1

POLSKA AGENCJA ROZWOJU 35=(6,%,25&=2&,

$1*,(/6.232/6.,

62:1,.7(50,12/2*,&=1

2

Redakcja -RDQQD)HEURZVND-Cielek

=HVSyDXWRUVNL

Urszula Golec Marek Kozak

Tomasz Kierzkowski Hanna Kosarczyn

5REHUW.UDVQRGEVNL &H]DU\*RELRZVNL Joanna Podgrska

Andrzej Pyszkowski Robert Szewczyk

DULXV]6]\PDF]DN -RDQQD)HEURZVND-Cielek

Korekta Hanna Kosarczyn

-RDQQD)HEURZVND-Cielek

Wydawca:8U]G.RPLWHWX,QWHJUDFML(XURSHMVNLHM Al. Ujazdowskie 9, 00-918 Warszawa adres internetowy: www.ukie.gov.pl

&RS\ULJKWE\3ROVND$JHQFMD5R]ZRMX3U]HGVLELRUF]RFL

3URMHNWRNDGNL

-DNXE2VLVNL Jacek Pacholec

Projekt serii Tadeusz Korobkow

ISBN 83-89218-75-5

Wydanie I 1DNDGHJ]HPSODU]\

DPDQLHGUXNLRSUDZD33*.6$UXNDUQLD.$57

02-652 Warszawa, ul. Magazynowa 5

3

:673

Angielsko-3ROVNL 6RZQLN 7HUPLQRORJLF]Q\ 3URJUDPyZ Rozwoju Re-gionalnegoSRZVWD ZRGSRZLHG]LQDGX*H]DLQWHUHVRZDQLHRGELRUFyZMDNLPFLHV]\\VLSRSU]HGQLHZ\GDZQLFWZD]WHMG]LHG]LQ\6RZQLN5R]ZRMX5e-gionalnego oraz Angielsko-3ROVNL6RZQLN7HUPLQRORJLF]Q\GOD%HQHILFMHn-WyZ3URJUDPX3KDUH6SyMQRGospodarcza i 6SRHF]QD3XEOLNDFMHWH]RVWa\Z\GDQHSU]H]3ROVN$JHQFM5R]ZRMX5HJLRQDOQHJRNWyUHMVWUXNWXU\]oVWD\Z,SRRZLHUZF]RQHGR3ROVNLHM$JHQFML5R]ZRMX3U]HGVLELRrF]RFL3$53:HZVSySUDF\3$53L8U]GX.RPLWHWX,QWHJUDFML(uropejskiej po-ZVWD UR]V]HU]RQ\ VRZQLN ] P\O R REHFQ\FK L SU]\V]\FK EHQHIicjentach programw przedakcesyjnych QLH W\ONRZDG]DFK UHJLRQDOQ\FK L ORNDOQ\FKDOH WDN*H RVREDFK IL]\F]Q\FK L SUDZQ\FK ]DDQJD*RZDQ\FKZ UHDOL]DFM SUo-JUDPX +DVD ]DZDUWH Z dwch wspomnianych puEOLNDFMDFK 3$55 ]RVWD\XDNWXDOQLRQHGRGDQRUyZQLH*QRZHWHUPLQ\ZUD]]GHILQLFMDPL2ERNWHUPi-QyZGRW\F]F\FKSURJUDPX3KDUH-6SyMQR6SRHF]QD L*RVSRGDUF]D&]y-WHOQLF\ ]QDMG WX UyZQLH* VRZQLFWZR ]ZL]DQH ] LQQ\PLSURJUDPDPL SRPo-cowymi realizoZDQ\PLZ3ROVFH D WDN*H ])XQGXV]DPL6WUXNWXUDOQ\PL8QLLEuropejskiej.

:LHU]\P\*HQRZ\6RZQLNSRPR*H2GELRUFRPZ]UR]XPLHQLX LSUDk-W\F]Q\P RSDQRZDQLX DQJORM]\F]QHM WHUPLQRORJLL SURJUDPyZ SRPRFRZ\FKstosowanej w praktyce przez instytucjH]DDQJD*RZDQHZLFKZGUD*anie.

0LURVDZ0DUHN

3UH]HV3ROVNLHM$JHQFML5R]ZRMX3U]HGVLELRUF]RFL

4

5

A

accepted contract amount ]DDNFHSWRZDQDNZRWDSDWQRFL

access access to employment access to work access to labour market equal access to... widen/extend access....

GRVWS

GRVWSGR]DWUXGQLHQLD GRVWSGRSUDF\ GRVWSGRU\QNXSUDF\ UyZQ\GRVWSGR UR]V]HU]\GRVWSGR

accessibility

GRVWSQR

accession e.g. accession to European Union

DNFHVMDSU]\VWSLHQLHZVWSLenie QSZVWSLHQLHGR8(

Accession Partnership (AP)

3DUWQHUVWZRGOD&]RQNRVWZD

]DVDG\ZVSySUDF\8QLL(XURSHMVNLHM]NUa-

jamiNDQG\GXMF\PLGRF]RQNRVWZDSU]y-MWHSRGF]DV V]F]\WX OXksemburskiego 12-13 gruGQLDU:VSySUDFDWDSRZLn-QD E\ NV]WDWRZDQD w oparciu o precy-zyjnie zdefiniowany program ( NPPC) przyJRWRZXMF\GRF]RQNRVWZDZNWyU\P]DZDUWH V ]RERZL]DQLD SDVWZ NDQGy-GXMF\FKGRW\F]FHRNUHORQ\FKSULRU\We-WyZ MDNUyZQLH*NDOHndarz ich realizacji. 3DVWZD NDQGyGXMFH PDM PR*OLZR]D]QDMRPLHQLD VL ] G]LDDQLDPL L SURFe-GXUDPL 8QLL SRSU]H] XG]LD Z SURJUa-

mach wsplnotowych. Zadaniem Partner-VWZDGOD&]RQNRVWZDMHVWVWZRU]HQLHMHd-QROLWHMVWUXNWXU\REHMPXMFHMSULRU\Wetowe REV]DU\ ZVSySUDF\ zidentyfikowane przez .RPLVM (XUoSHMVN GRVWSQHURGNL ILQDQVRZH XPR*OLZLDMFH UHDOL]a-FMW\FKSULRU\WHWyZRUD]RNUHODMFHZa-UXQNLNWyUHEGRGQRVL\VLGRWHJRUo-G]DMXZVSDUFLD3DUWQHUVWZRGOD&]RQNo-

VWZD WZRU]\ UDP\ G]LDDQLD GOD V]HUHJX

instrumentw polityki strukturalnej ( ISPA, SAPARD, Phare).

ACCESSION PARTNERSHIP

6

Dokument podlega aktualizacji (edycja 1998, 1999, 2001).

accession-driven programme / accession-driven assistance

program pomocy przedakcesyjnej, ukierunkowany na przygotowanie kraju stowar]\V]RQHJRGRVSHQLHQLDZ\PRJyZF]RQNRVWZDZ8QLL

Europejskiej

account denominated in EUR

rachunek (denominowany) w euro

accountability

RGSRZLHG]LDOQR(np. finansowa)

accreditation

akredytacja 1) powierzenie danej instytucji wyzna-

F]RQ\FK]DGDSRZF]HQLHMV]\PVSHQLHQLXSU]H]QLRNUHORQ\FKNUyteriw np. Agencja Restrukturyzacji i Moder-QL]DFML5ROQLFWZD ]RVWDDDNUHG\WRZa-

QD SU]H] .RPLVM (XURSHjVN MDNR$JHQFMD3DWQLF]DSURJUDPX6APARD

2) w programach Phare przeznaczonych dla MSP: udzielanie XSUDZQLHZ\NRQDZFRP XVXJ GRUDGF]\FK L Ln-

IRUPDF\MQ\FK GR SHQLHQLD ]DGD]ZL]aQ\FK ] GRUDG]WZHP GODPD\FKLUHGQLFKSU]HGVLbiorstw

acquis communautaire

dorobek prawny UE RJy SUDZ QRUP UHJXODFML :VSyOQRW

( Wsplnoty Europejskie); obejmuje po-U]GHNSUDZQ\]DVDG\ prawne, orzecznic-two; tHUPLQQLHPDFLVHJRSROVNLHJRRd-powiednika, ale X*\ZDVLQLHNLHG\ WHUPi-nu dorobek prawny UE lub dorobek regulacyjny UE.

activities

economic activity

G]LDDQLD

RNUHORQH ]DGania podejmowane w trak-FLH UHDOL]DFML SURMHNWX PDMFH QD FHOXRVLJQLFLH ]DR*RQ\FK UH]XOWDWyZ SUR-jektu G]LDDOQRJRVSRGDUF]D

ACCESSION-DRIVEN PROGRAMME

7

linked activities

G]LDDQLDSRZL]DQH]SURMHktem w fiszce: SU]HV]H lub obecne dzia-DQLD SRGHMPRZDQH Z UDPDFK SUo-

gramw UE (np. inne projekty), ktre PDM]QDF]HQLH / Z\ZLHUDMEH]SRUHd-QLZS\ZQDUHDOL]DFMGDQHJRSURMHktu

activity rate

ZVSyF]\QQLNDNW\ZQRFL]DZRGowej

acts of God

zdarzenie losowe

adaptability

e.g. encouraging adaptability of businesses and their employees

dosWRVRZDQLHVL]GROQRFL przystosowawcze HODVW\F]QR QSSURPRZDQLH]GROQRFLSU]\VWRVRZDw-czychSU]HGVLELRUVWZLLFKSUDFRZQikw

addendum (addenda)

X]XSHQLHQLH /PRG\ILNDFMDX]XSHQLenia)

GRNXPHQW ZSURZDG]DMF\ ]PLDQ\ GRZF]HQLHMSRGSLVDQHMumowy / XVWDOH

additionality (principle)

]DVDGDGRGDWNRZRFL

UHJXOXMH G]LDDQLH programw pomoco-wych UE; sWDQRZL*HURGNLSU]HND]\Zane przez .RPLVM (XURSHMVN ] IXQGuszy mog E\ W\ONR X]XSHQLHQLHP URdkw zgromadzonych na dany program (projekt) SU]H] RGSRZLHGQLH ZDG]e krajowe (cen-tralne, regionalne, lokalne); rodki prze-znaczone na dofinansowanie poszczegl-Q\FKSURMHNWyZSU]H]ZDG]HNUajowe nie SRZLQQ\E\QDSR]LRPLHQL*V]\PQL*Go-tychczasowy (tj. bez interwencji Komisji)

adjustment adjustment of regions

e.g. adjustment of regions on gross income

adjustment of the labour market

dostosowanie dostosowywanie regionw

np. wyrwnanie poziomu dochodw regionu

dostosowanie struktur rynku pracy do poS\WXLSRGD*\

administrative order polecenie administracyjne pisemna decyzja wydawana stronom kon-traktu przez LQ*\QLHUD QDG]RUXMFHJRjeJRUHDOL]DFM

ADMINISTRATIVE ORDER

8

adviser pre-accession adviser advisory / consultancy

services

doradca doradca przedakcesyjny XVXJLGRUDGF]H

Agency Implementing Agency (IA)

Paying Agency

Local Development Agency

Agencja -HGQRVWND:GUD*DMFDGRVRwnie,

potocznie: $JHQFMD:GUD*DMFDWykonawcza LQVW\WXFMD ZVND]DQD SU]H] U]G(w uzgodnieniu z .RPLVM(XURSHj-VN L RGSRZLHG]LDOQD ]D ZGUR*HQLHprogramu. Dawniej stosowana nazwa PMU. np. w programach Phare jest to wska-zaQD SU]H] U]G Z Memorandum Finansowym Phare) instytucja odpo-ZLHG]LDOQD ]D UHDOL]DFM GDQHJR SUo-gramu w zgodzie z procedurami i wy-tycznymi Komisji Europejskiej. IA odpowiada za przygotowanie doku-mentw programowych i planistycz-Q\FKVSUDZR]GDZF]RZREec Komisji LU]GXQDG]yUQDGUHDOL]DFMSU]HWDr-JyZDGPLQLVWUDFMILQDnVRZLWG

$JHQFMD3DWQLF]D

LQVW\WXFMDZVND]DQDSU]H]U]GLSRd-OHJDMFD VSHFMDOQHM SURFHGXU]H akredytacji (w uzgodnieniu z Ko-PLVM(XURSHMVN$JHQFMD3DWQicza peQLWU]\JyZne funkcje: autoryzuje, UHDOL]XMH L NVLJXMH SDWQRFL1LHNLe-G\$JHQFMD3DWQLF]DSHQLWH*IXQkcje ZGUR*HQLRZH ZHU\ILNXMH SUojekty, organizuje przetargi, przeprowadza NRQWUROWHFhQLF]QLWS QS : 3ROVFH MDNR DJHQFM SDtQLF]dla programu SAPARD rzGZVNa-]D $JHQFM5HVWUXNWXryzacji i Mo-dernizacji Rolnictwa.

Agencja Rozwoju Lokalnego (ARL) instytucja, ktrej podstawowa charak-teryVW\ND ]ELH*QD MHVW z opisem Agencji Rozwoju Regionalnego. Naj-

ADVISER

9

Regional Development Agency (RDA)

Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture (ARMA)

ZD*QLHMV]D Uy*QLFD WR Z*V]\ REV]DUG]LDDQLDRJUDQLF]RQ\QDRJyVWDWu-

towo) do gminy, powiaWX EG( JUXS\gmin. W Polsce istnieje ok. 20 ARL.

Agencja Rozwoju Regionalnego (ARR) LQVW\WXFMD NWyUHM PLVM MHVW ZVSRPa-ganie i promocja szeroko pojmowa-nego rozwoju danego obszaru (regio-nu). Dobrze zaU]G]DQDDJHQFMDF]\najlepsze cechy sektora publicznego (plaQRZR SU]HZLG\ZDOQR RVWUR*QR L VHNWRUDEL]QHVX HODVW\F]QR HIHNW\ZQR SRGHjmowanie ryzyka, szybNRG]LDDQLD$JHQFMHV WDN*HQDWXUDOQ\P L DNFHSWRZDQ\P SRUHd-QLNLHP PLG]\ ZDG] SuEOLF]Qa biznesem. Kluczowe cele to wspar-cie rozwoju ekonomicznego regionu oraz pozyskiwanie inwestorw z ze-ZQWU] 6WRVXMH ]Uy*QLFRZDQH LQVWUu-menty ( Instrumenty Rozwoju Re-JLRQDOQHJR*yZQLDNFMRQDULXV]HWR

administraFMD SXEOLF]QD U]GRZDL VDPRU]GRZD LQVW\WXFMH RNRRELz-nesowe, rzaG]LHM SU]HGVLELRUVWZD3U]HZD*D NDSLWD UHJLRQDOQ\ =DVDd-nicze formy prawne w Polsce to spka (z o.o. lub akcyjna) oraz fundacja. :3ROVFHG]LDDSUawie 70 ARR, w tym ok. 20 ARL ( Agencja Rozwoju Lo-kalnego).

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa LQVW\WXFMDU]GRZDSRZRDQDZU NWyUD ZVSLHUD SU]HGVLZ]LFLD SU]y-VSLHV]DMFH SURFHV SU]HPLDQ VWUXNWu-ralnych w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Agencja jest m.in. odpo-wiedzialna za ZGUD*DQLH, finansowa-QLH NVLJRZDQLH L NRQWURO SDtQRFLw ramach programu SAPARD.

AGENCY

10

Polish Agency for Enterprise Development (PAED)

Polish Agency for Regional Development (PARD)

Polska Agencja Rozwoju 3U]HGVLELRUF]oFL (PARP) ]RVWDD XWZRU]RQD QD PRF\ XVWDZ\

z dnia 9 lipca 2000 r., z SU]HNV]WDFe-nia Polskiej Fundacji Promocji i Roz-woju 0D\FK L UHGQLFK 3U]HGVLbiorstw. W pLHUZV]HMSRRZLHUPARP przeMD ]DGDQLD L RERZL]NLAgencji Techniki i Technologii oraz Polskiej Agencji Rozwoju Regio-nalnego&HOHPG]LDDQLD$JHQFMLMHVWuczestnictwo w realizacji programw rozwoju gospodarki w zakresie wspie-UDQLD UR]ZRMX PD\FK L UHGQLFKprzedVLELRUVWZ HNVSRUWX, rozwoju regionalnego, wykorzystania nowych technik i technologii oraz tworzenia QRZ\FK PLHMVF SUDF\ SU]HFLZG]LDa-

nia bezrobociu i rozwoju zasobw ludzkich.

Polska Agencja Rozwoju Regionalnego (PARR) Fundacja SkarEX 3DVWZD SRZRDQDSU]H]U]G53Zr. w celu wspie-rania rozwoju regionalnego w Polsce, a Z V]F]HJyOQRFL GOD VW\Pulowania i wspomagania wszelkich inicjatyw na rzecz rozwoju gospodarczego w re-gionach, sprzyjania rozwojowi i upo-wszechnianiu wiedzy na temat form i metod rozwoju regionalnego oraz tworzenia i uczestniczenia w tworze-niu instytucji finansoZ\FK VX*F\FKrozwojowi regionalQHPX *yZQ\P(UyGHP ILQDQVRZaQLD G]LDD E\\URGNLILQDQVRZH Unii Europejskiej ( Phare). W latach 1993-1999 prze-kazano tzw. regionom problemowym SRPRF R F]QHMZDUWRFL Sonad 140 mln ECU WM POQ ] *yZQHprogramy: Phare-STRUDER ( STRUDER), Phare-RAPID ( RA-PID), Phare-STRUDER 2 ( STRU-DER 2), Phare-INRED ( INRED),

AGENCY

11

3URJUDP 3RPRF\ GOD 0D\FKL UHGQLFK 3U]HGVLELRUVWZ 3U]\]Qa-QHMQD2GWZRU]HQLH0DMWNX3URGXk-cyjnego i Obrotowego Zniszczonego w Wyniku Powodzi z Lipca 1997 r. ] %DQNX ZLatowego, Phare-Equity Investment, Polsko-Szwajcarski Program Regionalny, Program Dialog i Rozwj, Phare SpjQR6SRHF]QD LGospodarcza 2000, 2001 ( Phare SSG) oraz Phare-Odbudowa 2001. HF\]M 6HMPX533$55 ]RVWDD ]Oi-kwidowana z dniem 31 maja 2002 r. 3UDZQ\P QDVWSF 3$55 MHVW PARP.

Agenda 2000 Agenda 2000 dRNXPHQW8(SU]\MW\SU]H]5DG(u-ropejVNQDSosiedzeniu w Berlinie 24-25 marca 1999 r. Zawiera postanowienia RNUHODMFH SROLW\NLZVSyOQRWRZHRUD] ]a-sadyLURGNLVX*FHLFKUealizacji, w tym ]DVDG\ L URGNL VX*FH UR]V]HU]HQLX8QLL R QRZH NUDMH (XURS\ URGNowo-WVFKRGQLHM MDN WH*NRQW\QXDFMLG]LDDQLD Funduszy Strukturalnych oraz Fun-duszu 6SyMQRFL w okresie 2000 2006.

Agreement Framework Agreement

Umowa Umowa Ramowa

SRGSLVDQDSU]H]5]G53L Komi-VM(XURSHMVNPDMDURNUe-ODRJyOQHSU]H]QDF]HQLHSRPocy Unii dla Polski, wyznacza techniczne, prawne i administracyjne ramy, w ja-NLFKWDSRPRFMHVWZLDGF]RQDLZ\No-rzystywana w Polsce. Realizacja ka*dego z programw Phare podlega ZSHQL]DVDGRP8PRZ\5amowej.

aid scheme program pomocy

AID SCHEME

12

alignment with EU norms and standards e.g. Phare support for investment will be concentrated on the align-ment with EU norms and stan-dards.

dostosowanie do norm i standardw UE np. Wsparcie inwestycyjne z programu 3KDUHEG]LH VL NRQFHQWURZDQDGRVWo-sowaniu do norm i standardw UE.

allocation e.g. European Commission ap-proved the allocation of 130 MEUR for Phare 2000 Economic and Social Cohesion programme. allocation of funds financial allocation

alokacja /SU]\G]LDURGNyZ QS.RPLVMD(XURSHMVND]DWZLHUG]LDSU]y-G]LDURGNyZQD3URJUDP6SyMQRFLSpo-HF]QHMLGospodarczej Phare 2000 w wy-VRNRFLPOQHXUR. DORNDFMDURGNyZILQDQVRZ\FK FDNRZLW\ EXG*HW QD UHDOL]DFM Ga-

nego programu)

allowances / per diems

compensatory allowances

e.g. in less favoured and moun-tain areas training allowances

GLHW\SDFRQHZWUDNFLHUHDOL]DFML

kontraktu dodatki wyrwnawcze / kompensa-

cyjne np. dla obszarw mniej uprzywilejo-wanych i grskich

stypendia szkoleniowe dla osb bezrobotnych, biorcych XG]LDZV]NROHQLX

amendment to ... contract, ToR, protocol

poprawka / modyfikacja / zmiana ... w kontrakcje, Zakresie :\PDJDSURWRNole zamiennie do addendum

analysis of objectives

analiza celw w PCM: identyfikacja oraz weryfikacja SR*GaQ\FK NRU]\FL z punktu widzenia beneficjentw proMHNWXFHOHIRUPXXMHVLna podstawie zdefinioZDQ\FK ZF]HQLHMnegatywnych aspektw stanu Z\MFLRZe-JRQSSRSUDZDMDNRFLSU]HWZyUVWZDVSo-*\ZF]HJR OHSV]\GRVWSGR U\QNyZ ]E\WXwynikiem analizy celw jest drzewko celw / hierarchia celw

analysis of strategies

analiza strategii w PCM: krytyczna ocena alternatyw-

ALIGNMENT

13

Q\FKVSRVREyZRVLJQLFLD]DPLerzonych celw oraz wybr jednego lub kilku z nich dla celw planowanego projektu; polega PLQ QD LGHQW\ILNDFML FHOyZ QLHSR*Ga-nych oraz grupowaniu celwSR*danych

annex DQHNV]DF]QLN zob. ang. addendum, side letter

appendix to tender ]DF]QLNGRRIHUW\

applicant

applicant country / candi-date country

wnioskodawca / pRGPLRWVNDGDMF\wniosek NUDMNDQG\GXMF\GRF]RQNostwa

w UE

application application for assistance

application form

wniosek / aplikacja /XELHJDQLHVL XELHJDQLHVLRSRPRF / wniosek

o przyznanie pomocy wniosek / formularz aplikacyjny

appraisal economic and financial

appraisal

ocena ocena ekonomiczna i finansowa

analiza proponowanego projektu pod Z]JOGHP MHJR UHDOQRFL ILQDQVRZHMi efektu gospodarczego; jest to osta-teczny etap, przed podMFLHP GHF\]MLo finansowaniu projektu, polegaMF\ na sprawdzeniu czy jest on realny ZNRQWHNFLHUHDOL]DFMLFHOyZL]DVDd-nRFLZ\GDWNRZDQLDURdkw zob. ocena ex ante

approach bottom-up approach

SRGHMFLH

SRGHMFLHRGGROQHVSRVyE ZVWSuMF\ dotyczy logiki interwencji Phare; programowanie jest prowadzone w spo-sb oddolny ZVWSXMF\MeOL G]LNLSRGHMPRZDQ\P G]LDaniom, przy wykorzystaniu odpowiednich za-sobw SRMDZLDMVL rezultaty, ob-UD]XMFH SRVWS Z UHDOL]DFML GDQego projektu / interwencji; rezultaty, przy

APPROACH

14

top-down approach

integrated approach

multifund approach

zDMFLX ]DR*RQ\FKRNROLF]QRFL, ZSy-ZDM na RVLJQLFLH celw bezpo-UHGQLFK NWyUH SRMDZLDM VLZ SHw-Q\PRGVWSLHF]DVRZ\PRG]DNRF]e-nia realizacji projektu. &HOH EH]SRUHGQLH powinny przyczy-QLDVLGRRVLJQLFLD celw szer-V]\FK RJyOQ\FKRGQRV]F\FKVLGRV]HURNLHJR VSHNWUXP G]LDD, w ra-mach ktrych funkcjonuje projekt.

SRGHMFLHRGJyUQHVSRVyE ]VWSuMF\ dotyczy logiki interwencji Funduszy Strukturalnych: programowanie jest prowadzone w sposb odgrny (zstSXMF\ MHOL Z\FKRG]L VL RG Ganego kontekstu, stosownego do zdefiniowa-nego celu globalnego. Cel global-Q\ RNUHODMF\ VWUDWeJL ZVSDUFLDZS\ZD QD Z\]QDF]eQLH SRGOHJ\FK

mu FHOyZ V]F]HJyRZ\FK, przypo-U]GNRZDQ\FK GR NRQNUHWQ\FK SULo-rytetowych obszaUyZ .D*G\ FHOV]F]HJyRZ\ MHVW ]NROHLRVLJDQ\So-SU]H]SRGMFLHRGSRZLHGQLFK dzia-D, ktrych realizacja pozwala na RVLJQLFLH celw operacyjnych.

SRGHMFLH]LQWHJURZDQH w PCM: kompleksowa analiza projektu: Z RSDUFLX R VWDQGDUGRZGRNXPHQWDFM VSUDZG]D VL F]\ NZe-stie odpowiHGQRFL WUDIQRFL Z\NRQDOQRFL L WUZDRFL SRGHj-PRZDQ\FKG]LDDVEUDQHSRGXZa-J QD ZV]\VWNLFK HWDSDFK MHJR UHDOi-zacji.

ILQDQVRZDQLHF]HJR]ZLHOX funduszy

appropriations appropriations commit-

ments appropriations entered

in the budget

URGNL

]RERZL]DQLDfinansowe

URGNLSU]HZLG]LDQHZEXG*ecie

APPROACH

15

payment appropriations (PA)

take-up / absorption of appropriations

under-utilization of appropriations

SU]\G]LD URGNyZ QD GRNRQ\Za-QLHSDtQRFL

DEVRUSFMDURGNyZSRPRFowych) ]RE]GROQR absorpcyjna

niedostateczne wykorzystanie URdkw (pomocowych)

area area in difficulty / depressed

area / disadvantaged area

coastal area eligible area

employment area industrial area less-favoured area non-eligible area

peripheral area / remote area

rural area support areas

obszar obszar problemowy / obszar bory-

NDMF\VL]SRZD*Q\PLSUREOHPa-PLVSRHF]Q\PLLJospodarczymi w przestrzennym planowaniu strate-gicznym jako obszary problemowe RNUHOD VL Z\Uy*QLRQH REV]DU\ NRn-centracji zjawisk i procesw, na ktre ]DPLHU]D VL RGG]LD\ZD : 3Rlsce metoda obszarw problemowych zastoVRZDQD ]RVWDD SR UD] SLHUZV]\ZF\NOXSUDF]DNRF]RQ\FKZUDNFHSWDFMSU]H]5DG0LQLVWUyZu-gookresowej Koncepcji Przestrzenne-go Zagospodarowania Kraju. Obec-nie, na mocy Ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, Ra-da0LQLVWUyZRNUHODW]Z obszary wsparcia.

REV]DUSU]\EU]H*Q\ / nadmorski REV]DU\NZDOLILNXMFHVL

(do otrzymania wsparcia) lokalny rynek pracy VWUHIDSU]HP\VRZD

strefa mniej uprzywilejowana REV]DUQLHNZDOLILNXMF\VL

(do otrzymania wsparcia) obszar peryferyjny

REV]DU OH*F\ ] GDODRG FHQWUyZ URz-ZRMRZ\FK VDELHM UR]ZLQLW\ JRVSo-GDUF]R ] SU]HVWDU]D LnIUDVWUXNWXULF]VWRQLHGRLQZHVWowany. zob. marginalizacja

obszar wiejski / strefa wiejska obszary wsparcia

wg ustawy z 12 maja 2000 r. o zasa-dach wspierania rozwoju regionalne-

AREA

16

JR REV]DU Z\RGUEQLoQ\ ]H Z]JOGXQDZ\VWSXMFHZ QLP SUREOHP\ roz-ZRMRZHSRGOHJDMF\RNUHORQ\PG]La-DQLRP ze strony Rady Ministrw, administracML U]GRZHM L MHGQRVWHN Va-PRU]GX terytorialnego. Granice tego REV]DUX QLH PRJ SU]HFLQD JUanic powiatu.

assessment (of needs, progress, conformity etc.) e.g. conformity assessment with programme requirements needs assessment

ocena / oszacowanie (potrzeb, postpu, zgodQRFL itp.) QS RFHQD ]JRGQRFL ] Z\PRJDPL SUo-gramu ocena potrzeb

Assembly of European Regions Zgromadzenie Regionw Europejskich organizacja utworzona w 1985 r., zrzesza-MFDUHSUH]HQWDQWyZUHJLRQyZHXURSHj-skich (nie tylko Unii). *yZQHFHOHWRXPRc-nienie politycznej reprezentacji regionw ZH ZDG]DFK LQVW\WXFML HXURSHMVNLFK L URz-ZyMZVSySUDF\PLG]\UHJLonalnej.

assistance 1. Phare assistance 2. Assistance within Structural

Funds

bilateral assistance demand-driven assistance

donor-driven assistance / supply-driven assistance

wsparcie / pomoc 1. wsparcie z programu Phare 2. pomoc w ramach Funduszy Struk-

turalnych: oznacza formy pomocy dostarczanej przez Fundusze Strukturalne: zob. programy operacyjne, jednolite dokumenty programowe, Inicjatywy Wsplnoty, pomoc doradF]DG]LDDQLDinnowacyjne

pomoc dwustronna pomoc dostarczana zgodnie

z popytem (zapotrzebowaniem ]JDV]aQ\PSU]H]ELRUF)

SRPRFSRGSRU]GNRZDQD wyobra*HQLRPGDZF\RW\PF]HJRpotrzeba biorcy nD RJy SRPRF MHVW Z\SDGNRZ ]a-rwno tendencji podporzdkowanej SRGD*\ MDN L ]JRGQHM ]Z\REUD*HQLa-miGDZF\L]DOH*\]ZDV]F]DRGVDPo-

ASSESSMENT

17

economic assistance financial assistance multiannual assistance multilateral assistance post training assistance

technical assistance (TA)

ZLDGRPRFL NUDMX ELRUF\ L XPLHMt-QRFL QHJocjacji. Im mniej stabilny L GRMU]D\ V\VWHP SROLW\F]Q\ NUDMX

ELRUF\W\PZLNV]HSUDZGRSRGRELHVWZR *H SHQ NRQWURO QDG SRPRFzachowa dawca. W modelu donor-driven assistance ]D]Z\F]DMZLNV]HznaczeQLH SU]\SLVXMH VL pomocy doradczej, konsultingowi oraz szkole-niom.

pomoc gospodarcza pomoc finansowa pomoc wieloletnia pomoc wielostronna pomoc w znalezieniu pracy po

odbytym szkoleniu pomoc doradcza (techniczna)

SRPRFWHFKQLF]QDXGRVWSQLRQDZSo-staci doradztwa, know how i pracy ekspertw; niekiedy terminem tym REHMPXMHVLGRGDWNRZRSRPRFZIRr-PLHV]NROH

Association Agreement / Europe Agreement e.g. Association Agreement between Poland and EU was concluded on 16 December 1991.

8NDGR6WRZDU]\V]HQLX/ 8NDG(XURSHjski QS8NDGR6WRZDU]\V]HQLXPLG]\PolVND8(]RVWD]DZDUW\JUXdnia 1991 r.

assumptions

e.g. reform of fiscal system suc-cessfully implemented.

zaR*HQLD w 3&0 F]\QQLNL ]HZQWU]QH NWyUHmoJ PLH ZS\Z QD SU]HELHJ UHDOL]DFMLSURMHNWX EGFH SR]D EH]SRUHGQL NRn-WURO PHQDG*HUDSUojektu; w matrycy projektuVIRUPXRZDQHSo-zytywnie ]DR*HQLDZ\SHQLDVLZF]ZDUWHM kolumnie tabeli np. przeprowadzenie reformy systemu po-datkowego

at (the Commissions) discretion

ZHGXJRFHQ\LX]QDQLDQS.RPisji)

AT DISCRETION

18

audit

audit trail

financial audit systems audit

audyt / kontrola RJy G]LDD SRSU]H] NWyUH X]\VNXMH VLnie]DOH*Q RFHQ IXQNFMRQRZDQLD GDQHMLQVW\WXFML OHJDOQRFL JRVSRGDUQRFL Fe-ORZRFL U]HWHOQRFL DXG\W MHVW ]D]Z\F]DMZ\NRQ\ZDQ\SU]H]RGUEQNRPyUNSRd-SRU]GNRZDQ EH]SRUHGQLR NLHURwnikowi LQVW\WXFMLOXESU]H]ILUP]eZQWU]Q FLH*NDDXG\WX

sposb prowadzenia audytu w danym programie, RNUHODMF\ SRG]LD obo-ZL]NyZLRGSRZLHG]LDOQRFLSRPLdzy LQVW\WXFMZ\]QDF]RQGRzarzdzania programem, admiQLVWUDFM NUDMRZ UHJLRQDOQ LQVW\WXFMDPL NRQWUROQ\PLLPHQDG*HUDPLSURMHktw. FLH*ND DXG\WX SRZLQQD XZ]JOGQLDSU]HS\Z URGNyZ ILQDQVRZ\FK Ln-formacji, dokumentacji i zasad kon-troli na poziomie PHQDG*HUD SUo-jektu / ]DU]G]DMFHJR. FLH*ND DXG\WX MHVW SU]\JRWRZywana GOD ND*GHJR V\VWHPX ]aU]G]DQLDi kontroli. PozwolaQDZHU\ILNDFMFa-RFLRZ\FK Nosztw realizacji pro-JUDPX SU]HGR*RQ\FK .RPLVML Euro-pejskiej do akceptacji z poszczegl-nymi wydatkami, potwierdzonymi do-kumentami (fakturami) oraz na wery-ILNDFM DORNDFML L wszystkich transfe-rw funduszy wsplnotowych i krajo-wych.

DXG\WILQDQVRZ\NVLJRwy) audyt systemw (np. finansowania,

monitorowania)

authority designated authority

control authority Implementing Authority

for Phare CBC programme

ZDG]D

instytucja wyznaczona do realizacji danego programu

instytucja kontrolna :DG]D:GUD*DMFD3URJUDP

:VSySUDF\3U]\JUDQLF]QHM3KDUH

LQVW\WXFMDSRZRDQDZU, odpo-ZLHG]LDOQD ]D REVXJ PHU\WRU\FzQ

AUDIT

19

Managing Authority

Paying Authority

central (national) authorities

regional authorities local authorities

LILQDQVRZSUogramu Phare CBC i programw zZL]DQ\FK ] EH]SLe-F]HVWZHP ZHZQWU]Q\P. W latach 1994- ]DU]G]DD Sonad 25% pomocy z Unii Europejskiej dla Polski

w Funduszach Strukturalnych: InstyWXFMD=DU]G]DMFD LQVW\WXFMDZVND]DQDSU]H]U]GSDstwa F]RQNRZVNLHJR Z X]JRGQLHQLX z .RPLVM (XURSHMVN L RGSRZLedzialna ]DZGUR*HQLHGDQHJRSURJUamu zob. ang. Implementing Agency

w Funduszach Strukturalnych: InstyWXFMD3DWQLF]D LQVW\WXFMD ZVND]DQD SU]H] U]G SDVWZD F]RQNRZVNLHJR L SRGOHJDMFDspecjalnej procedurze akredytacji (w uzgodnieniu z .RPLVM (XUo-SHMVN Instytucja 3DWQLF]D VSHQLDWU]\JyZQHIXQNFMHDXWRU\]XMHreali-]XMHLNVLJXMHSDWQRFLQS] Euro-pejskiego Funduszu Orientacji i Gwa-rancji Rolnej.

ZDG]HFHQWUDOQHNUDMRZH

ZDG]HUHJLRQDOQH

ZDG]HORNDOQHJPLQQHLSRZLDtowe)

AVIS AVIS opinia 8QLL(XURSHMVNLHMQDWHPDW]o-*RQHJRZUZQLRVNX3ROVNLLLnnych SDVWZ NDQG\GDFNLFK R F]RQNostwo w Unii. Opinia obejmuje w szczeglnoFLVWRSLHVSHQLHQLDSU]H]3ROVNZ\PRJyZLZDUXQNyZF]RQNoVWZD WM ]GROQRFLGR SU]\MFLDLVWRVRZDQLDUHJXODFMLZVSyOQo-WRZ\FK RUD] VWDELOQR L Z\QLNL JRVSo-darcze. AVIS to bardzo szczegRZ\RSLVZV]\VWNLFK DVSHNWyZ *\FLD GDQHJR NUDMXze szczeJyOQ\PQDFLVNLHPQDNZHVWLHDGXprawnego i gospodarki. Przedstawione SU]H]3ROVNLLQQ\Fh 9 krajw) informa-FMH ]RVWD\SU]HDQDOL]RZDQH LQD WHMSRd-stawie 15 lipca 1997 Komisja Europej-

AVIS

20

VNDRSXEOLNRZDD VZRM RSLQL RSU]\Jo-WRZDQLX ND*GHJR ] W\FK NUDMyZ GR LQWe-gracji europejskiej.

award contract SRZLHU]\UHDOL]DFMNRQWUDNWX

axis (axes) 1) development axes

e.g. axes written down in the regional development pro-gramme for the EU Structural Funds planning period

2) in technical projects:

e.g. load capacity of 115 kN/axis

RRVLH

1) osie rozwojowe / priorytety rozwoju np. zapisane w planie rozwoju regio-nalnego na okres planowania Fun-duszy Strukturalnych UE

2) w projektach technicznych: naFLVNQDR QS QDFLVN QD R QRQR GURJLwyQRVLN1R

B

background WR / uwarunkowania / otoczenie (projektu)

balance of payments bilanVSDWQLF]\

balance sheet bilans / tabela bilansowa

bar chart

e.g. bar chart of the project im-plementation

harmonogram belkowy / wykres VXpkowy np. harmonogram belkowy realizacji pro-jektu

base date

w FIDIC: data (termin) odniesienia data na 28 dni przed ostatecznym termi-QHP]R*HQLDGRNXPHQWDFML przetargowej

benchmark (of the tasks, project) / yardstick

punkt odniesienia / miara / miernik (oceny zaGD / projektu) 1) NU\WHULDNWyUHPRJE\Z\NRU]ystane

jako standard, miara oceny realizacji poszczeglnych zaGD / SU]HGVLZ]L

AWARD CONTRACT

21

QS PLHUQLNLHP GOD RFHQ\ ZS\ZX QD

URGRZLVNR GX*\FK SURMHNWyZ LQIUa-VWUXNWXUDOQ\FK MHVW ]JRGQR ] Z\Po-gami UE

2) we wnioskach aplikacyjnych do Phare SSG 2001 jako benchmarks rozumie VLZ\GDU]HQLH R]QDF]DMFH ]DNRF]e-QLH HWDSX G]LDD UDP\ F]DVRZH WHr-PLQDU]G]LDD zob. milestones of a project

benchmarking porwnywanie z najlepszymi SU]\NDGami) XSRZV]HFKQLDMFD VL ]DVDGD L WHFKQika stymulowania rozwoju regionalnego / lo-kalnegoSRSU]H]XF]HQLHVLRG W\Fh osb OXE LQVW\WXFML NWyUH RVLJDM QDMOHpsze efekty (sukcesy) Z UR]ZL]\ZDQLX NRn-kretnych problemw (np. tworzenie no-wych miejsc pracy, promocja regionu, SU]\FLJDQLH LQZHVWRUyZ ]GRE\ZDQLHURGNyZSRPocowych)

beneficiary e.g. gmina, Voivodship Board, SME etc. direct beneficiary / project

partner

final beneficiary

beneficjent / odbiorca pomocy np. gmina, ZaU]G :RMHZyG]WZD maH LUHGQLHSU]HGVLELRUVWZRLWS EH]SRUHGQLEHQHILFMHQW/ partner

projektu / ostateczny beneficjent 1) z punktu widzenia analizy kosz-

WyZ L NRU]\FL RVRED SRGPLot prawny OXE JUXSD VSRHF]QD EHz-SRUHGQLRNRU]\VWDMFD]SUojektu

2) w PCM: grupa beneficjentw, ktra otrzymuje wsparcie ze URd-kw UE w ramach danego projektu QS MHGQRVWNL ZGUD*DMFH PLQi-sterstwa

NRFRZ\EHQHILFMHQW 1) w Funduszach Strukturalnych

(Zgodnie z 5R]SRU]G]HQLem Rady Unii Europejskiej z 21 czerw-ca 1999 wprowadzajcym oglne SU]HSLV\GRW\F]FH)XQGXV]\6WUXk-turalnych 1260/99/WE):

BENEFICIARY

22

indirect beneficiary / intermediate beneficiary

e.g. staff trained to better perform their advisory ser-vices for farmers

instytucja, odpowiedzialna za zle-canie / wykonanie operacji, tj. instytucja wyznaczona przez paVWZR F]RQNRZVNLH NWyUHM ]DGa-

niem jest przyznawanie pomocy QSEHQHILFMHQWHPNRFowym w tym rozumieniu jest gmina zlecaMFDZ\EXGRZDQLHZRGRFLJX

2) w 3&0VWRJUXS\VSoHF]QHsektory gospoGDUF]H QLH EGFHJUXS GRFHORZ D F]HUSLFH No-U]\FLZZ\QLNXUHDOL]DFMLSURMHNWXZGX*V]\PKRUyzoncie czasowym n.p. dzieci w wyniku realizacji projektu w sektorze ochrony zdro-wia i edukacji

SRUHGQLEHQHILFMHQW 1) w analizie kosztw i korzyFL

(CBA): osoba, podmioty prawne OXEJUXSD VSRHF]QD NRU]\VWDMFDSRUHGQLR ] SURMHNWX LQZHVW\F\MQe-JRLQLHEGFDMHJRZDFLFLelem

2) w 3&0PR*H WR E\ SU]\Na-dowo grupa beneficjentw wspie-rana w ramach projektu w celu SRSUDZ\ MDNRFL XVXJ SURZDG]o-nych dla grupy docelowej np. kadra szkolona w celu popra-Z\ MDNRFL XVXJ GRUDdczych dla rolnikw

benefit

NRU]\

Best Available Technology (BAT)

najlepszDGRVWSQDWHFKQRORJLD

best practice najlepsze wzory /G]LDDQLDRSW\PDlne zob. benchmarking

bid oferta (przetargowa) zob.ang. tender, offer

bill of quantities

przedmiar robt /OHS\NRV]WRU\V GRNXPHQW ]DZLHUDMF\ Z\V]F]HJylnione

BENEFICIARY

23

zadania, ktyUH PDM ]RVWD Zykonane, ] SRGDQLHP ]DNUHVX UREyW GOD ND*GHM So-]\FML EGF\ SRGVWDZ GR Zyceny przez oferenta

blueprint / drawing rysunek techniczny

breach (e.g. of a contract) naruszenie (np. zapisw umowy)

breakdown of prices breakdown of overall price

kosztorys rozbicie ceny globalnej

Z NRQWUDNWDFK U\F]DWRZ\FK SoG]LD

ceny kontraktowej na wycenione ele-PHQW\ UREyW Uy*QLFH VL VSHF\IiNwarunkami realizacji lub terminem wykonania

break-even point SUyJUHQWRZQRFL punkt rwnowagi, w ktr\PSU]HGVLZ]Lcie nie przynosi zyskw i nie przynosi VWUDW SRZ\*HM NWyUHJR ]DF]yQD SU]\QRVLzysk)

Build-Operate-Transfer (BOT) buduj eksploatuj SU]HND* PRGHOILQDQVRZDQLDSU]H]NDSLWDSU\ZDt-ny inwestycji, w ktrych tradycyjnie wy-NRU]\VWXMHVLURdki sektora publicznego. FLUPD SU\ZDWQD RWU]\PXMH NRQFHVM QDEXGRZ L HNVSORDWDFM RELHNWX QS HOHk-trowni, autostrady, portu lotniczego) na okres, ktry przyniesie wygenerowane ] RELHNWXSU]\FKRG\ VWRS ]ZURWX ]DSo-QLHVLRQH U\]\NR L Z\VLHN RUD] ]Dpewni poNU\FLH ]DGX*HQLD ILUP\. NDVWSQLH SRZ\JDQLFLX NRQFHVML ILUPD SU\ZDWQDprzekazuMH U]GRZL SUDZD ZDVQRFL GRwybudowanego obiektu.

business business and innovation

centre (BIC) Business Cooperation

Network (BC-NET)

biznes / interes / firma RURGHNSU]HGVLELRUF]RFL

i innowacji 6LH:VSySUDF\PLG]\

3U]HGVLELRrstwami VLHZVSySUDF\finansowan przez

BUSINESS

24

business incubator

business plan business start-up

business support organisa-tions / business environ-ment institutions

.RPLVM (XURSHMVN WZRU]\ RN RURGNyZ XPR*OLZLDMF\FK Z\PLDQinformacji i kojarzenie partnerw. Pod-lega Dyrekcji Generalnej Ds. Przed-sibiorF]RFL Komisji Europejskiej

LQNXEDWRUSU]HGVLELRUF]RFL niekomercyjny instrument wsparcia powstawania i rozwoju nowych ma-\FK L UHGQLFK SU]HGVLELRUVWZ MS3*yZQ\PFHOHPMHVWXDWZLenie warunkw tworzenia i startu MSP oraz pomoc w przetrwaniu wczesnych ID] F\NOX UR]ZRMRZHJR 6 WR So-mieszczenia przygotowane do podej-mowania w nich dziDDOQRFLSURGXk-F\MQHMOXEXVXJRZHMQDXOJRZ\FKZa-

runkach finansowych dla potencjal-Q\FK SU]HGVLELRUFyZ ] GREU]H SU]y-gotowanym i zaakceptowanym bizne-splanem nowego przedsiZ]LFLDMSP zlokalizowane w inkubatorze PRJ WH* REQL*\ NRV]W\ G]LNLwsplnemu korzystaniu z mediw, in-frastruktury, urzG]H SRPLHV]F]Hadministracyjnych i sali konferencyj-nej.0DM QDRJyZVSyOQHJR NVLJo-ZHJR GRUDGF L VHNUHWDULDW :UD]] XS\ZHP F]DVX L UR]ZRMHP 0SP administrator podnosi indywidualny czynsz danej firmy, tak by po regula-PLQRZRRNUHORQ\PF]asie (2 - 5 lat) SDFiD RQD MDNRRNU]HSD L JRWRZDGR ZHMFLD QD ZROQ\ U\QHN ]Z\N\F]\QV] NRPHUF\MQ\ L ]ZROQLDPLHjsce GODQDVWSQ\FKFKtnych.

biznes plan XUXFKRPLHQLHG]LDDOQRFL

gospodarczej LQVW\WXFMHZVSLHUDMFe

SU]HGVLELRUF]R / instytucje

otoczenia biznesu QLH]EGQH GOD IXQNFMRQRZDQLD L URz-woju gospodarki rynkowej instytucje publiczne i niepubliczne, komercyjne

BUSINESS

25

i non-SURILW1DOH*GRQLFKLQVW\Wucje ILQDQVRZH EDQNL JLHGD IXQGXV]H

i in.), ubezpieczeniowe, informacyjne, szkolenioZH NRQVXOWLQJRZH D WDN*Hpromocyjne. Instytucje te powszechnie XZD*DQH V ]D MeGHQ ] GHF\GXMF\FKF]\QQLNyZDWUDNF\MQRFLUHJLRQXPLa-sta, kraju) dla inwestorw. W szer-V]\PXMFLXZD*Q\PHOHPHQWHPSRMcia otoczenie biznesu jest system prawa i jego instytucje.

business angels

Business Angels Network (BAN)

European Business Angels Network (EBAN)

National Business Angels Network (NBAN)

DQLR\EL]QHVX

prywatni inwestorzy, ktrzy dysponuMFodpowiednim dRZLDGF]HQLHP RUD] NDSi-WDHPZVSLHUDM Z\EUDQHPDH L UHGQLHprzedsiELRUVWZD JyZQLHZ SRF]WNRZHMID]LH LFK G]LDDOQRFL 3U]HND]XM LP za-UyZQRVZRMZLHG]GRZLDGF]HQLHLWHFh-nologie,MDNLURGNLILQDQVRZH:]DPLDQPRJRWU]\P\ZDF]]\VNyZSUzedsibiorstwa. Niektrzy inwestoU]\ G]LDDMjednak na zasadach non-profit. Europej-VND 6LH $QLRyZ %L]QHVX (%$1 po-UHGQLF]\ZQDZL]\ZDQLXNRQWDNWyZSo-PLG]\ MSP oraz inwestorami. Szacuje VL *H REHFQLH Z VLHFL %XVLQHVV $ngels G]LDDRNW\VDNtywnych inwestorw. Krajowe i regionalne sieci Business $QJHOV G]LDDMFHZ SDUWQHUVWZLH ] EDn-NDPL L LQQ\PL LQVW\WXFMDPL V ]D]Z\F]DMwspILQDQVRZDQHSU]H]U]G. 6LH$QLRyZ%L]QHVX

(XURSHMVND6LH$QLRyZ%Lznesu

.UDMRZD6LH$QLRyZ%L]QHVX

building (construction) permission

SR]ZROHQLHQDEXGRZ

BUILDING PERMISSION

26

C call for proposals (projects)

RJRV]HQLHR]ELHUDQLXSURMHNWyZ / apli-

kacji (NZDOLILNXMF\FKVLdo funduszu grantw)

capacity absorption capacity

administrative capacity capacity building

institutional capacity

]GROQR /Z\GDMQR

]GROQRDEVRUSF\MQD Z XMFLX UHJLRQDOQ\P ]GROQR Ga-nego regionu do efektywnego wyko-U]\VWDQLD QDSyZDMF\FK ] ]HZQWU]]DVREyZZW\PURGNyZILQDQVowych JyZQLH FKRG]L R URGNL Somocowe i kredyW\ =GROQR DEVRUSFML JHQe-UDOQLH]DOH*\RGZDUXnkw, na jakich URGNL WH V XGRVWSQLRQH RUD] RGpoziomu rozwoju spoHF]QR-gospo-darczego i instytucjonalnego regionu.

]GROQRDGPLQLVWUDF\MQD Z]PDFQLDQLH]GROQRFLSRWHnFMDX

PR*OLZRFL / budowanie zdoOQRFL

(instytucjonalnej) ]GROQRLQVW\WXFjonalna

carry out / implement a project

UHDOL]RZD/ ZGUD*DSURMHNW

case study studium przypadku

cash flow cash flow discounting

SU]HS\Z\SLHQL*QH

G\VNRQWRZDQLHSU]HS\ww pieQL*Q\FK proces odwrotny do oprocentowania, SROHJDMF\ QD VSURZDG]HQLX SU]y-V]\FK przeS\ZyZ SLHQL*Q\FK GRZDUWRFL ELe*FHM ] ]DVWRVRZDQLHP stopy dyskontowej

cause-and-effect links ]ZL]NLSU]\F]\QRZR-skutkowe

CALL FOR PROPOSALS

27

CELEX CELEX baza danych (JyZQLHRSU]HSLVDFK8QLLEuropejskiej

Central Finance and Contracting Unit (CFCU)

-HGQRVWND)LQDQVXMFR-.RQWUDNWXMFD(w Polsce: JFK) SRZVWDD Z OXW\P U SRG QDG]orem

8U]GX.RPLWHWX ,QWHJUDFML(uropejskiej. Realizuje niektre programy Phare, ]ZDV]F]D Z ]DNUHVLH W]Z UR]ZRMX LQVWy-tucjonalnego i WZLQQLQJX 1LH PDMFosoERZRFL SUDZQHM XORNRZDQD ]RVWDDw )XQGXV]X:VSySUDF\Fundacji Skar-EX3DVWZD.

certificate final acceptance certificate

final payment certificate interim payment certificate payment certificate performance certificate taking-over certificate

ZLDGHFWZR

ZLDGHFWZRRGELRUXNRcowego ZLDGHFWZR RGELRUX NRFRZHJR Uo-bt, wyVWDZLRQHSRXVXQLFLXXVWHUHN

RVWDWHF]QHZLDGHFWZRSDtQRFL SU]HMFLRZHZLDGHFWZRSDtQRFL ZLDGHFWZRSDWQRFL ZLDGHFWZRZ\NRQDQLD ZLDGHFWZRSU]HMFLD

chamber of commerce Polish Chamber

of Commerce

izba gospodarcza Krajowa Izba Gospodarcza

check on site / on site visit / on the spot check

kontrola przeprowadzona na miejscu realizacji projektu

clarification meeting

VSRWNDQLHZ\MDQLDMFH

organizowane przez -HGQRVWN .Rn-WUDNWXMF GRW\F]FH V]F]HJyyZ UHDOL]a-cji kontraktu

clearance of accounts zamykanie rachunkw

cluster

gURQRSU]HGVLELRUF]RFL / klaster ]QDMGXMFH VL Z JHRJUDILF]Q\P VVLHGz-twie VNXSLVNRSRGREQ\FK ILUP L SRZL]a-Q\FK ] QLPL LQVW\WXFML NWyUH ]DSHZQLDMwyspecjalizowane umiejWQRFL LQIRUPa-

CLUSTER

28

clusters & networks

cjeNDSLWDLLQIUDVWUXNWXUSU]HGVLbior-VWZDWHNRU]\VWDM]SRGobnych naNDGyZWHFKQRORJLL DOER LQQ\FKSRZL]D ]DRSa-trzeniowych grona i VLHFLZVSySUDF\SRdmiotw

gospodarczych ]HVSR\ ZVSySUDFXMF\FK L ZVSLHUa-MF\FK VL SU]HGVLELRUVWZ Jywnie PD\FK L UHGQLFK MSP), powi]DQ\FK F]VWR ] XQLZHUV\WeWHP LQQ MHGQRVWN QDXNRZR-EDGDZF] OXEZLRGF\PL SU]HGVLELRUVWZDPLW li-teraturzeZ\Uy*QLDVLsieci sektorowe (oparte na MS3 G]LDDMcych w tym samym sektorze), sieci horyzontalne Uy*QH IRUP\ ZVSySUDF\ zaintereso-wanych, rwnych podmiotw) i sieci wertykalne ZVSySUDFD QS GRVWDw-cw, firm zaopatrzeniowych dla glo-balnego odbiorcy).

cofinancing / match funding / partfinancing cofinancing (rate)

cofinancing of Interna-tional Financing Institu-tions (IFI)

national cofinancing cofinancing (partfinancing)

of a national aid scheme

ZVSyILQDQVRZDQLH

SURFHQWRZ\XG]LDZVSyILQDQVo-wania (np. projektu)

ZVSyILQDQVRZDQLH]HVWURQ\ 0LG]\QDURGRZ\FK,QVW\WXFML

Finansowych ZVSyILQDQVRZDQLHNUDMRZH

ZVSyILQDQVRZDQLHNUDMRZHJR

systemu pomocy

cohesion cohesion financial

instrument economic and social

cohesion

VSyMQR/ kohezja finansowy instrument spMQRFL

VSyMQRJRVSRGDUF]D (ekonomic]QDLVSRHF]QD jeden z najwa*niejszych celw Unii Europejskiej, ktry zapisany jest w Traktacie o UE: W celu wspierania swojego wszech-stronnego harmonijnego rozwoju Wsplnota rozwija i kontynuuje dzia-DQLD SURZaG]FH GR Z]PDFQLDQLD

COFINANCING

29

VZRMHM VSyMQRFL HNRQRPLF]QHM L VSo-HF]QHM

(Traktat z Maastricht, Art. 130a)

Cohesion Fund )XQGXV]6SyMQRFL SRZVWD MDNR RGSRZLHG( QDZF]HQLH GR8QLL (XURSHMVNLHM VDELHM UR]ZLQLtych, SHU\IHU\MQ\FK SDstw (Portugalii, Hisz-SDQLL *UHFML ,UODQGLL NWyUH ZQLRV\ ]H

VRE V]HUHJ SUREOHPyZ Z\QLNDMcych ]RSy(QLHQLDUR]ZRMX=DGDQLHP)XQGuszu 6SyMQRFL E\R XDWZLHQLH LFK LQWHJUacji poprzez SRSUDZ LQIUastruktury. URdki IXQGXV]X SU]H]QDF]RQR Z\F]QLH QD Ln-westycje w zakresie RFKURQ\ Uodowiska oraz trans-europejskich sieci komunika-F\MQ\FK JyZQLH DXWRVWUDG ]LDDQLD

Funduszu zaplanoZDQR SRF]WNRZR QDlata 1994- F]Q\ EXG*HW POGeuro). Fundusz 6SyMQRFL nie jest fundu-szem strukturalnym ( Fundusze Struktu-ralne), lecz tzw. instrumentem ekonomicz-no-politycznym. Komisja Europejska prze-GX*\D G]LDDQLH IXQGXV]X QD Oata 2000- SU]H]QDF]DMF na ten cel 18 mld HXUR: RGUy*QLHQLX RG )XQGXV]\ 6WUXk-turalnych, )XQGXV] 6SyMQRFL REHjmuje FDHSDVWZDQLHUHJLRQ\ NU\WHULXP IRr-PDOQH 31% SRQL*HM UHGQLHM dla Unii Europejskiej), finansuje wielkie pro-jekty inwestycyjne (ponad 10 mln euro), EH] NRQLHF]QRFL XMPRZDQLD LFK Z UDP\szerszych programw.

collateral zabezpieczenie (np. kredytu)

commemorative plaque WDEOLFDLQIRUPXMFDRZVSyILQDQVRZa-niu danego projektu ]HURdkw UE, umieszczona w miejscu jego realizacji po zakoczeniu (dot. projektw infrastrukturalnych oraz projektw inwestycyjnych MSP)

commencement date w FIDIC: GDWDUR]SRF]FLD(kontraktu)

COMMENCEMENT DATE

30

commitment and disbursement schedule

harmRQRJUDP]RERZL]DNRQWUDNWo-ZDQLDLZ\GDWNRZDQLDURGNyZILQDn-sowych

commitments

decommitment

dormant commitment

]RERZL]DQLD / zawarcie kontraktu

IRUPDOQDGHF\]MDSRGMWDSU]H].oPLVM(XURSHMVN]DWZLHUG]DMFDRNUHORQWUDn-V]Uodkw finansowych, przeznaF]RQna dany cel.:\GDWNLQLHPRJ]RVWDSo-niesione przed uzyskaniem tej decyzji. DQXORZDQLHZF]HQLHM

zarezerwoZDQ\FKURGNyZ ]DZLHV]RQH]RERZL]DQLH

Committee Economic and Social

Committeee (ESC)

Committee for Space Economy and Regional Planning

Komitet Komitet Ekonomiczno-6SRHF]Q\

instytucja Unii Europejskiej; po-ZRDQD QD PRF\ Traktatu Rzym-skiego, ktra ma na celu reprezento-wanie interesw ekonomicznych i spo-HF]Q\FK F]RQNyZ 8(. Komisja Eu-ropejska i 5DGDV]RERZLzane do ]DVLJQLFLD RSLQLi Komitetu przed podMFLHP GHF\]ML GRW\F]F\FK PLQpolityki zatrudnienia,UyZQRFLNRELHWL P*F]\]Q QD U\QNX SUDF\ XVWDZo-GDZVWZD VSRHF]QHJR VSUDZ VRFMDl-Q\FKSUDZDGRRVLHGODQLDVL]DJDd-QLH RZLDWRZ\FK RFKURQ\ ]GUowia, NRQVXPHQWyZ URGRZiska i rozwoju regionalnego. Komitet Ekomiczno-6SRHF]Q\ VNDGDVL ]F]RQNyZSUDFXMF\FKZJUXSDFKSUDFRGDw-cw, pracownikw i przedstawicieli Uy*Q\FK URGRZLVN ZROQH ]DZRG\rolnicy, stowarzyszenia konsumenc-kie, izby handlowe).

Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju (KPZK) komitet naukowy utworzony w 1958 roku przy prezydium Polskiej Akade-mii Nauk; posiada wielki dorobek na-ukowy i publicystyczny (ponad trzysta Z\GDZQLFWZNVL*NRZ\FKF]RQNowie

COMMITMENT AND DISBURSEMENT SCHEDULE

31

Committee of Regions (COR)

Consultative Committee Monitoring Commitee

SRZR\ZDQLVprzez prezesa Polskiej Akademii Nauk.

Komitet Regionw instytucja Unii Europejskiej, utwo-rzona na mocy Traktatu z Maastricht, ktrej celem jest odpowiednia repre-zentacja interesw i uczestnictwo sa-PRU]dw regionalnych i lokalnych SDVWZ F]RQNRZVNLFK Z NV]WDWRZa-niu polityk WsplnoW\ .RPLWHW SHQLIXQNFMRSLQLRGDZF]GOD.RPLVML(u-ropejskiej, Rady oraz Parlamentu. KomiWHW 5HJLRQyZ VNDGD VL ] F]RQNyZ L W\OX* ]DVWpcw (najczFLHM V WRV]HIRZLHUHJLRQyZEXUPi-VWU]RZLH GX*\FKPLDVW RUD] SU]HZRd-QLF]F\ VDPRU]GyZ ORNDOQ\FK NW-U]\ V ]RERZLzani do reprezentowa-nia wsplnych interesw samorzdw regionalnych i lokalnych dotyF]F\FKdziedzin podlegajcych konsultacji QS VSyMQR JRVSRGDUF]D L VSRHFz-na, sieci transeuropejskie i polityka transportowa, zdrowie publiczne, edu-kacja i szkolenia, polityka spoeczna, NXOWXUD RFKURQD Uodowiska, proces integracji). .RPLWHW PR*H ] ZDVQHMLQLFMDW\Z\RSLQLRZDG]LDDQLDZ ]a-

kresie rolQLFWZDLRFKURQ\URGRZLVNDEH]SRUHGQLR GRWyF]FH PLDVW RUD]regionw.

Komitet Doradczy .RPLWHW0RQLWRUXMF\

NRPLWHW G]LDDMF\ QD V]F]HEOX NUDMo-Z\P SRZR\ZDQ\ GOD FHOyZPRQLWo-

ringu danego programu. Jego zada-niem jest zapoELH*HQLHMHGQRVWURQQ\Pocenom, wypracowanie uzgodnionych zawczasu kryteriw sukcesu (pora*ki), VSRVREXRFHQ\F]VWRWOLZRFLL]DNUe-VXDQDOL]F]VWNoZ\FKLNRFRZ\FK np. Na czele Komitetu Monitorujace-go program Phare SSG stoi PAO, przedstawiciel miQLVWUD ZDFLZHJR

COMMITTEE

32

Joint Monitoring Committee (JMC)

Phare Management (Steering) Committee

Sectoral Monitoring Subcommittee (SMSC)

Regional Monitoring Committee (within Phare ESC)

GV UR]ZRMX UHJLRQDOQHJR ]D MHJR]DVWSFDPLVSU]Hdstawiciel ministra ZDFLZHJR GV SUDF\ i gospodarki. Komitet dokonuje monitoringu i oceny rezultatw wdra*ania programu na szczeblu krajowym w okresach 6-PLHVLF]Q\FK.

Wsplny Komitet Monitorujcy kRPLWHW VNDGDMF\ VL ] SU]HGVtawi-FLHOL8( L3ROVNLQDG]RUXMF\FaRG]LDD ]ZL]DQ\FK ] ZGUD*aniem SURJUDPyZ ZVSyILQDQVRZDQ\FK ]H

URGNyZ8QLL (XURSHMskiej w kontek-FLHFHOyZ NPPC

.RPLWHW=DU]G]DMF\6WHUXMF\Programem Phare kRPLWHW VNDGDMF\ VL W\ONR ] SU]Hd-VWDZLFLHOL 8( ]DU]G]DMcy progra-mem Phare na szczeblu Komisji Eu-ropejskiej

Sektorowy Podkomitet Monitorujcy podkomitet Wsplnego Komitetu 0RQLWRUXMFHJR Z VNDG NWyUHJRZFKRG] przedstawiciele stron zaan-JD*RZDQych we ZGUD*DQLH SURMHNWyZz danego sektora (np. programy regio-nalne). Zadaniem podkomitetu jest okreVRZDSyURF]QDDnaliza i ocena SURJUDPyZSRGZ]JOGHPVNXWHF]Qo-FLLHIHNW\ZQRFL.

Regionalny Komitet MonitoruMF\w programie Phare SSG: komitHW G]LDDMF\ QD V]F]HEOX ZRMe-ZyG]NLP Z UHJLRQDFK REMW\FK SUo-gramem Phare 6SyMQR6SRHF]QDi Gospodarcza. Komitet jest odpowie-dzialny za monitorowanie i nadzr QDGZGUD*DQLHPZRMHZyG]NLHJR SUo-gramu operacyjnego Phare i realizo-wanych w jego ramach projektw na SRGVWDZLH ZVND(QLNyZ ILQDQVRZ\FKi rzeczowych zdefiniowanych w po-szczeglnych priorytetach programu

COMMITTEE

33

Regional Steering Committee

RSHUDF\MQHJR:VNDG.RPLWHWXZFKo-

dzi :RMHZRGD OXE ]DVWSFD przed-VWDZLFLHOPLQLVWUDZDFLZHJRGV URz-woju regionalnego, ministra ZDFi-wego ds. pracy; ministra ZDFiwego ds. JRVSRGDUNL=DU]GX:RMHZyGztwa, VDPRU]GyZ SRZLDWRZ\FK L JPLQQ\FK SRGPLRWyZ XF]HVWQLF]F\FK Z UHDOi-zacji wojewdzkiego programu ope-racyjnego.

5HJLRQDOQ\.RPLWHW6WHUXMF\ (RKS) w programie Phare SSG: FLDRGRUDGF]HVNDGDMFHVL]SU]Hd-stawicieli =DU]GX:RMHZyG]WZD Dd-PLQLVWUDFMLU]GRZHMZZRMewdztwie, sDPRU]GyZ SRZLDWyZ L JPLQ URGo-wisk gospodarczych i pracowniczych, RUJDQL]DFMLVSRHFznych oraz PAO programu. DR]DGD5.6 QDOH*\RSi-niowanie i rekomendowanie Zarzdowi wojewdztwa projektu wo-jewdzkiego programu operacyjnego, zasad i instrumenWyZ MHJRZGUD*DQLDoraz wybranych projektw, ktre RWU]\PDM ZVSyILQDQVRZDQLH ] SUo-gramu Phare.

Common Agriculture Policy (CAP)

Wsplna Polityka Rolna (WPR) wprowadzona przez kraje Unii Europej-VNLHMZFHOXSRGQLHVLHQLDZ\GDMQRFLURl-nictwa, a w efekcie zapewnienia odpo-ZLHGQLHJRVWDQGDUGX*\cia osobom pracu-MF\PZUROQLFWZLH]DJZDUDQWRZDQLDFLJRFL zaopatrzenia i utrzymania korzyst-nych cen dla konsumentw. Pomimo po-FKaQLDQLD ZLNV]RFL URGNyZ 8QLL QLHRVLJQLWR ]DNDGDQ\FK FHOyZ Bezpo-UHGQLHVXEV\GLDZGX*\PVWRSQLXXWUZa-OL\VWUXkWXUUROQLFWZD8QLLRJUDQLF]DMFMHJR ]GROQR GRVWRVRZDQLD VL GR Za-UXQNyZ ZLDWRZHJR KDQGOX 2G ODW -W\FKSRZROL]HZ]JOGXQDRSyUZS\Zo-wego lobby rolniczego) wprowadzana jest

COMMON AGRICULTURE POLICY

34

reforma WPR ]PLHU]DMFDNXRJUDQLF]e-QLX URGNyZ SU]H]QDF]RQ\FK QD VXEVy-diowDQLHSURGXNFMLUROQHM SRZVWDHQDd-Z\*NL DUW\NXyZ UROQ\FK VSU]eGDZDQH VQDVWSQLHSR]DQL*RQ\FKFHQDFK]DJUDQi-F FR MHVW QLHUDFMRQDOQH HNRQRPLFznie, DOHSROLW\F]QLHZ\PXV]RQHSU]H]URGRZi-VND UROQLF]H PLPR *H MHVW WR prawnie dozwolonym RGVWSVWZHPRGUHJXZRl-QHM NRQNXUHQFML Z KDQGOX ZLDWRZ\P=PLHQLDVLVWUXNWXUZ\GDWNRZDQLDURd-kw, tak by podQLH NRQNXUHQF\MQReuropejskiego rolnictwa. WPR jest przy-F]\QZLHOXNRQIOLNWyZZeZQWU]8QLL

Community Initiatives (CI) Inicjatywy Wsplnoty forma pomocy finansowej w ramach Funduszy Strukturalnych na rzecz osiJQLFLD FHOyZ R FKDUDNWHU]H wsplnoto-wym. Inicjatywy Unii opracowywaQH Vna podstawie wytycznych ustalanych przez .RPLVM (XURSHMVN Inicjatywy :VSyOQRW\ PDM XDWZLD UR]ZL]\Zanie SUREOHPyZ PDMF\FK V]F]HJyOQLH ZD*ny ZS\Z QD RUJDQL]P 8QLL (XUopejskiej. W latach 1994-1999 Inicjatywy Wsplno-W\VWDQRZL\ZDUWRFLURGNyZ)Xn-duszy Strukturalnych, z tego jeden punkt proFHQWRZ\ E\ SU]H]QDF]RQ\ QD W]Z G]LDDQLDLQQowacyjne. W roku QDVWSLD UHGXNFMD OLF]E\IniFMDW\Z8(]GR6WR 1) INTERREG wsparcie dla projektw

ZVSySUDF\ WUDQVJUDQLF]QHM L PLG]y-narodowej

2) LEADER wsparcie dla projektw UR]ZRMXREV]DUyZZLHMVNLFK]ZDVzcza ORNDOQ\FKSU]HGVLZ]LSLORWD*owych

3) URBAN SU]HFLZG]LDDQLH]MDZiskom kryzysowym w centrach miejskich, do-WNQLW\FK EG( ]DJUR*onych masowym EH]URERFLHP L Uy*Q\PL IRUPDPL SDWo-logii spoHF]QHM

4) EQUAL zwalczanie wszelkich prze-

COMMUNITY INITIATIVES

35

jaww dyskryminacji i niHUyZQRFLQDU\QNX SUDF\ ]ZDV]F]DPLG]\ NRELe-WDPL L P*F]\]QDPL RUD] LQWHJUacja zawodowa imigrantw F]QLH QD ,QLFMDW\Z\ SU]H]QDF]RQRw latach 2000-2006 10,4 mld euro, tj. 5,35% Funduszy Strukturalnych. Ponadto 0,65% funduszy przeznaczone jest naG]LDDQLDLQQRZDF\MQHVu*FHwspieraniu nowatorskich przedsiZ]LR]QDF]HQLXSRQDGNUajowym.

Community rules przepisy Wsplnoty

competition rules

zasady konkurencji ]DVDGD NRQNXUHQFML RGQRVL VL GR ]DSHw-QLHQLDUyZQ\FKSUDZGODG]LDDOQRFLJo-spodarczej wszystkich przedsibiorstw w ramach Wsplnego Rynku (art. 81-88 Traktatu o WE)

competitiveness (e.g. of regions)

NRQNXUHQF\MQR(np. regionw) 1) ]HVSy FHFK GHF\GXMF\FK R DWUDNF\j-

QRFLUHJLRQX]SXQNWXZLG]HQLD ORNo-wania w nim inwestycji i jako miejsca zamieszkania

2) wyraz przewagi technologicznej lub QL*V]\FKFHQSURGXNWyZLXVXJZ\WZa-rzanych w regionie, w porwnaniu ] DQDORJLF]Q\PL SURGXNWDPL L XVXJa-

mi w innych regionach

complementarity

NRPSOHPHQWDUQR /X]XSHQLDQLHVL

wymg, aby kilka inwestycji publicznych (lub poszczeglnych komponentw dane-JR SU]HGVLZ]LFLD ZS\ZDR QD RVLJQLFLHWHJRVDPHJRFHOX

completion of the project ]DNRF]HQLHSURMHNWX

compliance compliance with the EU

norms

]JRGQR

]JRGQR]QRUPDPL8(

COMPLIANCE

36

compliance with state aid provisions e.g. investments must be in compliance with the state aid provisions of the Europe Agreement

]JRGQR]]DVDGDPLSRPRF\ publicznej QS LQZHVW\FMD PXVL E\ SU]HSURZa-

G]RQD Z ]JRG]LH ] ]DVDGDPL 8NDGX

Europejskiego w zakresie pomocy pu-blicznej

component (of a programme)

komponent (np. programu)

concentration principle zasada koncentracji UHJXOXMH G]LDDQLH Funduszy Struktural-nych; oNUHOD*HLQWHUZHQFMDIXQGuszy, aby SU]\QLRVD HIHNW QLH SRZLQQD E\ rozpro-szona, lecz skoncentrowana na niewielu SUHF\]\MQLHRNUHORQ\FKFHODFKLREV]arach zob. Cele Polityki Strukturalnej UE

conditionality and sequencing XZDUXQNRZDQLDLNROHMQR (najwa*QLHMV]\FKG]LDD

conflict of interest konflikt interesw

conditions general conditions

special conditions

Conditions of Contract for Construction

Conditions of Contract for Plant and Design-Build

Conditions of Contract for EPC / Turnkey Projects

warunki warunki oglne

RJyOQH UHJX\ R FKarakterze admini-stracyjnym, finansowym, prawnym LWHFKQLF]Q\PRGQRV]FHVLGRUHDOi-]DFML NRQWUDNWX QLH SRGOHJDM PRGy-fikacji)

ZDUXQNLV]F]HJyRZH

ZDUXQNL V]F]HJyRZH XVWDORQH przez -HGQRVWN .RQWUDNWXMF =DPDZLa-MFHJR L ]DZLHUDMce zmiany oraz us]F]HJyRZLHQLHZDUXQNyZRJylnych

w FIDIC: Warunki kontraktu na budoZ

w FIDIC: Warunki kontraktu na XU]G]HQLD LEXGRZ]SURMHNWRZa-niem

w FIDIC: Warunki kontraktu na UHDOL]DFMSURMHNWLEXGowa / pod klucz

consultant konsultant / doradca

COMPONENT

37

consulting doradztwo / konsulting

contingencies

NZRWDSU]H]QDF]RQDQDG]LDDQLD

specjalne, dodatkowe / rezerwa NZRWD XZ]JOGQLRQD Z NRQWUDNFLH Mako rezerwa, przeznaczona na dostarczenie dbr, materiayZ lub ZLDGF]HQLH XVXJNWyUPR*QDZyGDZ FDRFL F]FLRZROXEZFDOHZ ]DOH*QRFL RG SRWU]HE Ue-]HUZD PR*H ]RVWD Z\NRU]\VWDQD ]JRd-nie z wytycznyPL1DG]RUXMFHJR SURMHNWNWyU\ ELHU]H SRGXZDJ MHJR SUDZiGRZUHDOL]DFM L ]DFKRZDQLH RGSRZLHGQLHM Ma-NRFL

contract agreement akt umowy

contract (award) procedure

procedura zawarcia kontraktu / proce-dura wyDQLDQLDNRQWUDNWRUD procedura przeprowadzana przez Jed-QRVWN .RQWUDNWXMF =DPDZLaMFHJRPDMFDQDFHOXZ\EyU L ]awarcie umowy z odpowiednim oferentem, ktry wykona ustalony zakres d]LDDQSURERW\XVu-JLEG(Gostawy)

contract fee-based contract

framework contract

kontrakt / umowa NRQWUDNWZRSDUFLXRVWDZN

(honorarium) NRQWUDNW QD XVXJL JG]LH QLezmienne V VWDZNL Z\QDJUoG]H KRQRUDULDposzczeglnych ekspertw np. za G]LHOXEPLHVLFSUDF\

kontrakt ramowy / umowa ramowa XPRZDQDF]DVRNUHORQ\]awarta na Z\EUDQH NDWHJRULH XVXJ EUDQ*HZy-]QDF]RQHSU]H].RPLVM(XURSHjVN ]D]Z\F]DMXVXJLGRUDGF]H

XPRZ\ UDPRZH V VWRVRZDQHZ FHOXzapewnienia w realizacji projektu XG]LDXZVWSQLHZ\EUDQ\FK VSHFMDOi-VWyZILUPZVSySUDFXMF\FK].RPi-VM (XURSHMVN SR VWDQGDUGowych stawkach wynagrodzenia

CONTRACT

38

lump sum contract

mixed contract

service contract

supply contract

technical assistance contract

unit price contract

works contract

voivodship contract

NRQWUDNWU\F]DWRZ\

XPRZD NWyUDSU]HZLGXMH VWD NZoW]D FDR UREyWPR*OLZDGR ]DVWRVo-wania, gdy zakres robt jest niewielki i nieskomplikowany lub gdy dla du-*\FK NRQWUDNWyZ MHVW RQ GRNDGQLH]GHILQLRZDQ\ EH] PR*OiZRFL ]PLDQw realizowanej inwestycji

kontrakt mieszany / F]RQ\ kontrakt, ktry dotyczy co najmniej GZyFK URG]DMyZ G]LDD QS UREyWLGRVWDZXVXJLGostaw itp.

NRQWUDNWQDXVXJL

NRQWUDNWQDZLDGF]HQLHXVXJ Wakich MDN ZVSDUFLH GRUDGF]H EG( SU]\Jo-towanie opracoZD V]NROHQLD LWS(ZLDGF]HQLHXVXJQLHPaterialnych) por. kontrakt na pomoc doradF]

kontrakt na dostawy NRQWUDNW QD ]DNXS OHDVLQJ Z\SR*y-F]HQLHOXEVSU]HGD*UDWDOQ]OXEEH]opcji kupna) dbr; mo*HGRW\F]\WDk-*HWDNLFK]DGDMDNLnstalacja, serwis, naprawy, szkolenia i serwis gwaran-cyjny (dot. zainVWDORZDQHJRVSU]WX

NRQWUDNWQDSRPRFGRUDGF] URG]DM NRQWUDNWX QD XVXJL; kontrakt, na mocy ktrego ZLDGF]F\ XVXJLSHQL URO GRUDGF] SUowadzi EG(nadzoruje projekt, zapewQLD XG]LDNRQVXOWDQWyZ RNUHOonych w umowie, prowadzi szkolenia itp.

kontrakt obmiarowy kontrakt, gdzie za poszczeglne ro-G]DMH UREyW RNUHORQH V VWDZNL MHd-QRVWNRZHD]DSDWDQDVWSXMH]DU]e-F]\ZLFLHZ\NRQany zakres robt

kontrakt na roboty budowlane kontrakt na przeprowadzenie robt budowlanych

kontrakt wojewdzki wg ustawy z 12 maja 2000 r. o zasa-dach wspierania rozwoju regionalne-go: umowa pomiG]\5DG0LQLVWUyZ

CONTRACT

39

D VDPRU]GHPZRMHZyG]WZD RNUHOa-MFD]DNUHVWU\EZarunki RUD]URGNLQDUHDOL]DFM dwch tySyZ]DGD: 1) Z\QLNDMF\FK ] SURJUDPyZ ZRMH-ZyG]NLFK NWyUH X]\VND\ ZVSDUFLH

rzdu 2) QDOH*F\FK GR VSUDZ QDG]RURZa-Q\FK SU]H] PLQLVWUyZ ZDFLZ\FKktre wspieUDQH V SU]H] VDPRU]Gwojewdztwa Po podpisaniu kontraktu przez mini-stra ds. rozwoju regionalnego (strona rzGRZD L PDUV]DND ZRMHZyG]WZDVWURQDVDPRU]GRZDNRQWUDNWDWDk-*H ew. zmiany w kontrakcie wymaJDMzatwierdzenia przez sejmik wojewdz-WZDRUD]SU]H]5DG0LQistrw.

contracting zawieranie kontraktu / kontraktowanie

Contracting Authority -HGQRVWND=DPDZLDMFD=DPDZLaMF\/ InstyWXFMD.RQWUDNWXMFD .RPLVMD (XURSHMVND SDVWZR OXE Lnny podmiot prawny, ktry zawiera kontrakty zgodnie z ustaleniami Umowy Finan-sowej

Contracting Party

Strona Kontraktu =DPDZLDMF\OXE:\NRQDZFD

contractor wykonawca podmiot, z ktrym zawierana jest umowa

contribution financial contribution

(to a project) in-kind contribution

ZNDG

ZNDGILQDQVRZ\GRSURMHNWX

ZNDGU]HF]RZ\

conversion

konwersja /SU]HNV]WDFHQLH proces radykalnej przebudowy struktury VSRHFzno-gospodarczej danego regionu, SROHJDMF\QD]DVWSRZDQLXVWDU\FKLnie-efektywnych ekonomicznie dziedzin gospo-GDURZDQLDSU]H]QRZHJD]LHLVHNWory.

CONVERSION

40

industrial conversion konZHUVMDUHNRQZHUVMDSU]HP\VX

cooperation interregional cooperation crossborder cooperation

ZVSySUDFD

ZVSySUDFDPLG]\UHJLRQDOQD ZVSySUDFDWUDQVJUDQLF]QD

ZVSyOQHG]LDDQLDGZyFKSDVWZRUD] zainteresowanych regionalnych i lo-kalnych orgaQyZ ZDG]\ GRW\F]FHZVSySUDF\ Z VSUDZDFK ]ZLzanych ]JUDQLFL]IXQNFMRQRZDQLHPREV]a-rw przygranicznych

cornerstone NDPLHZJLHOQ\ / podstawa

cost effectiveness analysis

DQDOL]DVNXWHF]QRFL

cost estimation szacunek kosztw

Cost-Benefit Analysis (CBA) DQDOL]DNRV]WyZLNRU]\FL SURFHGXUDRFHQ\FHORZRFLUHDOL]DFMLSUo-MHNWX SRSU]H] SRUyZQ\ZDQLH NRU]\FLi kosztw,VNDGDMFDVL]GZyFKHWDSyZtj. analizy finansowej i analizy ekono-micznej; rH]XOWDW\VQDMF]FLHMZ\UD*DQHza poPRF ZDUWRFL ELH*FHM QHWWR i we-ZQWU]QHMVWRS\]ZURWX zob. analiza finansowa, analiza ekono-PLF]QD ZDUWR ELH*FD QHWWR NPV, ZHZQWU]QDVWRSD]ZURWX IRR oraz ana-OL]DZUD*OLZRFL

costs and benefits NRV]W\LNRU]\FL NRV]W\ L NRU]\FLPRJ E\ ]DUyZQR SLe-QL*QHMDNLQLHSLHQL*QHQSNRV]W\ LNo-U]\FLVSRHF]QHEUDQHSRGXZDJZDQa-lizie ekonomicznej, przy obliczaniu eko-QRPLF]QHMZDUWRFLELH*FHMQHWWR ENPV oraz ekonomicznej stopy zwrotu ERR); GR SLHQL*Q\FK ]DOLF]D VL PLQ ]DNXSVSU]HGD* XVXJ L WRZDUyZ D do niepie-QL*Q\FK MDNR NRV]W QS SRJRUV]HQLH VWa-QXURGRZLVNDDMDNRNRU]\QSVNUyFe-nie czasu przejazdu, zmniejszenie wypad-NRZRFL

COOPERATION

41

costs direct costs eligible costs

incidental costs indirect costs maintenance costs nonreimbursable costs

operational costs opportunity costs

recurrent costs reimbursable costs sunk costs

koszty NRV]W\EH]SRUHGQLH koszty kwalifikowalne

koszty, ktrych poniesienie jest mery-torycznie uzasadnione, ]ZDV]F]DNRVz-ty,NWyUHVSHQLDMNU\WHULD]DVDdQRFLwyzQDF]RQH SU]H] ]DU]G]DMcego GDZF .RV]W\ WH V V]F]HJyowo opisane m.in. w PRAG

koszty uboczne NRV]W\SRUHGQLH koszty utrzymania NRV]W\QLHSRGOHJDMFH]ZURWRZL

(bezzwrotne) koszty operacyjne koszty alternatywne (utracone ko-

U]\FL

ZDUWR ]DVREyZ Z ich najlepszym, odrzuconym zastosowaniu

koszty rekurencyjneVWDH NRV]W\SRGOHJDMFH]ZURWRZL koszty utopione

NRV]W\SRQLHVLRQHQLH]DOH*QLHRG WHJRF]\ SURMHNW EG]LH Uealizowany czy QLH QLH V XZ]JOGQLRQH Z SURFHVLHoceny projektw inwestycyjnych

Council of Europe Rada Europy najstarsza, SRZVWDDZ U RUJDQL]a-cja miG]\U]GRZD VWDZLDMFD VRELH ]DFHOZVSLHUDQLHGHPRNUDFMLSUDZRU]GQo-FL L RFKURQ\ SUDZ F]RZLHND Z NUDMDFKF]RQNRZVNLFK RUD] ]DFLHQLHQLH ZVSySUDF\ Z G]LHG]LQLH VSRHF]QHM L NXOWXUDl-nej. Organem wykonawczym jest Komitet Ministrw skuSLDMF\ PLQLVWUyZ VSUDZ]DJUDQLF]Q\FKOXELFKVWD\FKSU]HGVWDZi-cieli. Organem doradczym jest Zgroma-G]HQLH3DUODPHQWDUQH5DG\(XURS\ VNa-

GDMFH VL ] SU]Hdstawicieli parlamentw SDVWZ F]RQNRwskich (w tym Polski). Siedziba: Strasburg, )UDQFMD 1LH P\OLz 5DG(XURSHMVN5DG8QLL Eu-ropejskiej.

COUNCIL OF EUROPE

42

Council of European Union Rada Unii Europejskiej jest organem prawodawczym Wsplnot Europejskich. Przekazuje Komisji Eu-ropejskiej kompetencje wykonywania usta-nowionych przez siebie przepisw praw-Q\FK:VNDG5DG\ZFKRG]LMHGHQSU]Hd-VWDZLFLHO ND*GHJR SDVWZD F]RQNRZVNLe-go (szczebla ministerialnego). Funkcja przeZRGQLF]FHJR SLDVWRZDQD MHVW SU]H] PLHVLF\ NROHMQR SU]H] ND*GH SDVWZRF]RQNRZVNLH 5DG\ 5DGD 8QLL (XURSHj-VNLHM PR*H Z\VWSRZD Z NLONX SRVWa-ciach: jako Rada do Spraw Oglnych (ministrowie spraw zagranicznych) lub Rada Specjalna tzw.EUDQ*RZDQSPLQi-VWURZLH SU]HP\VX UROQLFWZD LWG 5DGD

wspomagana jest przez Komitet Sta\FKPrzedstawicieli, czyli COREPER oraz Sekretariat Generalny. Spotkania Rady RGE\ZDM VL Z Brukseli i Luksemburgu. 1LHP\OL]5DG(XURSHMVNL5DGEuropy.

counselling doradztwo biznesowe dla osb fizycznych

counterfactual situation / project-off situation

sytuacja, ktra PLDDE\PLHMVFHJG\E\QLHE\UHDOL]RZDQ\SURMHNW

Counterpart Funds (CPF) Counterpart Funds (CPF) funduV]H XWZRU]RQH Z Z\QLNX VSU]HGD*\dostarczonej Polsce w latach 1989 - 1991 SRPRF\ Z QDWXU]H JyZQLH *\ZQRDobra te, sprzedane na polskim rynku, SR]ZROL\ ]JURPDG]L IXQGXV]H Z\NRU]y-stywane do wspierania restrukturyzacji JRVSRGDUNL L UR]ZRMX VSRHF]QHJo (rw-QROHJOH GR LQQ\FK URGNyZ SRPRF\ ]a-JUDQLF]QHM*yZQHcounterpart funds SRFKRG]]8QLL(uropejskiej.

country / domestic / national preference

preferencje krajowe (w odniesieniu do procedur przetargo-wych)

COUNCIL OF EUROPEAN UNION

43

criterion (criteria) convergence criteria

eligibility criteria

evaluation criteria

kryterium (kryteria) kryteria konwergencji

Z\QLNDMFH ] 7UDNWDWX ] 0aastricht ( Traktat o Unii Europejskiej) kry-WHULD RNUHODMFHZDUXQNL SU]\VWSLe-QLDSRV]F]HJyOQ\FKSDVWZF]RQNRw-skich do unii walutowej. Podstawowe NU\WHULDVQDVWSXMce: 1) niska inflacja SRQL*HM QLH

ZLFHMQL*SXQNWXSURFHQWRZe-go poQDG UHGQL ] WU]HFKSDVWZo najni*szej inflacji,

2) GXJSXEOLF]Q\SRQL*HM3.%(Produktu Krajowego Brutto),

3) wahania kurVX ZDOXW\ Z FLOHRNUHORQ\FKJUDQicach,

4) VWDELOQR GXJRWHUPLQowej stopy SURFHQWRZHM QLHPR*H RQDZ\Qo-VLZLFHMQL*SXQkty procentowe SRQDG UHGQL ] WU]HFK SDVWZRQDMQL*V]HMLnflacji,

5) GHILF\WEXG*HWRZ\SRQL*HM3.% kryteria kwalifikujce do ubiegania

VLRZVSDUFLH

kryteria oceny (ewaluacji) RNRQDQLXRFHQ\VX*NU\WHULDRFHQ\. Zasadnicze kryteria to: 1) oGSRZLHGQLRUHOHYDQFHVWoSLH

w jakim cele programu odpowia-daM ]PLHQLDMF\P VL Sotrzebom i priorytetom na szczeblu krajowym i unijnym (czy program przyczynia VLGRUR]ZL]DQLDSUoblemu),

2) eIHNW\ZQRHIILFLHQF\MDN]DVoby SU]HWZRU]RQRZ EH]SRUHGQLH SUo-dukty (outputs) i rezultaty (results),

3) sNXWHF]QR HIIHFWLYHQHVV Z Ma-kim stopniu program przyF]\QLVL GR RVLJQLFLD FHOyZ szczeg-RZ\FKLRJyOQ\FK,

4) u*\WHF]QR XWLOLW\ F]\ SUogram SU]\F]\QLVLGR]DVSRNRMHQLDSo-WU]HE JUXS GRFHORZ\FK OXE VSRe-

F]HVWZ,

CRITERION

44

5) dR SRZ\*V]\FK NU\WHULyZ Godaje VL WDN*H NU\WHULD WUZDRFL Gu-giego trwania (sustainability), na SR]LRPLHX*\WHF]QRFL.

currency foreign currency local currency

waluta waluta obca waluta miejscowa

D

damage damage assessment

damages liquidated damages

strata / straty / zniszczenie oszacowanie strat

odszkodowanie odszkodowanie umowne

(za niewyZL]DQLHVL]Xmowy)

data data base data collection

dane baza danych gromadzenie danych (np. dotycz

cych realizacji projektu)

DATAR

(fr. Dlgation lamnagement du territoire et laction rgi-onale)

DATAR Delegatura ds. Zagospoda-rowania Przestrzennego i Rozwoju Regionalnego francuskie %LXUR 3HQRPRFQLND GV =a-gospodarowania Terenu i Polityki Re-gionalnej. Jego zadaniem jest prowadze-nie polityki regionalnej i koordynowanie jej celw z celami planu narodowego, ]DSHZQLHQLH VSyMQRFL polityki regional-nej z innymi dziaDQLDPLSRGHMPRZDQ\PLSU]H] U]G QS ] SROLW\N VHNWRURZDATAR posiada status administracji ce-lowej (administration de mission), na jej F]HOH VWRL SHQRPRFQLN SRGOHJDMF\ EHz-SRUHGQLRSUH]HVRZLUDG\PLQiVWUyZFKRDA7$5MDNRLQVW\WXFMDMHVWSRGSRU]GNo-ZDQD0LQLVWHUVWZX3U]HP\VX

CURRENCY

45

de minimis rule

zasada de minimis ZLHONRSRPRF\publicznej, ktra nie wy-PDJD MHMZF]HQLHMV]HJRQRW\ILNowania do Komisji Europejskiej. Zgodnie z zasaGGHminimis, jH*HOL SU]HGVLELRUVWZR RWU]\PDZVSDUFLH ILQDQVRZH Z Z\VRNRFL 000 HXURSU]H]NROHMQH ODWD WRQLHEG]LH WRklasyfikowane jako pomoc publiczna.

deadline ostateczny termin VNDGDQLDRIHUW dokoQ\ZDQLDSDWQRFLLWS

deadweight efekt polegDMF\QDW\P*HGDQ\SURFHVPLDE\PLHMVFHQDZHWJG\E\SURMHNW

QLHE\UHDOL]RZDQ\

debriefing Z\VXFKDQLHVSUDZR]GDQLD

decentralisation decentralizacja 1) przekazywanie prawa podejmowania

GHF\]ML GR QL*V]HJR DXWRQomicznego szczebla organizacji (np. terytorialnej kraju). 3U]HND]DQLX XSUDZQLH GHFy-]\MQ\FKSRZLQQRWH*WRZDU]\V]\VWZo-rzenie warunkw dla ich wykorzysta-QLD WM XGRVWSQLHQLH ]DVREyZ QLe-]EGQ\FK E\ XSUDZQLHQLD WH PoJ\E\ HIHNW\ZQLH L VNXWHF]QLH Z\NRU]y-VWDQH:XNDG]LHUHJLRQDOQ\PGHFHn-

tralizacja musi wyQLND]XVWDZ\F]\OLpowszechnie obowi]XMFHJR DNWXSUDZQHJR QLH ]D ] MHGQRVWNRZHM Ge-cyzji administracyjnej w trybie np. upoZD*QLHQLD zob. dekoncentracja

2) w rozumieniu Komisji Europejskiej: SU]HND]\ZDQLHSU]H].RPLVM(XURSHj-VN SUDZD podejmowania decyzji w kwestiach zarzdzania programami do kraju kanG\GXMFHJR

Decentralised Implementation System (DIS)

Zdecentralizowany System Wdra*DQLD(System Realizacji Programu Phare) system wprowadzony przez .RPLVM (u-

DECENTRALISED IMPLEMENTATION SYSTEM (DIS)

46

extended DIS (EDIS)

URSHMVN RNUHODMF\ V]F]HJyRZH ]DVDG\LUHJX\RERZL]XMFHZV]\Vtkie instytucje L RVRE\ XF]HVWQLF]FH Z realizacji pro-gramw 3KDUH2ERZL]XMF\GRNRFD U SRGUF]QLN ] W\PL ]DVDGDPLDIS ManuDO]RVWD]DVWSLRQ\SU]H] Praktyczny przewodnik procedur prze-targowych dla programw Phare, ISPA i SAPARD. poszerzona decentralizacja

SURFHVNWyU\XPR*OLZL ]QLHVLHQLHZy-mogu akceptacji ex ante wyboru pro-jektw, dokumentacji przetargowej L NRQWUDNWyZ SU]H] .RPLVM (XURSHj-VN; zadania kontrolne ex ante przej-mie strona polska, a Komisja Euro-SHMVNDEG]LH VSUDZRZDQDG]yUQDGreDOL]DFMSURMHNWyZH[-post

declaration of impartiality and confidentiality

GHNODUDFMDEH]VWURQQRFLLSRXIQRFL

deklaracja podpisywana przez osoby ZFKRG]FHZVNDGNRPLVMLSU]HWDrgowej, SRWZLHUG]DMFD LFKEH]VWURQQR L ]DFKo-wanie poufnoFL / tajemnicy obrad

declaration of objectivity and confidentiality

GHNODUDFMDRELHNW\ZQRFLLSRXIQoFL deklaracja podpisywana przez osoby XF]HVWQLF]FH Z SU]\JRWRZ\ZDQLX doku-mentw przetargowych, potwierG]DMFDich obiektywizm i zachowanie zasady po-XIQRFLSU]\opracowywaniu dokumentw przetargowych

decision-maker

decydent /FLDRGHF\]\MQH

deconcentration dekoncentracja UR]SURV]HQLHSR]LRPHSU]HVXQLFLHXSUDw-QLH decyzyjnych w ramach tego samego szczebla organizacji w drodze: a) SU]HND]DQLD XSUDZQLH GHF\]\MQ\FK

Z WU\ELH XSRZD*QLHQLD RVWDWHF]QH prawo deF\]ML L RGSRZLHG]LDOQRnadal pozostaje w RURGNXFHQWUDlnym

b) ]ORNDOL]RZDQLDQSXU]GXFHQWUDOQego

DECLARATION OF IMPARTIALITY AND CONFIDENTIALITY

47

SR]D VWROLF EH] Z]JOGX QD MHJR Ii-]\F]Q ORNDOL]DFM XU]G QDGDO SR]o-VWDMH LQWHJUDOQ F]FL V]F]HEOD FHn-tralnego.

por. decentralizacja.

defect notification period

RNUHVQD]JRV]HQLHZDGZURERWDFKOXE

MDNLPLFKRGFLQNX

defray (expenditures) SRNU\ZD RSDFLZ\GDWNL

delay eg. delays in implementation of the programme

RSy(QLHQLH

QSRSy(QLHQLDZUHDOL]DFMLSURJUDPX

delimitation delimitacja SRG]LDREV]DUXGODRNUHORQ\FKFelw na podstawie odpowiednio dobranych kryte-riw; w praktyce planowania delimitacji GRNRQXMHVLQDSRGVWDZLHEDGDQLD]DVLgu przestrzennego diagnozowanych zja-ZLVNGODRNUHOHQLDRGSRZLDGDMFHJRPX]DVLJX UHJXODFML ]DZDUW\FK Z SOanach i w programach

delivery eg. of products, services

dostarczanie np. produktyZXVXJ

Delors Packages Pakiety Delorsa projekt reform finansowych Unii Europej-skiej Jacquesa Delorsa (E\HJR przewod-QLF]FHJR Komisji Europejskiej), zmie-U]DMF\FK GR Z\JRVSRGDURZDQLD GRGDt-NRZ\FKURGNyZQDSRJELHQLHLQWegracji GURJ PLQ ]PQLHMV]HQLD QLHUyZQRFLrozwoju regionw; tak zwany I Pakiet HORUVD GRW\F]\ ODW - L E\

SRGSRU]GNRZDQ\FHORPWZRU]HQLDMHGQo-litego rynNX3DNLHW,,GRW\F]\ODW- LZSURZDG]D UeIRUP Wsplnej Polityki Rolnej oraz ]DSRF]WNRZD SU]e-miany strukturalne, tworzenie unii ekono-PLF]QHM L PRQHWDUQHM .D*G\ ] 3DNLHWyZSU]HZLG\ZDSRGZRMHQLHURGNyZQDSROi-

DELORS PACKAGES

48

W\N VWUXNWXUDOQ Z VWRVXQNX GR RNUHVXpoprzedniego. Na lata 1994-1999 przezna-czonoPOG(&83ODQEXG*HWX8QLLEuropejskiej na lata 2000-2006, czyli Agenda 2000, zaNDGDPOGHXURGODNUDMyZF]Rnkowskich.

delphi panel

metoda delficka SURFHGXUD EH]SRUHGQLFK DQRQLPowych konsultacji kilku ekspertw, maMFD QDFHOX XNLHUXQNRZDQLH RSLQLL L SU]\MFLHwsplnego stanowiskaPR*HRQDE\Zy-korzystywana w ocenie ex ante, dla osza-FRZDQLD SRWHQFMDOQHJRZS\ZX GDQHM Ln-

terwencji

demarcation between two programmes

rozgraniczenie / UR]Uy*QLHQLHSRPLdzy dwoma programami UR]Uy*QLHQLH Z FHOX XQLNQLFLD ILQDQVo-wania tego samego projektu lub tego sa-PHJR W\SX G]LDD ] GZyFK SUogramw (dotyczy programw unijnych)

design / technical design projekt techniczny

Desiree number numer projektu nadawany przez .RPLVM(XUoSHMVN np. we wniosku aplikacyjnym do Phare SSG

development co-ordinated development economic and social

development endogenous development

exogenous development

integrated development

rozwj rozwj skoordynowany UR]ZyMVSRHF]QR-gospodarczy

rozwj endogeniczny Z]URVW DNW\ZQRFL JRVSRGDrczej ZRSDUFLXRZHZQWU]QHSU]HZDJLNRn-kurencyjne regionu lub danego obszaru

rozwj egzogeniczny Z]URVW DNW\ZQRFL JRVSRGDrczej Z RSDUFLX R F]\QQLNL ]HZQWU]QHZS\ZDMFH QD SU]HZDJ NRQNXUHn-F\MQUHJLRQXOXEGanego obszaru

rozwj zintegrowany

DELPHI PANEL

49

local development multifunctional

development regional development

sustainable development

unsustainable development

rozwj lokalny rozwj wielofunkcyjny

rozwj regionalny Z]URVW SRWHQFMDX JRVSRGDUF]HJR Ue-

JLRQyZRUD]WUZDa poprawa ich kon-NXUHQF\MQRFL L SR]LRPX *\FLDPLHVz-kaFyZFRSU]\F]\QLDVLGRrozwoju VSRHF]QR-gospodarczego kraju

UR]ZyM]UyZQRZD*RQ\ / samoodnawialny UR]ZyM VSRHF]QR-gospodarczy, za-chowujF\ FHFK\ WUZDRFL Z GXJLPRNUHVLHRUD]QLHG]LDDMF\GHVWUXNF\j-QLHQDURGRZLVNRZNWyU\P]achodzi

UR]ZyMQLH]UyZQRZD*RQ\

development plan plan rozwoju zgodnie z 5R]SRU]G]HQLem Rady Unii Europejskiej z 21 czerwca 1999 wprowa-G]DMFHJR RJyOQH SU]HSLV\ GRW\F]FH Funduszy Strukturalnych (1260/99/WE) R]QDF]D SU]\JRWRZDQ SU]H] SDVWZRF]RQNRZVNLH DQDOL] V\WuDFML Z ZLHWOH]DR*RQ\Fh celw, jak rwQLH* SRWU]HESULRU\WHWRZ\FK VX*F\FK RVLJQLFLXW\FK FHOyZ ZUD] ]H VWUDWHJL SODQRZa-Q\PL G]LDDQLDPL SULRU\WHWowymi, ich V]F]HJyRZ\PLFHODPLLRGSRZLDGDMcymi LPLQG\NDW\ZQ\PLURGNDPLILQDnsowymi. zob. Cele Polityki Strukturalnej UE.

Directorate General for Employment and Social Affairs

Dyrekcja Generalna do Spraw ZatrudnieQLDL6SUDZ6SRHF]Q\FK departament Komisji Europejskiej, RGSRZLHG]LDOQ\ ]D SROLW\N ]atrudnienia, ochrony socjalnej, rwnych szans na ryn-ku pracy, monitorowanie Europejskiej Strategii Zatrudnienia oraz ]DU]G]DQLH EuroSHMVNLP)XQGXV]HP6SRHF]Q\P

Directorate General for Enlargement

Dyrekcja Generalna do Spraw Rozszerzenia UE departament Komisji Europejskiej,

DG ENLARGEMENT

50

RGSRZLHG]LDOQ\ ]D SROLW\N URzszerzenia Unii Europejskiej o nowe kraje kandy-GDFNLH * (QODUJHPHQW ]DU]G]D SUo-gramem Phare

Directorate General for Enterprise

Dyrekcja Generalna GV3U]HGVLELRUF]oFL departament Komisji Europejskiej od-SRZLHG]LDOQ\ ]D VSUDZ\ ]ZL]DQH ] WZo-rzeniem przyja]QHJR URGRZLVND GOD URz-ZRMX SU]HGVLELRUF]RFL Z W\P promo-wania LQQRZDF\MQRFLSU]HGVLELRUVWZ

Directorate General for Regional Policy (DG Regio)

Dyrekcja Generalna do Spraw Polityki Regionalnej (w ramach Komisji Europejskiej) departament Komisji Europejskiej, odpowied]LDOQ\ ]D ]PQLHMV]DQLH VSRHFz-no-JRVSRGDUF]\FK ]Uy*QLFoZD SRPLG]\regionami Unii; zadaniem DG Regio jest WDN*H DORNDFMD URGNyZ SRFKRG]cych ]GZyFKJyZQ\FKIXQGXV]\8QLL(XURSHj-skiej Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (ERDF) i Funduszu 6SyMQRFL na potrzeby rozwoju regio-QyZZFKRG]F\FKZ VNDG SDVWZ F]Rn-kowskich

direct award (of a grant) / direct agreement

EH]SRUHGQLHSU]\]QDQLHGRWDFML

przyznanie grantu bez zastosowania trybu przetargowego; EH]SRUHGQLH SU]\]QDQLHdotacji jest mo*OLZH W\ONR Z RNUHORQ\FKRNROLF]QRFLDFK L PXVL E\ SU]HGPLRWHPUDSRUWXRFHQLDMFego

disbursement disbursement of a grant disbursement period disbursement schedule

wydatkowanie wydatkowanie dotacji okres wydatkowania harmonogram wydatkowania

discouraged workers osoby]QLHFKFone do poszukiwania pracy w wyniku braku perspektyw jej znalezienia

DG ENTERPRISE

51

disparities geographical disparities regional disparities socio-economic disparities

G\VSURSRUFMH]Uy*QLFRZania dysproporcje geograficzne dysproporcje regionalne G\VSURSRUFMHVSRHFzno-gospodarcze

Dispute Adjudication Board (DAB)

komisja rozjemcza w sporach przetargowych

distortion of competition ]DFKZLDQLH]QLHNV]WDFHQLHUywnej) konkurencji

diversification diversification of economic

activity diversification of produc-

tion potential

dywersyfikacja /]Uy*QLFRZDQLH G\ZHUV\ILNDFMD]Uy*QLFRZDQLH

G]LDDOQoFLJRVSRGDUF]HM G\ZHUV\ILNDFMD]Uy*QLFRZDQLH

poWHQFMDXSURGXNF\MQHJR

donor donor /GDUF]\FD / dawca (pomocy)

downsizing zmniejszanie skali zatrudnienia w firmie / zwalnianie ludzi z pracy

draw up (a project) SU]\JRWRZDSURMHNW

drawings rysunki wszelkie rysunki, obliczenia, dane tech-QLF]QHSUyENLZ]RU\PRGHOHSRGUF]Qi-NL REVXJL L konserwacji oraz inne dane techniczne podobnej natuU\ RSLVXMFHproces realizacji projektu inwestycyjnego zob. rysunek techniczny

due diligence e.g. contract shall be prepared with due diligence in order to avoid unnecessary changes

odSRZLHGQLDVWDUDQQR QS NRQWUDNW SRZLQLHQ ]RVWD SU]\Jo-

towany z odSRZLHGQL VWDUDQQRFLDE\XQLNQQLHSRWU]Hbnych zmian

duly authorised officers odSRZLHGQLRXSRZD*QLHQLXU]GQLF\

DULY AUTHORISED OFFICERS

52

E

earmark (sources in a budget) ]DUH]HUZRZD /SU]H]QDF]\URGNL ZEXG*HFLH

economic analysis analiza ekonomiczna drugi etap analizy kosztw i korzyFLNWyU\ EDGD RSDFDOQR SU]HGVLZ]LFLD] SXQNWXZLG]HQLD VSRHF]HVWZD SROega RQ QD SRUyZQ\ZDQLX NRU]\FL L NRVztw, XZ]JOGQLDMFU\]\NRZ\UD*RQ\FKZwar-WRFLDFK SLHQL*Q\FK SU]HOiczonych wg FHQ UR]UDFKXQNRZ\FK VWD\FK UH]Xltaty V QDMF]FLHM Z\UD*DQH ]D SRPRF ZHZQWU]QHM VWRS\ ]ZURWX L ZDUWRFLELH*FHMQHWWR ]RE NRU]\FL L NRV]W\ ZDrWR ELH*FDQHWWRZHZQWU]QDVWRSD]ZUotu

economic co-operation

ZVSySUDFDJRVSRGDUF]D

economic growth / decline wzrost / spadek gospodarczy

economic integration

integracja gospodarcza

economic restructuring

restrukturyzacja gospodarki

effect adverse effect

by-effect / unexpected effect / additional effect / side effect

catalytic effect

efekt (zob. produkt, rezultat) efekt niekorzystny / negatywny /

odwrotny do zamierzonego efekt uboczny / nieoczekiwany /

dodatkowy efektNWyU\]RVWDXMDZQLRQ\ZWUDkcie RFHQ\ G]LDD D QLH E\ SU]HZidziany podczas realizacji lub bezpoUHGQLRSRich ]DNRF]HQLX WDN*H EH]SRUHdnie konsekwencje wobec innych adresatw SRPRF\ NWyU]\PRJOL ]\VND OXE VWUa-

FLZZ\QLNXUHDOL]DFMLSUojektu efekt katalityczny

w Phare SSG ZVSDUFLH ]H URd-kw Phare musi SU]\F]\QLD VL GR

EARMARK

53

deadweight effect

direct effect

displacement effect

external effect indirect effect

multiplier effect net effect

substitution effect

UHDOL]DFML SULRU\WHWyZ ]ZL]DQ\FK] Z\SHQLHQLHP NU\WHULyZ SU]\V]HJR

F]RQNRVWZD Z 8( ktre w przeciw-Q\P UD]LH QLH PLD\E\ PLHMVFD OXE

PRJ\E\PLHPLHjVFHSy(QLHM efekt deadweight

]MDZLVNRSROHJDMFHQDW\P*H]DPLe-rzone efekty realizowanego programu / projektu RVLJQLWR E\ QDZHW Zyw-czas, gdyby na danym obszarze nie E\UHDOizowany program / projekt

HIHNWEH]SRUHGQL efekt interwencji publicznej dla bezpo-rednich adUHVDWyZ ] Z\F]HQLHPHIHNWyZXERF]Q\FKDWDN*HLnnych grup

efekt przeniesienia Z\VWSXMH ZyZF]DV JG\ SR]ytywne HIHNW\ Z\QLNDMFH ] Uealizowanego programu i osiJQLWH QD REV]DU]HREMW\PSRPRFSRZRGXM negatywne efekty Z\VWSXMDFe na obszarze nie kwalLILNXMFymVLGRZVSDrcia

HIHNW]HZQWU]Q\ HIHNWSRUedni

efekt, ktry pRMDZLDVLZV]HUV]\PNRn-WHNFLH JRVSRGDrF]\P VSRHF]Q\P OXEHNRORJLF]Q\P Z\NUDF]DMF\ SR]D EHz-SRUHGQLREV]DULQWHUZHQFMLSublicznej

HIHNWPQR*QLNRZ\ efekt netto

HIHNWNWyU\PR*HE\SU]\SLVany tylko i Z\F]QLH SRPRF\ SXEOLF]QHM w prze-FLZLHVWZLH GR pozornych zmian, in-nych przyczyn, lub efektw brutto

efekt substytucji /]DVWSRZDQLD SROHJD QD W\P L* EHQHILFMHQFL SUo-JUDPX OXESURMHNWX VWDM VL EDUG]LHMkonkurencyjni w stosunku do podmio-WyZ G]LDaMF\FK QD WHUHQLH REV]DUXREMWHJR SURJUDPHP NWyU]\ nie byli beneficjentami pomocy np. bezrobotni, ktrzy zostali prze-V]NROHQLZ\SLHUDM]U\QNXSUDF\RVo-by mniej wyszkolone

EFFECT

54

effectiveness

VNXWHF]QR

VNXWHF]QRUHDOL]DFMLFHOyZSU]H]SUogram; RFHQLDVLM SRUyZQXMFWRFR]RVWDR]Uo-bione, z tym co E\RSLHUZRWQLH]DSODQRZa-ne, np. rzeczywiste produkty, rezultaty i/lub RGG]LD\ZDQLH z oczekiwanymi w 3&0PLDUDVWRSQLDZMDNLPSRGMWHG]LDDQLD SU]\F]\QL\ VL GR RVLJQLFLD]DPLHU]RQ\FK FHOyZ RUD] ZS\ZX MDNL

SU]\MWH ]DR*HQLD PLD\ QD UHDOL]DFMprojektu

efficiency

HIHNW\ZQR

porwnanie i ocena efektw projektu i proJUDPX Z VWRVXQNX GR QDNDGyZ]ZDV]F]D ILQDQVRZ\FK HIHNW\ZQRmwi o relacji SRPLG]\ SURGXNWDPL Ue-]XOWDWDPL LOXE RGG]LD\ZDQLHP D ZNa-

GHPJyZQLH]DVREDPLILQDQVRZ\PLX*y-W\PLGRLFKRVLJQLFLD w PCM: miara stosunku kosztw prze-SURZDG]RQ\FK G]LDD GR RVLJQLtych UH]XOWDWyZ LORFLRZ\FK L MDNRFLowych); VSUDZG]D F]\ UH]XOWDW ]RVWD RVLJQLW\QDMQL*V]\PPR*OLZ\PNRV]WHPDE\RFHQLHIHNW\ZQR ZVSDUFLD QDOH*\ SRUwQDDOWHUQDW\ZQH GURJL GRMFLD GR W\FK Va-mych rezultatw

eligibility (of regions, areas) e.g. within Structural Funds

NZDOLILNRZDQLHVLUHJLRQyZ

lub innych obszarw GRXELHJDQLDVL RZVSDUFLHVSHQLDQLHQLH]EGQ\FK

warunkw) w Funduszach Strukturalnych: fakt posiadania wymaganych cech przez re-JLRQSURMHNWOXEJUXSEHQHILFMHntw przy ubieJDQLXVLRSRPRF]HURGNyZSROLW\NLstrukturalnej UE np. regiony europejskie (typu NUTS II) XSUDZQLRQH GR XELHJDQLD VL R ZVSDrcie w ramach Celu 1 polityki regionalnej UE PXV] FKDUDNWHU\]RZD VL PKB per capita ni*V]\PQL*UHGQLHMGOD8(

EFFECTIVENESS

55

employability

]GROQRGR]DWUXGQLHQLD

]GROQR GR ]QDOH]LHQLD OXE XWU]\PDQLDSUDF\ Z GDQ\P URGRZLVNX VSoHF]QR-gospodarczym

employer 1. ]DWUXGQLDMF\ / pracodawca 2. w FIDIC: ]DPDZLDMF\

osoba wymieniona jako zamawiajcy w ZaF]QLNX GR 2IHUW\ RUD] SUDZQLnastpcy tej osoby

employment part-time employment

permanent (full-time) employment

employment area / local labour market

employment rate

zatrudnienie ]DWUXGQLHQLHZQLHSHQ\P

wymiarze godzin VWDH]DWUXGQLHQLH

lokalny rynek pracy

stopa zatrudnienia

employment policy polityka zatrudnienia G]LDDOQR RUJDQyZSDVWZRZ\FK L VSo-HF]Q\FK ]PLHU]DMFD GR VWHURZDQLD SUo-cesami zatrudnienia i rozmieszczenia kadr w gospodarce stosownie do jej obecnych LSU]\V]\FKSRWU]HEZFHOXHIHNW\ZQHMMHM

REVXJL LUDFMRQDOQHJRZ\NRU]\VWDQLDQa-

WXUDOQ\FK L QDE\W\FK SU]H] OXG]L XPLHMt-QRFL ]JRGQLH ].RQZHQFM QU 0Ldzynarodowej Organizacji Pracy ratyfi-NRZDQ SU]H] 3ROVN ]LHQQLN 8VWDZ1967, nr 8, poz. 31) polityka zatrudnienia SRZLQQD ]PLHU]D GR UHDOL]DFML SHQHJR

racjonalnego i swobodnie wybieralnego zatrudnienia

Employment Promotion Services (EPS)

XVXJLQDU]HF]U\QNXSUDF\

endorsement / approval e.g. time frame for endorsement of the documentation

zatwierdzenie np. terminy zatwierdzenia dokumentacji

endowment (Am.) dotacja / dar / fundacja

ENDOWMENT

56

end-user X*\WNRZQLNNRFRZ\

engineer

LQ*\QLHU

w FIDIC: osoba wyznaczona przez =DPDZLDMFHJR GR G]LDDQLD MDNR LQ*y-nier w ramach danego kontraktu

enterprise SU]HGVLELRUVWZR

entrepreneur SU]HGVLELRUFD

entrepreneurship SU]HGVLELRUF]R

environmental impact assessment (EIA)

RFHQDZS\ZXRGG]LD\ZDQLDQD

Uodowisko EDGDQLH SROHJDMFH QD RNUHOHQLX RSLVLHLRFHQLHEH]SRUHGQLFKLSRUHGQLFKVNXt-NyZGDQHJRSU]HGVLZ]LFLDGOD F]RZLe-ka, NRPSRQHQWyZ URGRZLVNDSU]\URGQi-czego (fauny, flory, wd, gleb, powietrza, klimatu, krajobrazu), dbr materialnych i dziedzictwa kultury oraz RGG]LD\Zania PLG]\ Wymi elementami; RFHQD ZS\ZXQD URGRZLVNR SoZLQQD E\ Z\NRQDQDzgodnie z prawem polskim i odpowiedni-mi dyrektywami UE, doW\F]F\PLRFKURQ\URGRZLVNDQDWXUDlnego

environmental impact review (EIR)

UDSRUWRGG]LD\ZDQLDQDURGRZLVNR

equal opportunities

UyZQRV]DQV

UyZQ\ GRVWS GR ]DWUXGQLHQLD NRELHWP*F]\]Q QLHSHQRVSUDZQ\FK LWG; grupy WH SRZLQQ\ RWU]\P\ZD Z\QDJUodzenia, ZLDGF]HQLD VRFMDOQH ZHGXJ MHGQDNo-wych zasaGQSWDNDVDPDSDFD]DWDNVDP SUaF RERZLD]XMF\FK Z GDQ\PUoGRZLVNXVSRHF]QR-gospodarczym

equipment VSU]W aparaty, maszyny, pojazdy i inne przedmioty potrzebne do wykonania robt, nie podlega-MFHZEudowaniu w realizowany obiekt

END-USER

57

equivalent straightline speed (ESS)

HNZLZDOHQWV]\ENRFLSROLQLLSUostej (ESS) ZVND(QLNNWyU\PLHU]\GRVWSQRGZyFKPLHMVF QLH]DOH*QLH RG RGOHJoFL PLG]\QLPL MHVW RQZ\UD*RQ\ LORUD]HPRGOHJo-FLZ OLQLLSURVWHMSRPLG]\GZRPDmiej-scami i najkrtszego czasu potrzebnego na SRNRQDQLH WUDV\ SRPLG]\ W\PLPLHjscami ZVND(QLNWHQMHVWZ\NRU]\VW\ZDQ\GRPLe-rzenia rezultatw projektw infrastruktury drogowej); wymiarem ESS jest km/h

EU secondary law forms regulation

directive

decision

recommendation

prawo wtrne Unii Europejskiej UR]SRU]G]HQLH

instrument prawny, stosowany bezpo-UHGQLRLRERZL]XMF\ZFDRFLQDFa-\PWHU\WRULXP8QLLZUD]LHVSU]HF]Qo-

FLMHVWZD*QLHMV]HRGSUDZDNUDMRZego dyrektywa

instrument SUDZQ\ RNUHODMcy cele, MDNLHPDM ]RVWD RVLJQLWH DOH So-]RVWDZLDMF\SDVWZRPF]RQNRZVNLPGHF\]MFRGRZ\ERUXIRUPRUD]URd-NyZ LFK RVLJDQLD; pDVWZD F]Rn-kowskie w celu przyjcia dyrektywy PRG\ILNXM VZRMH SUDZR Z NRQNUHt-nym terminie, tak aby zoVWDRVLJQLty cel zawarty w dyrektywie (dopiero ZWHG\ G\UHNW\ZD RERZL]XMH Z W\Pkraju); d\UHNW\ZD MHVWZL*FD, je*HOLchodzi o zamierzony wynik, pozosta-ZLDMFVZRERGZ\Eoru metody

decyzja LQVWUXPHQWSUDZQ\EH]SRUHdQLRZL-*F\MHGQRVWNOXEILUPZ Unii Euro-pejskiej, do ktrej jest adresowany; aGUHVDFL GHF\]ML QS SDVWZD SRd-PLRW\ JRVSRGDUF]H V ZVND]\Zani indywidualnie

zalecenie SU]HGVWDZLD VXJHVWLH *\F]HQLH RSLVu-MFH SR*GDQ\ VWDQ U]HF]\ QLH PDPRF\ZL*cej wobec adresatw)

EU SECONDARY LAW FORMS

58

opinion

resolution

opinia jak zalHFHQLHQLHPDPRF\ZL*cej

rezolucja

EU Structural Funds Documents Community Support

Framework (CSF)

Single Programming Document (SPD)

Dokumenty Funduszy Strukturalnych

Podstawy Wsparcia Wsplnoty WDN*H Ramowy Program Wsparcia GRNXPHQW SU]\MW\ SU]H] .RPLVMZX]JRGQLHQLX]GDQ\PNUDMHPF]Rn-

kowskim, po dokonaniu oceny planu SU]HGR*RQHJRSU]H]NUDMF]RQNRZVNLL]DZLHUDMF\VWUDWHJLL priorytety G]LDD )XQGXV]\ L NUDMX F]RQNRw-VNLHJRLFKFHOHV]F]HJyRZHZLHONRZNDGX)XQGXV]\LLQQ\FKURGNyZIi-nansowych. DRNXPHQW WHQ Z V]F]HJyOQRFL ]DZLe-ra:

przedstawienie strategii i prio-rytetw wsplnej akcji Wsplnoty L NUDMX F]RQNRZVNLHJR LFK V]F]e-

JyRZHFHOHRFHQH[ ante wskazanie charakteru i czasu trwa-

nia programw operacyjnych indykatywny plan finansowy

Jednolity Dokument Programowy (JDP) GRNXPHQWSU]\JRWRZ\ZDQ\SU]H]U]Gkraju ubiegDMFHJR VL R GRVWS GRpomocy finansowej z Funduszy Strukturalnych SU]\MW\SU]H].RPLVML]DZLHUDMF\WHVDPHLQIRUPDFMHkt-UHV]DZDUWHZ Podstawach Wspar-cia Wsplnoty i Programie Opera-cyjnym. Przygotowanie JDP skraca SURFHGXU SODQLVW\F]Q Z uwagi na IDNW*H-3VSU]\JRWRZ\ZDQHZIa-zie programowania wsparcia dla ob-szarw celu 2 oraz dla tych obsza-rw celu 1, ktre X]\VNDM SRPRFz Funduszy Strukturalnych nie prze-kraczaMFPOGHXURZ3ROVFH-3QLHEGRSUDFRZ\ZDQH

EU STRUCTURAL FUNDS DOCUMENTS

59

Operational Programme (OP)

Integrated Operational Programme (IOP)

Programme Complement

Program Operacyjny GRNXPHQWSU]\MW\SU]H].RPLVMVu-*F\ZGUD*DQLX Podstaw Wsparcia Wsplnoty. SNDGD VL ]H ZVSyOQego zestawienia priorytetw, zawiera-MFHJR G]LDDQLD ZLHOROHWQLH NWyUHPRJ E\ ZGUD*DQH SU]H] MHGHQ OXEkilka Funduszy (jeden lub kilka in-nych doVWSQ\FK LQVWUXPHQWyZ ILQDn-sowych oraz Europejski Bank Inwe-stycyjny). Program operacyjny obejmuje nastSXMFH elementy: wyszczeglnienie priorytetw i wy-

ND]DQLHLFKVSyMQRFL]SULRU\WHWami Podstaw Wsparcia Wsplnoty

]DU\V RSLV G]LDD VX*F\FKZGUD*aniu priorytetw

SODQILQDQVRZ\GODND*GHJRSULRUy-tetu i roku

VSRVyE ZGUD*DQLD ZVND]DQLH Ln-VW\WXFML ]DU]G]DMFHj SDWQLF]HMopis systemu monitorowania i ewa-luacji oraz ]DVDG SU]HS\ZyZ Ii-nansowych)

Zintegrowany Program Operacyjny w Funduszach Strukturalnych oznacza program operacyjny fi-QDQVRZDQ\ SU]H] ZLFHM QL* MHGHQFundusz Strukuralny; po przystapie-niu Polski do Unii Europejskiej reali-zowany EG]LH Zintegrowany Pro-gram Operacyjny Rozwoju Regional-nego, finansowany z trzech Fundu-szy Strukturalnych

X]XSHQLDMF\GRNXPHQW programowy /X]XSHQLHQLH programu operacyjnego R]QDF]DGRNXPHQWRSLVXMF\VWUDWegi udzielania pomocy i jej priorytety ]ZL]DQH ] G]LDDQLDPL SRGHMPRZa-nymi jako uzuSHQLHQLH programu operacyjnegoZ V]F]HJyOQRFLZGo-NXPHQFLH W\P RSLVXMH VL G]LDDQLD

EU STRUCTURAL FUNDS DOCUMENTS

60

VX*FH ZGUD*DQLX SULRU\WHWyZZVND(QLNLPRQLWRULQJX NRFRZ\FKbeneficjentw, plan finansowy dla ND*GHJR G]LDDQLD SU]HGVLZ]LFLDpromocyjne oraz sposb komputero-ZHMZ\PLDQ\GDQ\FKSRPLG]\.RPi-VMDNUDMHPF]RQNRZskim

EU visibility / EU publicity upublicznianie /SURPRZDQLHG]LDDUnii Europejskiej np. poprzez umieszczanie emblematw UE w miejscu realizacji projektu finan-sowaneJR]HURGNyZXQLMQ\FK

euro euro od 1.01.99. europejska jednostka waluto-ZD NWyUD ]DVWSLD (&8 SRZVWDH Z Ua-mach Europejskiego Funduszu Waluto-wego (1979); od 1.01.2002 r. pozostanie jedyQ\P URGNLHP SDWQiF]\P ]DVWSXMFZDOXW\QDURGRZHZ8(]Z\MWNLHP=MHd-noczonego Krlestwa, Szwecji i Danii)

EURO-INFO EURO-INFO europejskie centra informacji dla ma\FKL UHGQLFK SU]HGVLELRUVWZ MSP); in-IRUPXM R IXQkcjonowaniu jednolitego rynku, przepisach, programach wsparcia, instrumentach strukturalnych, bazach da-nych itd.; w Polsce istnieje 12 RURGNyZEURO-INFO

EUROPE 2000 EUROPA 2000 studium perspektyw rozwoju i zagospoda-rowania terytorium Wsplnoty, zaakcep-towane w 1991 r. przez ministrw krajw F]RQNRZVNLFK RGSRZLHG]LDOQ\FK ]D URz-wj regionalny oraz za planowanie prze-strzenne

EUROPE 2000 PLUS EUROPA 2000 PLUS zaktualizowane w 1994 r. studium per-spektyw rozwoju i zagospodarowania te-U\WRULXP :VSyOQRW\ XZ]JOGQLDMFH EOi-

EU VISIBILITY

61

VN DNFHVM $XVWULL L NUDMyZ VNDQG\QDw-VNLFKRUD]GDOV] NUDMyZ(XURS\URd-kowej i Wschodniej. Fragmenty dokumen-tu i kartogramy dotyF]Fe tych ostatnich RGELHJD\ RG UHDOLyZ SU]HVWU]HQQHJR

zaJRVSRGDURZDQLD (XURS\ URGNRZHML:VFKRGQLHM FRZ\ZRDR NUyW\NPin. ze strony polskiej.

European Agriculture Guidance and Guarantee Fund (EAGGF)

Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej utworzony na mocy Traktatu Rzym-VNLHJR]DMPXMHVLWUDQVIRUPDFMVWUXNWu-ry rolnictwa oraz rozwojem obszarw ZLHMVNLFK )XQGXV] UHDOL]XMH PLG]\ Ln-Q\PLQDVWSXMce zadania: 1) wzmocnienie i reorganizacja struktur

rolnicWZDLOHQLFWZD 2) zapewnienie konwersji kierunkw pro-

dukcji rolnej i promowanie pozarolni-F]HM G]LDDOQRFL JRVSRGDUF]HM Z Rb-szarach wiejskich;

3) pRPRF Z RVLJQLFLX DNFHSWRZDQHJRspoHF]QLH SR]LRPX *\FLD UROQLNyZZW\PEH]SRUHGQLHZVSDUFLH ILQDQVo-we;

4) pREXG]HQLH ZLDGRPRFL VSRHF]QRFi *\MF\FKQDREV]DUDFKZLHMVNLFKZFe-OX FKURQLHQLD URGRZLVND SU]\URGQi-czego, zachowania walorw krajobra-zu itd. Do Funduszy Strukturalnych zali-F]DQD MHVW W\ONR F] ($**) RNUe-ODQD MDNR 2ULHQWDFMD ]ZLzana ]UHDOL]DFM&HOX zob. Cele Polityki Strukturalnej UE, Fundusze Strukturalne

European Association of Regional Development Agencies (EURADA)

Europejskie Stowarzyszenie Agencji Rozwoju Regionalnego SRQDGQDURGRZD RUJDQL]DFMD ]DDQJD*o-wana w sprawy rozwoju regionalnego. =DR*RQDZU]rzesza ok. 150 agen-cji rozwoju regionalnego z Unii Europej-

EURADA

62

VNLHM2G U F]RQNDPL VWRZDU]\V]o-

Q\PLVQLHNWyUHSROVNLHDJHQFMH. Funkcje EURADA: reprezentowanie interesw DJHQFMLZREHFZDG]8QLLUHDOL]DFMDSUo-

jektw wspfinansowanych przez 8QLorganizowanie seminariw, konferencji. 6LHG]LEVWRZDU]\V]enia jest Bruksela.

European Bank for Recon-struction and Development (EBRD)

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) instytucja utworzona w 1991 r., ktra wspiera poprzez udzielanie kredytw, ini-FMDW\Z\ SU]HGVLELRUVWZ RVyE SU\Zat-nych, podmiotw publicznych; EBOR VSU]\MD SU]HMFLX GR JRVSRGDUNL ZROQo-U\QNRZHM Z NUDMDFK (XURS\ URGNRZej i Wschodniej zob. Europejski Bank Inwestycyjny

European Commission Komisja Europejska organ UE w\SRVD*RQ\ZSUDZR LQLFMDWy-wy ustawodawczej oraz uprawnienia do NRRUG\QDFML G]LDD :VSylnot, kontroli stosowania prawa wsplnotowego oraz traktatw przyMW\FK SU]H] :VSyOQRW\6NDGD VL REHFQLH ] NRPLVDU]\ Zy-branych na 5 lat oraz z 36 jednostek. W potocznym znaczeniu termin ten obej-muje nie tylko w kolektywny organ, ale WDN*H SRW*Q DSDUDWXU ELXURNUaW\F]Q(ok. 16 W\V RVyE VX*F UHDOL]DFML ]a-GD SRZLHU]RQ\FKGRZ\NRQDQLDNRPLVa-rzom.

Delegation of the European Commission

Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej odpowiednik ambasady w krajach nie EGF\FK F]RQNDPL 8QLL (XURSHj-VNLHM2GU8QLZQDV]\PNUaju reprezentuje ambasador Bruno Det-homas. Przedstawicielstwo aktywnie uczestniczy w szeregu inicjatyw o cha-rakterze regionalnym. ProwDG]L WH*ELH*F\ PRQLWRULQJ UHDOL]DFML SURJUa-mw Phare ISPA i SAPARD.

EBRD

63

Formalnie nie uczestniczy w zarzdzaniu programami Phare, faktycznie (poprzez zatwierdzanie projektw, dokumentw, decyzji wykonawczych) jest uczestnikiem procesu decyzyjnego. zob. Komisja Europejska

European Anti-Fraud Office (OLAF)

Europejskie Biuro ds. Zwalczania 1DGX*\Finansowych LQVW\WXFMD 8( GV ]ZDOF]DQLD QDGX*\ Ii-nansowych przeciwko interesom UE

European Charter of Local Selfgovernment

Europejska Karta SDPRU]Gu Terytorialnego (EKST) SU]\MWDSU]H].RPLWHW0LQLVWUyZ Rady (XURS\ SD(G]LHUQLND U .DUWDdefiQLXMH VDPRU]GZVND]XMH MHJRSUDZDi nie]EGQHNRPSHWHQFMH.DUWSRGSLVDDZLNV]RSDVWZF]RQNRZVNLFK5DG\(u-URS\3ROVNDSRGSLVDD EKST 26.04.93 r., ratyfiNRZDD rDREZLHFLDRMHM ratyfikacji 14.07.94 r.

European Charter of Regional Selfgovernment

Europejska Karta SDPRU]GX Regionalnego przygotowywana przez 5DG (XURS\swoista konstytucja regionalna, okre-ODMFD VWDWXV regionu. Uchwalona Z F]HUZFX U SU]H] .RQJUHV:DG]

Lokalnych i Regionalnych Rady Europy. zRE(XURSHMVND.DUWD6DPRU]GX/RNDl-nego.

European Communities (EC) Wsplnoty Europejskie (WE) organizacje ponadnarodowe powoDQHprzez kraje zachodnioeuropejskie. Powo-DQR WU]\ ZVSyOQRW\ (XURSHMVN :VSyl-noW :JOD L 6WDOL (XURSHMVN:VSyOQRW *RVSRGDUF] L (XUo-SHMVN:VSyOQRW(QHUJLL$WRPRZHM Eu-UDWRPVX*FHSURZDG]HQLXZVSyl-nej, ponadnarodowej polityki zrzeszonych SDVWZOLSFDQaVWSLDLQWHJUDFMDZZ RUJDQL]DFML Z MHGQ XMHdQROLFRQ

EUROPEAN COMMUNITIES

64

VWUXNWXU (XUoSHMVND :VSyOQRWD :