NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017...

58
NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH to cykl 24 publikacji poświęconych stosowaniu przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych Listopad, 2017

Transcript of NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017...

Page 1: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER

PRAWA

ZAMÓWIEŃ

PUBLICZNYCH

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH to cykl

24 publikacji poświęconych stosowaniu przepisów ustawy –

Prawo zamówień publicznych

Listopad, 2017

Page 2: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 2 z 58

Spis treści Str.

1. Warunek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wykonawcy w zakresie prowadzonej działalności związanej z

przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez zamawiającego ……………………………………… 3

2. Wykluczenie z postępowania wykonawcy, który brał udział w przygotowaniu postępowania lub którego pracownik, a

także osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie

usług, brała udział w przygotowaniu postępowania …………………………………………………………………………… 7

3. Oznaczenie i wskazanie oferowanych urządzeń stanowi niewątpliwie treść oferty wykonawcy ………………………… 9

4. Czynności w postępowaniu oraz czynności związane z przygotowaniem postępowania zastrzeżone dla kierownika

zamawiającego ……………………………………………………………………………………………………………………. 10

5. Rozbieżność poglądów, co do skuteczności wadium wniesionego w formie gwarancji wadialnej przez tylko jednego z

wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia …………………………………………………………. 13

6. Jaki jest cel zamieszczania publikacji) ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy (ogłoszenia o dobrowolnej

przejrzystości ex-ante? …………………………………………………………………………………………………………… 20

7. Przebudowa ciągu dróg powiatowych z przebudową mostu i budową mostu to jeden obiekt budowlany ……..……….. 21

8. Wezwanie do złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień oświadczeń i dokumentów

potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu ……………………………..…………………………….. 25

9. Istota kary umownej, zwłoka, czy opóźnienie, wysokość kary umownej a rażąco wygórowana kara umowna ……,,,.... 28

10. Kary umowne w umowie w sprawie zamówienia publicznego a zasada równości stron stosunku zobowiązaniowego

w umowie w sprawie zamówienia publicznego ………………………………………………………………………………... 34

11. Wyjaśnienie i zmiana treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego …...… 39

12. Wskazanie w gwarancji wadialnej jako beneficjenta wyodrębnionej strukturalnie jednostki zamawiającego, która nie

jest żadnym odrębnym podmiotem prawa od samego zamawiającego ……………………………………..……………… 45

13. Czy jednolity europejski dokument zamówienia może być złożony w języku obcym wraz z tłumaczeniem na język

polski? ……………………………………………………………………………………………………………………………… 48

14. Wybór oferty po uchyleniu się od zawarcia umowy wykonawcy, którego oferta została wybrana, jako

najkorzystniejsza? ………………………………………………………………………………………………………………… 51

15. Opublikowania ogłoszenia o zamówieniu w dniu 24 grudnia 2016 r., w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i

udostępnienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej od 27 grudnia 2016 r. ciąg dalszy 53

16. Warto wiedzieć o tym, że … …………………………………………………………………………………...…………….. 55

Page 3: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 3 z 58

Warunek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej

wykonawcy w zakresie prowadzonej działalności

związanej z przedmiotem zamówienia na sumę

gwarancyjną określoną przez zamawiającego

Cel żądania dokumentów potwierdzających, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności

cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę

gwarancyjną określoną przez zamawiającego

Zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów

dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz.U. z

2016 r. poz. 1126) w celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu lub

kryteriów selekcji dotyczących sytuacji ekonomicznej lub finansowej zamawiający może żądać dokumentów

potwierdzających, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej

działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez zamawiającego.

Z § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia wynika, że istota zdolności ekonomicznej i finansowej sprowadza się do

wykazania przez wykonawcę, że ubezpieczyciel udzielił mu ochrony ubezpieczeniowej w zakresie określonym

przez zamawiającego (ubezpieczyciel ubezpieczył odpowiedzialność cywilną wykonawcy w zakresie prowadzonej

przez niego działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez

zamawiającego).

Z § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia wynika również, że wykonawca musi być ubezpieczony nie w jakimkolwiek

zakresie, ale w zakresie tej działalności gospodarczej wykonawcy, która jest związana z przedmiotem

zamówienia. Nieuprawnione jest natomiast utożsamianie rodzaju działalności objętej ubezpieczeniem z opisem

przedmiotu zamówienia, ponieważ dokument ubezpieczenia służy potwierdzeniu spełnienia warunku udziału w

postępowaniu, a nie stanowi dowodu ubezpieczenia danego przedmiotu zamówienia. Działalność objęta

ubezpieczeniem ma być jedynie związana z przedmiotem zamówienia, a nie pokrywać się z nim w całej

rozciągłości (zob. wyroki z dnia 8 lutego 2013 r., KIO 165/13 i 14 kwietnia 2014 r., KIO 564/14). Wymóg, aby

wykonawca posiadał ubezpieczenie OC w zakresie przedmiotu zamówienia jest niedopuszczalny, ponieważ w § 2

ust. 2 pkt 4 rozporządzenia wymaga się, by dokument potwierdzał, że wykonawca jest ubezpieczony od

Page 4: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 4 z 58

odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę

gwarancyjną określoną przez zamawiającego.

Dokument potwierdzający, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie

prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez

zamawiającego (np. polisa OC) powinien swym zakresem obejmować przedmiot pozostający w związku z

przedmiotem zamówienia, co nie oznacza, że powinny być one tożsame (zob. wyroki z dnia 2 lipca 2013 r., KIO

1515/13 i dnia 8 maja 2014 r., KIO 797/14). Dokument nie musi być zgodny (identyczny) z przedmiotem

zamówienia, ale powinien przynajmniej w minimalnym zakresie być związany z przedmiotem zamówienia (wyrok

2 lipca 2013 r., KIO 1515/13).

Złożenie certyfikatu lub zaświadczenia zamiast polisy OC

Z treści art. 26 ust. 2c Pzp oraz § 2 ust. 3 rozporządzenia wynika, że ustawodawca nie wyłączył możliwości

posłużenia się innym niż polisa OC, dokumentem potwierdzającym zawarcie umowy ubezpieczenia. Zgodnie z

art. 809 § 1 k.c., ubezpieczyciel obowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy ubezpieczenia dokumentem

ubezpieczenia. Z art. 809 § 1 k.c. i § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia wynika, że dokumentem potwierdzającym

zawarcie umowy będzie nie tylko polisa OC, ale także inny dokument potwierdzający zawarcie umowy

ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem

zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez zamawiającego.

W przypadku ubezpieczenia grupowego, obejmującego zakresem ochrony ubezpieczeniowej więcej niż jeden

podmiot, a zawieranego przez ubezpieczającego w imieniu i za powiązane z nim podmioty oraz na ich rzecz,

typowa jest sytuacja, że tylko ten podmiot posiada polisę, pozostałe zaś podmioty korzystają w takim wypadku z

dowodów wtórnych potwierdzających zawarcie umowy ubezpieczenia takich jak certyfikat lub potwierdzenie

zawarcia umowy ubezpieczenia. To, że wykonawca posługuje się zamiast polisą OC, certyfikatem,

zaświadczeniem albo innym dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie w ramach grupy podmiotów, nie

dyskwalifikuje ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Ograniczenia sumy ubezpieczenia o kwotę franszyzy redukcyjnej

Franszyza redukcyjna (franszyza bezwarunkowa lub bezwzględna) to kwota, którą ubezpieczyciel potrąca z

każdego odszkodowania. Jeżeli wartość szkody nie przekroczy kwoty franszyzy redukcyjnej, nie zostanie mu

wypłacone odszkodowanie. Jeżeli franszyza redukcyjna wynosi 100 zł i wysokość szkody wynosi 1000 zł, to

Page 5: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 5 z 58

ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie w wysokości 900 zł. Jeżeli franszyza redukcyjna wynosi 1000 zł, a

wysokość szkody 950 zł - ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania.

Franszyzy redukcyjne stanowią element nieodłączny i powszechnie stosowany w umowach ubezpieczenia.

Zamawiający wymagając ubezpieczenia na określoną sumę gwarancyjną musi liczyć się, że w umowie

ubezpieczenia znajdzie się franszyza redukcyjna.

Jeśli więc zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia nie określa szczegółowo warunku w

zakresie zdolności finansowej i ekonomicznej, wymagając pozbawionego określonych ograniczeń ubezpieczenia,

takich jak franszyzy redukcyjne, czy też wymaga możliwości skorzystania z całej sumy ubezpieczenia na zasadzie

wyłączności przez dany podmiot, nie może czynić zastrzeżeń w tym zakresie, jeśli wykonawca złoży np. polisę

OC z zastrzeżeniem w niej franszyzy redukcyjnej lub franszyz redukcyjnych na określonym poziomie.

Odroczony termin zapłaty składki ubezpieczeniowej

Przedmiotem oceny spełniania warunku dotyczącego sytuacji ekonomicznej lub finansowej jest fakt objęcia

wykonawcy ochroną ubezpieczeniową, tj. ustalenie, czy ubezpieczyciel ubezpieczył odpowiedzialność cywilną

wykonawcy w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną

określoną przez zamawiającego. W tym zakresie kluczowe znaczenie mają przepisy k.c. Zgodnie z art. 814 § 1

k.c., w typowym nazwanym stosunku cywilnoprawnym umowy ubezpieczenia odpowiedzialność ubezpieczyciela

rozpoczyna się od dnia następującego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po

zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty. W typowym stosunku ubezpieczenia ochrona ubezpieczeniowa w

przypadku odroczonej płatności składki lub pierwszej raty składki rozpocznie się w dniu następnym po zapłaceniu

tej składki lub jej pierwszej raty. Ustawodawca w art. 814 § 1 k.c. przewidział także możliwość kształtowania wolą

stron postanowień umowy ubezpieczenia dotyczących momentu powstania odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Dokumentem potwierdzającym, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie

prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez

zamawiającego co do zasady może być zatem polisa OC z klauzulą wcześniejszego powstania odpowiedzialności

ubezpieczyciela niż dzień następujący po dniu opłacenia składki, oświadczenie ubezpieczyciela o przyjęciu na

siebie odpowiedzialności za zdarzenia zaistniałe w okresie przed opłaceniem składki i mimo jej nieopłacenia z

uwagi na nienadejście terminu wymagalności składki lub jej raty. Może być to także inny dokument

potwierdzający, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej np. certyfikat.

Wydaje się, że § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia kładzie akcent na istnienie ważnej umowy ubezpieczenia - na

Page 6: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 6 z 58

objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności lub podmiotu, którego wyrazem, w typowym

stosunku, jest zapłata składki. Istotne jest przede wszystkim istnienie ważnego, skutecznego ubezpieczenia.

W świetle § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia i art. 814 § 1 k.c. miarą zdolności finansowej i ekonomicznej nie jest

opłacenie składki, ale posiadanie ważnego ubezpieczenia w wymaganym zakresie. Ja słusznie zwrócił uwagę

Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 30 sierpnia 2012 r., XIX Ga 460/12 „Gdyby bowiem sama tylko

składka i jej zaplata miała być miarą tej zdolności, to ustawodawca nie wymagałby ubezpieczenia działalności,

następnie - ubezpieczenia tej działalności w zakresie związanym z przedmiotem zamówienia, a wreszcie -

uzyskania tego ubezpieczenia zwykle na relatywnie wysoką kwotę”

Spełnienie wymogu wynikającego z § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia należy również odnieść do art. 814 § 1 k.c. tj.

ustalenia, czy zawarcie umowy ubezpieczenia powoduje powstanie odpowiedzialności ubezpieczyciela, czy też

koniecznym do tego jest opłacenie składki. Jeśli wykonawca wykaże, że opłacił składkę ubezpieczeniową za

wymaganą sumę gwarancyjną ubezpieczenia lub ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność z umowy

ubezpieczenia także przed opłaceniem składki, to należy przyjąć, że oba przypadki mają zatem jednakowe

znaczenie dla wykazania, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie

prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez

zamawiającego.

W opracowaniu wykorzystano treść wyroku z dnia 12 lutego 2015 r., KIO 179/15

ftp://ftp.uzp.gov.pl/KIO/Wyroki/2015_0179.pdf

WARTO WIEDZIEĆ O TYM, ŻE …

Zamieszczenie ogłoszeń przed upływem 48 godzin od potwierdzenia otrzymania ogłoszenia przez Urząd Publikacji Unii Europejskiej

Page 7: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 7 z 58

Wykluczenie z postępowania wykonawcy, który

brał udział w przygotowaniu postępowania lub

którego pracownik, a także osoba wykonująca

pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło,

agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług,

brała udział w przygotowaniu postępowania

Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 19 Pzp z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę, który brał

udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia lub którego pracownik, a także osoba wykonująca

pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, brała udział w

przygotowaniu takiego postępowania, chyba że spowodowane tym zakłócenie konkurencji może być

wyeliminowane w inny sposób niż przez wykluczenie wykonawcy z udziału w postępowaniu.

Przepis art. 24 ust. 1 pkt 19 Pzp należy rozpatrywać w powiązaniu z art. 24 ust. 10 Pzp.

Zgodnie z art. 24 ust. 10 Pzp w przypadkach, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 19 Pzp, przed wykluczeniem

wykonawcy, zamawiający jest obowiązany zapewnić temu wykonawcy możliwość udowodnienia, że jego udział w

przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia nie zakłóci konkurencji, co zamawiający wskazuje w

protokole postępowania. W takim przypadku wykonawca powinien wyjaśnić dlaczego czynności związane z

przygotowaniem postępowania, wykonywane przez niego, jego pracownika, a także osobę wykonująca pracę na

podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, nie spowodują naruszenia

uczciwej konkurencji (art. 7 ust. 1 Pzp).

Na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 19 Pzp zamawiający wyklucza z postępowania wykonawcę, który:

1) brał udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia lub którego pracownik, a także

osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o

świadczenie usług, brał udział w przygotowaniu takiego postępowania, chyba że spowodowane tym

zakłócenie konkurencji może być wyeliminowane w inny sposób niż przez wykluczenie wykonawcy z

udziału w postępowaniu, oraz

2) nie udowodnił, że jego udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia nie zakłóci

konkurencji, mimo że zamawiający zapewnił temu wykonawcy możliwość udowodnienia braku

zakłócenia konkurencji (zob. art. 24 ust. 10 Pzp).

Z samego faktu udziału w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia wykonawcy lub jego pracownika,

Page 8: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 8 z 58

a także osoby zatrudnionej przez wykonawcę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy

o świadczenie usług, nie wynika domniemanie prawne, że wykonawca taki miał przewagę konkurencyjną nad

innymi uczestnikami postępowania (nie stanowi to podstawy wykluczenia z postępowania wykonawcy). Dopiero

wykazanie, że taki udział doprowadził do naruszenia uczciwej konkurencji, spowoduje wykluczenie z

postępowania wykonawcy. Jednak ocena, czy doszło do uprzywilejowania wykonawcy, który brał udział w

przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia będzie zależeć od tego, czy wykonawca udowodni, że jego

udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia nie zakłóci konkurencji.

Jeżeli wiedza zdobyta przez wykonawcę, lub jego pracownika, a także osoby zatrudnionej przez wykonawcę na

podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług w związku z

przygotowaniem postępowania dawała przewagę wykonawcy nad pozostałymi uczestnikami postępowania, przez

co miał on możliwość przygotowania oferty na lepszych warunkach, udział takiego wykonawcy będzie oceniony

jako naruszający zasady uczciwej konkurencji. Sam fakt wcześniejszej znajomości przedmiotu zamówienia może,

lecz nie musi utrudniać konkurencji. Na kierunek wykładni art. 24 ust. 1 pkt 19 Pzp wskazuje również orzeczenie

ETS, sygn. C-21/03 C- 4/03 z dnia 3 marca 2005 r., aktualne na gruncie art. 24 ust. 1 pkt 19, w którym ETS

stwierdził, że jednostka zamawiająca nie może odmówić uczestnictwa w postępowaniu wykonawcy realizującemu

określone prace badawcze, dające informacje na temat zamówienia, chyba że wykaże, iż przedsiębiorca odniósł z

tego tytułu nieuzasadnione korzyści mogące zniekształcić normalne warunki konkurencji.

W przypadku art. 24 ust. 1 pkt 19 Pzp zamawiający powinien wziąć pod uwagę, czy wiedza zdobyta w związku z

przygotowaniem postępowania dała przewagę wykonawcy nad pozostałymi wykonawcami ubiegającymi się o mu

dzielenie zamówienia, przez co miał on możliwość przygotowania oferty na lepszych warunkach. Właśnie w tym

celu zamawiający jest obowiązany na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 10 Pzp przed wykluczeniem wykonawcy,

zapewnić wykonawcy, który brał udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia lub którego

pracownik, a także osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy

o świadczenie usług, brał udział w przygotowaniu takiego postępowania, możliwość udowodnienia, że jego udział

w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia nie zakłóci konkurencji. Dla ustalenia wystąpienia

naruszenia konkurencji istotne znaczenie ma wpływ informacji pozyskanych przez wykonawcę w toku

wykonywania czynności związanych z przygotowaniem postępowania na sporządzenie lepszej oferty.

Ocena, czy doszło do uprzywilejowania wykonawcy korzystającego przy sporządzaniu oferty z wiedzy osób

uczestniczących w czynnościach na etapie przygotowania postępowania, zależy od okoliczności konkretnej

sprawy. Jeżeli wiedza zdobyta w związku z przygotowaniem postępowania dała przewagę wykonawcy nad

pozostałymi wykonawcami ubiegającymi się o udzielenie zamówienia, przez co miał on możliwość przygotowania

Page 9: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 9 z 58

oferty na lepszych warunkach udział wykonawcy będzie mógł być oceniony jako naruszający zasady uczciwej

konkurencji.

Wykluczenie wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 19 Pzp nie będzie możliwe w przypadku,

gdy zamawiający nie zapewni temu wykonawcy możliwości udowodnienia, że jego udział w przygotowaniu

postępowania o udzielenie zamówienia nie zakłóci konkurencji, co zamawiający będzie obowiązany wskazać w

protokole postępowania.

Oznaczenie i wskazanie oferowanych

urządzeń stanowi niewątpliwie treść oferty

wykonawcy

W znaczeniu nadanym art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp jako „inne omyłki’ należy rozumieć niezgodności wymagań

zawartych w SIWZ, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty. Tymczasem wskazanie przez odwołującego

modelu i nazwy oferowanego procesora było dla zamawiającego kwestią podstawową i najistotniejszą. Bez

podania właśnie tych elementów oferta była dla zamawiającego praktycznie bezwartościowa i uniemożliwiała

przejście do kolejnego etapu postępowania tj. ewentualnego wyjaśnienia dotyczącego treści oferty.

Mając powyższe na uwadze nie można zgodzić się z tezą odwołującego, że możliwe było poprawienie oferty w

trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, poprzez wprowadzenie do oferty modelu i nazwy procesora, gdyż wiązałoby się to z

niezwykle istotną zmianą oferty. Oznaczenie i wskazanie oferowanych urządzeń stanowi niewątpliwie treść oferty

wykonawcy (taki też był określony w SIWZ charakter dokumentu opisu przedmiotu zamówienia wymaganego

wraz z ofertą), i to jej istotny element - essentialia negotii - definiujący przedmiot składanej oferty i, późniejszej

dostawy. W tym zakresie, art. 87 ust. 1 Pzp uniemożliwia dokonywanie zmian w stosunku do złożonej oferty.

Ewentualne uwzględnienie wyjaśnień odwołującego byłoby bezprzedmiotowe, bowiem doprecyzowanie w nich

przez T. S.A. przedmiotu oferty (marki/modelu/ symbolu oferowanego procesora prowadziłoby do nieuniknionej

zmiany treści złożonej już oferty w jej istotnym aspekcie.

Z tych samych względów, brak podstaw do zastosowania w przedmiotowej sytuacji instytucji poprawienia omyłki,

Page 10: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 10 z 58

o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp.

Wyrok z dnia 20 marca 2017 r., KIO 399/17; KIO 438/17; KIO 439/17

Czynności w postępowaniu oraz czynności

związane z przygotowaniem

postępowania zastrzeżone dla kierownika

zamawiającego

Na podstawie Zgodnie z art. 18 ust. 1 Pzp kierownik zamawiającego odpowiada za przygotowanie i

przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia. Przepis ten przyznaje kierownikowi zamawiającego

uprawnienia do dokonywania wszelkich czynności związanych przygotowaniem oraz przeprowadzeniem

postępowania.

Za przygotowanie i przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia odpowiadają także inne osoby,

jednak tylko w zakresie, w jakim powierzono im czynności w postępowaniu oraz czynności związane z

przygotowaniem postępowania (art. 18 ust. 2 zdanie pierwsze Pzp). Kierownik zamawiającego może natomiast

powierzyć pisemnie wykonywanie zastrzeżonych dla niego czynności, określonych w niniejszym rozdziale,

pracownikom zamawiającego (art. 18 ust. 2 zdanie drugie Pzp).

Powierzenie wykonywania czynności zastrzeżonych dla kierownika zamawiającego musi mieć postać

upoważnienia zindywidualizowanego (adresowanego do danego pracownika) z wymienieniem czynności

związanych z przygotowaniem postępowania oraz czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia (zob.

orzeczenia Głównej Komisji Orzekającej z dnia 22 lutego 2010 r. GKO Nr BDF1/4900/87/89/09/3148 z dnia 22

lutego 2010 r. oraz z dnia 13 czerwca 2013 r., BDF1/4900/35/40/RN-10/13/RWPD-390).

Z art. 18 Pzp wynika, że czynności w postępowaniu oraz czynności związane z przygotowaniem postępowania

można podzielić na czynności zastrzeżone wyłącznie dla kierownika zamawiającego oraz czynności, które nie są

Page 11: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 11 z 58

zastrzeżone dla niego. Czynności zastrzeżone dla kierownika zamawiającego to czynności o charakterze

decyzyjnym, a także czynności, których dokonanie ma lub może mieć wpływ na wynik postępowania.

Skoro na podstawie art. 18 ust. 1 Pzp kierownik zamawiającego odpowiada za przygotowanie i przeprowadzenie

postępowania o udzielenie zamówienia, nie sposób nie przyjąć, że czynnościami zastrzeżonymi dla kierownika

zamawiającego będzie zatwierdzenie propozycji komisji przetargowej wykluczenia wykonawcy, odrzucenia oferty,

wyboru najkorzystniejszej oferty, a także wniosku o unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia.

Komisja przetargowa nie decyduje o wykluczeniu wykonawcy, odrzuceniu oferty, wyborze najkorzystniejszej

oferty oraz unieważnieniu postępowania o udzielenie zamówienia. Komisja przetargowa jest zespołem

pomocniczym kierownika zamawiającego powoływanym do oceny spełniania przez wykonawców warunków

udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia oraz do badania i oceny ofert i ramach swoich ustawowych

obowiązków, w szczególności przedstawia kierownikowi zamawiającego propozycje wykluczenia wykonawcy,

odrzucenia oferty oraz wyboru najkorzystniejszej oferty, a także w zakresie, o którym mowa w ust. 1, występuje z

wnioskiem o unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia (art. 20 ust. 1 i 3 Pzp).

Do ustawowych czynności zastrzeżonych dla kierownika zamawiającego (wskazanych wprost w przepisach Pzp)

należy również zaliczyć powołanie i odwołanie komisji przetargowej, określenie organizacji, składu, trybu pracy

oraz zakresu obowiązków członków komisji przetargowej, w celu zapewnienia sprawności jej działania,

indywidualizacji odpowiedzialności jej członków za wykonywane czynności oraz przejrzystości jej prac, a także

powołanie biegłych z własnej inicjatywy lub na wniosek komisji przetargowej.

Czynnościami zastrzeżonymi dla kierownika zamawiającego będą czynności zatwierdzenia wartości zamówienia,

wartości nagród w konkursie, powołania sądu konkursowego oraz dokonywania zmian w jego składzie,

sprawowania nadzoru nad sądem konkursowym w zakresie zgodności konkursu z przepisami Pzp i regulaminem

konkursu, zatwierdzenia regulaminu konkursu, unieważnienie konkursu, zatwierdzenia rozstrzygnięcia konkursu.

Do czynności zastrzeżonych dla kierownika zamawiającego należy zaliczyć wybór trybu udzielenia zamówienia

publicznego (zatwierdzenie przygotowanego uzasadnienia faktycznego i prawnego wyboru trybu udzielenia

zamówienia).

Kierownik zamawiającego reprezentuje zamawiającego w postępowaniu odwoławczym oraz postępowaniu

skargowym, a także zatwierdza odpowiedź na odwołanie, uwzględnienia w całości lub części zarzuty

przedstawione w odwołaniu.

Page 12: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 12 z 58

Do czynności zastrzeżonych dla kierownika zamawiającego należy zaliczyć zatwierdzenie kwoty, jaką

zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, dokumentacji postępowania, udział w

negocjacjach (dialogu) prowadzonych w trybie zamówienia wolnej ręki, negocjacji bez ogłoszenia oraz dialogu

konkurencyjnego, wyrażenie zgody na zmianę treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, istotną zmianę

treści ogłoszenia o zamówieniu, podjęcie decyzji o odrzuceniu ofert wstępnych, zatwierdzenie wynegocjowanych

warunków umowy w sprawie zamówienia publicznego.

Do czynności zastrzeżonych dla kierownika zamawiającego należy zaliczyć prawo zgłoszenia do Prezesa Urzędu

Zamówień Publicznych umotywowanych zastrzeżeń w terminie 7 dni od dnia doręczenia informacji o wyniku

kontroli. Kierownik zamawiającego, na wniosek Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych pisemnie informuje o

sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych.

W przypadku wniesienia odwołania kierownik zamawiającego decyduje o złożeniu do Krajowej Izby Odwoławczej

wniosku o uchylenie zakazu zawarcia umowy.

Kierownik zamawiającego decyduje o wszczęciu postępowania, ustanowieniu dynamicznego systemu zakupów, a

także udzielaniu zamówień objętych tym systemem, przeprowadzeniu postępowania w celu zawarcia umowy

ramowej oraz udzielaniu zamówienia, którego przedmiot jest objęty umową ramową.

Do czynności zastrzeżonych dla kierownika zamawiającego należy zaliczyć podjęcie decyzji o wyborze oferty

najkorzystniejszej spośród pozostałych ofert bez przeprowadzania ich ponownego badania i oceny, albo

unieważnieniu postępowania, w przypadku, gdy wykonawca, którego oferta została wybrana, uchyla się od

zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego lub nie wnosi wymaganego zabezpieczenia należytego

wykonania umowy.

W trybie zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 4 Pzp kierownik zamawiającego podejmuje decyzje o

odstąpieniu od stosowania przepisów art. 19-21, art. 24 ust. 1 pkt 14 oraz art. 68 ust. 1 w przypadku zamówień

udzielanych na podstawie w przypadku zamówień udzielanych na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 1a oraz

2 Pzp, a także zamówień, o których mowa w art. 67 ust. 3 Pzp.

Kierownik zamawiającego decyduje również o wspólnym przeprowadzeniu postępowania i udzieleniu zamówienia

z innymi zamawiającymi.

Kierownik zamawiającego zatwierdza protokół postępowania o udzielanie zamówienia publicznego.

Page 13: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 13 z 58

Rozbieżność poglądów, co do skuteczności

wadium wniesionego w formie gwarancji

wadialnej przez tylko jednego z

wykonawców wspólnie ubiegających się o

udzielenie zamówienia

W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej i sądów okręgowych, występuje rozbieżność poglądów, co do

skuteczności wadium wniesionego w formie gwarancji wadialnej wystawionej na zlecenie jednego z uczestników

konsorcjum. Rozbieżności w tej kwestii nie należy wiązać z rozbieżnością poglądów organów orzekających,

ponieważ każdy z wydanych wyroków został wydany w innym stanie faktycznym i często prawnym, wynikającym

z innej treści postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Stanowisko, że gwarancja wadialna nie musi być wystawiona na wszystkich wykonawców wspólnie

ubiegających się o udzielenie zamówienia

W wyrokach z dnia 6 czerwca 2013 r., KIO 1232/13, z dnia 12 czerwca 2013 r., KIO 1289/13, z dnia 3 września

2013 r., KIO 2033/13, z dnia 15 kwietnia 2014 r., KIO 649/14; KIO 655/14, z dnia 27 sierpnia 2014 r., KIO

1633/14, z dnia 30 września 2014 r., KIO 1897/14, z dnia 5 marca 2015 r., KIO 336/15, z dnia 19 kwietnia 2016 r.,

KIO 510/16, z dnia 11 października 2016 r., KIO 1795/16, Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że gwarancja

ubezpieczeniowa nie musi być wystawiona na wszystkich wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie

zamówienia. Takie samo stanowisko zostało wyrażone w wyrokach Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 12

maja 2006 r., II Ca 489/06 oraz Sądu Okręgowego w Warszawie w wyroku z dnia 14 października 2015 r., XXIII

Ga 1313/15.

W powyższych wyrokach uznano, że w sytuacji, gdy zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stałoby

się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie któregokolwiek z wykonawców wspólnie ubiegających się o

udzielenie zamówienia lub którykolwiek z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia

odmówiłby podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie,

zamawiający może skutecznie domagać się realizacji gwarancji ubezpieczeniowej (także gwarancji bankowej)

zapłaty wadium od gwaranta z tytułu tej gwarancji wystawionej dla solidarnie zobowiązanego do zawarcia umowy

członka konsorcjum ubiegającego się o zamówienie (zob. także wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 1

Page 14: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 14 z 58

października 2007 r., XIX Ga 408/07, wyrok Sądu okręgowego w Warszawie z dnia 20 maja 2008 r., V Ca 903/08,

wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 7 września 2005 r., VI Ca 527/05, a także wyroki Krajowej Izby

Odwoławczej z dnia 4 listopada 2014 r., KIO 2182/14, z dnia 6 sierpnia 2014 r., KIO 1501/14; KIO 1518/14; KIO

1531/14, z dnia 11 lipca 2013 r., KIO 1546/13, z dnia 12 czerwca 2013 r., KIO 1289/13, z dnia 6 czerwca 2013 r.,

KIO 1232/13; KIO 1233/13, z dnia 5 lutego 2009 r., KIO/UZP 99/09, z dnia 4 maja 2011 r., KIO 810/11). Złożenie

gwarancji (ubezpieczeniowej lub bankowej) zapłaty wadium przez konsorcjum i to nawet gwarancji wystawionej

na rzecz jednego z członków konsorcjum jest zatem wystarczającym zabezpieczeniem oferty konsorcjum.

Wskazanie w treści gwarancji jedynie jednego z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia

nie dyskwalifikuje gwarancji i możliwości zaspokojenia się z niej przez zamawiającego w przypadku zaistnienia

którejkolwiek z sytuacji, o których mowa w art. 45 ust. 4a i 5 Pzp. Przesłanki zatrzymania wadium, odnoszą się do

wykonawcy. W świetle zaś art. 23 ust. 3 Pzp w przypadku wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie

zamówienia publicznego przepisy dotyczące wykonawcy stosuje się odpowiednio do tych wykonawców (tak m. in.

w wyroku z dnia 4 listopada 2014 r., KIO 2182/14).

W wyroku z dnia 3 czerwca 2016 r., KIO 808/16, Krajowa Izba Odwoławcza uznała natomiast, że skoro

zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia nie nakazał szczególnego zachowania w przypadku

wnoszenia wadium przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenia zamówienia, gwarancja

ubezpieczeniowa nie musi być wystawiona na wszystkich wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie

zamówienia. Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że „Takie szczególne traktowanie wnoszenia wadium

dopuszczone zostało w wyroku Sądu Okręgowego w W. z 14 października 2015 r. sygn. akt XXIII Ga 1313/15

„Zamawiający mógł wskazać w SIWZ, że w przypadku wnoszenia wadium w postaci gwarancji bankowych bądź

ubezpieczeniowych w treści gwarancji powinny znajdować się wszystkie podmioty działające wspólnie, co w

przypadku podmiotów ubiegających się o udzielenie zamówienia związanych umową konsorcjum oznaczałoby

konieczność wymienienia ich wszystkich”. W specyfikacji nie znalazły się szczególne uwarunkowania dlatego

zamawiający powinien zbadać w ramach zaistnienia podstawy do wykluczenia wykonawców wspólnie

ubiegających się o udzielenia zamówienia zgodnie z tymi samymi regułami jak i wykonawców samodzielnie

ubiegających się o udzielenia zamówienia.”.

Stanowisko, że gwarancja wadialna musi być wystawiona na wszystkich wykonawców wspólnie

ubiegających się o udzielenie zamówienia

W wyrokach z dnia z dnia 15 września 2014 r., KIO 1785/14, z dnia 7 stycznia 2015 r., KIO 2694/14, z dnia 5

maja 2015 r., KIO 813/15, z dnia 22 maja 2015 r., KIO 974/15, z dnia 1 lipca 2015 r., KIO 1251/15, z dnia 17

Page 15: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 15 z 58

września 2015 r., KIO 1936/15, z dnia 8 października 2015 r., KIO 2067/15, 2069/15, 2071/15, z dnia 2 listopada

2015 r., KIO 2287/15, z dnia 5 lutego 2016 r., KIO 82/16, z dnia 3 marca 2016 r., KIO 219/16, Krajowa Izba

Odwoławcza uznała natomiast, że gwarancja ubezpieczeniową musi być wystawiona na wszystkich wykonawców

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. Takie samo stanowisko zostało wyrażone w wyrokach Sądu

Okręgowego w Katowicach z dnia 24 marca 2005 r., III Ca 39/05, Sądu Okręgowego w Warszawie w wyroku z

dnia 10 września 2015 r., XXIII Ga 1041/15 i Sądu Okręgowego w Gdańsku w wyroku z dnia 22 stycznia 2016 r.,

XII Ga 697/15.

W wyroku z dnia 21 lipca 2016 r., KIO 1211/16, Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że „w przypadku wadium

wniesionego w formie gwarancji wadialnej, dla odpowiedzialności gwaranta znaczenie ma treść wynikająca z listu

gwarancyjnego. Jeżeli zakres podmiotowy udzielonej gwarancji obejmuje tylko jednego spośród wykonawców

wspólnie składających ofertę to Zamawiający nigdy nie może być pewny, czy gwarant nie odmówi wypłaty

wadium. W szczególności jeżeli zaistnienie przesłanek zatrzymania wadium związane było z okolicznościami

dotyczącymi innego wykonawcy niż podmiot oznaczony w liście gwarancyjnym. Zdaniem Izby, dla wywiedzenia iż

gwarant bierze także odpowiedzialność za działania i zaniechania ewentualnych i nieznanych sobie

konsorcjantów, zamierzających realizować zamówienie, to dla prawidłowego zabezpieczenia interesu

Zamawiającego, stanowisko to winno znaleźć odzwierciedlenie w treści listu gwarancyjnego, np. przez wskazanie,

że przez wykonawcę należy rozumieć nie tylko wykonawcę oznaczonego, ale i wszystkich wykonawców, z

którymi ten wykonawca zdecyduje się ostatecznie złożyć ofertę w oznaczonym postępowaniu.”.

Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła również uwagę, iż „W orzecznictwie przyjęto, że wykonawcy wspólnie

ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego są łącznie legitymowani do podejmowania działań, na co

wskazuje m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z 13 października 2011 r. (V CSK 475/10), wszyscy wykonawcy

tworzący konsorcjum są podmiotami realizującymi zamówienie. Dlatego też wystąpienie z wnioskiem do gwaranta

o udzielenie gwarancji wadialnej zawierające nazwę tylko jednego z konsorcjantów, bez dalszego dookreślenia

podmiotów mających brać udział w złożeniu oferty, należy uznać za podanie nieprawdziwych informacji,

skutkujące w ostateczności nieprawidłowością tak wystawionej gwarancji. Podkreślić należy iż w doktrynie została

przyjęta zasada, że wadium wniesione w formie gwarancji ubezpieczeniowej czy bankowej musi mieć taką samą

płynność, jak wadium wniesione w pieniądzu, co oznacza, że dochodzenie roszczenia z tytułu zapłaty wadium nie

może być utrudnione. Wadium stanowi bowiem zabezpieczenie zamawiającego i musi być skuteczne (por. wyrok

Sądu Okręgowego w Warszawie z 14 października 2015 r., sygn. akt XXIII Ga 1313/15 oraz KIO z dnia 17

czerwca 2008 r., o sygnaturze KIO/UZP 537/08). Odnosząc się do powyższego podkreślić należy iż płynność i

pewność zapłaty Zamawiającemu dochodzonej kwoty wadialnej zależy w dużej mierze od zajętego stanowiska w

tej sprawie przez gwaranta. Niewątpliwym jest, ze gwarant za usługę wystawienia gwarancji pobiera stosowne

Page 16: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 16 z 58

wynagrodzenie, którego wysokość jest zależna od wielu okoliczności, a w szczególności od ryzyka wypłaty kwoty

wynikającej z gwarancji wadialnej Zamawiającemu oraz sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu

wnioskującego o jej wystawienie. Z uwagi na szeroki zakres ponoszonej odpowiedzialności gwarant przed

akceptacją gwarancji, w celu oszacowania ryzyka z tym związanego, weryfikuje szczegółowo kondycję

ekonomiczną oraz zdolność do wykonania kontraktu wykonawcy, którego udział w przetargu ma być

zabezpieczony. Wynik tego badania przesądza o akceptacji wniosku o wystawienie dokumentu gwarancji, a także

o wysokości wynagrodzenia, jakie z tego tytułu pobierze gwarant. Dlatego też trudno uznać za zasadny pogląd,

że gwarant wypłaci Zamawiającemu kwotę wadium także w sytuacji, kiedy wystąpią okoliczności nieznane

gwarantowi na etapie wystawiania gwarancji i nie znajdujące odzwierciedlenia w ustalonej stawce wynagrodzenia.

Za ww. wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie sygn. V Ga 205/16 stwierdzić należy iż „Niewątpliwie większa

liczba wykonawców oznacza większe ryzyko gwaranta, co zapewne przekłada się na zwiększone prowizje,

których żąda gwarant od wykonawcy. Inaczej mówiąc, gwarant musi mieć pełną wiedzę, co do tego, kogo

ubezpiecza i od czego ubezpiecza”. Dlatego też Izba uznaje, że niewątpliwe roszczenie Zamawiającego,

wynikające z gwarancji ubezpieczeniowej, powstaje w odniesieniu do okoliczności przewidzianych w treści

gwarancji, zarówno jeśli chodzi o jej zakres przedmiotowy jak i podmiotowy.”.

Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej „przenoszenie odpowiedzialności gwaranta na okoliczności w niej nie

przewidziane lecz tylko podobne, jest niczym innym jak próbą rozszerzającej interpretacji treści gwarancji. W tej

materii Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 września 2013 r. o sygnaturze II CSK 670/12 stwierdził, iż biorąc pod

uwagę stanowisko iż gwarancja występująca we współczesnym obrocie prawnym, w tym także gwarancja

bankowa, jest umową. Dlatego też umowa winna zawierać precyzyjnie określone elementy przedmiotowo istotne,

które nie będą dawały jej stronom, czyli beneficjentowi i gwarantowi, pola do interpretacji. W przypadku wadium

wniesionego w formie gwarancji znaczenie ma wyłącznie stosunek pomiędzy gwarantem, a Zamawiającym jako

beneficjentem, którego treść wynika z listu gwarancyjnego. Z żadnego przepisu ustawy Pzp w tym i z art. 23 nie

wynika, aby pomiędzy wykonawcami ubiegającymi się o udzielenie zamówienia zachodził węzeł

odpowiedzialności solidarnej.”.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej „Ustawa Pzp w art. 141 ustanawia solidarną odpowiedzialność

wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia dopiero za wniesienie zabezpieczenia

należytego wykonania umowy i za wykonanie umowy. Złożenie oferty przez wykonawców wspólnie ubiegających

się o udzielenie zamówienia nie może być uznane za zaciągnięcie zobowiązania, za które odpowiadają solidarnie,

gdyż nie ma w tym przypadku wspólnego dla tych wykonawców mienia. Trudno uznać również za zasadne

wywodzenie solidarnej odpowiedzialności członków konsorcjum wobec Zamawiającego w oparciu o przepis art.

370 i 380 k.c. Po pierwsze przepisy kodeksu cywilnego stosowane w zakresie zamówień poprzez art. 14 Pzp

Page 17: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 17 z 58

maja zastosowanie tylko do czynności podejmowanych przez Zamawiającego i wykonawców, natomiast, aby

nastąpiła wypłata wadium konieczna jest czynność podmiotu trzeciego tj. gwaranta. Twierdzenie, iż art. 370 k.c.

ma zastosowanie, bo wspólny majątek istnieje, jest nieprawdziwe - jeśli nawet uznać, iż takim majątkiem będzie

powstająca w momencie wyboru umowy wierzytelność do zawarcia umowy, to zazwyczaj już w momencie

żądania zapłaty wadium przewidzianego w przepisie art. 46 ust. 4a, taka „wierzytelność” zwykle nie istnieje, gdyż

nastąpiło już np. wykluczenie wykonawcy z postępowania. Na potwierdzenie powyższego stanowiska Izby

zasadnym jest przywołanie stanowiska SO w Olsztynie (pow. cyt.), wydanego w podobnym stanie faktycznym

Sąd stwierdził iż: nie ma wątpliwości, iż odpowiedzialność solidarna członków konsorcjum powstaje dopiero po

zawarciu umowy z zamawiającym, a nie na etapie ubiegania się o zamówienie. Treść przepisu artykułu 141

ustawy nie może tu rodzić żadnych wątpliwości. Zgodnie z treścią artykułu 369 k.p.c., kodeksu cywilnego,

zobowiązanie jest solidarne, jeżeli wynika z ustawy lub z czynności prawnej. Niewątpliwie odpowiedzialność

solidarna wykonawców wobec zamawiającego na etapie wykonania umowy ma swoje źródło w ustawie, we

wskazanym wyżej przepisie artykułu 141 ustawy. Z kolei z treści artykułu 23 ustęp 1 ustawy nie wynika

odpowiedzialność solidarna członków konsorcjum. Źródłem solidarnej odpowiedzialności nie jest w tym przypadku

ustawa. Nie jest nim także czynność prawna, bowiem na etapie ubiegania się o zamówienie między

konsorcjantami a zamawiającymi nie doszło do zawarcia żadnej umowy, a jedynie umowa mogłaby być taką

czynnością prawną.”.

Reasumując Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła również uwagę, że „Odnośnie podnoszonego przez

Zamawiającego abstrakcyjnego charakter gwarancji, który daje Zamawiającemu podstawę do żądania zapłaty

kwoty gwarancji bez możliwości ustalania przez gwaranta z jakiego powodu kwota wadium ma być wypłacona,

stwierdzić należy iż ze względu na abstrakcyjność gwarancji, treść gwarancji musi być precyzyjna i jasna, bowiem

wyłącznie gwarancja jest podstawą do ustalenia obowiązków i praw gwaranta oraz uprawnień beneficjanta. Zatem

gwarancja, jak wskazał w ww. wyroku z dnia 20 września 2013 r. o sygnaturze II CSK 670/12 Sąd Najwyższy iż

umowa gwarancji winna zawierać precyzyjnie określone elementy przedmiotowo istotne, które nie będą dawały jej

stronom, czyli beneficjentowi i gwarantowi, pola do interpretacji. Dlatego też zdaniem Izby w dokumencie

gwarancji winny być wskazane podmioty należące do konsorcjum lub co najmniej informacja, że zleceniodawca

gwarancji składa ofertę w ramach konsorcjum, a fakt ten został zaakceptowany przez gwaranta. W innym

wypadku gwarant może odmówić wypłaty sumy gwarancyjnej, gdy przesłanki przepadku wadium dotyczą

niewymienionego w niej podmiotu.

Bezwarunkowość nie oznacza, że gwarant ponosi odpowiedzialność za zdarzenia, których nie objął ochroną, w

tym za działania lub zaniechania podmiotu niewskazanego w treści gwarancji.”.

Page 18: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 18 z 58

W wyroku z dnia 24 lipca 2017 r., KIO 1417/17, Krajowa Izba Odwoławcza również uznała, że gwarancja

wadialna wystawiona tylko na jednego z konsorcjantów nie pozwala zamawiającemu na zatrzymanie wadium w

przypadku wystąpienia przesłanek określonych w art. 46 ust. 4a i 5 Pzp. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, w

przypadku udziału konsorcjum okoliczności, na skutek których może powstać obowiązek zapłaty sumy

gwarancyjnej mogą dotyczyć każdego z członków konsorcjum. Wspomnieć tylko należy, że każdy z członków

konsorcjum jest zobowiązany do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1 Pzp w postaci

dokumentu JEDZ, a brak jego złożenia na wezwanie Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 3 Pzp, z przyczyn

leżących po stronie wykonawcy, skutkuje koniecznością wystąpienia Zamawiającego z roszczeniem o zapłatę

wadium. W konsekwencji, jeżeli zakres podmiotowy udzielonej gwarancji obejmuje tylko jednego spośród

wykonawców wspólnie składających ofertę, zamawiający nie może być pewny, czy gwarant nie odmówi wypłaty

wadium, jeżeli zaistnienie przesłanek zatrzymania wadium związane było z okolicznościami dotyczącymi innego

wykonawcy niż podmiot oznaczony w liście gwarancyjnym. Innymi słowy, jeżeli odmowa podpisania lub

niemożność zawarcia umowy, niewniesienie wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy,

nieuzupełnienie wymaganych dokumentów lub oświadczeń albo niewyrażenie zgody na poprawienie omyłki

wynikły z przyczyn dotyczących wykonawcy wspólnie ubiegającego się o udzielenie zamówienia z wykonawcą

wymienionym w liście gwarancyjnym, gwarant może uznać, że wykracza to poza zakres zobowiązań, które na

siebie przyjął względem beneficjenta.

W związku z powyższym Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że „Niezasadnym w tym względzie jest odwoływanie

się do solidarnej odpowiedzialności wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. Solidarna

odpowiedzialność powstaje bowiem dopiero z związku z wniesieniem zabezpieczenia należytego wykonania

umowy i odpowiedzialnością za wykonanie umowy. Wcześniej brak jakichkolwiek przepisów, które wskazywałyby

na istnienie takiej solidarności między wykonawcami wspólnie ubiegającymi się o udzielenie zamówienia.

Gwarancja wadialna złożona przez jednego z członków konsorcjum, który dodatkowo nie był w dniu jej

wystawienia prawidłowo umocowany do działania w imieniu i na rzecz konsorcjum nie może być interpretowana w

sposób rozszerzający przez odwołanie się do art. 23 ust. 1 i 2 Pzp, który dopuszcza możliwość wspólnego

ubiegania się o udzielenie zamówienia.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej rację miał Odwołujący, że przepisy art. 23 Pzp odnoszą się do relacji

między zamawiającym a wykonawcami wspólnie ubiegającymi się o udzielenie zamówienia bądź wyłącznie do

relacji pomiędzy uczestnikami konsorcjum i z całą pewnością nie mają one zastosowania do relacji gwarant -

wykonawca. Ten stosunek uregulowany jest wyłącznie treścią listu gwarancyjnego. W ocenie składu

orzekającego Izby, z uwagi na zakres odpowiedzialności ponoszonej przez gwaranta przed akceptacją gwarancji,

w celu oszacowania ryzyka z tym związanego, weryfikuje on szczegółowo kondycję ekonomiczną, zdolność

Page 19: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 19 z 58

wykonawcy do wykonania kontraktu, którego udział w przetargu ma być zabezpieczony i na tej podstawie gwarant

podejmuje decyzję u udzieleniu gwarancji. Stąd, skład orzekający Izby stoi na stanowisku, że gwarant przed

akceptacją gwarancji musi mieć możliwość ustalenia wiążącego się z tym ryzyka, a zatem musi dysponować

informacją o tym, że zleceniodawca działa w imieniu konsorcjum.

Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że „ma świadomość tego, że w judykaturze zarysowały się dwa odmienne

poglądy co do skuteczności złożenia gwarancji wadialnej wystawionej na jednego z członków konsorcjum.

Stanowisko, zgodnie z którym gwarancja zapłaty wadium wystawiona na jednego z wykonawców wspólnie

ubiegających się o udzielenie zamówienia jest złożona skutecznie, nawet bez wyraźnego wskazania w treści

gwarancji wadialnej faktu istnienia konsorcjum i wielości wykonawców składających wspólną ofertę, odwołuje się -

w jednym ze swoich istotnych argumentów - do prawidłowości umocowania pełnomocnika, działającego w imieniu

i na rzecz współkonsorcjanta. W przywołanym zarówno przez Odwołującego jak i Przystępującego wyroku Sądu

Okręgowego w Warszawie z dnia 14 października 2015 r. Sygn. akt XXII Ga 1313/15, Sąd wskazał, iż „należy

przyjąć drugi z poglądów wyrażanych w orzecznictwie i doktrynie, zgodnie z którym gwarancja bankowa

wystawiona na jednego z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (jednego z

konsorcjantów), będącego prawidłowo umocowanym pełnomocnikiem i uprawnionego do działania w imieniu i na

rzecz współwykonawcy nawet bez wyraźnego wskazania w treści gwarancji bankowej faktu istnienia konsorcjum i

wielości wykonawców składających razem ofertę, spełnia wymogi ustawowe i nie stanowi powodu, dla którego

należałoby uznać za nieskuteczne wniesienie wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia”.

Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła również uwagę, że w analizowanym stanie faktycznym gwarancja nie została

wystawiona na zlecenie całego konsorcjum. Ponadto brak było podstaw, aby uznać, że na dzień wystawienia

gwarancji zapłaty wadium tj. na dzień 2 maja 2017 r. wykonawca (członek konsorcjum) B. O. P. i P. I. K. „L.” M. D.

był prawidłowo umocowany do działania w imieniu i na rzecz lidera konsorcjum. W konsekwencji

Gwarant udzielając gwarancji zapłaty wadium nie mógł obiektywnie wiedzieć o tym, że zobowiązany ubiega się o

udzielenie zamówienia publicznego wspólnie z innym podmiotem. Stanowisko to zostało także zaakceptowane w

wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 września 2015 r. XXIII Ga 1041/15, w którym stwierdzono, że

„gwarancja bankowa została udzielona wcześniej niż zawarta została umowa konsorcjum i wystawione zostało

pełnomocnictwo dla lidera spółki (...) Nie ulega wątpliwości zatem, że wniesione wadium w formie gwarancji

bankowej datowanej na dzień (...) nie może być uznane za wniesione przez podmiot składający ofertę tj.

konsorcjum”. Z tych względów, w ocenie Krajowej Izby Odwoławczej wadium zostało wniesione w sposób

nieprawidłowy, co wyczerpuje przesłankę określoną w art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp, skutkującą odrzuceniem oferty

konsorcjum.

Page 20: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 20 z 58

Jaki jest cel zamieszczania publikacji)

ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy

(ogłoszenia o dobrowolnej przejrzystości

ex-ante?

Na podstawie art. 66 ust. 2 Pzp zamawiający ma możliwość zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych

lub przekazania Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy (ogłoszenia o

dobrowolnej przejrzystości ex ante) zawierającego co najmniej nazwę (firmę) oraz adres zamawiającego,

określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia, uzasadnienie wyboru trybu zamówienia z wolnej

ręki) oraz nazwę (firmę) albo imię i nazwisko oraz adres wykonawcy, któremu zamawiający zamierza udzielić

zamówienia.

Celem zamieszczenia ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy w Biuletynie Zamówień Publicznych lub publikacja

takiego ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej jest umożliwienie wykonawcom uzyskania

informacji o przedmiocie zamówienia, a także umożliwienie im zakwestionowania wyboru trybu negocjacji bez

ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki, gdy nie zachodzą przesłanki do ich zastosowania oraz uniknięcie

negatywnych konsekwencji związanych z unieważnieniem umowy w sprawie zamówienia publicznego. Zgodnie

bowiem z art. 146 ust. 2 pkt 1 Pzp umowa nie podlega unieważnieniu, jeżeli zamawiający z naruszeniem

przepisów Pzp zastosował tryb negocjacji bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki, ale miał uzasadnione

podstawy, aby sądzić, że działa zgodnie z Pzp, a umowa została zawarta odpowiednio po upływie 5 dni od dnia

zamieszczenia ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy w Biuletynie Zamówień Publicznych albo po upływie 10

dni od dnia publikacji takiego ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Nie będzie jednak stanowić podstawy do zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki okoliczność, że żaden

wykonawca nie zakwestionował wyboru trybu dokonanego przez zamawiającego, mimo że zamawiający zamieścił

ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy w Biuletynie Zamówień Publicznych albo ogłoszenie takie zostało

opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w sytuacji, gdy zamawiający nie wykaże, że „miał

uzasadnione podstawy, aby sądzić, że działa zgodnie z ustawą” (zob. art. 66 ust. 2 i art. 146 ust. 2 pkt 1 Pzp).

Znaczenie normatywne art. 66 ust. 2 oraz art. 146 ust. 2 pkt 1 Pzp jest takie, że umowa w sprawie zamówienia

publicznego nie będzie podlegała unieważnieniu nawet w sytuacji, gdy zamawiający zastosował tryb negocjacji

bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki wbrew przesłankom określonym w przepisach Pzp, o ile uprzednio

Page 21: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 21 z 58

zamawiający ten skorzystał z możliwości publikacji ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy, dochował terminu

wstrzymania się z zawarciem umowy i pozostawał w usprawiedliwionym przekonaniu, że jego działanie jest

zgodne z prawem („miał uzasadnione podstawy, aby sądzić, że działa zgodnie z ustawą”).

Pozostawanie zamawiającego w usprawiedliwionym przekonaniu, że jego działanie jest zgodne z prawem

to sytuacja, gdy zamawiający podejmując decyzję o wyborze trybu zamówienia z wolnej ręki działa z

należytą starannością.

Wykazanie, że zamawiający „miał uzasadnione podstawy, aby sądzić, że działa zgodnie z ustawą”, powinno

wynikać ze stanu faktycznego i prawnego, a w konsekwencji uzasadnienia faktycznego i prawnego wyboru trybu

zamówienia z wolnej ręki, a także potwierdzających to dowodów. Uzasadnienie faktyczne i prawne wyboru trybu

zamówienia z wolnej ręki stanowi bowiem podstawę podjęcia decyzji przez kierownika zamawiającego o

zastosowaniu tego trybu udzielenia zamówienia (kierownik zamawiającego dokonuje wyboru trybu zamówienia z

wolnej ręki na podstawie przygotowanego uzasadnienia faktycznego i prawnego).

Uzasadnienie faktyczne i prawne wyboru trybu zamówienia z wolnej ręki zawiera również treść ogłoszenia o

zamiarze zawarcia umowy.

Przebudowa ciągu dróg

powiatowych z przebudową mostu i

budową mostu to jeden obiekt

budowlany

W informacji z dnia 12 września 2014 r. o wyniku kontroli doraźnej następczej UZP/DKUE/KD/12/20141 Prezes

Urzędu Zamówień Publicznych (dalej jako „Prezes UZP”) stwierdził, że roboty budowlane polegające na

„Przebudowie ciągu dróg powiatowych nr 1033K i 2186K z przebudową mostu nr 86 w K. i budową mostu nr 73 w

1 https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0021/24645/KD_12_14.pdf

Page 22: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 22 z 58

T.” oraz „Przebudowie ciągu dróg powiatowych nr 2191K i nr 2189K” to jedno zamówienia, którego wartość ustala

się łącznie. W ocenie Prezesa UZP podstawą ustalenia, czy określone prace stanowią jedno zamówienie na

roboty budowlane czy też zamówienia odrębne, nie mógł być projekt budowlany tylko zakres planowanych prac

budowlanych (przedsięwzięcia budowlanego).

Prezes UZP zwrócił uwagę, że „Dla ustalenia, czy w danym przypadku mamy do czynienia z jednym

zamówieniem, czy też z odrębnymi zamówieniami konieczna jest analiza okoliczności konkretnego przypadku. W

tym celu należy posługiwać się takimi kryteriami jak tożsamość przedmiotowa zamówienia (dostawy, usługi roboty

budowlane tego samego rodzaju i o tym samym przeznaczeniu), tożsamość czasowa zamówienia (przewidzenie

przez zamawiającego pełnego zakresu przedmiotowego zamówień sfinansowanych i udzielanych w znanej

zamawiającemu perspektywie czasowej) i możliwość wykonania zamówienia przez jednego wykonawcę.

Pomocną (ale nie decydującą) dla ustalenia tożsamości przedmiotowej zamówienia może być definicja robót

budowlanych zawarta w ustawie Pzp. Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy Pzp, obowiązującym w momencie wszczęcia

przedmiotowych postępowań, przez roboty budowlane należy rozumieć wykonanie albo zaprojektowanie i

wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, a także realizację

obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, za pomocą dowolnych

środków, zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego. (…)

Prezes UZP zwrócił również uwagę, że „obiekt budowlany” oznacza wynik robót budowlanych lub inżynieryjnych,

traktowanych jako całość, które może samodzielnie spełniać określoną funkcję gospodarczą lub techniczną,

żaden projekt budowlany nie może być podstawą do dzielenia robót budowlanych w celu uniknięcia stosowania

dyrektywy, a pojęcia projektu budowanego w rozumieniu przepisu dyrektywy nie należy utożsamiać z przyjętym

na gruncie polskiego prawa budowlanego pojęciem projektu budowlanego jako dokumentacji wykonania robót.

Pojęcie projektu budowlanego wywodzące się z prawa unijnego ma bowiem swoiste znaczenie, które można

interpretować jako określone przedsięwzięcie budowlane. Niedopuszczalne jest zatem działanie zamawiającego

polegające na dokonaniu podziału robót objętych zamierzonym przedsięwzięciem budowlanym. Niedozwolone

byłoby zatem np. wydzielenie do odrębnych postępowań robót budowlanych objętych osobnymi projektami

budowlanymi (w rozumieniu prawa budowlanego) w ten sposób, by następnie poprzez odrębne oszacowanie

wartości robót budowlanych w oparciu o te projekty udzielać kilku zamówień z pominięciem przepisów dyrektywy.

Stąd to nie projekt budowlany powinien być podstawą dla ustalenia, czy określone prace stanowią jedno

zamówienie na roboty budowlane czy też zamówienia odrębne. Wyznacznikiem tym powinien być natomiast

zakres planowanych prac budowlanych (przedsięwzięcia budowlanego). Chodzi bowiem o to, by jako jedno

zamówienie traktowane były wszystkie prace, które zmierzają do realizacji (albo np. poprawy stanu) obiektu

budowlanego rozumianego jako obiekt lub kompleks obiektów spełniających określoną funkcję techniczno-

Page 23: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 23 z 58

użytkową.

Mając na uwadze powyższe, Prezes UZP stwierdził, że „przedmiotem zamówienia zarówno w postępowaniu nr 1,

jak i nr 2 jest przebudowa ciągu dróg powiatowych oraz - w postępowaniu nr 1 - modernizacja mostów.

Szczegółowy zakres robót budowlanych w obu zamówienia jest bardzo zbliżony, natomiast połączenie

przebudowy drogi i mostów w jednym zamówieniu świadczy o tym, iż jest możliwa realizacja obu elementów

przez tego samego wykonawcę, co świadczy o istotnym podobieństwie w zakresie sposobu realizacji ww. robót.

Nie ulega zatem wątpliwości, że roboty budowlane objęte przedmiotowymi zamówienia są tego samego rodzaju i

o tym samym przeznaczeniu. Zatem obydwa zamówienia należy potraktować łącznie jako realizację jednego

obiektu budowlanego („budowla stanowiącą całość techniczno-użytkową” - w myśl przepisów Prawa

budowlanego; „wynik robót budowlanych lub inżynieryjnych, traktowanych jako całość, które może samodzielnie

spełniać określoną funkcję gospodarczą lub techniczną” - w myśl przepisów prawa unijnego), czy też jako jedno

przedsięwzięcie budowlane (w myśl przepisów prawa unijnego), polegające na remoncie dróg i mostów na

określonym obszarze, udzielane przez tego samego zamawiającego i mające takie samo przeznaczenie

techniczne - funkcję transportową. Jest to tym bardziej uzasadnione, że odcinek drogi nr (…) - zamówienie nr 1 -

jest połączony (stanowi jedną całość) z odcinkiem drogi nr (…) - zamówienie nr 2. Ww. odcinki dróg przebiegają

wprawdzie przez dwie różne gminy, nie może to jednak stanowić uzasadnienia dla rozdzielenia zamówień

tożsamych przedmiotowo i oddzielnego oszacowania ich wartości”.

Prezes UZP nie zgodził się z zamawiającym, że „modernizowane ciągi dróg oraz most stanowią kilka odrębnych

obiektów budowlanych. Po pierwsze, sam zamawiający połączył w ramach jednego zamówienia roboty

budowlane dotyczące dróg i przebiegających w ich sąsiedztwie mostów, co oznacza, że uznał je łącznie za jeden

obiekt budowlany o tym samym przeznaczeniu, którego wartość szacunkową należy zsumować. Po drugie,

funkcjonalną całość robót budowlanych w niniejszej sprawie stanowi połączony ciąg dróg wraz z mostami, nie zaś

odrębnie poszczególne odcinki dróg w tym samym powiecie”.

W ocenie Prezesa UZP „W odniesieniu do przesłanki dotyczącej tożsamości czasowej należy podkreślić, że w

momencie wszczęcia postępowania nr 1 zamawiający posiadał wiedzę co do pełnego zakresu i wartości obydwu

zamówień. Potrzeba udzielenia obydwu zamówień uwidoczniła się już w momencie złożenia wspólnego wniosku

o dofinansowanie przedsięwzięcia w 2008 r. Wprawdzie zakres zamówienia nr 2 uległ rozszerzeniu w stosunku

do pierwotnie przedstawionego w ww. wniosku, jednak nie sposób uznać, że w momencie wszczęcia pierwszego

postępowania (17.03.2010 r.) zamawiający nie miał wiedzy o nowych robotach wchodzących w skład zamówienia

nr 2, zważywszy, iż wniosek o dofinansowanie zamówienia nr 2 został złożony w dniu 12.02.2010 r.”. oraz

„Przewidując potrzebę udzielenia dwóch tożsamych przedmiotowo zamówień, zamawiający miał obowiązek

Page 24: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 24 z 58

oszacować łącznie ich wartość, niezależnie od kwestii otrzymania decyzji o dofinansowaniu tych zamówień.

Należy przy tym zauważyć, że ustawa Pzp przewiduje możliwość unieważnienia wszczętego postępowania w

razie nieprzyznania środków na dofinansowanie (art. 93 ust. 1a). Niedopuszczalna jest interpretacja wskazująca,

że ilość projektów skierowanych do dofinansowania przekłada się wprost na liczbę zamówień i sposób

szacowania ich wartości.

Przyjęcie powyższej interpretacji prowadzi bowiem do sytuacji, że o sposobie szacowania wartości zamówień i

ewentualnie dzielenia ich na części nie będą decydowały obiektywne przesłanki, lecz subiektywne działania

zamawiającego, np. w zakresie liczby składanych wniosków, terminów ich składania, zakresu przedmiotowego

wniosków itd. Powyższe znalazło odzwierciedlenie w przedmiotowym stanie faktycznym, gdzie późniejsze

otrzymanie decyzji o dofinansowaniu zamówienia nr 2 wynikało z późniejszego złożenia wniosku o

dofinansowanie, a więc z czynności i decyzji samego zamawiającego. Nie jest wykluczone, że gdyby

zamawiający złożył dwa wnioski jednocześnie, otrzymałby pozytywną decyzję w tym samym czasie”. Prezes UZP

uznał również, że została spełniona przesłanka odnosząca się do możliwości realizacji obu przedmiotów

zamówienia przez jednego wykonawcę, ponieważ wykonawcy, którzy złożyli najkorzystniejsze oferty w pierwszym

postępowaniu, brali jednocześnie udział w drugim postępowaniu. Ponadto, jak wynika ze stanu faktycznego obu

postępowań, także pozostali wykonawcy biorący udział w pierwszym z nich, składali następnie oferty w ramach

drugiego postępowania. Zamawiający nie wniósł zastrzeżeń do wyników kontroli.

WARTO WIEDZIEĆ O TYM, ŻE …

Czy będzie naruszeniem przepisów Pzp zamieszczenie SIWZ na stronie internetowej w dniu 27 grudnia, jeżeli ogłoszenie o zamówieniu

zostanie opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 24 grudnia? (zobacz przeciwne stanowiska Krajowej Izby

Odwoławczej)

Czy w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej kształtuje się nowa linia orzecznicza dotycząca wniesienia wadium przez wykonawców

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia?

Zamawiający może obalić zarzut naruszenia art. 29 ust. 2 Pzp jeśli wykaże, że opis przedmiotu zamówienia ma źródło w jego uzasadnionych

potrzebach

Page 25: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 25 z 58

Wezwanie do złożenia, uzupełnienia lub

poprawienia lub do udzielania wyjaśnień

oświadczeń i dokumentów potwierdzających

spełnianie warunków udziału w postępowaniu

Jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1 Pzp, oświadczeń lub dokumentów

potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp, lub innych dokumentów niezbędnych do

przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty są niekompletne, zawierają błędy lub budzą

wskazane przez zamawiającego wątpliwości, zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia

lub do udzielania wyjaśnień w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub

poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie

postępowania.

Przepisy Pzp nie przewidują natomiast zwrócenia się wykonawcy do zamawiającego o wyjaśnienie wezwania do

uzupełnienia w trybie art. 26 ust. 3 Pzp (zob. wyrok z dnia 24 listopada 2014 r., KIO 2353/14).

Termin, który zamawiający może wyznaczyć na złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub do udzielania

wyjaśnień oświadczeń i dokumentów, o których mowa w art. 26 ust. 3, lub pełnomocnictw nie został przez

ustawodawcę określony. Wezwanie do uzupełnienia dokumentów musi być jednoznaczne i zrozumiałe dla

wykonawcy, tak aby był on w stanie stwierdzić, jakich oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust.

1 Pzp, zamawiający żąda w wezwaniu. Treść wezwania nie może prowadzić do sytuacji, w której wykonawca

zmuszony będzie domyślać się, w jakim zakresie ma zostać dokonane uzupełnienie, dlatego w wezwaniu

zamawiający musi wskazać, jakich wymaganych przez zamawiającego oświadczeń lub dokumentów, o których

mowa w art. 25 ust. 1 Pzp, wykonawca nie złożył lub złożył z błędami, a także na czym polega błąd w tych

oświadczeniach lub dokumentach, a w przypadku pełnomocnictwa - na czym polega wadliwość pełnomocnictwa.

W wyroku z dnia 2 lipca 2014 r., KIO 1208/14 Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że „Wezwanie do

uzupełniania dokumentów powinno szczegółowo, precyzyjnie, w sposób jednoznaczny wskazywać, co do jakich

dokumentów (bądź braków dokumentów) załączonych do oferty Zamawiający ma zastrzeżenia. W przypadku

Page 26: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 26 z 58

niewykazania w ofercie spełnienia warunków udziału w postępowaniu Zamawiający powinien określić, jakiego

dokumentu brakuje, na potwierdzenie którego z warunków, bądź w jakim dokumencie jest błąd, względnie czy

dokument nie potwierdza spełnienia danego warunku. Zamawiający powinien wskazać, czy błąd/nieścisłość/brak

upatruje w wykazie prac, czy w dokumentach go poświadczających. Jedynie precyzyjne wezwanie, w razie braku

satysfakcjonującej odpowiedzi, może prowadzić do wykluczenia wykonawcy z postępowania. Precyzyjnym

wezwaniem nie jest przytoczenie opisu spełnienia warunków udziału z SIWZ czy opis formy dokumentów, które

Zamawiający uzna za dowody na potwierdzenie spełnienia warunków udziału w postępowaniu”.

W wyroku z dnia 19 maja 2014 r., KIO 846/14 Krajowa Izba Odwoławcza uznała natomiast, że „Zgodnie z

utrwalonym orzecznictwem Izby, wezwanie kierowane do wykonawcy w tym trybie powinno obejmować

precyzyjne i jednoznaczne wskazanie, jakie elementy warunku udziału w postępowaniu nie zostały wykazane i

dlaczego. W ocenie Izby, z obowiązku wezwania, o którym mowa w art. 26 ust. 3 p.z.p., nie zwalnia

zamawiającego fakt, iż odwołujący samodzielnie uzupełnił dokumenty (...). W świetle ww. przepisu jedynymi

okolicznościami, które uprawniają zamawiającego do rezygnacji z obowiązku wezwania jest konieczność

unieważnienia postępowania lub konieczność odrzucenia oferty odwołującego. Wezwanie do uzupełnienia

dokumentów może mieć miejsce tylko jeden raz, (chociaż wprost nie wynika to z treści art. 26 ust. 3 P.z.p.) w

odniesieniu do tego samego dokumentu. Ponowione wezwanie do uzupełnienia dokumentów - w przypadku

nieprecyzyjnego lub nieprawidłowego pierwszego wezwania nie stanowi wezwania drugiego, lecz nadal jest

pierwsze, gdyż tylko takie wezwanie odzwierciedla prawidłowe zastosowanie się Zamawiającego do obowiązku

wynikającego z art. 26 ust. 3 P.z.p.

Dokonanie wezwania w sposób ogólny, bez wskazania konkretnych problemów występujących w ocenie

Zamawiającego, nie może pociągać za sobą negatywnych konsekwencji dla wykonawcy, co potwierdza

orzecznictwo, np: wyrok KIO z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 1530/08, wyrok KIO z dnia 19

października 2011 r., sygn. akt: KIO 2148/11, wyrok KIO z dnia 14 lipca 2010 r., sygn. akt: KIO 1359/10; wyrok

KIO z dnia 19 października 2011 r., sygn. akt: KIO 2148/11; wyrok KIO z dnia 10 sierpnia 2010 r., sygn. akt: KIO

1582/10; wyrok KIO z dnia 10 sierpnia 2010 r., sygn. akt: KIO 1582/10.”.

Termin składania oświadczeń lub dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 Pzp

Termin, o którym mowa w art. 26 ust. 3 Pzp powinien być realny i umożliwić wykonawcom uzupełnienie żądanych

przez zamawiającego oświadczeń, dokumentów lub pełnomocnictw. Zamawiający określając termin, o którym

mowa w art. 26 ust. 3 Pzp, powinien uwzględnić dzień, w którym wykonawca przy zachowaniu należytej

staranności powinien zapoznać się z treścią wezwania oraz możliwości wykonawcy co do uzupełninia

Page 27: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 27 z 58

wymaganych oświadczeń i dokumentów w terminie wskazanym w wezwaniu. W wyroku z dnia 15 kwietnia 2014

r., KIO 691/14 Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że „Odpowiedni termin to (…) termin, który jest realny do

dochowania w danej sytuacji. Niewątpliwie termin do uzupełnienia dokumentów doręczony w piątek po południu, a

upływający w poniedziałek, jest terminem krótkim. Choć formalnie trzydniowy, w praktyce skraca się do jednego

dnia. (…). Zasadą oczywiście jest, że wykonawca powinien dysponować wszystkimi dokumentami w dniu

składania ofert, jednak skoro ustawodawca dopuścił uzupełnianie dokumentów - nie można wykluczyć, że w

niektórych przypadkach zajdzie konieczność pozyskania dokumentu od osoby trzeciej; wykonawca dopiero po

otrzymaniu wezwania może się zorientować, o jaki dokument chodzi.”.

W wyroku KIO z dnia 26 czerwca 2013 r., KIO 1393/13, Krajowa Izba Odwoławcza odnosząc się do stanowiska

odwołującego, że termin określony w wezwaniu przypadał w trakcie tzw. „długiego weekendu” uznała, że

„odwołujący jako uczestnik postępowania o udzielenie zamówienia winien był przewidzieć, że również w trakcie

trwania, jak to określono tzw. „długiego weekendu”, może wystąpić konieczność uzupełnienia dokumentów lub

udzielenia wyjaśnień w ramach omawianego postępowania, a zatem nie na nikim innym, a właśnie na

odwołującym spoczywał ciężar zapewnienia niezakłóconej pracy w spółce, a także zorganizowanie pracy w ten

sposób, aby umożliwić wywiązanie się spółce z wszelkich obowiązków związanych z przedmiotowym

postępowaniem.”.

W wyroku z dnia 11 kwietnia 2014 r., KIO 631/14 Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła natomiast, że

„Wyznaczenie wykonawcy na uzupełnienie dokumentów terminu kilkudniowego w warunkach postępowań o

udzielenie zamówienia publicznego i szybkości tego postępowania i generalnie krótkich terminów ustawowych nie

jest czymś nadzwyczajnym. Istotą wezwania do uzupełniania dokumentów jest możliwość przedłożenia przez

wykonawcę dokumentów, które miały potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu (bądź też

dokumentów przedmiotowych), które wykonawca powinien posiadać już w momencie upływu terminu składania

ofert czy wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Oczekiwanie ze strony wykonawcy,

prezentowane w treści rozpoznawanego przez Izbę odwołania, że termin na uzupełnienie dokumentów musi

pozwolić wykonawcy na pozyskanie nowych osób i odpowiednich dla nich dokumentów dla potwierdzenia

spełniania warunków udziału w postępowaniu, jest nieuprawnione. Wykonawca przede wszystkim na dzień

składania ofert (upływ terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu) powinien

dysponować określonym potencjałem i dokumentami go potwierdzającymi.”.

Page 28: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 28 z 58

Wezwanie do złożenia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp, lub

pełnomocnictw jest czynnością jednokrotną

Wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 Pzp jest traktowane jako czynność jednokrotna i ponowne wzywanie

wykonawcy nie jest dopuszczalne (zob. wyroki: z dnia 20 lipca 2012 r., KIO 1418/12, z dnia 27 stycznia 2009 r.,

KIO/UZP 27/09). Zamawiający jest obowiązany wezwać wykonawcę ponownie do złożenia, uzupełnienia lub

poprawienia lub do udzielania wyjaśnień, jeżeli treść pierwszego wezwania może wprowadzić wykonawcę w błąd i

spowodować, że wykonawca nie złoży lub nie uzupełni wymaganego oświadczenia lub dokumentu lub nie dokona

prawidłowego poprawienia wymaganego oświadczenia lub dokumentu. Wykonawca nie może być również

obciążany skutkami niejednoznacznego wezwania zamawiającego. Treść wezwania nie może prowadzić do

sytuacji, gdy wykonawca zmuszony będzie domniemywać, jakie oświadczenia lub dokumenty powinien uzupełnić.

Istota kary umownej, zwłoka, czy opóźnienie,

wysokość kary umownej a rażąco

wygórowana kara umowna

Istota kary umownej

Stosowanie kary umownej wynika z możliwości dochodzenia zapłaty kwoty pieniężnej za niewykonanie lub

nienależyte wykonanie zamówienia publicznego. Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można bowiem zastrzec w umowie,

że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego

nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Kara umowna to swego rodzaju odszkodowanie służące

naprawieniu szkody wyrządzonej wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.

Stosownie do art. 471 k.c. przesłanką uzasadniającą zwolnienie dłużnika od obowiązku naprawienia szkody

wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania jest wykazanie przez niego, że niewykonanie

lub nienależyte, wykonanie jest następstwem okoliczności za które nie ponosi on odpowiedzialności. W

konsekwencji w razie kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania zobowiązania, kara należy się

jedynie, gdy dojdzie do zwłoki dłużnika (art. 476 k.c.). Dłużnik (wykonawca) może się uwolnić od obowiązku

Page 29: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 29 z 58

zapłaty kary umownej, jeżeli obali wynikające z art. 471 k.c. domniemanie, że opóźnienie w spełnieniu

świadczenia jest następstwem okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 473 § 1 k.c. strony mogą umownie rozszerzyć odpowiedzialność dłużnika. Jeżeli w umowie w

sprawie zamówienia publicznego zamawiający zastrzegł kary umowne w każdym wypadku niewykonania

zobowiązania, bez znaczenia dla obowiązku zapłaty kary umownej będą przyczyny, które spowodowały

niedotrzymanie przez wykonawcę terminu wykonania zobowiązania. Odpowiedzialność wykonawcy w zakresie

kary umownej bez względu na przyczynę niewykonania przedmiotu zamówienia musi być w umowie wyraźnie

określona, ponieważ nie ma podstaw do dorozumienia rozszerzonej odpowiedzialności dłużnika (zob. wyrok Sądu

Najwyższego z dnia 6 października 2010 r., II CSK 180/10). Kara umowna przysługuje także w takim przypadku

gdy zamawiający nie poniósł żadnej szkody z powodu nienależytego wykonania umowy mimo, że przepis mówi o

prawie do kary „bez względu na wysokość poniesionej szkody” (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z

dnia 18 lutego 2015 r., I ACa 967/14).

Opóźnienie, czy zwłoka

Jeśli uchybienie wykonawcy polega na niedotrzymaniu terminu wykonania zamówienia publicznego, kara

umowna, w razie jej zastrzeżenia, typowo należna jest za opóźnienie albo za zwłokę wykonawcy.

W przypadku zastrzeżenia kary umownej za opóźnienie znaczenie mają przyczyny leżące u podstaw opóźnienia

oraz zawinienie dłużnika (wykonawcy). Zwłoka w rozumieniu art. 476 k.c. jest opóźnieniem kwalifikowanym

dłużnika, wynikającym z okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Opóźnienie nie jest zwłoką tylko

wówczas, gdy wykonawca udowodni, że nastąpiło z przyczyn za które on odpowiedzialności nie ponosi, natomiast

zamawiający musi tylko wykazać, że dostawa, usługa lub robota budowlana nie została wykonana w terminie.

Zamawiającego nie obciąża natomiast dowód, że przybrało ono postać zwłoki. Przy czym ocena, czy chodzi o

okoliczności, za które wykonawca ewentualnie odpowiada, powinna być dokonana według ogólnych zasad

odpowiedzialności dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania2.

Zgodnie z art. 476 k.c. dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie

jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Nie dotyczy to

wypadku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik

odpowiedzialności nie ponosi. Z art. 476 k.c. należy zatem wyprowadzić wniosek, że wykonawca dopuszcza się

2 Tak w wyrokach Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 maja 2006 r., I ACa 1229/05, z dnia 22 czerwca 2006 r., I ACa 2321/05, z dnia 29 września 2010 r., V ACa 208/10 oraz wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 września 2011 r., V CSK 427/10 oraz z dnia 4 lutego 2011 r., III CSK 161/10.

Page 30: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 30 z 58

zwłoki, jeżeli opóźnia się z wykonaniem zamówienia publicznego, a opóźnienie to jest następstwem okoliczności,

za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Z przepisu art. 476 k.c. wynika domniemanie prawne, że nie

dotrzymując terminu, wykonawca pozostaje w zwłoce, czyli niewykonanie przedmiotu zamówienia publicznego w

terminie wynikło z przyczyn, za które wykonawca odpowiada. Wobec tego zamawiający nie musi udowadniać, że

niedotrzymanie terminu wykonania zamówienia publicznego jest spowodowane okolicznościami, za które

wykonawca odpowiada. Obowiązkiem zamawiającego jest tylko wykazanie, że termin wykonania zamówienia

publicznego upłynął bezskutecznie. Jeżeli wykonawca twierdzi, że nie popadł w zwłokę, lecz w opóźnienie zwykłe

niestwarzające negatywnych dla niego następstw prawnych, topo winien tę okoliczność wykazać.

Dla zwłoki decydujące znaczenie ma okoliczność, że jest to uchybienie terminowi świadczenia, za które

wykonawca ponosi odpowiedzialność. Zwłoka jest szczególnym przypadkiem nienależytego wykonania

zobowiązania, natomiast podstawową okolicznością obciążającą wykonawcę jest także w tym wypadku jego wina

nieumyślna w postaci niedbalstwa. Zgodnie bowiem z art. 472 k.c., jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z

czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.

W wyroku z dnia 16 stycznia 2013 r., II CSK 331/12, Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że obowiązek zapłaty kary

umownej za opóźnienie powstaje wówczas, gdy naruszenie zobowiązania powstało na skutek okoliczności, za

które dłużnik ponosi odpowiedzialność. W wyroku II CSK 331/12 Sąd Najwyższy wskazał również, że nie można

żądać kary umownej, gdy dłużnik obalił wynikające z art. 471 K.c. domniemanie, że opóźnienie w spełnieniu

świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Zastrzec należy, że

dochodząc kary umownej w opisywanym przypadku, wierzyciel nie musi udowadniać, że nieterminowe wykonanie

zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. To dłużnika obciąża

natomiast dowód braku odpowiedzialności za wskazane zdarzenie. Powyższe nie oznacza, iż nie jest możliwe

przyjęcie w umowie, że odpowiedzialność dłużnika (wykonawcy) jest szersza i obejmuje nawet okoliczności

niezawinione przez niego. Przepis art. 472 K.c. statuuje odpowiedzialność dłużnika w reżimie odpowiedzialności

kontraktowej na zasadzie winy (za niezachowanie należytej staranności). Przepis ten ma jednak charakter

względnie obowiązujący dopuszcza więc możliwość modyfikowania granicy i zasady odpowiedzialności dłużnika.

Dłużnik może więc przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania z powodu

oznaczonych okoliczności, także tych niezależnych od niego (art. 473 § 1 k.c.). Dla osiągnięcia takiego rezultatu

bardzo istotny jest właściwy sposób redakcji poszczególnych postanowień umownych. Powinien z nich wynikać, w

sposób nie budzący wątpliwości, zamiar stron rozszerzenia odpowiedzialności dłużnika za niewykonanie

zobowiązania. Redagując umowę, należy mieć więc na względzie, że zastrzeżenie w umowie kary umownej „za

opóźnienie”, bez wskazania dodatkowych przesłanek zmiany reżimu odpowiedzialności dłużnika

(zamawiającego), niekoniecznie oznacza, iż wierzyciel (zamawiający) będzie miał możliwość skutecznego

Page 31: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 31 z 58

dochodzenia kary umownej w każdym przypadku opóźnienia się dłużnika (wykonawcy) w wykonaniu

zobowiązania (zamówienia publicznego).

Skoro nienależyte wykonanie umowy zostało spowodowane okolicznościami, za które odpowiedzialność ponos i

wyłącznie wierzyciel (zamawiający) to dłużnik (wykonawca) nie może być zobowiązany do zapłaty kary umownej

(zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2013 r., I CSK 748/12, LEX nr 1378171).

Do kategorii przesłanek negatywnych kary umownej zalicza się brak winy dłużnika.

Wykazanie przez dłużnika brak winy powoduje uchylenie obowiązku świadczenia kary umownej w tych

stosunkach zobowiązaniowych, w których dłużnik odpowiada na zasadzie winy. Podkreślić należy, że użycie

ogólnego sformułowania o karze umownej „za opóźnienie” także nie czyni jej niezależną od przyczyn

niedochowania terminu spełnienia świadczenia.

Od kary umownej odróżnić należy dopuszczalne zastrzeżenie o charakterze gwarancyjnym, nakładające

obowiązek zapłaty określonej kwoty pieniężnej w razie niewykonania (niewłaściwego wykonania) zobowiązania

wskutek okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności, do którego nie stosuje się przepisów o karze

umownej. Taki charakter będzie miało postanowienie umowne w brzmieniu „za uchybienie terminu”, „bez względu

na przyczynę niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązania”.

Nie ma przeszkód prawnych, aby wykonawca, na podstawie art. 473 § 1 k.c. przyjął w umowie odpowiedzialność

za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania także z powodu okoliczności niezawinionych.

Możliwość rozszerzenia (zaostrzenia) zakresu odpowiedzialności wykonawcy jest nieograniczona, ponieważ art.

473 § 1 k.c. w tym zakresie nie określa żadnych granic.

Za dopuszczalną należy uznać także możliwość, że odszkodowanie za nienależyte wykonanie umowy może

przysługiwać zamawiającemu, jeżeli niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy będzie następstwem innych

okoliczności, niż tylko zawinione zachowanie wykonawcy. Jeżeli postanowienia zawartej umowy w sprawie

zamówienia publicznego określają rozszerzony zakresu odpowiedzialności w stosunku do uregulowanej

ustawowo i zastrzegają karę umowę z tytułu opóźnienia w wykonaniu lub nienależytym wykonaniu umowy, to bez

znaczenia są przyczyny, które spowodowały niedotrzymanie przez wykonawcę terminu wykonania przedmiotu

umowy i ocena czy opóźnienie ma formę kwalifikowaną, zależną od winy.

Page 32: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 32 z 58

Wysokość kary umownej a rażąco wygórowana kara umowna

Sąd może miarkować karę umowną w dwóch przypadkach określonych w art. 484 § 2 k.c. Jeżeli zobowiązanie

zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej; to samo dotyczy wypadku,

gdy kara umowna jest rażąco wygórowana, a także gdy pomiędzy odszkodowaniem, jakie wierzyciel otrzymałby w

razie dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych, a karą umowną zachodzi rażąca dysproporcja.

W wyroku z dnia 14 sierpnia 2014 r., I ACa 351/14, Sąd Apelacyjny w Katowicach zwrócił uwagę, że „Pojęcie

rażącego wygórowania kary umownej jest zwrotem niedookreślonym, brak jednoznacznego wskazania kryteriów

rozstrzygających o nadmiernej wysokości kary ma na celu uelastycznienie stosowania konstrukcji miarkowania.

Sąd ma zatem możliwość dostosowania przyjętych kryteriów oceny do występujących postanowień kontraktowych

dotyczących kary umownej, do okoliczności faktycznych i skutków niewykonania lub nienależytego wykonania

zobowiązania. Najbardziej ogólnym kryterium oceny jest stosunek pomiędzy wysokością kary umownej, a

wartością całego zobowiązania głównego. Dopuszczalne jest również przyjęcie jako punktu odniesienia wartości

świadczenia spełnionego przez dłużnika z opóźnieniem. Dokonując oceny wysokości kary umownej sąd może

brać również pod rozwagę takie elementy jak zakres i czas trwania naruszenia przez dłużnika powinności

kontraktowych, wagę naruszonych postanowień kontraktowych, zagrożenie dalszymi naruszeniami powinności

kontraktowych, zgodny zamiar stron w zakresie ustalenia celu zastrzeżenia kary w określonej wysokości. Z

konstrukcji drugiej przesłanki, tj. wykonania zobowiązania w znacznej części wynika natomiast, że punktem

odniesienia jest pełne wykonanie zobowiązania przez dłużnika.”.

Rażąco wygórowana kara umowna to zarówno sytuacja, gdy zachwiana zostanie relacja pomiędzy wysokością

wynagrodzenia za wykonanie zobowiązania a wysokością kary umownej zastrzeżonej za opóźnienie w wykonaniu

przedmiotu umowy, z uwzględnieniem okresu opóźnienia, jak i wtedy (co jest zasadniczym kryterium miarkowania

kary umownej z uwagi na jej rażące wygórowanie), gdy zachwiany został stosunek wysokości zastrzeżonej kary

umownej do wysokości doznawanej szkody (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2007 r., V CSK

139/07 oraz uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2003 r., III CZP 61/03). Kara

umowna jest bowiem surogatem odszkodowania, zastrzeżonym w określonej wysokości i nie może prowadzić do

nieuzasadnionego wzbogacenia wierzyciela (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 września

2010 r., V ACa 267/10).

W wyroku z dnia 27 lutego 2013 r., I ACa 99/13, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zwrócił uwagę, że „Rozważając

zasadność żądania miarkowania kary umownej należy mieć na uwadze, że art. 484 § 2 k.c. statuuje wyjątek od

zasady pacta sunt servanda i od regulacji określonej w przepisach art. 3531 k.c., art. 354 § 1 k.c. oraz od

Page 33: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 33 z 58

sformułowanej w art. 484 § 1 k.c. zasady, że w razie wyrządzenia wierzycielowi szkody przysługuje mu kara

umowna w zastrzeżonej wysokości, bez względu na wysokość tej szkody. Nie może być więc interpretowany

rozszerzająco. Ustawodawca nie wskazał stanów faktycznych uzasadniających miarkowanie kary umownej,

pozostawiając ich ustalenie uznaniu sędziowskiemu uwzględniającemu okoliczności konkretnej sprawy. Jak

wynika z orzecznictwa norma ta może znaleźć zastosowanie zawsze wówczas, gdy w świetle oceny określonego

stanu faktycznego można mówić o tym, że kara umowna w zastrzeżonej wysokości jawić się będzie jako

nieadekwatna. Katalog kryteriów pozwalających na zmniejszenie kary umownej nie jest zamknięty. Stosując

instytucję miarkowania, sąd powinien mieć na względzie podstawowe funkcje kary umownej, jakimi są funkcja

stymulująca wykonanie zobowiązania, funkcja represyjna w postaci sankcji za niewykonanie lub nienależyte

wykonanie umowy oraz funkcja kompensacyjna, polegająca na naprawieniu szkody, jeśli wierzyciel ją poniósł, bez

konieczności precyzyjnego wyliczania jej wysokości, co znakomicie ułatwia realizację dochodzonego

uprawnienia.”. Ponadto, Sąd zwrócił uwagę, że „Najbardziej ogólnym wyznacznikiem jest stosunek pomiędzy

wysokością kary a wartością całego zobowiązania głównego, odniesienie do wartości świadczenia spełnionego

przez dłużnika z opóźnieniem, porównanie jej z wartością szkody powstałej po stronie wierzyciela wskutek

niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Wśród kryteriów miarkowania wskazuje się takie

elementy, jak: zakres i czas trwania naruszenia przez dłużnika powinności kontraktowych; wagę naruszonych

postanowień kontraktowych (obowiązki główne, obowiązki uboczne); zagrożenie dalszymi naruszeniami

powinności kontraktowych (zwłaszcza w razie powiązania kary umownej z obowiązkiem zaniechania określonych

działań przez dłużnika); zgodny zamiar stron w zakresie ustalenia celu zastrzeżenia kary umownej w określonej

wysokości (np. uwypuklenie przez strony funkcji represyjnej).”.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie, w wyroku z dnia 28 listopada 2013 r., I ACa 539/13, LEX nr 1439268, zwrócił

natomiast uwagę, że „Orzecznictwo Sądu Najwyższego dopuszcza możliwość uwzględnienia stosunku między

wysokością kary umownej a wartością wykonanego z opóźnieniem zobowiązania jako miernika oceny wysokości

kary umownej. Wskazuje się przy tym, że jeżeli kara umowna jest równa bądź zbliżona do wartości zobowiązania,

można ją uznać za rażąco wygórowaną (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 maja 1980 r., I CR 229/80,

OSNCP 1980, Nr 12, poz. 243; z dnia 19 kwietnia 2006 r., V CSK 34/06, niepubl., czy z dnia 23 maja 2013 r., IV

CSK 644/12).”.

Ocenę, czy kara w danym przypadku jest rażąco wygórowana w rozumieniu art. 484 § 2 k.c. należy dokonać w

kontekście całokształtu okoliczności sprawy, uwzględniając przedmiot umowy, okoliczności, na jakie kara

umowna została zastrzeżona, cel tej kary, sposób jej ukształtowania, okoliczności, w jakich doszło do sytuacji

uzasadniającej naliczenia kary, wagę i zakres nienależytego wykonania umowy, stopień winy, charakter

negatywnych skutków dla drugiej strony itp. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 24 kwietnia 2014

Page 34: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 34 z 58

r., I ACa 26/14).

W wyroku z dnia 25 września 2013 r., VI Ga 173/13, Sąd Okręgowy w Rzeszowie stwierdził, że „wysokość kary

umownej (12.500 zł), w stosunku do wartości całego zobowiązania głównego (29.000 zł), wynosząc więc blisko

połowę całego wynagrodzenia (43%), stanowiła zbyt znaczącą część wynagrodzenia powodów, biorąc także pod

uwagę skomplikowany zakres zamówienia i czasookres zwłoki.”.

W wyroku z dnia 16 stycznia 2013 r., I ACa 1309/12, Sąd Apelacyjny w Krakowie wskazał natomiast, że

„Judykatura stworzyła swoisty katalog mierników oceny wysokości kar umownych. Jednym z podstawowych, a

jednocześnie najbardziej ogólnych kryteriów, w oparciu o które dokonuje się oceny wysokości kary umownej,

celem stwierdzenia, czy jest ona rażąco wygórowana, jest stosunek pomiędzy wartością kary umownej a

wartością całego zobowiązania głównego. Kryterium miarkowania stanowi także stosunek wysokości zastrzeżonej

kary do wysokości wynagrodzenia wykonawcy (wyrok SA w Katowicach z dnia 17 grudnia 2008 r., V ACa 483/08,

LEX 491137). Do tego kryterium nawiązuje zresztą trafnie Sąd I instancji wskazując, że wyliczona kara umowna

jest rażąco wygórowana, gdyż zachwiana została relacja pomiędzy wysokością wynagrodzenia umownego a

wysokością kary umownej z uwzględnieniem okresu opóźnienia.”. Nie sposób zatem nie przyjąć, że kara umowna

jest również rażąco wygórowana, jeżeli zachwiana zostanie relacja pomiędzy wartością kary umownej za zwłokę

w wykonaniu etapu (części) robót budowlanych a wartością wynagrodzenia za wykonanie tego etapu robót

budowlanych z uwzględnieniem okresu opóźnienia (jeżeli wartość kary umownej za zwłokę w wykonaniu etapu

(części) robót budowlanych jest równa bądź zbliżona do wartości wynagrodzenia za wykonanie etapu robót

budowlanych z uwzględnieniem okresu opóźnienia).

Kary umowne w umowie w sprawie zamówienia

publicznego a zasada równości stron stosunku

zobowiązaniowego w umowie w sprawie

zamówienia publicznego

Zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 3531 k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek

prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku,

ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Należy jednak zwrócić uwagę, że w ramach zamówień

Page 35: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 35 z 58

publicznych zasada swobody umów doznaje trojakiego ograniczenia: po pierwsze zamawiający nie może

swobodnie wybrać kontrahenta, po drugie to zamawiający określa zasady, na których umowę chce zawrzeć, po

trzecie: strony nie mogą swobodnie zmienić umowy już zawartej. Co do drugiego ograniczenia należy zauważyć,

że zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 16 Pzp zamawiający zobowiązany jest zawrzeć w treści specyfikacji istotnych

warunków zamówienia „istotne dla stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy

w sprawie zamówienia publicznego, ogólne warunki umowy albo wzór umowy, jeżeli zamawiający wymaga od

wykonawcy, aby zawarł z nim umowę w sprawie zamówienia publicznego na takich warunkach”. Z art. 36 ust. 1

pkt 16 Pzp wynika, że zamawiający nie tylko jest obowiązany do ustalić warunki umowy, ale również ma

uprawnienie do ich ukształtowania zgodnie ze swoimi potrzebami i wymaganiami. Wskazuje na to wyraźnie treść

art. 36 ust. 1 pkt 16 Pzp: „jeżeli zamawiający wymaga od wykonawcy, aby zawarł z nim umowę w sprawie

zamówienia publicznego na takich warunkach”.

W wyroku z dnia 29 stycznia 2014 r., KIO 69/14, Krajowa Izba Odwoławcza odnosząc się do ograniczenia zasady

swobody umów oraz wysokości kar umownych w umowie w sprawie zamówienia publicznego stwierdziła, że

„Zasada równości stron stosunku zobowiązaniowego podlega modyfikacji i specyficznemu ograniczeniu zasady

swobody umów (art. 3531 k.c.), a pewna nierówność stron umowy w sprawie zamówienia publicznego wynika

wprost z przepisów ustawy zawierającej instrumenty prawne zastrzeżone wyłącznie na korzyść zamawiającego.

Zamawiający działa w interesie publicznym, w celu zaspokojenia potrzeb publicznych i ryzyko niepowodzenia

zamierzonego celu prowadzi do niezaspokojenia uzasadnionych potrzeb szerszej zbiorowości. Zatem, ryzyko

zamawiającego przewyższa normalne ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, które

występuje, gdy umowę zawierają dwaj przedsiębiorcy (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 30 czerwca 2010

r., sygn. akt KIO/UZP 1189/10).

W wyroku z dnia 22 grudnia 2008 r. KIO/UZP 1431/08, Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że „Na gruncie

p.z.p., kara umowna ma szczególne znaczenie. Bardzo istotna jest funkcja rewencyjno - wychowawcza, z punktu

widzenia której, kara umowna ma stanowić zaporę dla dokonywania naruszeń, a skuteczną barierą będzie wtedy,

kiedy jej dolegliwość będzie miała znaczenie, w sensie finansowym, dla wykonawcy.”

W wyroku z dnia 28 kwietnia 2009 r., KIO/UZP 469/09, Krajowa Izba Odwoławcza orzekła, że „Prawo zamówień

publicznych wprowadza ograniczenia swobody umów, bowiem już na etapie Specyfikacji Istotnych Warunków

Zamówienia, zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 16 ustawy P.z.p., Zamawiający zobowiązany jest określić istotne dla

stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy w sprawie zamówienia

publicznego, ogólne warunki umowy albo wzór umowy, jeżeli Zamawiający wymaga od wykonawcy, aby zawarł z

nim umowę na takich warunkach. Zatem to do Zamawiającego należy określenie warunków umowy. W ocenie

Page 36: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 36 z 58

Izby, Zamawiający ma prawo użyć dozwolonych przepisami prawa środków zabezpieczających interes

Zamawiającego, bowiem opóźnienia w realizacji zamówienia, niewykonanie umowy lub jej nienależyte wykonanie

mogą skutkować dla Zamawiającego poważnymi konsekwencjami.”.

Na charakter prewencyjny, szczególnie istotny w realizacji umów dotyczących zamówień publicznych, gdzie

Zamawiający nie może w sposób dowolny wybrać kontrahenta, Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę w

wyroku z dnia 11 listopada 2008 r., KIO/UZP 779/08.

Zachwianie równości stron stosunku cywilnoprawnego w rozumieniu art. 353¹ k.c. poprzez naruszenie zasady

swobody umów nie powoduje samoistnie naruszenia zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz równego

traktowanie wykonawców (art. 7 ust. 1), jeżeli nie dochodzi do zróżnicowania sytuacji danego wykonawcy na

skutek naruszenia tych zasad. O naruszeniu zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania

wykonawców wskutek określonego postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego można mówić w

przypadku, gdy istnieje bezpośredni lub pośredni wpływ na tych postanowień na możliwość ubiegania się

wykonawcy o udzielenie zamówienia na równi z innymi wykonawcami znajdującymi się w identycznej sytuacji

prawnej i faktycznej (zob. wyrok z dnia 1 marca 2014 r., KIO 360/12).

W wyroku z dnia 14 lipca 2011 r., XII Ga 314/11, LEX nr 1124956, Sąd Okręgowy w Gdańsku zwrócił uwagę, że

„(…) warunki umowne są identyczne dla wszystkich Wykonawców. Wykonawca dopuszczony do udziału w

postępowaniu po otrzymaniu SIWZ ma możliwość zapoznania się z nimi i zdecydowania, czy tak ukształtowany

stosunek zobowiązaniowy mu odpowiada i czy chce złożyć ofertę. (…) o ile postanowienia SIWZ nie naruszają

obowiązujących przepisów (a tak jest w niniejszej sprawie), Wykonawca nie może zarzucać Zamawiającemu, że

poszczególne elementy umowy mu nie odpowiadają. Zgodnie z art. 3531 k.c. Wykonawca ma swobodę zawarcia

umowy. Żaden przepis prawa nie nakłada nań obowiązku złożenia oferty w prowadzonym przez Zamawiającego

postępowaniu, ani zmuszania Zamawiającego do zawarcia umowy, której treść mu nie odpowiada. Nie może

zatem kwestionować umowy wyłącznie dlatego, że uważa, iż mogłaby ona zostać sformułowana korzystniej dla

Wykonawcy”. Wobec powyższego w ramach swobody umów Zamawiający może narzucić pewne postanowienia

we wzorze umowy - poprzez określenie terminu realizacji zamówienia - a wykonawca może nie złożyć oferty na

tak postawionych warunkach. Jednak składając ofertę musi wziąć pod uwagę rozszerzony zakres ryzyk i

odpowiednio zabezpieczyć swoje interesy kalkulując cenę ofertową.”.

Zamawiający, jako podmiot uprawniony do właściwie jednostronnego określenia treści umowy w sprawie

zamówienia publicznego, nie może swego prawa podmiotowego nadużywać. Określając treść umowy w sprawie

zamówienia publicznego musi mieć na uwadze ograniczenia wynikające z art. 3531 k.c. oraz art. 5 k.c., zgodnie z

Page 37: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 37 z 58

którym nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym

przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego.

W wyroku z dnia 10 maja 2016 r., KIO 654/16, Krajowa Izba Odwoławcza odnosząc się do wysokości kar

umownych w umowie w sprawie zamówienia publicznego zwróciła uwagę, że „Co do zasady, Zamawiający

uprawniony jest do kształtowania postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego. Przy uwzględnieniu

zasady swobody umów wyrażonej w art. 3531 k.c. strony zawierające umowę, mogą ułożyć stosunek prawny

według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiał się właściwości (naturze) stosunku, ustawie lub

zasadom współżycia społecznego. O ile zasada swobody umów wymaga konsensusu obu stron, o tyle na gruncie

zamówień publicznych doznaje ona trojakiego ograniczenia: po pierwsze - zamawiający nie może swobodnie

wybrać kontrahenta, po drugie - zamawiający określa zasady, na których umowę chce zawrzeć, po trzecie -

strony nie mogą swobodnie zmienić umowy już zawartej.

Drugie z tych ograniczeń wiąże się z regulacją art. 36 ust. 1 pkt 16 ustawy P.z.p., zgodnie z którą zamawiający

zobowiązany jest zawrzeć w treści SIWZ istotne dla stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści

zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego, ogólne warunki umowy albo wzór umowy, jeżeli

zamawiający wymaga od wykonawcy, aby zawarł z nim umowę w sprawie zamówienia publicznego na takich

warunkach.

Wynika z tego również uprawnienie Zamawiającego do ukształtowania postanowień zgodnie z jego potrzebami i

wymaganiami związanymi z celem zamówienia, którego zamierza udzielić. Można zatem powiedzieć, że

zamawiający ma prawo podmiotowe do jednostronnego ustalenia warunków umowy, które zabezpieczą jego

interes w wykonaniu przedmiotu zamówienia zgodnie z jego uzasadnionymi potrzebami.

Krajowa Izba Odwoławcza zgodziła z twierdzeniami, że uprawnienie zamawiającego do ustalenia warunków

umowy nie ma charakteru absolutnego, gdyż zamawiający nie może swego prawa podmiotowego nadużywać

(„Wynika to zarówno z przywołanych powyżej ograniczeń zasady swobody umów, jak i z innej podstawowej

zasady prawa cywilnego, wyrażonej w art. 5 k.c., zgodnie z którą nie można czynić ze swego prawa użytku, który

by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia

społecznego, a takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie

korzysta z ochrony.”).

Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła jednak uwagę, że „Przepisy ustawy P.z.p. modyfikują zasadę równości stron

stosunku zobowiązaniowego i stanowią specyficzne ograniczenie zasady swobody umów (art. 3531 k.c.), co

Page 38: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 38 z 58

znajduje odzwierciedlenie w treści zawieranej umowy. Pewna nierówność stron umowy w sprawie zamówienia

publicznego wynika expressis verbis z przepisów P.z.p. zawierającej instrumenty prawne zastrzeżone wyłącznie

na korzyść Zamawiającego np. zabezpieczenie należytego wykonania umowy przez wykonawcę (art. 147 i nast.

P.z.p.), prawo odstąpienia przez zamawiającego od umowy (art. 145 P.z.p.). Zamawiający działa w interesie

publicznym i ryzyko niepowodzenia zamierzonego w danym postępowaniu celu prowadzi częstokroć do

niezaspokojenia uzasadnionych potrzeb szerszej zbiorowości. Zatem ryzyko Zamawiającego przewyższa

normalne ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, które występuje, gdy umowę zawierają

dwaj przedsiębiorcy.

Wskazać też należy, że Zamawiający może starać się zwiększyć odpowiedzialność wykonawców za należyte

wykonanie zamówienia, obciążyć ich dodatkowym ryzykiem.”. W ocenie składu orzekającego „o ile nie występują

przesłanki wynikające z art. 3531 k.c. (niezgodność umowy z właściwościami stosunku prawnego, ustawą oraz

zasadami współżycia społecznego) nie uchybia zasadzie swobody umów, również z tego powodu, że wobec

wymagań określonych w SIWZ, wykonawca może nie złożyć oferty na ustalonych przez Zamawiającego

warunkach. Zamawiający nie jest także zobligowany do przewidzenia w przyszłej umowie kar umownych dla

siebie samego. Dopuszczalne jest również nakazanie wykonawcy wkalkulowania w cenę oferty kosztów

ewentualnych zmian umowy odnoszących się do opisu przedmiotu zamówienia. Wykonawca wiedząc, że koszty

takich zmian będą leżały po jego stronie, może je uwzględnić w cenie oferty jako potencjalne ryzyko

gospodarcze.”.

Krajowa Izba Odwoławcza nie podzieliła także stanowiska odwołującego, zgodnie z którym kary umowne mogą

przysługiwać wyłącznie gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy nastąpiło z winy wykonawcy oraz

uznała, że „Zamawiający ma prawo do określenia wysokich standardów realizacji zamówienia, ma także prawo

obwarować obowiązki wykonawcy karami umownymi i oczekiwać, że przedmiot umowy zostanie wykonany

zgodnie z postanowieniami umowy.”.

Page 39: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 39 z 58

Wyjaśnianie i zmiana treści specyfikacji

istotnych warunków zamówienia w

trybie przetargu nieograniczonego

Wyjaśnianie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia

Problematyka wyjaśniania i zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (w skrócie również „SIWZ”)

została uregulowana w art. 38 Pzp. Wyjaśnianie i zmiana treści SIWZ co do zasady są czynnościami o

odmiennym celu i znaczeniu. Nie można zatem zgodzić się ze stwierdzeniem zawartym w wyroku z dnia 7

sierpnia 2013 r., KIO 1794/13, że „W przepisach art. 38 P.z.p. nie sformułowano literalnie granicy dzielącej

wyjaśnienia treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, o których stanowi ust. 1 artykułu od zmiany treści,

o której stanowi ust. 4, za wyjątkiem wskazania terminów obligatoryjnego i fakultatywnego udzielenia wyjaśnień,

przyczyn zmiany specyfikacji, jako wymóg uzasadnionego przypadku, czy skutków tych czynności wynikających z

ust. 4a - 6 tego artykułu, które zostały przypisane zmianie specyfikacji, a nie wyjaśnieniom, co powinno być brane

pod uwagę przy podejmowaniu określonej czynności.”. Każdorazowo jeżeli wyjaśnienia treści SIWZ prowadzą do

nadania jej zapisom nowego znaczenia mamy do czynienia z modyfikacją jej treści (zob. wyrok z dnia 8 marca

2011 r., KIO 368/11). Na kwestię wyjaśnień i zmiany treści SIWZ zwróciła uwagę Krajowa Izba Odwoławcza w

wyroku z dnia 2 czerwca 2010 r. KIO 917/10 stwierdzając, że „W przypadkach, gdy wyjaśnienia nie wpływają na

zmianę treści specyfikacji lub ogłoszenia, a tylko uszczegółowiają tam znajdujące się postanowienia, zamawiający

może poprzestać tylko na wyjaśnieniach i nie dokonywać modyfikacji specyfikacji czy nie publikować zmian w

ogłoszeniu. Zamawiający nie musi także za każdym razem pisać, że w danym zakresie modyfikuje postanowienia

specyfikacji, gdyż i bez takich formuł wykonawcy i zamawiający muszą się stosować do wyjaśnień. Jednak

zastosowanie formuły mówiącej o modyfikacji specyfikacji w określonym fragmencie jest wskazane, bowiem

rozwiewa jakiekolwiek wątpliwości i kieruje uwagę odbiorcy na modyfikowane postanowienia, nawet, gdy czyta on

wyjaśnienia bez najwyższej koncentracji. Wyjaśnienia treści specyfikacji służą doprecyzowaniu, rozwinięciu

kwestii wynikających z postanowień w celu przedstawienia ich celowościowego rozumienia, niedoprecyzowanych

z rożnych przyczyn na etapie tworzenia SIWZ.”.

W wyroku z dnia 6 maja 2011 r., KIO 836/11 Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła natomiast, że „Wyjaśnienia

treści siwz, o których mowa w art. 38 ust. 2 ustawy, stanowią uszczegółowienie, ewentualnie doprecyzowanie

Page 40: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 40 z 58

opisu zawartego w siwz w zakresie przedstawionym przez wykonawców występujących z zapytaniami. Zatem,

wyjaśnienie nie może stanowić podstawy wprowadzenia innego wymagania niż zawarte w treści siwz, w tym

przypadku wyeliminowania możliwości stosowania urządzenia dopuszczonego pierwotnie, jako dowolne

elementy, ewentualnie inne urządzenia. Izba uznała, że udzielenie wyjaśnień rozbieżnych z pierwotną treścią

siwz, zawężających rodzaj urządzeń oddziaływania, jak zgodnie potwierdzono na rozprawie, wykracza poza

możliwość wynikającą z treści przepisu art. 38 ust. 2 ustawy.”.

„Wyjaśnić można treść czegoś co istnieje, dodanie nowej możliwości nie jest wyjaśnieniem, lecz zmianą SIWZ,

która winna powodować zmianę jego postanowień” (zob. wyrok z 28 marca 2011 r., KIO 545/11). „(...) częstą

praktyką zamawiających jest udzielanie wyjaśnień bez zmiany treści SIWZ. Praktyka ta może być aprobowana,

jeśli wyjaśnienia nie pozostawiają wątpliwości co do treści zmiany, natomiast nie mogą być wykorzystywane do

dowolnej interpretacji SIWZ.” (zob. wyrok z dnia 22 grudnia 2014 r., KIO 2593/14). W wyroku z dnia 28 stycznia

2015 r., KIO 110/15 Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że „(...) rzeczą zamawiającego jest wprowadzenie

w postępowaniu jasnych, jednoznacznych i niesprzecznych reguł postępowania, które nie będą dawały jego

uczestnikom pola do odgadywania i snucia domysłów co było zamiarem zamawiającego i jaki jest wymagany

przedmiot zamówienia. SIWZ opracowana na użytek postępowania winna być dokumentem czytelnym i

jednoznacznym. Udzielane zaś wyjaśnienia mają służyć wyeliminowaniu wątpliwości co do brzmienia SIWZ.

Mogą one także prowadzić do zmiany SIWZ, jeśli tylko Zamawiający - w związku z dokonaną zmianą - zapewnia

odpowiedni czas na składanie lub dostosowanie ofert. To zamawiający jest bowiem gospodarzem postępowania i

w jego gestii jest kształtowanie przedmiotu zamówienia - czy to w formule ukształtowania SIWZ w momencie

wszczęcia postępowania, czy też następczo - w toku postępowania, przy okazji udzielanych wyjaśnień do SIWZ.

Nie jest także przeszkodą dla uznania, że mamy do czynienia z pełnowartościową i skuteczną zmianą SIWZ fakt,

że Zamawiający wyraźnie nie podał, że dokonuje zmiany SIWZ, choć w istocie tego dokonał. Istotną jest bowiem

rzeczywista treść samej czynności, jej charakter, które wskazują na dokonanie zmiany SIWZ, a nie ich

zatytułowanie jako „zmiana SIWZ”. Zawartość informacyjna wyjaśnień SIWZ, niezależnie od tego, czy stanowi

udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy pociąga również za sobą zmianę SIWZ, jest wiążąca w postępowaniu.”.

„(…) instytucja wyjaśnień postanowień SIWZ, przewidziana w art. 38 ust. 1 P.z.p., pozwala wykonawcom na

uzyskanie od zamawiającego wytłumaczenia określonych, niejasnych treści specyfikacji. Wskazany instrument

ma zatem służyć przede wszystkim wykonawcom.” (zob. wyrok z dnia 16 lipca 2014 r., KIO 1361/14).

Na podstawie art. 38 ust. 1 zdanie pierwsze Pzp wykonawca może zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie

treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zamawiający oraz wykonawcy są związani treścią SIWZ wraz

z wyjaśnieniami i zmianami treści SIWZ. Z uwagi na użyte w art. 38 ust. 1 Pzp pojęcie „wykonawca”, przepis ten

Page 41: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 41 z 58

może jednak budzić wątpliwości interpretacyjne. Wykonawcą w rozumieniu art. 2 pkt 11 Pzp jest bowiem osoba

fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o

udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Należy

jednak przyjąć, że samo zwrócenie się podmiotu do zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ stanowi ubieganie

się o udzielenie zamówienia. Podmiot, który w żaden inny sposób nie wyraził woli ubiegania się o udzielenie

zamówienia, zwracając się do zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia

lub żądając zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, staje się wykonawcą w rozumieniu art. 2

pkt 11 Pzp.

Zwrócenie się wykonawcy do zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ oraz przekazanie wyjaśnień następuje

zgodnie z wyborem zamawiającego (pisemnie, faksem lub drogą elektroniczną). Jeżeli wykonawca i zamawiający

przekazują odpowiednio zapytania i wyjaśnienia treści SIWZ faksem lub drogą elektroniczną, każda ze stron na

żądanie drugiej niezwłocznie potwierdza fakt ich otrzymania. W uchwale z dnia 21 grudnia 2012 r., KIO/KD 97/12,

Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że „nieuprawnione jest stanowisko Zamawiającego, zgodnie z którym

telefoniczne udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące SIWZ nie stanowiło naruszenia przepisów ustawy Pzp.

Należy zgodzić się z Zamawiającym, że w świetle art. 38 ust. 1 i 1a ustawy Pzp, ze względu na termin, w jakim

wpłynęły wnioski wykonawców o udzielenie wyjaśnień, nie miał on obowiązku, a jedynie prawo udzielenia

odpowiedzi. Nie zwalniało to jednak Zamawiającego z konieczności zachowania formy obowiązującej w

postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Zatem, jeżeli Zamawiający zdecydował się na udzielenie

takich wyjaśnień, winien uczynić to w formie określonej w art. 9 ust. 1 ustawy Pzp.”.

W art. 38 ust. 1 w zdaniu pierwszym Pzp ustawodawca użył sformułowania „wykonawca może zwrócić się do

zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia”. Wyjaśnianie (zwane również

tłumaczeniem) jest jedną z odmian rozumowania. Wyjaśnianie jest zadaniem myślowym, które polega na

wskazaniu uzasadnienia dla danej treści SIWZ. Wyjaśnianie treści SIWZ polega zatem na udzieleniu odpowiedzi

na pytanie „dlaczego tak jest jak zamawiający postanowił w treści SIWZ ?” Przepis art. 38 ust. 1 Pzp odnosi się

wyłącznie do sytuacji, gdy wykonawca nie rozumie treści SIWZ i w celu jej zrozumienia zwraca się do

zamawiającego o jej wyjaśnienie. Takie rozumowanie art. 38 ust. 1 Pzp jest istotne, ponieważ przepisy Pzp nie

obligują zamawiającego do obowiązku udzielana wyjaśnień, gdy wykonawca zwraca się do zamawiającego w

innym celu niż wyjaśnienie treści SIWZ. Konsekwencją zwrócenia się wykonawcy o wyjaśnienie treści SIWZ może

być również dokonanie zmian treści SIWZ. Zamawiający może bowiem uznać, że treść SIWZ uniemożliwia

udzielenie wyjaśnień, gdyż konieczne jest wcześniejsze dokonanie zmiany treści SIWZ. Przykładem może być

sytuacja, gdy wykonawca zwraca się do zamawiającego o wyjaśnienie treści opisu przedmiotu zamówienia, który

został sporządzony w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, za pomocą niedokładnych i niezrozumiałych

Page 42: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 42 z 58

określeń, a także nie uwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie

oferty. W takim przypadku zamawiający powinien w pierwszej kolejności dokonać zmiany treści SIWZ w zakresie

opisu przedmiotu zamówienia, a następnie dokonaną zmianę SIWZ przekazać niezwłocznie wszystkim

wykonawcom, którym przekazano SIWZ, a w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego

dokonaną zmianę SIWZ również zamieścić na stronie internetowej, na której SIWZ jest udostępniana.

Zmiana treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia

Problematyka zmiany treści SIWZ została uregulowana w art. 38 ust. 4 - 4b oraz ust. 6 Pzp.

Zgodnie z art. 38 ust. 4 zdanie pierwsze Pzp w uzasadnionych przypadkach zamawiający może przed upływem

terminu składania ofert zmienić treść SIWZ. W wyroku z dnia 13 października 2011 r., KIO 2108/11, Krajowa Izba

Odwoławcza stwierdziła, że „Ustawa p.z.p., co prawda zastrzega, że modyfikacja dopuszczalna jest w

uzasadnionych przypadkach, jednakże nie zawiera definicji tego pojęcia. Zatem - zdaniem Izby - za uzasadnioną

modyfikację siwz można uznać zmianę tych wymagań, które nie odpowiadają w pełni zamierzeniom (jak wskazuje

się w doktrynie - nie oddają jego woli w sposób dostatecznie zrozumiały) Zamawiającego zarówno, co do

przedmiotu zamówienia, jak i warunków jego realizacji.”.

Zmiana treści SIWZ może nastąpić z inicjatywy zamawiającego lub na wniosek wykonawcy. Przepisy Pzp nie

pozbawiają wykonawcy uprawnienia do żądania zmiany treści SIWZ. Wykonawca zawsze może przed upływem

terminu składania ofert żądać zmiany treści SIWZ, natomiast o zmianie treści SIWZ decyduje zamawiający.

Jeżeli zmiana treści SIWZ prowadzi do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu, zamawiający:

1) zamieszcza ogłoszenie o zmianie ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych - jeżeli wartość

zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp

(zob. art. 38 ust. 4a pkt 1 Pzp),

2) przekazuje Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenie dodatkowych informacji, informacji o

niekompletnej procedurze lub sprostowania, drogą elektroniczną, zgodnie z formą i procedurami

wskazanymi na stronie internetowej, o której mowa w ust. 3 załącznika VIII do dyrektywy 2004/18/WE

albo w ust. 3 załącznika XX do dyrektywy 2004/17/WE - jeżeli wartość zamówienia jest równa lub

przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp (zob. art. 38 ust. 4a

pkt 2 Pzp).

Page 43: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 43 z 58

Jeżeli wskutek zmiany treści SIWZ następuje istotna zmiana treści ogłoszenia o zamówieniu (np. określenia

przedmiotu, wielkości lub zakresu zamówienia, kryteriów oceny ofert ich znaczenia, warunków udziału w

postępowaniu lub sposobu oceny ich spełniania), w trybie przetargu nieograniczonego zamawiający przedłuża

termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub termin składania ofert o czas

niezbędny na wprowadzenie zmian we wnioskach lub ofertach, z tym że w postępowaniach, których wartość jest

równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp, termin składania

ofert nie może być krótszy niż 15 dni od dnia przekazania zmiany ogłoszenia Urzędowi Publikacji Unii

Europejskiej (zob. art. 12a ust. 2 pkt 1 Pzp).

Jeżeli w wyniku zmiany treści SIWZ nieprowadzącej do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu jest niezbędny

dodatkowy czas na wprowadzenie zmian w ofertach, zamawiający przedłuża termin składania ofert i informuje o

tym wykonawców, którym przekazano SIWZ, oraz zamieszcza informację na stronie internetowej, jeżeli SIWZ jest

udostępniana na tej stronie. W takim przypadku o czasie przedłużenia termin składania ofert decyduj

zamawiający (art. 38 ust. 6 Pzp). Termin ten ustala zamawiający samodzielnie, oceniając zakres zmian w

specyfikacji i ich wpływ na sporządzenie oferty. Ustawa pozostawia względną swobodę zamawiającemu co do

określenia okresu, o jaki należy przedłużyć termin składania ofert. Należy zatem uznać, że okres ten zamawiający

powinien wyznaczyć z uwzględnieniem ilości dokonywanych modyfikacji i ich znaczenia dla przygotowania ofert.

Na podstawie art. 38 ust. 4b w trybach przetargu ograniczonego i negocjacji z ogłoszeniem jest niedopuszczalne

dokonywanie zmian treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia po upływie terminu składania wniosków o

dopuszczenie do udziału w postępowaniu.

Treść art. 38 ust. 6 i art. 38 ust. 4a Pzp prowadzi do wniosku, że ustawodawca z punktu widzenia wpływu na treść

ogłoszenia o zamówieniu rozróżnia dwie kategorie zmian treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia:

zmianę treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia prowadzącą do zmiany treści ogłoszenia o

zamówieniu, określając obowiązki zamawiającego w tym przypadku w przepisie art. 38 ust. 4a Pzp, oraz zmianę

treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia nieprowadzącą do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu,

określając obowiązki zamawiającego w tym przypadku w przepisie art. 38 ust. 6 Pzp, co oznacza istnienie

różnego podziału zmian, jakich dokonać może zamawiający w toku postępowania, a w konsekwencji wykluczenie

możliwości jednoczesnego zaliczenia jednej zmiany do dwóch kategorii. Przepis art. 38 ust. 6 Pzp nakazuje

zamawiającemu przedłużyć termin składania ofert, jeżeli jest niezbędny dodatkowy czas na wprowadzenie zmian

w ofertach i poinformować o tym fakcie wykonawców.

Page 44: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 44 z 58

Brzmienie przepisu art. 38 ust. 4a Pzp jest jednoznaczne - każda zmiana treści specyfikacji istotnych warunków

zamówienia dokonana w przetargu nieograniczonym, która prowadzi do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu

skutkuje obowiązkiem zamieszczenia ogłoszenia o zmianie ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych -

jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8

Pzp albo przekazania Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenia dodatkowych informacji, informacji o

niekompletnej procedurze lub sprostowania, drogą elektroniczną, zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na

stronie internetowej określonej w dyrektywie - jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty

określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp oraz zmianą terminu składania ofert, zgodnie z

art. 12a ust. 2 Pzp.

W wyroku z dnia z dnia 15 stycznia 2010 r., KIO/UZP 1828/09, Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że

„Dla oceny konieczności dokonania zmiany terminu składania ofert należy wziąć po uwagę treść art. 38 ust. 6

ustawy p.z.p., zgodnie z którym, jeżeli w wyniku zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia jest

niezbędny dodatkowy czas na wprowadzenie zmian w ofertach, zamawiający przedłuża termin składania ofert. Z

obowiązującego przepisu wynika zatem, że przesunięcie terminu uwarunkowane jest koniecznością zapewnienia

wykonawcom dodatkowego czasu na dokonanie zmian w ofertach. Ocenę takiej konieczności ustawa pozostawia

zamawiającemu”.

W wyroku Zespołu Arbitrów przy Urzędzie Zamówień Publicznych z dnia 24 lutego 2006 r., UZP/ZO/0-499/06,

Zespół Arbitrów podkreślił, że „dokonując oceny, czy w sprawie doszło do naruszenia art. 38 ust. 6 ustawy Prawo

zamówień publicznych nie można abstrahować od okoliczności konkretnego przypadku oraz wpływu modyfikacji

SIWZ na możność przygotowania ofert przez zainteresowanego wykonawcę. Zespół Arbitrów uważa, że

obowiązek Zamawiającego wynikający z art. 38 ust. 6 jest skorelowany z obiektywną - w warunkach

dokonywanych uzupełnień i wyjaśnień - koniecznością zapewnienia wykonawcom możliwości przygotowania

oferty. Takiej oceny dokonuje Zamawiający, a kontroluje Zespół Arbitrów i właściwy Sąd Okręgowy”.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Krajowej Izby Odwoławczej niejednoznaczność zapisów w treści SIWZ nie

może wywoływać negatywnych skutków w sferze interesów prawnych wykonawców oraz skutkować odrzuceniem

oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2, jako niezgodnej z treścią specyfikacji (zob. KIO/UZP 1020/08, KIO/UZP

48/09, KIO/UZP 844/08), dlatego wyjaśnienie lub zmiana treści SIWZ także nie mogą wywoływać negatywnych

skutków w sferze interesów prawnych wykonawców oraz skutkować odrzuceniem oferty na podstawie art. 89 ust.

1 pkt 2 Pzp, jako niezgodnej z treścią SIWZ.

Page 45: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 45 z 58

Wskazanie w gwarancji wadialnej jako beneficjenta

wyodrębnionej strukturalnie jednostki zamawiającego,

która nie jest żadnym odrębnym podmiotem prawa od

samego zamawiającego

Odwołujący do oferty dołączył gwarancję wadialną oraz aneks do gwarancji. W treści gwarancji wadialnej jako

beneficjent gwarancji został wskazany oddział Zamawiającego - wyodrębniona strukturalnie jednostka

zamawiającego, która nie jest żadnym odrębnym podmiotem prawa od samego Zamawiającego.

W ocenie Odwołującego, za błędną należało uznać czynność Zamawiającego polegającą na uznaniu gwarancji

wniesionej przez Odwołującego za wadium wniesione w sposób nieprawidłowy w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 7b

Pzp, ponieważ Zamawiający będzie mógł zaspokoić się w pełni z gwarancji w przypadku zajścia okoliczności

określonych w art. 46 ust. 4a i 5 Pzp.

Następnie Odwołujący wskazał na utrwalone stanowisko w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej, odnoszące

się do błędnego oznaczenia beneficjenta gwarancji wadialnej na przykładzie jednostek samorządu terytorialnego i

stanowiących ich aparat pomocniczy - jednostek budżetowych:

„oznaczenie jako beneficjenta gwarancji ubezpieczeniowej wnoszonej jako wadium urzędu Starostwa

Powiatowego, zamiast będącej zamawiającym w postępowaniu właściwej jednostki samorządu terytorialnego, nie

wyczerpuje hipotezy przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp (odpowiadającego aktualnemu brzmieniu art. 89 ust.

1 pkt 7b ustawy Pzp - przy p. aut), (...), gdyż podmiot uprawniony z jej tytułu, czyli jednostka samorządu

terytorialnego posiadająca osobowość prawną i zdolność sądową, (...) będzie mógł zaspokoić się z tytułu tak

wystawionej gwarancji, czy dochodzić roszczeń z nią związanych na drodze sądowej' (vide, wyrok KIO z dnia 8

października 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 1401/09, LEX nr 533265, wyrok KIO z dnia 6 sierpnia 2009 r., sygn. akt

KIO/UZP 968/09 KIO/UZP 976/09, LEX nr 512945).”

Zdaniem Odwołującego powyższe orzecznictwo wskazuje na pewną prawidłowość, którą należy wziąć pod uwagę

również w przedmiotowym postępowaniu. Otóż omyłka w określeniu beneficjenta gwarancji stanowi podstawę do

odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp, jedynie wówczas, gdy podmiot, który powinien być

wskazany prawidłowo jako beneficjent, nie będzie miał rzeczywistej prawnej możliwości, zaspokojenia się z

wystawionej gwarancji (…). Podobne stanowisko zajęła również Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 6

Page 46: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 46 z 58

sierpnia 2009 r., stwiedzając, że „oznaczenie jako beneficjenta gwarancji Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta,

czyli jednostkę budżetowa Miasta (...) prowadząca przedmiotowe postępowanie zamiast samego (...), nie

prowadzi do „nieważności" gwarancji bankowej czy niemożliwości zaspokojenia się zamawiającego z tak

wystawionej gwarancji, a tym samym nie jest możliwe uznanie wadium za niewniesione i wykluczenie ww.

Konsorcjum na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp (odpowiadającego aktualnemu brzmieniu art. 89 ust. 1 pkt 7b

Pzp - przy p. aut.). Bank - gwarant wystawiający przedmiotową gwarancję, jak wynika z jej treści zapoznał się

okolicznościami jej wystawienia, tzn. znał cel wnoszenia wadium i rodzaj roszczeń, które zabezpiecza. Biorąc pod

uwagę restrykcyjne regulacje ustawy Prawo bankowe czy zasady współżycia społecznego i zwyczaje handlowe

panujące w danej dziedzinie stosunków gospodarczych, w sposób nie budzący wątpliwości można przyjąć, iż

bank wystawił przedmiotową gwarancję w dobrej wierze, tzn. zobowiązał się do wypłaty kwoty gwarantowanej na

pisemne żądanie określonego beneficjenta gwarancji, w przypadku wystąpienia wskazanych w niej okoliczności.

Wystawca gwarancji nie będzie miał żadnych podstaw do uchylenia się od zapłaty kwoty gwarantowanej (a

domniemanie dobrej wiary pozwala przyjąć, iż znając okoliczności sprawy i rodzaj beneficjenta, bank powyższe

akceptował i się z tym godził) na żądanie beneficjenta gwarancji, którego sam w gwarancji wpisał i oznaczył, tylko

z tego tytułu, iż oznaczony beneficjent nie ma osobowości prawnej czy zdolności sądowej, pozwalającej mu na

samodzielne dochodzenie tego typu roszczeń na drodze sądowej. Natomiast Miasto (...) będzie mogło skutecznie

dochodzić roszczeń, również za pośrednictwem właściwie umocowanego kierownika SZRM, wynikających z

zobowiązań, których stroną została oznaczona jednostka organizacyjna miasta. Jak już zaznaczono, wskazanie

jako beneficjenta gwarancji bankowej podmiotu nie posiadającego osobowości prawnej, ale posiadającego

samodzielność organizacyjną i finansową pozwalającą przyjmować środki pieniężne, nie powoduje, iż gwarancja

nie będzie mogła zostać zrealizowana, a gwarant będzie mógł się skutecznie na tej podstawie uchylić od

odpowiedzialności z jej tytułu.” (vide, wyrok KIO z dnia 6 sierpnia 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 968/09 KIO/UZP

976/09, LEX nr 512945).

W tym miejscu warto odwołać się również do wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy ż dnia 13 stycznia 2016 r.,

w którym wskazano, że „Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach wskazuje, iż nieprawidłowe nazwanie uczestnika

postępowania, któremu na mocy art. 165 ust. 1 Konstytucji RP przysługuje osobowość prawna, a przez to

zdolność sądowa na podstawie art. 64 § 1 k.p.c. rodzi jedynie powinność sprostowania tego oznaczenia

dokonywanego w trybie art. 350 k.p.c,., a. w przypadkach umów materialnoprawnych nie powoduje ich

nieważności (por; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2012 r. IICSK204/11, wyrok Sądu

Najwyższego z dnia 18 lipca 2014 r., IV CSK 716/13, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8października

2014 r., II CSK 781/13/ wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2012 r. III CSK247/11).

Page 47: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 47 z 58

W wyroku z dnia 24 kwietnia 2017 r., KIO 632/17, Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła również, że:

„Po pierwsze w treści analizowanej gwarancji bankowej jako beneficjent został omyłkowo wskazany oddział

przedsiębiorstwa, a zatem jego wyodrębniona strukturalnie jednostka, która nie jest żadnym odrębnym

podmiotem prawa od samego Zamawiającego. Zgodnie z definicją legalną zawartą w art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 2

lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) przez

oddział należy rozumieć wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej,

wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania

działalności. Jak wynika z powyższej definicji mamy w tym przypadku nadal do czynienia z działalnością

wykonywaną przez przedsiębiorcę (…).

Po drugie zaś, choć w treści SIWZ Zamawiający wskazał w ramach definicji kto jest podmiotem zamawiającym w

prowadzonym postępowaniu oraz wskazał, jaki podmiot winien być ustanowiony beneficjentem gwarancji

wadialnej, to w treści ogłoszenia o zamówieniu, a wiec najistotniejszym dokumencie dla postępowania (…) w

sekcji I zatytułowanej „Podmiot zamawiający” w pkt I.1. został wskazany P. D. Spółka Akcyjna Oddział (…) z

siedzibą w (…). Zatem wykonawcy mogli mieć uzasadnione wątpliwości jak powinna być sformułowana treść

gwarancji wadialnej, w szczególności który podmiot de facto jest zamawiającym w ramach prowadzonego

postępowania.

Po trzecie zaś Izba za najistotniejszy argument uznała przedstawiony przez Odwołującego dowód w postaci

pisma wystawcy gwarancji (…), w którym wskazano, (…) że w przypadku wystąpienia okoliczności

uzasadniających zatrzymanie wadium wskazanych w Gwarancji - Zamawiający, tj. P. D. Spółka Akcyjna z

siedzibą w ., KRS (…) będzie mógł na podstawie dokumentu Gwarancji skutecznie dochodzić wynikających z

Gwarancji roszczeń wobec Gwaranta. Okoliczność ta potwierdza, że wniesiona przez Odwołującego gwarancja

wadialna jest skuteczna i w wystarczający sposób zabezpiecza interesy Zamawiającego.

Mając zatem na uwadze cel wniesienia wadium, przy uwzględnieniu celowościowej i funkcjonalnej wykładni treści

art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp nie może dojść do odrzucenia oferty wykonawcy, który ustanowił na rzecz podmiotu

zamawiającego wadium spełniającego jego typowe funkcje i pozwalającego Zamawiającemu na zaspokojenie

swoich uzasadnionych roszczeń w przypadkach enumeratywnie wskazanych w treści art. 46 ust. 4a i 5 Pzp. Już

tylko ta okoliczność przesądza o zasadności zarzutów podniesionych w odwołaniu.”

I co najważniejsze, Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła również uwagę, że „jeśli Zamawiający miał jakiekolwiek

wątpliwości co do podmiotowej ochrony, wynikającej z treści spornej gwarancji, miał możliwość skorzystania z

Page 48: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 48 z 58

uprawnienia, o którym mowa w art. 87 ust. 1 Pzp, a zaniechanie w tym względzie w żadnym razie nie może

wywoływać negatywnych skutków dla wykonawcy.” Istotne jest również to, że Krajowa Izba Odwoławcza nie

podzieliła stanowiska Zamawiającego, że brak było podstaw do żądania wyjaśnień, ponieważ treść gwarancji nie

budziła wątpliwości i dodatkowo, że nie stanowi ona treści oferty.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej wymóg wniesienia wadium staje się w tym wypadku warunkiem sine qua

non ważności samej oferty - w szczególności przy uwzględnieniu okoliczności, że w wyniku ostatniej nowelizacji

brak wadium skutkuje jej odrzuceniem, a nie wykluczeniem wykonawcy z postępowania. Zatem aby uchronić się

przed takimi konsekwencjami (tj. wyeliminowaniem oferty z postępowania) Zamawiający winien podjąć kroki

służące swego rodzaju konwalidacji czynności złożenia oferty - tak jak ma obowiązek tego dokonać w oparciu o

treść art. 87 ust. 2 pkt 1 - 3 Pzp.

Czy jednolity europejski dokument zamówienia może

być złożony w języku obcym wraz z tłumaczeniem na

język polski?

Zamawiający nie wyraził zgody na złożenie JEDZ-a w języku obcym

Odwołujący podniósł, że wykonawcy nie wykazali spełnienia warunków udziału w postępowaniu lub braku

podstaw wykluczenia z postępowania, ponieważ złożone przez nich wraz z wnioskami o dopuszczenie do udziału

w postępowaniu jednolite europejskie dokumenty zamówienia, czy to poszczególnych wykonawców, czy też

podmiotów udostępniających wykonawcom zasoby lub podwykonawców zostały złożone w językach obcych wraz

z tłumaczeniem na język polski.

W wyroku z dnia 8 czerwca 2017 r., KIO 888/17, Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła natomiast uwagę, że

argumentacji jaka została zawarta w odwołaniu Odwołujący wskazał jedynie, że Zamawiający nie wyraził zgody

na złożenie JEDZ-a w języku obcym, co mógł uczynić na podstawie art. 9 ust. 3 Pzp.

Odwołujący podał również, że do JEDZ-a nie ma zastosowania rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca

2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o

udzielenie zamówienia (dalej: rozporządzenie w sprawie dokumentów”), a tym samym JEDZ nie jest rodzajem

Page 49: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 49 z 58

dokumentu, jakiego może żądać zamawiający od wykonawcy, o którym mowa w rozporządzeniu. Oznacza to, że

do JEDZ-a nie ma zastosowania § 16 ust. 1 rozporządzenie w sprawie dokumentów.

Oceniając podniesioną przez Odwołującego argumentację, Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że w odniesieniu

do JEDZ-a nie ma zastosowania rozporządzenie w sprawie dokumentów, a podstawą złożenia JEDZ-a w

postępowaniu jest art. 25a Pzp, co pozwala na stwierdzenie, że JEDZ zostaje złożony przez wykonawców w

postępowaniu z mocy prawa (tak samo w zamówieniach poniżej progów, gdzie składane jest obowiązkowo

oświadczenie będące odpowiednikiem JEDZ-a). Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że JEDZ jest

dokumentem, który został wskazany w Pzp i z punktu widzenia techniki prawodawczej powtarzanie regulacji

dotyczących JEDZ-a w rozporządzeniu w sprawie dokumentów byłoby nieprawidłowe i niecelowe.

Krajowa Izba Odwoławcza zgodziła się również z twierdzeniem Odwołującego, że Zamawiający nie skorzystał z

uprawnienia zawartego w art. 9 ust. 3 Pzp, tj. że w szczególnie uzasadnionych przypadkach Zamawiający może

wyrazić zgodę na złożenie wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia,

oświadczeń, oferty oraz innych dokumentów również w jednym z języków powszechnie używanych w handlu

międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane. Zamawiający w sposób jednoznaczny

wskazał w SIWZ (Instrukcji), że dokumenty składane w języku obcym muszą zostać złożone wraz z tłumaczeniem

na język polski. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej JEDZ, który składany jest wraz z wnioskiem o

dopuszczenie do udziału w postepowaniu przez wykonawcę, czy to dotyczący wykonawcy, czy też podmiotu

udostępniającego swoje zasoby wykonawcy, czy też podwykonawcy może zostać, co do zasady, złożony w

języku obcym - pod warunkiem, że zostanie złożony wraz z tłumaczeniem.

Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że Odwołujący nie wskazał na żadne postanowienia SIWZ bądź

obowiązujących przepisów prawa, które uniemożliwiałby złożenia JEDZ-a w języku obcym wraz z tłumaczeniem

na język, w którym prowadzone jest postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego. W ocenie Krajowej Izby

Odwoławczej nie można uznać za zasadną argumentacji Odwołującego wskazującej na nadanie przez

Zamawiającego w Instrukcji pojęciom „oświadczenie’ i ‘dokument’ różnych znaczeń, a w konsekwencji

zastosowanie do nich różnych, odmiennych reżimów co do możliwości przedstawienia ich w języku obcym wraz z

tłumaczeniem. Ponadto Instrukcja (SIWZ) nie wprowadzała zakazu składania JEDZ-a w innym języku niż język

polski.

Reasumując Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że JEDZ może zostać złożony w języku obcym, jednakże

niezbędne jest wtedy złożenie wraz z tym dokumentem tłumaczenia na język polski.

Page 50: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 50 z 58

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej w zakresie przedstawienia tłumaczenia wraz z JEDZ-em złożonym w języku

obcym, z uwagi na brak jakichkolwiek regulacji ustawowych w tym zakresie, właściwym będzie zastosowanie

przez analogię zasad jakie określone zostały w rozporządzeniu w sprawie dokumentów. Izba zauważa, że

przewidziany w § 16 rozporządzenia o dokumentach model składania dokumentów obcojęzycznych wraz z

tłumaczeniem służy realizacji zasady stosowania w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego języka

polskiego. Tym samym JEDZ, stanowiący dokument zawierający w swej treści zbiór oświadczeń własnych

wykonawcy może zostać złożony w języku obcym i w takim przypadku wykonawca obowiązany jest złożyć jego

tłumaczenie - tłumaczenie może zostać sporządzone przez wykonawcę i podpisane przez osobę/osoby

umocowane do działania w imieniu wykonawcy bądź umocowanych pełnomocników wykonawcy.

Tłumaczenie JEDZ-a może zostać również dokonane przez tłumacza przysięgłego. Co istotne w tym miejscu, w

ocenie Krajowej Izby Odwoławczej tłumaczenie dokumentów przedstawionych przez podmioty trzecie bądź

podwykonawców może zostać również podpisane przez osobę/osoby umocowane do działania w imieniu

wykonawcy bądź umocowanych pełnomocników wykonawcy. W przypadku złożenia tłumaczenia JEDZ-a przez

wykonawcę, analogicznie jak w przypadku tłumaczeń dokumentów składanych na podstawie rozporządzenia w

sprawie dokumentów to na wykonawcy ciąży odpowiedzialność za zawarte treści i to wykonawca będzie ponosił

skutki np. nieprawidłowego tłumaczenia.

Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej nie sposób uznać za prawidłową argumentację Odwołującego podniesioną

na rozprawie, że JEDZ składany przez podmiot zagraniczny powinien być złożony w języku polskim podpisany

przez uprawnione do tego osoby (...) taki dokument mógł podpisać pełnomocnik. Taka argumentacja nie znajduje

uzasadnienia w obowiązujących przepisach jak również nie sposób dojrzeć w takim uzasadnieniu stanowiska

Odwołującego sensu. Podkreślić bowiem należy, że swoiste „zmuszanie” wykonawców, podmioty udostępniające

swoje zasoby lub podwykonawców) do działania przez polskojęzycznych pełnomocników prowadziłoby ponownie

do nieuzasadnionego zaostrzania reguł postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Nie sposób uznać,

że każdy podmiot zagraniczny musi mieć pełnomocnika polskojęzycznego, aby móc brać udział w procedurach o

udzielenie zamówienia publicznego prowadzonych przez polskich Zamawiających.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej również nie znajduje żadnego uzasadnienia twierdzenie, że osoba lub

osoby umocowane w imieniu danych podmiotów gospodarczych do działania zobowiązane są do złożenia

podpisów pod dokumentem sporządzonym w języku polskim, w sytuacji gdy nie posługują się tym językiem.

Page 51: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 51 z 58

Wybór oferty po uchyleniu się od zawarcia umowy

wykonawcy, którego oferta została wybrana, jako

najkorzystniejsza?

Art. 94 ust. 3 i art.

24aa ust. 2 Pzp

Przepis art. 94 ust. 3 Pzp zamawiającemu możliwość wyboru oferty najkorzystniejszej spośród pozostałych ofert

bez przeprowadzania ich ponownego badania i oceny, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana, uchyla

się od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego lub nie wnosi wymaganego zabezpieczenia

należytego wykonania umowy, a jednocześnie nie zachodzi żadna z przesłanek do unieważnienia postępowania.

Procedura udzielania zamówienia publicznego ustalona w art. 94 ust. 3 Pzp przewiduje określone sposoby

zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jest to wybór oferty najkorzystniejszej spośród

pozostałych ofert lub unieważnienie postępowania, jeżeli zachodzą przesłanki określone w art. 93 Pzp. Oznacza

to, że zamawiający nie ma swobody w wyborze innego sposobu zakończenia postępowania. Możliwe jest tylko

określenie, którą z pozostałych ofert należy uznać na najkorzystniejszą lub unieważnienie postępowania.

Swoboda zamawiającego istnieje jedynie w doborze sposobu dojścia do celu postępowania o udzielenie

zamówienia publicznego, jakim jest możliwość podpisania umowy. Jeżeli wykonawca, którego oferta została

wybrana, uchyla się od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego zamawiający może wystąpić z

roszczeniem cywilnym do pierwotnie wybranego wykonawcy o zawarcie umowy, możliwe jest wybranie kolejnej

oferty z oferty pozostałych lub unieważnienie postępowania.

Na podstawie art. 94 ust. 3 Pzp zamawiający dokonuje wyboru kolejnej „najkorzystniejszej” oferty spośród

pozostałych ofert, może jednocześnie procedurę tę przejść bez przeprowadzania ich ponownego badania i oceny.

Wskazanie, iż ponowny wybór nie jest poprzedzony badaniem i oceną ofert, a jednocześnie musi skutkować

wybranie oferty najkorzystniejszej przesądza, że wybraną ofertą będzie oferta następna w kolejności po ofercie

wykonawcy, który uchylił się od zawarcia umowy. Nie oznacza to jednocześnie, że zawsze będzie to oferta

„najkorzystniejsza” w ujęciu ekonomicznym.

Dostrzeżenia i porównania wymagają przepisy związane z alternatywą zakończenia postępowania przetargowego

przewidziane w kodeksie cywilny. Zgodnie z art. 703 § 1 k.c. oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać,

gdy została wybrana inna oferta albo gdy przetarg został zamknięty bez wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że

w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej. Przepis ten zobowiązuje organizatora do niezwłocznego

powiadomienia na piśmie uczestników przetargu o jego wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania

wyboru. Przepisy prawa cywilnego przy zastosowaniu ogólnych reguł dotyczących organizowania przetargów

Page 52: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 52 z 58

dopuszczają wprost możliwość zamknięcia postępowania bez dokonywania wyboru. Ustawa Pzp takiej

możliwości nie przewiduje, stanowiąc więc lex specialis w stosunku do uregulowań kodeksowych.

Zamawiający ma dążyć do celu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jakim jest zawarcie umowy z

wybranym wykonawcą i realizacja zamówienia lub też w przypadku ziszczenia się określonych okoliczności

faktycznych zastosować prawną możliwość unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 Pzp.

Ponieważ postępowanie kończy się z chwilą zawarcia umowy (III CZP 103/10), wybór oferty dokonany przez

zamawiającego na podstawie art. 94 ust. 3 Pzp stanowi czynność podejmowaną przez zamawiającego w

postępowaniu, która może być kwestionowana w drodze odwołania.

Przepis art. 94 ust. 3 Pzp ma charakter fakultatywny. Zamawiający może wybrać ofertę najkorzystniejszą spośród

pozostałych ofert, ale nie musi. W wyroku KIO 1594/12 Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że art. 94 ust.

3 Pzp nie stanowi o obowiązku, a o uprawnieniu zamawiającego do dokonania wyboru oferty spośród pozostałych

ofert, gdy wykonawca, którego oferta została wybrana, uchyla się od zawarcia umowy. Oznacza to, że po stronie

zamawiającego, w pierwszej kolejności może pojawić się roszczenie o zawarcie umowy wobec wybranego

wykonawcy lub też, według jego uznania, podjęcie decyzji o wyborze kolejnej oferty z listy ofert uznanych za

niepodlegające odrzuceniu i uzyskującej kolejno najwyższą punktację, chyba, że oferta wykonawcy uchylającego

się od zawarcia umowy była jedyną ofertą niepodlegającą odrzuceniu, bądź cena pozostałych ofert przekracza

kwotę, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia i zachodzi podstawa do

unieważnienia postępowania określona art. 93 ust. 1 pkt 4 Pzp.

Również w opinii „Uchylanie się od zawarcia umowy przez wykonawcę na podstawie art. 94 ust. 3 ustawy Prawo

zamówień publicznych” (Informator Urzędu Zamówień Publicznych z 2012, nr 9, s. 25) Urząd Zamówień

Publicznych, odnosząc się do możliwości wielokrotnego wyboru kolejnej oferty na podstawie art. 94 ust. 3 Pzp,

stwierdził, że: „W sytuacji gdy wykonawca, który złożył najkorzystniejszą ofertę uchyla się od zawarcia umowy lub

nie wnosi wymaganego zabezpieczenia umowy, zamawiający dokonuje wyboru kolejnej „najkorzystniejszej oferty”

spośród ofert pozostałych bez przeprowadzania ich ponownego badania i oceny (...). Powyższe oznacza, że

zostaje wybrana oferta następna w kolejności i uprawnienie powyższe przysługuje zamawiającemu tylko raz. Inne

rozumienie tego przepisu mogłoby bowiem prowadzić w wyjątkowych sytuacjach do obowiązku wyboru oferty

najmniej korzystnej, jeżeli wszyscy wyżej sklasyfikowani wykonawcy odmówiliby podpisania umowy, co byłoby

wprost sprzeczne z zasadą celowości i efektywności gospodarowania środkami publicznymi (arg. z art. 44 ust. 3

pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych - Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.), a także celem

przepisów ustawy, którym jest m.in. wybór oferty najkorzystniejszej. Należy również stwierdzić, że przepis art. 94

Page 53: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 53 z 58

ust. 3 ustawy Pzp ma charakter wyjątkowy i jako taki, zgodnie z zasadą exceptiones non sunt extentendae, nie

może być interpretowany rozszerzająco.

W związku z powyższym, z art. 94 ust. 3 ustawy wyraźnie wynika, że w sytuacji, gdy wykonawca, którego oferta

wybrana została za najkorzystniejszą, uchyla się od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego,

zamawiający może wybrać ofertę „najkorzystniejszą spośród ofert pozostałych”, a zatem nie ofertę

najkorzystniejszą, bo ta jest tylko jedna i została już wybrana, jeżeli nie zachodzą przesłanki, o których mowa w

art. 93 ust. 1 ustawy. Jeżeli zatem wykonawca, którego oferta została wybrana na podstawie art. 94 ust. 3 ustawy,

również uchyli się od zawarcia umowy, zamawiający unieważnia postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7

ustawy (postępowanie obarczone jest wadą uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia

publicznego).”.

Opublikowania ogłoszenia o zamówieniu w dniu 24

grudnia 2016 r., w Dzienniku Urzędowym Unii

Europejskiej i udostępnienia specyfikacji istotnych

warunków zamówienia na stronie internetowej od 27

grudnia 2016 r., ciąg dalszy …

http://eur-lex.europa.eu/oj/direct-

access.html

Zamawiający udostępnił specyfikację istotnych warunków zamówienia od dnia 27 grudnia 2016 r., mimo publikacji

ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 24 grudnia 2016 r.

W uchwale z dnia 19 czerwca 2017 r., KIO/KU 23/17, Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że brzmienie art. 42 ust.

1 Pzp jest jasne i jednoznaczne i wynika z niego wprost, że dniem, w którym zamawiający powinien zamieścić

specyfikację istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej (wskazanej w ogłoszeniu o zamówieniu),

jest dzień zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo publikacji ogłoszenia

w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Istnienie takiego obowiązku zamawiającego nie było też sporne

pomiędzy Prezesem Urzędu Zamówień Publicznych a Zamawiającym. Realizacja tego obowiązku napotyka

jednak trudności praktyczne, gdy ogłoszenie o zamówieniu zostanie opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii

Europejskiej w dzień nie będący dniem roboczym zamawiającego - najczęściej to sobota lub dzień ustawowo

wolny od pracy.

O ile bowiem zamieszczenie ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych następuje

bezpośrednio przez zamawiającego, zatem może on dzień owej publikacji dowolnie wybrać, o tyle dzień publikacji

Page 54: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 54 z 58

ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej jest ustalany przez Urząd Publikacji Unii Europejskiej (art.

11 ust. 1 pkt 2 i ust. 7a Pzp). Z praktyki wynika, że kolejne numery Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej

wydawane są również w soboty oraz w dzień ustawowo wolny od pracy w Polsce, nie będący równocześnie

dniem wolnym od pracy w kraju siedziby Urzędu Publikacji Unii Europejskiej.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej w przypadku terminu wskazanego w art. 42 ust. 1 Pzp, określono w nim

bowiem okres (odcinek czasu), przypisując mu daną liczbę jednostek czasu zakreślających ramy czasowe

dokonania czynności zamieszczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej. Jest to

dzień zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo publikacji ogłoszenia w

Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Cechą specyficzną tego okresu jest to, że obejmuje on wyłącznie jeden

dzień - jednak termin ten ma swój początek i koniec (początek i koniec dnia kalendarzowego).

Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że nie ma przeszkód prawnych, by do art. 42 ust. 1 Pzp stosować regułę

wskazaną w art. 14 ust. 2 Pzp, tj. jeśli koniec terminu (dnia) na udostępnienie specyfikacji istotnych warunków

zamówienia na stronie internetowej przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, termin na

zamieszczenie specyfikacji upływa dnia następnego po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Krajowa Izba Odwoławcza uznała również, że dzień publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym

Unii Europejskiej przypadał na 24 grudnia 2016 r., czyli Wigilię, zatem w dzień, w którym w szczególności trudno

wymagać od pracowników świadczenia pracy, która nie wymaga natychmiastowego wykonania.

Przeciwne stanowisko zostało wyrażone w uchwale z dnia 19 czerwca 2017 r., KIO/KU 22/17

https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0010/35101/KIO-KU-22-17.pdf

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 24 grudnia 2016 r., w Dzienniku Urzędowym Unii

Europejskiej, a specyfikacja istotnych warunków zamówienia została przez Zamawiającego udostępniona na jego

stronie internetowej od 27 grudnia 2016 r.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej sposób określenia w art. 42 ust. 1 Pzp terminu na dokonanie czynności

prawnej, jaką jest udostępnienie specyfikacji na stronie internetowej, powoduje, że art. 14 ust. 2 Pzp nie znajduje

tu zastosowania. W tym ostatnim przepisie mowa jest bowiem o końcu terminu do wykonania czynności, co

oznacza, że dotyczy terminu rozumianego jako okres (odcinek czasu) określony pewną liczbą jednostek czasu.

Przepis ten stosuje się zatem do terminów, które zakreślają ramy czasowe na wykonanie jakiejś czynności np.

przez wskazanie liczby dni. Analogiczne uregulowanie znajduje się w art. 115 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. -

Page 55: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 55 z 58

Kodeks cywilny (Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od

pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.). Innymi

słowy w obu tych przepisach uregulowano sytuację, gdy koniec okresu czasu (terminu) przypada na sobotę lub

dzień wolny od pracy, przyjmując, że upływ takiego terminu następuje dopiero następnego dnia, który nie ma

takiego charakteru. Natomiast zgodnie z art. 14 ust. 1 Pzp do czynności podejmowanych przez zamawiającego i

wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy

ustawy nie stanowią inaczej. Z kolei w art. 110 Kodeksu cywilnego wskazano, że jeżeli ustawa, orzeczenie sądu

lub decyzja innego organu państwowego albo czynność prawna oznacza termin nie określając sposobu jego

obliczania, stosuje się przepisy poniższe, w tym m.in. art. 115 Kodeksu cywilnego.

Tymczasem art. 42 ust. 1 Pzp - stanowiąc, że specyfikację udostępnia się na stronie internetowej od dnia

publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wskazuje termin w znaczeniu konkretnego punktu czasu, tj.

wprost określa, że specyfikacja powinna być udostępniona na stronie internetowej w tym samym dniu, w którym

opublikowano ogłoszenie o zamówieniu. Należy zatem uznać, że w powyższym zakresie w ustawie pzp

oznaczono zarówno termin, jak i określono sposób jego obliczania. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej

uchybienie obowiązkowi udostępnienia specyfikacji w określonym w art. 42 ust. 1 Pzp terminie może utrudniać

wykonawcom zainteresowanym ubieganiem się o udzielenie zamówienia niezwłoczne przystąpienie do

sporządzania ofert. Każdy dzień zwłoki w publikacji specyfikacji na stronie internetowej w praktyce może wpływać

na złożenie oferty, gdyż skraca czas np. na kalkulację ofertową czy konsultacje z ewentualnymi dostawcami i

podwykonawcami. Ponadto brak publikacji specyfikacji w określonym ustawowo terminie ma wpływ również na

ograniczenie czasu przeznaczonego dla wykonawców na składanie wniosków o wyjaśnienie jej treści. Z tego

względu, aby zapobiec ograniczeniu konkurencji w powyższy sposób, ustawodawca w art. 42 ust. 1 Pzp

precyzyjnie wyznaczył termin na dokonanie czynności udostępnienia specyfikacji na stronie internetowej.

Powyższy termin został bezpośrednio powiązany z dniem publikacji ogłoszenia o zamówieniu i w przypadku

procedur tzw. unijnych wyznaczony został jako „od dnia publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Warto wiedzieć o tym, że …

(zobacz linki)

W przypadku udzielania zamówienia na usługi szkoleniowe lub edukacyjne, wartością zamówienia będzie wartość usług

szkoleniowych należących do tej samej lub zbliżonej grupy tematycznej, które może samodzielnie wykonać jeden wykonawca

Podstawą uznania określonych robót budowlanych jako odrębnych zamówień nie może być brak dokumentacji projektowej,

specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych, założeń wyjściowych do kosztorysowania, a także cen

Page 56: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 56 z 58

jednostkowych robót podstawowych - stanowiących podstawę do sporządzania kosztorysu inwestorskiego

Możliwość utraty gwarancji nie stanowi przyczyny technicznej o obiektywnym charakterze i nie stanowi przesłanki do udzielenia

zamówienia z wolnej ręki

Formularz ofertowy stanowi najściślejszą część oferty

Dla skutecznego przesłania informacji wykonawcy nie ma znaczenia godzina nadania informacji, oraz to czy miało to miejsce w

dniach wolnych od pracy

Odbiór robót budowlanych nie jest uzależniony od tego, czy są one całkowicie wolne od wad

Art. 89 ust. 1 pkt 5 Pzp („Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli została złożona przez wykluczonego z udziału w postępowaniu o

udzielenie zamówienia lub niezaproszonego do składania ofert”) nie dotyczy trybu przetargu nieograniczonego

Zarzut odwołującego musi być skonkretyzowany, ale nie ma znaczenia, gdzie odwołujący go zamieści w odwołaniu

Dokumenty odnoszące się do przedmiotu zamówienia mogą stanowić treść oferty

Wykonawca informuje, czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego, tylko w sytuacji,

gdy wybór oferty wykonawcy będzie prowadzi do powstania takiego obowiązku

Wykonawca może zsumować środki finansowe na rachunku bankowym i zdolność kredytową

Uchylanie się od zawarcia umowy, gdy wykonawca nie stawia się w celu zawarcia umowy

Zamawiający jest uprawniony do samodzielnego unieważnienia decyzji o wyborze najkorzystniejszej oferty

Zamawiający jest obowiązany unieważnić każdą dokonaną czynność, jeżeli dokonanie określonej czynności nastąpiło z naruszeniem

przepisu Pzp, które miało lub mogło mieć wpływ na wynik postępowania

Krótki termin wykonania zamówienia może doprowadzić do złożenia wygórowanej cenowo oferty i naruszenia zasady racjonalnego i

efektywnego wydatkowania środków publicznych

Moment złożenia oferty to moment wejścia do miejsca składania ofert, a nie moment rejestracji złożonej oferty

Art. 26 ust. 1 i 2 Pzp pozwala wykonawcom na wykazywanie spełniania warunków udziału w postępowaniu lub braku pods taw do

wykluczenia z postępowania na datę późniejszą, niż dzień, w którym upływa termin składania ofert

Wskazanie znaku towarowego i dodanie wyrazów „lub równoważne” to za mało

Prawo opcji polega na określeniu minimalnej i gwarantowanej wielkości zamówienia oraz dodatkowej wielkości zamówienia, których

realizacja będzie uzależniona od warunków umowy

Page 57: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 57 z 58

Wykonawca nie może wnieść wadium przez potrącenie istniejącej wierzytelności względem zamawiającego

Doświadczenie wykonawcy nie może być kryterium oceny ofert

Przy obszernych opisach warunków udziału w postępowaniu może się okazać, że limit znaków w ogłoszeniu o zamówieniu

uniemożliwia ich pełne opisanie i w takiej sytuacji zamawiający będą zmuszeni odsyłać do zapisów SIWZ lub dokonywać

sprostowania ogłoszenia poprzez jego uzupełnienie. Tego rodzaju sytuacje nie stanowią naruszenia przepisów Pzp

Czy końcowy termin ważności gwarancji wadialnej może przypadać na dzień ustawowo uznany za wolny od pracy?

Głównym celem żądania polisy ubezpieczeniowej od wykonawców ubiegających się udzielenie zamówienia jest ocena sytuacji

ekonomicznej zgodnie z określonym warunkiem, a nie potwierdzenie ubezpieczenia przedmiotu zamówienia

Interes publiczny to nie bardzo ważny interes zamawiającego

Brak kompatybilności sprzętu nie ma nieprzezwyciężalnego charakteru i nie stanowi przesłanki do udzielenia zamówienia z wolne j

ręki

Testy mają status dokumentów potwierdzających, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymagania określone

przez zamawiającego

Treść oferty odnosi się do merytorycznych wymagań zamawiającego, w szczególności, co do zakresu, ilości, jakości, wymagań

technicznych, warunków realizacji, ceny i innych elementów istotnych dla wykonania zamówienia

W przypadku zamówień na usługi społeczne o wartości równej lub przekraczającej kwoty, o których mowa w art. 138g Pzp

zamawiający uwzględniając własne potrzeby kształtuje zasady dotyczące narzędzi i przebiegu prowadzonego postępowania

Z proceduralnego punktu widzenia kwota, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na wykonanie zamówienia odnosi się ona do

wyznaczania procedury poniżej lub powyżej „progów unijnych”, lecz nie jest to jej jedyna funkcja

Możliwość subiektywnej, uznaniowej i dowolnej oceny dokonanej przez członków komisji przetargowej zamawiającego powinna

zostać wyłączona

Sposób oceny ofert powinien być tak skonstruowany, aby zapewniał obiektywną ocenę złożonych ofert

Kryteria oceny ofert powinna cechować zgodność z zasadami przejrzystości, niedyskryminacji, równego traktowania

Obowiązek opisania kryteriów jakościowych nie oznacza jego uszczegółowienia z dokładnością, co do każdego elementu

W postępowaniu odwoławczym to odwołujący kwestionuje podjęte przez zamawiającego decyzje

Nie można całkowicie wykluczyć przypadku udzielenia zamówienia z wolnej ręki wykonawcy niebędącemu monopolistą, jeżeli ze

względu na specyficzne okoliczności techniczne o obiektywnym charakterze, tylko on może wykonać konkretne zamówienie

Page 58: NEWSLETTER - wPrzetargach.pl · 2017-12-07 · NEWSLETTER Listopad PRAWA ZAMÓWIEŃ PU LIZNY H 2017 Strona 6 z 58 objęcie zakresem ubezpieczenia określonego zakresu działalności

NEWSLETTER PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Listopad 2017

Strona 58 z 58

Zamawiający nie może przerzucać na wykonawcę koszty wykonania dodatkowych robót będących następstwem nieprawidłowego

sporządzenia dokumentacji projektowej

Ofertę oraz inne dokumenty składane wraz z ofertą w języku obcym może przetłumaczyć na język polski sam wykonawca

Członek komisji przetargowej, który naruszył dyscyplinę finansów publicznych, może nie ponosić odpowiedzialności za to naruszenie

W trybie przetargu nieograniczonego wszczęciem postępowania nie jest zamieszczenie ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie

Zamówień Publicznych lub publikacja w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej

Informacje zawarte w umowach z podmiotami publicznymi nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa

Oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, tylko w przypadku opisania warunków udziału w postępowaniu

Nadrzędność projektu budowlanego nad przedmiarem robót budowlanych

100. letni okres gwarancji to nieuczciwa konkurencja

Oświadczenie woli w postaci elektronicznej dokonywane on line zostaje złożone z chwilą jego przejścia do systemu informatycznego

wykonawcy

Zawarte w opracowaniu teksty i sygnatury orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej pochodzą z bazy orzeczeń Krajowej Izby Odwoławcze j

dostępnej na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych www.uzp.gov.pl, orzeczeń NSA lub WSA z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów

Administracyjnych dostępnej na stronie internetowej www.nsa.gov.pl, orzeczeń SA z bazy Portalu Orzeczeń Sądów Powszechnych dostępnej

na stronie internetowej www.orzeczenia.ms.gov.pl, a orzeczeń Sądu Najwyższego z bazy orzeczeń dostępnej na stronie internetowej

www.sn.pl

Wydawca:

JÓZEF EDMUND NOWICKI CONEXIS ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

www.conexis.pl