W numerze:

cd. str. 2

Za pracê dziêkowali personelowimedycznemu goœcie, przedstawicielegminnego i powiatowego samorz¹du,Urzêdu Marsza³kowskiego i woje-

80-letni szpital u progu zmian20 listopada pracownicy Szpitala Powiatowego we Wrzeœni œwiêtowali jubileusz. Placówka istnieje ju¿

osiemdziesi¹t lat - i za chwilê ma staæ siê jedn¹ z najnowoczeœniejszych i najbardziej funkcjonalnych lecz-nic w województwie. W szczelnie wype³nionym wrzesiñskim WOK-u wspominano wiêc i gratulowano, aleprzede wszystkim rozmawiano o niedalekiej przysz³oœci.

wódzkiego NFZ-u. Cz³onek Zarz¹duWojewództwa Wielkopolskiego, Kry-styna Poœlednia, podkreœla³a: Nie przy-wioz³am na dzisiejsz¹ uroczystoœæ li-

stu gratulacyjnego - zamiast tego pod-pisan¹ umowê, na mocy której szpitaluzyskuje ponad 35 milionów dofinan-sowania. Placówka w³aœnie wchodzi

w now¹ erê. Zbigniewa Nowodwor-ska, dyrektor Wielkopolskiego Od-dzia³u Wojewódzkiego NFZ, skupi³asiê na sposobie zarz¹dzania: Szpitalepubliczne, które nie przekszta³ci³y siêw spó³ki prawa handlowego, nie mog¹korzystaæ z wielu finansowych mo¿li-woœci: wy nie jesteœcie uzale¿nieni odjednego p³atnika, czyli od NFZ. Z ko-lei starosta wrzesiñski, Dionizy Jaœnie-wicz przypomnia³ o znaczeniu spo-³ecznego poparcia dla przekszta³ceñ,jakie rozpoczêto dziesiêæ lat temu:Chcia³bym podziêkowaæ wszystkimsamorz¹dowcom, którzy od pocz¹tkuprzekonywali mieszkañców do nowejwizji wrzesiñskiego szpitala. Dziêkitemu jesteœmy dziœ u progu cywiliza-cyjnego skoku: 80 lat temu, gdy od-dawano szpital, by³ on najnowocze-œniejsz¹ placówk¹ w Polsce. Dziœ jestpodobnie: za kilka lat powstanie no-woczesny obiekt - od pracy osób w nimzatrudnionych zale¿y, jakie to bêdziemiejsce.

Hipoterapia w Czeszewiestrona 16

Wystawa w Mi³os³awiustrona 8

Wrzesiñski Uniwersytet Trze-ciego Wieku zaprasza

strona 5

8 lat WTZ Ruda Komorskastrona 4

Karty z dziejów Wrzeœni i powia-tu wrzesiñskiego

strona 14

Za trzy lata nowy szpital - zapowiada³ Zbyszko Przybylski

fot.

R. L

ipig

órsk

i

www.wrzesnia.powiat.plURZÊDOWE WIEŒCI2 grudzieñ 2009

Odznakê honorow¹ nadan¹ przez ministra zdrowiadla wyró¿niaj¹cych siê pracowników Szpitala Powia-towego we Wrzeœni Sp. z o. o. otrzymali Barbara B³asz-czyk, Czes³aw Dyrka, Maria Iglewska, Iwona Silczak,Zofia Szalbierz, Danuta Tuhy-Staszak.

Laur starosty wrzesiñskiego przyznano Urszuli Ku-biak i Zbyszkowi Przybylskiemu.

Wyró¿nieniami starosty wrzesiñskiego uhonorowa-no El¿bietê Marciniak i Wojciecha Kwiatkowskiego.

Wyró¿nienia prezesa Szpitala Powiatowego weWrzeœni Sp. z o.o. odebrali Dorota Ciechanowska-Kulczak, Krystyna Dudziñska, Anna Kowalczyk, Ma³-gorzata Or³owska-Nowak, Violetta Rybczyñska orazzespó³ oddzia³u chorób wewnêtrznych.

Zas³u¿onym pracownikomwrêczono odznaki honorowenadane przez ministra zdrowiaoraz wyró¿nienia starosty wrze-siñskiego i prezesa szpitala. Za-prezentowa³ siê tak¿e entuzja-stycznie przyjêty kabaret Tenor,który z sukcesem podtrzymuje

tradycje humoru absurdalnego.¯egnaj¹c publicznoœæ prezeswrzesiñskiej lecznicy, ZbyszkoPrzybylski, ca³kiem serio zapo-wiedzia³: Za trzy lata spotkamysiê na otwarciu nowego szpi-tala.

Anna Mizerka

ci¹g dalszy ze str.1

80-letni szpitalu progu zmian

Urz¹d Marsza³kowski przyzna³dofinansowania dla dzia³ania „Pod-stawowe us³ugi dla gospodarki iludnoœci wiejskiej” realizowanegow ramach Programu Rozwoju Ob-szarów Wiejskich na lata 2007-2013.Jak podkreœla Krystyna Poœlednia,cz³onek Zarz¹du WojewództwaWielkopolskiego: Zdobyte fundu-sze maj¹ umo¿liwiæ poprawê stan-dardów ochrony œrodowiska, za-bezpieczenia ujêæ wody, polepsze-nia jej jakoœci, a tak¿e budowê sie-ci kanalizacyjnych.

Wœród gmin, które otrzymaj¹œrodki, znalaz³y siê:

Ponad 10 milionówdla gmin

- gmina Mi³os³aw - przebudowasieci wodoci¹gowej na terenie gmi-ny - remont studni g³êbinowej nr 1w Pa³czynie oraz przebudowa sta-cji uzdatniania wody w Mi³os³awiu- 146 253 z³,

- gmina Nekla - budowa sieciwodoci¹gowej w miejscowoœciach:Targowa Góra, Stêpocin, Chwa³-szyce - etap II, Podstolice - etap II,Nekla - Starczewo - etap II, Nekiel-ka oraz budowa kanalizacji sanitar-nej w miejscowoœci Nekla Rejon ul.Starczanowskiej i Dworcowa - etapI, II, III - 3 296 925 z³,

- gmina Pyzdry - budowa kana-

lizacji sanitarnej wraz z przy³¹cza-mi, przepompowniami, zasilaniemenergetycznym i ruroci¹gami t³ocz-nymi dla Pyzdr - etap III oraz budo-wa sieci wodoci¹gowej z przy³¹cza-mi dla so³ectwa Kruszyny - 3 914610 z³,

- gmina Wrzeœnia - budowa ka-nalizacji sanitarnej w Bia³ê¿ycach,Chwalibogowie i Ob³aczkowie -3 128 292 z³.

(red.)

Autorytet - w dzieciñstwie uczy-my siê przez naœladowanie najbli¿-szych doros³ych: rodziców, dziad-ków. To oni przekazuj¹ nam pierw-sze spo³eczne wartoœci. Z domu ro-dzinnego wynios³am silne, prospo-³eczne wychowanie. Ono pozwalami na poszukiwanie dalszych, po-g³êbionych odniesieñ, na dokony-wanie wyborów. Autorytety s¹ dlamnie bardzo wa¿ne. W obecnychczasach odrzucania ponadczaso-wych norm na autorytet trzeba za-pracowaæ ciê¿k¹ i solidn¹ prac¹.

Bezpieczeñstwo - zawsze mamna myœli bezpieczeñstwo pacjenta.Bo pacjent nam, pracownikomochrony zdrowia, zaufa³.

Cz³owiek - „jest odpowiedzial-ny nie tylko za uczucia, które madla innych, ale i za te, które w in-nych budzi”.

Dobro - ci¹gle do niego zmie-rzam.

Eliksir m³odoœci - to zdrowy

Krystyna Dudziñska - lekarzchorób wewnêtrznych, specjali-sta w zakresie organizacji ochro-ny zdrowia. Trzeci rok pracuje wSzpitalu Powiatowym we Wrze-œni jako z-ca dyrektora ds. me-dycznych.

ABECAD£O Krystyny Dudziñskiej

styl ¿ycia, o którym czasem zapo-minam.

Familia stanowi najwa¿niejszewsparcie i konstruktywn¹ krytykê.Dlatego staram siê jej dziêkowaæ,organizuj¹c zjazd w ostatni¹ sobo-tê sierpnia.

Granica - s¹ granice, których nieprzekraczam.

Hobby - historia Polski, genealo-gia rodziny, podró¿e.

Interna - dziedzina medycynyzwana królow¹ nauk medycznych.Uwielbiam j¹.

Krystyna - tak¿e imiê mojejmamy, kobiety szlachetnej i praco-witej. Poza tym Krystyny to osobysamodzielne, szczere, lubi¹ce po-rz¹dek i jasno okreœlone zasady.

Pacjent - mój pracodawca.

Rekreacja - jaka rekreacja, takakontemplacja, czyli jaki odpoczynek,taka praca. Zgodnie z t¹ maksym¹staram siê ¿yæ przez ca³y rok.

Zdrowie - przede wszystkim.

Uchwalenie bud¿etu wymagaspecjalnej procedury. Zarz¹dPowiatu przedstawia projekt ko-misjom Rady Powiatu, które goopiniuj¹. Komisje 24 listopadaodby³y wspólne posiedzenie inie wnios³y o zmianê projektu.Opinie poszczególnych komisjiwp³ynê³y do komisji bud¿eto-wej, ta zaœ przedstawi³a pisemn¹opiniê Zarz¹dowi Powiatu. Se-sja Rady Powiatu, na której bê-dzie uchwalany bud¿et, odbê-dzie siê 8 grudnia.

Plan dochodów zaplanowano wwysokoœci 54 928 672 z³ i jest ni¿szyod planowanych dochodów na2009 o 1 570 985 z³. Ró¿nica ta zwi¹-zana jest z pozyskaniem w 2009 rokuœrodków na realizacjê projektów za-równo o charakterze bie¿¹cym, jak imaj¹tkowym.

Wydatki zaplanowano w wy-sokoœci 60 061 323 z³ i s¹ one ni¿-sze od planu wydatków z roku2009 o 3 144 404 z³. Ma to zwi¹-zek z realizacj¹ w 2009 roku za-dañ wspó³finansowanych zeœrodków zewnêtrznych, które

Projekt bud¿etu na 2010 rok

pozyskiwane s¹ w trakcie dane-go roku bud¿etowego.

Zabezpieczono wydatki na zada-nia na³o¿one na powiat realizowanew oparciu o istniej¹c¹ sieæ jedno-stek organizacyjnych. Wynagrodze-nia skalkulowano na poziomie kwotzaplanowanych w uchwale bud¿e-towej na 2009 rok pomniejszonycho odprawy emerytalne i rentoweoraz nagrody jubileuszowe zuwzglêdnieniem wzrostu o 1,1 %wynagrodzeñ brutto. Wydatki bie-¿¹ce pozap³acowe na dzia³alnoœæstatutow¹ jednostek organizacyj-nych powiatu zaplanowano na po-ziomie kwot za³o¿onych w uchwalebud¿etowej na rok 2009 z wy³¹cze-niem wydatków jednorazowych.Wydatki pozap³acowe zabezpieczaj¹tzw. sztywne wydatki zwi¹zane zop³atami, us³ugami oraz z wydatka-mi zwi¹zanymi z bie¿¹cym funkcjo-nowaniem jednostek. W planachwydatków uwzglêdniono dokszta³-canie i doskonalenie zawodowe na-uczycieli w wysokoœci 1% planowa-nych wynagrodzeñ dla nauczycieli.W rezerwie celowej zaplanowano

wydatki na nagrody jubileuszowe,odprawy emerytalno-rentowe, kosz-ty awansu zawodowego, œrodki nanauczanie indywidualne, remonty,nagrody starosty dla nauczycieli.Zaplanowano wydatki maj¹tkowe wwysokoœci 9 346 150 z³ z przezna-czeniem na wydatki inwestycyjne wwysokoœci 9 146 150 z³, zakupy in-westycyjne 128 299 z³ i dotacje nainwestycje 71 701 z³. Œrodki zapla-nowane na realizacjê zadañ maj¹t-kowych w du¿ej mierze bêd¹ wspar-te œrodkami zewnêtrznymi. Powiatzabezpieczy wk³ad w³asny kredytemd³ugoterminowym.

Reasumuj¹c, bud¿et powiatuwrzesiñskiego na 2010 roku zabez-piecza niezbêdne œrodki na reali-zacjê statutowych zadañ, a docho-dy zosta³y realnie zaplanowane.

Beata Walkowiakskarbnik powiatu

Po podjêciu uchwa³y bud¿eto-wej przez Radê Powiatu zostanieona opublikowana na stroniewww.wrzesnia.powiat.pl oraz wBiuletynie Informacji Publicznej

Ustawa o finansach publicznych nak³ada na Zarz¹d Powiatu obowi¹zek przygoto-wania projektu uchwa³y bud¿etowej wraz z objaœnieniami oraz prognoz¹ i ³¹czn¹ kwot¹d³ugu na koniec roku bud¿etowego i lata nastêpne, wynikaj¹cych z planowanych izaci¹gniêtych zobowi¹zañ oraz informacj¹ o stanie mienia komunalnego do dnia 15listopada roku poprzedzaj¹cego rok bud¿etowy. Zarz¹d Powiatu podj¹³ uchwa³ê wsprawie projektu bud¿etu na 2010 rok 12 listopada 2009 roku.

Dla uczestników obchodów bar-dzo wa¿ne by³o przypomnienie 20.rocznicy obalenia muru berliñskie-go, a tak¿e uczczenie 40 lat wspó³-pracy partnerskiej pomiêdzy Wol-fenbüttel a Cachan. W programieznalaz³y siê m.in. udzia³ w uroczy-stoœci Tag des Ehrenamtes, podczasktórej uhonorowano osoby anga-¿uj¹ce siê spo³ecznie, oraz wizyta wmuzeum Zonengrenzmuseums, mie-sz¹cym siê w strefie granicznej wHelmstedt.

W Wolfenbüttel rozmawianotak¿e o przysz³orocznej wymianiem³odzie¿y. Od 2001 roku spotka-nia m³odych ludzi z czterech kra-jów odbywaj¹ siê w kolejnychmiastach partnerskich. W 2010roku bêdzie to Wrzeœnia. Spodzie-wamy siê 50 osób. W planie jestkontynuacja projektu „Tworzeniemiasta przysz³oœci” zapocz¹tko-wanego w Cachan oraz poznanietradycji i kultury naszego regio-nu. Powiat wrzesiñski bêdzie apli-kowa³ o œrodki na realizacjê tegoprojektu z Narodowej Agencji Pro-gramu M³odzie¿.

Spotkanie by³o okazj¹ do za-

Spotkanie samorz¹dowców z Niemiec,Francji, Walii i Polski

Partnerstwo powiatówW dniach 26-29 wrzeœnia samorz¹dowcy z partner-

skich powiatów: Cachan, Rhondda Cynon Taff i Wrze-œni spotkali siê na uroczystoœciach jubileuszowych wWolfenbüttel. W wizycie wzi¹³ udzia³ starosta wrzesiñ-ski, Dionizy Jaœniewicz, oraz dyrektor Zespo³u Szkó³ Po-litechnicznych, Bogdan Nowak.

WskaŸniki bezrobociaPod koniec paŸdziernika stopa

bezrobocia dla powiatu wrzesiñ-skiego wynios³a 13,4%. W porów-naniu z ubieg³ym miesi¹cem wzro-s³a o 0,3%.

O tak¹ sam¹ wartoœæ bezrobo-cie zwiêkszy³o siê w powiecieœredzkim (13,1%). W powiatachgnieŸnieñskim (11,4%), s³upeckim(14,8%) odnotowano wzrost o0,2%. Jedynie w powiecie jarociñ-skim (12,8%) wskaŸniki spad³y o

0,1%. Dla województwa wielkopol-skiego bezrobocie zwiêkszy³o siêo 0,2% i obecnie wynosi 8,4%.

(elinor)

Tak dzisiaj wygl¹da by³e przejœciegraniczne w Hötenslebencieœnienia kontaktów pomiêdzypartnerskimi powiatami. Cieszêsiê, i¿ wspó³praca stale siê rozwi-ja. Z roku na rok uczestniczymy iorganizujemy coraz to nowewspólne projekty - podkreœla sta-rosta, Dionizy Jaœniewicz.

(red.)

fot.

R. L

ipig

órsk

i

www.wrzesnia.powiat.pl OŒWIATA 3grudzieñ 2009

24 listopada odby³ siê etapszkolny XV OgólnopolskiegoTurnieju na Najlepszego Uczniaw Zawodzie Cukiernik i Piekarz.

W turnieju wziêli udzia³ ucznio-wie z klas II i III Zespo³u Szkó³Zawodowych nr 2 we Wrzeœni. Pogodzinnym teœcie przyst¹pili doczêœci praktycznej turnieju. Cu-

Cukiernicy w akcji

kiernicy musieli wykonaæ tort, fi-gurki marcepanowe i napis z cze-kolady, natomiast piekarze bu³kipoznañskie, knyple lub kajzerki,cha³ki, rogale, plecionki i ekspo-nat z ciasta. W turnieju cukierni-czym I miejsce Patryk Ziêtek, wpiekarskim Tomasz Ciszek.

ZSZ

Niecodzienne przedstawienie17 listopada zaprezentowaliuczniowie „klas ¿ycia” Zespo³uSzkó³ im. Janusza Korczaka weWrzeœni dla zgromadzonych nawidowni rodziców oraz kolegówi kole¿anek.

Bajeczka Juliana TuwimaRzepka nabra³a niezwyk³egokszta³tu dziêki barwnym posta-ciom, formie przekazu, grze ak-torów, którzy, sami nie pos³ugu-j¹c siê s³owem, za pomoc¹ gestui mimiki potrafili nie tylko oddaæjej sens, ale nawi¹zaæ bliski kon-takt z publicznoœci¹ i zachêciæ dozdrowego od¿ywiania.

M³odzi aktorzy grali, ilustru-j¹c odtwarzany z p³yty tekst. Na-d¹¿ali za akcj¹, wczuwali siê wprzedstawiane postaci, a drobnepotkniêcia dodawa³y uroku ca³o-œci i wzbudza³y najtkliwszeuczucia w sercach widzów.Przedstawienie nios³o przes³aniewychowawcze: wnuczek-nieja-dek po skosztowaniu rzepy po-

Uczniowie „klas ¿ycia” potrafi¹

lubi³ zdrowe, po¿ywne potrawy.Po nagrodzonym gromkimi bra-wami przedstawieniu dzieci zo-sta³y poczêstowane przez bajko-wych dziadków sa³atk¹ wa-rzywn¹. Uczniowie „klas ¿ycia”

Przedstawiciele piêciu dwuna-stoosobowych zespo³ów prezento-wali efekty swojej pracy, a wiêcprojekty: Pegaz Wrzesiñski, Mury,które zatrzyma³y czas, Dolina Lo-ary, Ogrody pa³acowe Nekli i Zie-liñca, Historia, tradycje i dzieñdzisiejszy Liceum Ogólnokszta³-c¹cego im. Henryka Sienkiewiczawe Wrzeœni

S¹ one wynikiem kilkumiesiêcz-nej pracy badawczej (wycieczki,

Twórczy Uczeñ25 listopada w auli Liceum Ogólnokszta³c¹cego im. Henryka Sienkiewicza we

Wrzeœni podsumowano projekt e-szko³a Wielkopolska - Twórczy Uczeñ 2009.

wywiady, spotkania, badania i ana-lizy, poszukiwania w bibliotekachi Internecie), wirtualnych spotkañ idyskusji na specjalnej platformieedukacyjnej FRONTER, którejefekty w postaci zdjêæ, artyku³ów,ilustracji, filmów, w³aœciwie opra-cowanych i podsumowanych, za-mieszczono na stronie internetowej.

Prace, które w auli zaprezento-wa³a m³odzie¿ LO, zwi¹zane s¹ te-matycznie z Wrzeœni¹ i okolicami

i dotycz¹ tradycji, historii, kulturyi œrodowiska spo³eczno-przyrodni-czego. Ze wzglêdu na meryto-ryczn¹ zawartoœæ, popart¹ bogat¹bibliografi¹, mog¹ „¿yæ” dalej, sta-j¹c siê byæ mo¿e Ÿród³em wiedzydla regionalistów, maturzystów,nauczycieli. Uczestnicy projektówrozwijali swoje zainteresowaniahumanistyczne, biologiczne, histo-ryczne, regionalne, spo³eczne i jê-zykowe. W czasie prezentacji, bê-d¹cych wynikiem wytrwa³ej, po-nad stugodzinnej pracy, s³uchaczemieli okazjê zaznajomiæ siê z pro-jektami bogatymi merytorycznie,opracowanymi wed³ug najnowo-czeœniejszych metod multimedial-nych, i podziwiaæ zaanga¿owaniei pasjê autorów. Zwraca³y uwagêwiêzi, które wytworzy³y siê miê-dzy autorami podczas kilkumie-siêcznych zajêæ. Pokazane zdjêcia,filmy i opracowania budzi³y ¿yw¹reakcjê nie tylko twórców projek-tów - co zrozumia³e - ale tak¿e ichkole¿anek i kolegów. Szeœædzie-siêciu licealistów, uczestnikówprogramu „e-Szko³a Wielkopol-ska”, otrzyma³o pami¹tkowe dy-plomy.

Jolanta Grzeœkowiak

Dumni piekarze

M³odzi aktorzy z Zespo³u Szkó³ im. J. Korczaka

po raz kolejny pokazali swojeogromne mo¿liwoœci, talent, aprzede wszystkim dar prze¿ywa-nia prawdziwej radoœci.

Hanna Ludwiczak

Projekt podsumowano w trakcie uroczystego spotkania

W roku szkolnym 2009/2010powiat wrzesiñski przyst¹pi³ doprojektu 1-1-1 realizowanegoprzez Oœrodek DoskonaleniaNauczycieli w Poznaniu. Odwrzeœnia odbywaj¹ siê konferen-cje i warsztaty oœwiatowe dlanauczycieli z terenu ca³ego po-wiatu, dotycz¹ce w du¿ej mierzezmian programowych.

Dyrektorzy przedszkoli, szkó³

Metodycy nauczycielompod koniec ka¿dego spotkania wy-pe³niane s¹ ankiety ewaluacyjne, napodstawie których opracowywane s¹tematy kolejnych warsztatów i kon-ferencji. Inicjatywa cieszy siê du¿ymzainteresowaniem pedagogów. Ko-lejne spotkanie odbêdzie siê 10 grud-nia w ZSP we Wrzeœni, zostanie po-œwiêcone Ocenianiu kszta³tuj¹cemuw praktyce szkolnej, zainteresowa-nych serdecznie zapraszamy.

W roku szkolnym 2009/2010 po-wiat wrzesiñski przyst¹pi do realiza-cji autorskiego projektu pod nazw¹Powiatowy System Doradztwa Me-todycznego, który bêdzie realizowa-ny o oparciu kadry merytorycznepoznañskiego ODN-u. Temat ten by³przedmiotem rozmów prowadzo-nych z wicedyrektorem ODN, Stefa-ni¹ Misiarek. Dziêki projektowi dy-rektorzy i nauczyciele bêd¹ mogli li-czyæ na sta³¹ pomoc merytoryczn¹.

Ewa Konarzewska-Michalak

podstawowych i gimnazjów 19 li-stopada wziêli udzia³ w trzeciej zkolei konferencji pod has³em Nad-zór dyrektora nad wdra¿aniem no-wej postawy programowej. Wraz zezmian¹ podstawy programowej,która obowi¹zuje od bie¿¹cegoroku szkolnego w czwartych kla-sach szkó³ podstawowych i pierw-szych gimnazjów, przekszta³ceniuuleg³y nie tylko programy naucza-nia, ale równie¿ zadania szko³y imiejsce nauczycieli w systemieoœwiaty. Wymaga siê od nich za-równo rozleg³ej wiedzy, jaki i umie-jêtnoœci rozwi¹zywania wielu pro-blemów dydaktycznych i wycho-wawczych. Zmniejszono kompe-tencje kuratora oœwiaty zwi¹zane znadzorem nad szko³ami na rzeczdyrektorów szkó³ i organów prowa-dz¹cych (gmin i powiatów).

Zajêcia s¹ bezp³atne, mo¿e braæw nich udzia³ dowolna liczba osób,

Dyrektorzy szkó³ ponadgim-nazjalnych, gimnazjów, szkó³podstawowych powiatu wrzesiñ-skiego wraz z przedstawicielamigminnych w³adz oœwiatowychna wyjazdowym seminarium,podsumowali ponad roczn¹wspó³pracê oœwiatow¹ w powie-cie wrzesiñskim.

Uchwa³a Rady Powiatu przy-jêta w sierpniu 2008 o Powiato-wym Programie WspieraniaEdukacji otworzy³a nowe mo¿-liwoœci wspó³pracy oœwiatowejszkó³ i placówek ró¿nych typówdzia³aj¹cych na terenie naszegopowiatu. We wrzeœniu 2008 r.rozpoczê³y pracê zespo³y przed-miotowe nauczycieli gimnazjówi szkó³ ponadgimnazjalnychzmierzaj¹ce do ujednoliceniatreœci programowych przedmio-tów ogólnokszta³c¹cych. Pod-czas I Seminarium Oœwiatowe-go ustalono i zaplanowano dorealizacji kolejne obszarywspó³pracy - system doradztwametodycznego, które obj¹³bynauczycieli wszystkich typówszkó³ z terenu powiatu oraz na-bór do szkó³ ponadgimnazjal-nych (promocja szkó³, TargiEdukacyjne, doradztwo zawo-dowe dla gimnazjalistów itp.).Miêdzy paŸdziernikiem a grud-niem 2008 r. we wszystkich gim-nazjach zrealizowano projekt„Szkolne Oœrodki Kariery”,œrodki na jego realizacjê Wy-dzia³ Oœwiaty pozyska³ z MEiN.Pod koniec roku 2008 odby³y siêtak¿e pierwsze spotkania na-uczycieli z doradcami meto-dycznymi z Oœrodka Doskona-lenia Nauczycieli w Poznaniu.W drugim semestrze roku szkol-nego 2008/2009 zrealizowanokolejne zadania projektu - cyklzajêæ edukacyjnych dla gimna-zjalistów w szko³ach ponadgim-nazjalnych pod wspólnym tytu-³em „Sobota w …”. Odbywa³ysiê spotkania zespo³ów przed-miotowych wspieranych konsul-tacjami doradców metodycz-

III PowiatoweSeminarium Oœwiatowe

nych. Zadania przyjête do reali-zacji w roku 2008/2009 by³y wca³oœci finansowane ze œrodkówpowiatowych b¹dŸ przez powiatpozyskanych. Podczas II Semi-narium dokonano analizy pro-jektu. Omówiono tak¿e zakresnowych obszarów dzia³ania,wysokoœæ potrzebnych œrodkówna rozwój projektu. Ustalono, ¿edo wspó³finansowania w³¹cz¹siê gminy (np. dojazd na zajê-cia edukacyjne, wspó³finanso-wanie doradztwa metodyczne-go).

Podczas III Seminarium wDŸwirzynie (11-13 listopada) pra-cowali dyrektorzy szkó³, szefowiewydzia³ów oœwiaty, przedstawi-ciele rad gminnych, w obradachuczestniczy³ wicestarosta, Pawe³Guzik. Spotkania prowadzi³a Bo-¿ena Nowacka, naczelnik WOiSStarostwa Powiatowego we Wrze-œni. Doprecyzowano zadaniaprzyjête do realizacji w rokuszkolnym 2009/2010. Ustalonozakres i potrzeby PowiatowegoSystemu Doradztwa Metodyczne-go z za³o¿eniem, ¿e projekt bêdziewspó³finansowany przez wszyst-kie podmioty z niego korzystaj¹-ce. Okreœlono harmonogram spo-tkañ z gimnazjalistami w zakre-sie promocji kierunków kszta³ce-nia w szko³ach ponadgimnazjal-nych powiatu wrzesiñskiego (luty2010 - wizyty przedstawicieliszkó³ w gimnazjach, marzec 2010- cykl zajêæ otwartych „Sobotaw…”, doradcy zawodowi, zasadynabory). Wysoko oceniono pracêzespo³ów przedmiotowych, usta-lono zakres wsparcia finansowe-go dla projektów wypracowanychprzez zespo³y.

Organizatorzy maj¹ nadzie-jê, ¿e mimo ma³o sprzyjaj¹cejaury, prócz wyników pracymerytorycznej uczestnicy Se-minarium wywieŸli znad mo-rza zapas jodu i dobre samo-poczucie.

Wydzia³ Oœwiaty i Sportu

Podsumowano roczn¹ wspó³pracê

We Wrzeœni odby³y siê spotkaniaz przedstawicielami ODN-u

www.wrzesnia.powiat.plŒRODOWISKO / INFORMACJE4 grudzieñ 2009

Nasta³y jesienne ch³ody, a wrazz nimi powracaj¹cy co roku pro-blem zwi¹zany ze spalaniem œmie-ci w przydomowych piecach CO.Próbuj¹c zaoszczêdziæ wêgiel wy-pala siê ró¿nego rodzaju œmieci.Najczêœciej jest to: papier, plastik,folie, stare meble, stare obuwie,odzie¿, itp. Nie pomagaj¹ apele ikampanie uœwiadamiaj¹ce, mó-wi¹ce o zagro¿eniach wynikaj¹-cych z takiego postêpowania, anawet ustawowo przewidzianekary grzywny czy aresztu. Dlacze-go? Byæ mo¿e odpowiedzi¹ by³a-by maksyma: Czego Jaœ siê nienauczy, tego Jan nie bêdzie umia³.

Szeœciolatki z przedszkola MaliPrzyrodnicy z Wrzeœni na pytanie:Czy wolno wypalaæ œmieci w przy-domowych piecach? - chóremodpowiadaj¹: Nie!

Maja: Nie wolno wypalaæ œmieci!Michaœ: Œmieci siê nie pali!

Plastikowe butelki siê nie spal¹,one siê tylko stopi¹, szk³o siê te¿nie spali, ono tylko pêka.

Weronika: Chyba spalaj¹, bo s¹chciwi.

Zuzia: Dobrzy doroœli nie spa-laj¹ œmieci. Jak siê spala œmieci,to powstaje dym, który zanie-czyszcza.

Weronika: Nic nie bêdzie ros³oi mo¿na zniszczyæ ca³e œrodowisko!

Klaudia: Mo¿na zachorowaæ nap³uca.

Weronika: I mo¿na umrzeæ!Œmieci siê nie spala! Nie zatruwa-

Ziemia w twoich rêkachPrzedszkolaki wiedz¹, jak segregowaæ œmieci, rozumiej¹ dlaczego nie nale¿y

ich wypalaæ w piecach, a TY?

my powietrza i zawsze segreguje-my œmieci, ¿eby nasze œrodowiskoby³o czyste!

Michaœ: Doroœli nie chc¹ pos³u-chaæ, bo ja jestem mniejszy! Jak ro-dzic siê zbli¿a do pieca, ¿eby paliæœmieci, to trzeba go powstrzymaæ.

Spalaj¹c œmieci i odpady wpiecu domowym emitujemy doatmosfery substancje truj¹ce –rakotwórcze zwi¹zki chemiczne.Najbardziej œmiercionoœne z nichto dioksyny i furany. To one nie-odwracalnie niszcz¹ nasze zdrowie– powoduj¹ nowotwory w¹troby ip³uc, uszkadzaj¹ p³ód i strukturêkodu genetycznego, wywo³uj¹objawy alergiczne. Ocenia siê, ¿ew Polsce prawie 50 procent emisjidioksyn pochodzi z ma³ych insta-lacji grzewczych i domowych ko-t³owni. 28 tysiêcy Polaków rocz-nie umiera z powodu zanieczysz-czonego powietrza. Polska zajmu-je czo³owe miejsce pod wzglêdemska¿enia emisj¹ dioksyn.

Co wiêc robiæ ze zgromadzony-mi œmieciami? - pytam szeœciolet-nich przedszkolaków. Trzeba se-gregowaæ – odpowiadaj¹.

Mapa Wrzeœni z zaznaczonymipojemnikami do selektywnej zbiór-ki odpadów opracowana zosta³aprzez uczniów wrzesiñskiego Gim-nazjum nr 2. Umieszczona jest nastronie: www. wrzeœnia.powiat.pl wzak³adce ochrona œrodowiska.

Kamilka: Niektórzy nie segre-guj¹, bo s¹ niedobrzy.

Weronika: Nie maj¹ czasu i niechc¹ segregowaæ.

Jêdrek: My zbieramy œmieci isegregujemy je, bo jesteœmy przy-rodnikami!

Pytam: Czy kiedy doroœniecie,bêdziecie segregowaæ œmieci?

Tak! – chóralny okrzyk.Czy¿by wiedza przedszkolaków

by³a wiêksza od tej posiadanejprzez przeciêtnego doros³ego?Œwiadomoœæ spo³eczna w tymwzglêdzie jest bardzo niska. Ludziepo prostu nie maj¹ takiego nawy-ku. ¯eby to zmieniæ, trzeba uczyænajm³odszych. Mocno wspieramy iwspó³finansujemy wszelk¹ eduka-cjê ekologiczn¹. Starosta wrzesiñ-ski obj¹³ honorowym patronatemprowadzony we wrzesiñskim przed-szkolu Mali Przyrodnicy programprzedszkolnej edukacji przyrodni-czo-ekologicznej. Powiat popieratego typu inicjatywy – mówi Ma³-gorzata Lisiecka, naczelnik Wy-dzia³u Œrodowiska i Rolnictwa.Iwona Hofman, dyrektorka przed-szkola Mali Przyrodnicy, uwa¿a:Jeœli zaszczepi siê tê wiedzê za m³o-du, to mo¿e to kiedyœ w przysz³oœcizaprocentuje, tak¹ mam nadziejê.Dzia³aj¹c, mamy na wzglêdziewszystkie grupy, nawet te najm³od-sze. Bardzo zaanga¿owani s¹ rodzi-ce dzieci, co jest niezwykle wa¿ne,poniewa¿ nauka w przedszkolu niewystarczy, potrzebny jest tak¿eprzyk³ad wyniesiony z domu.

Beata Anna Œwiêcicka

Przedszkolaki chc¹ ¿yæ w czystej, niezanieczyszczonej Wrzeœni19 listopada w OSP w Pyz-

drach odby³o siê integracyjnespotkanie osób niepe³nospraw-nych po³¹czone z ósm¹ rocznic¹powstania Warsztatu TerapiiZajêciowej w Rudzie Komor-skiej. Uroczystoœci zorganizowa-³o Stowarzyszenie Oœwiaty Spo-³ecznej.

Spotkanie rozpoczê³y wystêpywokalne i taneczne. Du¿ym zain-teresowaniem cieszy³a siê Tektu-rowa Orkiestra, która z przymru-¿eniem oka zaprezentowa³a zgro-madzonym muzykê klasyczn¹.Najwiêkszy aplauz jednak wzbu-dzi³a gwara poznañska w wykona-niu Andrzeja Szulca i Dawida£awnickiego, którzy przedstawilizarówno najwa¿niejsze, jak i naj-zabawniejsze zdarzenia z funkcjo-nowania placówki w minionymroku. Po czêœci artystycznej roz-poczê³a siê trwaj¹ca do póŸna za-bawa taneczna, której najwiêksz¹atrakcj¹ by³o losowanie nagródrzeczowych.

W spotkaniu wziê³y udzia³ de-legacje z warsztatów terapii zajê-ciowej z Czeszewa, Jarocina,Gniezna, S³upcy, Œrody Wielko-polskiej i Wrzeœni, œrodowiskowe

To ju¿ 8 lat

domy samopomocy z Gozdowa,Pietrzykowa i Raszew, Zak³adAktywnoœci Zawodowej ze S³up-cy oraz Szko³a Podstawowa zKomorza Przybys³awskiego. Wuroczystoœciach uczestniczyli wi-cestarosta wrzesiñski Pawe³ Guzikoraz burmistrz Gminy i MiastaPyzdry Krzysztof Stru¿yñski, atak¿e przedstawiciele instytucjipomocy spo³ecznej, fundacji i or-ganizacji pozarz¹dowych orazsponsorzy. Niestety w tym roku zpowodu nag³ej choroby zabrak³og³ównej za³o¿ycielki oraz „matkichrzestnej” WTZ Ruda Komorska- Reginy Krawczyk.

Dodatkowo w warsztacie 16 li-stopada obchodzony by³ Miêdzy-narodowy Dzieñ Tolerancji, 21 li-stopada Dzieñ ¯yczliwoœci, a 3grudnia Dzieñ Osób Niepe³no-sprawnych. Uroczystoœci te mog³ysiê odbyæ dziêki dofinansowaniuz Powiatowego Centrum PomocyRodzinie we Wrzeœni, które pokry-³o 60% kosztów (projekt Razem£atwiej), pozosta³e 40% zapewni-³o Stowarzyszenie Oœwiaty Spo-³ecznej w Pyzdrach, w du¿ej mie-rze dziêki wsparciu sponsorów.

Bartosz Wilczyñski

Uczestnikom zajêæ w WTZ Ruda Komorska nie brakuje humoru

Do Pa³czyna przyjechali reprezentanci senatu i województwa

16 listopada w œwietlicy wPa³czynie odby³o siê spotkaniesamorz¹dowców z mieszkañca-mi gminy Mi³os³aw - przyjecha-li miêdzy innymi senator PiotrGruszczyñski i cz³onek Zarz¹duWojewództwa WielkopolskiegoKrystyna Poœlednia, 23 listopa-da natomiast senator odwiedzi³Pietrzyków.

Rozmowy we wsiach gmin po-wiatu wrzesiñskiego to elementspotkañ organizowanych w ca³ymkraju przez Platformê Obywa-telsk¹. Goœcie zachêcali zebranychdo zg³aszania swoich problemów.

Spotkania z mieszkañcamiPa³czyna i Pietrzykowa

Mieszkañcy pytali o planowaneremonty dróg i budowê chodni-ków. Szczególne zainteresowaniewzbudzi³y wyst¹pienia JerzegoMazurkiewicza, informuj¹cego oostatnich osi¹gniêciach LokalnejGrupy Dzia³ania Tutaj Warto, iJózefa Szafarka, kierownika po-wiatowej Agencji Restrukturyza-cji i Modernizacji Rolnictwa, któ-ry miêdzy innymi szeroko przed-stawi³ mo¿liwoœci pozyskiwaniarolniczych dofinansowañ.

Kolejne spotkanie zapowie-dziano na 7 grudnia w Zieliñcu.

(red.)

Przed groŸnymi paso¿ytamikasztanowców, szrotówkamikasztanowcowiaczkami, mo¿nai trzeba drzewa chroniæ. W Pol-sce najczêœciej ratuje siê je przezgrabienie liœci, mocowanie le-pów, szczepienie drzew i sprowa-dzanie sikorek.

Szrotówek jest niepozornym i

Pomagamy wrzesiñskim kasztanowcomca³kiem ³adnym motylem. Z dale-ka wydaje siê szary, z bliska wi-daæ bia³o-rude pasy. Jego larwy¿ywi¹ siê liœæmi kasztanowców.Rozmna¿aj¹ce siê szybko owadyniszcz¹ drzewa w ca³ej Europie.Sta³y siê prawdziw¹ plag¹ tak¿e wPolsce. W ci¹gu roku mog¹ naro-dziæ siê nawet trzy pokolenia kasz-

tanowcowiaczków. Zaatakowanedrzewo traci liœcie ju¿ latem, cowymusza na nim okres spoczynkuzbyt wczeœnie. Cykl ¿ycia drzewazaburza siê, w koñcu zaatakowa-ne przez szkodniki kasztanowcegin¹. Zima nie szkodzi owadom.Ich poczwarki wegetuj¹ w liœciacha¿ do wiosny. Dlatego tak sku-teczn¹ metod¹ têpienia szrotówkajest grabienie i palenie spad³ychliœci. Im dok³adniej siê to zrobi,tym wiêcej poczwarek zginie i tymmniej doros³ych owadów pojawisiê na wiosnê.

M³odzie¿ szkó³ ponadgimna-zjalnych oraz szko³y specjalnej za-anga¿owa³y siê w pomoc kaszta-nowcom we wrzesiñskich parkach.Ka¿dy z nas, maj¹c w swoim oto-czeniu kasztanowca, mo¿e zgrabiæjego opad³e liœcie i spaliæ je, przy-czyni siê w ten sposób do ograni-czenia populacji szkodnika.

Istnieje wiele metod zwalczaniaszrotówka, np. szczepienia kasz-tanowców. Powiat od piêciu latwspiera samorz¹dy gminne i Po-wiatowy Zarz¹d Dróg w walce zeszrotówkiem.

Ma³gorzata LisieckaM³odzie¿ grabi¹ca liœcie w parku im. Dzieci Wrzesiñskich

www.wrzesnia.powiat.pl ORGANIZACJE POZARZ¥DOWE 5grudzieñ 2009

Jak siê okazuje, niewiele - i totrzeba zmieniæ. Do takiego wnio-sku doszli uczestnicy konferen-cji Puszcza Pyzdrska - Olêdrzy iich ¿elazne domy, stan dziedzic-twa i perspektywy na przysz³oœæ,zorganizowanej przez Stowa-rzyszenie Mecenat, gminê Bliza-nów i Towarzystwo KulturalneEcho Pyzdr. 13 listopada w Bli-zanowie spotkali siê naukowcy zUAM i Akademii Sztuk Piêk-nych, którzy prezentowali wyni-ki badañ terenowych przepro-wadzonych w 20 wsiach PuszczyPyzdrskiej.

Badacze odbyli szereg rozmówz mieszkañcami, zapoznali siê zdziedzictwem materialnym (domy,kaplice), architektur¹ regionaln¹,krajobrazem i swoje obserwacjeprzedstawili podczas konferencji.Jak dowodzili dr Anna Brzeziñskaz Instytutu Etnologii i Antropolo-gii Kulturowej UAM i WitoldPrzewoŸny, kustosz Muzeum Et-nograficznego w Poznaniu, Pusz-cza Pyzdrska dysponuje du¿ympotencja³em, jego istnienie trzebajednak mieszkañcom uœwiadomiæ.To zwarty geograficznie teren, któ-

Co wiemy o Puszczy Pyzdrskiej?ry cechuje specyficzny krajobrazkulturowy, wynik przekszta³ceñ do-konywanych przez osadników zlandów niemieckich, Œl¹ska i przezOlêdrów. W tym krajobrazie widaætradycjê - obok starych domówstoj¹ studzienne ¿urawie. To atut,¿e czasem mamy wra¿enie, i¿ znaj-dujemy siê w rzeczywistoœci sprzedstu lat - przekonywa³a Brzeziñska.Wed³ug niej tê odziedziczon¹ wie-lokulturowoœæ nale¿y promowaæ,prowadziæ edukacjê regionaln¹ wszko³ach, przyda³oby siê porozu-mienie gmin le¿¹cych na terenachPuszczy Pyzdrskiej. Etnolog Pau-lina Baranowska przypomnia³a okolejnym atucie wyró¿niaj¹cym teobszary: domach, budowanych zrudy ¿elaza: Dziedzictwo kulturo-we jest wa¿nym elementem strate-gii rozwoju - spo³ecznoœæ lokalnapowinna wzi¹æ za nie odpowie-dzialnoœæ i nauczyæ siê, jak je za-gospodarowaæ. Szczególnie nie-pokoi, ¿e niemal zupe³nie zapo-mniano o nie tak dawnych miesz-kañcach tych okolic, Olêdrach.

Zebrani mogli dowiedzieæ siê,czym wyró¿nia siê zabudowacharakterystyczna dla wsi Pusz-

czy Pyzdrskiej, zw³aszcza taodziedziczona po spo³ecznoœciolêderskiej. Dr Piotr Szwiec zASP przekonywa³: W wyniku glo-balizacji w Wielkopolsce unifiku-je siê krajobraz i architektura.Proces ten mo¿na zatrzymaæprzez pokazanie regionalnym in-westorom i projektantom warto-œci zachowanej architektonicznejtradycji.

W spotkaniu uczestniczyli ad-resaci zg³aszanych postulatów:przedstawiciele gmin i powiatów.Byæ mo¿e konferencja bêdzie za-chêt¹ do projektowania przysz³o-œci w oparciu o kapita³ dziedzic-twa kulturowego. Uda³o siê to naKaszubach i ziemi kociewskiej.

Anna Mizerka

Warto inwestowaæ w przysz³oœæodwo³uj¹c siê do dziedzictwakulturowego, mówi³a dr Brzeziñska

Olêdrzy - pierwotnie osadnicy z Fryzji i Niderlandów, najczêœciejwyznania mennonickiego, którzy w XVI-XVII wieku na zaproszeniepolskich królów zak³adali u nas wsie - w samej Wielkopolsce oko³o800. Œwietnie znali siê na melioracji, prowadzili zaawansowan¹ go-spodarkê roln¹. Ich kultura trwa³a w Wielkopolsce prawie 300 lat,zosta³a zapomniana w wyniku masowych przesiedleñ po II wojnieœwiatowej. Potomkowie Olêdrów mieszkaj¹ jednak na terenach Pusz-czy Pyzdrskiej do dziœ.

Dzieci mog¹ ju¿ korzystaæ zespecjalnego miejsca do naukijazdy rowerowej we Wrzeœni.

Obiekt po³o¿ony jest w okolicykempingu nad zalewem Lipówka,przy ulicy Œwiêtokrzyskiej weWrzeœni. W pi¹tek 20 listopadainwestycja zosta³a oddana do u¿yt-ku. W otwarciu uczestniczyli miê-dzy innymi Krystyna Poœlednia,cz³onek Zarz¹du WojewództwaWielkopolskiego, Pawe³ Guzik,wicestarosta wrzesiñski i prezesStowarzyszenia na Rzecz OsóbPoszkodowanych w WypadkachKomunikacyjnych „Drogowskaz”,oraz dzieci z Samorz¹dowej Szko-³y Podstawowej nr 1.

Miasteczko to plac z krzy¿uj¹-cymi siê ulicami. Urz¹dzono przej-œcia dla pieszych, rondo, postawio-no znaki. Wszystko po to, aby m³o-dzi adepci jazdy na rowerze zapo-znawali siê z przepisami ruchu dro-gowego. Gmina Wrzeœnia przeka-za³a dzia³kê pod inwestycjê, przy-gotowa³a projekt oraz koordynowa-³a prace budowlane. Przedsiêwziê-cie kosztowa³o 167 tysiêcy z³otychi zosta³o sfinansowane przez Sto-warzyszenie na Rzecz Osób Po-

Miasteczko rowerowe

szkodowanych w Wypadkach Ko-munikacyjnych „Drogowskaz”. Narzecz, istniej¹cego od 2003 roku,Stowarzyszenia zas¹dzono oko³omiliona z³otych z nawi¹zek pieniê¿-nych od wyroków za prowadzeniepojazdów pod wp³ywem alkoholu.W bie¿¹cym roku obok udzieleniapomocy osobom, które ucierpia³yw wypadkach drogowych, dofinan-sowano równie¿ programy profi-laktyki bezpieczeñstwa drogowego(kaski, odblaski), zakupiono trzyfantomy dla PCK oraz przekazanofundusze na specjalistyczny sprzêtdla Powiatowej Stra¿y Po¿arnej. WeWrzeœni stale przybywa rowerzy-stów i dlatego, wzorem innychmiast, postanowiliœmy stworzyæbezpieczne miejsce do nauki jazdyna rowerze - mówi Pawe³ Guzik. -Na ma³ej przestrzeni ustawionooko³o osiemdziesiêciu znaków, nie-które z nich s¹ rzadko spotykane,na przyk³ad znak skrzy¿owania zdrog¹ równorzêdn¹. Aby ³awki istojaki na rowery nie niszcza³yprzez zimê, postanowiliœmy zamon-towaæ je na wiosnê. Wtedy te¿ roz-poczniemy nowy sezon imprez¹ zudzia³em m³odzie¿y.

Na zakoñczenie uroczystoœciotwarcia nowego obiektu ucznio-wie z klasy V F Samorz¹dowejSzko³y Podstawowej nr 1 zapre-zentowali zebranym swoje umie-jêtnoœci i wiedzê - urz¹dzili pokazwzorowej jazdy rowerowej i za-chowania na drodze. Mamy szczê-œcie, ¿e miasteczko le¿y tak bliskonaszej szko³y - powiedzia³a ich wy-chowawczyni, Renata Kulczak,nauczyciel wychowania komuni-kacyjnego. Bêdziemy z niego regu-larnie korzystaæ.

Na placu realizowane bêd¹ rów-nie¿ projekty edukacyjne Stra¿yMiejskiej. Naukê zachowañ nadrodze nale¿y zacz¹æ jak najwcze-œniej, dlatego uwa¿am, ¿e mia-steczko to dobra inwestycja - ko-mentuje Anna Hedrych-Stanis³aw-ska, stra¿nik miejska - Bêdziemytu przeprowadzaæ egzaminy nakartê rowerow¹. Myœlimy ju¿ oprogramach profilaktycznych wcelu poprawy bezpieczeñstwa nawrzesiñskich drogach.

Na pytanie: Jak wam siê podo-ba to miejsce? dzieci chórem od-powiedzia³y: Super!

Ewa Konarzewska-Michalak

Wrzesiñski Uniwersytet Trze-ciego Wieku dzia³a ju¿ trzecirok. Jego cz³onkowie wzajemniesobie pomagaj¹ - dbaj¹ o spraw-noœæ fizyczn¹ i umys³ow¹,przede wszystkim jednak potra-fi¹ cieszyæ siê ¿yciem.

Stowarzyszenie gromadzi emery-tów i rencistów, którzy pragn¹ nadalposzerzaæ swoj¹ wiedzê, rozwijaæ za-interesowania i byæ po prostu w gru-pie. Uczelnia rozwija siê prê¿nie, zka¿dym rokiem poszerza swoj¹ ofer-tê, przyci¹gaj¹c nowych cz³onków.Na sta³e ju¿ wpisa³a siê w krajobrazkulturalny powiatu. Jest instytucj¹wyj¹tkow¹, tworzon¹ przez i dla se-niorów, o których zabiegany wspó³-czesny œwiat czêsto zapomina.

Coœ dla cia³a...Postanowili wzi¹æ sprawy w

swoje rêce. Dziêki ich pracy i zaan-ga¿owaniu uniwersytet skupia oko-³o 250 s³uchaczy, prowadzi czterna-œcie sekcji. Ka¿dy mo¿e znaleŸæ coœdla siebie. Studenci korzystaj¹ z za-jêæ rehabilitacyjno-terapeutycznych,artystycznych i naukowych. W bie-¿¹cym roku akademickim nowoœci¹jest nordic walking. To spacer z kij-kami, który anga¿uje prawie wszyst-kie miêœnie, jednoczeœnie odci¹¿a-j¹c stawy - t³umaczy Maria £apa-wiec, wiceprezes stowarzyszenia,zwi¹zana z nim od pocz¹tku, orga-nizatorka sekcji. Bardzo dobrzewp³ywa na poprawê samopoczucia,hartuje i wzmacnia. Nordic walkingwspaniale integruje, chodz¹c po le-œnych œcie¿kach mo¿emy rozmawiaæze sob¹, nawi¹zywaæ bli¿szy kontakt.W ogóle polecam wszystkie sekcjeruchowe, ciesz¹ siê one najwiêkszymzainteresowaniem cz³onków. Nicdziwnego - pomagaj¹ czuæ siê lepieji m³odziej! Po aktywnym dniu s³u-chacze mog¹ zrelaksowaæ siê pod-czas æwiczeñ tai-chi, uelastycznia-j¹cego pilates i choreoterapii. Zajê-cia te dofinansowa³ Urz¹d Marsza³-kowski Województwa Wielkopol-skiego w ramach projektu Aktywnysenior. W listopadzie uczestniczyliw nich równie¿ uczniowie LiceumOgólnokszta³c¹cego im. HenrykaSienkiewicza. Podoba³y siê one za-równo starszym, jak i m³odszymuczestnikom, tym ostatnim pokaza-³y, ¿e emeryci s¹ aktywni i pe³ni ener-gii. Dla lubi¹cych k¹piele przygo-towano fitness w wodzie i naukêp³ywania.

...coœ dla duchaDzia³aj¹ równie¿ sekcje infor-

matyczna, fotograficzna i jêzykówobcych. Aby uczestniczyæ w nich,tak samo jak we wszystkich zajê-ciach ruchowych, nale¿y op³aciæczesne - 60 z³otych na rok za ka¿d¹z sekcji. Op³ata ta jest najni¿sza wWielkopolsce. Pozosta³e sekcje:spotkania z kultur¹, mi³oœnikówmuzyki, turystyczna, regionalna,medycyny i zdrowia, s¹ bezp³atne.

Anga¿ujemy dobrych, spraw-

Wspólnota aktywnychseniorów

dzonych instruktorów, potrafi¹-cych dostosowaæ siê do naszychpotrzeb - podkreœli³a Maria £apa-wiec. Prawdziwym odkryciem jestpoznanianka Justyna Tor³op, psy-choterapeutka prowadz¹ca chore-oterapiê oraz Jacek Krajewskimistrz tai-chi.

Raz lub dwa w miesi¹cu s³ucha-cze gromadz¹ siê na obowi¹zko-wych wyk³adach plenarnych. Pro-wadz¹ je naukowcy wy¿szychuczelni. Prezes WUTW, EugeniuszPaterka, dba o to, aby tematykaprelekcji by³a ró¿norodna i aktu-alna. Na przysz³y semestr zaplano-wano tak¿e warsztaty pamiêci iradzenia sobie ze stresem.

Moc wzajemnego wsparciaSeniorzy dzia³aj¹cy w uniwersy-

tecie tworz¹ wspólnotê ludzi wza-jemnie wspieraj¹cych siê, którzy nierezygnuj¹ z aktywnego ¿ycia, wrêczprzeciwnie, po wycofaniu z pracyzawodowej maj¹ nareszcie czas napoznawanie nowych pasjonuj¹cychdziedzin, mog¹ równie¿ zadbaæ oswoje zdrowie. Dla Jadwigi Paszkie-wicz uniwersytet by³ odskoczni¹ odsamotnoœci - Trafi³am do WTUW poœmierci mojego mê¿a. Œwiat mi siêwtedy zawali³. Teraz nie wyobra¿amsobie ¿ycia bez zajêæ i kontaktu zprzyjació³mi. Dziêki nim czujê siêm³odsza! Szczególnie lubiê æwicze-nia usprawniaj¹ce. Co tydzieñ cho-dzê na pilates, basen, choreoterapiêi nordic walking. Czujê siê zdrow-sza, to bardzo wa¿ne dla mnie, oso-by samotnej. Zaanga¿owa³am siê te¿w sekcjê informatyczn¹. Na pocz¹t-ku podchodzi³am nieufnie do kom-putera i Internetu, ale teraz ju¿ siêoswoi³am. Helena Ignasiak uwa¿a,¿e uniwersytet proponuje dobry mo-del spêdzania czasu. Czerpiê wspa-nia³e korzyœci z zajêæ. Mam kontaktz ludŸmi, stale siê ruszam. Samejtrudno siê zmobilizowaæ do aktyw-noœci, w grupie jest ³atwiej i przy-jemniej. Atmosfera panuje u naswspania³a, ka¿dy robi tyle, ile mo¿e.Renata Rylska zaœ dowodzi, ¿euczestniczenie w stowarzyszeniujest dla niej prawdziwym dobro-dziejstwem: Pomog³o mi ono zwal-czyæ chorobê nowotworow¹. Cie-szê siê, ¿e uniwersytet istnieje wnaszym mieœcie. Nie ma nic gor-szego dla starszej osoby, jak sie-dzenie w fotelu.

Zapisy na nowy rok akademic-ki prowadzone s¹ od wczesnejwiosny, mimo to mo¿na do³¹czyædo uniwersytetu w ka¿dej chwili.Informacji udziela biuro, któremieœci siê w Urzêdzie Pracy, wpokoju numer 17 w dni powsze-dnie od 10.00 do 12.00. Dzia³arównie¿ strona internetowa -www.wutw.strefa.pl, gdzie za-mieszczono miêdzy innymi prze-wodnik studencki i opisy sekcji.Seniorzy zapraszaj¹!

Ewa Konarzewska-Michalak

Integracja pokoleñ na zajêciach choreoterapii

M³odzi rowerzyœci pokazali jak jeŸdziæ zgodnie z przepisami

www.wrzesnia.powiat.plPOMOC SPO£ECZNA6 grudzieñ 2009

Powiat wrzesiñski zdoby³ wy-ró¿nienie Samorz¹d równychszans 2009 za dzia³ania podejmo-wane na rzecz osób niepe³no-sprawnych. Nagrodzono projektprzekszta³cenia by³ej kot³owniprzy ulicy Wojska Polskiego w no-woczesn¹ salê rehabilitacyjn¹dzia³aj¹c¹ przy Powiatowym Cen-trum Pomocy Rodzinie.

Nagroda zosta³a przyznana przezFundacjê Instytut Rozwoju Regio-nalnego z Krakowa, organizacjêpozarz¹dow¹ dzia³aj¹c¹ w ró¿nychdziedzinach nauki, wspieraj¹c¹ roz-wój przedsiêbiorczoœci oraz osobydyskryminowane spo³ecznie. Wkonkursie startowa³o piêædziesi¹t

osiem samorz¹dów z ca³ej Polski.Sala zosta³a oddana do u¿ytku we

wrzeœniu ubieg³ego roku po przepro-wadzeniu gruntownego remontu.Obecnie w budynku znajduj¹ siêdwie przestronne sale - du¿a i mniej-sza z atlasem do æwiczeñ. Dodatko-wo urz¹dzono ³azienki przystosowa-ne do potrzeb osób niepe³nospraw-nych, dwie szatnie i pokoje admini-stracyjne. Koszty remontu i wypo-sa¿enia wynios³y 380 tys. z³otych.Œrodki na ich pokrycie uzyskano zPFRON-u oraz z bud¿etu powiatuwrzesiñskiego. Od ponad roku w saliprowadzone s¹ zajêcia rehabilitacyj-ne dla osób niepe³nosprawnych.

Ewa Konarzewska-Michalak

Równe szansew powiecie

Powiat udzieli³ wsparcia fi-nansowego organizacjom poza-rz¹dowym, których projekty wy-gra³y otwarty konkurs w ramachProgramu Wspó³pracy z Orga-nizacjami Pozarz¹dowymi w2009 roku. Wspólnie z samorz¹-dem zrealizowa³y wiele cieka-wych przedsiêwziêæ z zakresusportu i rekreacji, kultury, pro-mocji zdrowia oraz pomocy oso-bom niepe³nosprawnym.

Wiele z organizacji uzyska³odofinansowanie z PañstwowegoFunduszu Rehabilitacji Osób Nie-pe³nosprawnych, w sumie niemalosiemdziesi¹t tysiêcy z³otych.By³o to mo¿liwe dziêki wspó³-dzia³aniu Powiatowego CentrumPomocy Rodzinie i Forum Orga-nizacji Pozarz¹dowych, skupiaj¹-cego dwadzieœcia organizacji zterenu powiatu. Z Urzêdu Mar-sza³kowskiego otrzyma³y one do-datkowo trzydzieœci jeden tysiê-cy z³otych na realizacjê zadañzwi¹zanych z pomoc¹ spo³eczn¹.Najbardziej znacz¹ce to: Stop dlaPrzemocy (Fundacja OdrodzeniNekielka) oraz warsztaty Aktyw-ny Senior (Wrzesiñski Uniwersy-tet Trzeciego Wieku). Oko³o sie-demnaœcie tysiêcy z³otych z bu-d¿etu powiatu przeznaczono dlaUczniowskiego Klubu Sportowe-go Diab³y z Gorzyc.

Do Sejmu RP wp³yn¹³ projektnowelizacji Ustawy o dzia³alno-œci po¿ytku publicznego i wo-lontariacie. W przysz³ym rokubêdzie ona poddana g³osowaniu.Jeœli wejdzie w ¿ycie, przyjêty

Aktywne organizacjeW Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, 19 listopada, wicestarosta Pawe³

Guzik oraz Jan Sznura, naczelnik Wydzia³u Spraw Obywatelskich i Ochrony Zdro-wia, spotkali z przedstawicielami organizacji pozarz¹dowych. Podsumowano wspól-ne dzia³ania podejmowane w bie¿¹cym roku, a tak¿e omówiono projekt noweliza-cji ustawy o dzia³alnoœci po¿ytku publicznego i wolontariacie, reguluj¹cy koopera-cjê tych dwóch podmiotów.

ju¿ przez Radê Powiatu planwspó³pracy bêdzie odpowiedniomodyfikowany zgodnie z nowy-mi przepisami. Nowelizacjaprzewiduje m.in. skrócenie ter-minów sk³adania projektów dokonkursu z trzydziestu do dwu-dziestu jeden dni, wyd³u¿a za tookres sk³adania rozliczeñ ztrzech do szeœciu miesiêcy. Po-nadto stowarzyszenia zwyk³ebêd¹ mog³y uzyskaæ osobowoœæprawn¹ i tym samym korzystaæz darowizn i dotacji. Nie podo-

ba mi siê zmiana terminów sk³a-dania dokumentów - dzieli siêswymi obawami Jan Kolasiñski,prezes Stowarzyszenia Radoœæ,uczestnik spotkania - Trudno bê-dzie przygotowaæ je w tak krót-kim czasie. Ludzie pracuj¹cyspo³ecznie maj¹ wiele ró¿nychobowi¹zków. Odmienne zdaniew tej sprawie ma Aleksandra Ka-liszewska, prezes KatolickiegoPorozumienia Samorz¹dowegoKPS - Ustawa u³atwi procedu-ry. Teraz zbyt d³ugo czekamy narozstrzygniêcia. Dwadzieœciajeden dni w zupe³noœci wystar-czy. Jedynie organizacjom poraz pierwszy startuj¹cym dokonkursu bêdzie trochê trudniej.Cieszy mnie te¿, ¿e nie trzebabêdzie zamieszczaæ kosztownychog³oszeñ w prasie regionalnej i¿e organizacje zwyk³e bêd¹ mia-³y wiêcej praw. Bo¿ena Ogra-bisz, sekretarz WrzesiñskiegoStowarzyszenia Osób Nies³ysz¹-cych i Niedos³ysz¹cych Jednoœæ,chwali wyd³u¿enie terminówrozliczeniowych - To bêdzieznaczne u³atwienie, poniewa¿zbieranie rachunków, przygoto-wanie raportu finansowego jest¿mudnym zajêciem.

Ewa Konarzewska-Michalak

Wydzia³ Oœwiaty i Sportu by³ jednym z organizatorów letniego wy-poczynku dla dzieci (V Powiatowa Akcja Letnia) oraz szeregu im-prez sportowych i rekreacyjnych promuj¹cych aktywnoœæ ruchow¹,jak równie¿ zdrowy styl ¿ycia (IV Ogólnopolski Maraton Turystycz-ny, Grand Prix Polski w siatkówce pla¿owej mê¿czyzn oraz wieleinnych zawodów pi³karskich, szachowych i lekkoatletycznych). Pro-jekty zosta³y zrealizowane wraz ze Stowarzyszeniem Promyk, UKS¯ak Wrzeœnia, KPS Progress, Kosynierem Soko³owo oraz z gminamipowiatu wrzesiñskiego.

Wydzia³ Promocji i Kultury dofinansowa³ przedsiêwziêcia z ob-szaru kultury i sztuki. Najwa¿niejsze z nich to: Noc Œwiêtojañska wBardzie, plenery malarskie (jeden z nich - Kamienie i Ludzie, zorga-nizowano przy udziale artystów z Wolfenbüttel), MiêdzynarodowyFestwal Folkorystyczny Na ludow¹ nutê oraz coroczny zjazd wojow-ników s³owiañskich w Grzybowie. Ponadto udzieli³ wsparcia Chóro-wi Camerata oraz Zespo³owi Pieœni i Tañca Ziemia Wrzesiñska. Wy-dzia³ wspó³organizowa³ konkursy: recytatorski, ortograficzny i wie-dzy o samorz¹dzie terytorialnym.

Wydzia³ Spraw Obywatelskich i Ochrony Zdrowia wspomaga³ licz-ne przedsiêwziêcia promuj¹ce aktywny i zdrowy styl ¿ycia (przygo-towane przez PCK, Sanepid i szko³y konkursy, olimpiady, szkolenia,imprezy profilaktyki przeciwalkoholowej, nikotynowej i AIDS). Prze-prowadzi³ równie¿ badania przesiewowe - mammografiê, pomiar cu-kru i ciœnienia, popularyzowa³ ideê honorowego krwiodwstwa krwi,a tak¿e wspiera³ rehabilitacjê osób niepe³nosprawnych.

Ze specjalistycznego sprzêtu mog¹ korzystaæ osoby niepe³nosprawne

Osoby niepe³nosprawne, posia-daj¹ce aktualne orzeczenie o nie-pe³nosprawnoœci, mog¹ ubiegaæsiê o dofinansowanie ze œrodkówPFRON do: -turnusów rehabilitacyjnych,- likwidacji barier w komunikowa-niu siê - osoby, które maj¹ trudno-œci w porozumiewaniu siê,- likwidacji barier architektonicz-nych i technicznych - w przypad-ku trudnoœci z samodzielnym po-ruszaniem siê - przystosowaniemieszkania,

Skorzystajz pomocy

- zakupu sprzêtu rehabilitacyjne-go - je¿eli zachodzi koniecznoœæprowadzenia rehabilitacji w wa-runkach domowych,- zakupu przedmiotów ortopedycz-nych i œrodków pomocniczych - po

uzyskaniu refundacji z NFZ,- rozpoczêcia dzia³alnoœci gospo-darczej lub rolniczej,- odbycia sta¿u u pracodawcy iuzyskania dodatkowych kwalifi-kacji poprzez uczestnictwo wszkoleniach.

Ponadto pracodawcy, którzy chc¹zatrudniæ osoby niepe³nosprawne,mog¹ ubiegaæ siê o dofinansowa-nie kosztów utworzenia stanowi-ska pracy.

Szczegó³owe informacje w Powiato-wym Centrum Pomocy Rodzinie weWrzeœni, ul. Wojska Polskiego 1tel. 061 640 45 52www.pcprwrzesnia.pl

Podsumowanie wspó³pracy Nagrodzono projekt

W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele organizacji pozarz¹dowychz powiatu

Powiatowy Urz¹d Pracy weWrzeœni otrzyma³ dofinansowa-nie projektu Pomocna d³oñ II zeœrodków EFS w ramach Progra-mu Operacyjnego Kapita³ Ludz-ki, Poddzia³anie 6.1.2. W dniu 30listopada podpisano umowê zWojewódzkim Urzêdem Pracy.

Projekt jest realizowany od po-³owy sierpnia bie¿¹cego roku dokoñca 2011 roku. Jego wartoœæwynosi 324 705 z³, a kwota dofi-nansowania 276 000 z³. Pomocnad³oñ II kontynuuje ubieg³oroczny

Bli¿ej klientaprojekt, w ramach którego zatrud-niono dwóch dodatkowych po-œredników pracy i doradcê zawo-dowego.

Warunkiem skutecznoœci dzia-³añ Urzêdu Pracy jest szerokidostêp bezrobotnych i pracodaw-ców do poœrednictwa pracy i po-radnictwa zawodowego. Zatrud-nianie dodatkowych wykwalifiko-wanych pracowników zwiêkszadostêpnoœæ do œwiadczonychprzez urz¹d us³ug .

Eugeniusz Wiœniewski

www.wrzesnia.powiat.pl ORGANIZACJE POZARZ¥DOWE 7grudzieñ 2009

21 listopada w goœcinnychprogach œwietlicy wiejskiej wPsarach Polskich odby³o siê spo-tkanie Stowarzyszenia KobietGminy Wrzeœnia „Wrzoski” zokazji andrzejek.

We wspólnej zabawie uczestni-czy³o sto kobiet. By³y to przedsta-wicielki piêtnastu wsi gminyWrzeœnia, które nale¿¹ do stowa-rzyszenia. Zabawa by³a wspania-³a, a czas wype³ni³y wró¿by an-drzejkowe, m.in. tradycyjne laniewosku, konkurs na najd³u¿sz¹obierkê jab³ka i pomarañczy orazwiele innych weso³ych konkuren-cji. Nie zabrak³o tak¿e wspólnegoposi³ku i czasu na rozmowy przyakompaniamencie muzyki. Kobie-ty bawi³y siê wspaniale w swoimtowarzystwie, podkreœlaj¹c potrze-bê takich spotkañ w przysz³oœci.

Mottem tegorocznych dzia³añWrzosek jest fragment wiersza jed-nej z cz³onkiñ stowarzyszenia - po-etki Sabiny Liberkowskiej …do te-atru jeŸdzimy - tam siê dobrze ba-

Wrzoskowe andrzejki

wimy; raz do roku wycieczka - odcodziennoœci ucieczka, lanie woskuandrzejkowe i spotkanie op³atkowe.

Andrzejki nie mog³yby siê odbyæbez wsparcia gminy Wrzeœnia i Sta-rostwa Powiatowego.

Wies³awa Konieczna

17 listopada w Oœrodku Szko-lenia LOK we Wrzeœni spotkalisiê dzia³acze z terenu powiatuwrzesiñskiego. W 2009 rokumija 65. rocznica funkcjonowa-nia Ligi Obrony Kraju.

Podczas uroczystoœci wyró¿-niono medalem Za Zas³ugi dlaLOK Stanis³awa Hoppe z Nekli iAnnê Dzikowsk¹ z wrzesiñskiegoLiceum Ogólnokszta³c¹cego. Po-nadto 10 listopada w trakcie po-

65-lecie Ligi Obrony Kraju

znañskich uroczystoœci srebrnymmedalem Za Zas³ugi dla Obronno-œci Kraju uhonorowany zosta³Marian Wojciechowski, zaœ meda-lem 65-lecia LOK W³adys³aw Woœi Stanis³aw Graczyk.

Podczas wrzesiñskiego spotka-nia Lidia Pietrasz, prezes LOK,przedstawi³a dzia³alnoœæ organiza-cji istniej¹cych, pod ró¿nymi na-zwami, od 1945 roku.

LOK

Wrzoski zawsze dobrze bawi¹ siêw swoim towarzystwie

Uroczystoœci uœwietni³o wrêczenie nagród i wyró¿nieñ

Dobiega koñca druga edycjaprojektu realizowanego przezPowiatowe Centrum PomocyRodzinie we Wrzeœni Programaktywizacji spo³ecznej i zawodo-wej - B¹dŸmy aktywni, wspó³fi-nansowanego przez Uniê Euro-pejsk¹ w ramach EuropejskiegoFunduszu Spo³ecznego. 25 listo-pada odby³o siê uroczyste pod-sumowanie jego kolejnej edycji.

Licznie przybyli przedstawicielereprezentuj¹cy partnerów projektu,wiêc oœrodki pomocy spo³ecznej zMi³os³awia, Ko³aczkowa i Nekli, a tak-¿e Spó³dzielniê Socjaln¹ UL, oraz naj-bardziej zainteresowani, czyli osoby, doktórych projekt by³ skierowany: korzy-staj¹cy ze wsparcia oœrodków pomocyspo³ecznej, niepe³nosprawni choruj¹cyna SM i podopieczni ŒDS.

Dyrektor Powiatowego CentrumPomocy Rodzinie, Jerzy Nowa-czyk, przedstawi³ dzia³ania zreali-zowane w ramach projektu. Wice-starosta Pawe³ Guzik podkreœli³ z

Zabawa aktywnych

kolei jego znaczenie dla osób nie-pe³nosprawnych i bezrobotnych.

Uczestnicy œrodowiskowychdomów samopomocy ujawnili swo-je talenty aktorsko-wokalne. ŒDSGozdowo zaprezentowa³ bajkêKopciuszek, a uczestnicy ŒDS Pie-

trzyków stali siê na chwilê s³ynny-mi polskimi piosenkarzami. Spo-tkanie by³o okazj¹ do wspólnychrozmów, wymiany doœwiadczeñ, aprzede wszystkim integracyjnejzabawy uczestników programu.

Lidia Tarczyñska

Tegoroczny Dzieñ Seniora by³obchodzony wyj¹tkowo hucznie.Œwiêtowano w Gonicach, Wê-gierkach i Wrzeœni.

Oddzia³y Rejonowe PolskiegoZwi¹zku Emerytów, Rencistów i In-walidów organizowa³y spotkania wzwi¹zku z przypadaj¹cym w listopa-dzie Dniem Seniora. 5 listopada œwiê-towano w Gonicach, 12 listopada wWêgierkach, a 19 listopada we Wrze-œni. Uhonorowano seniorów, którzyukoñczyli 80. rok ¿ycia, a tak¿e paryz d³ugoletnim sta¿em ma³¿eñskim. Wobchodach wziêli udzia³ przedstawi-ciele w³adz samorz¹dowych, m.in.starosta wrzesiñski Dionizy Jaœnie-wicz, wicestarosta Pawe³ Guzik, se-kretarz Miasta i Gminy Wrzeœnia Ta-deusz Œwi¹tkiewicz, dyrektor PCPRJerzy Nowaczyk, naczelnik Wydzia-³u Spraw Obywatelskich i OchronyZdrowia Jan Sznura, który podkre-œla³: Dziêki tym spotkaniom nastêpu-je integracja cz³onków, rodz¹ siê bli-

Œwiêto Seniorów

skie wiêzi, dochodzi do wymiany do-œwiadczeñ, a przede wszystkim, coniezwykle wa¿ne, seniorzy maj¹ mo¿-liwoœæ oderwania siê od spraw co-dziennych. Cieszy wiêc fakt, ¿e zarz¹-dy tych organizacji dbaj¹, by umiliænaszym seniorom czas. Wa¿ne jest, by

poczuli, ¿e docenia siê trud ich ¿ycia.Seniorzy bawi¹ siê czêsto, dba-

my o to - zaznacza Teresa Piskor¿,prezes wrzesiñskiego Oddzia³u Re-jonowego Polskiego Zwi¹zkuEmerytów, Rencistów i Inwalidów.

Beata Anna Œwiêcicka

Aktorzy wystawiaj¹cy Kopciuszka zadbali o piêkne kostiumy

Polski Czerwony Krzy¿ maju¿ 90 lat. Uroczyste spotkanie ztej okazji po³¹czone z podsumo-waniem Dni Honorowego Krwio-dawstwa odby³o siê 27 listopadaw auli Samorz¹dowej Szko³yPodstawowej nr 1 we Wrzeœni.

90-lecie PCK to niezwyk³y jubi-leusz. Dzia³alnoœci tej organizacji nietrzeba nikomu przybli¿aæ. Wszyscywiemy, czym jest PCK i jak wa¿n¹rolê spe³nia w naszym ¿yciu spo³ecz-nym. Œwiêtujemy z poczuciem do-brze spe³nionej misji – powiedzia³Zbigniew Dzier¿yñski, prezes Za-rz¹du Rejonowego Polskiego Czer-

Krew, dar najcenniejszy

wonego Krzy¿a we Wrzeœni.Podczas uroczystoœci uhonoro-

wano odznaczeniami Zas³u¿onyHonorowy Dawca Krwi I, II i IIIstopnia ponad 40 osób, które, jakpodkreœla³ prezes Dzier¿yñski:Oddaj¹c krew ocalaj¹ tysi¹ce ludz-kich istnieñ. Tylko w zesz³ym rokunasi honorowi krwiodawcy oddaliponad 200 litrów krwi.

Odznaczeniami HonorowegoZarz¹du G³ównego PCK II stop-nia oraz medalami pami¹tkowymi90-lecia PCK podziêkowano zawspó³pracê instytucjom, firmom iosoby prywatnym.

Zaproszeni goœcie, przedstawicie-le w³adz samorz¹dowych i firmwspó³pracuj¹cych z PCK sk³adaj¹c¿yczenia podkreœlali wyj¹tkowoœæ iwagê jego dzia³alnoœci. PCK jest naj-d³u¿ej istniej¹c¹ instytucj¹ humani-tarn¹ w kraju – powiedzia³ Pawe³Guzik, wicestarosta wrzesiñski. Tojedna z niewielu organizacji, któreanga¿uj¹ tylu m³odych ludzi – zauwa-¿y³ Jerzy Nowaczyk, dyrektor PCPR.

Na czym polega fenomen PCK,tajemnica jego d³ugowiecznoœci i po-nadczasowoœci? Zasady funkcjono-wania s¹ niezmienne od 90 lat. Orga-nizacja dzia³a w oparciu o sprawdzo-ne sposoby. Wa¿na jest apolitycznoœæoraz spo³eczny charakter jej dzia³al-noœci - podkreœla³ prezes Dzier¿yñski.

Ka¿dy, kto chcia³by zostaæ daw-ca krwi, mo¿e zg³osiæ siê do sie-dziby PCK we Wrzeœni, ul. Woj-ska Polskiego 1 (budynek Powia-towego Centrum Pomocy Rodzi-nie) lub do Regionalnego CentrumKrwiodawstwa i Krwiolecznictwa,które mieœci siê w Szpitalu Powia-towym we Wrzeœni. Informacje tak-¿e na stronie: www.oddajkrew.pl

Beata Anna Œwiêcicka

Laureatki olimpiad o tematyce zdrowotnej

Uœmiech i pogoda ducha to przepis na d³ugowiecznoœæ

Ju¿ w paŸdzierniku rozpoczê-³a siê akcja zbierania darów, za-inicjowana przez El¿bietê Tar-czewsk¹ oraz jej wychowankówz klasy I Technikum Weteryna-ryjnego Zespo³u Szkó³ Technicz-nych i Ogólnokszta³c¹cych weWrzeœni. Zebrano spor¹ iloœæodzie¿y, œrodków chemicznych,zabawek i ¿ywnoœci, nie licz¹cdatków pieniê¿nych.

We wtorek 1 grudnia paczki tra-fi³y do adresata, czyli Domu Po-mocy Spo³ecznej dla Dzieci i M³o-dzie¿y Niepe³nosprawnej Intelek-tualnie w Miel¿ynie, prowadzone-go przez zakon sióstr Dominika-nek. Szeœcioosobow¹ delegacjêuczniów przyjê³a siostra dyrektorRafa³a Zofia Barañska, która nieszczêdzi³a s³ów podziêkowania zapamiêæ i wsparcie, zapraszaj¹c jed-noczeœnie do czêstszych, towarzy-skich odwiedzin i proponuj¹c or-ganizowanie spotkañ integracyj-nych. Delegacja mia³a okazjê

Prezenty dla Miel¿ynazwiedziæ placówkê, przywitaæ siêz jej mieszkañcami, zobaczyæ, jakwygl¹daj¹ poszczególne pracow-nie terapeutyczne i zajêcia aktywi-zuj¹ce. Innoœæ œwiata, w którywkroczyli pierwszoklasiœci, zrobi-³a na nich ogromne wra¿enie.

Dom Pomocy Spo³ecznej wMiel¿ynie to rozbudowywanyprzez ostatnie dziesiêciolecie du¿y,dobrze wyposa¿ony, jasny i prze-stronny obiekt spe³niaj¹cy wszyst-kie standardy. 82 pensjonariuszy wnim przebywaj¹cych ma zapew-nione godne warunki do codzien-nego ¿ycia, edukacji i rehabilita-cji. Najm³odszy z nich, Jaœ, ma 4lata, najstarsza, Basia, do¿y³a wMiel¿ynie 56 lat. Akcja zbieraniadarów dla tamtejszego DPS-u trwaju¿ w ZSTiO od siedmiu lat. Po-nadto wspó³pracuje z nim kilkuwolontariuszy z wrzesiñskichszkó³ ponadgimnazjalnych.

Gra¿yna Beata Augustin

www.wrzesnia.powiat.plKULTURA8 grudzieñ 2009

Impreza sta³a siê równie¿okazj¹ do zaproszenia delegacji zNiemiec. W dniach od 6 do 8 li-stopada w powiecie wrzesiñskimgoœcili dyrektor Bildungszentrum,Christiana Steinbrügge wraz zmê¿em, koordynator pleneru zestrony niemieckiej, Marian Adleroraz przedstawiciel malarzy, DickSikkema. Goœcie wybrali siê te¿ nakrótk¹ wycieczkê do stolicy Wiel-kopolski.

Podczas tegorocznego pleneruw Wolfenbüttel powsta³o znaczniewiêcej prac ni¿ poprzednio: œwiad-czy³y o tym zape³nione obrazamiwnêki zabytkowego koœcio³a. Naulicach urokliwego niemieckiegomiasteczka, uwa¿anego za klejnotrenesansu, wœród kilkudziesiêciuw¹skich, odrestaurowanych uli-czek i domów budowanych wtechnice muru pruskiego, czyli fa-chwerku, malarzom nie brakowa-³o natchnienia. Dziœ zgodnietwierdz¹, ¿e s¹ ju¿ jedn¹ wielk¹

Listopadowa wystawa w Mi³os³awiuKamienie i ludzie, pod tym tajemniczym tytu³em odby³ siê w lipcu tego roku pol-

sko-niemiecki plener malarski w Wolfenbüttel, bêd¹cy kontynuacj¹ ubieg³orocznejimprezy, Warta w tle granicy Cesarstwa Niemieckiego i Rosji Carskiej na tereniepowiatu wrzesiñskiego. Zwieñczenie pleneru stanowi³ wernisa¿, który najpierw mia³miejsce w Wolfenbüttel, a 7 listopada w koœciele poewangelickim w Mi³os³awiu.

rodzin¹, bowiem po³¹czy³a ichwspólna pasja, nawi¹za³y siêprawdziwe przyjaŸnie. Podczaswernisa¿u nie zabrak³o wspo-mnieñ, które snu³, witaj¹c goœci,starosta, Dionizy Jaœniewicz. Omagicznej atmosferze panuj¹cej

podczas pleneru mówi³a równie¿Christiana Steinbrügge. Choæ lan-drat Jörg Röhmann nie móg³ przy-jechaæ na dzisiejszy wernisa¿, tojest jednak miêdzy nami - na jed-nym z portretów namalowanychprzez Dicka Sikkeme - mówi³a Ste-inbrügge. Znalaz³a siê tak¿e podo-bizna Leszka Burzyñskiego - ko-ordynatora pleneru ze strony pol-skiej i prezesa StowarzyszeniaKlub Twórczoœci Ró¿nej „Cóœ In-nego”.

Opowieœæ o Wolfenbüttel, najak¹ sk³ada³y siê poszczególne kra-jobrazy uwiecznione na pracachmalarzy, zaskakiwa³a widokami doz³udzenia przypominaj¹cymiwrzesiñskie okolice. Niejedenwidz móg³by wzi¹æ niemieck¹wie¿ê ciœnieñ za bliŸniacz¹ siostrêtej naszej. Wystawê prezentowanow koœciele poewangelickim w Mi-³os³awiu do 13 listopada.

Julia Drozda

Chór Akademicki Uniwersy-tetu im. Adama Mickiewicza,który goœci³ we wrzesiñskiej fa-rze 8 listopada, da³ wyj¹tkowypopis sztuki wokalnej. Artyœcipo³¹czyli w jedno wysok¹ sztu-kê i rozrywkê. Oczarowana pu-blicznoœæ nagrodzi³a ich d³ugimii gor¹cymi oklaskami na stoj¹-co. Zespó³ zosta³ zaproszonyprzez burmistrza Wrzeœni.

Koncert podzielony by³ na dwieczêœci - klasyczn¹, w której za-brzmia³y przede wszystkim utworysakralne, oraz mniej powa¿n¹, wy-pe³nion¹ przebojami muzyki popu-larnej. W pierwszej chórzyœci wy-konali wzruszaj¹ce Kyrie i Gloriaautorstwa Jacka Sykulskiego, kom-pozytora i dyrygenta chóru. Du¿ewra¿enie wywar³a równie¿ tradycyj-na irlandzka pieœñ œpiewana przezchórzystów podzielonych na piêægrup, ustawionych w ró¿nych miej-

lipop Juliusa Dixsona. Podczaswykonywania tego znanego prze-boju Jacek Sykulski wydawa³ za-bawny odg³os kojarzony z konsu-mowaniem lizaka, po czym, ku ra-doœci widowni, wyci¹gn¹³ z kiesze-ni marynarki kolorowy ³akoæ. Za-œpiewano tak¿e optymistycznykawa³ek Bobbiego McFerrinaDon't worry, be happy. Salwy we-so³oœci wywo³a³a interpretacja po-pularnej czeskiej piosenki kabare-tu Banjo Band JoŸin z BaŸin, w któ-rej solista przekonywuj¹co naœlado-wa³ styl œpiewu Ivana Mládka, achórzyœci zaprezentowali slapsti-kow¹ imitacjê gry na mandolinie.Na bis zabrzmia³ The lion sleepstonight grupy The Tokens, przepla-tany g³osami dzikich zwierz¹t. Cze-goœ takiego nie s³yszano jeszcze wczcigodnej wrzesiñskiej farze!

Poznañscy chórzyœci ju¿ od po-cz¹tku zaprezentowali bardzodobr¹ technik¹. Œpiewali miêkkim,czystym i jednorodnym g³osem, bezœladu wibrowania. Zaimponowalidynamik¹ rozpiêt¹ miêdzy delikat-nym pianissimem a grzmi¹cym for-tissimem oraz perfekcyjn¹ dykcj¹.Nic dziwnego zatem, ¿e chór bra³udzia³ w wielu presti¿owych przed-siêwziêciach artystycznych. Jegonajwiêkszym osi¹gniêciem by³ozdobycie pierwszego miejsca i z³o-tego medalu na festiwalu muzykisakralnej Giovanniego Pierluigie-go da Palestriny w Rzymie oraz sta-tuetki Fryderyk 2008.

Ewa Konarzewska-Michalak

Koncert mistrzów

Podczas listopadowego kon-certu muzyki konesera zatytu³o-wanego Przeboje klasyki, klasy-ka przebojów zaproponowanos³uchaczom spotkanie ze znany-mi utworami muzyki instrumen-talnej.

W auli LO wyst¹pili waltorni-sta Pawe³ Szafran, klarnecista Je-rzy Gronowski i pianista JacekSkowroñski. Muzycy zaprosili ze-branych w podró¿ po stylach i ga-tunkach muzycznych. Rozpoczê-to nieœmiertelnym szlagierem -walcem Johanna Straussa Nadpiêknym, modrym Dunajem. Na-stêpnie zabrzmia³a sonata mistrzaniemieckiego baroku Jerzego Fry-deryka Händla. Ciekawe wra¿eniewywo³a³o zestawienie renesanso-wego tañca Jana z Lublina z utwo-rem kompozytora wczesnego ro-mantyzmu Karola Marii Webera.Taniec napisany wed³ug œcis³ychzasad muzyki dawnej kontrastowa³z romantyczn¹ emocjonalnoœci¹ iswobod¹. Na zakoñczenie pierw-

Waltornia w roli g³ównej

szej czêœci spotkania wykonanodostojny taniec Händla oraz praw-dziw¹ per³ê - drug¹ czêœæ koncer-tu na róg Wolfganga AmadeuszaMozarta. Warto dodaæ, ¿e waltor-nia, instrument o g³êbokim, niskimbrzmieniu, zwana jest te¿ rogiem.

W drugiej czêœci zabrzmia³yluŸniejsze w formie, rozrywkowekompozycje. Gor¹ce, chyba naj-s³ynniejsze tango œwiata - La cum-persita, cha-cha, samba i tañcemeksykañskie. Pianista zagra³równie¿ solo ragtime Scotta Jopli-na The Entertainer, kojarzonyz niemym kinem.

Muzycy zakoñczyli swój wy-stêp Marszem Radeckiego Johan-na Straussa, tradycyjnie wykony-wanym podczas wiedeñskich kon-certów noworocznych.

Grudniowy koncert muzyki kone-sera Niechaj zabrzmi kolêda odbêdziesiê 16 grudnia o 18.00. Zaœpiewaj¹Maria Za³anowska (mezzosopran)i Piotr Nale¿yty (bas).

Ewa Konarzewska-Michalak

scach koœcio³a. Dziêki temu uzyska-no efekt echa - g³osy dobiega³y ze-wsz¹d, nastêpuj¹c po sobie zlewa³ysiê w jedno. Na uwagê zas³u¿y³aFortuna Imperatix Mundi, fragmentCarmina Burana Carla Orffa, gdziekilku œpiewaków akompaniowa³ochórowi naœladuj¹c brzmienie in-strumentów muzycznych. Najbar-dziej poruszaj¹cym utworem by³ajednak Lacrimosa z Requiem Mo-zarta. Interpretacja chóru w pe³niodda³a geniusz tego dzie³a.

W drugiej czêœci zespó³ pokaza³,¿e potrafi bawiæ siê muzyk¹. Powa-gê zast¹pi³ œmiechem, pos¹gow¹statycznoœæ ruchem i zabawnymiinscenizacjami. Poznañscy œpiewa-cy udowodnili, ¿e muzyka chóral-na nie musi byæ powa¿na i sztyw-na. Najpierw zabrzmia³y przebojez lat piêædziesi¹tych i szeœædziesi¹-tych Ob-la-di, Ob-la-da orazYesterday The Beatles, a tak¿e Lol-

Imprezy kulturalne w koœciele poewangelickim gromadz¹ coraz wiêksz¹publicznoœæ

Podczas wernisa¿u wyst¹pi³ Gentle Jazz Trio

Chór UAM zaprezentowa³ siê w repertuarze muzyki sakralnej i rozrywkowej

Koncert odby³ siê w odrestaurowanej auli LO

1 grudnia kino konesera za-prosi³o uczniów na francuskidramat biograficzny Séraphinez 2008 roku, wyre¿yserowanyprzez Martina Provosta. To opo-wieœæ o ¿yciu Séraphine de Sen-lis, malarki prymitywistki, któ-ra wesz³a to podrêczników histo-rii sztuki. Film otrzyma³ a¿ sie-dem Cezarów - co jest wynikiemnadspodziewanie dobrym, zwa-¿ywszy na jego zachowawczoœæ.

Prowansja, rok 1913, niemiec-ki krytyk sztuki i marszand Wil-helm Uhde zatrudnia sprz¹taczkê,48-letni¹ Séraphine de Senlis - iodkrywa jej talent. Samotna, nie-urodziwa, niewykszta³cona, jestprowincjonalnym odmieñcem - ojej losie, co nale¿y policzyæ na plus- opowiada Provost bez niepo-trzebnego sentymentalizmu. Bar-dzo przekonuje tak¿e wcielaj¹ca

Nikifor w spódnicy

siê w postaæ tytu³ow¹ YolandeMoreau, niezapomniana konsjer¿-ka z Amelii. Gorzej, ¿e film Pro-vosta mo¿na zaliczyæ do nurtu'znacie? to pos³uchajcie'. Ile ju¿takich historii widzieliœmy: ge-niusz wegetuje na obrze¿ach nor-malnego spo³eczeñstwa, zostajeodkryty przez wp³ywowy œwiat,¿eby ostatecznie zgin¹æ w nêdzy irozpaczy, a nam pozostaje sztuka- koniec. Wybrniêcie z tej sztam-py nie bardzo siê uda³o: w filmiesiê du¿o milczy, s¹ symboliczneobrazy, które maj¹ wiele znaczyæ,ogl¹damy proces tworzenia,wreszcie programowe szaleñstwo,w jakie popada bohaterka. Wie-dzieliœmy, czego mamy siê spo-dziewaæ, i to dostaliœmy. W rezul-tacie ogl¹damy film przyzwoity -i nudnawy.

Anna Mizerka

W rolê Séraphine Louis wcieli³a siê Yolande Moreau

fot.

R. L

ipig

órsk

i

fot.

R. L

ipig

órsk

i

www.wrzesnia.powiat.pl KULTURA 9grudzieñ 2009

W poniedzia³ek, 24 listopada wbibliotece Zespo³u Szkó³ Technicz-nych i Ogólnokszta³c¹cych przyul. Kaliskiej mia³o miejsce spotka-nie poetycko-muzyczne zorgani-zowane z inicjatywy Lilliany Ku-czy oraz Strefy Kultura - grupyaktywizuj¹cej i promuj¹cej ¿yciekulturalne w szkole. Impreza mia-³a kameralny i nieco melancholij-ny charakter, przede wszystkim zewzglêdu na prezentowane utwo-ry i ich autorów.

Spotkanie rozpoczê³o siê od au-diowizualnej projekcji przepiêknejballady Camelele. Delikatny blu-es z tekstem nie¿yj¹cej ju¿ m³odejpoetki, Kamili Stabach, idealniewpasowa³ siê w klimat imprezy.Nie zabrak³o równie¿ piosenek z

Jesienne poezjowanierepertuaru Anny Jantar, Krzyszto-fa Klenczona czy Heleny Majda-niec. Mogliœmy pos³uchaæ wierszyJana Twardowskiego, Urszuli Ko-zio³, Juliana Mateja czy Stanis³a-wa Dubiela. W pierwotnym za³o-¿eniu wieczór mia³ odbywaæ siê wkonwencji tradycyjnych zaduszek,ale by³o to coœ wiêcej. Spotkaniezosta³o bardzo ciep³o przyjêteprzez publicznoœæ. Goœcinnie za-prezentowali siê równie¿ uczniowieZespo³u Szkó³ Politechnicznych.Nied³ugo, bo ju¿ w lutym, dojdziedo rewizyty i kolejnego koncertuokolicznoœciowego, tym razem zokazji walentynek.

Micha³ Sterla¿nikowZSTiO

Wrzesiñskie uczennice maj¹ wiele talentów

Taki tytu³ mia³a listopadowawystawa w galerii plenerowejJuliana (29 listopada).

B³êkitni ch³opcyAutorka, Barbara Kinga Pilch,

asystentka w pracowni rysunku po-znañskiej ASP, zaprezentowa³adwie rzeŸby przedstawiaj¹ce smu-k³ych ch³opców. Jeden z nich ma-lowniczo wyci¹ga³ ramiona ku gó-rze, drugi sta³ na g³owie. B³êkitnich³opcy przybyli do mnie z daleka,jak zawsze - napisa³a artystka. - Comówi¹? O sile witalnej, o mocymarzeñ. Co jeszcze? Na to pytanieka¿dy z uczestników wernisa¿u sta-ra³ siê odpowiedzieæ sam.

Figury wykonane zosta³y zciemno-b³êkitnej taœmy, któr¹ okle-jono stalowe szkielety. - Taœma jestwdziêcznym, ma³o pracoch³onnymmateria³em - t³umaczy³a BarbaraKinga Pilch - jedn¹ rzeŸbê ulepi-³am w ci¹gu dwóch godzin.

W s³oñcu postacie iskrzy³y siê

- autorka posypa³a je brokatem.Wieczorem uzyskano ciekawyefekt wizualny, podœwietlaj¹crzeŸby lamp¹.

Ewa Konarzewska-Michalak

Wywiad z Danut¹ M¹czak,profesorem zwyczajnym Akade-mii Sztuk Piêknych w Poznaniu,prowadz¹c¹ galeriê plenerow¹Juliana w Zasutowie.

Galeria plenerowa Julianadzia³a ju¿ prawie pó³tora roku.Czy spe³ni³a Pani oczekiwania?

Tak. Zale¿a³o mi na po³¹czeniusztuki z natur¹ i to siê uda³o. Pod-czas ka¿dego wernisa¿u zdarzaj¹siê niespodziewane zjawiska,

Galeria w opa³achcz³owiek sobie wymyœli³. Brakujeelementu zaskoczenia.

Czy sztuka przedstawiana wgalerii nie jest zbyt hermetycznadla prowincjonalnego odbiorcy?

Nie s¹dzê. Co miesi¹c pojawiaj¹siê nowi goœcie, przychodzi te¿ gro-no sta³ych odbiorców. Dzieci s¹bardzo otwarte. Po paŸdzierniko-wej wystawie, któr¹ przygotowa³amz uczniami pierwszych klas ze szko-³y w Zasutowie, bêdê pracowa³anad kolejn¹, tym razem z dziewczê-tami z gimnazjum. Same do mnieprzysz³y z t¹ inicjatyw¹. Cieszê siê,¿e poczu³y chêæ do rzeŸbienia, ¿emaj¹ tak¹ potrzebê.

W jakim kierunku galeria bê-dzie siê rozwija³a?

Przysz³oœæ galerii stoi pod zna-kiem zapytania. Utrzymujê galeriêsama. Koszty przekraczaj¹ ju¿moje mo¿liwoœci. Nie chcia³abymzawiesiæ funkcjonowania galerii,ale nie wiem, jak d³ugo starczy mideterminacji bez ¿adnego wspar-cia z zewn¹trz.

Rozmawia³aEwa Konarzewska-Michalak

przyroda ma du¿y wp³yw na od-biór prac. Gdy wystawialiœmyGrzechy g³ówne Patrycji Piwosz,spad³ deszcz. Wydawa³o siê, jak-by boskie kropid³o chcia³o oczy-œciæ ludzkie wystêpki. Natomiastprzy S³oñcu hiszpañskich pla¿Consuelo Carrion zdeptany œniegkojarzy³ siê z piaskiem. Zimowes³oñce by³o odblaskiem letniego¿aru. Coœ takiego nie zdarza siêna tradycyjnych wystawach. Odpocz¹tku do koñca jest tak, jak

Ewa Twarowska-Sioda, profesor zwyczajny, prowadzi pracowniê ceramiki w poznañskiej ASPGaleria prof. Danuty M¹czak to jedyna galeria plenerowa w Wielkopolsce, dlatego jest bardzo cenna.

Tutaj artysta mierzy siê z konkretn¹ przestrzeni¹, z ci¹gle zmieniaj¹cymi siê warunkami zewnêtrznymi.Terenem wystawienniczym jest odkryta polana, któr¹ mo¿na transformowaæ. Stawiaj¹c rzeŸbê w parkunie mo¿emy wyci¹æ drzewa, zmieniæ po³o¿enia ³awki. Twórca tutaj ma wiêksze pole do popisu, mo¿edostosowaæ pod³o¿e do swoich potrzeb. Warto podkreœliæ, ¿e wernisa¿e s¹ w pewien sposób celebrowane,odbywaj¹ siê w niedzielê, zawsze o tej samej godzinie. Odbiorcy traktuj¹ je jak œwiêto sztuki.

Maria Trzciñska, nauczycielka Zespo³u Szkó³ w ZasutowieWspó³organizowa³am paŸdziernikow¹ wystawê Œwiat dzieciêcej wyobraŸni. Odnoszê siê z szacunkiem i

podziwem do profesor M¹czak jako artystki. Potrafi³a zainspirowaæ uczniów, w delikatny sposób podpowia-da³a ciekawe rozwi¹zania. Dzieci by³y zachwycone! Po wystawie zabra³y ozdobione w³asnorêcznie krzese³kado domów, gdzie trzymaj¹ je na honorowym miejscu. Dla nich udzia³ w wernisa¿u by³ czymœ bardzo wa¿nym.

29 listopada w Miejskiej Bi-bliotece Publicznej w ŒrodzieWielkopolskiej odby³ siê X Jubi-leuszowy MiêdzypowiatowyPrzegl¹d Talentów Muzycznych.

Przes³uchania odbywa³y siê wpiêciu grupach. ReprezentanciWrzeœni wypadli w zmaganiachbardzo dobrze: w grupie uczniówszkó³ podstawowych I miejscezaj¹³ Nikodem Kluczyñski;uczniowie szkó³ gimnazjalnych -II miejsce dla zespo³u muzyczne-go (trio gitarowe: Maciej Radnic-ki, Mateusz Roszak i Patryk Ku-d³a); grupa graj¹cych na keyboar-dach - II miejsce dla KatarzynyLudwiczak.

Nagrod¹ wiolonczelisty Niko-dema Kluczyñskiego bêdzie wy-

Wrzeœnianie zebrali nagrody

stêp 1 marca 2010 roku na koncer-cie Chopinowskim w Sali Bia³ej

Urzêdu Miejskiego w Poznaniu.Krzysztof Kluczyñski

Wspólna pami¹tkowa fotografia

Subiektywny przewodnik poRosji, czyli opowieœæ o rocznympobycie w kraju bia³ych nie-dŸwiedzi widziana oczyma pod-ró¿ników, Ewy i Piotra Micha-laków.

24 listopada we wrzesiñskimWOK-u odby³o siê spotkanie zor-ganizowane przez Zau³ek Literac-ki, dzia³aj¹cy przy Klubie Twór-czoœci Ró¿nej „Cóœ Innego”. Roz-brzmiewa³y rosyjskie piosenki,pojawi³a siê piêkna sztuka ludo-wa, a przede wszystkim niezwy-k³a opowieœæ o stalinówkach ibre¿niewkach, zakusoczniach iMaszy, wyprawie nad Bajka³ i doU³an Ude. Wszystko to okraszo-ne poezj¹ deklamowan¹ przezPiotra Michalaka. Pojawi³y siêm.in. wiersze Jurija Pierminowa,Konstantina Skworcowa czy Mi-chai³a Wiszniakowa. Przy akom-paniamencie Macieja Gawarec-kiego Ewa Konarzewska-Micha-lak, nasza redakcyjna kole¿anka- zaœpiewa³a utwory z repertuarugrupy Czi¿ i Company, a tak¿epieœni ludowe z rejonu Wo³ogd-skiej i Twerskiej Oblasti. Mo¿naby³o te¿ podziwiaæ wykonaneprzez ni¹ przepiêkne obrazy ma-lowane na drewnie. Ka¿dy regionRosji ma swój w³asny styl malar-stwa ludowego - mówi autorka -Najbardziej znane to chach³ama,garadieckaja i miezieñskaja roz-pis, z którymi zapozna³a mnieOlga Aleksandrowna, nauczyciel-ka plastyki kirowskiej szko³y. Bar-dzo podoba mi siê to, ¿e rosyjskiedzieci mog¹ zetkn¹æ siê z ludow¹kultur¹ na lekcjach, szkoda, ¿epolski folklor nie jest przez nas takdoceniany.

Podró¿ po Rosji zakoñczona,ale w planach kolejna wyprawa.Planujemy pierwsz¹ w historiirodzinn¹ podró¿ dooko³a œwia-

Rosja s³owem malowana

ta na ³odzi napêdzanej wy³¹cz-nie energi¹ s³oneczn¹. Naszymcelem jest promocja ekologicz-nego ¿eglowania. Chcemy poka-zaæ, ¿e ³ódŸ, która mo¿e byæ pro-dukowana seryjnie, nadaje siêdo ¿eglowania ekologicznego.Mamy ju¿ projekt ³odzi, poszu-kujemy teraz sponsorów, którzynasze plany pozwol¹ wcieliæ w¿ycie - mówi Piotr Michalak.

Przybyli na spotkanie mieliokazjê odbyæ dwugodzinn¹ pod-ró¿, o tyle niezwyk³¹, ¿e infor-muj¹c¹ o rzeczach, których nieprzeczytamy w ¿adnym prze-wodniku, i ukazuj¹c¹ miejsca,których nie znajdziemy w ofer-cie biur podró¿y. Przybli¿yli namRosjê tak¹, jak¹ jest naprawdê.Pokazali tak¿e, ¿e mo¿na spe³-niaæ swoje marzenia o podró¿ach- mówi Leszek Burzyñski z Klu-bu Twórczoœci Ró¿nej. Planuje-my kolejne takie spotkania. Bê-dziemy starali siê zapraszaæ lu-dzi, którzy byli w ró¿nych zak¹t-kach œwiata - zapewnia.

Beata Anna Œwiêcicka

B³êkitni ch³opcy - uosobieniemarzeñ i wewnêtrznej si³y autorki

Beata Kinga Pilch opowiada, jakpowstawa³y rzeŸby

Profesor M¹czak budzi talenty plastyczne dzieci i m³odzie¿y z Zasutowa

Ewa Konarzewska-Michalak pre-zentuje swój talent wokalny

www.wrzesnia.powiat.plINFORMACJE Z GMIN10 grudzieñ 2009

Harcerze z 38. Dru¿yny Ska-mander z Mi³os³awia odnowilizaniedbany nagrobek na cmen-tarzu parafialnym w Mi³os³awiu.

W 1919 roku harcerz Wac³awBiernacki w wieku zaledwie 19 latzosta³ rozstrzelany przez hitlerow-ców. Inicjatywê m³odzie¿y popar³proboszcz parafii - ks. KrzysztofRydlak. Harcerze odmalowali na-pis na nagrobku i uporz¹dkowaliteren wokó³ grobu. Teraz na zapo-mnianym postumencie stoj¹ kwia-ty i p³on¹ znicze.

38 Dru¿yna HarcerskaSkamander

Inicjatywa mi³os³awskichharcerzy

Zakoñczy³a siê budowa chod-nika przy ul. Nowoogrodowej wPyzdrach.

Roboty objê³y: rozebranie sta-rej nawierzchni, wykorytowanie,u³o¿enie nowej nawierzchni zkostki brukowej betonowej na

Pyzdrskie inwestycjedrogowe

podsypce piaskowej i cementowo-piaskowej oraz u³o¿enie krawê¿-nika drogowego. Dodatkowo wy-konano trzy zatoki parkingowe.Koszt budowy 500 m2 powierzch-ni chodnika wyniós³ ponad 42 ty-si¹ce z³ (materia³y i robocizna) izosta³ sfinansowany przez pyzdr-ski magistrat. Niebawem zakoñ-czy siê remont nawierzchni pl. gen.Sikorskiego i ulicy Nowoogrodo-wej w Pyzdrach. Jej koszt wynie-sie ponad 220 tysiêcy z³. Remontpolegaæ bêdzie na wykonaniu jezd-ni o szerokoœci 7,5 m przy ul. No-woogrodowej i 8 m na pl. gen. Si-korskiego. Wylana zostanie na-wierzchnia z betonu asfaltowego,dwuwarstwowa, z betonowymikrawê¿nikami.

Sylwia Mazurczak

Uczniowie Szko³y Podstawo-wej w Pyzdrach 20 listopadaurz¹dzili na pyzdrskim rynkuwidowiskowe œwiêto balonika.Uczczono w ten sposób ustano-wion¹ przez UNESCO rocznicêpodpisania Konwencji o pra-wach dziecka.

Barwny korowód z balonamiprzemaszerowa³ ulicami Pyzdr,wzbudzaj¹c spore zainteresowa-nie. Do baloników przymocowa-ne by³y karteczki, a na nich wypi-sane prawa dzieci, na przyk³ad„Uczeñ ma prawo do nauki, mi³o-œci i wypoczynku. Uczeñ ma pra-wo do zabawy”. Na sygna³ wszy-scy wypuœcili baloniki z r¹k, przydelikatnym wietrze wzbi³y siê onew niebo.

Organizatorzy maj¹ nadziejê,¿e akcja przypomni doros³ym oprawach i pragnieniach dzieci,wynikaj¹cych nie tylko z rodzi-

Œwiêto balonika

cielskiego obowi¹zku, ale gwa-rantowanych przez miêdzynaro-dowe przepisy, które nale¿y zpe³n¹ odpowiedzialnoœci¹ re-

spektowaæ. Nie wszyscy o tympamiêtaj¹.

Sylwia Mazurczak

W sobotni poranek 28 listo-pada w Urzêdzie Stanu Cywil-nego 7 ma³¿eñstw z miasta i gmi-ny Wrzeœnia prze¿ywa³o jubile-usz 50. rocznicy zawarcia zwi¹z-ku ma³¿eñskiego.

Byli to: Zofia i Henryk Figaso-

Z³oci jubilaci

Po piêædziesiêciu latach pary ma³¿eñskie nadal prezentuj¹ siê wspaniale

Dzieci w wyj¹tkowy sposób przypomnia³y o swoich prawach

Prace, jak widaæ, trwaj¹

Magiczny wieczór wró¿b iprzepowiedni zorganizowano 20listopada w Miejsko-GminnejBibliotece Publicznej w Pyz-drach. Na czytelników czeka³owiele niespodzianek.

Goœcie w mistycznej atmosfe-

Andrzejki w Pyzdrach

rze odczytywali swoje wró¿by za-pisane „w gwiazdach”', na kolo-rowych kartonikach oraz kwia-tach. Panie mog³y skorzystaæ te¿z us³ug manicurzystki.

Najwiêksz¹ atrakcj¹ wieczoruokaza³ siê Jerzy Milewski - nu-

wie, Irena i Wies³aw Bia³kowie,Kazimiera i Stefan Boiñscy, Jani-na i Czes³aw Figasowie, El¿bieta iBoles³aw Grzegorkowie, Jadwigai W³adys³aw Izydorczakowie, Ja-dwiga i Zbis³aw Kaczmarkowie,Irena i Jerzy Przybylscy. W trak-

cie uroczystoœci burmistrz TomaszKa³u¿ny wrêczy³ w szacownymjubilatom w imieniu PrezydentaRP medale, gratuluj¹c im d³ugo-letniego po¿ycia ma³¿eñskiego.

Wieœci z Ratusza

merolog, wró¿bita, tarocista,znawca wyroczni runicznej. Spo-tkanie rozpocz¹³ od krótkiej pre-lekcji na temat swojej pasji. Samo sobie mówi³: Szaman to cz³o-wiek, który wprowadza harmoniêw ¿ycie swoje i swojego otocze-nia. Dziêki wiedzy p³yn¹cej zliczb mo¿emy uczyniæ nasze ¿yciebardziej harmonijnym. A gdy¿yjemy w harmonii z samymsob¹, to podœwiadomie wiemy, cojest dla nas najlepsze. Zaprosi³goœci do specjalnie przygotowa-nego pomieszczenia, w którymprzepowiada³ przysz³oœæ. Ludziewychodzili stamt¹d z uœmiechemna twarzy, pe³ni nadziei, ¿e wró¿-ba siê spe³ni. Ostania osoba opu-œci³a pokój szamana po pó³nocy.

Podczas magicznego wieczo-ru mo¿na te¿ by³o wypiæ kawê ipoœpiewaæ przy karaoke. Uczest-nicy spotkania ju¿ pytaj¹, kiedynastêpne.

Marta Gamrowska

Prawa dzieci

Goœciem spotkania by³ wró¿bista i numerolog

Podsumowanie konkursu„Karol”

Gmina Ko³aczkowo otrzyma³a kolejn¹ nagrodê za dzia³ania prosportowe

14 listopada w CentrumOlimpijskim PKOl w Warszawieuroczyœcie podsumowano kon-kurs „Karol” na najlepsz¹ ini-cjatywê z zakresu upowszech-niania kultury fizycznej i spor-tu wœród dzieci i m³odzie¿y wœrodowisku wiejskim.

Zorganizowa³o go Minister-stwo Sportu i Turystyki, KrajoweZrzeszenie Ludowe Zespo³y Spor-towe oraz Wojewódzkie Zrzesze-nia Ludowe Zespo³y Sportowe.Rada Gminna Zrzeszania LZS wKo³aczkowie zajê³a w konkursieXIV miejsce w kraju i otrzyma³apami¹tkow¹ statuetkê.

Ko³aczkowo zg³osi³o projekt„Gmina Ko³aczkowo spêdza czasna sportowo”. By³ to cykl imprez,wœród których znalaz³ siê m.in.

XXXIII Miêdzywojewódzki Pie-szy Rajd Reymontowski. Komisjewojewódzkie powo³ane przezRady Wojewódzkie ZrzeszeniaLZS podczas pierwszego etapukonkursu ocenia³y projekty podk¹tem innowacyjnoœci projektu ijego powszechnej dostêpnoœci, za-anga¿owania finansowego samo-rz¹du oraz sponsorów w realiza-cjê projektu, integracji spo³eczneji promocji projektu w mediach. Napodstawie dostarczonej dokumen-tacji wybrano po dwa najlepszeprojekty z ka¿dego województwa.Ostatecznej ocenie poddano 32projekty. Ko³aczkowo otrzyma³odziêki konkursowi 7 tys. z³ na za-kup sprzêtu sportowego.

Edmund Kubis

www.wrzesnia.powiat.pl OŒWIATA 11grudzieñ 2009

5 listopada we WrzesiñskimOœrodku Kultury ju¿ po razsiódmy zmagano siê z polsk¹ or-tografi¹. W zawodach zorgani-zowanych przez StowarzyszenieTwórczoœci Teatralnej AKT,dzia³aj¹cej przy Samorz¹dowejSzkole Podstawowej nr 6, wziê-³o udzia³ 63 œmia³ków gotowychpodj¹æ karko³omn¹ walkê z za-wi³oœciami naszej ojczystejmowy.

Jury og³osi³o swój werdykt 11listopada, podczas wieczornicyz okazji Œwiêta Niepodleg³oœci.Tytu³ Mistrza Ortografii otrzy-ma³ Stanis³aw Gajos, z wy-kszta³cenia technik rolnik, obec-nie rencista, mieszkaniec wsiMunice w województwie kujaw-

Or³y ortografii

Mistrz Ortografii przyt³oczony ciê¿arem nagródsko-pomorskim. W finale znala-z³y siê tak¿e: Agnieszka Wojty-ra – miejsce II i Maria Olszew-ska – miejsce III.

Dyktando nie by³o ³atwe, aleautor tekstu tegorocznego, Seba-stian Surendra, mówi: musi byætrudny. Przede wszystkim po to, bywy³oniæ najlepszego uczestnika.Myœlê, ¿e dobrze skonstruowanedyktando to takie, w którym osobybêd¹ce w œcis³ej czo³ówce pope³-niaj¹ przynajmniej kilka b³êdów.Warto jednak zmierzyæ siê z zawi-³oœciami jêzyka polskiego nie tyl-ko dla w³asnej satysfakcji, ale idla zdobycia atrakcyjnych nagród.

Beata Anna Œwiêcicka

W pi¹tek, 27 listopada, uro-czyœcie nadano Zespo³owi Szkó³w Nowym Folwarku imiê Pol-skich Noblistów.

Podczas ceremonii Czes³awKroll, ksi¹dz proboszcz parafii podwezwaniem Œwiêtego Krzy¿a weWrzeœni, poœwiêci³ sztandar szko-³y, a nastêpnie uczniowie z³o¿yliœlubowanie. W akademii uczestni-czyli przedstawiciele w³adz samo-

Nobliœciw Nowym Folwarku

A raczej parê godzin spêdzo-nych na terenach by³ego getta, costanowi³o jeden z punktów progra-mu wycieczki do Warszawy, wieñ-cz¹cej dzia³ania uczniów w ramachprojektu Wrzesiñskich Spotkañ zKultur¹ ¯ydowsk¹ i Muzyk¹ Lo-uisa Lewandowskiego. Wyjazd dostolicy stanowi³ nagrodê dla uczest-ników programu „Szko³a dialogu”i konkursu wiedzy o tradycji i kul-turze ¿ydowskiej.

W listopadzie m³odzie¿ z Wrze-œni, Zasutowa, Mi³os³awia, Nowe-go Folwarku, Chwalibogowa i Tar-gowej Górki mia³a okazjê naocz-nie poznaæ historiê polskich¯ydów, zwiedzaj¹c synagogê im.Z. R. No¿yków, ogl¹daj¹c zbioryz Archiwum Ringelbluma, sta³¹

Jeden dzieñ w getcie warszawskim

ekspozycjê ¿ydowskiej sztuki sa-kralnej, jak równie¿ malarstwa irzeŸb œwieckich artystów w¯ydowskim Instytucie Historycz-nym. Niezwyk³e wra¿enie wywar-³a wystawa o getcie warszawskim,której integraln¹ czêœæ stanowi³film dokumentalny, ukazuj¹cy ka-dry z codziennego ¿ycia warszaw-skich ¯ydów, pocz¹wszy odpierwszych dni istnienia getta a¿po prze³om kwietnia i maja 1943roku i ostatni zryw niepodleg³o-œciowy ¿o³nierzy ¯ydowskiej Or-ganizacji Bojowej. Nuty historiip³ynê³y tak¿e z piêknej opowieœcio minionym œwiecie, któr¹ Jan Ja-gielski, przewodnik grupy, a jed-noczeœnie pracownik ̄ IH-u, piêk-nie wkomponowa³ w wêdrówkê po

mieœcie, w którym w przededniuwybuchu wojny znajdowa³o siênajwiêksze skupisko ludnoœci¿ydowskiej w Europie. Z wyciecz-ki pozosta³o wiele zdjêæ, wspo-mnienia chwil spêdzonych nadœwie¿o usypan¹ mogi³¹ MarkaEdelmana na starym, ¿ydowskimcmentarzu przy ul. Okopowej,przypadkowego spotkania z W³a-dys³awem Bartoszewskim i Na-czelnym Rabinem Polski, Micha-elem Szudrichem, na jednej zcmentarnych alejek, zapamiêtanarozmowa z Szymonem Szurmie-jem, dyrektorem Teatru ¯ydow-skiego, czy sceny z rozœpiewane-go i rozœwietlonego feeri¹ barwmusicalu Tradycja.

Gra¿yna B. Augustin

Przed synagog¹ im. Z. R. No¿yków

19 listopada Klub Eduka-cyjny 4H Horizon dzia³aj¹cyprzy English House Studio Jê-zyków Obcych odwiedzi ³przedstawicie l AmbasadyAmerykañskiej w Warszawie,Eric A. Wenberg, radca ds.rolnych.

Goœæ obejrza³ English Housewe Wrzeœni, spotka³ siê z cz³on-

Przedstawiciel AmbasadyAmerykañskiej we Wrzeœni

kami Klubu 4H 4 Life dzia³aj¹-cym przy Gimnazjum w Ko-³aczkowie. Dzieci zaprezento-wa³y swoj¹ dzia³alnoœæ klu-bow¹. Z amerykañskim go-œciem spotkali siê tak¿e bur-mistrz Wrzeœni, Tomasz Ka³u¿-ny, i starosta wrzesiñski, Dio-nizy Jaœniewicz.

Klub Edukacyjny 4H

Polscy nobliœci to godny wzór do naœladowania

rz¹dowych i wrzesiñskich szkó³.Zarówno S³awomira Czarnecka,dyrektorka szko³y, jaki i zebranigoœcie w swoich wypowiedziachpodkreœlali, ¿e polscy nobliœci -ambitni, wybitnie zdolni, a jedno-czeœnie skromni, s¹ dobrym wzo-rem do naœladowania dla m³odychpokoleñ.

Ewa Konarzewska-Michalak

Oœrodek WspomaganiaDziecka i Rodziny w Ko³aczko-wie realizuje projekt „Ty i ja dlauœmiechu dziecka” finansowanyprzez Ministerstwo Pracy i Po-lityki Spo³ecznej.

W ramach projektu odby³y siêspotkania oraz imprezy integracyj-ne, podczas których budowano po-zytywny wizerunek rodzin zastêp-czych oraz prowadzono integracjêspo³eczn¹. Program obejmowa³równie¿ sesjê edukacyjo-informa-cyjn¹. Konferencja, która odby³a siê24 listopada w Powiatowym Cen-trum Pomocy Rodzinie, pozwoli³azainteresowanym poznaæ procedu-ry zwi¹zane z tworzeniem rodzinyzastêpczej. Specjaliœci, m.in. Joan-na Luberadzka - przedstawielkaFundacji Przyjació³ka z Warszawy,oraz Agnieszka Remiszewicz - kie-rownik Oœrodka Adopcyjno-Opie-kuñczego im. Jana Paw³a II w Byd-

Ty i ja dla uœmiechu dzieckagoszczy, omówili dzia³ania lokal-ne w zakresie rodzinnej opieki za-stêpczej oraz przyczyny umieszcza-nia dzieci w rodzinach zastêpczych.W spotkaniu uczestniczy³o oko³oszeœædziesiêciu osób - pracownicyPCPR, gminnych i powiatowychoœrodków pomocy, przedstawicie-le s¹du, policji oraz pedagodzyszkolni i nauczyciele. Zebrani mo-gli porozmawiaæ o opiece z do-œwiadczonymi rodzicami zastêp-czymi. O swoich prze¿yciach opo-wiada³y dwie matki zastêpcze -mówi Justyna Wasilewska-Mar-czak, pedagog z OWDiR. Jedna zrodzin zaopiekowa³a siê dziew-czynk¹ z naszego oœrodka. Wzruszy-³a nas jej relacja, byliœmy przecie¿zwi¹zani emocjonalnie z dzieckiem.Rodzice szczegó³owo opowiadali,jak wygl¹da proces przyjêcia dziec-ka do rodziny, opieki nad nim. Pokonferencji uczestnicy dzielili siê ze

mn¹ swoimi wra¿eniami. Komen-tarze by³y bardzo pozytywne. W ra-mach akcji mo¿na równie¿ zasiê-gn¹æ bezp³atnej porady psycholo-ga, pedagoga oraz pracownika so-cjalnego. Dy¿ury specjalistówprowadzone s¹ w Oœrodku Wspo-magania Dziecka i Rodziny w Ko-³aczkowie w dniach: 14, 28 grud-nia w godzinach od 16.00 do18.00.

Ostatnim eteapem projektu jestfestyn miko³ajkowy dla rodzin zterenu powiatu, który odbêdzie siê12 grudnia w Borzykowie.

Realizuj¹c ten program zachê-camy, do opieki nad dzieæmi. Wie-my doskonale, co czuj¹ i potrze-buj¹ dzieci przebywaj¹ce w pla-cówkach opiekuñczo-wychowaw-czych. Ich miejsce jest w rodzinie- mówi Ewa Matuszak, p.o. dyrek-tora OWDiR.

Katarzyna Balicka

W konferencji uczestniczyli pedagodzy oraz przedstawiciele instytucji spo³ecznych

www.wrzesnia.powiat.plZDROWIE / INFORMACJE12 grudzieñ 2009

Dy¿ury aptekw grudniu

Poradnik pacjentaKarta ubezpieczenia zdrowotnego

ZUS od 2010 roku zaprzestajewydawania i poœwiadczania legity-macji ubezpieczeniowych. Stareksi¹¿eczki pozostan¹ w u¿yciu, alez czasem bêdzie ich ubywaæ. Zgod-nie z Ustaw¹ o œwiadczeniach zdro-wotnych finansowanych ze œrod-ków publicznych do u¿ycia w³¹czo-ne zostan¹ elektroniczne kartyubezpieczenia. Tych jednak ci¹glenie ma. Prawo do œwiadczeñ mo¿-na wykazaæ dowodem op³aceniask³adek zdrowotnych (obowi¹zekten nie dotyczy dzieci do 6. mie-si¹ca ¿ycia, które nie zosta³y zg³o-szone do ubezpieczenia, np. z po-wodu braku numeru PESEL).

Do czasu wydania karty ubez-pieczenia zdrowotnego:

- osoba zatrudniona na podsta-wie umowy o pracê powinnaprzedstawiæ aktualny raport mie-siêczny ZUS RMUA wydawanyprzez pracodawcê (nie dotyczy toosób na urlopie bezp³atnym powy-¿ej 30 dni) lub zaœwiadczenie zzak³adu pracy b¹dŸ aktualn¹ legi-tymacjê ubezpieczeniow¹,

- osoba prowadz¹ca dzia³alnoœæ

wolnie - umowê z NFZ i potwier-dzenie zg³oszenia do ubezpiecze-nia zdrowotnego z ZUS wraz zdowodem op³acenia sk³adki,

- cz³onek rodziny - dowód op³a-cenia sk³adki zdrowotnej przezosobê, która zg³osi³a go do ubez-pieczenia zdrowotnego, mo¿narównie¿ przedstawiæ zaœwiadcze-nie wydane przez pracodawcê, a wprzypadku m³odzie¿y ucz¹cej siê(pomiêdzy 18. a 26. rokiem ¿ycia)dodatkowo dokument potwierdza-j¹cy ten fakt.

Brak dokumentu poœwiadczaj¹-cego prawo do korzystania z bez-p³atnej opieki zdrowotnej nie mo¿ebyæ powodem odmowy udzieleniaœwiadczenia. Jednak nieprzedstawie-nie tego dokumentu w terminie 30 dniod przyjêcia do szpitala lub w termi-nie 7 dni od zakoñczenia udzielaniaœwiadczenia skutkuje obci¹¿eniemkosztami pacjenta.

lek. med. Krystyna Dudziñskaz-ca dyrektora ds. medycznych

Szpitala Powiatowegowe Wrzeœni

gospodarcz¹ - druk zg³oszenia doubezpieczenia zdrowotnego orazaktualny dowód wp³aty sk³adkizdrowotnej, osoba ubezpieczona wKRUS - zaœwiadczenie lub legityma-cjê podstemplowan¹ przez KRUS, aprowadz¹cy dzia³y specjalne produk-cji rolnej - dowód wp³aty sk³adki,

- emeryt i rencista - legityma-cjê emeryta lub rencisty, mo¿e byæto równie¿ zaœwiadczenie z orga-nu rentowego, aktualny odcinekrenty lub emerytury,

- osoba bezrobotna - aktualne za-œwiadczenie z urzêdu pracy o zg³osze-niu do ubezpieczenia zdrowotnego,

- osoba ubezpieczona dobro-

Œwiêty Miko³aj z workiempe³nym prezentów odwiedzi³ 3grudnia chore dzieci w SzpitaluPowiatowym we Wrzeœni.

W rolê Miko³aja wspólnie wcie-lili siê starosta Dionizy Jaœniewiczi wicestarosta Pawe³ Guzik. Dzie-ci obdarowane zosta³y pluszowy-mi maskotkami. Ponadto na po-trzeby oddzia³u dzieciêcego prze-kazano kuchenkê mikrofalow¹

Witaj, Œwiêty Miko³aju!

oraz kolorowe koce.Wizyta Œwiêtego Miko³aja

sprawi³a dzieciom ogromn¹ ra-doœæ. Mali pacjenci od rana cze-kali na jego wizytê i, jak wynika zrelacji personelu szpitala, by³ygrzeczniejsze ni¿ zwykle, a niektó-re niejadki odzyskiwa³y nawetapetyt.

Katarzyna Balicka

Na balu ŒrodowiskowegoDomu Samopomocy w Pietrzy-kowie nie zabrak³o pysznych ro-gali i weso³ej zabawy.

13 listopada wespó³ ze Œrodo-wiskowymi Domami Samopomo-cy z Gozdowa, S³owikowa, Kose-wa i Warsztatami Terapii Zajêcio-wej z Wrzeœni, Czeszewa, RudyKomorskiej oraz przyby³ymiprzedstawicielami w³adz samorz¹-dowych, podopieczni i pracowni-cy ŒDS Pietrzykowo obchodziliimieniny œwiêtego Marcina. Dlazaproszonych goœci przygotowano

Bal Marcinkowy

niezwyk³¹ niespodziankê, przed-stawienie Kopciuszek.

Arleta Ostrowska, kierownikŒDS Pietrzykowo mówi: 4 listo-pada w polsko-greckiej interne-towej stacji radiowej EUZINnadawana by³a trzygodzinna au-dycja poœwiêcona naszej placów-ce. Omówione zosta³y zasadyfunkcjonowania oœrodka, przed-stawieni zostali zarówno uczest-nicy, jak i pracownicy. Bardzocieszy mnie, ¿e nasza placówkazosta³a doceniona.

Beata Anna Œwiêcicka

Podczas zabawy uœmiech nie znika³ z twarzy uczestników

Wiemy, co zdroweW Zespole Szkó³ Zawodo-

wych im. Powstañców Wielko-polskich we Wrzeœni 30 listopa-da odby³ siê turniej - etap powia-towy dla m³odzie¿y ze szkó³ po-nadgimnazjalnych „Wiemy, cozdrowe”, realizowany w ramachkampanii „Rzuæ palenie razemz nami”.

M³odzie¿ wziê³a udzia³ w te-œcie. Ka¿da z dru¿yn przedstawia-³a skutki palenia tytoniu w formieplakatu i u³o¿y³a has³a reklamo-we zachêcaj¹ce do spo¿ywaniawarzyw i owoców - uk³adano tak-¿e odpowiedni jad³ospis dla oso-by w wieku 16-19 lat. W turniejubra³y udzia³ trzy dru¿yny trzyoso-bowe z czterech szkó³, zwyciê¿y³zespó³ z Liceum Ogólnokszta³c¹-cego - I miejsce, II miejsce - Ze-

spó³ Szkó³ Zawodowych, III miej-sce - Zespó³ Szkó³ Politechnicz-nych. Gratulujemy.

Konkurs zakoñczy³ antynikoty-

now¹ kampaniê informacyjn¹ pro-wadzon¹ w szkole.

Ewa Kasprzak

Warto rzuciæ palenie i zdrowo siê od¿ywiaæ - przekonuj¹ uczniowie ZSZ

Miko³aj zaprasza do WrzeœniW niedzielê, 6 grudnia o 16.00 wszystkich najm³odszych i nieco starszych mieszkañców Wrze-

œni zaprasza œw. Miko³aj. Spotkanie z najsympatyczniejszym œwiêtym odbêdzie siê tradycyjnie nawrzesiñskim Rynku.

6 grudnia na wrzesiñskim rynku rozpocznie siê te¿ jarmark bo¿onarodzeniowy, podczas któregoszykuje siê moc œwi¹tecznych atrakcji. Na najm³odszych czeka m.in. przeja¿d¿ka kolejk¹ w towa-rzystwie œw. Miko³aja, ich opiekunowie bêd¹ mogli skosztowaæ œwi¹tecznych potraw i trunków.Czas umili muzyka w adwentowym nastroju.

Wieœci z Ratusza

Mali pacjenci obdarowani zostali pluszowymi misiami

www.wrzesnia.powiat.pl INFORMACJE 13grudzieñ 2009

Jesteś przedsiębiorcą ?Planujesz rozwój ?Potrzebujesz gotówki ?

Pożyczki dla firmU

W

dzielamy pożyczek dla mikro i małych firm na(budowa, modernizacja, zakup nieruchomości, zakup nowych i używanychmaszyn i urządzeń, środków transportu, wniesienie opłat patentowych, badaniacertyfikujące, zakup materiałów i towarów, zakup usług itp.)

arunki udzielenia pożyczki:

cele obrotowe i inwestycyjne

�

�

�

�

�

�

Kwota jednej pożyczki doOkres finansowania doOprocentowanie w stosunku rocznymOpłata manipulacyjna jednorazowa do od kwoty pożyczkiMożliwość udzielenia karencji w spłacie kapitału pożyczki

(odsetki spłacane są na bieżąco - co miesiąc)Min. wkład własny 20% wartości przedsięwzięcia

120 tys. zł5 lat

stałe 8,0 - 11,0%2%

max. do 6 miesięcy

*Więcej informacji: w Starostwie Powiatowym we Wrześni,ul. Chopina 10, pok. 117 tel. 061/640 44 54

www.pfp.com.pl

Pożyczki udzielane przez Subregionalny Fundusz Pożyczkowy "Wielkopolska Północ"są współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu

Rozwoju Regionalnego

Dyrektor Powiatowego Zarz¹du Dróg we Wrzeœniog³asza nabór na stanowisko

G£ÓWNY KSIÊGOWYw Powiatowym Zarz¹dzie Dróg we Wrzeœni

Szczegó³y na stronie: www.bip.wrzesnia.powiat.pl

POWIATOWY ZARZ¥D DRÓG WE WRZEŒNI62-300 Wrzeœnia, ul. Kaliska 1, tel. 061 436 42 16og³asza II przetarg nieograniczony na sprzeda¿

samochodu osobowego Fiat Seicento 1,1 rok 2001

1. Przetarg odbêdzie siê 18 grudnia 2009 roku o godz. 11.00w siedzibie Powiatowego Zarz¹du Dróg we Wrzeœni, ul. Kaliska 1.2. Cena wywo³awcza samochodu Fiat Seicento 3.200,00 z³3. Wysokoœæ wadium wynosi 300,00 z³4. Samochód mo¿na ogl¹daæ w dni robocze w godz. 7.00 - 14.00 wsiedzibie Powiatowego Zarz¹du Dróg we Wrzeœni, ul. Kaliska 15. Oferty pisemne w zaklejonych kopertach, które powinny zawie-raæ:- dane osobowe, dane firmy,- oferowan¹ cenê,- dowód wniesienia wadium,- oœwiadczenie, ¿e kupuj¹cy nie wnosi zastrze¿eñ do stanu technicz-nego pojazdu, nale¿y sk³adaæ do 18 grudnia 2009 roku do godz.10.00 w siedzibie PZD6. Wadium nale¿y wp³acaæ do 17 grudnia 2009 roku na konto PZDNordea Bank Polska S.A Oddzia³ w Poznaniu nr94 1440 1286 0000 0000 0389 3057Wadium z³o¿one przez oferentów, których oferty nie zostan¹ przyjê-te, zostanie zwrócone bezpoœrednio po dokonaniu wyboru ofert, aoferentowi, którego oferta zosta³a przyjêta, zostanie zaliczone napoczet ceny.Wadium nie podlega zwrotowi w przypadku, gdy:- ¿aden z uczestników przetargu nie zaoferuje co najmniej ceny wy-wo³awczej,- uczestnik przetargu, który wygra³ przetarg, uchyli siê od zawarciaumowy.

Powiatowy Rzecznik Konsumentów radzi

Warto uwa¿aæ - nowe pu³apki na kupuj¹cychW ostatnim czasie w Ustawie

o szczególnych warunkachsprzeda¿y konsumenckiej oraz ozmianie Kodeksu cywilnego(Dz.U. z 2002 r. nr 141 poz. 1176ze zm.) zasz³a drobna, ale istot-na zmiana. Polega ona na dopre-cyzowaniu zapisu dotycz¹cegoreklamacji, który teraz brzmi:Sprzedawca nie odpowiada za nie-zgodnoœæ towaru konsumpcyjne-go z umow¹, gdy kupuj¹cy wchwili zawarcia umowy o tej nie-zgodnoœci wiedzia³ lub, oceniaj¹crozs¹dnie, powinien by³ wiedzieæ.

Gdy dokonujemy codziennychzakupów zawarcie umowy i wy-dania towaru odbywa siê jedno-czeœnie, p³acimy w sklepie i bie-rzemy zakupiony towar ze sob¹.Jednak przy nabywaniu wiêk-szych przedmiotów: samocho-dów, mebli, sprzêtu AGD, zawar-

cie umowy ma miejsce w innymczasie ni¿ odbiór towaru, ró¿nicamo¿e wynosiæ kilka dni lub nawettygodni. To samo dotyczy zaku-pów przez Internet. Wagi nabierawiêc przechowywanie umowykupna, pokwitowania dostarczeniai odbioru towaru, aby, w raziestwierdzenia wady, w terminie z³o-¿yæ w sklepie reklamacjê, ¿¹daj¹c

jej pisemnego potwierdzenia (zdat¹).

O wykrytych w u¿ytkowaniuwadach nale¿y zawiadomiæsprzedawcê w ci¹gu 2 miesiêcyod ich stwierdzenia lub po up³y-wie 2 lat od wydania towaru. Niedotyczy to jednak wad, które mo-gliœmy zauwa¿yæ ju¿ w momen-cie odbioru towaru - te nale¿yzg³osiæ od razu. Jeœli nie dotrzy-mamy powy¿szych terminów,nasze roszczenie mo¿e byæ od-rzucone z przyczyn formalnych.

El¿bieta Staszak-Ma³ecka

Powiatowy Rzecznik Konsu-metów, ul. Chopina 10, pok. 10,tel. 061 640 44 16, dy¿ury:

- poniedzia³ek 8:00-16:00- wtorek-pi¹tek 7:00-15:00

Pies rasy mieszanej.Wysteryl izowany,po szczepieniach.Ma 1 rok, w schro-nisku przebywa odl i s topada 2009 r.Pies ma bardzo spo-kojne usposobieniei jest przyjaŸnie na-stawiony do ludzi.

Suka rasy mieszanej.Wysterylizowana, poszczepieniach. Ma 5 lat,w schronisku przebywaod czerwca 2009 r. Jestbardzo spokojnympsem, lubi ludzi. Sierœæ- jasny br¹z.

Przygarnij mnie

Schronisko Miejskie dla Zwierz¹t we Wrzeœni zaprasza od po-niedzia³ku do pi¹tku miêdzy 8:00 a 12:00; w soboty, niedziele i œwiêtamiêdzy 8:00 a 10:00, ul. gen. Sikorskiego 38, tel. 500 191 039.

Pañstwowy Powiatowy In-spektor Sanitarny we Wrzeœniinformuje, ¿e w ramach zapo-biegania zaka¿eniom przeno-szonym drog¹ kropelkow¹ (wtym grypy wywo³anej nowymwirusem A/H1N1) w dniach 16-20 listopada w piêciu placów-kach oœwiatowych na tereniepowiatu wrzesiñskiego przepro-wadzono kontrole – ocenianowarunki do utrzymania higienyosobistej uczniów.

Stan sanitarno-techniczny sani-tariatów w czterech obiektach

Zapobieganie grypie w szko³ach

Co zrobiæ, gdy zgubimy prawo jazdy?Zdarza siê, ¿e gubimy prawo

jazdy. Niektórzy zmieniaj¹ adreszamieszkania, inni zmieniaj¹stan cywilny i przyjmuj¹ nowenazwisko - to tak¿e oznacza ko-niecznoœæ wymiany dokumentu.Co wtedy?

W Wydziale Komunikacji iTransportu Starostwa Powiatowe-go sk³adamy wniosek (do pobra-nia: wrzesnia.powiat.pl/bin_/files/465/wniosek-prawojazdy.pdf), doktórego nale¿y do³¹czyæ:

- wyraŸn¹ fotografiê o wymia-rach 3,5 x 4,5 cm, przedstawia-j¹c¹ osobê bez nakrycia g³owy iokularów z ciemnymi szk³ami wtaki sposób, aby ukazywa³a g³o-wê w pozycji lewego pó³profilu iz widocznym lewym uchem, z za-chowaniem równomiernegooœwietlenia twarzy,

- dowód uiszczenia op³aty zawydanie prawa jazdy lub pozwo-lenia,

- przedstawiæ do wgl¹du dowódosobisty, a w przypadku jego za-gubienia zaœwiadczenie z urzêdugminy o zameldowaniu lub utra-cie dokumentu oraz prawo jazdy,jeœli nie zosta³o utracone.

Wniosek mo¿e te¿ z³o¿yæ oso-ba upowa¿niona przez zaintereso-wanego (konieczne jest wype³nie-nie i podpisanie upowa¿nienia);krewni bezp³atnie, pozosta³e oso-by po uiszczeniu op³aty skarbowejw wysokoœci 17 z³ - do pobrania:http://bip.wrzesnia.powiat.pl/bip/biuro-obslugi-interesanta/wydzial-k o m u n i k a c j i - i - t r a n s p o r -tu.html?pid=2127).

Op³ata za wymianê prawa jaz-dy - 70 z³.

Informacje o innych sytuacjachdotycz¹cych prawa jazdy na stro-nie http://bip.wrzesnia.powiat.pl/bip/biuro-obslugi-interesanta/wy-dzial-komunikacji-i-transpor-tu.html?pid=2127.

Wydzia³ Komunikacji iTransportu, ul. Chopina 10, ni-ski parter, tel. 061 640 44 07,640 44 91, poniedzia³ek 8:30-15:30, wtorek-pi¹tek 7:30-14:30.

Wydzia³ Finansowy Starostwa Powiatowego weWrzeœni informuje, ¿e 24 i 30 grudnia kasa Staro-stwa bêdzie czynna do godz.11.00, natomiast 31grudnia bêdzie nieczynna.

Uwaga

uznano za prawid³owy. W jednymz nich stwierdzono brak myd³a wdozownikach w sanitariatach dlauczniów oraz z³y stan technicznypomieszczeñ i urz¹dzeñ sanitar-

nych. W pozosta³ych obiektach sa-nitariaty szkolne wyposa¿one by³yw papier toaletowy, myd³o w do-zownikach oraz w rêczniki papie-rowe lub suszarki do r¹k.

Na stronie internetowej Powia-towej Stacji Sanitarno-Epidemio-logicznej we Wrzeœni http://pssew-rzesnia.pis.gov.pl zosta³y zamiesz-czone materia³y edukacyjne s³u¿¹-ce profilaktyce w podanym zakre-sie.

Chcesz uchroniæ siê przedgryp¹ – czêsto myj rêce!

PPIS we Wrzeœni

www.wrzesnia.powiat.plNASZA HISTORIA14 grudzieñ 2009

Wincenty Kot z Dêbna nad Wart¹ (1395-1448)Prymas, arcybiskup gnieŸnieñski

Spoœród 81 arcybiskupówgnieŸnieñskich od pierwszego znich, brata œw. Wojciecha - abp.Radzyma Gaudentego, do aktu-alnego, abp. Henryka Muszyñ-skiego, trzech zwi¹zanych jest wjakiœ sposób z ziemi¹ wrzesiñsk¹.

Dwaj rz¹dzili Koœcio³em pol-skim na prze³omie XIX i XX wie-ku; Florian Stablewski powo³anyzosta³ na stolicê arcybiskupi¹ bêd¹cproboszczem wrzesiñskim, a jegonastêpca, Edward Likowski, urodzi³siê we Wrzeœni i tu spêdzi³ najm³od-sze lata. Stosunkowo najmniej zna-ny jest trzeci z nich, a najstarszychronologicznie, abp Wincenty Kot,g³owa Koœcio³a polskiego w XVwieku. Jego zwi¹zek z ziemi¹ wrze-siñsk¹ pozostaje doœæ luŸny, tylkopoprzez ziemskie dobra rodowe.

1. RodzinaArcybiskup Wincenty Kot pocho-

dzi³ ze znacz¹cego w Wielkopolscerodu Doliwów. Wielkopolska nieobfitowa³a w wielkie latyfundia, aród Doliwów nale¿a³ tu do najbogat-szych w³aœcicieli ziemskich. Doli-wowie byli, oprócz Mi³os³awia, w³a-œcicielami wsi, miêdzy innymi Bia-³ego Pi¹tkowa, Biechowa, Chwali-bogowa, Gorzyc, Kêb³owa, Kozub-ca, Lipia, Osowa, Orzechowa, Pa³-czyna, Rudek, Skotnik, Szczodrze-jewa i Wszemborza. Wiêkszoœæ zwymienionych wsi nale¿a³a do takzwanego klucza biechowskiego, któ-rego w³aœcicielem by³ w pierwszejpo³owie XV wieku Maciej Kot zDêbna nad Wart¹, ojciec Wincente-go. Wszystkie te wsie, oprócz same-go Dêbna, le¿¹ dziœ w powieciewrzesiñskim, którego wtedy oczywi-œcie nie by³o, a obejmowa³ je wów-czas powiat pyzdrski. Dêbno, dziœznajduj¹ce siê w powiecie œredzkim,le¿y najbli¿ej Orzechowa, tyle ¿e nadrugim (lewym) brzegu Warty.

Maciej Kot, który pisa³ siê z Dêb-na i Biechowa, wtedy w powieciepyzdrskim, by³ uczestnikiem bitwypod Grunwaldem (1410 r.) i zjazduw Horodle (1413 r.), gdzie odnawia-

no uniê polsko-litewsk¹. By³ te¿kasztelanem nakielskim. Jego znacz-ny maj¹tek stanowiæ mia³ punkt wyj-œcia dla kariery czterech synów. Naj-dalej zaszed³ najstarszy z nich - Win-centy. Trzej m³odsi bracia prze¿yliWincentego. Bardzo zdolny i d³ugo-wieczny (zmar³ w 1478 roku) Jakubby³ „tylko” dziekanem gnieŸnieñ-skim, bo w karierze przeszkadza³omu jego pieniactwo i awanturnictwo.Jan, kasztelan lêdzki (L¹d nad Wart¹),zmar³ wskutek ran odniesionych podMalborkiem na pocz¹tku wojny trzy-nastoletniej w 1454 roku, a Wojciech,chor¹¿y kaliski, zmar³ po 1462 roku.W drugiej po³owie XV wieku, ju¿ poœmierci Wincentego, kariera Kotówzosta³a znacznie przyhamowana.

2. Kariera polityczna i du-chowna

Wincenty Kot, syn Macieja i Ka-tarzyny, urodzi³ siê w 1395 roku wrodzinnym Dêbnie nad Wart¹. W1413 roku rozpocz¹³ studia na Aka-demii Krakowskiej, gdzie dwa latapóŸniej uzyska³ stopieñ baka³arza,a po kolejnych dwóch magistra ar-tium. Potem przez czas jakiœ by³ pro-fesorem tej¿e akademii. Pochodze-nie i wysokie wykszta³cenie pozwo-li³y mu na obejmowanie wa¿nychstanowisk koœcielnych, z którychnajwa¿niejsze to kanonie poznañska(1421 r.) i gnieŸnieñska (1422 r.).Jako cz³onek obu kapitu³ sumienniewywi¹zywa³ siê ze swych obowi¹z-ków, dbaj¹c szczególnie o sprawygospodarcze. W koñcu lat 20. kapi-tu³a poznañska wysunê³a jego kan-dydaturê na biskupa poznañskiego,ale zabrak³o mu wtedy akceptacjikróla. Wincenty Kot postanowi³wiêc zbli¿yæ siê do dworu, wyko-rzystuj¹c fakt wys³ania go przezkapitu³ê poznañsk¹ na Litwê, gdzieprzebywa³ wówczas W³adys³aw Ja-gie³³o. Zwróci³ tam na siebie uwagêsêdziwego króla, który w 1432 rokupowierzy³ mu wychowanie swoichma³oletnich synów - oœmioletniegoW³adys³awa i piêcioletniego Kazi-mierza. Jako nauczyciel królewi-

czów Wincenty czêœciej bywa³ te-raz w Krakowie, nie zaniedbywa³jednak spraw Koœcio³a w Wielko-polsce. Tutaj te¿ kapitu³a gnieŸnieñ-ska z polecenia króla powierzy³a muw tym¿e 1432 roku eksponowanestanowisko pra³ata kustosza. W1434 roku opró¿ni³o siê stanowiskopodkanclerzego Królestwa Polskie-go, bowiem dotychczasowy pod-kanclerzy, W³adys³aw Oporowski,zosta³ biskupem w³oc³awskim (po-tem, po œmierci Wincentego sta³ siêjego nastêpc¹ na arcybiskupstwiegnieŸnieñskim). Jeszcze w tym sa-mym roku, ale ju¿ po œmierci W³a-dys³awa Jagie³³y, Wincenty Kotobj¹³ wakuj¹ce stanowisko pod-kanclerzego Królestwa Polskiego.W nastêpnych latach by³ aktywny natym stanowisku przede wszystkimw sprawach polsko-krzy¿ackich i fi-nalizowa³ zawarcie pokoju wieczy-stego z Krzy¿akami w Brzeœciu Ku-jawskim w 1435 roku. Ruchliwytryb ¿ycia nie przeszkadza³ mu w po-g³êbianiu wiedzy, zw³aszcza w za-kresie prawa kanonicznego. Poœmierci prymasa Wojciecha Jastrzêb-ca w 1436 roku kapitu³a gnieŸnieñ-ska jednog³oœnie wybra³a Wincen-tego Kota na arcybiskupa gnieŸnieñ-skiego. Do objêcia godnoœci po-trzebna by³a jeszcze zgoda króla,ma³oletniego wówczas W³adys³awaWarneñczyka, co przeforsowa³, jaksiê zdaje, biskup krakowski Zbi-gniew Oleœnicki, oraz zgoda papie-¿a Eugeniusza IV, któr¹ w 1437 rokuuzyska³a w Rzymie delegacja kano-ników krakowskich. Tak wiêc 4sierpnia 1437 roku w katedrze gnieŸ-nieñskiej arcybiskup odby³ uroczy-sty ingres, a jego konsekracji bisku-piej dokona³ 3 wrzeœnia w tej¿e ka-tedrze biskup Zbigniew Oleœnicki(biskupa tego nie nale¿y myliæ z póŸ-niejszym arcybiskupem gnieŸnieñ-skim tego samego imienia i nazwi-ska; drugi by³ bratankiem pierwsze-go). Wincenty Kot przyj¹³ te¿, jakotrzeci w dziejach Polski arcybiskupgnieŸnieñski, tytu³ prymasa.

3. PrymasWincenty Kot obj¹³ godnoœæ ar-

cybiskupi¹ w trudnym okresie.Wspólnie z biskupem krakowskimenergicznie wystêpowa³ przeciwhusytom i, choæ nie ustrzeg³ przednimi swej diecezji, to ich przywód-cê w Wielkopolsce przyk³adnie uka-ra³. Czuwa³ te¿ nad karnoœci¹ i mo-ralnoœci¹ podleg³ych sobie duchow-nych, karz¹c surowo tych, którzynaruszali normy moralne. Dokona³erekcji licznych koœcio³ów parafial-nych, popiera³ osadnictwo w do-brach koœcielnych, powiêkszaj¹cdochody arcybiskupstwa.

Trudne decyzje musia³ podejmo-waæ Koœció³ polski i prymas osobi-œcie w sprawach Koœcio³a powszech-nego. W 1431 roku rozpocz¹³ obra-dy sobór w Bazylei, który w 1437roku zerwa³ z papie¿em Eugeniu-szem IV i wybra³ g³ow¹ Koœcio³a (an-typapie¿em) Feliksa V. W ten sposóbodnowi³a siê schizma zachodnia -dwóch papie¿y jednoczeœnie. Zasia-daj¹cy na tronie polskim od 1434roku W³adys³aw Warneñczyk jakokról Polski og³osi³ neutralnoœæ w spo-rze, a jako król Wêgier (od 1440 r.)

uznawa³ decyzje soboru bazylejskie-go i Feliksa V jako papie¿a. Choæogó³ duchowieñstwa polskiego nasynodzie w £êczycy w 1440 roku te¿og³osi³ neutralnoœæ w sporze, to pol-scy dostojnicy koœcielni, m.in. Kot iOleœnicki, uznali sobór i Feliksa V,za co obaj jeszcze w 1440 roku uzy-skali od niego kapelusze kardynal-skie. W nastêpnych latach zasz³ywa¿ne zmiany. W 1447 roku umar³papie¿ Eugeniusz IV, a obejmuj¹cyw³aœnie wtedy tron polski nowy królKazimierz Jagielloñczyk uzna³ jegonastêpcê, papie¿a Miko³aja V. Lojal-ny wobec króla prymas Wincenty Kotz³o¿y³ swój kapelusz kardynalski,który otrzyma³ od antypapie¿a Felik-sa V. Schizma zosta³a zakoñczona w1449 roku, kiedy antypapie¿ FeliksV z³o¿y³ swój urz¹d. Wincenty Kotju¿ jednak tego nie doczeka³, a Zbi-gniew Oleœnicki uzyska³ zatwierdze-nie swego kapelusza kardynalskiegood papie¿a Miko³aja V.

Zanim jednak król Kazimierzzasiad³ na tronie po œmierci swegobrata W³adys³awa, nasta³ w Polscefaktyczny prawie trzyletni okres bez-królewia. Kazimierz Jagielloñczykbêd¹cy od œmierci ojca wielkim ksiê-ciem litewskim zwleka³ z podjêciemdecyzji o objêciu korony polskiej poswym poleg³ym pod Warn¹ w 1444roku bracie. Jesieni¹ 1445 roku pry-mas na czele polskiego poselstwauda³ siê do Grodna, by przekonaæKazimierza do objêcia tronu polskie-go. Jan D³ugosz, który prawdopo-dobnie zna³ prymasa Kota, przyta-cza w swej kronice obszern¹ mowê,jak¹ wyg³osi³ on wówczas do Kazi-mierza. Na koniec prymas powie-dzia³: Gor¹co ciê b³agamy, abyœokaza³ dobr¹ wolê i chêæ, gdy cho-dzi o przyjêcie Królestwa Polskie-go, i byœ je przyj¹³, by nim rz¹dziæsprawiedliwie i rozs¹dnie dla chwa-³y Imienia Bo¿ego, pociechy luduchrzeœcijañskiego i na zag³adê bar-barzyñców. Mimo ¿e Wincenty by³znakomitym mówc¹ i przemawia³do swego wychowanka, nie osi¹gn¹³sukcesu. Kazimierz odmówi³ objê-cia tronu polskiego i wtedy, i jesz-cze kilkakrotnie, wobec czego pry-mas popiera³ póŸniej kandydaturydo tronu polskiego pocz¹tkowo Fry-deryka Hohenzollerna (przed latykandydata do rêki córki Jagie³³y, kró-lewny Jadwigi), a potem piastow-skiego ksiêcia mazowieckiego Bo-les³awa. Dopiero wówczas Kazi-mierz Jagielloñczyk zdecydowa³ siêprzyjechaæ do Krakowa.

Kiedy ju¿ ostatecznie wyjaœni-³a siê sprawa objêcia tronu przezKazimierza Jagielloñczyka, pry-masowi Wincentemu Kotowi przy-pad³ w udziale zaszczyt i obowi¹-zek koronacji dwudziestoletniego,m³odszego syna Jagie³³y. Zaszczy-tu tego nie dost¹pi³o wielu arcybi-skupów gnieŸnieñskich, w tymczterech bezpoœrednich nastêpcówWincentego Kota i czterech spo-œród piêciu jego poprzedników.

Król Kazimierz Jagielloñczykkoronowany zosta³ w niedzielê 25czerwca 1447 roku. Koronacja kró-lewska by³a obrzêdem religijnym,aktem koœcielnym maj¹cym odrêbn¹liturgiê, która poza wrêczeniem ze-wnêtrznych oznak w³adzy zawiera-

³a najwa¿niejsz¹ czynnoœæ - poma-zanie olejami œwiêtymi, daj¹ce mo-narsze sakrê, czyni¹ce z niego po-mazañca Bo¿ego. Uroczystoœciomprzewodniczy³ prymas; odebra³ odklêcz¹cego króla przysiêgê: Sic meDeus adiuvat et haec Sancta DeiEvangelia (Niech mi Bóg pomo¿e iJego Œwiêta Ewangelia), namaœci³w³adcê, wrêczy³ mu insygnia w³a-dzy, w tym szczerbiec, którym Ka-zimierz trzykrotnie nakreœli³ znakkrzy¿a. W koñcowej czêœci mszy, ju¿po komunii, król znów zosta³ dopro-wadzony do tronu, na którym sie-dz¹c przyj¹³ od prymasa Kota poca-³unek pokoju. Arcybiskup zaintono-wa³ hymn Te Deum laudamus, a ponim wzniós³ okrzyk Vivat Rex, któ-ry podjêli zgromadzeni w wawel-skiej katedrze.

Po koronacji Kazimierza Jagiel-loñczyka latem 1447 roku arcybi-skup towarzyszy³ m³odemu królo-wi w podró¿y po Wielkopolsce,witaj¹c go w katedrze gnieŸnieñ-skiej. W ostatnim roku swego ¿ycia,od jesieni 1447 do wiosny 1448roku, prymas Kot, bêd¹c ju¿ moc-no schorowany, uczestniczy³ jesz-cze w dwóch wewnêtrznych pol-skich wydarzeniach politycznych.

4. Œmieræ i pochówekTrzeci Prymas Królestwa Pol-

skiego, Wincenty Kot, umar³ 14sierpnia 1448 roku w Uniejowie.Piêæ dni póŸniej pochowany zosta³w katedrze gnieŸnieñskiej, tam,gdzie spoczywali ju¿ dwaj prymasi,jego poprzednicy - Miko³aj Tr¹ba iWojciech Jastrzêbiec, a spocz¹æ mie-li tak¿e czterej spoœród piêciu zmar-³ych w XV wieku jego nastêpców.

Wed³ug historyków, znawców te-matu, w gnieŸnieñskiej bazylice ar-chikatedralnej w GnieŸnie powinnyspoczywaæ w ogóle szcz¹tki dwu-dziestu jeden prymasów, którzy z ca³¹pewnoœci¹ zostali tam pochowani.Wiêkszoœæ prymasów Polski spoczy-wa w ró¿nych innych miejscach - wkraju w Poznaniu, Warszawie, Kra-kowie, £owiczu i innych miejscowo-œciach, a nawet za granic¹.

Poszukiwania szcz¹tków wszyst-kich prymasów pochowanych wGnieŸnie podjê³a w latach 1985-1987 na ¿yczenie prymasa JózefaGlempa specjalna komisja pod prze-wodnictwem ówczesnego probosz-cza parafii katedralnej w GnieŸnie(znanego we Wrzeœni z pos³ugi reli-gijnej w naszym mieœcie w latach1958-1968), ksiêdza infu³ata Zeno-na Willi. Niestety nie natrafiono naszcz¹tki ¿adnego z prymasów zmar-³ych w XV wieku i pochowanych wGnieŸnie, a wiêc tak¿e na szcz¹tkiprymasa Wincentego Kota. Byæmo¿e jednak kiedyœ zostan¹ oneodnalezione.

Oceniaj¹c prymasa WincentegoKota, ks. prof. Kazimierz Œmigielnapisa³: Jako arcybiskup i metro-polita pracowa³ wyj¹tkowo gorli-wie nad podniesieniem ¿ycia reli-gijnego. (…) Jako senator i m¹¿ sta-nu (…) by³ postaci¹ bez skazy - obo-wi¹zki publiczne wykonywa³ m¹-drze i pomyœlnie, a przede wszyst-kim umia³ po³¹czyæ dwie sfery dzia-³ania: koœcieln¹ i polityczn¹.

Marian Torzewski

www.wrzesnia.powiat.pl ŒWIÊTO NIEPODLEG£OŒCI / SPORT 15grudzieñ 2009

7 listopada 2009 r. odby³ siê XJubileuszowy Rajd z Okazji Œwiê-ta Niepodleg³oœci. Organizatoremtej turystycznej imprezy z trady-cjami by³ Oddzia³ PTTK im. Hen-ryka Kamiñskiego we Wrzeœni.

Celem rajdu by³o uczczenie 91.rocznicy odzyskania przez Polskêniepodleg³oœci, poznanie walorów

Rajd PTTKkrajoznawczych ziemi wrzesiñ-skiej, popularyzacja idei ochronyprzyrody i zabytków oraz rozwójturystyki kwalifikowanej.

Organizatorzy przygotowali 10tras pieszych i 5 rowerowych wio-d¹cych przez najciekawsze zak¹tkinaszego regionu. W rajdzie uczest-niczy³y dzieci i m³odzie¿ ze szkó³podstawowych i gimnazjalnych zWrzeœni, Grzybowa, Chwalibogo-wa, Kaczanowa, Nowego Folwarkui Czerniejewa oraz seniorzy z Uni-wersytetu Trzeciego Wieku.

Rajd zakoñczy³ siê w NowymFolwarku. Uczestnicy wziêli udzia³w przygotowanych przez organiza-torów konkursach, a tak¿e odebralinagrody. W rywalizacji triumfowa³ydru¿yna ze Spo³ecznej Szko³y Pod-stawowej w Grzybowie i Gimnazjumnr 2 we Wrzeœni. Impreza odby³a siêdziêki dotacji Urzêdu Miasta i Gmi-ny Wrzeœnia oraz Starostwa Powia-towego.

Henryk CzarneckiPTTK Wrzeœnia

Sobota, 21 listopada, by³adniem turnieju bilardowego,który jak co roku zorganizowa-³o Towarzystwo KrzewieniaKultury Fizycznej Sokó³ w klu-bie Jakubek we Wrzeœni.

W turnieju wziê³o udzia³ szes-

Turniej bilardowynastu zawodników. Po d³ugichzmaganiach jury wy³oni³o zwy-ciêzców: I miejsce – Stanis³awBury, II miejsce – Krzysztof Ko-smala, oraz III miejsce – Mieczy-s³aw Koczorowski.

TKKF Sokó³ Wrzeœnia

Uczniowie Zespo³u Szkó³ im.J. Korczaka z powodzeniem star-tuj¹ zarówno w konkursach po-wiatowych, jak i wojewódzkich.

18 listopada wziêli udzia³ w rejo-nowych rozgrywkach tenisa sto³owe-go podczas IX Mistrzostw RejonuPoznañskiego w Tenisie Sto³owymSprawni Razem w GnieŸnie. Turniejrozgrywany systemem pucharowym„do dwóch przegranych” trwa³ kilkagodzin i by³ bardzo mêcz¹cy. Osta-tecznie wrzeœnianie zajêli wysok¹,drug¹ pozycjê w klasyfikacji dru¿y-nowej. W klasyfikacji indywidualnejKrystian Orsztynowicz zaj¹³ I miej-

Sukcesy uczniów

sce, Martyna Kryszczunas, DorotaSzumiga³a i Damian Depczyñski za-jêli III miejsca, a Weronika Grzech-nik i Marcin Czechowski IV miejscaw swoich kategoriach wiekowych.Otrzymali medale, dyplomy orazszansê gry w etapie wojewódzkim.

Sukcesem zakoñczy³ siê rów-nie¿ udzia³ Sylwii Szablewskiej wkonkursie plastycznym Nie dajszansy AIDS zorganizowanymprzez Pañstwowy Inspektorat Sani-tarny w ramach kampanii Wróæ bezHIV. Praca uczennicy klasy I b gim-nazjum zajê³a drugie miejsce.

Hanna Ludwiczak

Wrzeœnianie wezm¹ udzia³ w rozgrywkach na szczeblu wojewódzkim

Nagrody zawsze ciesz¹

Gra w bilard wymaga nie lada precyzji

Przemarszem ulicami miastauczcili wrzeœnianie dzieñ 11 listo-pada. Modlitw¹ w koœciele far-nym dziêkowali za wolnoœæ, audzia³em w uroczystej wieczorni-cy we Wrzesiñskim OœrodkuKultury potwierdzili sw¹ naro-dow¹ to¿samoœæ.

11 listopada obchodzimy najwa¿-niejsze polskie œwiêto narodowe.Choæ dzieñ ten ma upamiêtniaæ od-zyskanie niepodleg³oœci w 1918 r.,trzeba mieæ œwiadomoœæ, ¿e w wie-ku XX Polska tê wolnoœæ odzyski-wa³a a¿ trzykrotnie, w roku 1918,1945 i 1989, a droga do niej by³ad³uga i naznaczona krwi¹ wielu Po-laków. Zorganizowane przez burmi-strza Wrzeœni, Towarzystwo UniaWrzeœnian, Wrzesiñskie Towarzy-stwo Kulturalne i Kurkowe BractwoStrzeleckie obchody Œwiêta Niepod-leg³oœci symbolizowa³y tê drogê.

Rozpoczê³a je odprawiana w in-

tencji Ojczyzny msza œwiêta pod-czas której wierni modlili siê: Owspólne dobro, wspólny dom, ja-kim jest Polska. W trakcie homiliipad³y trudne pytania: Dziœ, kiedyodzyskaliœmy wolnoœæ, jak j¹ trak-tujemy? Jak zagospodarowujemy tênasz¹ polsk¹ wolnoœæ? Czy niemarnujemy tego wspania³egodaru? Dziêkujmy Bogu ka¿degodnia za ³askê wolnoœci! - mówi³duchowny. Po nabo¿eñstwie przed-stawiciele w³adz, przyby³e delega-cje, poczty sztandarowe oraz miesz-kañcy Wrzeœni prowadzeni przezM³odzie¿ow¹ Orkiestrê Dêt¹ WOKtradycyjnie ju¿ przemaszerowaliulicami miasta pod pomnik 68. Pu³-ku Piechoty przy ulicy S³owackie-go. Tam pod przewodnictwem Bo-les³awa Œwiêciochowskiego, preze-sa WTK, odby³a siê dalsza czêœæ ce-remonii, któr¹ koñczy³ widowisko-wy salut armatni oddany przez

Serce w ka¿dym Polaku bije szybciej i ¿ywiej, gdy dzieci Naszej Ziemi uj-rza³y s³oñce swobody w ca³ym jej blasku - Józef Pi³sudski („Monitor Polski”,12 listopada 1918)

Droga do wolnoœci

M³ode pokolenie oddaje ho³d ojczyŸnie

cz³onków Bractwa Kurkowego.W WOK okolicznoœciowy re-

ferat wyg³osi³a El¿bieta Waligó-ra. Wolnoœæ to wartoœæ najwa¿-niejsza w ¿yciu narodu i pañstwa.Nie jest dana na zawsze, trzeba oni¹ walczyæ i zabiegaæ - powie-dzia³a. Obchody koñczy³ spektaklWolnoœæ! Wolnoœæ!! Wolnoœæ!!! wwykonaniu uczniów Gimnazjumnr 2 im. Andrzeja Pr¹dzyñskiegowe Wrzeœni, a przygotowanyprzez nauczycieli tej szko³y. Ca-³oœæ sk³ada³a siê z trzech czêœci,pomiêdzy ka¿d¹ pojawia³ siê re-fren: Naród, walka, bój, krew,wolnoœæ! Ascetyczna niemal sce-nografia, kostiumy, a przedewszystkim dobór tekstów spra-wia³y, ¿e widowisko wspanialewpisywa³o siê w charakter œwiê-ta. Jestem oszczêdna, jeœli chodzio scenografiê. Chcia³am wzruszyæpublicznoœæ - mówi re¿yserka,El¿bieta Górczyñska. M³odzie¿da³a z siebie wszystko. Mamyzdolne dzieciaki. Trzeba je poka-zaæ - doda³a. Publicznoœæ nie kry-³a zachwytu. Piêkne, chwyci³o zaserce, profesjonalnie przygotowa-ne. M³odzie¿ rewelacyjna. Jestempe³na podziwu, tak dla autorówprzedstawienia, jak i dla m³odzie-¿y, która w³o¿y³a w to przedsiê-wziêcie wiele pracy - mówi Ma-ria Taciak, radna Rady Powiatu.Podobnego zdania jest Ewa Le-nartowicz, z Klubu TwórczoœciRó¿nej „Cóœ Innego”: To godnepodziwu, ¿e m³odzie¿ tak siê za-anga¿owa³a i ¿e mamy tylu uta-lentowanych m³odych ludzi.

Beata Anna Œwiêcicka

Gminy pamiêtaj¹ o niepodleg³oœciObchody Œwiêta Niepodleg³o-

œci w Nekli i w Pyzdrach jak coroku rozpoczê³y siê od z³o¿eniakwiatów przez przedstawicieliw³adz samorz¹dowych i delega-cje zwi¹zkowe.

W Pyzdrach uczestnicy uro-czystoœci przy dŸwiêkach or-kiestry dêtej przemaszerowalido Koœcio³a Klasztornego,gdzie odprawiono mszê w in-tencji Ojczyzny. Patriotycznyprogram artystyczny, zaprezen-towany w sali widowiskowo-sportowej, rozpocz¹³ siê odokolicznoœciowej akademii wwykonaniu gimnazjalistów. Pu-blicznoœæ wys³ucha³a te¿ pieœnilegionowych w interpretacji or-

kiestry dêtej.Mieszkañcy Nekli spotkali siê

na uroczystej mszy. Wziêli tak¿e

Nieprawdziwe interpreto-wanie historii i obowi¹zkoweobchody ró¿nego rodzaju rocz-nic w PRL-u ju¿ odreagowali-œmy. Dziœ ka¿dy ma prawo ko-chaæ ojczyznê tak, jak uwa¿aza stosowne.

Dla Tadeusza Wêdzina, wete-rana II wojny œwiatowej, s³u¿¹ce-go w legendarnym Dywizjonie303, ojczyzna zawsze by³a naj-wa¿niejsza. Zauwa¿a jednak: Dzi-siejszy patriotyzm ró¿ni siê oddawnego, podoba mi siê forma,jak¹ przybra³. Zmiana ta nie po-sz³a w z³ym kierunku. NatomiastEl¿bieta Górczyñska, nauczyciel-ka wrzesiñskiego Gimnazjum nr2 we Wrzeœni, mówi: Dla mniepatriotyzm przejawia siê tylko wobrazach, w tej ziemi, w tym, co

Patriotyzm na miarê XXI wiekumo¿emy dotkn¹æ i zobaczyæ.

Jan Jasiñski, wrzesiñski liceali-sta, uwa¿a: Patriotyzm trochê za-nik³, nie mo¿na go porównywaæ ztym z czasu II wojny œwiatowej.Na to zjawisko du¿y wp³yw maj¹media masowe, które postaw pa-triotycznych nie kreuj¹. Dzisiej-sza m³odzie¿ potrzebuje obrazu,nie tekstu, wiêc wszelkie przedsiê-wziêcia rocznicowe powinny takbyæ skonstruowane, by elementobrazu dominowa³ nad tekstem,poniewa¿ taki przekaz móg³by tra-fiæ do m³odych ludzi. Dziœ patrio-tyzm to przede wszystkim poczu-cie polskoœci, œwiadomoœæ przy-nale¿noœci do narodu polskiego.

Czym wiêc jest patriotyzm wXXI wieku i jakie powinien mieæoblicze? Powinniœmy pamiêtaæ, ¿e

Œwiêto Niepodleg³oœci to nie tyl-ko powód do wspomnieñ, dumy zosi¹gniêæ kraju, ale równie¿ radoœæz tego, ¿e ¿yjemy w wolnym pañ-stwie. Wspó³czesne œwiêtowaniepowinno oprócz zadumy nieœæ ra-doœæ, a uroczystoœciom przyda³y-by siê elementy wspólnej zabawy.

Beata Anna Œwiêcicka

udzia³ w uroczystym przemarszuulicami miasta.

(red.)

Z³o¿enie kwiatów pod pomnikiem Polskiej Organizacji Wojskowej w Pyzdrach

Wydawca: Starostwo Powiatowe we Wrzeœni, ul Chopina 10, tel. 0 61 640 44 44Redaktor naczelny: Ryszard SzczepaniakSekretarz redakcji: Olga KoœmiñskaRedakcja: Wydzia³ Promocji i Kultury Starostwa Powiatowego we WrzeœniSk³ad i ³amanie: Kamil Perlik, £ukasz JakubowskiNak³ad: 9 000 egzemplarzyRedakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do ichredagowania i skracania.

www.wrzesnia.powiat.pl

biuletyn@wrzesnia.powiat.pl

Druk: Drukarnia Agora SAul. Krzywa 35

64-920 Pi³a

Informatorpowiatowy

Starostwo Powiatoweul. Chopina 10, 62-300 Wrzeœniatel. (0-61) 640 44 44fax (0-61) 640 20 51starostwo@wrzesnia.powiat.plwww.wrzesnia.powiat.plgodziny urzêdowania:poniedzia³ek 8.00 do 16.00wtorek – pi¹tek 7.00 do 15.00

Wydzia³ Komunikacji i Transporturejestracja – 061 640 44 09prawo jazdy – 061 640 44 07godziny urzêdowania:poniedzia³ek 9.00 do 15.30wtorek – pi¹tek 8.00 do 14.00Wydzia³ AdministracjiArchitektoniczno-Budowlanej- tel. 061 640 44 05Wydzia³ Promocji i Kultury -tel. 061 640 44 95Wydzia³ Rozwoju Lokalnegoi Funduszy Europejskich -tel. 061 640 45 44Wydzia³ Oœwiaty i Sportu -tel. 061 640 44 38Wydzia³ Œrodowiska i Rolnictwa -tel. 061 640 45 13Wydzia³ Geodezji, Kartografii iNieruchomoœci - tel. 061 640 44 20061 640 44 28Zespó³ Uzgadniania DokumentacjiProjektowej - tel. 061 640 44 34Powiatowy Oœrodek DokumentacjiGeodezyjnej i Kartograficznej -ul. Chopina 10, tel. 061 640 44 20

Kasa Starostwa - 061 640 44 18czynna: poniedzia³ek 8.30 do 15.30wtorek – pi¹tek 7.30 do 14.30

Powiatowy Urz¹d Pracy –ul. Wojska Polskiego 2,tel. 061 640 35 35Powiatowe Centrum PomocyRodzinie – ul. Wojska Polskiego 1- tel. 061 640 45 50Powiatowy Zespó³ ds. Orzekaniao Niepe³nosprawnoœci - ul. WojskaPolskiego 1 - tel. 061 640 45 56Powiatowy Zarz¹d Dróg -ul. Kaliska 1, - tel. 061 436 42 16Powiatowy Inspektor NadzoruBudowlanego - ul. 3 Maja 3, tel. 061640 45 46Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna we Wrzeœni -ul. Wojska Polskiego 1, tel. 061 640 45 70Oœrodek Wspomagania Dzieckai Rodziny - Ko³aczkowo, pl. Rey-monta 4, tel. 061 438 53 47

Urz¹d Miasta i Gminy Wrzeœniaul. Ratuszowa 1, tel. 061 640 40 40fax 061 640 40 44Urz¹d Gminy Ko³aczkowo -pl. Reymonta 3, 62-306 Ko³aczkowotel. 061 438 53 24, fax 061 438 53 21Urz¹d Gminy Mi³os³aw - ul.Wrzesiñska 19, 62-320 Mi³os³awtel. 061 438 20 21, fax 061 438 30 51Urz¹d Miasta i Gminy Nekla -ul. Dworcowa 10, 62-330 Neklatel. 061 438 60 11, fax 061 438 64 90Urz¹d Gminy i Miasta Pyzdry -ul. Taczanowskiego 1, 62-310 Pyzdrytel. 063 276 83 34, fax 063 276 83 33Urz¹d Skarbowy we Wrzeœni -ul. Warszawska 26, tel. 061 435 91 00Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrzeœni -ul. Wroc³awska 42, tel. 061 436 07 32

997 - Policja998 - Stra¿ Po¿arna999 - Pogotowie Ratunkowe112 - CPR (Stra¿ Po¿arna, Pogotowie)986 - Stra¿ MiejskaCa³odobowy policyjny telefonzaufania - 061 437 52 97993 - Pogotowie ciep³ownicze992 - Pogotowie gazowe994 - Pogotowie wodno-kanal.061 436 02 31 - Pog. energetyczne

Terapia bez s³ów

Dziœ siedzi na koniu nie ten samcz³owiek: rozeœmiany, skory do roz-mowy, uwa¿nie s³ucha wskazówekterapeuty, ¿eby jak najlepiej wykony-waæ æwiczenia, dba o prawid³ow¹ po-stawê, o styl jazdy. Jak to siê sta³o, ¿edziêki cotygodniowym æwiczeniom,dziêki spotkaniom ze zwierzêtamiuda³o siê mu siê tak otworzyæ naœwiat? Hipoterapeuci pracuj¹cy wCzeszewie te¿ zadaj¹ sobie to pytaniei nie znajduj¹ odpowiedzi. Ale wiedz¹jedno: rehabilitacja z koñmi dzia³a.

Oœrodek istnieje od ponad trzechlat. W tej chwili organizuje zajêciadla czterech grup niepe³nosprawnychuczestników z Gozdowa, Wrzeœni,Ko³aczkowa i Czeszewa, ale przy-je¿d¿aj¹ tak¿e osoby indywidualne.Pracuj¹ z koñmi pod opiek¹ terapeu-tów, siedz¹c na koñskim grzbieciewykonuj¹ mniej i bardziej skompli-kowane æwiczenia, rozmawiaj¹ zezwierzêtami, przytulaj¹ siê do nich.Jak t³umaczy terapeuta, Leszek Gor-dziej, który sam jeŸdzi od czterdzie-stu lat: Czasem stan dzieci nie pozwa-la na jakieœ zaawansowane ewolu-cje. Hipoterapia to tak¿e g³askaniezwierzêcia, czyszczenie go, prowa-dzenie za uzdê. Koñ ma wy¿sz¹ odcz³owieka temperaturê cia³a, wiêc

By³ sobie ch³opiec, który siê nie uœmiecha³, nie patrzy³ w oczy, na próby nawi¹zania kontaktu reagowa³kompletn¹ biernoœci¹. Ch³opak cierpi¹cy na autyzm. Dwa lata temu zacz¹³ przyje¿d¿aæ na zajêcia terapetycz-ne do czeszewskiego Oœrodka Hipoterapii i Rehabilitacji Konnej.

W trakcie æwieczeñ mo¿na us³yszeæ koñskie têtno. Uczeñ wrzesiñskiejszko³y specjalnej podczas terapii

kontakt z nim jest bardzo przyjemny- dlatego nasi uczestnicy je¿d¿¹ bezsiode³. Od konia emanuje ciep³o - iten dotyk jest bardzo wa¿ny. A przytym o zwierzê trzeba siê troszczyæ,wzi¹æ za nie odpowiedzialnoœæ; u lu-dzi, którzy uprawiaj¹ jeŸdziectwo,wyrabiaj¹ siê cechy pozytywne. Samdu¿o siê od koni nauczy³em.

Uczestnicy zajêæ musz¹ pokonaæwiele barier, prze³amaæ strach przedzwierzêciem - czêsto zdrowe dzieciboj¹ siê do niego podejœæ, a co do-piero dosi¹œæ. A jednak niepe³no-sprawnym siê to udaje. W du¿ej mie-rze dziêki zaanga¿owaniu hipotera-peutów. Bartosz Przybylski, którytak¿e æwiczy z uczestnikami, mówi:To wszystko nie jest ³atwe, ci¹¿y nanas du¿a odpowiedzialnoœæ. Praca z¿ywym zwierzêciem wymaga dosko-na³ej znajomoœci jego zachowañ - aleod pocz¹tku istnienia oœrodka nic z³e-go siê nie sta³o dzieciom, koniom aninam. Trzeba du¿ej cierpliwoœci: by³yprzypadki, ¿e dzieci wchodzi³y nahalê i nie okazywa³y kompletnie ¿ad-nego zainteresowania tym, co siêdzieje - to trwa³o miesi¹cami. Ale zczasem siê otwiera³y. Zreszt¹ te æwi-czenia nie s¹ w stanie siê znudziæ,ruch na koniu to przyjemny, mimo-

wolny wysi³ek. Leszek Gordziej do-rzuca: Czêsto poprawia siê samooce-na - przyje¿d¿aj¹ do nas dzieci, któresiedz¹ na wózku i ca³e ¿ycie patrz¹na wszystkich z do³u - i nagle s¹ wy-soko, kontroluj¹ konia, potrafi¹ wy-konaæ nie³atwe æwiczenia. Dodam, ¿ena zakoñczenie ka¿dego turnusu psy-cholog i rehabilitant oceniaj¹, czyuczestnicy robi¹ postêpy.

W oœrodku nie mo¿na jeŸdziæ re-kreacyjnie: konie, z którymi pracuj¹dzieci i doroœli, zosta³y bezp³atnieprzekazane przez fundacjê Centau-rus pod warunkiem, ¿e bêd¹ poma-gaæ w terapii, a nie przynosiæ korzy-œci finansowe. W Czeszewie orga-nizuje siê wakacje letnie dla dzieci,tak¿e tych pe³nosprawnych, i dlaosób po szeœædziesi¹tym roku ¿yciaz gminy Mi³os³aw, zaprasza siê nawycieczki, na naukê jazdy konnej,na imprezy integracyjne. Jak mówikoordynatorka oœrodka, WiolettaNarkowicz-Urbañska: Dzieci zdro-we pocz¹tkowo nie chcia³y siê ba-wiæ z niepe³nosprawnymi, unika³ykontaktu, odmawia³y podania rêki -ale w trakcie zajêæ zupe³nie zmieni-³a siê sytuacja. Skoñczy³y siê dziw-ne komentarze, przygl¹danie siê.

Do tej pory z takiej oferty oœrod-ka skorzysta³o 130 osób, a udzia³ wnadchodz¹cych feriach zimowych

zapowiedzia³o ju¿ szeœædziesiêciorodzieci. W paŸdzierniku odby³y siêpierwsze zawody konne osób niepe³-nosprawnych. Impreza, któr¹ roz-pocz¹³ wystêp szczudlarzy z Pozna-nia, mia³a charakter kawaleryjski -uczestnicy kultywowali tradycjeu³añskie, ³¹cz¹c przejazd ze specjal-nymi ewolucjami. Na hipodromieswoje umiejêtnoœci zaprezentowa³okilkunastu podopiecznych Zespo³uSzkó³ im. J. Korczaka we Wrzeœni,Œrodowiskowego Domu Samopo-mocy w Gozdowie i uczestnicy in-dywidualni. Konkurencja by³a z³o¿o-na - jad¹c konno nale¿a³o: celnie rzu-ciæ podkow¹, wykonaæ rzut lotkamido tarczy, wbiæ lancê w oznaczonypunkt, wreszcie nanizaæ na szablêu³añsk¹ (dla bezpieczeñstwa plasti-kow¹) trzy pierœcienie. Pan Stanis³aw,jeden z doros³ych uczestników, ko-mentowa³ na bie¿¹co: JeŸdzi siê ra-czej ³atwo, chocia¿ trochê ko³ysze -szczególnie przy szybszym tempie.

Dzieci z Zespo³u Szkó³ im. J.Korczaka proszone o zdanie na te-mat terapii, zwierzy³y siê, ¿e na po-cz¹tku trochê ba³y siê koni, ale te-raz… jest fajnie. Szkoda tylko, ¿ezajêcia trwaj¹ tak krótko: osiemna-stoosobowa grupa przyje¿d¿a natrzy godziny i ka¿dy mo¿e na koñ-skim grzbiecie spêdziæ tylko kilka-naœcie minut, a reszta w tym czasiesiê nudzi. Niestety nauczycielki od-wiedzaj¹ce oœrodek wraz z dzieæminie proponuj¹ im w trakcie tegooczekiwania ¿adnego zajêcia.Wkrótce jednak zmieni¹ siê nie-sprzyjaj¹ce warunki lokalowe: mapowstaæ sala, w której dzieci bêd¹mog³y konstruktywniej spêdziæ czas.

Uczestnicy i hipoterapeucizgadzaj¹ siê w jednym: z koñskie-go grzbietu lepiej patrzy siê naœwiat. Zwierzêta doskonale wy-czuwaj¹ nasz nastrój, s¹ œwietny-mi psychologami. Leszek Gor-dziej powtarza: To terapeuci, któ-rzy nie potrzebuj¹ s³ów.

Anna MizerkaJedna z najm³odszych amazonekuczestnicz¹cych w zawodach