Stat8 dobór próby

23
KOGO/CO BADAĆ DOBÓR PRÓBY dr Victoria Kamasa 1 www.logic.amu.edu.pl

Transcript of Stat8 dobór próby

Page 1: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

1

KOGO/CO BADAĆ

DOBÓR PRÓBY

dr Victoria Kamasa

Page 2: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

2

POZNANE PRÓBY

144 uczniów (po równo kobiety i mężczyźni) konkretnego liceum; wiersze dla dzieci umieszczone w konkretnym korpusie; artykuły z określonych czasopism z określonego okresu czasu; dostępny ogólny korpus języka; losowo wybrani przedstawiciele różnych grup społecznych mieszkający w określonym miejscu; wyrażenia znalezione w „słowniczku” umieszczonym w czasopiśmie dla danej grupy.

dr Victoria Kamasa

Page 3: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

3

DEFINICJE

dr Victoria Kamasa

POPULACJA„Określony teoretycznie zbiór elementów

badania”POPULACJA BADANA

„Zbiór elementów, z którego próba jest faktycznie pobierana”

PRÓBAZbiór elementów, które zostają faktycznie

poddane badaniuOBCIĄŻENIE PRÓBY„Wybrane elementy nie są typowe (…) dla szerszej populacji, z której zostały dobrane”

(Babbie 2003)

Page 4: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

4

OBCIĄŻENIA

dr Victoria Kamasa

Badamy ocenę poprawności wybranych wyrażeń językowych.

Czytelnicy czasopisma X, którzy wypowiadali się odsyłając kartki z informacjami do czasopisma. Losowo wybrani z książki telefonicznej abonenenci. Użytkownicyportalu internetowego X.Ankieta typu pop-up na kilkudziesięciu stronach internetowych.

Page 5: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

5

CELE

dr Victoria Kamasa

intersubiektywna komunikowalność; możliwość uogólnień (reprezentatywność statystyczna); możliwość ustalania tendencji, związków między zmiennymi; minimalizowanie czynników wpływających na uzyskiwane efekty (eksperyment); kontrola obciążeń;

Page 6: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

6

PRÓBA

dr Victoria Kamasa

REPREZENTATYWNA: Daje podstawy do uogólniania na całą badaną populację; Pozwala określić możliwy błąd przy uogólnianiu na populację; Dobierana wg ściśle określonych zasad; Zazwyczaj dość liczna;

NIEREPREZENTATYWNA: Nie daje podstaw do statystycznych wnioskowań o populacji; Pozwala sformułować przypuszczenia nt tendencji; Zasady doboru nie są bardzo rygorystyczne; Próba nie musi być bardzo liczna;

PODZIAŁ

Page 7: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

7

dr Victoria Kamasa

PRÓBA REPREZENTATYWNA

STATYSTYCZNIE

Page 8: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

8

CO ZROBIĆ, ŻEBY BYŁA REPREZENTATYWNA

dr Victoria Kamasa

dużo; różni; przeciętni; wylosowani; …

Page 9: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

9

WIELKOŚĆ PRÓBY SPOSÓB DOBORU

dr Victoria Kamasa

wynika z zakładanego poziomu błędu, którego nie chcemy przekroczyć; zależność jest kwadratproporcjonalna;

UWZGLĘDNIA: zmienne, które wpływają na zmienną badaną; posiadane informacje; możliwości;

REPREZENTATYWNOŚĆ STATYSTYCZNA

Page 10: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

10

WIELKOŚĆ PRÓBY

dr Victoria Kamasa

Kilka różnych wzorów Najbardziej uniwersalny (ale też wymagający największej próby)

Uα - stała wynikająca z założonego poziomu ufności (wrócimy do tego)d – zakładany maksymalny błąd

Page 11: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

11

LOSOWOŚĆ

dr Victoria Kamasa

PRÓBA LOSOWA:Taka próba, która zapewnia wszystkim reprezentantom danej populacji jednakowe szanse trafienia do próby.

Potrzebny:OPERAT LOSOWANIA

„Lista lub quasi-lista elementów, z których losuje się próbę” (Babbie 2003)

Page 12: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

12

DOBÓR LOSOWYDOBÓR

SYSTEMATYCZNY

dr Victoria Kamasa

Posiadamy operat losowania z ponumerowanymi elementami; Na podstawie tabel liczb losowych wybieramy kolejne elementy; Tak długo, aż uzyskamy pożądaną liczebność;

Uproszczona forma doboru losowego Wybieramy co któryś element Interwał losowania uzyskujemy dzieląc wielkość populacji przez wielkość próby Element początkowy możemy wybrać na podstawie tabel liczb losowych

PRÓBY

Page 13: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

13

DOBÓR WARSTWOWY DOBÓR KWOTOWY

dr Victoria Kamasa

stanowi uzupełnienie a nie alternatywę dla poprzednich; próba dzielona jest na podstawie wybranych zmiennych na warstwy; proporcje poszczególnych warstw są takie jak w populacji; zmienne warstwujące – takie, o których przypuszczamy, że mają wpływ na badaną zmienną;w warstwach dobór ma charakter losowy.

Odmiana doboru warstwowego;Różnica: po wyznaczeniu warstw nie prowadzimy losowania, tylko kierujemy się zasadą dostępności; Mniej reprezentatywna niż poprzednia.

PRÓBY

Page 14: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

14

PRZYKŁAD

dr Victoria Kamasa

badam rodzaje środków perswazji występujące w tekstach Gazety Wyborczej w ostatnich 5 latach; ustalam liczebność próby (wzór); zakładam, co może mieć wpływ na badaną zmienną:

rodzaj tekstu; miejsce publikacji (główne, dodatek loklany, inny dodatek); czas powstania

ustalam proporcję poszczególnych tekstów w całej populacji:

np. jaki procent tekstów stanowią felietony opublikowane w wydaniu głównym w roku 2007;

ustalam ile artykułów każdego typu muszę mieć w próbie; z listy artykułów danego typu losowo wybieram odpowiednią liczbę tekstów.

Page 15: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

15

ALE (CZASEM) REPREZENTATYWNA

JAKOŚCIOWO

dr Victoria Kamasa

PRÓBA NIEREPREZENTATYWNA STATYSTYCZNIE

Page 16: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

16

PRACA Z TEKSTEM

dr Victoria Kamasa

PROSZĘ PRZYGOTOWAĆ PREZENTACJĘ OTRZYMANEJ METODY DOBORU PRÓBY.

PREZENTACJA POWINNA UWZGLĘDNIAĆ: Opis sposobu w jaki dobierana jest próba Jej zalety i wady, silne i słabe strony Przykłady tematów badań, w których taki dobór

jest racjonalny: 2 ogólne 2 z zakresu językoznawstwa lub informacji naukowej

Page 17: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

17

OPIS, TEMATY ZALETY i WADY

dr Victoria Kamasa

dobór oparty na dostępności badanych; pierwsze X osób, które znajdę w danym miejscu.

gdy potrzebna jest szybka i bardzo pobieżna orientacja w danym temacie;

Np. akceptowalność danego wyrażenia

+szybka;+ łatwa do przeprowadzenia;+ tania;

- Bardzo duże ryzyko odchyleń;- całkowity brak kontroli nad tym, kto podlega badaniu;- bardzo duża przypadkowość.

PRÓBA OKOLINCZNOŚCIOWA

Page 18: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

18

OPIS, TEMATY ZALETY i WADY

dr Victoria Kamasa

arbitralnie; na podstawie wiedzy o populacji posiadanej przez badacza.

osoby posługujące się rzadkim, a charakterystycznym akcentem;

5 najpopularniejszych forów w danej dziedzinie

+ badanie tego, co interesujące, a czego listy nie można sporządzić+ badanie przypadków odbiegających od normy;

- mała kontrola nad odchyleniami;

DOBÓR CELOWY

Page 19: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

19

OPIS, TEMATY ZALETY i WADY

dr Victoria Kamasa

ustalamy kwoty w oparciu o zmienne mogące mieć wpływ na badane zjawisko; równa (i raczej mała) liczba jednostek w każdej kwocie;

+ zróżnicowanie próby;+ względna kontrola nad próbą;+ pozwala na wstępne wskazanie tendencji.-praco- i czasochłona;

DOBÓR KWOTOWY

Page 20: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

20

OPIS, TEMATY ZALETY i WADY

dr Victoria Kamasa

odnajdujemy jednego informatora; on wskazuje nam kolejnych, ci zaś następnych;

badanie słownictwa byłych więźniów;

badanie metafor aborcji używanych przez osoby, które jej dokonały.

+ umożliwia badanie środowisk nie dostępnych inaczej;+ wiemy, że badani mają cechy, które są istotne ze względu na temat;-mała kontrola nad obciążeniami;

METODA KULI ŚNIEŻNEJ

Page 21: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

21

OPIS, TEMATY ZALETY i WADY

dr Victoria Kamasa

wybór osób, które mogą kompetentnie wypowiadać się o danej grupie/danym zjawisku;

nieformalne sposoby mówienia o pacjentach w szpitalu;

sposoby konstrukcji informacji prasowej.

+ umożliwia pozyskanie wewnętrznych informacji;

- informator jest zazwyczaj nieco „marginalny”

DOBÓR INFORMATORÓW

Page 22: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

22

ZADANIE DOMOWE

1. Za tydzień: ZAJĘCIA Z KOMPUTERAMI.2. Poprawki w projektach (wg uwag i uwag ogólnych z zajęć).

3. Opis doboru próby.4. Prezentacja: sprzedaj swój projekt (za 2 tygodnie)

dr Victoria Kamasa

Page 23: Stat8 dobór próby

www.logic.amu.edu.pl

23

BIBLIOGRAFIA

BIBLIOGRAFIA:E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003K. Siekierski, Mit próby reprezentatywnej, Marketing w Praktyce nr 1,2002; źródło: www.pentor.pl (23.11.2007)D. Nachmias, Ch. Frankfurt - Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001

dr Victoria Kamasa