KRAJOBRAZYjak fotografować?

KRAJOBRAZY

1

MAReK WAśKiel

jak fotografować?

praktycznych kroków w kierunku dobrych zdjęć13

2

wszelkie prawa zastrzeżone. nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli.

autor oraz wydawnictwo SoLo, dorota waŚkieL dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. autor oraz wydawnictwo SoLo, dorota waŚkieL nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.

wydawca: SoLo, dorota waŚkieLaL. 1000 lecia pp 4, 15-111 biaŁyStoktel. 601 148 599Książkę Marka Waśkiela „Jak fotografować krajobrazy?” możesz zamówić mailowo: ksiazki@fotoksiegarnia.com lub kupić na stronie: www.fotoksiegarnia.com (księgarnia internetowa, katalog książek).

projekt graficzny i łamanie: jolanta raczkoredakcja i korekta: barbara jampolska-wasiaktekst i zdjęcia: copyright © Marek waśkiel 2013

iSbn: 83-902256-6-0copyright © Solo, dorota waśkiel 2013

MareK WaśKiel, JaK fotografoWać KraJoBraZY? WYDaNie i, BiaŁYStoK / WarSZaWa 2013

3

KROK PIERWSZY ŚWIATŁO I WYOBRAŹNIA ..................................................................4

KROK DRUGI

CZYM FOTOGRAFOWAĆ? ...........................................................15

KROK TRZECI

WŁAŚCIWY OBIEKTYW ...................................................................... 26

KROK CZWARTY

POMOCNE DROBIAZGI ........................................................................ 38

KROK PIĄTY

JPEG KONTRA RAW ................................................................................... 54

KROK SZÓSTY

KONTROLUJ EKSPOZYCJĘ ............................................................... 65

KROK SIÓDMY

MAGICZNY TRÓJKĄT ............................................................................. 79

KROK ÓSMY

W POGONI ZA KADREM .................................................................... 93

KROK DZIEWIĄTY

DOBRY PLENER .............................................................................................100

KROK DZIESIĄTY

UCHWYCIĆ CHWILĘ ............................................................................112

KROK JEDENASTY

SKOMPONUJ DOBRY KADR .......................................................122

KROK DWUNASTY MOC KOLORU ..................................................................................................134

KROK TRZYNASTY

ZADBAJ O ARCHIWUM .....................................................................143

POSTSCRIPTUM .................................................................................................... 154

SPIS TREŚCIKRajobRazy jaK foTogRafować?

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

4

ŚwIaTło I wyobRaźnIaKRoK PIERwSzy

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

5

Stoję na krawędzi wzgórza w Goniądzu. Widać stąd jak na dłoni całą dolinę Biebrzy. O tej porze roku jest po brzegi wypełniona wodą i wygląda niczym ogromne jezioro. Woda zalała bagniska, wcisnęła się w starorzecza i otoczyła wioski stojące na nieco wyższych kępach. Niebo na wschodzie już czerwienieje. Za chwilę wzejdzie słońce.

M am rozstawiony statyw, a na nim przymocowany aparat. jednak dziś nie będę robił

zdjęć. Popatrzę na rozgrywający się przed moimi oczyma spektakl. niczego nie muszę rejestrować, zapisywać. wystarczy, że będę widział i czuł. zza horyzontu powoli wysuwa się tarcza słońca. Unosi się coraz wyżej, a rozlewające się świa-tło dodaje dolinie koloru i kontrastu. zaczynają się pojawiać długie cienie drzew. nagle wszystko się zmienia. Stopniowo czerwone światło łagod-nie przechodzi w pomarańcz, a potem w jasną żółć. Cienie się przesuwają, widzę coraz więcej szczegółów i barw. widzę to wszyst-ko i nie mogę się nadziwić, jak długo byłem ślepy.

FotograFiczny ślepiecKiedyś wydawało mi się, że dobre zdjęcie to kolor, ruch, kształt lub inne niezwykłe zjawisko zarejestrowane na filmie lub matrycy aparatu. Sądziłem, że fotografujemy piękne drzewa, wspaniałe obłoki na niebie albo cudowny układ łanów zbóż poruszanych lipcowym wiatrem. jed-nak nie wiedziałem, że bez zrozumie-nia, iż najważniejsze w fotografii jest światło, na niewiele zdadzą się inne elementy naszego postrzegania. nawet nie zbliżymy się do obrazów, które określam ważnym dla mnie słowem fotografia. wprawdzie nieustannie ro-bimy zdjęcia, ale tylko niektóre z nich są bardzo dobre i uważam, że tylko te zasługują na miano Fotografii.

zatrzymajmy się nad znakomitą defi-nicją słowa fotografia (gr. φως, phōs,

D. phōtós – światło; gráphō – piszę, graphein – rysować, pisać; rysowanie za pomocą światła), czyli po prostu malowanie światłem. bardzo często fotografując, pomijamy piękne reje-strowanie światła, a właśnie na świe-tle – z definicji – powinniśmy skupić się w pierwszej kolejności.

Czasami droga do zrozumienia, jak ważna jest rola światła w foto-grafii, bywa trudna i wyboista. nie ukrywam, że na początku przygody z fotografią dobre światło rozumiałem przede wszystkim jako jego odpo-wiednią, wyliczoną matematycznie porcję docierającą na film umiesz-czony w aparacie. bardziej zajmowa-ły mnie wówczas: akcja dziejąca się przed obiektywem, ciekawe architek-toniczne kształty oraz uśmiechnięte twarze moich koleżanek i kolegów.

Starałem się, aby na moich zdjęciach partie jasnych świateł nie były prze-świetlone, a cienie nie stały się nazbyt czarne. wszystko w granicach po-prawności. Światło było jakby tłem mego myślenia o dobrych zdjęciach. Przyglądałem mu się i oceniałem w ten sposób: zawsze jest jakieś światło, na którego kierunek, siłę czy barwę i tak nie mogę wpłynąć. na początku nie widziałem wszyst-kich cech światła. jeżeli zauważałem dobrą scenę, natychmiast robiłem zdjęcie. fotografowałem ją w zasta-nym oświetleniu (nader często byle jakim), dbałem o ostrość kadrów i byłem pewien, że moje ujęcia będą co najmniej ciekawe.

potęga inspiracjiDziałałem w tak mało przemyślany sposób do czasu odkrycia półki

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

6

Wszystko zależy od pory dnia, pory roku, układu chmur na niebie – ostre świtało, rozproszone światło, światło boczne, jaskrawe… Zacząłem się powoli zaprzyjaźniać ze światłem, jak się okazało najważniejszym elementem każdego mojego zdjęcia.

z albumami fotograficznymi w szkol-nej bibliotece (proszę pamiętaj, że Internet jest stosunkowo nowym wynalazkiem i w czasach mojej mło-dości wiedzę zdobywało się przede wszystkim z książek). jak na moją uczniowską kieszeń były one piekiel-nie drogie, zatem przez lata zupełnie dla mnie niedostępne. a właśnie dzięki owym albumom pojawiła się przed moimi oczyma potężna fala inspirujących zdjęć. w pewnym momencie zafascynowały mnie krajobrazy Pawła Pierścińskiego. zastanawiałem się dosyć długo, dla-czego moje zdjęcia są takie płaskie, pozbawione głębi i przestrzeni, które widzę na albumowych kartach. od-kryłem filtry fotograficzne, ekspery-mentowałem ze sprzętem i filmami. Kiedy nie osiągałem zadawalających efektów, usprawiedliwiałem się, po-wtarzając jedno zdanie: oni muszą mieć znacznie lepsze aparaty i obiektywy!

To był bardzo miły dzień. Po cało-dziennej wędrówce przez wzgórza Sokólskie szedłem na stację kolejo-wą. Planowałem wrócić do domu. To były czasy, gdy nawet nie ma-rzyłem o samochodzie. zwykle podróżowałem koleją, zdarzało się, że na plenery jeździłem rowerem. a wówczas, późnym popołudniem, spostrzegłem, że świat wokół jakby się zmienił. zauważyłem, jak po zaoranych bruzdach przesuwają się cienie, stają się coraz dłuższe i głęb-sze, jakby mniej widoczne. nato-miast ubrany w jasną koszulę strach na wróble, wcześniej mało istotny szczegół, stał się znaczącym elemen-tem obserwowanego krajobrazu. w ciągu dnia tego nie widziałem, a przecież w obie strony szedłem tą samą drogą. byłem tak przejęty swoim odkryciem gry świateł i cieni oraz ich rolą w widzianym przeze mnie kadrze, że nie zamierzałem opuścić tego miejsca, nie zważając

na to, że może mi umknąć ostatni pociąg. już wiedziałem, iż ciemne jest mniej widoczne w kadrze, zaś jasne bardziej widoczne na zdjęciu. na razie nie musiałem rozstrzygać kwestii znaczenia koloru, ponieważ fotografowałem na czarno-białej kliszy. od tamtej chwili widzenie i prawidłowe fotografowanie jasnych i ciemnych partii obrazu stało się moją obsesją. zrozumiałem, że ten niezwykły obraz został wykreowany wyłącznie przez światło! Przecież rano pokonałem tę samą drogę i od tamtej pory zmieniło się jedynie światło! wiedziałem, że muszę je wykorzystywać na swoich zdjęciach i że wszystko zależy od pory dnia, pory roku, układu chmur na niebie: ostre światło, rozproszone światło, światło boczne, jaskrawe… zaczą-łem się powoli z nim zaprzyjaźniać. wkrótce okazało się, że światło jest najważniejszym elementem każdego mego zdjęcia.

Długa i kręta DrogaPoszukiwanie ciekawych tematów, które mógłbym sfotografować, zaj-muje mi 85 procent czasu spędzanego w plenerze. Chodzę, oglądam, przy-patruję się oraz zastanawiam, kiedy i jak wykorzystać odkrywane obrazy? Które miejsca robią na mnie wrażenie i czy jest w nich potencjał na ciekawe zdjęcie? Czasem dobry pomysł do-pisuję do swojej fotograficznej Listy Życzeń, o której jeszcze opowiem. zastanawiam się, co może być tema-tem czy motywem zdjęcia, jak i kiedy podkreślę jego atuty niepowtarzal-nym światłem. zapewne wiele osób teraz rozczaruję, ponieważ podczas takich wędrówek zdjęcia powsta-ją… sporadycznie. najczęściej jest to marsz, w czasie którego jedynie wyobrażam sobie kadry, wyobrażam sobie, jakie warunki byłyby najlepsze. Myślę nad tym, co powinienem zro-bić, aby ujęcie, które w tym miejscu powstanie, było ciekawe, oryginalne

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

7

Im mNIej, tym lepIej

Ograniczenie liczby elementów pokazywanych na zdjęciach doprowadza do jed-noznacznego wskazania tych, które są najważniejsze w kadrze. Zawsze najpierw

widzimy to co jasne, potem to co ostre, aż wreszcie to co ma ciepłe kolory.

i mogło zatrzymać wzrok widza na mojej opowieści. Dwa kroki do doskonałości: kolekcjonowanie marzeń o świetnych kadrach, a potem budowanie konkretnych rozwiązań, czyli precyzyjnych pomysłów na zdjęcie.

zbyt łatwo dajemy się zwieść rekla-mom i przekonaniu, że tylko drogi sprzęt uczyni z nas lepszych fotogra-fów. Też tak kiedyś myślałem. Sku-piając się na gromadzeniu pieniędzy na korpus, obiektyw czy lampę, nie zadajemy sobie trudu, by ćwiczyć wyobraźnię. z reguły więc po kupie-niu nowego sprzętu przeżywamy dru-zgocące rozczarowanie. zdjęcia wcale nie są lepsze! najdrogocenniejszy sprzęt w dłoniach fotografa bez fan-tazji i pomysłu jest tylko kupą złomu. Dlatego marząc o nowych gadżetach, trzeba ćwiczyć wyobraźnię. w niej powstają wszystkie fotografie. Dzięki wyobraźni mamy pomysły na kadry. oglądajcie zdjęcia innych fotografów,

albumy, filmy, czytajcie książki i słu-chajcie muzyki. wszędzie możecie znaleźć inspirację do swoich zdjęć.

FotograFiczna lista ŻyczeńMam nadzieję, że widzieliście zna-komity film „The bucket List” („Lista życzeń”) z jackiem nicholsonem i Morganem freemanem grającymi śmiertelnie chorych mężczyzn? w czasie, który im pozostał, chcą spełnić swoje marzenia. Sporządzają listę życzeń, porzucają szpital i rusza-ją w trasę, aby wziąć udział w wyści-gach samochodowych, wyprawie w Himalaje, do Monte Carlo, pocało-wać najpiękniejszą kobietę świata… wiele udało im się zrealizować, jednak zbyt długo czekali na urzeczywistnienie swoich pra-gnień.namawiam cię, byś napisał na kartce 10 swoich fotograficznych Życzeń. Kadrów, które chcesz wyko-nać w ciągu najbliższych miesięcy, może w nadchodzącym roku.

ŚWIatła I cIeNIe W fotografii podstawowym tworzywem jest światło i ma ono co najmniej trzy cechy, które mogą wpłynąć na finalny wygląd zdjęcia: kierunek, natężenie oraz barwę. cienie także mogą się stać ciekawym motywem kadru.

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

9

Zbyt łatwo dajemy się zwieść przekonaniu, że tylko drogi sprzęt uczyni z nas lepszych fotografów. też tak kiedyś myślałem. Skupiając się na gromadzeniu pieniędzy na nowy korpus, obiektyw czy lampę, nie zadajemy sobie trudu, by ćwiczyć wyobraźnię.

najpierw przez tydzień pomyśl, jak powinny wyglądać te ujęcia, opisz je kilkoma zdaniami. Potem bez pośpiechu postaraj się je zrealizować. Koncentruj się przede wszystkim na wymarzonych ujęciach i nie odbiegaj za bardzo od wyznaczonych celów. w fotografii liczba nigdy nie prze-chodzi w jakość. jeżeli ansel adam marzył o 12 bardzo dobrych zdję-ciach w roku, to wykonanie w tym samym czasie przez ciebie 10 dobrych ujęć będzie świetnym wynikiem. Ręczę, że większość czytelników ma aż „za dobry” sprzęt i że spokojnie z jego pomocą zrealizuje swoje pomysły. jeżeli będziesz konse-kwentny, to uda ci się urzeczywistnić marzenia. jestem przekonany, że powstaną najlepsze zdjęcia, jakie do tej pory zrobiłeś. Pewnie jesteś ciekawy, czy ja mam swoją listę fotograficznych Życzeń? Cóż, odpo-wiedź brzmi: oczywiście!Marzenia o kadrze są według mnie

czymś mglistym i często niekonkret-nym, ogólnym tematem: np. burza z błyskawicami nad doliną biebrzy. Ich zadaniem jest przyśpieszenie reakcji fotografującego na akcję, która dzieje się wokół niego, albo ukierunkowanie myślenia na skutecz-ne i dobre rozwiązania. widzimy wyłącznie te fragmenty rzeczywisto-ści, do których spostrzegania jeste-śmy przygotowani. Dlatego trzeba nieustannie ćwiczyć wyobraźnię, dostarczać jej nowych impulsów, koncepcji i idei. oczywiście nie każde zdjęcie wymyślam przed wyjściem z domu, jednak najczęściej wyruszam po coś, co mam dobrze naszkicowane w głowie.

nie ma niezaWoDnych receptKolejnym krokiem na drodze ku dobrym kadrom jest ukształtowanie pomysłu na zdjęcie. Pomysł decyduje, jakich narzędzi użyję, aby marzenie

przekuć w oczekiwane ujęcie. wów-czas wybieram porę roku i dnia na wykonanie wymarzonego zdjęcia, przygotowuję koncepcję na ekspo-zycję (czas, przysłona ISo), kompo-zycję, decyduję się na zastosowanie konkretnego obiektywu, filtrów, sta-tywu i innych akcesoriów. Pamiętaj – świadome i konsekwentne dążenie do uzyskania konkretnego i oczeki-wanego kadru jest receptą na dobre zdjęcie. bardzo często pragniemy otrzymać niezawodną receptę na dobrą foto-grafię. gdy zaczniemy się uważnie przyglądać ciekawym zdjęciom krajobrazowym, szybko się okaże, że rozwiązanie jest (uwaga: pozor-nie!) banalnie proste: umieść niepo-wtarzalny i atrakcyjny pierwszy plan na tle „dramatycznego” i dynamicz-nego nieba. Innym razem ktoś powie: „Sekretem fotografii jest ustawienie f8 i bycie we właściwym miejscu”. fotografia jest subiektywna.

jeżeli ma być dobra, musi być twór-cza i samodzielna. fotograf niczym średniowieczny żeglarz powinien z pychą wypłynąć w swej łupince na bezmiar oceanu w poszukiwaniu nieznanych lądów. Może go za to czekać wielka nagroda, może zdarzyć się także, że zostanie za swoją dumę ukarany. jednak powinien ryzyko-wać! Innej drogi do dobrych zdjęć nie ma.Tymczasem widzę, że owa radość poszukiwania i odkrywania umiera. zamiast tego triumfy święci naiwna wiara, że jest oto regułka, dzięki któ-rej zdjęcia będą cudowne i wspaniałe. Poszukuje się zatem tajemnego szyfru – jakiegoś układu przesłony, może oryginalnego filtra, może cudownego obiektywu, a z pewnością najnowsze-go aparatu i suwaczków Photoshopa, które zapewnią udane dzieło. nie ma takich szyfrów i nie ma takich reguł! Czasami są sugestie, drobne podpo-wiedzi, ale mogą się kompletnie nie

KOleKcjONuję pOmySły poszukiwanie ciekawych tematów zajmuje mi 85 procent czasu spędzanego w plenerze. chodzę, zastanawiam się, kiedy i jak wykorzystać obrazy, które zauważam? pozostałości wiatraka wydawały mi się ciekawe zimą o wschodzie słońca.

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

11

każdy fotograf ma inną wizję swego dzieła. Nie da się przenieść niczym powielonego wzoru układu parametrów, dzięki którym zdjęcia wykonane tym samym sprzętem, ale w innych warunkach oświetleniowych, będą zawsze udane.

sprawdzić w twojej sytuacji, nawet jeśli w innej dzięki nim powstał wspaniały kadr.

moja „reguła trzech krokóW”w czasie pracy nad zdjęciami stosuję „regułę trzech kroków”: poznaj, polub, sfotografuj. najpierw oglądam, poznaję. jeżeli temat lub miejsce mnie poruszają i fascynują, stają się intry-gujące – wracam i zastanawiam się, czy je lubię. Innymi słowy, czy praca w tym miejscu sprawia mi przyjem-ność? jeżeli tak, potem powracam wielokrotnie, aby zrobić takie zdjęcia, jakie sobie wymyśliłem, albo aby dać się zaskoczyć czymś, czego nie wymy-śliłem – przecież rzeczywistość bywa barwniejsza niż nasza wyobraźnia.wiadomo, że nad zadaniami, które sprawiają nam przyjemność, pracu-jemy dłużej, wydajniej i skuteczniej. Czerpiemy z tego radość i satysfakcję. a radość fotografowania jest w moim

przypadku niezwykle ważna. foto-grafowanie mnie bawi, dlatego ciągle to robię i nie narzekam na nudę. bez takiego zaangażowania robienie zdjęć byłoby katorżniczym zajęciem pozba-wionym sensu, a efekty byłyby mizer-ne. warto też pamiętać, że poszuki-wanie nowych, ciekawych miejsc jest inspirujące, podobnie jak wracanie do tych, które się na chwilę porzuciło. zdarza się, że obserwując niezwykłe pejzaże lub zdarzenia – wbrew zawo-dowej logice – nawet nie wyciągam aparatu. Daję się wówczas porwać chwili. bez rozpraszania. Całkowicie.

Wspaniała kraina WyoBraźniKażda sytuacja fotograficzna jest inna. Każdy fotograf ma inną wizję swego dzieła. w tym tkwi urok fo-tografii! nie da się przenieść niczym powielonego wzoru układu parame-trów, dzięki którym zdjęcia wykonane tym samym sprzętem,

DlacZeGO WartO rOZmaWIać O ZDjęcIach?

przede wszystkim dlatego, że rozmawia-nie o zdjęciach uczy widzenia. Kiedy na pierwszych zajęciach kursu fotografii pro-szę o opisanie ogląda-nego ujęcia, uczest-nicy na początku mówią: „ten kadr mi się podoba, ponieważ lubię zdjęcia kotów”. jednak po kolejnym pytaniu: dlaczego, jakie elementy obra-zu decydują o tym, że ów obraz zatrzy-muje twój wzrok – zapada długa cisza. rozumiem to milcze-nie. aby rozmawiać o konkretach, trzeba wiedzieć, o czym się mówi. trzeba znać język obrazu.

!

KrajObraZ tO NIe tylKO Natura często fotografuję obiekty, które według mnie są naturalnym elementem otaczającego nas krajobrazu: kapliczki, przydrożne krzyże, wiatraki, płoty, domy lub stogi siana. Staram się je pokazać jako istotne fragmenty moich zdjęć.

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

13

W fotografii krajobrazowej prawie na wszystko trzeba poczekać: na odpowiednią pogodę, porę roku i dnia, ciekawy układ chmur, dobrze oświetlony pierwszy plan, tło, odpływ i przypływ fal… Wyliczać można bez końca.

ale w innych warunkach oświetle-niowych, będą zawsze udane. wiem, że współczesna kultura i sposób życia, które nazywam „Ctrl+C, Ctrl+V” (kopiuj–wklej), zakłada, że wszystko da się przekal-kować. jednak dobre zdjęcie i dobrzy fotografowie muszą się tej tendencji oprzeć, jeżeli chcą być twórcami, a nie nudnymi kopistami!zawsze będę przekonywał, że naj-ważniejsza w fotografii jest wyobraź-nia, na drugim miejscu jest technika, która pozwala wymyślone zdjęcia przekuć w rewelacyjny kadr. wiem, że własne poszukiwania są kosztow-ne i bolesne, ale innej drogi (tym bardziej ścieżki na skróty) do indy-widualnych oraz ciekawych ujęć nie ma. Poszukiwanie własnych kadrów jest jedynym sposobem, by czasa-mi natknąć się na niezwykły obraz. wówczas w ułamku sekundy musisz nacisnąć spust migawki. Ta chwila się nie powtórzy.

jeżeli jest to takie proste, dlaczego tak trudno to zrealizować? jestem przekonany, że przede wszystkim z powodu naszej niecierpliwości. w fotografii krajobrazowej prawie na wszystko trzeba poczekać: na odpowiednią pogodę, porę roku i dnia, ciekawy układ chmur, dobrze oświe-tlony pierwszy plan, tło, odpływ i przypływ fal… wyliczać można bez końca. a nierzadko nie chce-my czekać – pragniemy jak najczęściej naciskać spust wyzwalający migawkę. Chcemy natychmiast zo-baczyć, co udało się nam uchwycić. oczekujemy od aparatów, że zrealizują wszystko, nad czym nam się nie chce skupiać. jeżeli zdję-cie jest złe, winę ponosi krnąbrny sprzęt fotograficz-ny. Poza tym dużą część foto-

amatorów satysfakcjonuje byle jakie i naprędce wykonane ujęcie, ponie-waż niewiele wiedzą o fotografii.

Dobre zdjęcie to udana mieszanka kilku ważnych elementów: wyobraź-

ni autora, poszukiwań i wędrówek, wiedzy ogólnej i technicznej doty-czącej fotografii, zaplanowania ple-neru oraz doboru odpowiedniego sprzętu. Trzeba również pamiętać, że w każdym rodzaju fotografii naj-ważniejsze jest światło i ma ono co najmniej trzy cechy, które mogą wpłynąć na ostateczną formę zdję-cia: kierunek, natężenie oraz barwę. To komplet wskazówek, które po-winniśmy wziąć pod uwagę podczas wykonywania zdjęć krajobrazowych.

Sądzę, że sięgasz po tę książkę, bo przestały ci wystarczać przypadkowe kadry. Chcesz, aby twoje zdjęcia w sposób jak najbardziej precyzyjny przekazywały opowieści o miej-scach, które odwiedzasz lub uważasz za niezwykłe. Pragniesz, by te opo-wieści zaciekawiły i uwiodły widzów oglądających twoje prace. zacznijmy zatem wspólną wędrówkę w kierun-ku lepszych kadrów.

fOt. materIały praSOWe NIKON

ŚwIa

Tło

I w

yo

bR

aź

nIa

14

kruczki sztuczki

M iarą ekspozycji łączącą trzy ele-menty wpływające na naświetle-nie zdjęcia – wybrane ISO, czas

ekspozycji oraz wartość przesłony – w foto-grafii jest eV (ang. exposure value). punktem odniesienia dla tej skali jest wartość 0 eV definiowana jako ekspozycja będąca efektem naświetlania materiału światłoczułego o określonej czułości przez obiektyw o otworze względnym 1:1 przez czas 1 sekundy. Zmiana ekspozycji zdjęcia o 1 eV oznacza dwukrotne wydłużenie lub skrócenie czasu naświetlania bądź zmianę wartości przysłony o jeden stopień. Należy przy tym pamiętać, że eV to jednostka logarytmiczna, zatem +1 eV oznacza dwukrotne zwiększenie eks-pozycji, +2 eV czterokrotne, a +3 eV już ośmiokrotne zwiększenie ekspozycji. Zatem kiedy zwiększymy ekspozycję o 1 eV, powo-dujemy, że do matrycy dociera dwa razy wię-cej światła. analogicznie zmniejszenie jej

DzIałKa EV, CzyLI MIaRa EKSPozyCjI

o 1 eV ogranicza ilość światła o połowę. jeżeli wydłużymy czas ekspozycji z 1/250 do 1/30 będzie to zmiana o 3eV. przymknię-

prZySłONa

f1 f1,4 f2 f2,8 f4 f5,6 f8 f11 f16 f22...

1 eV

cZaS (s)

1 1/2 1/4 1/8 1/15 1/30 1/60 1/125 1/250 1/500...

1 eV

cZułOŚć ISO

25 50 100 200 400 800 1600 3200 6400...

1 eV

Wartości pełne zmienne o 1 eV

cie przysłony z f4 do f11 będzie zmianą także o 3 eV. jeżeli podniesiemy ISO ze 100 do 800, to wprowadzimy zmianę także o 3 eV.

po

stsc

rip

tu

m

15

F otografowanie krajobrazu jest bardzo przyjemnym i twór-czym zajęciem. Czasami wymaga wysiłku, ale też daje przy-

wilej przebywania w niezwykłych miejscach i relaksuje dzięki kontaktowi z przyrodą. Wyostrza zmysły, pozwala na szybkie

dostrzeganie niezwykłych pejzaży w miejscach wydawałoby się pospolitych i banalnych. Fotografia krajobrazu czasami nazywana jest

fotografią pocztówkową, ale tak mówią tylko ci, którzy nigdy w życiu nie zrobili kadru poruszającego czyjeś emocje. Ten rodzaj fotografii jak chy-ba żaden inny wymaga od ludzi cierpliwości i dyscypliny, dzięki czemu kształtuje także ich charakter oraz wrażliwość na piękno otaczającego nas świata. Twórcze dążenie do niebanalnego kadru wymaga opanowa-nia warsztatu oraz pobudzenia wyobraźni. Dlatego zaproponowałem właśnie takie podejście do twoich kadrów. Jestem pewien, że staną się ciekawsze. Opowiedziałem ci, jak robię swoje, ale jak już wspomniałem, nieustannie się uczę i szukam nowych rozwiązań. Mam nadzieję, że kie-dyś uda nam się spotkać na plenerowych szlakach. Życzę wielu udanych kadrów!

Marek Waśkielmarek@waskiel.pl

www.waskiel.pl

postscriptum

KRAJOBRAZYjak fotografować?

KRAJOBRAZY

16

MAReK WAśKiel

jak fotografować?

www.fotoksiegarnia.com

kUP tEgo E-booka w SkLEPIE: