Dobór próby i schematy doboru próby – próby

nielosoweZajęcia 17 marca

Po co jest potrzebna próba?

• Populacja – całkowity zbiór obiektów poddawanych

analizie

• Próba – podzbiór danych pochodzących z populacji,

będący podstawą uogólnień na całą populację

• Parametr – wartość danej zmiennej charakteryzującej

populację

• Statystyka – wartość danej zmiennej charakteryzującej

próbę

O co chodzi w doborze próby?

Na podstawie znanych wartości

statystyk

Szacowanie nieznanych

wartości parametrów

Co należy zrobić?

Zdefiniować populację

Wybrać schemat doboru próby

Określić wielkość próby

Zdefiniowanie populacji

Populacja powinna być określona w terminach:

obiektów

zakresu

czasu

Jednostka doboru próby

Jednostka doboru próby jest charakteryzowana przez cechy ilościowe ważne z punktu widzenia problemu badawczego.

Jednostką doboru próby nie zawsze musi być osoba.

Przykład określania populacji (1)

Cecha: człowiek

Cecha: studiowan

ie socjologii na UwB

Populacja: Osoby

studiujące socjologię na UwB

Przykład określania populacji (2)

Cecha: człowiek

Cecha: posiadani

e psa

Cecha: Zamieszkiwanie w

Białymstoku

Populacja: Osoby

posiadające psa,

zamieszkujące w Białymstoku

Przykład określania populacji (3)

Cecha: Instytucja samorządowa

Cecha: Korzystan

ie ze wsparcia

PO KL

Cecha: Realizowanie

projektów turystycznych

Populacja: Instytucje

samorządowe korzystające ze wsparcia POKL i

realizujące projekty

turystyczne

Operat – podstawa doboru próby

Błędy operatu:• Niepełna podstawa doboru próby – nie wszystkie

jednostki, z których składa się populacja, znajdują się w operacie• Grupowanie elementów – jednostki doboru próby nie

mają charakteru indywidualnego• Puste elementy spoza populacji – niektóre z jednostek,

które znalazły się w próbie, nie należą do populacji

Przykład błędu z operatu – wybory prezydenckie w USA w 1936 roku

• Franklin Delano Roosevelt vs. Alf Ladon• Sondaż The Literary Digest

(2,4 milionów osób) – Landon 57%, Roosevelt 43%• Wyniki wyborów – Roosevelt

62%, Landon 38%• Dlaczego tak się stało?

Przykład błędu z operatu – wybory prezydenckie w USA w 1936 roku

• The Literary Digest – wysyłka ankiet do 10 milionów osób z książek telefonicznych i list członkowskich różnych klubów• Brak telefonów wśród ludzi

biednych, rzadkie członkostwo w klubach• Biedni głosowali na

Roosevelta, a bogaci na Landona

Schematy doboru próby

Losowe

Losowanie indywidualne nieograniczon

e

Losowanie systematyczn

e

Losowanie warstwowe

Losowanie grupowe

Nielosowe

Próba okolicznościo

wa

Próba celowa (ekspercka)

Próba kwotowa

Dobór losowy• Dla każdej jednostki z populacji da się określić prawdopodobieństwo, z jakim może znaleźć się w próbie

Dobór nielosowy• Nie ma możliwości określenia prawdopodobieństwa włączenia jednostki z populacji do próby

Dzi

ęki

doboro

wi

loso

wem

u m

ożn

a: określić zakres, w jakim wyniki

otrzymane na podstawie badania próby będą dawały wyniki nie różniące się od parametrów

populacyjnych o określoną wartość

określić zakres, w jakim wyniki otrzymane na podstawie badania próby będą różniły się od wyników otrzymanych, gdyby badano całą

populację

oszacować parametry populacyjne na podstawie statystyk otrzymanych z próby

Próby nielosowe

Próba okolicznościo

waPróba celowa (ekspercka)

Próba kwotowa

Osoby łatwo dostępne

Próba, która reprezentuje populację na podstawie subiektywnych kryteriów.

Dążymy do tego, aby próba była jak najbardziej podobna do populacji ze względu na wybrane parametry

Problem z próbą kwotową – wybory w 1948• Trzy wielkie firmy

badawcze prognozowały zwycięstwo Thomasa E. Deweya• Wybory wygrywa Truman

(50%), Dewey (45%)• Wykorzystano dobór

kwotowy oparty na miejscu zamieszkania, wieku, płci i pochodzeniu etnicznym• Badano każdą dowolną

osobę wewnątrz kwoty

Próby nielosowe - zadanie

• Zaprojektuj 3 dobory próby do 3 typów doboru nielosowego:• Próby okolicznościowej• Próby celowej• Próby kwotowej

• Dla każdego przypadku:• Zdefiniuj populację• Wskaż operat• Uzasadnij zasadność wyboru określonej metody doboru próby