Zakładany układ Foresightu

&

Foresight regionalny dla szkół wyższych Warszawy i Mazowsza„Akademickie Mazowsze 2030”

Prezentacja raportu z analizy SWOT i PEST przeprowadzonej przez panele eksperckie

2

Zakładany układ Foresightu

Desk research Panele Wypracowanie i ocena hipotez Scenariusze

Opracowanie wkładu merytorycznego do

dalszych etapów projektu

Opracowanie analizy PEST i SWOT

Wypracowanie materiału do następnego etapu projektu

Delphi Opracowanie scenariuszy

Potencjalne oczekiwania odbiorcy

Uzyskanie informacji pozwalających na zweryfikowanie swoich przypuszczeń odnośnie przyszłości

Uzyskanie informacji, które wskażą na kluczowe obszary podejmowania decyzji

Uzyskanie informacji, które stworzą kontekst do podejmowania decyzji dotyczących głównych kierunków

rozwoju…

3

Przyjęty układ prac panelowych Główne obszary tematyczne paneli (x4)

1. (P1) strategiczne kierunki kształcenia (np. polityka państwa a nastawienie popytowe)

2. (P2) model absolwenta (np. studia rożnego stopnia)

3. (P3) model uczelni (np. organizacja zarządzanie finansowanie)

4. (P4) budowa powiązań z otoczeniem gospodarczym (np. rozwój regionalny współpraca z przemysłem)

Przyjęte założenia metodyczne przeprowadzenia analizy SWOT i PEST

Założenie:1. Analiza PEST będzie służyła do zdefiniowania szans i zagrożeń, które mogą się pojawić w

obszarach: Polityczno-legislacyjnym, Ekonomicznym, Społeczno-demograficzno-kulturowym oraz Technologicznym.

2. Wypracowane szanse i zagrożenia w ramach poszczególnych obszarów analizy PEST będą się składały na analizę OT w ramach analizy SWOT

4

Analiza szans w ramach poszczególnych

obszarów analizy PEST

Analiza zagrożeń w ramach poszczególnych

obszarów analizy PEST

Analiza S W O T

Definicja silnych stron

Definicja słabych stron

Pozytywne (S) i negatywne (W)aspekty rozpatrywanego zagadnienia

Pozytywne (O) i negatywne (T)aspekty dowiązane do otoczenia

Identyfikacja kluczowych czynników mających wpływ na rozwój szkolnictwa wyższego Warszawy i Mazowsza

Panele ekspertów – na poziomie każdego obszaru tematycznego Top eksperci – na poziomie ogólnym

5

Przyjęty układ prac podczas pierwszego spotkania panelowego

Przyjęty punkt odniesienia

GOW 2030

2. Zdefiniowanie modeli,które będą traktowane jako najbardziej pożądane dla

danego obszaru tematycznego w kontekście

przyjętego punktu odniesienia

3. Zdefiniowanie stanu obecnego,

Czyli określenie jakie są obecnie dominujące

stany/rozwiązania w ramach zdefiniowanych parametrów

opisu

4. Zdefiniowanie głównych silnych i słabych stron istniejących rozwiązań w kontekście każdego z

wypracowanych modeliTe z istniejących obecnie dominujących stanów/rozwiązań, które w

będą sprzyjały (silna strona) lub utrudniały (słaba strona) osiągnięcie rozwiązań charakterystycznych dla danego modelu

1

3

Raporty: 1. Analiza strategii, modeli

działania oraz ścieżek ewolucji wiodących szkół wyższych na świecie,

2. Analiza szkół wyższych Warszawy i Mazowsza,

3. Raport analityczny na temat potencjału, kluczowych kompetencji, strategii oraz działania szkół wyższych na Mazowszu oraz

4. Scenariusze i strategie rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce i za granicą Analiza foresightów i dokumentów strategicznych

1. Wypracowanie głównych parametrów opisu,

czyli parametrów pod kątem których powinno się rozpatrywać dany obszar

tematyczny wziąwszy pod uwagę przyjęty punkt odniesienia do

prowadzonych analiz

R

6

Przyjęty układ prac podczas okresu pomiędzy pierwszym a drugim spotkaniem panelowym

Weryfikacja plus uzupełnienie materiałów z P1

oraz

Przyjęty punkt odniesienia

GOW 2030

Zdefiniowanie z wykorzystaniem analizy PEST głównych szans i zagrożeń,

czyli głównych zjawisk/trendów/tendencji, które w perspektywie przyjętego punktu odniesienia będą sprzyjały (szanse) lub ograniczały (zagrożenia)

osiąganie stanów charakterystycznych dla wypracowanych modeli

2

7

Przyjęty układ prac podczas drugiego spotkania panelowego

5. Wypracowanie najistotniejszych silnych i słabych stron istniejących rozwiązań

Generalizacja obszaru SW, czyli zbiorcza ocena stanu obecnego w kontekście silnych i słabych stron określonych dla wszystkich

zdefiniowanych modeli

6. Zdefiniowanie z wykorzystaniem analizy PEST głównych szans i zagrożeń,

czyli głównych zjawisk/trendów/tendencji, które w perspektywie przyjętego punktu odniesienia będą sprzyjały (szanse) lub

ograniczały (zagrożenia) osiąganie stanów charakterystycznych dla wypracowanych modeli

7. Zdefiniowanie z wykorzystaniem analizy PEST najistotniejszych szans i zagrożeń,

Generalizacja obszaru OT, czyli określenie na bazie wcześniejszych opracowań, jakie są najistotniejsze szanse oraz

zagrożenia w ramach danego obszaru tematycznego w poszczególnych obszarach analizy PEST

2

1

8. Główne wnioski dotyczące analizy SWOT

Identyfikacja kluczowych czynników, mających wpływ na rozwój szkolnictwa wyższego

Warszawy i MazowszaPoziom obszaru tematycznego

4

5

8

Przyjęty układ prac panelu Top Ekspertów Weryfikacja opracowań poszczególnych paneli

oraz3

54

4. Główne wnioski dotyczące analizy SWOT i PEST

Identyfikacja kluczowych czynników, mających wpływ na rozwój szkolnictwa wyższego

Warszawy i MazowszaPodsumowanie raportu

2. Wypracowanie najistotniejszych silnych i słabych stron istniejących

rozwiązańGeneralizacja obszaru SW, czyli określenie na bazie opracowań

wszystkich paneli tematycznych, jakie są najistotniejsze silne i słabe stron stanu

obecnego

3. Zdefiniowanie z wykorzystaniem analizy PEST najistotniejszych szans i

zagrożeń,Generalizacja obszaru OT, czyli określenie na bazie opracowań

wszystkich paneli tematycznych, jakie są najistotniejsze szanse oraz zagrożenia w poszczególnych obszarach analizy PEST

1. Zdefiniowanie głównych modeli przekrojowych obejmujących cztery

rozpatrywane obszary tematyczne

R

9

Przyjęty układ raportu – zakładane efekty prac panelowych

Poziom panelu tematycznego (x4)1. {Parametry Opisu} Wypracowanie parametrów opisu

dla obszaru tematycznego

2. {Modele} Zdefiniowanie głównych modeli w kontekście przyjętego punktu odniesienia (GOW 2030)

3. {Stan Obecny} Zdefiniowanie stanu obecnego

4. {Analiza SWOT – Modele} Analiza SWOT w kontekście każdego z wypracowanych modeli:1. Zdefiniowanie silnych i słabych stron istniejących

rozwiązań2. Zdefiniowanie szans i zagrożeń w ramach analizy

PEST

5. {Analiza SWOT – Obszar} Analiza SWOT dla rozpatrywanego obszaru tematycznego: Zdefiniowanie silnych i słabych stron istniejących

rozwiązań (generalizacja wniosków z analiz p. 4.1) Zdefiniowanie szans i zagrożeń w ramach analizy

PEST (generalizacja wniosków z analiz p. 4.2)

Poziom panelu Top EkspertówAnaliza opracowań poszczególnych paneli eksperckich oraz sformułowanie wniosków końcowych dotyczących:1. Modelu edukacji wyższej na poziomie

regionu2. Sformułowanie głównych wniosków w

ramach analizy SWOT:3. Zdefiniowanie silnych i słabych stron

stanu obecnego w kontekście wypracowanego modelu

4. Zdefiniowanie najistotniejszych szans i zagrożeń w ramach analizy PEST

5. Podsumowanie prac panelowych

Następny etap prac: Wypracowanie i ocena hipotez

Delphi

10

Panel: Strategiczne kierunki kształcenia

Uczestnicy panelu Lider: Tomasz Kulisiewicz Moderator: dr hab. Stanisław Łobejko Sekretarz: Dominka Brodowicz Dr hab. Ryszard Gubrynowicz Jacek Kotrasiński Dr Jacek Kuciński Sławomir Pyciński Prof. dr hab. Teresa Słaby Dr arch. Tomasz Sławiński Dr inż. lek. med. Dariusz Włodarek Dr Mirosław Woźniakowski

11

Panel: Strategiczne kierunki kształceniaEfekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz

Komentarze do opracowania: Eksperci w panelu „Strategiczne kierunki kształcenia” w ramach parametrów opisu obszaru tematycznego zdefiniowali

charakterystyki otoczenia, które będą miały istotny wpływ na strategiczne kierunki kształcenia. W konsekwencji wypracowane zostały trzy modele otoczenia i w tym kontekście prowadzone były dalsze analizy

Zakres prac Efekty prac

Parametry Opisu1) Demografia; 2) Spójność wewnątrzregionalna; 3) Zarządzania zasobami intelektualnymi, System

kształcenia, Potencjał kadry akademickiej; 4) Globalny kontekst gospodarczy; 5) Jakość życia i zdrowieKażdy z przyjętych parametrów opisu został przedstawiony poprzez opisy jego skrajnych stanów

Modele

Na podstawie wypracowanych parametrów opisu zostały zdefiniowane trzy modele:M1 – Demografia statyczna

M2 – Dynamiczny rozwój demografii statycznejM3 – Demografia dynamiczna

Stan Obecny Stan obecny został wypracowany na podstawie przyjętych parametrów opisu

Analiza SWOT – Modele

Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane silne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia w każdym z obszarów analizy PEST

Analiza SWOT - Obszar

Zdefiniowanie najistotniejszych silnych i słabych stron stanu obecnegoZdefiniowanie dla analizowanego obszaru najistotniejszych szans i zagrożeń w ramach każdego z

obszarów analizy PEST. Dodatkowo, oprócz wskazania najistotniejszych szans i zagrożeń Zespół w wybranych obszarach zdefiniował również dodatkowe szanse oraz dodatkowe zagrożenia

12

Panel: Model absolwenta

Uczestnicy panelu Lider: prof. dr hab. Krzysztof Dołowy Moderator: dr Rafał Stefański Sekretarz: Iwona Nowicka Dr hab.Krzysztof Grysa Dr Barbara Minkiewicz Prof. dr hab. Henryk Runowski Dr Ewa Satalecka Prof. zw. Jan Terelak

13

Panel: Model absolwentaEfekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz

Komentarze do opracowania: Eksperci w panelu „Model Absolwenta” w ramach definiowania silnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń dla

rozpatrywanego obszaru tematycznego, odeszli od zaproponowanych układów tabelarycznych i zdecydowali, że właściwym podsumowaniem prac panelowych będzie stworzenie list silnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń.


Parametry Opisu1) Stopień specjalizacji wykształcenia; 2) Stopień przygotowania do wykonywania trudniejszych zadań

umysłowych; 3) Zdobywanie wiedzy i krytyczna analiza; 4) Rozumienie świata i zmian w nim zachodzących; 5) Szeroka vs wyspecjalizowana wiedza o świecie; 6) Umiejętności zespołowe

Modele

Na podstawie wypracowanych parametrów opisu zostały zdefiniowane dwa modele:M1 – Model absolwenta Elitarnego - 1%-2% absolwentów, przyszłych producentów wiedzy i przełomowych

innowacji) na danym wymiarze opisuM2 – Model absolwenta Egalitarnego (Masowego) - większość pozostałych absolwentów, przyszłych producentów

wiedzy i przełomowych innowacji) na danym wymiarze opisuDodatkowo Eksperci zdefiniowali 4 grupy przyszłych grup absolwentów w kontekście ich funkcjonowania w ramach

GOW

Stan Obecny Dla każdego z parametrów został wypracowany opis charakteryzujący stan obecny


Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane silne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia w każdym z obszarów analizy PEST. Dodatkowo analiza SWOT została poprzedzona sformułowaniem założeń oraz

rekomendacji związanych z oceną stanu obecnego


Na podstawie przeprowadzonych analiz Zespół zdefiniował najistotniejsze silne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia w ramach analizowanego obszaru. Dodatkowo analiza SWOT dla obszaru została poprzedzona

sformułowaniem ogólnych wniosków związanych z oceną stanu obecnego

14

Panel: Model uczelni

Uczestnicy panelu Lider: prof. dr hab. Robert Rządca Moderator: Jan Urmański Sekretarz: dr Tadeusz Filipiak Prof. nadzw. dr hab. Witold Bielecki Prof. dr hab. Dorota Dobija Maciej Grelowski Prof. dr hab. Krzysztof Marasek Prof. dr hab. Andrzej Radecki Dr Sławomir Sowiński Dr Piotr Wachowiak Prof. dr hab. Andrzej Wierzbicki

15

Panel: Model uczelniEfekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz

Komentarze do opracowania: Eksperci w panelu „Model uczelni” podsumowanie prac panelowych ograniczyli do zdefiniowania najistotniejszych szans

i zagrożeń w ramach poszczególnych obszarów analizy PEST. Definiowanie głównych oraz najistotniejszych silnych i słabych stron zostało ograniczone do oceny stanu obecnego w kontekście zdefiniowanych modeli


Parametry Opisu1) Sposób zarządzania; 2) Posiadane zasoby; 3)Funkcje uczelni; 4) Umiejscowienie/pozycjonowanie

(subregionalne/regionalne vs międzynarodowe; 5) Struktura kształcenia; 6) Finansowanie

Modele

Na podstawie wypracowanych parametrów opisu zostały zdefiniowane dwa modele:M1 – Uczelnia międzynarodowa, szeroki zakres działania (usługi edukacyjne, prowadzi badania naukowe, a także

współpracuje z szeroko rozumianą gospodarką narodowąM2 – Uczelnia o regionalnym zasięgu , realizacja głównie funkcji edukacyjnej



Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane zarówno główne jak i najistotniejsze silne i słabe strony oraz główne szanse i zagrożenia w każdym z obszarów analizy PEST. Dodatkowo analiza SWOT została

poprzedzona sformułowaniem założeń związanych ze sposobem ustalania najistotniejszych charakterystyk


Na podstawie przeprowadzonych analiz Zespół zdefiniował najistotniejsze szanse i zagrożenia w ramach analizowanego obszaru. . Dodatkowo analiza PEST została poprzedzona sformułowaniem założeń związanych ze

sposobem ustalania najistotniejszych charakterystyk

16

Panel: Budowa powiązań z otoczeniem gospodarczym

Uczestnicy panelu Lider: Anna Kozińska Moderator: dr Krzysztof Piech Sekretarz: Krzysztof Mieszkowski Dr inż. Krzysztof Dziedzic Justyna Gorzoch Dr Mieczysław Grudziński Dr Leszek Karski Tomasz Pactwa Prof. dr hab. Zbigniew Strzelecki Prof. nadzw. dr hab. Ewa Rembiałkowska Prof. UKSW dr hab. Paweł Ruszkowski

17

Panel: Budowa powiązań z otoczeniem gospodarczymEfekty przeprowadzonych prac oraz dokonanych analiz


Parametry Opisu1) Wartości i postawy społeczne; 2) Relacje uczelni z biznesem; 3) Polityka władz; 4) Polityka /Strategia władz

uczelni; 5) Motywowanie pracowników; 6) Konkurowanie uczelni mazowieckich

Modele

Pierwotnie Eksperci zdefiniowali cztery modele. Po analizach do dalszych prac wybrane zostały trzy modele:M1 – Model odgórny (zasady narzucone przez władze centralne, wymuszenie otwartości uczelni na współpracę)M2 – Model oddolny (autonomia uczelni w zakresie formułowania własnego sposobu działalności, otwartość na

relacje z biznesemM3 – Model mieszany (połączenie charakterystyk M1 i M2)



Dla każdego z wypracowanych modeli zostały zdefiniowane główne silne i słabe strony oraz główne szanse i zagrożenia w każdym z obszarów analizy PEST. Dodatkowo analiza SWOT została poprzedzona sformułowaniem

założeń związanych ze sposobem ustalania najważniejszych charakterystyk


Na podstawie przeprowadzonych analiz Zespół zdefiniował najistotniejsze silne i słabe strony oraz najistotniejsze szanse i zagrożenia w ramach analizowanego obszaru. . Dodatkowo analiza SWOT dla obszaru została

poprzedzona sformułowaniem założeń związanych ze sposobem ustalania najważniejszych charakterystyk

18

Podsumowanie raportuWnioski końcowe wypracowane przez panel Top Ekspertów

Uczestnicy panelu Moderator: prof. dr hab. Janina Jóźwiak Sekretarz: dr Barbara Minkiewicz Prof. dr hab. Romuald Kotowski Prof. dr hab. inż. Krzysztof J. Kurzydłowski Prof. dr hab. Alojzy Nowak Prof. UKSW dr hab. Włodzimierz Okrasa Dr Tomasz Perkowski Prof. dr hab. Sławomir Podlaski Prof. dr hab. Jacek Salij Prof. dr hab. Tomasz Szapiro Prof. UW dr hab. Urszula Sztanderska

http://www.bip.pw.edu.pl/Sklad-osobowy/Wydzialy/Wydzial-Inzynierii-Materialowej/Zaklad-Projektowania-Materialow/Kierownik/Krzysztof-J.-Kurzydlowski

19


Opracowania x 4

Wypracowane parametry Opisu

Wypracowane modele

Wypracowany opis stanu obecnego

Przeprowadzona analiza SWOT dla wypracowanych modeli

Przeprowadzona analiza SWOT na poziomie obszaru tematycznego

Panel 1Strategiczne kierunki

kształcenia

Panel 2Model absolwenta

Panel 3Model uczelni

Panel 4Budowa powiązań z

otoczeniem gospodarczym Uwagi, komentarze

Raporty z desk research

Analiza i synteza opracowań

Główne założenia dotyczące kierunków/obszarów kształcenia

wspierających GOW

Zdefiniowany model edukacji wyższej wraz z charakterystykami jego opisu

Mocne i słabe strony aktualnego

systemu w kontekście

wypracowanego modelu

Najistotniejsze szanse i

zagrożenia w ramach analizy

PEST

Analiza SWOTszkolnictwa wyższego Warszawy i Mazowsza

Panel Top Ekspertów

20


Główne założenia dotyczące kierunków/obszarów kształcenia wspierających GOW W długiej perspektywie:

• Z punktu widzenia kierunków/obszarów kształcenia wspierających gospodarkę opartą na wiedzy (GOW) w regionie Mazowsza w perspektywie 2030 roku ważniejsza wydaje się identyfikacja warunków dla powstania takich kierunków niż ich nazwanie, czy wskazanie.

• System edukacji wyższej powinien być na tyle elastyczny, aby uczelnie Warszawy i Mazowsza same mogły „pójść za życiem” reagując na oczekiwania innowacyjnej gospodarki, równocześnie na nie wpływając, głównie poprzez spełnianie swojej najważniejszej roli, jaką jest kształtowanie „społeczeństwa wiedzy”.

W krótkiej perspektywie:• Równocześnie, w krótszej perspektywie czasowej wiadomo, że niezwykle istotną rolę dla rozwoju

GOW odgrywa kształcenie specjalistów z obszarów umownie nazwanych „BIO-NANO-INFO” oraz „ENERGIA-ZDROWIE-ŚRODOWISKO” i że kierunki z tych obszarów należy rozwijać jako strategiczne.

21


1. Różnorodność

2. Otwartość

3. Jakość

4. Spójność

OTWARTY MODEL

AKTYWNY

Wypracowany model systemu edukacji wyższej na poziomie regionu

22


1. Różnorodność zróżnicowanie misji uczelni wszystkie poziomy edukacji: I – III stopień oraz

life long learning różne modele absolwentów adekwatne do

poziomu edukacji indywidualizacja ścieżek edukacyjnych w

ramach obszarów i pomiędzy obszarami kształcenia

2. Otwartość reakcja na zmiany, podążanie za uniwersalnymi

trendami rozwojowymi, elastyczne kształtowanie programów

tworzenie platform współpracy i dialog z otoczeniem (gospodarczym, społecznym, politycznym) w tym z władzami lokalnymi

współpraca międzynarodowa, międzyuczelniana, międzywydziałowa

kształcenie interdyscyplinarne wspieranie wielokulturowości/wielonarodowości mobilność studentów na wszystkich etapach

kształcenia współpraca z placówkami edukacji podstawowej

i średniej.

Opis wypracowanego modelu

23


3. Jakość umiejętność definiowania celów i (długookresowej) strategii

edukacyjnej zdolność do odnawiania treści (i form) edukacyjnych ścisłe powiązanie działalności edukacyjnej i naukowej uczelni samodoskonalenie procedur zarządczych infrastruktura adekwatna do potrzeb edukacyjnych i badawczych wysoki potencjał kadry akademickiej ewaluacja wewnętrzna i zewnętrzna jako stałe narzędzie

kształtowania strategii uczelni odpowiedzialna autonomia oparta o umowę społeczną (w której

dysponent środków publicznych- państwo udziela beneficjentowi-uczelnia daleko posuniętej samodzielności w dysponowaniu tymi środkami, pod warunkiem wyznaczenia jasnych i mierzalnych celów działania w perspektywie średnio- i długookresowej)

dywersyfikacja źródeł finansowania

4. Spójność system edukacji wyższej w

regionie Mazowsza jako sieć współpracy uczelni

wspólne standardy nauczania w sieci regionalnej

Warszawa jako akademickie centrum Mazowsza i Polski odpowiedzialne za kształcenie elit oraz kształtowanie standardów jakości kształcenia

Opis wypracowanego modelu

24


Analiza SWOT – silne i słabe strony istniejących rozwiązań w kontekście wypracowanego modeluSilne strony Słabe strony

1. RÓŻNORODNOŚĆ regulacje dopuszczające zróżnicowanie misji,

poziomów edukacji, modeli absolwenta, ścieżek edukacyjnych

faktyczne duże zróżnicowanie wewnątrz systemu (co do rozmiarów uczelni, jakości, zakresu i obszarów kształcenia, form własności, etc.)

rozwój nowych form kształcenia (III poziom, LLL, e-learning)

skłonność do unifikacji modeli poszczególnych uczelni przewaga absolwentów „Profesjonalistów” i „Rynkowych”, zbyt mały

zakres kształcenia „Twórców Wiedzy Przydatnej dla GOW” oraz „Twórców GOW” (wg klasyfikacji Panelu eksperckiego „Model absolwenta”)

niedocenianie humanistycznej formacji w kształceniu „Twórców wiedzy” i „Twórców GOW”

sztywne programy, kierunki i ścieżki kształcenia Autarkia uczelni państwowych

2. OTWARTOŚĆ pozycja Warszawy jako najważniejszego

ośrodka akademickiego, promieniującego na cały kraj i współpracującego z innymi ośrodkami akademickimi w Polsce

znaczący udział absolwentów uczelni Warszawy i Mazowsza w życiu gospodarczym, społecznym i politycznym kraju

znaczący udział uczelni (głównie warszawskich) w międzynarodowych sieciach badawczych

rozbudowane kontakty międzynarodowe

konserwatyzm środowiska i niechęć do zmian sztywne programy kształcenia nieodpowiadające potrzebom otoczenia

i wyborom studentów ograniczona współpraca międzyuczelniana, brak tradycji takiej

współpracy słabe związki z otoczeniem, brak mechanizmów ich tworzenia słabe związki z władzami regionu oraz strategią rozwoju regionalnego ograniczony zakres kształcenia interdyscyplinarnego niezadowalająca krajowa i międzynarodowa wymiana/mobilność

studentów

25


Analiza SWOT – silne i słabe strony istniejących rozwiązań w kontekście wypracowanego modelu

Silne strony Słabe strony3. JAKOŚĆ

duży potencjał kadry akademickiej w regionie

koncentracja dobrej infrastruktury dydaktycznej i badawczej

międzynarodowe akredytacje programów

wysokie oceny/kategorie badawcze jednostek uczelni warszawskich

mobilność młodej kadry raczej w formie „brain drain” niż „brain circulation” niedofinansowanie infrastruktury konserwatyzm treści nauczania ograniczenie możliwości do tworzenia własnych programów nauczania formalna, ilościowa ocena jednostek i programów brak obiektywnej oceny kształcenia i badań w uczelniach Warszawy i

Mazowsza słabo rozwinięte mechanizmy promowania najlepszych (studentów i nauczycieli) słabości zarządzania i niska kultura organizacyjna wielu uczelni

4. SPÓJNOŚĆ

dominująca pozycja uczelni warszawskich w kraju

kształcenie międzyuczelniane (chociaż w ograniczonej skali)

ksenofobia władz uczelni państwowych oraz przedkładanie interesu własnej uczelni nad dobrem systemu edukacyjnego

bariery organizacyjno-formalne dla kształcenia międzyuczelnianego opór administracji i władz uczelnie przed wprowadzeniem nowych narzędzi

informatycznych pozwalających na większą elastyczności studiowania w systemie uczelni Mazowsza

zatomizowana struktura uczelni brak zachęt finansowych do tworzenia modelu otwartego różnice w infrastrukturze dydaktycznej i badawczej pomiędzy uczelniami

26


Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu politycznymSzanse Zagrożenia

Otoczenie polityczne

1. Regulacje i system prawno-instytucjonalny

rozsądna deregulacja edukacji wyższej, wspomagająca autonomie uczelni

wspieranie (wewnętrznej) mobilności akademickiej

integracja z EOEW polityka państwa wspierająca innowacyjność wsparcie kształcenia dla GOW („twórców wiedzy

dla GOW” – III poziom, „twórców GOW”) wsparcie dla współpracy firm z ośrodkami

akademickimi (huby, platformy technologiczne, itp.)

przekonanie, że regulacje zapewnią wysoką jakość edukacji (bez specjalnego zaangażowania wszystkich uczestników systemu)

częste zmiany legislacji, zbytnia ingerencja państwa

utrwalanie antymodernizacyjnych rozwiązań, mały nacisk na zmiany

petryfikacja złych struktur finansowania edukacji wyższej i badań

nacisk na równe traktowanie w systemie wszystkich uczelni, niezależnie od jakości i wyników

2. Strategia rozwoju regionu

budowa GOW jako cel strategiczny rozwoju wsparcie edukacji wyższej w ośrodkach

subregionalnych Warszawa i Mazowsze jako centrum

akademickie i badawcze kraju wykorzystanie potencjału kadrowego i

akademickiego warszawy jako lokomotywy rozwojowej regionu

spójność regionalna

pominięcie edukacji wyższej w wizji rozwoju regionu

rozwój Warszawy kosztem mniejszych ośrodków edukacji wyższej na Mazowszu

defragmentacja regionu

27


Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu ekonomicznym

Szanse ZagrożeniaOtoczenie ekonomiczne

1. Zrównoważony rozwój,

konkurencyjność, GOW

wzrost popytu na kierunki innowacyjne i transfer wiedzy i technologii

zwiększona dostępność środków i wzrost nakładów na badania i edukację wyższą

wzrost zapotrzebowania na LifeLongLearning

rozwój platform współpracy pomiędzy edukacją wyższą i gospodarką

większy zakres kształcenia „Twórców wiedzy dla GOW” i „Twórców GOW”

drenaż kadr akademickich przez gospodarkę

duża presja na „rynkowy” model edukacji

zwiększona konkurencja w sektorze badań i edukacji wyższej ze strony innych regionów kraju i innych krajów i związany z tym odpływ najlepszej kadry

2. Jakość życia

popyt na interdyscyplinarne kierunki związane z poprawą jakości życia (zdrowie, środowisko, bezpieczeństwo)

popyt na nowe specjalizacje związane z nowoczesnymi usługami (np. w ramach tzw. ”active ageing”)

odejście od kształcenia dla GOW na rzecz kształcenia dla rynku usług

28


Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu społecznym

Szanse ZagrożeniaOtoczenie społeczne

1. Procesy demograficzne:

migracje i starzenie się

ludności

obniżenie liczby kandydatów na studia zmuszające do lepszej polityki w zakresie rekrutacji

wzrost zapotrzebowania na LLL napływ na studia młodzieży z innych

regionów świata wejście w system edukacji 2. i następnych

generacji imigrantów (także aktualnych) wielokulturowość edukacji wyższej

zmniejszająca się liczba kandydatów na studia i zaostrzenie konkurencji pomiędzy uczelniami w pozyskiwaniu studentów

emigracja najzdolniejszej młodzieży do innych (lepszych) ośrodków akademickich w Europie i USA

2. Społeczeństwo

wiedzy, społeczeństwo obywatelskie

wzrost popytu na elastyczne programy nauczania i ofertę kształcenia, dostosowującą wiedzę i umiejętności do dynamicznych zmian w gospodarce i społeczeństwie

wzrost społecznej odpowiedzialności uczelni poprawa etosu akademickiego

polaryzacja społeczeństwa w dostępie do wiedzy

zwiększenie rozwarstwienia pomiędzy uczelniami stołecznymi i subregionalnymi

29


Analiza SWOT (PEST) – najistotniejsze szanse i zagrożenia w otoczeniu technologicznym

Szanse ZagrożeniaOtoczenie technologiczne

1. Rozwój ICT

wzrost zapotrzebowania na ekspertów i wiedzę

wzrost popytu na kierunki interdyscyplinarne „bio-techno-info” w kontekście społecznym i ekonomicznym

wzmocnienie sieci współpracy uczelni w zakresie kształcenia

rozwój „blended learning” e-learning jako środek pozyskiwania

studentów z innych regionów i krajów

zwiększenie kosztów edukacji przesadne rozwarstwienie uczelni ze

względu na infrastrukturę ICT z negatywnymi konsekwencjami dla absolwentów

wzrost konkurencji ze strony innych ośrodków krajowych i zagranicznych poprzez e-learning (drenaż rynku edukacyjnego w regionie)

30


Komentarze dotyczące relacji z wynikami prac paneli tematycznych

1. W opisie charakterystyk „Otwartego Modelu Aktywnego” (OMA) znaleźć można niektóre z „Parametrów opisu” przyjęte w analizie mocnych i słabych stron na poziomie paneli tematycznych, chociaż w niewielkim stopniu. Model „OMA” i ocena mocnych i słabych stron przeprowadzona z jego perspektywy jest wynikiem dyskusji Panelu Top Ekspertów.

2. Do analizy OMA wprowadzone zostało pojęcie zaczerpnięte z klasyfikacji typów absolwentów zaproponowanej przez panel tematyczny „Model absolwenta”

3. Analiza szans i zagrożeń w znacznym stopniu odwołuje się do propozycji paneli tematycznych, choć waga przypisana poszczególnym czynnikom jest inna niż w panelach tematycznych, ponieważ model OMA nie jest prostą sumą poszczególnych obszarów dyskutowanych w poszczególnych panelach tematycznych. „Szanse i zagrożenia” są pewnego rodzaju agregacją, uogólnieniem ale i uzupełnieniem propozycji sformułowanych na poziomie paneli tematycznych.

Zakładany układ Foresightu

Documents

Transcript of Zakładany układ Foresightu