Uwarunkowania polityczne transformacji gospodarczej w Rosji w latach 1985 -2002. Porównanie z sytuacją w Polsce.

Michał Zuber

Plan prezentacji

1. Główne hipotezy opisujące transformację

2. Historia transformacji w Rosji

3. Model zależności

4. Porównanie transformacji rosyjskiej z polską na podstawie punktu 1.

Czynniki wpływające na sposób przeprowadzania transformacji

1) Kryzys wewnętrzny zmusza do reform

2) Czynniki zewnętrzne kształtują zakres reform

3) Sukces reform zależy od organizacji zwycięzców

4) Kolejność reform ma znaczenie

5) Im reformy szybciej wprowadzone tym bardziej efektywne

6) Demokracja wspiera reformy rynkowe

Lata 1985-1991koniec komunistycznego cudu gospodarczego.

„głasnost” i „pierestrojka”

plan 500 dni

upadek komunizmu

Lata 1991-1994czas rewolucyjnych reform

reformy Gajdara

-uwolnienie cen

-swoboda handlu zagranicznego i wymienialność rubla

-prywatyzacja

Niepotrzebne kompromisy

Prywatyzacja

I etap Prywatyzacja czekowa

Rosyjski „czarny wtorek” (11.10.94)

II etap „kredyty za akcje” (akcje zastawne)

Lata 1995-1998krucha stabilizacja i kryzys

rządy „młodych reformatorów”

kryzys roku 1998

Lata 1999-2002stabilny wzrost gospodarczy

wzrost cen ropy i gazu

odpowiedzialna polityka fiskalna i monetarna

słaby rubel wzmacnia eksport

Model zależności pomiędzy wyborem a reformami

s = s (R_polityczne, R_prawne, …)

y = y (s, …)

s- stopa oszczędności ; R-oszacowane ryzyko inwestora

y- PKB per capita

Model zależności pomiędzy wyborami a reformami - wnioski

1) Wysokie i pewne poparcie dla reformatorów jako gwarancja udanej transformacji

2) Pierwsze wybory jako determinanta dalszego rozwoju

3) Instytucje praw człowieka są najważniejsze

4) Zmiana dochodu i konsumpcji ma wpływ na wybór polityczny

Podsumowanie i porównanie

1) Kryzys wewnętrzny zmusza do reform

2) Czynniki zewnętrzne kształtują zakres reform

3) Sukces reform zależy od organizacji zwycięzców

4) Kolejność ma znaczenie

5) Im reformy szybciej wprowadzone tym bardziej efektywne

6) Demokracja wspiera reformy rynkowe

Bibilografia Dąbrowski M., red. (2004), Russia: Political and

Institutional Determinants of Economic Reforms, Raport CASE nr 56

Balcerowicz E., red. (2000) ,Perspektywy gospodarki rosyjskiej po kryzysie i wyborach, Zeszyt BRE Bank-CASE

Oniszczuk W., (2000) Czynniki zewnętrzne transformacji gospodarki Rosji. Handel zagraniczny, kapitał zagraniczny, transfer technologii

Dziękuję za uwagę