Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)… Co tu się będzie działo??

Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)…

Co tu się będzie działo??

1

Będziemy się uczyć makroekonomii, .

CEL WYKŁADOWCY I ASYSTENTÓW

- Nauczyć słuchaczy podstaw makroekonomii na dobrym poziomie.

2

Będziemy się uczyć ekonomii, .

CEL WYKŁADOWCY I ASYSTENTÓW

- Nauczyć słuchaczy podstaw makroekonomii na dobrym poziomie

CELE STUDENTÓW

- Nauczyć się makroekonomii. - Zdobyć jak najlepszą ocenę na EGZAMINIE KOŃCO-WYM.

3

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwi-czeń.

ABY ZALICZYĆ ĆWICZENIA, musicie Państwo na ćwi- czeniach i podczas pisanego przez wszystkich studentów ra-zem sprawdzianu (tzw. KOLOKWIUM) zdobyć odpowied-nią liczbę punktów.

4

5

Aby zaliczyć semestr, wystarczy zebrać 50 ze 100 możliwych do zdobycia punktów. 1. Do 50 punktów można zarobić, pisząc sprawdzian z wykładu i literatury, czyli tzw. KOLOKWIUM. 2. Następne 50 punktów czeka na Państwa na ćwiczeniach. Pro-wadzący rozdaje je np. za: a/ celne wypowiedzi, b/ udział w konkursach, c/ odpowiedzi na pytania w czasie zapowiedzianych z wyprze-dzeniem krótkich kartkówek.

Punkty przeliczane są na oceny zaliczeniowe wedle takiej oto tabeli:

6

PUNKTY OCENA<50 – 70> 3 – 3+<70 – 90> 4 – 4+Ponad 90 5 – 5+

ABY ZDAĆ EGZAMIN, trzeba poradzić sobie z innym pi-sanym przez wszystkich studentów jednocześnie sprawdzia-nem.

7

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

8

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. ĆWICZENIA

9

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. ĆWICZENIA

3. PODRĘCZNIK

10

- B. Czarny: Wstęp do ekonomii, PWE Warszawa 2006, 340 stron .

O konstrukcji typowego rozdziału podręcznika…

11

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. ĆWICZENIA

3. PODRĘCZNIK

4. SERWIS INTERNETOWY

www. podstawyekonomii. pl

O konstrukcji serwisu

12

15

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. ĆWICZENIA

3. PODRĘCZNIK

4. SERWIS INTERNETOWY (www. podstawyekonomii. pl)

Na przykład…

Na 1. ćwiczenia trzeba się zapoznać Z 1. ROZDZIAŁEM części Makroekonomia PODRĘCZNIKA pt. Mierzymy do-chód narodowy oraz z ZADANIAMI z serwisu internetowe-go.

Inaczej nie zrozumiecie Państwo, o co chodzi na ćwi-czeniach, :) .

16

UWAGA!

Do kolokwium i do egzaminu obowiązuje znajomość CAŁE-GO podręcznika i – dodatkowo - INFORMACJI PRZEKA-ZANYCH LUB WSKAZANYCH NA WYKŁADZIE.

17

18

To już koniec spraw techniczno-organizacyjnych, .

19

19

ZACZNIJMY TAK OTO…

To, ze ekonomista interesuje się różnymi podmiotami (np. czło-wiekiem, przedsiębiorstwem, gałęzią przemysłu, całą gospodar-ką), skutkuje podziałem ekonomii na MIKROEKONOMIĘ i MAKROEKONOMIĘ.

20

20

MIKROEKONOMIA zajmuje się pojedynczymi podmiotami (np. firmami). MAKROEKONOMIA bada zjawiska dotyczące całego społeczeństwa.

21

ZADANIEKtóre z tych wypowiedzi są opiniami makroekonomisty, które zaś przypisałbyś mikroekonomiście: a) „Tempo inflacji w Polsce w styczniu 1990 r. wyniosło 79,6%.

22

Które z tych wypowiedzi są opiniami makroekonomisty,

które zaś przypisałbyś mikroekonomiście:

a) „Tempo inflacji w Polsce w styczniu 1990 r. wyniosło

79,6%.

OPINIA MAKROEKONOMISTY.

b) „Popyt na rowery górskie produkcji firmy «Mountain

Bike» wzrośnie w 2009 r. w przybliżeniu o 35%.

23

Które z tych wypowiedzi są opiniami makroekonomisty, które zaś przypisałbyś mikroekonomiście: a) „Tempo inflacji w Polsce w styczniu 1990 r. wyniosło 79,6%.

OPINIA MAKROEKONOMISTY.b) „Popyt na rowery górskie produkcji firmy «Mountain Bike» wzrośnie w 2009 r. w przybliżeniu o 35%.

OPINIA MIKROEKONOMISTY.c) „Rolnictwo prywatne na południu Hipotecji dostarczyło w 2006 r. ponad 13% wartości produkowanych tu dóbr”?

24

Które z tych wypowiedzi są opiniami makroekonomisty, które zaś przypisałbyś mikroekonomiście: a) „Tempo inflacji w Polsce w styczniu 1990 r. wyniosło 79,6%.

OPINIA MAKROEKONOMISTY.b) „Popyt na rowery górskie produkcji firmy «Mountain Bike» wzrośnie w 2009 r. w przybliżeniu o 35%.

OPINIA MIKROEKONOMISTY.c) „Rolnictwo prywatne na południu Hipotecji dostarczyło w 2006 r. ponad 13% wartości produkowanych tu dóbr”?

TEN PRZYKŁAD WSKAZUJE, ŻE PODZIAŁ NA MIK-ROEKONOMIĘ I MAKROEKONOMIĘ NIE JEST PRE-CYZYJNY I ROZŁĄCZNY.

25

Studia MAKROEKONOMII zwykle rozpoczyna analiza sposobu mierzenia EFEKTÓW PRACY CAŁEGO SPOŁE-CZEŃSTWA, a zarazem także POZIOMU ŻYCIA SPOŁE-CZEŃSTWA (przecież poziom życia społeczeństwa zależy właśnie od wielkości produkcji gospodarki…).

Chodzi o sposób mierzenia tzw. PRODUKTU KRA-JOWEGO BRUTTO (PKB) i grupy spokrewnionych z PKB mierników pochodnych (np. PRODUKT NARODOWY BRUTTO, PNB).

PRODUKT KRAJOWY BRUTTO

26

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB.

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE (na dobra gotowe, a nie na dobra POŚREDNIE, czyli zużywa-ne do ich produkcji ).

Chodzi o:

- wydatki konsumentów na konsumpcję, C,

- wydatki firm na inwestycje, I,

- wydatki państwa na zakup dóbr, G,

- wydatki zagranicy na dobra wytworzone w naszym kra-ju, (eksport, X).

27

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE.

Y1 = C + I + G + XPowstałą sumę pomniejszamy o zakupy dóbr zagranicz-nych (import, ZA) suma tych wydatków stanowi produkt krajowy brutto (PKB, Y). (Y1)

Y1 = C + I + G + X - Z

---------------------------------------------------------------------------A Dla uproszczenia założymy, że importowane są tylko dobra konsump-cyjne.

28

A oto metoda DOCHODOWA (ang. income approach) po-miaru PKB.

PKB JEST SUMĄ DOCHODÓW WŁAŚCICIELI CZYN-NIKÓW PRODUKCJI (Y2).

29

A oto metoda DOCHODOWA (ang. income approach) po-miaru PKB.

PKB JEST SUMĄ DOCHODÓW WŁAŚCICIELI CZYN-NIKÓW PRODUKCJI (Y2)

W danym okresie SUMA WARTOŚCI kupionych przez konsumentów, firmy, państwo i zagranicę nowych DÓBR FINALNYCH RÓWNA SIĘ SUMIE DOCHO-DÓW właścicieli czynników produkcji użytych w celu wy-produkowania tych dóbr.

30

Przecież:

Wartość powstałych w ciągu roku dóbr finalnych (czyli PKB) składa się zA:

1. Zysku właścicieli kapitału rzeczowego (maszyny, urzą-dzenia techniczne, budowle, budynkiB).

-----------------A Zakładam, że „ziemia” jest rodzajem kapitału.

B Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

31



2. Płac pracowników;



32




3. KOSZTÓW RZECZOWYCH (wartość zużywanych dóbr pośrednich).



33




3. KOSZTÓW RZECZOWYCH (wartość zużywanych dóbr pośrednich).

Te KOSZTY RZECZOWE są wartością dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”, bezpośrednio zużywanych przy pro-dukcji dóbr finalnych.

(WDP1 – wartość dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”)



34

Jednak wartość dóbr pośrednich „pierwszego rzędu” (WDP1) też składa się z:

1. Zysku. 2. Płac. 3. KOSZTÓW RZECZOWYCH,

czyli – tym razem wartości dóbr pośrednich „drugiego rzę-du”, zużywanych do produkcji dóbr pośrednich „pierw-szego rzędu”. (WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „drugiego rzędu”)

I tak dalej…

35

Posuwając się „w głąb” procesu produkcji dowolnego dob-ra finalnego, odkrywamy w końcu, że producent dóbr poś-rednich kolejnego rzędu nie zużywa dóbr pośrednich. Wartość tych dóbr pośrednich „ostatniego rzędu” w ca-łości składa się z dochodów właścicieli czynników.

36

gdzie: WDF - utarg producenta dobra finalnego. Z – zysk. P – płace. WDP1 - utarg producentów dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”. WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „drugiego rzędu”. WDPO - utarg producentów (właścicieli) dóbr pośrednich „ostat-niego rzędu”, czyli np. bogactw naturalnych.

W D F

Z P WDP1

Z P WDP2

Z P WDPO

........

.

Z P

WARTOŚĆ DÓBR FINALNYCH SKŁADA SIĘ Z ZYSKU, PŁAC, czyli wynagrodzenia pracy I Z WYNAGRODZENIA WŁAŚCI-CIELI dóbr pośrednich ostatniego rzędu, czyli np. BOGACTW NATURALNYCH.

37

DYGRESJA

Jest jeszcze metoda PRODUKCYJNA (ang. production approach) liczenia PKB.

PKB jest sumą WARTOŚCI DODANEJ w gospodarce.

WARTOŚĆ DODANA (ang. value addad) jest różnicą wartości sprzedanych dóbr i kosztu kupionych w celu ich wyprodukowania dóbr pośrednich.

Na rysunku tworzonej przez kolejnych producentów war-tości dodanej odpowiadają zsumowane zysk i płace powstające przy produkcji, kolejno, dóbr finalnych, dóbr pośrednich „pierw-szego rzędu”, dóbr pośrednich „drugiego rzędu” itd. Ponieważ wartość dóbr pośrednich „ostatniego rzędu”, WDPO, składa się wy-łącznie z wartości dodanej, suma wartości dóbr finalnych jest rów-na sumie wartości dodanej.

WDF

Z P WDP1

Z P WDP2

Z P WDPO

........

.

Z P

38

A zatem PKB obliczony metodą wydatkową (Y1) jest rów-ny PKB obliczonemu metodą dochodową (Y2).

Y1=Y2

Ułatwia to sporządzenie rysunkowego modelu (uproszczo-nego obrazu) powstawania i dzielenia PKB w gospodarce.

39

Chodzi o tzw. model RUCHU OKRĘŻNEGO WYDAT-KÓW I DOCHODÓW W GOSPODARCE.

40

Ruch okrężny wydatków i dochodów w gospodarce

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

G

NT=Td–B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

41

Ruch okrężny wydatków i dochodów w gospodarce

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

G

NT=Td –B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

OZNACZENIA: C – wydatki na konsumpcyjne dobra finalne; S – oszczędności; Z – import; X – eksport; I – inwestycje; Td – podatki bezpośrednie;

G – wydatki państwa na zakup dóbr; B – zasiłki wypłacane przez państwo; (NT = Td – B) – podatki netto;

Y1 – suma wydatków na dobra wchodzące w skład PKB;

Y2 – równa Y1 suma dochodów właścicieli czynników;

Yd – dochód do dyspozycji gospodarstw domowych.

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

43


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

44


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom.

45


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice.

46


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.

47


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa.

48


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych.

49


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach.

50


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach. Wydatki państwa, G.(vii) Pieniądze wydane przez firmę przewozową na nową ciężarów-kę.

51


X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B


b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach. Wydatki państwa, G.(vii) Pieniądze wydane przez firmę przewozową na nową ciężarów-kę. Inwestycje, I.

52

POWTÓRZMY:

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB:

Y1 = C + I + G + X - Z

53

Pomowmy teraz o pochodnych w stosunku do PKB mier-nikiach efektów pracy (i poziomu życia!) społeczeństwa

54

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy i poziomu życia społeczeństwa

55


2000 2005 2006 2007Ogółem 741,7 964,6 1 033,1 1 132,9

PKB 744,4 983,3 1 060,0 1 175,3Dochód z zagranicy (saldo)a -2,7 -18,7 -26,9 -42,4

Dochód narodowy brutto w Polsce (2000-2007; mld zł, ceny bieżące)

a Stanowi saldo wynagrodzeń, dochodów z inwestycji bezpośrednich i portfe-lowych oraz pozostałych dochodów i odsetek.

Źródło: Rocznik Statystyczny RP 2008, GUS, Warszawa 2008, s. 682.

56

57


58

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy społeczeństwa

Inna nazwa: dochód narodowy (ang. national income)

59


60


61

Wady PKB i mierników pochodnych jako miar efektów pra-cy i poziomu życia (dobrobytu) (ang. welfare) społeczeństwa gospodarującego (przykłady)

Kraje PKB Ludność PKB per capitaIndiea

PolskaNowa Zelandia

457,0189,0 59,3

1033,038,23,9

4564 94415 443

PKB, ludność i PKB per capita w Indiach, Nowej Zelandii i Polsce w 2002 r. (PKB w mld USD, ceny bieżące, ludność w mln osób, PKB per capita w USD)

a W 2001 r.

Źródło: Rocznik Statystyczny RP 2003, jw., s. 651, 653, 654, 761.

62

PKB globalny a PKB per capita

63

PKB nominalny a PKB realny

64

DEF = (PKBn/PKBr)•100, więc DEF = (63/31)•100=203,2

A zatem, ceny wszystkich dóbr wliczanych do PKB wzrosły przeciętnie o 103,2%.

PKB nominalny a PKB realny, cd. - deflator (DEF)

65

Jeszcze coś…

Ceny w różnych krajach silnie różnią się od siebie (np. ce-na strzyżenia męskiego w Zürichu i w Kutnie…).

66

Jeszcze coś…

Ceny w różnych krajach silnie różnią się od siebie (np. cena strzyżenia męskiego w Zurichu i w Kutnie…).

Więc statystycy publikują informacje o PKB w róż-nych krajach, przeliczając ich waluty na np. dolary (w celu dokonania porównań międzynarodowych) nie według ofi-cjalnego kursu walutowego, lecz według kursu odzwiercied-lającego różnice poziomu wszystkich cen, czyli tzw. PARY-TET SIŁY NABYWCZEJ (ang. purchasing power parity – PPP).

67

PKB per capita w Nowej Zelandii, Polsce i Indiach; kurs oficjalny (2002 r.) i kurs PPP (2000 r.)

Źródło: Dane ONZ.

Nowa Zelandia

Polska India

Kurs oficjalny 15443 4944 456

Kurs PPP 20372 9837 2340

Okazuje się wtedy, że w rzeczywistości biedni nie są aż tak biedni, a bogaci aż tak bogaci!

68

PKB nie uwzględnia produkcji dóbr finalnych w „szarej strefie” …

DALEJ:

Wady PKB i mierników pochodnych jako miar efektów pra-cy i poziomu życia (dobrobytu (ang. welfare) społeczeństwa gospodarującego (przykłady)

69

DALEJ:

… i w gospodarstwach domowych.

70

DALEJ:

PKB nie uwzględnia wielu innych zjawisk, od których za-leży poziom życia społeczeństwa.

Na przykład: bezpieczeństwa…

71

DALEJ:

… złych i dobrych skutków czyjegoś gospodarowania dla osób postronnych (ang. externalities) (np. zanieczyszczenie środowiska)…

72

DALEJ:

…ilości czasu wolnego…

73

DALEJ:

… struktury dochodów („sprawiedliwości”).

75

ZADANIEEkonomiści uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domuA. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady.

----------------------------------------A/ Na przykład, z badań dr hab. Ilony Błaszczak-Przybycińskiej z SGH w Warszawie wynika, że w Polsce wartość pracy domowej wy-nosiła w 2004 r. około 30% PNB. Udział pracy domowej kobiet w tej wartości wyniósł 66%, a udział mężczyzn 34% (zob. Katarzyna Growiec, Praca domowa czyli bez kasy na drugim etacie, w: „Gaze-ta.pl” z 24 lutego 2009 r.).

76

Ekonomiści uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domu. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady.

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - SPRZĄTANIE,

77

Ekonomiści uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domu. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady?

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - PRZYGOTOWYWANIE POSIŁKÓW,

78


Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - PRANIE,

79


Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - WYCHOWANIE DZIECI,

80


Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - wychowanie dzieci, - OPIEKA NAD DZIEMI,

81


Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - wychowanie dzieci, - opieka nad dziemi, - OPIEKA NAD OSOBAMI CHORYMI,

82


Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - wychowanie dzieci, - opieka nad dziemi, - opieka nad osobami chorymi, - OPIEKA NAD OSOBAMI STARYMI.

(Przez chwilkę pomyśl o kwalifikacjach potrzebnych do wy-konywania tych wszystkich prac…).

83

Ekonomisci uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domu. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady?

Chodzi o wykonywane zwykle przez kobiety: sprzątanie, przygotowywanie posiłków, pranie, wychowanie dzieci, opie-ka nad osobami chorymi, opieka nad osobami starymi.

b) Czy w Polsce kobiety dostają wynagrodzenie za tę pracę (podaj argument za i argument przeciw)?

84




ARGUMENT ZA (TAK, DOSTAJĄ!) (przykłady): (i) Wynagrodzeniem dla kobiety są dobra produkowane przez mężczyznę w ramach domowego podziału pracy (np. naprawa kranu).

85




ARGUMENT ZA (TAK, DOSTAJĄ!) (przykłady): (i) Wynagrodzeniem dla kobiety są dobra produkowane przez mężczyznę w ramach domowego podziału pracy (np. naprawa kranu). (ii) Natura kobiety jest taka, że zwykle lubi ona wykonywać te prace, a wynagrodzeniem jest dla niej zadowolenie męż-czyzny.

86




ARGUMENT PRZECIW (NIE, NIE DOSTAJĄ!) (przykłady):

(i) To głównie kobiety wykonują prace domowe (ZOB. WY-ŻEJ), a obserwacja pokazuje, że nie dostają pieniężnego wy-nagrodzenia za tę pracę. Nie dostają także EMERYTUR z tytułu pracy w gospodarstwie domowym.

87




ARGUMENT PRZECIW (NIE, NIE DOSTAJĄ!) (przykłady):

(i) To głównie kobiety wykonują prace domowe (ZOB. WY-ŻEJ), a obserwacja pokazuje, że nie dostają pieniężnego wy-nagrodzenia za tę pracę. Nie dostają także emerytur z ty-tułu pracy w gospodarstwie domowym.

(ii) To nieprawda, że „z natury rzeczy” kobiety lubią te pra-ce. W dodatku praca domowa jest w powszechnej opinii mniej „prestiżowa” od pracy zarobkowej wykonywanej poza domem.

88

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji…

89

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego…

90

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu…

91

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości…

92

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości, zatajania dochodów…

93

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości, zatajania dochodów, decydowania o przeznaczeniu zarobionych pieniędzy).

94

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości, zatajania do-chodów, decydowania o przeznaczeniu zarobionych pienię-dzy). Sugerują oni, że sprzyja to ekonomicznemu uzależnie-niu kobiet od mężczyzn. Skomentuj tę opinię.

95


Zdania w tej sprawie są podzielone; oto niektóre opinie:

96



(i) Ci „niektórzy” mają po prostu rację; często jest właśnie tak, jak oni twierdzą.

97



(i) Ci „niektórzy” mają po prostu rację; często jest właśnie tak, jak oni twierdzą.

(ii) To bzdury! Przestrzeganie naturalnego podziału pracy w

rodzinie zapewnia spoistość i szczęście rodziny, .

98

Harding, S. (1995) Can Feminist Thought Make Economics More Objective? „Feminist Economics”, vol. 1, nr 1.

Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)… Co tu się będzie działo??

Documents

Transcript of Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)… Co tu się będzie działo??