujących czynności mechaniczne lub termiczne na dowolnym materiale lub wykonują-cych czynności takie, jak: chwytanie, zraszanie, ważenie lub pakowanie, włączając produkcję elementów mechanicznych do nich oraz produkcję specjalistycz-nych części zamiennych, produkcję urządzeń przytwierdzonych na stałe, ruchomych lub przenośnych wykorzystywanych w przemyśle, budownictwie, inżynie-rii lądowej, rolnictwie lub gospodarstwach domowych, produkcję specjalistycznych urządzeń do transportu wewnętrznego pasażerów lub towarów, produkcję pozostałych maszyn i urządzeń specjalnego przeznaczenia, gdzie indziej niesklasyfikowanych.
Trendy bieżące
W I-IX 2015 r. przychody producentów maszyn i urządzeń rosły wolniej niż koszty działalności (odpowiednio +8,1% r/r wobec +9,5% r/r), co ne-gatywnie wpłynęło na wynik finansowy netto (-9% r/r) i wskaźniki ren-towności (ROS=6,2% wobec 7,2% w I-IX 2014).
Firmy z przewagą kapitału zagranicznego stanowią 22% ogółu firm bran-ży maszynowej i generują 55% jej przychodów (+2% r/r).
Rynek niemiecki odbiera ok. 1/4 wartości eksportu branży maszynowej.
Perspektywy
Utrzymaniu dobrych wyników sprzyjają: (a) kontynuowany wzrost inwe-stycji na rozbudowę i modernizację parku maszynowego przedsiębiorstw; (b) rozwojowy rynek wiatraków i turbin z uwagi na znaczne zapotrzebo-wanie na urządzenia do produkcji energii i ciepła; (c) dobre perspektywy rozwoju produkcji urządzeń chłodniczych.
Znaczącym wsparciem dla rozwoju branży będą środki unijne, pozwala-jące na poszerzanie oferty produktowej i inwestycje podnoszące jakość produkcji.
Do czynników negatywnie wpływających na wyniki branży należą: (a) coraz trudniejsze otoczenie produkcji maszyn dla przemysłu metalur-gicznego i górnictwa węgla kamiennego (mimo stałej intensyfikacji dzia-łań wspierających konkurencyjność eksportową polskich producentów maszyn); (b) niski poziom cen ropy negatywnie wpływający na rozwój inwestycji wydobywczych (słabszy popyt na maszyny dla rynku ropy i gazu); (c) konflikt rosyjsko-ukraiński niekorzystnie wpływający na sytu-ację producentów maszyn rolniczych dotychczas aktywnych na rynkach wschodnich (producenci starają się zwiększać udział na innych rynkach eksportowych i zdobywaniu kontraktów krajowych).
Departament Analiz Ekonomicznych www.pkobp.pl Zespół Analiz Sektorowych Piotr Krzysztofik tel. (22) 521 81 25 [email protected]
strona 2/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
Wyniki ekonomiczne producentów maszyn i urządzeń
Na koniec 3q 2015 r. sprawozdania finansowe złożyło 479 dużych producentów
maszyn i urządzeń, którzy łącznie zatrudniali ok. 95 tys. pracowników (+3,2 tys.
więcej niż rok wcześniej, co jest warte podkreślenia, gdyż od 2009 r. branżę cha-
rakteryzował spadkowy trend zatrudnienia). Średnio rocznie każde z przedsię-
biorstw generuje ok. 70-80 mln zł obrotu.
Branża maszynowa nie jest w pełni sprywatyzowana, maszyny i urządzenia nadal
produkuje 15 firm państwowych, w tym 11 dużych podmiotów (z których więk-
szość rozpoczęła działalność w latach 70.); sektor publiczny generuje niecały
1% produkcji działu.
Sytuacja ekonomiczno-finansowa producentów maszyn w okresie I-IX 2015 r.
była słabsza niż w analogicznym okresie poprzedniego roku (por. tablela).
W I-IX 2015 r. przychody producentów maszyn i urządzeń rosły wolniej niż
koszty działalności (odpowiednio +8,1% r/r wobec +9,5% r/r), co negatywnie
wpłynęło na wynik finansowy netto i wskaźniki rentowności. Wskaźniki
płynności finansowej utrzymały się na satysfakcjonującym poziomie. Większym
zmianom nie uległy również przeciętne poziomy wskaźników sprawności działa-
nia. Na akceptowalnym poziomie utrzymywało się zadłużenie aktywów. Majątek
trwały został w całości sfinansowany kapitałem stałym. Pomimo niższego zysku
wskaźnik obsługi odsetek (CFC=24,2), sygnalizujący poziom bezpieczeństwa
wierzycieli, wciąż utrzymuje się znacznie powyżej średniej dla przetwórstwa
przemysłowego (CFC=16,2).
28. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANA 2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 I-IX
Liczba jednostek gospodarczych ogółem 495 483 485 479
w tym udział jednostek rentownych 83% 81% 84% 81%
NP Wynik finansowy netto (zysk netto) 1 594 1 750 1 813 1 650
NPM (ROS) Stopa rentowności sprzedaży netto 6.3 7.5 7.2 6.2
ROE (I) Stopa rentowności kapitału własnego (I) 14.5 16.2 14.9 12.8
ROA Stopa rentowności aktywów 7.6 8.6 8.1 6.9
CR Wskaźnik płynności bieżącej 1.72 1.78 1.81 1.81
QR Wskaźnik podwyższonej płynności 1.08 1.10 1.12 1.12
IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów w dniach 61 65 67 69
CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności w dniach 58 62 62 63
PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach 45 45 42 43
DR (WZA) Współczynnik długu 0.47 0.46 0.46 0.46
WP (WPMK) Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym 1.45 1.42 1.44 1.45
I/DE Nakłady inwestycyjne / amortyzacja 1.1 1.1 1.2 1.1
Źródło: baza danych PONT Info. GOSPODARKA, Jednostki duże (pracujących >=50 osób) - Grupa B
Firmy duże, to przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 49 pracowników. W dziale 28. duże przedsiębiorstwa stanowią połowę wszystkich jednostek, zatrud-niają ok. 90% pracowników oraz generują ponad 90% łącznych przychodów produkcji maszyn i urządzeń.
Niższy r/r poziom rentowności sprzeda-ży branży maszynowej
strona 3/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
Przychody i koszty oraz rentowność podmiotów należących do działu 28.
88
92
96
0
5 000
10 000
15 000
20 000
25 000
30 000
35 000
2013 I-IX 2014 I-IX 2015 I-IX
%mln zł
Przychody i koszty ogółem
GS Przychody (L) TC Koszty (L)
Wskaźnik kosztów (P)
0.0 5.0 10.0 15.0 20.0
2013 I-IX
2014 I-IX
2015 I-IX
2013 I-IX
2014 I-IX
2015 I-IX
Rentowność (w%)
NPM (ROS) Stopa rentowności sprzedaży netto
ROE (I) Stopa rentowności kapitału własnego (I)
Źródło: GUS, PONT Info. GOSPODARKA, jednostki średnie i duże (Grupa B - pracujących >49 osób)
Struktura produkcji maszyn i urządzeń
Prawie 60% przychodów i ponad połowa wyniku finansowego netto w I poł.
2015 r. powstały w podmiotach największych – zatrudniających powyżej
249 osób. Podmioty duże (od 50 do 249 osób) generowały 34% przychodów
i 37% wyniku finansowego netto działu; podmioty średnie (o zatrudnieniu 10-49)
odpowiednio 9% i 11%.
Struktura przychodów i zysku netto w dziale 28. wg wielkości podmiotów gospodarczych
10-49 osób8.8%
50 - 249 osób
33.6%250 osób i więcej57.6%
Struktura przychodów ogółem
10-49 osób10.8%
50 - 249 osób
37.3%
250 osób i więcej51.9%
Struktura wyniku finansowego netto
Źródło: GUS, PONT Info. GOSPODARKA, dane na poł. 2015 r.
dane dla całej zbiorowości są aktualizowane dwa razy w roku; dane dla dużych firm (zatrudniających >49 pracowników) są aktualizowane co kwartał.
Najwyższy udział w przychodach i zysku netto działu 28. mają podmioty najwięk-sze zatrudniające powyżej 249 osób
strona 4/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
Struktura liczby podmiotów, zatrudnionych, przychodów i zysku w poł. 2015 r.
147(16%)
27615(26%)
7370 mln zł(33%)
407 mln zł(31%)
293(32%)
26145(24%)
4743 mln zł(21%) 292 mln zł
(22%)
108(12%)
15597(14%)
4056 mln zł(18%)
302 mln zł(23%)47
(5.%)
4953(4.%)
787 mln zł(3.%)
46 mln zł(3.%)
301(33%)
30723(29%)
4933 mln zł(22%)
254 mln zł(19%)
0%
20%
40%
60%
80%
100%
liczba jednostek liczba pracujących przychody ogółem wynik finansowy netto
PKD 28.1 PKD 28.2 PKD 28.3 PKD 28.4 PKD 28.9
PKD 28.1 Produkcja maszyn ogólnego przeznaczenia PKD 28.2 Produkcja pozostałych maszyn ogólnego przeznaczenia PKD 28.3 Produkcja maszyn dla rolnictwa i leśnictwa PKD 28.4 Produkcja maszyn i narzędzi mechanicznych PKD 28.9 Produkcja pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia
Źródło: GUS, PONT Info. GOSPODARKA, jednostki średnie i duże (Grupa A - pracujących >9 osób)
Spośród pięciu klas wchodzących w skład działu 28. firmy zajmujące się
produkcją pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia (klasa 28.9) mają
największy udział w liczbie podmiotów (33%) i liczbie zatrudnionych (29);
natomiast największy udział w wartości generowanych przychodów (33%)
i wartości zysku netto (31%) wykazują producenci maszyn ogólnego
przeznaczenia (klasa 28.1).
W okresie I-IX 2015 r. najwyższą rentowność sprzedaży netto osiągnęły duże
przedsiębiorstwa z klasy 28.4 produkujące maszyny i narzędzia mechaniczne
(ROS=7,5%). Również firmy z klasy 28.2 zajmujące się produkcją pozostałych
maszyn ogólnego przeznaczenia (ROS=7,3%) oraz z klasy 28.1 produkcja maszyn
ogólnego przeznaczenia wykazały rentowność wyższą od średniej działu
(ROS=6,7%; wobec średniej 6,2%). Dwa pozostałe segmenty produkcji maszyn
i urządzeń charakteryzowały się niższym od średniej w branży zyskiem ze
sprzedaży: tj. klasa 28.3 produkcja maszyny dla rolnictwa i leśnictwa (ROS=5,2%)
oraz klasa 28.9 produkcja pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia
(ROS=4,7%), w której praktycznie wszystkie segmenty wykazały słabsze wyniki;
największe spadki odnotowali: producenci maszyn dla górnictwa [ROS=(-0,12%)
vs. +5,7% w I-IX 2014]; producenci maszyn dla przemysłu papierniczego
(ROS=2,6% vs. 5,3%) oraz producenci maszyn dla metalurgii (ROS=4,1% vs. 5,1%).
W dziale 28. najwyższy udział w liczbie podmiotów i liczbie zatrud-nionych mają firmy z klasy 28.9; na-tomiast największą wartość przycho-dów i zysku netto generują przedsię-biorstwa z klasy 28.1
Wśród dużych przedsiębiorstw najwyż-szą rentowność osiągnęli producenci z klasy 28.4, najniższą z klasy 28.9
strona 5/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
Kapitał zagraniczny w produkcji maszyn i urządzeń
W branży maszynowej działają 194 przedsiębiorstwa o przewadze kapitału zagra-
nicznego (tj. ok. 22% łącznej liczby producentów maszyn i urządzeń), które gene-
rują ponad 55% przychodów działu. W obrębie zagranicznych firm działających
w branży maszynowej znajdują się zarówno jednostki średnie, zatrudniające po ok.
30 pracowników i generujące roczny przychód na poziomie 17 mln zł, jak i wielkie
firmy zatrudniające ponad 580 pracowników w jednym zakładzie, wykazującym
roczną sprzedaży na poziomie 430 mln zł.
Eksport maszyn i urządzeń
Produkcja maszyn i urządzeń w ok. 48% kierowana jest na eksport (vs. 43%
w przetwórstwie przemysłowym), niemniej w niektórych segmentach, np. klasie
28.92 - maszyny dla przemysłu tekstylnego, odzieżowego i skórzanego, udział
sprzedaży eksportowej sięga 85%; wysoki eksport charakteryzuje także grupę 28.4
– maszyny i narzędzia mechaniczne (62%). Wartościowo, co 4. maszyna produko-
wana w Polsce trafia na rynek niemiecki; w obrębie wymiany wewnątrzwspólno-
towej Niemcy odbierają ok. 38% wartości łącznego eksportu polskich maszyn
i urządzeń.
0.0
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
12.0
14.0
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
9
201
0
201
1
201
2
201
3
201
4
201
5
mld EUREksport maszyn i urządzeń
EU28, w tym: do Niemiec poza EU, w tym: do Rosji na Białoruś
28.1 Maszyny ogólnego
przeznaczenia
28.2 Pozostałe maszyn ogólnego
przeznaczenia
28.3 Maszyny dla rolnictwa i leśnictwa
28.4 Maszyny i narzędzia
mechaniczne
28.9 Pozostałe maszyny
specjalnego przeznaczenia
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
9
201
0
201
1
201
2
201
3
201
4
201
5
mld EUREksport maszyn i urządzeń
w rozbiciu na segmenty
linie oznaczają łączną wartość eksportu w ramach wspólnego rynku i poza UE
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat
Poza rynek europejski eksportowane jest ok. 36% wartości produkcji krajowej
branży maszynowej; najwięcej trafia na rynek rosyjski (ok. 20% łącznej wartości
eksportu poza UE; -4% r/r) i do Stanów Zjednoczonych (15%; +3% r/r). Ewentual-
ny spadek odbioru polskich wyrobów przez rynek rosyjski nie powinien w znaczą-
cy sposób wpłynąć na bilans wymiany handlowej branży maszynowej, ponieważ
udział Rosji stanowi obecnie ok. 7% łącznej wartości eksportu maszyn i urządzeń.
Rynek niemiecki odbiera ok. 1/4 wartości
eksportu branży maszynowej
7% eksportu maszyn i urządzeń na rynek rosyjski w 2015 r.
Firmy z przewagą kapitału zagranicznego stanowią 22% ogółu firm z branży i gene-rują 55% jej przychodów
strona 6/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
Nakłady na maszyny i urządzenia
Ponad połowa (52%) produkcji maszyn i urządzeń trafia na rynek krajowy.
W okresie I-IX 2015 r. ogólna wartość nakładów na maszyny i urządzenia tech-
niczne w sektorze dużych przedsiębiorstw wyniosła ok. 37 mld zł (wzrost
o 17% r/r); nakłady mniejszych firm (poniżej 49 zatrudnionych) można szacować
na dodatkowe 3 mld zł. Wśród branż, które przeznaczają najwięcej środków na
zakup maszyn i urządzeń na pierwszym miejscu jest przetwórstwo przemysłowe
(52% udziału w łącznych nakładach, +17% r/r; głównie produkcja artykułów spo-
żywczych oraz produkcja pojazdów samochodowych), następnie wytwarzanie
energii elektrycznej (20% udziału; +25% r/r); telekomunikacja (7% udziału;
+12% r/r); handel hurtowy i detaliczny (6% udziału; +2% r/r), górnictwo i wydo-
bywanie (4% udziału; -14% r/r; głównie wydobywanie węgla kamiennego) oraz
transport i gospodarka magazynowa (3% udziału; +87% r/r; głównie drogowy
transport towarów i pasażerski transport lądowy wraz z działalnością wspomaga-
jącą, tj. przeładunkiem towarów i bagaży oraz dworcami, parkingami, garażami
czy magazynami).
Maszyny są nabywane zarówno u krajowych producentów, jak i z importu. Średni
udział wydatków na środki trwałe wyprodukowane poza granicami kraju, a zaku-
pione w kraju od dealera lub pośrednika wśród przedsiębiorstw przemysłowych
i nieprzemysłowych, wynosił pod koniec 2015 r. ok. 25%; w przypadku branż
o największych nakładach na maszyny i urządzenia techniczne poziom zakupów
z importu kształtuje się od 1%-5% w górnictwie i energetyce, przez 12% w sekcji
informacji, 25% wśród przedsiębiorstw handlowych, do 38% w sekcji przetwór-
stwa przemysłowego.
Wartość nakładów na maszyny i urządzenia techniczne
0
5
10
15
20
25
30
35
40
I-IX 11 I-IX 12 I-IX 13 I-IX 14 I-IX 15
mld zł
pozostałe
Sek_H Transport i magazynowanie
Sek_B Górnictwo i wydobywanie
Sek_G Handel hurtowy i detaliczny
Sek_J Informacja i komunikacja
Sek_D Energia elektryczna
Sek_C Przetwórstwo przemysłowe
Źródło: GUS, PONT Info. GOSPODARKA, jednostki średnie i duże (Grupa B - pracujących >49 osób)
Import maszyn i urządzeń
W zakresie importu, podobnie jak w przypadku eksportu, najwięcej maszyn i urzą-
dzeń sprowadzanych jest z Niemiec, z których na polski rynek trafia ok. 36% warto-
ści całego eksportu maszyn i urządzeń (44% w obrębie wymiany wewnątrz UE).
Import z Niemiec stanowi ponad 1/3 im-
portu branży maszynowej
W 2015 r. nakłady na maszyny i urzą-dzenia techniczne wyniosły 40 mld zł
strona 7/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
0.0
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
12.0
14.0
16.0
18.0
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
9
201
0
201
1
201
2
201
3
201
4
201
5
mld EUR Import maszyn i urządzeń
EU28, w tym: z Niemiec spoza EU, w tym: z Chin z USA
28.1 Maszyny ogólnego
przeznaczenia
28.2 Pozostałe maszyn ogólnego
przeznaczenia
28.3 Maszyny dla rolnictwa i leśnictwa
28.4 Maszyny i narzędzia
mechaniczne
28.9 Pozostałe maszyny
specjalnego przeznaczenia
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
9
201
0
201
1
201
2
201
3
201
4
201
5
mld EURImport maszyn i urządzeńw rozbiciu na segmenty
linie oznaczają łączną wartość importu w ramach wspólnego rynku i spoza UE
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat
Spoza rynku europejskiego sprowadzane jest ok. 20% całości importu branży
maszynowej (+2% r/r); w 2015 r., podobnie jak rok wcześniej, najwięcej maszyn
i urządzeń zostało sprowadzonych z Chin (ok. 36% łącznej wartości importu spoza
UE; +2% r/r) oraz Stanów Zjednoczonych (21%; +4% r/r); z kierunków wschodnich
import wyrobów branży maszynowej jest nieznaczny.
Środki unijne
W latach 2007-2015 producenci maszyn i urządzeń aktywnie korzystali z projek-
tów współfinansowanych ze środków UE (współfinansowanie z unijnych środków
pomocowych zostało rozliczone do końca 2015 r., niemniej część z projektów ma
wyznaczony termin realizacji na połowę 2016 r.). Środki unijne pomogły we wdra-
żaniu nowych technologii i podnoszeniu jakości i to bez konieczności zwiększania
angażowania własnych środków finansowych.
Projekty dofinansowane ze środków UE wykorzystane przez producentów maszyn i urządzeń Wartość projektów Struktura projektów
1 298 mln zł
901 mln zł817 mln zł
987 mln zł
854 mln zł
901 mln zł
1 091 mln zł
769 mln zł
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
3 000
3 500
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1 000
I II I II I II I II I II I II I II I II I
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
nara
sta
jąco
w tym dofinansowanie nakłady inwestycyjne produkcji maszyn i urządzeń (dział 28.)
28.1 Maszyny ogólnego
przeznaczenia14%
28.2 Pozostałe maszyny ogólnego
przeznaczenia33%
28.3 Maszyny dla rolnictwa i
leśnictwa22%
28.4 Maszyny i narzędzia
mechaniczne2%
28.9 Pozostałe maszyny
specjalnego przeznaczenia
29%
Źródło: GUS, PONT Info. GOSPODARKA oraz http://www.efs.gov.pl (stan na 29.02.2016)
Nowa pula środków z perspektywy finansowej 2014-2020 powinna być więc
równie silnym czynnikiem wspierającym inwestycje zarówno wewnątrz samej
branży maszynowej, jak i w innych branżach gospodarki, co będzie skutkować
rosnącym popytem na maszyny i urządzenia.
strona 8/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
28.1 Produkcja maszyn ogólnego przeznaczenia
Według szacunków w 2015 r., produkcja silników, jak również produkcja łożysk rosła szybciej niż w 2014 r., co przełożyło się na wzrost przy-chodów producentów maszyn ogólnego przeznaczenia (18% r/r vs. 15% r/r w 2014) i poprawę wyniku finansowego (6% r/r vs. 13% r/r w 2014).
W 3q15 r. duże przedsiębiorstwa odnotowały przyspieszenie dynamiki wzrostu przychodów, niemniej równocześnie szybko rosły koszty pro-dukcji, co przy nasileniu się tych tendencji w kolejnych okresach może skutkować wzrostem rynku, ale przy niższej rentowności sprzedaży.
Znaczne zapotrzebowanie na urządzenia do produkcji standardowej i ekologicznej energii i ciepła będzie wspierać rozwój produkcji turbin oraz wiatraków.
Wzrost notowań akcji spółek z branży spójny z oczekiwaniem rozwoju rynku w kolejnych kwartałach.
Produkcja silników i łożysk vs. przychody i zysk producentów Rentowność sprzedaży i bieżąca płynność
0
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
12 000
14 000
16 000
0
200
400
600
800
1 000
1 200
2012 2013 2014 2015
w m
ln zł
Zysk netto PKD 28.1 (P) Przychody PKD 28.1 (P)
Silniki w sztukach (L) Łożyska w mln sztuk (L)
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
1.22
1.24
1.26
1.28
1.30
1.32
1.34
1.36
2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 I-IX
Stopa zysku netto (L)
Wskaźnik płynności bieżącej (P)
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA, (2015 szacunek; Grupa A - pracujących >9 osób) Dane dla firm powyżej 49 zatrudnionych (Grupa B) GUS, Produkcja ważniejszych wyrobów przemysłowych
Wskaźniki finansowe klasy 28.1
jedn. 3q2014 4q2014 1q2015 2q2015 3q2015
2q15 (r/r)
3q15 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 2 903 3 179 3 653 3 472 3 506 19.4 20.8
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 56.7 51.4 50.2 54.7 49.9 -2.1 -6.8
Koszty ogółem mln zł 2 707 3 000 3 401 3 245 3 277 22.3 21.1
Wydatki inwestycyjne mln zł 121 202 113 127 110 7 -11
Wynik finansowy netto mln zł 154 132 212 182 199 -49 46
Stopa zysku netto %; pp 5.85 4.61 7.13 6.50 6.68 -2.4 0.8
Podwyższona płynność x 1.28 1.28 1.34 1.23 1.27 x x
Rotacja zobowiązań dni 36 37 37 40 39 4 3
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA (Grupa B - pracujących >49 osób); PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
Notowania spółek z branży
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2011-03-18 2012-03-18 2013-03-18 2014-03-18 2015-03-18 2016-03-18
PLN
POLNA (28.14 - kurki i zawory)
ZETKAMA (28.14 - armatura przemysłowa i odlewy żeliwne)
Źródło: Reuters
Klasa 28.1 obejmuje produkcję m.in: silników i turbin (z wyłączeniem silników lotniczych, samochodowych i motocyklowych); sprzętu i wyposażenia do napędu hydraulicznego i pneumatycznego; pomp i sprężarek; kurków i zaworów; łożysk, kół zębatych, przekładni zębatych i elementów napędowych.
strona 9/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
28.2 Produkcja pozostałych maszyn ogólnego przeznaczenia Według szacunków za 2015 r. znacząco spowolniła dynamika wzrostu przychodów producentów pozostałych maszyn ogólnego prze-
znaczenia (4% r/r vs. 14% r/r w 2014), co negatywnie wpłynęło na wartość wyniku finansowego [(-10% r/r) vs. +6% r/r w 2014].
W 3q15 r. duże przedsiębiorstwa odnotowały spowolnienie dynamiki wzrostu przychodów; jednak równoczesna redukcja kosztów pro-dukcji pozwoliła na poprawę rentowności sprzedaży.
Zmiany klimatyczne spowodowały, że od kilku lat segment produkcji urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych korzysta z dobrej koniunktury na swoje wyroby. Pozytywnym sygnałem jest również rosnący trend leasingu maszyn.
Niemniej, wolniejszy wzrost rynku pozostałych maszyn i urządzeń, jak również malejący odczyt giełdowy notowań (m.in. akcji Secogroup - lidera w produkcji pieców do obróbki cieplnej metali, Feerum - produkującej elewatory zbożowe i urządzenia do suszenia i magazyno-wania płodów rolnych oraz Sunex – produkującej kolektory słoneczne, urządzenia pompowe i osprzęt solarny.) mogą oznaczać oczeki-wane spowolnienie rozwoju branży w kolejnych kwartałach.
Przychody i zysk netto producentów Rentowność sprzedaży i bieżąca płynność maszyn ogólnego przeznaczenia
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
2012 2013 2014 2015P
Przychody PKD 28.2 Zysk netto PKD 28.2
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
9.0
0.00
0.20
0.40
0.60
0.80
1.00
1.20
1.40
2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 I-IX
Stopa zysku netto (L)
Wskaźnik płynności bieżącej (P)
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA, (2015 szacunek; Grupa A - pracujących >9 osób) Dane dla firm powyżej 49 zatrudnionych (Grupa B)
Wskaźniki finansowe klasy 28.2
jedn. 3q2014 4q2014 1q2015 2q2015 3q2015 2q15 (r/r)
3q15 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 2 262 2 306 1 973 2 112 2 261 6.8 0.0
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 55.1 55.6 56.6 50.6 59.3 -6.6 4.1
Koszty ogółem mln zł 2 063 2 082 1 835 1 973 2 037 8.2 -1.2
Wydatki inwestycyjne mln zł 77 81 46 76 96 -24 20
Wynik finansowy netto mln zł 169 187 118 134 197 -6 27
Stopa zysku netto %; pp 7.85 8.44 6.41 6.47 8.91 -0.6 1.1
Podwyższona płynność x 1.01 1.14 1.18 1.11 1.15 x x
Rotacja zobowiązań dni 53 41 44 47 44 -9 -9 Źródło: PONT Info. GOSPODARKA (Grupa B - pracujących >49 osób); PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
Leasing pozostałych maszyn i urządzeń Notowania spółek z branży
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
2q094q092q104q102q114q112q124q122q134q132q144q142q154q15
mln PLN
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
2011-03-18 2012-03-18 2013-03-18 2014-03-18 2015-03-18 2016-03-18
PLN
SECOGROUP (28.21 - piece do obróbki cieplnej metali; L)
STAPORKOW (28.21 - piece do obróbki cieplnej metali; L)
Feerum (28.29 - elewatory zbożowe; L)
Sunex (28.21 - kolektory słoneczne; P)
Źródło: Związek Polskiego Leasingu Źródło: Reuters
Klasa 28.2 obejmuje produkcję m.in: pieców, palenisk i palników piecowych; urządzeń dźwigowych i chwytaków; maszyn i sprzętu biurowego (z wyłączeniem komputerów i urządzeń peryferyjnych); narzędzi ręcznych mechanicznych; przemysłowych urządzeń chłodniczych i wentylacyjnych.
strona 10/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
28.3 Produkcja maszyn dla rolnictwa i leśnictwa
W 2015 r., przy większej liczbie wyprodukowanych maszyn dla rolnictwa i leśnictwa (o ok. 7% r/r), branża wykazała niewielki wzrost przy-chodów (2% r/r vs. 11% r/r w 2014), jednak wyższe koszty produkcji (3% r/r) negatywnie wpłynęły na wynik finansowy [(-5% r/r) vs. +2% r/r w 2014].
W 3q14 r. duże firmy odnotowały pogłębienie spadku dynamiki przychodów, co wraz ze wzrostem kosztów przełożyło się na znaczny spadek wyniku finansowego i ujemną rentowność.
Słabnący popyt z rynków wschodnich (m.in. skutek konfliktu rosyjsko-ukraińskiego) producenci maszyn rekompensują aktywnym pozyski-waniem kontraktów z innych rynków eksportowych (np. Ursus w II poł. 2015 r. zawarł znaczące kontrakty w Afryce w Etiopii i Tanzanii), jak też zwiększaniem sprzedaży na rodzimym rynku (w 2015 r. liczba rejestracji nowych ciągników Ursusa wzrosła o 40% r/r, co było świetnym wynikiem, biorąc pod uwagę ogólny spadek rejestracji na rynku polskim o ok. 13% r/r).
Ożywienia można spodziewać się na krajowym rynku maszyn rolniczych, wraz z uruchamianiem kolejnych środków z PROW na lata 2014-2020 (13,5 mld euro, w tym: 8,6 mld z budżetu UE i 4,9 mld wkładu krajowego na rozwój gospodarstw wiejskich, w tym 2,1 mld euro na in-westycje w środki trwałe; m.in. do 200 tys. zł na zakup maszyn w gospodarstwie).
Niemniej, spadkowy od II poł. 2015 r. trend leasingu maszyn rolniczych i niższe notowania akcji spółki reprezentującej branżę mogą świad-czyć o oczekiwanym spowolnieniu wzrostu rynku w kolejnych kwartałach.
Produkcja maszyn dla rolnictwa i leśnictwa Rentowność sprzedaży i bieżąca płynność vs. przychody i zysk producentów
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
7 000
8 000
0
5 000
10 000
15 000
20 000
25 000
30 000
35 000
40 000
45 000
50 000
2012 2013 2014 2015
w m
ln zł
w s
zt.
Przychody PKD 28.3 (P)
Zysk netto PKD 28.3 (P)
Maszyny dla rolnictwa i leśnictwa w sztukach (L)
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
0.00
0.20
0.40
0.60
0.80
1.00
1.20
1.40
2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 I-IX
Stopa zysku netto (L)
Wskaźnik płynności bieżącej (P)
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA, (2015 szacunek; Grupa A - pracujących >9 osób) Dane dla firm powyżej 49 zatrudnionych (Grupa B) GUS, Produkcja ważniejszych wyrobów przemysłowych
Wskaźniki finansowe klasy 28.3
jedn. 3q2014 4q2014 1q2015 2q2015 3q2015 2q15 (r/r)
3q15 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 1 322 1 454 1 838 2 005 1 292 -1.4 -2.3
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 43.0 55.4 51.6 51.3 38.2 -2.5 -4.8
Koszty ogółem mln zł 1 296 1 436 1 711 1 794 1 324 -0.9 2.1
Wydatki inwestycyjne mln zł 31 82 53 54 71 17 40
Wynik finansowy netto mln zł 25 13 113 174 -28 -9 -52
Stopa zysku netto %; pp 1.95 0.98 6.58 8.29 -2.41 -0.4 -4.4
Podwyższona płynność x 1.19 1.04 1.03 1.20 1.14 x x
Rotacja zobowiązań dni 40 50 52 48 44 -2 3
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA (Grupa B - pracujących >49 osób); PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r) Leasing maszyn rolniczych Notowania giełdowe
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
1 600
2q09 4q09 2q10 4q10 2q11 4q11 2q12 4q12 2q13 4q13 2q14 4q14 2q15 4q15
mln PLN
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
2011-03-18 2012-03-18 2013-03-18 2014-03-18 2015-03-18 2016-03-18
PLN
URSUS (28.3 - maszyny dla rolnictwa)
Źródło: Związek Polskiego Leasingu Źródło: Reuters
Klasa 28.3 obejmuje produkcję maszyn dla rolnictwa i leśnictwa, m.in: ciągników; kosiarek; samozaładowczych przyczep i naczep rolniczych; maszyn do uprawiania gleby, nawożenia i uprawy roślin (pługi, roztrząsacze obornika, siewniki, brony itp.); maszyn do zbioru i omłotu płodów rolnych (kombajny, młoc-karnie, sortowniki itp.); dojarek mechanicznych; opryskiwaczy; pozostałych maszyn i urządzeń rolniczych (wykorzystywanych przy chowie i hodowli drobiu, w pszczelarstwie, przy produkcji pasz itp.), urządzenia do czyszczenia, sortowania lub klasyfikowania jaj, owoców itp.
strona 11/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
28.4 Produkcja maszyn i narzędzi mechanicznych
W 2015 r., pomimo spadku liczby wyprodukowanych obrabiarek (-2% vs. -8% r/r w 2014), producenci maszyn i narzędzi mechanicznych wg szacunków wygenerowali przychody na poziomie podobnym jak rok wcześniej (0,9% r/r vs. 1,2% r/r w 2014); jednocześnie znacznie szybciej rosnące koszty produkcji (3,9% r/r vs. 2% r/r w 2014) skutkowały znacznym pogorszeniem wyniku finansowego – najniższa dynamika od pięciu lat (-24% r/r vs -11% r/r w 2014).
W 3q15 r. duże przedsiębiorstwa odnotowały wyraźny wzrost dynamiki przychodów, co przy wolniej rosnących kosztach pozytywnie wpłynęło na wyniki i zyskowność sprzedaży. Przy utrzymaniu się pozytywnej tendencji w kolejnych okresach, można oczekiwać stabilizacji rynku.
Za poprawą koniunktury przemawia rosnący poziom leasingu maszyn do produkcji tworzyw sztucznych i obróbki metalu, niemniej gorsze noto-wania akcji spółki reprezentującej produkcję obrabiarek mogą świadczyć o trudnym otoczeniu makroekonomicznym tego segmentu branży. W 2015 r. główni producenci obrabiarek powołali Polską Platformę Producentów Obrabiarek, która ma umożliwić m.in. współpracę krajowych grup obrabiarkowych, czy też efektywniejsze wykorzystanie funduszy unijnych w obszarze badań i rozwoju.
Produkcja maszyn i narzędzi mechanicznych Rentowność sprzedaży i bieżąca płynność
vs. przychody i zysk producentów
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
1 600
1 800
3 000
3 100
3 200
3 300
3 400
3 500
3 600
2012 2013 2014 2015
w m
ln zł
w s
zt.
Przychody PKD 28.4 (P)
Zysk netto PKD 28.4 (P)
Obrabiarki do metali skrawające w sztukach (L)
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
9.0
10.0
0.00
0.20
0.40
0.60
0.80
1.00
1.20
1.40
1.60
1.80
2.00
2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 I-IX
Stopa zysku netto (L)
Wskaźnik płynności bieżącej (P)
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA (2015 szacunek, Grupa A - pracujących >9 osób); Dane dla firm powyżej 49 zatrudnionych (Grupa B) GUS, Produkcja ważniejszych wyrobów przemysłowych
Wskaźniki finansowe klasy 28.4
jedn. 3q2014 4q2014 1q2015 2q2015 3q2015 2q15 (r/r)
3q15 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 400 334 360 329 441 4.3 10.2
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 64.2 66.0 64.8 66.2 56.9 2.8 -7.3
Koszty ogółem mln zł 375 296 336 301 393 4.8 4.7
Wydatki inwestycyjne mln zł 33 17 22 15 12 -7 -21
Wynik finansowy netto mln zł 22 26 19 22 42 1 20
Stopa zysku netto %; pp 5.75 7.73 5.23 6.78 9.97 0.0 4.2
Podwyższona płynność x 1.41 1.53 1.77 1.77 1.76 x x
Rotacja zobowiązań dni 37 42 37 35 49 -7 12
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA (Grupa B - pracujących >49 osób); PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
Leasing maszyn i narzędzi mechanicznych Notowania giełdowe
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2q09 4q09 2q10 4q10 2q11 4q11 2q12 4q12 2q13 4q13 2q14 4q14 2q15 4q15
mln PLN
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
2011-03-18 2012-03-18 2013-03-18 2014-03-18 2015-03-18 2016-03-18
PLN
RAFAMET (28.41 - maszyny do obróki metalu)
Źródło: Związek Polskiego Leasingu Źródło: Reuters
Klasa 28.4 obejmuje produkcję maszyn i narzędzi mechanicznych m.in: produkcję maszyn do obróbki metalu (obrabiarek, urządzeń do tłoczenia, dziurkarek, pras hydraulicznych, hamulców hydraulicznych, młotów spadowych, kuźniarek itp., ciągarek, walcarek do gwintów lub maszyn do obróbki drutu) oraz pozo-stałych narzędzi mechanicznych (narzędzi do obróbki drewna, kości, kamienia, ebonitu, twardych tworzyw sztucznych, szkła na zimno itp.).
strona 12/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
28.9 Produkcja pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia
Według szacunków za 2015 r. przychody producentów pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia utrzymały się na poziomie zbliżonym do 2014 r., niemniej prawie dwa razy szybciej rosnące koszty negatywnie wpłynęły na wynik finansowy (-14% r/r).
Na pogorszenie oceny branży w największym stopniu wpłynęła strata producentów maszyn dla górnictwa oraz budownictwa (efekt spadku przy-chodów z równoczesnym wzrostem kosztów produkcji); w 2015 r., ponownie zmalała ładowność wyprodukowanych maszyn budowlanych i liczba betoniarek, pogorszenie wyników odnotowali również producenci maszyn dla przemysłu spożywczego, jak i producenci maszyn dla metalurgii.
Kryzys w górnictwie skutkuje ogromnym spadkiem inwestycji kopalń i wraz z restrykcyjną polityką klimatyczną zmniejsza popyt na wyroby zaple-cza górnictwa, zmuszając producentów do poszukiwania coraz dalszych rynków zbytu oraz obniżania cen na produkty i usługi. W efekcie znaczne-go pogorszenia wyników dwaj najwięksi krajowi producenci maszyn górniczych - Famur i Kopex, rozpoczęli proces fuzji. Z kolei spadające ceny ropy naftowej osłabiły koniunkturę na maszyny w sektorze związanym z wydobyciem ropy i gazu ziemnego zmuszając firmy do dywersyfikowa-nia produkcji (m.in. Zamet nabył w 2015 r. udziały w firmie Fugo produkującej konstrukcje stalowe).
Gorsze notowania spółek z branży mogą świadczyć o nadal trudnym otoczeniu makroekonomicznym dla rozwoju tej branży. Jednocześnie, rosnący poziom leasingu sprzętu budowlanego i pozostałych maszyn (m.in.: dla przemysłu spożywczego, poligraficznego, medycznego) może zapowiadać odbudowywanie się popytu na niektóre wyroby branży. Można oczekiwać wzrostu popytu na sprzęt budowlany wraz z awansowaniem projek-tów infrastrukturalnych z perspektywy unijnej 2014-2020.
Produkcja maszyn specjalnego przeznaczenia vs. przychody i zysk Rentowność sprzedaży i bieżąca płynność
0
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
12 000
0
5 000
10 000
15 000
20 000
25 000
30 000
35 000
40 000
45 000
2012 2013 2014 2015
w m
ln z
ł
Przychody PKD 28.9 (P) Zysk netto PKD 28.9 (P)
Ładowność maszyn budowlanych w tonach (L) Betoniarki w sztukach (L)
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
0.84
0.88
0.92
0.96
1.00
1.04
2012 I-IX 2013 I-IX 2014 I-IX 2015 I-IX
Stopa zysku netto (L)
Wskaźnik płynności bieżącej (P)
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA (2015 szacunek; Grupa A - pracujących >9 osób); Dane dla firm powyżej 49 zatrudnionych (Grupa B) GUS, Produkcja ważniejszych wyrobów przemysłowych
Wskaźniki finansowe klasy 28.9
jedn. 3q2014 4q2014 1q2015 2q2015 3q2015 2q15 (r/r)
3q15 (r/r)
Przychody ogółem mln zł 2 024 2 523 2 164 2 057 1 977 2.5 -2.3
Przychody z eksportu
w przychodach ogółem%; pp 31.6 31.2 27.5 33.9 36.9 6.7 5.2
Koszty ogółem mln zł 1 829 2 356 2 043 1 935 1 901 2.2 3.9
Wydatki inwestycyjne mln zł 146 162 77 125 115 -61 -31
Wynik finansowy netto mln zł 163 122 102 103 61 3 -101
Stopa zysku netto %; pp 8.85 5.16 5.39 5.73 3.18 0.4 -5.7
Podwyższona płynność x 1.02 1.06 0.96 0.90 0.91 x x
Rotacja zobowiązań dni 41 50 52 50 48 5 7
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA (Grupa B - pracujących >49 osób); PKO Bank Polski; zmiana r/r w jednostkach referencyjnych, z wyjątkiem przychodów i kosztów (% r/r)
Leasing maszyn specjalnego przeznaczenia Notowania spółek z branży
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2q094q092q104q102q114q112q124q122q134q132q144q142q154q15
mln PLN
Sprzęt Budowlany pozostałe maszyny
0
20
40
60
80
100
120
0
5
10
15
20
25
30
2011-03-18 2012-03-18 2013-03-18 2014-03-18 2015-03-18 2016-03-18
US
D
PLN
FAMUR (28.92 - maszyny dla górnictwa) (L)KOPEX (46.63 - maszyny dla przemysłu wydobywczego) (L)MÓJ (28.92 - elektromaszynowa) (L)PATENTUS (28.92 - urządzenia dla górnictwa) (L)HYDRAPRES (28.99 - prasy mechaniczne i hydrauliczne) (L)ZAMET INDYSTRY (24.51 - wielkogabarytowych urządzenia dla sektora offshore, hutnictwa, górnictwa itp.)JOY GLOBAL INC. (maszyny dla przemysłu wydobywczego) (P)
Źródło: Związek Polskiego Leasingu Źródło: Reuters
Klasa 28.9 obejmuje produkcję pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia m.in: dla: metalurgii; górnictwa, wydobywania oraz budownictwa; przetwór-stwa żywności, tytoniu i produkcji napojów; przemysłu tekstylnego, odzieżowego i skórzanego; papierniczego; do obróbki gumy, tworzyw sztucznych itp.
strona 13/13
Monitoring Branżowy
Maszyny i urządzenia 2015
Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozu-mieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Ni-niejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejono-wym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł.