Optyka nanostruktur Struktura pasmowa Wpływ naprężeń Stała sieci ...
Optyka nanostruktur Studnia kwantowa Studnia kwantowa Gęstość ...
Transcript of Optyka nanostruktur Studnia kwantowa Studnia kwantowa Gęstość ...
Optyka nanostruktur
Sebastian Maćkowski
Instytut FizykiUniwersytet Mikołaja KopernikaAdres poczty elektronicznej: [email protected]: 365, telefon: 611-3250
SL 2008/2009
Studnia kwantowa
SL 2008/2009
Studnia kwantowa
SL 2008/2009
-) efekty ekscytonowe: obserwacja biekscytonu i ekscytonównaładowanych (trionów)-) wpływ kwantowania przestrzennego na widmo absorpcji i energię emisji ekscytonowej-) domieszkowanie modulacyjne – rekordowe ruchliwości-) tunelowanie nośników pomiędzy dwiema studniami o różnej szerokości-) tworzenie się ekscytonu skośnego – wzrost czasu rekombinacji-) efekt Starka dla ekscytonu w studni kwantowej-) wytwarzanie studni profilowanych, w tym trójkątnych i parabolicznych, metodą digital alloy growth
Gęstość stanów
SL 2008/2009
materiał objętościowyspektrum ciągłe
Gęstość stanów
SL 2008/2009
studnia kwantowakwantowanie energii w kierunku prostopadłym do płaszczyzny studni
Gęstość stanów
SL 2008/2009
kropka kwantowakwantowanie energii we wszystkich trzech kierunkach przestrzennych: dyskretne poziomy energetyczne
sztuczny atom!!!
Wytwarzanie kropek
SL 2008/2009
litografia przy użyciu wiązki elektronowej + trawienie chemiczne
zaawansowana technologia
defekty na powierzchni –niska jakość optyczna
Litografia elektronowa
SL 2008/2009
IFPAN
Litografia elektronowa
SL 2008/2009
IFPAN
Litografia
SL 2008/2009
Litografia + trawienie
SL 2008/2009
Kropki litograficzne
SL 2008/2009
Rozszczepienie Zeemana
SL 2008/2009
im większa kropka kwantowa tym mniejsze rozszczepienie Zeemana (oddziaływanie spinu)
Przesunięcie diamagnetyczne
SL 2008/2009
przesunięcie diamagnetyczne
związane jest z orbitalną
częścią oddziaływania z polem
magnetycznym
dla układów zlokalizowanych
im mniejszy rozmiar kropki
kwantowej tym mniejsze jest
przesunięcie diamagnetyczne
(diamagnetic shift)
Energie wiązania ekscytonu
SL 2008/2009
wzrost energii wiązania dla struktur o obniżonej wymiarowości
układy niskowymiarowe definiowane przy pomocy litografii elektronowej pozwalają na systematyczne pomiary zależności wielkości fizycznych od stopnia lokalizacji przestrzennej
Kompleksy ekscytonowe
SL 2008/2009
dla silniejszego pobudzeniapojawia się linia emisyjnaponiżej ekscytonu związana z podwójnym ekscytonem -biekscytonem
Kompleksy ekscytonowe
SL 2008/2009
dla rosnących mocy pobudzania kształt linii emisyjnej staje się jeszcze bardziej złożony – wieloekscytony!
Interdyfuzja
SL 2008/2009
selektywna przestrzennie interdyfuzja selektywność zapewniona przez odpowiednio przygotowaną maskę
zaawansowana technologia
względnie dobra jakość optyczna
rozmiary ~ kilkaset nm
Wiązka jonów
SL 2008/2009
Uni Würzburg
Kropka kwantowa „dyfuzyjna”
SL 2008/2009
Kropka kwantowa „dyfuzyjna”
SL 2008/2009
zależność energii emisji od rozmiaru obszaru „kropki”
Wzrost na przełomie
SL 2008/2009
cleaved edge overgrowth – początkowo metoda otrzymywania drutów kwantowych w kształcie litery T
Wzrost na przełomie
SL 2008/2009
kontrola rozmiaru
trudność w dokładnymprzełamaniu próbkiw warunkach UHV
Funkcja falowa w T-QWR
SL 2008/2009
Funkcja falowa w T-QWR
SL 2008/2009
Kropka kwantowa na przełomie
SL 2008/2009
Ekscyton w kropce
SL 2008/2009
bardzo wąskie linie
ekscytonowe Γ~70 µeV
Układ dwóch kropek
SL 2008/2009
zmiana odległości d między studniami prowadzi do wytworzenia układu podwójnych kropek kwantowych (quantum
dot molecule)
Układ dwóch kropek
SL 2008/2009
Epitaksja z użyciem masek
SL 2008/2009
epitaksja z wiązek molekularnych (MBE)
strumienie atomów padają na podłoże pod dobrze określonym kątem
Epitaksja z użyciem masek
SL 2008/2009
Epitaksja z użyciem masek
SL 2008/2009
sekwencja: Zn+Se = uformowanie barieryCd+Se = uformowanie kropekZn+Se = uformowanie bariery
dla niewielkich rozmiarów masek uzyskano niewielkie liczby kropek kwantowych znaczna odległość (~900 nm) pomiędzy poszczególnymi wyspami z kropkami pozwala obserwować pojedyncze kropki
Epitaksja z użyciem masek
SL 2008/2009
pojedyncze kropki kwantowe o wąskich liniach emisyjnych
Naturalne kropki kwantowe
SL 2008/2009
Naturalne kropki kwantowe
SL 2008/2009
powierzchnia GaAsw wysokiej próżni
Mody wzrostu
SL 2008/2009
Frank van der Merwe
Stranski-Krastanov
Volmer-Weber
Diagram fazowy
SL 2008/2009
tak powstają kropki kwantowe
Kropki samorosnące
self-assembled, self-organized quantum dots
SL 2008/2009
CdSe/ZnSe QDs CdTe/ZnTe QDs
InAs/GaAs QDs Si/Ge QDs
Korelacje przestrzenne
SL 2008/2009
InAs/GaAs QDs
Korelacje przestrzenne
SL 2008/2009
CdSe/ZnSe QDs
CdTe/ZnTe QDs