Gitara basowa dla bystrzaków

Tytuł oryginalny Bass Guitar For Dummiesreg

Tłumaczenie Marcin Machnik

ISBN 978-83-246-7409-1

Original English language edition Copyright copy 2003 by Wiley Publishing Inc Indianapolis Indiana All rights reserved including the right of reproduction in whole or in part any form This translation published by arrangement with Wiley Publishing Inc

Oryginalne angielskie wydanie copy 2003 by Wiley Publishing Inc Indianapolis Indiana Wszelkie prawa włączając prawo do reprodukcji całości lub części w jakiejkolwiek formie zarezerwowane Tłumaczenie opublikowane na mocy porozumienia z Wiley Publishing Inc

Translation copyright copy 2014 by Helion SA

Wiley the Wiley Publishing logo For Dummies the Dummies Man logo A Reference for theRest of Us The Dummies Way Dummies Daily The Fun and Easy Way Dummiescom and related trade dress are trademarks or registered trademarks of John Wiley and Sons Inc andor its affiliates in the United States andor other countries Used under License

Wiley the Wiley Publishing logo For Dummies the Dummies Man logo A Reference for the Rest of Us The Dummies Way Dummies Daily The Fun and Easy Way Dummiescom i związana z tym szata graficzna są markami handlowymi John Wiley and Sons Inc ilub firm stowarzyszonych w Stanach Zjednoczonych ilub innych krajach Wykorzystywane na podstawie licencji

Polish language edition published by Wydawnictwo Helion Copyright copy 2014

All rights reserved No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying recording or by any information storage retrieval system without permission from the Publisher

Wszelkie prawa zastrzeżone Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione Wykonywanie kopii metodą kserograficzną fotograficzną a także kopiowanie książki na nośniku filmowym magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań by zawarte w tej książce informacje były kompletnei rzetelne Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą roacutewnież żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce

Drogi CzytelnikuJeżeli chcesz ocenić tę książkę zajrzyj pod adres httpdlabystrzakowpluseropiniegibasbMożesz tam wpisać swoje uwagi spostrzeżenia recenzję

Wydawnictwo HELION ul Kościuszki 1c 44-100 Gliwicetel 32 231 22 19 32 230 98 63e-mail dlabystrzakowdlabystrzakowplWWW httpdlabystrzakowpl

Printed in Poland

bull Kup książkębull Poleć książkę bull Oceń książkę

bull Księgarnia internetowabull Lubię to raquo Nasza społeczność

Spis tre ciO autorze 13

Podzi kowania od autora 15

Przedmowa 17

Wprowadzenie 19O ksi ce 19Konwencje u yte w tej ksi ce 20Nie a tak bardzo naiwne za o enia 21Jak podzielona jest ta ksi ka 21

Cz I wiat wed ug basu 21Cz II Podstawy gry na basie 21Cz III Przej cia i grooversquoy 22Cz IV Dopasowanie akompaniamentu do stylu muzyki 22Cz V Opieka nad ukochan czyli jak dba o gitar basow 22Cz VI Przewodnik nabywcy gdzie i jak kupi bas 22Cz VII Dekalogi 22Cz VIII Dodatki 23

Ikony wykorzystane w ksi ce 23Co dalej 23

Cz I wiat wed ug basu 25Rozdzia 1 Absolutne podstawy po co w a ciwie jest bas 27

Odkrywanie roacute nic mi dzy basem a jego wy ej strojonymi kuzynami 27Wyja nienie funkcji basisty w zespole 28

czenie harmonii z rytmem 28Poruszanie si w utworze 28Pilnowanie tempa 29Ustalanie rytmoacutew 29Zimna krew 29

Anatomia gitary basowej 30Szyjka 31Korpus 31Wn trzno ci 32

Kup książkę Poleć książkę

6 Gitara basowa dla bystrzakoacutew

Elementarz basu przygotowanie do gry 32Koordynowanie prawej i lewej r ki 33Opanowanie struktury akordu durowego i molowego 33Strojenie basu 33

czenie skal i akordoacutew 33Skalowanie basu czyli dodanie drugiej oktawy 34

Do goacutery nogami i na lew stron przewroty 34Odnajdywanie w a ciwego d wi ku 34Tworzenie linii basowych i riffoacutew 34Podstawowe skale do soloacutewek bluesowa i pentatoniczna 35Granie wype nie i soloacutewek 35

Eksperymentowanie z roacute nymi stylami muzycznymi 35Odrobina czu o ci i opieki dla Twojego basu 36

Wymiana strun 36Czyszczenie basu 36

Kupowanie sprz tu do gry na basie 37Kupowanie basu 37Wyboacuter wzmacniacza 37Wyposa enie dodatkowe 37

Rozdzia 2 Zabieramy si do gry kluczowa wiedza i umiej tno ci 39Jak dobrze (za) apa bas 39Trzymanie basu 40

Bas na pasku strunami na zewn trz 40Voilagrave Stanie z basem 41Siedzenie z basem 41

W a ciwa pozycja d oni 43Pozycja lewej d oni 43Pozycja prawej d oni 44

Czytanie diagramu gryfu 49Skale i akordy 49Diagram skali durowej i molowej 51Skale z otwartymi strunami 51Szukanie d wi koacutew na gryfie 52Identyfikowanie interwa oacutew schemat jest zawsze taki sam 53

Strojenie gitary basowej 55U ywanie d wi ku odniesienia przy samodzielnej grze 55D wi k odniesienia w grze zespo owej 57Stosowanie fla oletoacutew w strojeniu 58Strojenie strun basu wzgl dem siebie 60

Rozdzia 3 Elementarz rytmiki i czytania nut 65Czytanie nut spokojnie to nie gryzie 65

Zapis akordowy 66Zapis nutowy wskazywanie warto ci rytmicznych i d wi koacutew 66Tabulatura struny progi i sekwencja d wi koacutew 67


Spis tre ci 7

Gdzie one s Znajdywanie d wi koacutew 67Korzystanie z metronomu mdash wiesz tego tykaj cego gad etu 71

Ustawianie metronomu 71Granie z metronomem 71

Podzia muzyki na frazy takty i bity 72wier nuta 73

Oacutesemka 73Szesnastka 73Poacute nuta 73Ca a nuta 74Triola 74Kropka kropnijmy co 74

uk mdash nie strzela 74Pauza mdash tylko nie zacznij drzema 75

Elementarz czytania muzyki 75

Cz II Podstawy gry na basie 77Rozdzia 4 Rozgrzewka przygotuj d onie do gry 79

Wyja nienie sposobu powstawania d wi ku 79Rozgrzewka prawej d oni 80

Uderzenia palcami prawej d oni w jedn strun 80Kontrolowanie si y uderzenia palcoacutew akcenty prawej d oni 82Przejd na drug strun bdquochodzenierdquo palcami po roacute nych strunach 83

Koordynacja lewej i prawej d oni 84Permutacje palcoacutew 84Co to za ha as T umienie strun 85Podsumowanie 86

Rozdzia 5 Wyja nienie struktur durowych i molowych 89Budowa skali durowej i molowej 89

Skale durowe 90Skale molowe 91

Budowa akordoacutew mdash po jednym d wi ku na raz prosz 92Triada trzy najwa niejsze d wi ki akordu 92Akordy septymowe dope nienie triady 95

Wzbogacanie brzmienia siedem g oacutewnych modusoacutew (skal) 95Stosowanie chromatycznych d wi koacutew czyli wszystkich pozosta ych 99

Chromatyczne d wi ki w obr bie bdquooknardquo 100Chromatyczne d wi ki poza bdquooknemrdquo 101

O ywianie partii basu za pomoc martwych nut (dziwne ale prawdziwe) 102Przyk adowe akompaniamenty 103



Cz III Przej cia i grooversquoy 107Rozdzia 6 Poszerzanie zakresu si gnij do drugiej oktawy 109

Gdy jedna to za ma o granie w dwoacutech oktawach 109Dwuoktawowa skala durowa 110Dwuoktawowa skala molowa 112Dwuoktawowe arpeggio durowe 115Dwuoktawowe arpeggio molowe 118

Znajdywanie d wi koacutew w dowolnej oktawie 119Fiko ki na gryfie czyli o stosowaniu przewrotoacutew 121

Przewroty akordoacutew durowych 122Przewroty akordoacutew molowych 122

Rozdzia 7 Tworzenie grooversquou 125Anatomia grooversquou sk adanie razem wszystkich niezb dnych elementoacutew 125

Szkielet grooversquou 126Wyboacuter w a ciwych d wi koacutew do grooversquou 126

Tworzenie w asnego grooversquou 129Basowy fundament czyli tworzenie grooversquooacutew dominantowych molowych i durowych 130Przechodzenie z grooversquoem z akordu na akord 136Szukanie idealnego uk adu dopasowany groove 140

Granie z perkusist 142Centrala 142Werbel 142Hi-hat 143

Rozdzia 8 Wymiatanie czyli soloacutewki i wype nienia 145Soloacutewka Twoacutej moment chwa y 145

Granie w skali bluesowej ulubiona przyprawa solowa 146Granie w pentatonice molowej adnych z ych nut 147Stosowanie pentatoniki durowej tak p ynne jak tylko mo na 150Zmiana akordu 152

Robienie wype nie bez pomocy dentysty 153Boskie spajanie czyli czenie wype nienia z grooversquoem 153Synchronizacja wype nienia 153

Cz IV Dopasowanie akompaniamentudo stylu muzyki 157Rozdzia 9 Dobrze rockuj ca muzyka czyli zg bianie styloacutew rockowych 159

Rock and roll zawsze gotowy 159Rock przej cie do czego nieco bardziej radykalnego 164Hard rock szybko i w ciekle 165


Spis tre ci 9

Rock progresywny przekroczenie pewnych (lecz nie wszystkich) granic 167Pop rock wspieranie wokalu 169Blues rock nieco bardziej zorganizowany 170Country rock tu kroacuteluje wokal a Ty siedzisz z ty u 173

Rozdzia 10 Swingujemy czyli style bazuj ce na rytmach triolowych 175Swing bujaj ce i radosne tempo 175Jazz idziemy na spacer 176Jazzowy rytm dwoacutejkowy gdy dwie nuty odwalaj ca robot 179Bluesowe mieszanie czyli zorganizowany spacer 180Funkowe mieszanie po czenie funku bluesa i jazzu 182

Rozdzia 11 Funkowe szale stwo czyli odjazdowe grooversquoy na basie 185RampB czyli rhythm and blues 185Brzmienie Motown groove z wariacjami 187Fusion po czenie dwoacutech styloacutew w jeden 188Funk ci kie i g bokie brzmienie 190Disco pulsuj cy bas i kr c ca si kula wietlna 192Hip-hop ci ki funk ci kie palce 194Dance muzyka jest dobra gdy wprawia Ci w ruch 195

Rozdzia 12 Globalne proacutebki gry na basie czyli style z roacute nych zak tkoacutew wiata 197Bossa nova wygrzewanie si w takt brazylijskich bitoacutew 197Salsa nie chodzi o sos (schowaj te nachos) 198Reggae zrelaksuj si bdquoriddimemrdquo akcentuj cym s ab cz taktu 200Soca po czenie imprezowych brzmie ameryka skich i karaibskich 202Po czenie reggae i rocka charakterystyczne brzmienie ska 203Po udniowa Afryka eksperymentowanie z egzotycznymi grooversquoami zaczynanymi na raz 204

Rozdzia 13 Granie w nietypowych metrach nie tyle dziwne co inne ni zwykle 207Nieparzysty stary ale jary walc 207Co wi cej ni walc poruszanie si w z o onych metrach nieparzystych 208

Metrum 54 to nie jest bdquomission impossiblerdquo 209Metrum 74 o dwa bity wi cej 211

Cz V Opieka nad ukochan czyli jak dba o gitar basow 215Rozdzia 14 Wymiana strun w gitarze basowej 217

Trzeba wiedzie kiedy ze sceny zej 217Jak pozby si starych zdejmowanie strun 218Nowe na pok ad zak adanie strun 219Jak przed u y ycie swoim strunom 223



Rozdzia 15 Utrzymywanie basu w formie konserwacja i drobne naprawy 225Czyszczenie basu kawa ek po kawa ku 225

Korpus i szyjka 225Osprz t 226Przetworniki 226Gryf 226Struny 227

Wykonywanie drobnych napraw 227Poskramianie rubek 228Dbanie o wierzchni warstw lakieru 228Zostaw elektronik fachowcom 228

Regulowanie gitary basowej 229Luzowanie pr ta napinaj cego 229Podnoszenie lub obni anie mostka 230

Gromadzenie zestawu narz dzi do reperowania i czyszczenia basu 232Przechowywanie gitary basowej 233

Cz VI Przewodnik nabywcygdzie i jak kupi bas 235Rozdzia 16 Mi o na ca e ycie czy przygoda na jedn nocKupowanie w a ciwego basu 237

Szacowanie swoich potrzeb przed zakupem 237My lenie d ugoterminowe mi o na ca e ycie 238My lenie kroacutetkoterminowe zdobycz na jedn noc 239Ile strun to za du o 239Z progami czy bez mdash oto jest pytanie 240

Potrzeby to jednohellip ale jest jeszcze bud et 240Czas na owy gdzie szuka gitary basowej 241

Najazd na sklepy muzyczne 241Zakupy w sieci 242Sprawdzanie og osze w gazetach 243

Gdy pieni dze nie s problemem zamawianie basu u lutnika 243

Rozdzia 17 Zdobywanie w a ciwego wyposa enia dla Twojego basu 245Niech Ci us ysz przegl d wzmacniaczy i paczek 245

Posi ek jednodaniowy kontra wielodaniowy czyli combo lub g owa i paczka 246Tranzystor czy lampa 246Wyboacuter wielko ci g o nika 247Ustawianie brzmienia 247

Potrzeby pragnienia i zachcianki uzupe nianie sprz tu 248Niezb dne 248Przydatne ale da si bez nich prze y 250Dodatki 251


Spis tre ci 11

Cz VII Dekalogi 253Rozdzia 18 Dziesi ciu innowacyjnych basistoacutew ktoacuterych powiniene zna 255

Jack Bruce 256Jaco Pastorius 256James Jamerson 256John Entwistle 256Marcus Miller 256Paul McCartney 257Stanley Clarke 257Victor Wooten 257Will Lee 257X (wpisz w asny typ) 257

Rozdzia 19 Dziesi wybitnych sekcji rytmicznych (basistoacutew i perkusistoacutew) 259Bootsy Collins i Jabrsquoo Starks 260Donald Duck Dunn i Al Jackson jr 260James Jamerson i Benny Benjamin 260John Paul Jones i John Bonham 261Joe Osborn i Hal Blaine 261Jaco Pastorius i Peter Erskine 261George Porter jr i Zig Modeliste 262Francis Rocco Prestia i David Garibaldi 262Chuck Rainey i Bernard Purdie 262Robbie Shakespeare i Sly Dunbar 263

Cz VIII Dodatki 265Dodatek A Jak korzysta z p yty 267

Odniesienia do p yty w tek cie 267Naliczanie 267Aran acja stereofoniczna 268

cie ki na p ycie 268

Dodatek B Naprawd przydatne strony 279

Skorowidz 289




Rozdzia 2

Zabieramy si do gry kluczowawiedza i umiej tno ci

W tym rozdziale W a ciwe trzymanie basu Pozycja prawej i lewej d oni Odczytywanie diagramoacutew gryfu Strojenie basu

tym rozdziale stawisz czo a fundamentom gry na basie Dowiesz si jak trzymainstrument jak ustawi d onie jak czyta diagram gryfu oraz jak stroi gitarbasow Zakasuj wi c r kawy i do dzie a

Jak dobrze (za) apa basZanim zaczniemy pozwoacutel mi co wyja ni W tej ksi ce b d pisa o prawej i lewejd oni lecz tak naprawd liczy si funkcja ka dej z nich

Prawa d o to d o uderzaj ca struny czyli ta ktoacuter uderzasz (lub tr casz)poszczegoacutelne struny aby wprawi je w drgania i uzyska d wi k

Lewa d o to d o przyciskaj ca progi czyli przyciskaj ca struny do progoacutew w celuuzyskania okre lonej wysoko ci d wi ku

Progi to ma e metalowe paski zatopione w szyjce pod strunami (w gryfie) W basiezazwyczaj b dziesz mia od 20 do 24 progoacutew Aby przycisn jaki d wi k doci nijstrun do gryfu mi dzy dwoma progami Na przyk ad aby zagra strun na pi tymprogu przyci nij j palcem mi dzy czwartym i pi tym progiem bli ej pi tegoRysunek 21 przedstawia w a ciwy sposoacuteb przyciskania progoacutew

Je li jeste lewor czny i postanowisz gra na basie na odwroacutet instrukcje dla prawej r kizastosuj do lewej a te dla lewej mdash do prawej

W


40 Cz I wiat wed ug basu

Rysunek 21Przyciskanie

progu

Trzymanie basuW tym rozdziale w ko cu za o ysz swoacutej instrument co po przebrni ciu przez uwagiwst pne z rozdzia u 1 b dzie mile widzian odmian

Obserwuj c innych basistoacutew czy to na ywo czy w telewizji zauwa ysz e istniejemnoacutestwo roacute nych sposoboacutew trzymania basu Niektoacutere wygl daj zdecydowanie fajniejlecz gdy instrument pa ta Ci si w okolicy kostek mo esz mie problemy z uzyskaniemw a ciwej pozycji r ki w trakcie gry Kompromis jest tu kluczem do sukcesu

Bas na pasku strunami na zewn trzGdy po raz pierwszy zak adasz bas z paskiem polecam Ci zrobi to na siedz co W tensposoacuteb atwiej wyregulowa d ugo paska Najlepiej gdy struny b d przecina y linibrzucha i p pek skierowane pod niewielkim k tem do goacutery (g oacutewk ) Ta pozycjazapewnia optymalny dost p prawej i lewej d oni oraz sprawdza si zaroacutewno na stoj cojak i na siedz co Aha struny powinny by skierowane na zewn trz

Zak adanie basu b dzie dla Ciebie roacutewnie naturalne jak je d enie na rowerze lubchodzenie lecz za pierwszym razem musisz przestrzega pewnych podstawowychzalece je li chcesz to zrobi dobrze Je li podczas gry czujesz napi cie w lewej d onisproacutebuj zawiesi bas wy ej Je li odczuwasz dyskomfort w prawej d oni sproacutebujobni y bas

Idealn kompromisow pozycj prawej i lewej d oni uzyskasz po wykonaniunast puj cych punktoacutew

1 Przyczep gruby koniec paska do uchwytu (ma ej metalowej tulejki)na korpusie w pobli u gryfu


Rozdzia 2 Zabieramy si do gry kluczowa wiedza i umiej tno ci 41

2 Cienki koniec paska przyczep do uchwytu (zwanego tak e zaczepem)na dole korpusu

3 Chwy pewnie bas za korpus lub gryf lew r k po czym prze oacute pasekprzez g ow prawe rami i praw r k

Oprzyj pasek (z przyczepionym do niego basem) na lewym ramieniu w taki sposoacutebeby przechodzi po plecach i pod praw stron klatki piersiowej a do dolnego

zaczepu w korpusie

4 Dopasuj d ugo paska aby struny znalaz y si w obszarze mi dzyp pkiem a sprz czk paska i w takiej pozycji wyreguluj dok adnie jegopozycj

By mo e znajdziesz inn pasuj c Ci pozycj lecz generalnie bas powinienspoczywa mniej wi cej w tym miejscu Przyjrzyj si rysunkom 22 i 23 zwracaj cuwag na to e ogoacutelna pozycja basu jest taka sama niezale nie od tego czy stoiszczy siedzisz

Voilagrave Stanie z basemA teraz wsta Nadszed czas aby przyj pozycj stoj c z basem Oto jak tego dokona

1 Sprawd czy pasek jest dobrze przytwierdzony do zaczepoacutew

Sprawd te czy pasek jest prosto i nie jest przekr cony na adnym z ko coacutew

2 Pozwoacutel instrumentowi swobodnie wisie na ramieniu

Trzymaj r k pod szyjk ale nie ciskaj jej Niektoacutere basy troch przewa ajw stron g oacutewki a inne s idealnie wywa one Niezale nie od tego jaki rodzajbasu masz musisz przywykn do tego jak go czujesz

3 Ustaw d onie na basie

Lewa d o powinna moacutec swobodnie w drowa po ca ym gryfie od do u do goacuterybez konieczno ci podtrzymywania instrumentu Prawa d o ma swobodniedosi ga do ka dej struny

Pozycja stoj ca b dzie przypuszczalnie Twoj pozycj koncertow (zobacz rysunek 22)

Siedzenie z basemW trakcie tych nieko cz cych si godzin wicze mo esz zapragn usi (zobaczrysunek 23) Polecam Ci korzystanie z taboretu lub wysokiego krzes a bezpod okietnikoacutew W ten sposoacuteb bas b dzie ustawiony podobnie jak w pozycji stoj cejPoza tym Twoje uda powinny by co najmniej roacutewnolegle do pod ogi ale staraj sisiedzie tak aby biodra by y wy ej ni kolana

Gdy usi dziesz nie zdejmuj paska By mo e odczujesz e jest mniej napi ty gdy gitaraopiera si na udach lecz powinien nadal trzyma j we w a ciwej pozycji Lewa d oma swobod ruchu po ca ym gryfie bez konieczno ci podtrzymywania instrumentua prawa d o bez trudu dosi ga do wszystkich strun



Rysunek 22Stanie z basem

Rysunek 23Siedzeniez basem



W a ciwa pozycja d oniSekret w a ciwej pozycji obu d oni jest prosty powinny by rozlu nione i zrelaksowaneChcesz aby uderzanie i przyciskanie strun wymaga o jak najmniejszego wysi kuOdpowiednia pozycja umo liwia granie z du szybko ci i doskona precyzj a jednocze nie pozwala w znacznym stopniu panowa nad brzmieniem

Pozycja lewej d oniKa dy palec lewej d oni powinien moacutec naciska inny proacuteg bez nadmiernego napi ciaGdy ka dy palec spoczywa na innym progu d o jest w stanie zagra niemal ka dfigur muzyczn bez przesuni czyli zmian pozycji w celu wydobycia d wi ku (figurato niezale na i autonomiczna fraza muzyczna co w rodzaju zdania w mowie)

Gdy przesuni cie jest konieczne zazwyczaj wystarcza zmiana o jeden proacuteg w jedn lubdrug stron Sprawd na rysunku 24 w a ciw pozycj lewej d oni a eby j uzyska wykonaj poni sze punkty

1 Wyci gnij lew r k przed siebie

Nadgarstek i d o powinny zwisa

2 Nie zmieniaj c k ta nadgarstka obroacute r k wn trzem d oni do goacuteryi delikatnie zegnij palce

Ustaw kciuk naprzeciw palca wskazuj cego (lub przestrzeni mi dzy palcemwskazuj cym i rodkowym)

3 Przysuwaj okie do boku klatki piersiowej (nie ruszaj c d oni )a gryf znajdzie si w Twojej d oni

Pami taj nie zamykaj d oni

4 Po oacute wierzcho ek kciuka na rodku tylnej strony szyjki (oczywi cieszyjki basu a nie butelki z piwem)

Pilnuj aby koniuszki palcoacutew by y skierowane do goacutery

5 Delikatnie roz oacute palce nad strunami ustawiaj c je kolejno w pobli us siaduj cych progoacutew

6 Zegnij palce aby ich ko ce znalaz y si na jednej ze strun

Pami taj eby palce le a y blisko progoacutew

Rysunek 24Pozycja lewej

d oni



Teraz jeste gotoacutew aby przycisn strun do progu i zagra d wi k Chocia mo eszprzyciska po dane nuty brakuje nam jednak czego co wprawi strun w drganiai wydob dzie z niej d wi k Do tego w a nie potrzebujesz prawej r ki

Pozycja prawej d oniZapewne widzia e roacute ne popularne techniki prawej d oni Tak naprawd jest ich takwiele e mo na by o nich napisa osobn ksi k Tutaj skupimy si na grze palcamiktoacutera jest najbardziej elastyczn i najcz ciej stosowan technik pozwalaj c zagraw niemal ka dym stylu muzyki Sprzyja ona tak e rozwijaniu dynamiki (akcentowaniaokre lonych nut) W tej sekcji poka Ci tak e w a ciwe pozycje do grania pioacuterkiemi grania kciukiem (tzw klangu)

Praw r k nazywam bdquor k uderzaj c strunyrdquo a nie bdquotr caj c rdquo czy bdquopodrywaj c rdquoWszystkie okre lenia s technicznie poprawne ale ja wol uderzanie gdy tr caniei podrywanie sugeruje e powiniene odci ga strun od korpusu gitary co prowadzido uzyskania cienkiego brzmienia Lepiej uderza strun w stron korpusu a nie odci gaod niego

Pozycja prawej d oni do grania palcamiTa nazwa (granie palcami) oznacza korzystanie z palca wskazuj cego i rodkowegoTen sposoacuteb wydobywania d wi koacutew us yszysz w country rocku jazzie funku i niemalka dym innym rodzaju muzyki Jaco Pastorius James Jamerson i Francis Rocco Prestiato zaledwie trzech spo roacuted niezliczonej rzeszy basistoacutew graj cych t technik Poni szepunkty pomog Ci we w a ciwym u o eniu d oni a potem poroacutewnaj uzyskany efektz rysunkiem 25

Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni

1 Podnie r k do goacutery jakby pokazywa co w oddali Nadgarstek d oi palce powinny by rozlu nione

Zegnij nadgarstek pod k tem 45 stopni (oko o) ustaw kciuk naprzeciw palcawskazuj cego i delikatnie zegnij palce kieruj c ich czubki w stron pod ogi



2 Zacznij powoli zgina okie zachowuj c nieznaczny dystans od klatkipiersiowej

3 Pozwoacutel d oni zbli a si do instrumentu a kciuk dotknie podpoacuterkikciuka (plastikowej lub drewnianej sztaby s u cej do opierania kciuka)lub przetwornika (magnetycznej sztaby ktoacutera wychwytuje wibracje strun)

Trzymaj okie obok klatki piersiowej a nie za ni

4 Oprzyj ci ar r ki na kciuku

By mo e b dziesz potrzebowa troch czasu eby przywykn do tej pozycjiale pozwala ona na maksymalne rozlu nienie r ki i ramienia Kciuk s u y jakonarz dzie pomiarowe dla palcoacutew i poszczegoacutelnych strun W tej pozycji nie musiszpatrze ktoacuter strun grasz gdy wyczuwasz gdzie jeste

5 Si gnij do najwy szej struny palcem wskazuj cym lub rodkowym(zobacz rysunek 26)

Rysunek 26Si ganie donajwy szej

struny

B dziesz musia nieco bardziej zgi kciuk i potraktowa go jak wysi gnikna ktoacuterym przesuniesz r k w stron wy szych strun

Okre lenia wysoka struna i niska struna odwo uj si do wysoko ci d wi ku struna nie do pozycji r ki Wy sze struny to te ktoacutere s bli ej Twoich stoacutep a ni szestruny to te ktoacutere s bli ej g owy

6 Si gnij do najni szej struny

Teraz kciuk jest bardziej wyprostowany Wsparta na nim r ka zbli a si do cia aa d o do korpusu basu jak wida na rysunku 27



Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny

Pozycja prawej d oni do grania pioacuterkiemNiektoacuterzy basi ci wol wydobywa d wi ki pioacuterkiem (ma ym troacutejk tnym kawa kiemplastiku mniej wi cej wielko ci pi cioz otoacutewki) a nie palcami Poniewa struny basus znacznie grubsze ni w gitarze pioacuterko tak e musi by odpowiednio solidne

Pioacuterko mo na trzyma na dwa sposoby otwarty i zamkni ty Aby zagra zamkni td oni musisz wykona nast puj ce kroki

1 Chwy pioacuterko kciukiem i palcem wskazuj cym

2 Zroacuteb z d oni nie do ko ca zaci ni t pi

3 Przesuwaj palec wskazuj cy wzd u wewn trznej kraw dzi kciukaa dotrzesz do jego pierwszego stawu

W tym miejscu powinno znale si pioacuterko z widoczn tylko ko coacutewk Zobacz rysunek 28

Rysunek 28Trzymanie

pioacuterka w za-mkni tej d oni



Od Carol Kaye do Paula McCartneyakroacutetki przegl d najs ynniejszych pioacuterkuj cych basistoacutew

Granie pioacuterkiem by o popularn technik w latachm odo ci gitary basowej (czyli latach pi dziesi -tych i sze dziesi tych ktoacutere by mo e nie s dlaCiebie latami m odo ci) Wielu basistoacutew pierwszejgeneracji zamieni o gitar na bas i przenios o naniego technik gry pioacuterkiem Przyk adem mog byJoe Osborn i Carol Kaye muzycy sesyjni i gitarzy ciktoacuterzy po przej ciu na bas nadal grali pioacuterkiemOstry atak pioacuterka dawa nowy poziom wyrazisto cii prezencji granych przez nich d wi koacutew W tensposoacuteb rozbite zosta o przekonanie (wyznawanewcze niej przez producentoacutew i in ynieroacutew d wi kumaj cych do czynienia z kontrabasem) e baspowinno si czu a nie s ysze Przyczyni o sito do rozpowszechnienia gitary basowej na ca ymwiecie Partie Joego Osborna s ycha na wielu

przebojach grupy Fifth Dimension takich jakbdquoAquariusLet The Sunshine Inrdquo a Carol Kaye mi dzyinnymi gra a na licznych hitach zespo u Beach Boystakich jak bdquoGood Vibrationsrdquo

Je li poszukasz w internecie informacji o tych s aw-nych basistach odkryjesz e ich wietne partieznajduj si w bardzo wielu s ynnych kawa kach

wietna partia basowa to linia basu ktoacutera wpra-wia w ruch i rozwija melodi ma wyj tkowe ce-chy definiuj ce utwoacuter (pomy l o bdquoCome TogetherrdquoThe Beatles) i nie zak oacuteca ani melodii ani wokaliOczywi cie jednym z najs ynniejszych pioacuterkuj cychbasistoacutew jest Paul McCartney by y basista TheBeatles Paul w asnor cznie (tak dok adnie to pioacuter-kiem) wyci gn gitar basow na pierwszy planw muzyce popularnej komponuj c po drodze jednez najbardziej pami tnych linii basowych wszechczasoacutew Pos uchaj jego partii w bdquoPenny LanerdquobdquoDay Tripperrdquo czy niesamowitym bdquoSomethingrdquoa bardziej u wiadomisz sobie kluczow rol basuwe wspoacute czesnej muzyce

Mo esz tak e gra pioacuterkiem w otwartej d oni (zobacz rysunek 29) Pioacuterko tak etrzyma si palcem wskazuj cym i kciukiem lecz mi dzy palcami i wn trzem d onizostawia si troch przestrzeni By mo e spodoba Ci si wi ksza kontrola jak dajeoparcie palca serdecznego i ma ego o korpus gitary Oba style wymagaj naprzemiennychskr toacutew nadgarstka r ki uderzaj cej struny

Rysunek 29Pioacuterko w otwar-

tej d oni

Gdy grasz pioacuterkiem mo esz uderza strun albo od goacutery albo od do u Niektoacuterzybasi ci preferuj gr wy cznie uderzeniami w doacute inni wy cznie uderzeniami w goacuter S te tacy ktoacuterzy cz oba rodzaje uderze w celu uzyskania jeszcze wi kszej szybko ciNie boacutej si eksperymentowa i sprawd ktoacutera technika pasuje do Twojego stylumuzycznego



Klang i kciukowanieKlang (ang slap) sta si popularny w latach sie-demdziesi tych i osiemdziesi tych Jednym z pierw-szych basistoacutew graj cych t technik by LarryGraham (Sly and the Family Stone Graham CentralStation) a tacy muzycy jak Stanley Clarke rozwijali

jego technik W roacuted popularniejszych wspoacute cze-snych basistoacutew pos uguj cych si klangiem znaj-duj si Marcus Miller Flea (Red Hot Chili Peppers)i Victor Wooten (Beacutela Fleck The Flecktones)

Granie pioacuterkiem przesta o by konieczno ci ze wzgl doacutew d wi kowych (akustycznych)Technologia si rozwin a i zar czam Ci e Twoacutej bas bez pioacuterka b dzie s yszalnyroacutewnie dobrze

Pozycja prawej d oni do grania klangiemGranie klangiem lub slapem polega na uderzaniu niskich strun bokiem kciuka co prowadzido uzyskania perkusyjnego brzmienia (ostrego ataku i szybkiego wyciszenia nuty podobniejak w perkusji) a nast pnie podrywaniu wysokiej struny palcem wskazuj cym Oto jaktego dokona

1 Zroacuteb praw d oni nie do ko ca zaci ni t pi

Podnie kciuk aby by od niej oddalony tak jak przy apaniu autostopu

2 Rozlu nij palec wskazuj cy i zroacuteb z niego hak

Palec wskazuj cy powinien wygl da tak jakby poci ga za spust pistoletu

3 Oprzyj przedrami na korpusie basu aby prawa d o unosi a si nadstrunami

4 Wykonaj szybki skr t d oni w kostce i uderz kciukiem jedn z ni szychstrun trafiaj c j dok adnie na ko cu gryfu

Ten styl wymaga sporej pracy nadgarstka Rysunek 210 (zdj cie z prawej)demonstruje poprawny sposoacuteb wykonywania tego ruchu

5 Zahacz palec wskazuj cy o wysok strun i obracaj c nadgarstekw przeciwn stron poderwij j aby uderzy a o gryf

Zobacz jak to zrobi na rysunku 210 (zdj cie po lewej)

Rysunek 210Uderzenie

struny kciukiem(po prawej)

i poderwaniestruny palcemwskazuj cym

(po lewej)



Pami taj o niezw ocznym oderwaniu kciuka od strun aby d wi k moacuteg zabrzmie

Nie ci gnij zbyt mocno za cienkie struny gdy mo esz je urwa Wystarczy niewielka si a

Czytanie diagramu gryfuW niektoacuterych sytuacjach muzycy s zmuszeni do odczytywania muzyki a nawet dodok adnego zagrania d wi koacutew zapisanych w nutach (podstawy odczytywania muzykipoznasz w rozdziale 3) Wi kszo basistoacutew woli jednak tworzy w asne akompaniamentydo zadanej melodii Wybrane d wi ki postrzegaj jako obraz Korzystanie z diagramugryfu (lub siatki) stanowi wietny sposoacuteb na wyobra enie sobie takich obrazoacutew

Skale i akordyMuzycy w tworzeniu melodii bazuj na skalach czyli uporz dkowanej sekwencjiwznosz cych si lub opadaj cych d wi koacutew Najcz ciej stosowane skale sk adaj siz siedmiu d wi koacutew i zaczynaj si od podstawy (pierwszej nuty) Oacutesmy d wi kw sekwencji jest taki sam jak pierwszy lecz o oktaw wy szy Akord to kombinacjatrzech lub wi kszej liczby d wi koacutew zaczerpni tych ze skali Zaroacutewno skale jaki akordy bardziej szczegoacute owo opisuj w rozdziale 5

Nie musisz umie czyta nut eby gra na basie muzyka to nie sztuka wizualnalecz d wi kowa Inaczej moacutewi c s ucha si jej Niektoacuterzy z moich ulubionychbasistoacutew nie umiej odczyta nawet jednej nuty Wi kszo jednak przekonuje si e jest to przydatna umiej tno gdy muzykuje si z innymi lud mi Niektoacuterzy

liderzy zespo oacutew tego wymagaj

Muzyka jest cz sto zapisywana na papierze po to aby mo na j by o przekaza innymMo na to zrobi na kilka roacute nych sposoboacutew Ja na przyk ad cz sto korzystam z diagramugryfu aby pokaza pozycje poszczegoacutelnych skal i akordoacutew na gryfie Diagram to po prostuschemat gryfu naniesiony na papier Rysunek 211 przedstawia przyk adowy schemat gryfu

Diagram sk ada si z nast puj cych elementoacutew

Pionowe linie reprezentuj struny od najni szej (z lewej strony) donajwy szej (z prawej) Poniewa ca skal (jedn oktaw ) lub akord cz stomo na zagra na trzech strunach diagramy zazwyczaj zawieraj trzy strunynawet je li bas ma przynajmniej cztery Pi kno tego systemu polega na tyme diagram mo na zastosowa do dowolnego miejsca na basie pod warunkieme b dziesz mia do dyspozycji odpowiedni liczb strun i progoacutew

Poziome linie diagramu reprezentuj progi

Pe ne czarne kropki i bia e w rodku okr gi oznaczaj d wi ki dozagrania Okr g to podstawa lub tonika czyli najwa niejszy d wi k skali lubakordu i zazwyczaj pierwszy do zagrania (szczegoacute owe wyja nienie tych poji koncepcji znajdziesz w rozdziale 5)



Rysunek 211Opis elemen-

toacutew diagramugryfu

Cyfry obok kropek oznaczaj palce ktoacuterymi nale y przycisnokre lony proacuteg zgodnie z nast puj cym schematem

1 = palec wskazuj cy

2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec

Strza ki mi dzy kropkami wskazuj kolejno wydobywania d wi koacutew(je li mamy do czynienia z jak sekwencj ) Na basie niemal zawsze gra sijeden d wi k na raz

Opisana powy ej czteropalcowa technika pozwala zagra wszystko z minimalnymwysi kiem najmniejsz liczb zmian pozycji i najwi ksz spoacutejno ci Stosowanie tegosamego palcowania za ka dym razem gdy grasz t sam skal jest kluczowe dlarozwijania pr dko ci i dok adno ci oraz p ynno ci wydobywania d wi koacutew Skaladurowa zaczynaj ca si od podstawy C zwana skal C-dur lub gam C wygl dadok adnie tak samo jak skale durowe zaczynaj ce si od innej podstawy Na przyk adwygl da identycznie jak skala durowa zaczynaj ca si od D (ktoacutera jak si domy lasznazywa si skal D-dur) Obie skale maj jednakow struktur oraz s grane tym samympalcowaniem w identycznej sekwencji Skala D po prostu zaczyna si dwa progi wy ejni skala C

Gdy nauczysz si na pami schematu grania skali lub akordu w jednej tonacji ten samuk ad mo esz zagra w dowolnej tonacji i dowolnym miejscu na gryfie gitary basowej



Diagram skali durowej i molowejSkale molowa i durowa to dwa podstawowe rodzaje skal stosowanych w muzyce Obask adaj si z kombinacji przej o poacute tonu i o ca y ton Poacute ton to odleg o od jednegoprogu na basie do nast pnego Ca y ton oznacza omini cie jednego progu Budow skalimolowej i durowej szczegoacute owo opisuj w rozdziale 5

Rysunek 212 przedstawia diagramy z d wi kami obu skal

Po lewej znajduje si skala durowa

Po prawej znajduje si skala molowa

Rysunek 212Diagram ze

skal durow(po lewej)

i diagram zeskal molow

(po prawej)

Aby zagra ca skal zacznij od wybranego d wi ku (na przyk ad C) i wydob dkolejne coraz wy sze d wi ki a do tego samego (C) lecz wy szego (jak na rysunku212) D wi ki skali mieszcz si na trzech strunach i mo na je zagra bez zmianypozycji lewej r ki Jedna pe na skala to oktawa

Ka d skal durow i molow mo esz zagra bez zmiany pozycji r ki

Pos uchaj skal z rysunku 212 granych po kolei Pierwsza cz nagrania to skala G-durco oznacza e zaczyna si od d wi ku G (pami taj e budowa skali nie zmieni si niezale nie od tonacji ktoacuter wybierzesz sproacutebuj zagra t skal durow w tonacji Dlub zaczynaj c od dowolnego innego d wi ku na gryfie) Druga cz nagrania zawieraskal g-moll Ona tak e zaczyna si od podstawy G (ale mo esz zagra t skal w dowolnejtonacji bez zmiany jej budowy)

Skale z otwartymi strunamiSkale z otwartymi strunami tworz nieco inne schematy Otwart strun gra si beznaciskania jakiegokolwiek progu Pierwsza otwarta struna jest podstaw W tonacjachE i A mo esz wykorzysta otwarte struny (nieprzyci ni te na progu) do zagrania skalidurowej lub molowej Zobacz rysunek 213



Rysunek 213Diagram nr 1

skala E-durz otwartymi

strunami dia-gram nr 2

skala A-durz otwartymi


skala e-mollz otwartymi


skala a-mollz otwartymi

strunami

Szukanie d wi koacutew na gryfieKa dy ze schematoacutew skal (poza skalami E i A na otwartych strunach) mo na zagraw dowolnej tonacji Pozostaje wi c jedno pytanie jak znale okre lon tonacj gdykto poprosi Ci na przyk ad o zagranie w C Poniewa schematy mo na transponowado dowolnej tonacji musisz jedynie trafi w podstaw (w tym przypadku w d wi k C)odpowiednim palcem lewej r ki (zazwyczaj rodkowym przy skalach durowychi wskazuj cym w molowych) a znajdziesz si we w a ciwej pozycji

Na boku szyjki a czasem te na gryfie basu znajduj si kropki S to Twoje drogowskazyu atwiaj ce zlokalizowanie d wi koacutew D wi ki s uporz dkowane w sekwencjpoacute tonoacutew czyli najmniejszych odleg o ci muzycznych (przynajmniej na zachodniejpoacute kuli) Ka dy proacuteg to jeden poacute ton Kolejne d wi ki oddalone o jeden poacute ton toC C (C podwy szone) lub D (D obni one) D D lub E E F F lub G G Glub A A A lub B H i C Zwroacute uwag e niektoacutere d wi ki maj dwie nazwyNa przyk ad C i D to ta sama nuta (o poacute tonu wy sza od C lub o poacute tonu ni sza od D)

D wi k zwi kszony o poacute tonu (jeden proacuteg) ma obok swojej nazwy krzy yk ()Gdy na przyk ad C grane na trzecim progu struny A (drugiej grubej struny) zostaniepodniesione o poacute tonu i zagrane na czwartym progu zamieni si w C D wi kzmniejszony o poacute tonu (jeden proacuteg) ma obok swojej nazwy bemol ( ) Gdy naprzyk ad G grane na trzecim progu struny E zostanie obni one o poacute tonu (do drugiegoprogu) zamieni si w G

D wi ki na otwartych strunach Twojego basu (od najni szego do najwy szego) to EA D i G Mo esz zacz od dowolnej otwartej struny i policzy poacute tony aby znaleszukan nut Na przyk ad gdy szukasz C na strunie A (zobacz rysunek 214) napierwszym progu jest A lub B na drugim H a na trzecim C (czyli pierwszym proguz kropk )



Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A

Na dwunastym progu Twojego basu znajduj si dwie kropki Oznaczaj one oktaw Przyciskaj c dowoln strun na dwunastym progu i uderzaj c j uzyskasz t sam nutco na otwartej strunie lecz o oktaw wy sz Je li chcesz znale C na strunie E(zobacz rysunek 215) mo esz zacz od znaczka oktawy na tej strunie i poacutej do ty uE E lub D D D lub C i C C jest cztery progi ni ej od znaczka oktawy mi dzytrzeci i czwart kropk na strunie E

Rysunek 215Diagram poka-

zuj cy d wi k Cna strunie E

Identyfikowanie interwa oacutewschemat jest zawsze taki samInterwa to odleg o mi dzy dwoma d wi kami Na przyk ad w skali C odleg o odpodstawy C w goacuter do d wi ku F to cztery stopnie (C D E i F) wi c interwa nazywasi kwart Gdy identyfikujesz interwa musisz znale zaroacutewno pierwotn nut



(w naszym przyk adzie C) jak i ko cow nut (F) Muzycy komunikuj si za pomoctej terminologii bdquoHej sproacutebuj zagra kwart zamiast kwinty w akordzie Grdquo co oznaczabdquoZagraj G z C (kwarta) zamiast G z D (kwinta)rdquo Dlatego znajomo interwa oacutew jestwa na Schemat jest jednak zawsze taki sam na przyk ad kwarta zawsze wygl da i jestodczuwana tak samo niezale nie od tonacji

Rysunek 216 przedstawia nazwy i konfiguracje ka dego interwa u Pusty okr goznacza d wi k od ktoacuterego liczysz a pe na czarna kropka to interwa Mo esz znaleje samodzielnie wyczuwaj c je palcami (gdy ka dy palec obs uguje jeden proacuteg) Gdyprzywykniesz do tego jak s odczuwane b dzie Ci atwiej wykorzysta je na ywo

Rysunek 216Diagramy

z interwa ami



Strojenie gitary basowejGdy ju zawiesisz bas na pasku Twoim pierwszym zadaniem jest jego nastrojenieMo na to zrobi na kilka sposoboacutew W tej sekcji poka Ci poszczegoacutelne techniki krokpo kroku Przywykni cie do nas uchiwania niskich cz stotliwo ci d wi koacutew basu mo etroch potrwa ale praktyka i kilka trikoacutew (ktoacutere Ci poka ) sprawi e nauczysz sistroi bas b yskawicznie

Na 1 cie ce p yty gram kolejno wszystkie struny czterostrunowego basu Przywyknijdo ich d wi ku aby wiedzia jak powinien brzmie dobrze nastrojony bas Mo eszwykorzysta t cie k do strojenia w asnego basu Przypuszczalnie jednak nie b dziesznosi ze sob odtwarzacza CD wsz dzie gdzie grasz dlatego przydadz Ci si tak einne techniki strojenia basu

U ywanie d wi ku odniesieniaprzy samodzielnej grzeD wi k odniesienia to d wi k ktoacuterego u ywasz jako podstawy do nastrojenia strunswojego basu Pianino jest wy mienitym roacuted em wzorcowej wysoko ci d wi kuponiewa ma bardzo stabilny stroacutej Nie jeste jednak ograniczony do tego instrumentugdy istnieje wiele innych roacutede

D wi k odniesienia uzyskany za pomoc tuneraKorzystanie z elektronicznego tunera (stroika) to chyba naj atwiejszy sposoacuteb strojeniabasu Nowoczesne tunery maj wy wietlacz ktoacutery dok adnie pokazuje gdzie jestTwoja struna (pod wzgl dem wysoko ci d wi ku oczywi cie bo fizycznie to jest nagitarze) czy jej d wi k jest podwy szony (z krzy ykiem) czy obni ony (z bemolem)oraz do jakiej nuty masz najbli ej (na wypadek gdyby Twoacutej bas zosta sponiewieranyi struna G dawa a d wi k bli szy F ni G)

Aby nastroi bas za pomoc tunera wykonaj poni sze punkty

1 Kup tuner

No dobrze dobrze By mo e nie trzeba o tym wspomina pami taj jednake potrzebujesz tunera ktoacutery wykrywa niskie cz stotliwo ci basu Nie wszystkie

to potrafi

2 Pod cz bas do tunera kablem (tym samym ktoacuterym pod czasz godo wzmacniacza)

W rozdziale 17 znajduje si zdj cie kabla

3 Uderz otwart strun i pozwoacutel jej wybrzmie

Niskie d wi ki rozchodz si powoli i tuner potrzebuje czasu eby odczyta nut

4 Dostroacutej strun tak aby ig a (lub wy wietlana kreska) tunera znalaz a siw rodku ekranu co oznacza e struna ma w a ciw wysoko

Upewnij si e wy wietla si w a ciwa dla danej struny nuta (E A D lub G)eby si nie okaza o i na przyk ad strun G idealnie nastroi e do G co

oznacza e b dzie brzmia a zupe nie inaczej ni powinna brzmie ta struna



Strojenie tunerem sprawdza si nawet w ha a liwym otoczeniu Pami taj o zapasowejbaterii eby nie dosz o do sytuacji w ktoacuterej jedynym sposobem na zobaczenie ruchuig y b dzie w ciek y rzut stroikiem o cian

Nie powiniene bazowa wy cznie na urz dzeniu elektrycznym Musisz wiedzie jak nastroi bas samodzielnie na wypadek gdyby cofaj ca mieciarka rozjecha a Twoacutejtuner gdy pakujesz sprz t do samochodu

D wi k odniesienia z innej struny w asnego instrumentuGdy grasz sam mo esz dostroi struny basu wzgl dem siebie co okre la si jakostrojenie wzgl dne W takim przypadku wykorzystujesz jedn strun zazwyczaj niskie Ejako d wi k odniesienia i dostrajasz do niej pozosta e trzy struny (opis tego procesuznajdziesz nieco dalej w tym rozdziale w sekcji bdquoStrojenie strun basu wzgl dem siebierdquo)

Gdy nastroisz instrument t metod mo e si okaza i nie stroisz z adnym innyminstrumentem je li struna E u yta jako d wi k odniesienia dla pozosta ych strun niemia a takiej wysoko ci d wi ku jak powinna mie

D wi k odniesienia z kamertonuKamerton daje tylko jeden d wi k odniesienia Odpowiada on (chocia jest o kilkaoktaw wy szy) d wi kowi struny A czyli drugiej z najgrubszych lub drugiej od goacutery(licz c od strony Twojej g owy) Kamerton pozwala na wy mienite nastrojenie basupod warunkiem e wykonasz poni sze punkty

1 Uderz kamertonem o tward powierzchni i umie jego r czk mi dzyz bami (nie dotykaj c jego z boacutew)

Us yszysz d wi k A rezonuj cy w Twojej g owie Uwaga dzielenie si kamertonemjest raczej niewskazane (chyba e ze swoj drug po oacutewk ) warto te dba ebyby w miar czysty

2 Nastroacutej strun A mdash albo otwart albo za pomoc fla oletoacutew (zobaczbdquoStosowanie fla oletoacutew w strojeniurdquo nieco dalej w tym rozdzialeje li interesuje Ci szczegoacute owy opis) mdash do d wi ku A uzyskanegoz kamertonu

3 Dostroacutej pozosta e struny do struny A

Nieco dalej w tym rozdziale w sekcji bdquoStrojenie strun basu wzgl dem siebierdquowyja niam podstawy tego procesu strojenia

Gdy grasz sam mo esz nastroi gitar basow za pomoc tunera elektronicznegolub kamertonu albo dostroi bas do struny E Je eli jednak Twoi znajomi piani cii gitarzy ci przyszli pogra z Tob zrezygnuj z tych metod i dostroacutej bas do pozosta ychinstrumentoacutew



D wi k odniesienia w grze zespo owejGdy grasz z innymi muzykami musisz dostroi bas do pozosta ych instrumentoacutewMo esz stroi poszczegoacutelne struny poroacutewnuj c je kolejno do odpowiednich d wi koacutewnastrojonego instrumentu takiego jak pianino

Namawiam Ci jednak eby stroi jedn strun do d wi ku odniesienia (bazuj cna normalnych d wi kach lub fla oletach zobacz sekcj bdquoStosowanie fla oletoacuteww strojeniurdquo nieco dalej w tym rozdziale) a nast pnie nastroi pozosta e strunyw odniesieniu do tej

D wi k odniesienia z pianinaPoniewa stroacutej pianina jest bardzo stabilny stanowi doskona e roacuted o d wi kuodniesienia Rysunek 217 pokazuje ktoacutere klawisze odpowiadaj otwartym strunombasu Mo e si okaza e atwiej Ci b dzie nastroi strun gdy d wi k odniesienia(na pianinie) b dzie o oktaw wy szy

Rysunek 217Klawisze piani-

na ktoacutereodpowiadaj

otwartymstrunom basu



D wi k odniesienia z gitaryNajni sze (najgrubsze) cztery struny gitary odpowiadaj czterem strunom basuZaczynaj c od niskich (grubych) i id c w stron wysokich (cienkich) s to struny EA D i G Pami taj e w gitarze s to d wi ki wy sze o jedn oktaw To te same d wi kitylko wy sze

Rysunek 218 pokazuje ktoacutere struny gitary odpowiadaj strunom basu

Rysunek 218Struny gitary

ktoacutere odpowia-daj otwartymstrunom basu

Stosowanie fla oletoacutew w strojeniuWi kszo nut podawanych Ci jako d wi ki odniesienia (na przyk ad z gitary) b dziepochodzi a z wy szej oktawy Gdyby proacutebowa dopasowa bas do wy szych nutstrojona struna wymyka aby si Twojemu s uchowi Poroacutewnywanie d wi koacutewroacute ni cych si o oktaw (lub dwie) jest atwiejsze z wykorzystaniem fla oletoacutew



Fla olety to d wi ki ktoacutere naturalnie wybrzmiewaj na strunie gdy dotkniesz j lekkow okre lonych punktach po czym uderzysz praw r k Ze wzgl du na to e bas jesttak niski znacznie atwiej us ysze wy sze fla olety Najsilniejsze i najwyra niejszeuzyskuje si na dwunastym sioacutedmym i pi tym progu

Spoacutejrz na rysunek 219 aby pozna podstawowe fla olety

Rysunek 219Podstawowe

fla olety

Fla olety brzmi krystalicznie czysto dlatego wietnie nadaj si do strojenia lecz abyz nich korzysta musisz najpierw porz dnie opanowa technik ich grania Aby zagrafla olet wykonaj poni sze punkty

1 Delikatnie dotknij po dan strun na dwunastym sioacutedmym lub pi tymprogu jednym z palcoacutew lewej d oni ( rodkowy i wskazuj cy s najlepszeale mo esz u y dowolnego)

Nie dociskaj struny do progu Oderwij palec lewej d oni od miejsca w ktoacuterymdotykasz struny (dwunastego sioacutedmego lub pi tego progu) w momencie gdyuderzysz strun praw d oni

2 Umie d o blisko mostka i uderz strun (ktoacuter dotykasz lew d oni )palcem wskazuj cym lub rodkowym prawej d oni

Im bli ej mostka b dzie uderzaj cy palec (prawej d oni) tym czystszy fla oletuzyskasz

3 Gdy fla olet zacznie wybrzmiewa oderwij palec lewej d oni od struny

Fla olet b dzie wybrzmiewa pod warunkiem e nie dotkniesz struny



Gdy uderzasz fla olet na strunie ktoacutera nie jest dok adnie nastrojona mo esz us yszedudnienie lub falowanie d wi ku Trzeba nauczy si to s ysze ale dzi ki trzeciej cie cep yty b dziesz wiedzia czego nas uchiwa Pozwoacutel fla oletom wybrzmiewa a sampowoli pokr kluczykiem struny ktoacuter stroisz Je li falowanie przyspiesza kr ciszw z stron Je eli zwalnia to kr cisz we w a ciwym kierunku Obracaj kluczykiemtak d ugo a falowanie ustanie Gdy d wi k b dzie roacutewny struna jest nastrojonaJe li falowanie zwalnia o po czym znowu zacz o przyspiesza przekr ci e za punktw ktoacuterym powiniene si zatrzyma Powoli przekr kluczyk z powrotem a falowaniezaniknie

Strojenie strun basu wzgl dem siebiePr dzej czy poacute niej wszystko sprowadza si do tego e stroisz jedn strun basu dod wi ku odniesienia po czym musisz dostroi reszt strun do tej nastrojonej Strojeniestrun basu wzgl dem siebie mo na wykona na trzy sposoby metod pi tego progumetod sioacutedmego progu i za pomoc fla oletoacutew

Niezale nie od metody je li d wi ki nie b d dok adnie dopasowane us yszyszfalowanie Gdy kr cisz kluczykami poszczegoacutelnych strun spowolnienie falowaniaoznacza e zbli asz si do w a ciwej wysoko ci Gdy j uzyskasz falowanie zaniknie

Metoda pi tego proguPoni sze punkty pokazuj jak nastroi bas metod pi tego progu (zobacz rysunek 220)Je li grasz z innymi muzykami pami taj o uzyskaniu d wi ku odniesienia dla swojejstruny E (najni szej i najgrubszej) od jednego z pozosta ych instrumentoacutew zanimzabierzesz si za strojenie

1 Naci nij strun E na pi tym progu dowolnym palcem lewej r ki

Dotknij tylko struny E poniewa struna A musi moacutec swobodnie wibrowa W rzeczywisto ci naciska si mi dzy czwartym a pi tym progiem bli ej pi tego

2 Uderz jednocze nie struny E i A praw d oni i pozwoacutel im wybrzmiewa

Gdy poroacutewnujesz brzmienie obu strun nie odrywaj palca lewej r ki od pi tegoprogu ni szej struny Naucz si kr ci kluczykami za pomoc prawej d oni(si gaj c przez lew ) je li chcesz korzysta z tej metody D wi ki powinny byidentyczne Je eli nie s (a tak zazwyczaj b dzie) wykonaj co nast puje

a Pos uchaj czy struna A jest ni ej czy wy ej ni struna E

Gdy struny nie b d zestrojone us yszysz falowanie

b Je li nie s yszysz ktoacutera struna jest ni ej obni wysoko struny Aa us yszysz e jest ni ej

c Uderz jeszcze raz obie struny i powoli zwi kszaj wysoko struny Akr c c kluczykiem praw r k a b dzie identyczna jak struna Enaci ni ta na pi tym progu

Je li przedobrzysz us yszysz e struna A jest zbyt wysoko W takimprzypadku obni jej wysoko obracaj c kluczyk w przeciwnym kierunkuGdy nastroisz strun A przejd do nast pnego punktu

3 Przyci nij strun A na pi tym progu (nie dotykaj c adnej innej struny)



Rysunek 220Metoda pi tego

progu

4 Uderz strun A wraz z otwart strun D i pozwoacutel im wybrzmiewa

Pos uchaj czy struna D jest wy ej czy ni ej po czym przekr kluczykiem tejstruny w odpowiedni stron a obie struny b d mia y jednakow wysokod wi ku Gdy struna D b dzie stroi a z pi tym progiem struny A przejd donast pnego punktu

5 Przyci nij strun D na pi tym progu (nie dotykaj c adnej innej struny)

6 Uderz strun D wraz z otwart strun G i pozwoacutel im wybrzmiewa

Pos uchaj czy struna G jest wy ej czy ni ej po czym przekr kluczykiem tejstruny w odpowiedni stron a obie struny b d mia y jednakow wysokod wi ku

Twoacutej bas jest teraz nastrojony wzgl dem siebie Je li wcze niej ustawi e wysokostruny E zgodnie z d wi kiem odniesienia mo esz gra z ka dym kto tak e dostroisi do tego d wi ku

Metoda sioacutedmego proguMetoda sioacutedmego progu jest podobna do metody pi tego progu lecz wykonuje si jodwrotnie (od wysokich do niskich strun) Musisz dostroi strun G (czyli najcie szstrun swojego basu) do d wi ku odniesienia podawanego przez nastrojony instrument(je li grasz z innymi muzykami) Gdy to zrobisz przyci nij j na sioacutedmym proguPo uderzeniu tej struny uzyskasz d wi k D ale o oktaw wy szy ni s siednia(grubsza) struna (zobacz rysunek 221 przedstawiaj cy metod sioacutedmego progu)



Rysunek 221Strojenie meto-

d sioacutedmegoprogu

Poni ej znajduje si szczegoacute owy opis strojenia basu metod sioacutedmego progu

1 Przyci nij strun G na sioacutedmym progu palcem lewej d oni

Pami taj aby nie dotkn s siedniej (ni szej) struny D mdash obie powinny mieswobod wibrowania

2 Uderz palcami prawej d oni strun G wraz z (otwart ) strun Di pozwoacutel im obu wybrzmiewa

D wi ki s od siebie oddalone o oktaw lecz s to te same nuty Pos uchajczy struna D jest za wysoko czy za nisko po czym pokr kluczykiem tej strunyw odpowiednim kierunku a obie b d zestrojone

3 Przyci nij strun D na sioacutedmym progu bez dotykania ni szej struny (A)

4 Uderz strun D wraz z (otwart ) strun A i pozwoacutel im obu wybrzmiewa

D wi ki s od siebie oddalone o oktaw lecz to te same nuty Analogiczniepos uchaj czy struna A jest za wysoko czy za nisko po czym pokr kluczykiemtej struny w odpowiednim kierunku a j dostroisz

5 Przyci nij strun A na sioacutedmym progu bez dotykania struny E

6 Uderz jednocze nie strun A wraz z (otwart ) strun E i pozwoacutel imwybrzmiewa

Tak jak w poprzednich punktach d wi ki s oddalone o oktaw lecz to ta samanuta Pos uchaj czy E jest za wysoko czy za nisko po czym pokr kluczykiemtej struny w odpowiednim kierunku Gdy sko czysz prac z t strun ca y basb dzie nastrojony



Strojenie za pomoc fla oletoacutewStrojenie za pomoc fla oletoacutew to najtrudniejsza i najbardziej precyzyjna metodastrojenia basu bez tunera Jednak bazuj c na poni szym opisie nauczysz si to robiniemal bdquood r kirdquo

1 Ma ym palcem lewej r ki delikatnie dotknij struny G na sioacutedmym progu

Uderz fla olet i pozwoacutel mu wybrzmiewa (je li potrzebujesz pomocy w graniufla oletoacutew wroacute do sekcji bdquoStosowanie fla oletoacutew w strojeniurdquo nieco wcze niejw tym rozdziale)

2 rodkowym palcem lewej r ki delikatnie dotknij struny D na pi tymprogu

Uderz fla olet i pozwoacutel mu wybrzmiewa razem z poprzednim fla oletemWyreguluj kluczykiem strun D aby znikn o falowanie

3 Ma ym palcem lewej r ki delikatnie dotknij struny D na sioacutedmym progu

Uderz fla olet i pozwoacutel mu wybrzmiewa

4 rodkowym palcem lewej r ki delikatnie dotknij struny A na pi tymprogu

Uderz fla olet i pozwoacutel mu wybrzmiewa razem z poprzednim fla oletemWyreguluj kluczykiem strun A aby znikn o falowanie

5 Ma ym palcem lewej r ki delikatnie dotknij struny A na sioacutedmym progu


6 rodkowym palcem lewej r ki delikatnie dotknij struny E na pi tymprogu

Uderz fla olet i pozwoacutel mu wybrzmiewa razem z poprzednim fla oletemWyreguluj kluczykiem strun E aby znikn o falowanie

Sprawd na rysunku 222 zale no ci mi dzy fla oletami

Poni ej znajduje si lista fla oletoacutew ktoacutere s kluczowe w strojeniu

Fla olet na sioacutedmym progu struny G (najcie szej) to dok adnie ten sam d wi kco fla olet na pi tym progu struny D (drugiej z najcie szych)

Fla olet na sioacutedmym progu struny D to dok adnie ten sam d wi k co fla oletna pi tym progu struny A (drugiej z najgrubszych)

Fla olet na sioacutedmym progu struny A to dok adnie ten sam d wi k co fla oletna pi tym progu struny E (najgrubszej)

Na trzeciej cie ce p yty mo esz pos ucha falowania i dowiedzie si w praktycejak nastroi struny za pomoc fla oletoacutew Potem pos uchaj falowania i strojenia strunmetod pi tego progu Na ko cu znajduje si falowanie oraz strojenie metodsioacutedmego progu



Rysunek 222Zale no ci mi -dzy fla oletami

Popularny scenariusz strojenia wygl da na przyk ad tak jeste z innymi muzykamiczy to na proacutebie czy na koncercie i ka dy musi by nastrojony Kto (zazwyczajpianista) uderza d wi k a reszta powinna wykorzysta go jako d wi k odniesieniaw celu nastrojenia w asnego instrumentu Popro o E lub G i u yj jednej z opisanychw tym rozdziale metod Mi ego muzykowania


Skorowidz5th Dimension 261

AAerosmith 165akompaniament 93 103 207akord 21 28 33 34 49 89 92 128

dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211

durowy 33 66 136 137 147 152 153 160180 186 189 200 204 207 211przewroacutet 122stopie trzeci 173

d wi k najni szy 122molowy 33 66 137 147 152 153 160 182

200 207 211przewroacutet 122stopie trzeci 173

pi ty progresji bluesowej 171podstawa 66 126porz dek

odwroacutecony 34 121 122tradycyjny 34

poacute zmniejszony 95 198 199przej cie 177schemat 34septymowy 95symbol 66ton 126tony 137triada Patrz triada

Allmen Brothers 170arpeggio 115

durowe dwuoktawowe 116 117E-dur 117e-moll 119molowe dwuoktawowe 118wst puj ce 116

atak 164

BBarrett Aston bdquoFamily Manrdquo 200bas 27 30 122 163

bezprogowy 189 240czyszczenie 36 225elektronika 32Fender Jazz 241Fender Precision 241konserwacja 225 227 228 232korpus Patrz korpuskupowanie 237 238 240 241 243

w sieci 242osprz t 226pi ciostrunowy 189 239 240przechowywanie 233regulacja 229sposoacuteb trzymania 40 41

d onie 43 44strojenie 33 55 56

do innych instrumentoacutew 56 57metod progu 60 61wzgl dne 56 60za pomoc fla oletoacutew 60 63

struny Patrz strunasze ciostrunowy 189 239 240szyjka Patrz szyjkatenorowy 257wyboacuter 37zamawianie u lutnika 243

basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28

Beach Boys 47Becker Brothers 257Beacutela Fleck 48Beacutela Fleck and the Flecktones 190 257bemol 52 91 121Benjamin Benny 260b bny 142Birdland 261



bit 29 35 66 72 209Blaine Hal 261blues 125 182Blues Brothers 170 180blues rock 170Bonham John 261Booker T amp the MGrsquos 170 180bossa nova 197Brooks Garth 173Brown James 257 260Brown Ray 176Bruce Jack 256brzmienie 89

CCalifornia Rock Explosion 261calypso 202Caron Alain 257Carter Ron 176centrum tonalne 89 103Chambers Paul 176Chic 192chodzenie po strunach 83chorus 250Cissy Strut 262Clark Stanley 189Clarke Stanley 257Clayton Adam 29 164 257Cogbill Tommy 185Collins Bootsy 260Come Together 257country rock 173crash Patrz perkusja crashCream 256cz stotliwo 79

wier nuta 73

DDrsquoAngelo 194 257Dan Steely 185 239 257 262dance 195 240Davis Miles 256diagram 20 21Digital Delay 251

disco 192Distortion 252dominanta 95Dream Theatre 167drop one 200Dunbar Sly 263Dunn Donald Duck 170 180 260d wi k

akcentowanie 82 83chromatyczny 99 100 101 161 167 170 181

186 189dudnienie 60falowanie 60grany mi dzy uderzeniami 202grupa 75linii basowej 29lokalizacja 67najni szy w akordzie 122naprowadzaj cy 177neutralny 190 205obni ony 91 92odniesienia 55 56 57

pianino 57z innej oktawy 58

podwy szony 91powstawanie 79regulacja wysoko ci 230skali durowej 90wysoko 79znajdowanie na gryfie 119

EEdwards Bernard 192elektronika 32Ellington Duke 183Entwistle John 29 164 256Envelope filter 252Erskine Peter 261

FFifth Dimension 47figura 43Flanger 251fla olet 56 57 58 59 60 63 218 231

na sioacutedmym progu 63Flea 190 257For Once In My Life 256


Skorowidz 291

Franklin Aretha 185 262fraza 72 101 103 147funk 35 125 182 190 256 262Funk Brothers 187funky 44Funky Miracle 262fusion 188 240

historia 189futera 233 248 249

Ggama C Patrz skala C-durGaribaldi David 262Gaye Marvin 187gig bag Patrz futeragitara

akustyczna 27basowa Patrz baselektroakustyczna 27elektryczna 27Fender Precision Bass 163kontrabasowa 239

gitarzysta 28g o nik 31 79 247g owa basowa Patrz wzmacniaczg oacutewka 31gniazdo jack 32Goines Lincoln 198Going to a Go-Go 260Gonzales Andy 198Goodman Benny 175gra

kciukiem 44 48 190na jednej strunie 80palcami 44pioacuterkiem 44 46 47 48w dwoacutech oktawach 109

Graham Central Station 48Graham Larry 48granie

poza oknem 101w oknie 99 100 101

groove 20 28 33 99 103 125 15354 209 21074 211 212bluesowy 181country 173dance 195 196

disco 192dla wokalisty 169dominantowy 130dopasowany 140durowy 134funkowy 182 183 190 191 260fusion 189hardrockowy 166hip-hopowy 194mobilno 131 136 176molowy 132 181motoryczne szesnastki 163Motown 188o sta ej strukturze 188okienkowy 162 167 170 172poprockowy 169progresywny 167przenoszenie mi dzy akordami 137punkt szczytowy Patrz punkt szczytowyRampB 186 187reggae 200 263rockandrollowy 161rythmandbluesowy 260ska 203 204skala 128soca 202struktura 137szesnastkowy 182szkielet 126 142tonacja 160tworzenie 127 128 129 130 136 137

138 142walc 207wariacje 187

gryf 20 31 32 39 226czyszczenie 226diagram 49 54 71kropki 52krzywizna 229

HHamilton Tom 165hard rock 163 165Hayes Isaac 260hi-hat Patrz perkusja hi-hatHinton Milt 176hip-hop 194 240 256Holly Buddy 159Home At Last 262



II Heard It Through The Grapevine 256I Was Made to Love Her 260In The Midnight Hour 260interwa 53 54 90interwa muzyczny 33

JJackson Al 260Jackson Anothony 189Jackson Anthony 239 257Jamerson James 44 187 188 256 260jazz 44 176 182 207 256 257Jobim Antonio Carlos 197John Elton 169Jones John Paul 165 261Jones Quincy 185

Kkable 37kamerton 56 249Kaye Carol 47Khan Chaka 239Khumalo Bakithi 204klang Patrz gra kciukiemklucz Patrz stroikkontrabas 47 163korpus 30 31 226

pe ny 233kostka 251kostka chorusa 37kropka 74krzy yk 52 91 121kwarta 53kwinta 54

LLed Zeppelin 165 261Lee Geddy 167Lee Will 257lewor czno 39ligatura 74linia

basowa 29 33 34 35 99 100o ywienie 102sk adowa harmoniczna 34

sk adowa rytmiczna 34synkopowana 187

szkielet Patrz linia basowa sk adowarytmiczna

Live Art 257Lopsy Lu 257lutnik 228 239 243

uk Patrz ligatura

MMama Africa 263Manilow Barry 257Marley Bob 200maszynka Patrz stroikMcCartney Paul 47 169 257metal 165Meters 262metoda

dwoacutech strun i dwoacutech progoacutewPatrz metoda oktawy

oktawy 120progu

pi tego 60sioacutedmego 60 61

wszystkich palcoacutew plus dwa progi 120znacznikoacutew 121

metronom 29 71 142 143 249klikni cie Patrz bit

metrum 3634 20854 20974 211nieparzyste 167 207 208

miara Patrz bitmikrosoloacutewka 35Miller Glenn 175Miller Marcus 48 190 256minisoloacutewka Patrz wype nienieMission Impossible 209Modeliste Zig 262modus 89 96

dominantowy 96 182dorycki 96 164 180 182 183eolski 96 164 180frygijski 96 164


Skorowidz 293

jo ski 96 186 189kolejno 99lidyjski 96lokrycki 96 198miksolidyjski 96 103 161 170 180 182 183

186 189molowy 164 180 182naturalny molowy 96poacute zmniejszony 96

mostek 31 32 218 226otwoacuter 220

Motown 187 256 260Multiefekt 252musical 207muzyk sesyjny 185 198 257 261muzyka

afrokuba ska 198afryka ska 36atmosfera 28country 44czytanie Patrz nuta czytanieetniczna 36harmonia 28 125karaibska 36latynoska Patrz salsanapi cie 29po udniowoafryka ska 204po udniowoameryka ska 36reggae Patrz reggaerozwi zanie 29rytm 28 29 125 126

dwoacutejkowy jazzowy 179bluesowy mieszany 180funkowy mieszany 182triolowy 175

styl 35tempo 126

My Generation 256Myung John 167

Nnuta 21

czytanie 20 49 65martwa 102 105 182 186 189przej ciowa 146

OOakland 262Oakley Berry 170Octaver 252offbeat 202oktawa 49 51 53 66 90oliwa do gryfoacutew 226Osborn Joe 47 261

Oacuteoacutesemka 73

Ppaczka 245 246 247Palladino Pino 169 240pami mi niowa 111partia basu 103

krocz ca 176Pastorius Jaco 44 189 240 261Patitucci John 257pauza 75 179peda g o no ci 250pentatonika

durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165

perkusista 142 185 201 259perkusja 142 186 259

centrala 142crash 143hi-hat 143ride 143werbel 142

permutacja palcoacutew 84Phase Shifter 251pianino 55 57piccolo 257Pickett Wilson 185pi ciolinia 66P-Nut 200podstawa Patrz tonikapodstrunnica Patrz gryfpop 257pop rock 169popisoacutewka 35Porter George 262potencjometr 31 228



pozycja koncertowa 41poacute nuta 73poacute ton 31 33 51 52 90 99Presley Elvis 159Prestia Francis Rocco 44 190 262pr t napinaj cy 32 229progresja

bluesowa 171 181I-IV-V 171jazzowo-bluesowa 177

proacuteg 20 31 39 43 52 67 80 90 226czyszczenie 227dwunasty 53 59pi ty 59 60sioacutedmy 59 60 61

prze cznik 31przestrze

d wi kowa 142pusta 200

przetwornik 31 79 226lightwave 32piezoelektryczny 32

przewroacutet Patrz akord porz dek odwroacuteconypulsacja 29 Patrz muzyka rytmpunkt szczytowy 140 142Purdi Bernard 262

RRampB 185 256Rainey Chuck 185 262Ramble On 261Reading Otis 260Red Hot Chili Peppers 48 190reggae 125 200 203Return to Forever 189 257rezonans akustyczny 85rhythm and blues Patrz RampBriddim 200ride Patrz perkusja rideriff 34

unisono 165rock 35 44 125 164 203 257

historia 163rock and roll 159 164rock progresywny 163 167Rogers Kenny 173Rush 167

rytm Patrz muzyka rytm grooveoacutesemkowy 35triolowy 74

SSaadiq Raphael 194salsa 198Sam and Dave 260Sanborn David 256School Days 257sekcja rytmiczna 259septyma 95Sex Machine 260Shakespeare Robbie 200 263Shannon Tommy 180Show of Hands 257siatka Patrz gryf diagramSimon amp Garfunkel 261Simon Paul 204 239siode ko 31 218 221 229 230ska 203skala 33 34 49 89 96

A 52A eolska 99bluesowa 34 35 146 152 153C jo ska 99C-dur 50D dorycka 99 132 133D jo ska 134 135D miksolidyjska 130dominantowa 99 128durowa 50 51 89 90 96 128 162

dwuoktawowa 110 111d wi ki 90pentatoniczna Patrz pentatonika durowa

dwuoktawowa 34E 52E frygijska 99E-dur 112e-moll 114F lidyjska 99G miksolidyjska 99G-dur 51g-moll 51H lokrycka 99jo skia stopie sioacutedmy 136molowa 51 89 91 96 128

dwuoktawowa 112 114harmoniczna 100


Skorowidz 295

melodyczna 100pentatoniczna Patrz pentatonika molowa

na otwartych strunach 52naturalna molowa 99pe na Patrz oktawapentatoniczna 34 35z otwartymi strunami 51

Sklar Lee 257slap Patrz gra kciukiemSly and the Family Stone 48s owo

muzyczne 75soca 202soloacutewka 35 145 152 153 240

tworzenie 152Something 257soul 202 256Soul Vaccination 262Starks Jabrsquoo 260StaxVolts 260Sting 203 257stroik 31 55 226

basowy 66g oacutewka 218

struna 31 67akcja 229 230chodzenie 83czas wybrzmiewania 217 218czyszczenie 227jasno 217kulka 220liczba 27niska 45odleg o od progoacutew 229otwarta 51 52 56skroacutecenie d ugo ci 80strojenie 28sustain 217 218 221usuwanie 218 219wymiana 36 217wysoka 45zak adanie 219zapasowa 219

styl Motown 187Sunshine of Your Love 256Super Bad 260sustain 217 218 221swing 35 175

synkopa 168 195na pocz tku taktu 199

szesnastka 73szyjka 30 31 32 226 228

kropki 52czenie z korpusem 241

rodekdo czyszczenia bi uterii 227do polerowania

gitar 225mosi dzu 226

Ttab Patrz tabulaturatabulatura 20 21 65 67takt 66 72 101

cz nieakcentowana 142talerze Patrz perkusja hi-hatTeen Town 261Thatrsquos What Irsquom Gonna Do 262The Beatles 47 169 257The Brian Setzer Orchestra 175The Flecktones 48The Funk Brothers 256The Lemon Song 261The Mamas and the Papas 261The Monkees 261The Police 203The Temptations 187The Who 29 164 256Thompson Carl 239Thunderfingers 256ton 51 79 Patrz te d wi k

wspoacutelny 188 195tonacja

A 51E 51

tonalno 89dominantowa 175durowa 175

tonika 49Tony Toni Tone 194Tosh Peter 263Toshem Peterem 200Tower of Power 190 262



triada 92durowa 93molowa 94

trzymanie si perkusji 29tuner elektroniczny Patrz stroik

UU2 29 164uchwyt 40Until You Come Back To Me 262

VVaughan Stevie Ray 180

Wwalc 207Weather Report 189 261wej cie Patrz gniazdo jackwerbel Patrz perkusja werbelWhat Is Hip 262Whatcha Gonna Do 263White Room 256Who Are You 256

Wonder Stevie 187Wooten Victor 48 190 257wycieczka 145wype nienie 35 145 153

synchronizacja 153tworzenie 153

wzmacniacz 31 32 37 79 245 246combo 246 247kupowanie 245lampowy 246 247panel kontrolny 247s uchawkowy 250tranzystorowy 246 247

Zzaczep 41zagrywka 147

w pentatonicedurowej 151molowej 149

zapisakordowy 65 66 136nutowy 65 66 67

znak Patrz krzy yk Patrz kropka Patrz bemol


Spis tre ciO autorze 13

Podzi kowania od autora 15

Przedmowa 17

Wprowadzenie 19O ksi ce 19Konwencje u yte w tej ksi ce 20Nie a tak bardzo naiwne za o enia 21Jak podzielona jest ta ksi ka 21

Cz I wiat wed ug basu 21Cz II Podstawy gry na basie 21Cz III Przej cia i grooversquoy 22Cz IV Dopasowanie akompaniamentu do stylu muzyki 22Cz V Opieka nad ukochan czyli jak dba o gitar basow 22Cz VI Przewodnik nabywcy gdzie i jak kupi bas 22Cz VII Dekalogi 22Cz VIII Dodatki 23

Ikony wykorzystane w ksi ce 23Co dalej 23

Cz I wiat wed ug basu 25Rozdzia 1 Absolutne podstawy po co w a ciwie jest bas 27

Odkrywanie roacute nic mi dzy basem a jego wy ej strojonymi kuzynami 27Wyja nienie funkcji basisty w zespole 28

czenie harmonii z rytmem 28Poruszanie si w utworze 28Pilnowanie tempa 29Ustalanie rytmoacutew 29Zimna krew 29

Anatomia gitary basowej 30Szyjka 31Korpus 31Wn trzno ci 32

















Spis tre ci 7

































Spis tre ci 9

























Spis tre ci 11








Skorowidz 289




Rozdzia 2









W




progu












zaczepu w korpusie


































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51

































Spis tre ci 7

































Spis tre ci 9

























Spis tre ci 11








Skorowidz 289




Rozdzia 2









W




progu












zaczepu w korpusie


































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51

































Spis tre ci 9

























Spis tre ci 11








Skorowidz 289




Rozdzia 2









W




progu












zaczepu w korpusie


































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51

































Spis tre ci 11








Skorowidz 289




Rozdzia 2









W




progu












zaczepu w korpusie


































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51




















Rozdzia 2









W




progu












zaczepu w korpusie


































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51




















progu












zaczepu w korpusie


































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51






















zaczepu w korpusie


































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51






































d oni







Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51























Rysunek 25W a ciwa

pozycjaprawej d oni












struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51


























struny







Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51



















Rysunek 27Si ganie

do najni szejstruny







Rysunek 28Trzymanie











tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51


























tej d oni




















(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51



































(po lewej)




















2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51




































2 = palec rodkowy

3 = palec serdeczny

4 = ma y palec













(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51


























(po prawej)















strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51



























strunami







Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51



















Rysunek 214Diagram

pokazuj cyd wi k C

na strunie A









Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51





















Rysunek 216Diagramy

z interwa ami








1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51
























1 Kup tuner


to potrafi









































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51


















































fla olety



























progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51




































progu



















































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51




























































dominantowy 103 137 147 152 153 161170 182 189 200 204 207 211









atak 164







basista 28 29 40 44 47 142 259rola 28






wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51





















wier nuta 73











Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51


















Skorowidz 291

























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51




























uk Patrz ligatura



oktawy 120progu








Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51


















Skorowidz 293







styl 35tempo 126


Nnuta 21






durowa 150 152 153 175molowa 147 152 153 165














unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51



























unisono 165rock 35 44 125 164 203 257









Skorowidz 295

















A 51E 51


















Skorowidz 295

















A 51E 51


















Gitara basowa dla bystrzaków

Documents

Transcript of Gitara basowa dla bystrzaków