1

Trwałość i dochodowość projektów (luka finansowa) w świetle nowych wytycznych Komisji Europejskiej oraz

Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

Prowadzący:Michał Rutkowski

2

3

4

Dokumenty w Internecie

http://rpo.podkarpackie.pl/

5

Archiwizacja 2007-2013Beneficjent jest zobowiązany do przechowywania

dokumentacji związanej z realizacją projektu do 31 grudnia 20??r. a ad. pomocy

publicznej przez okres 10 lat od podpisania umowy (rozp. 1083/2006 art. 90 ust. 1a)

6

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Fundusz Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonywania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Fundusz Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999

Akty prawne i dokumenty

7

Akty prawne i dokumentyRozporządzenie Rady (WE) NR 1341/2008 z dnia 18 grudnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych projektów generujących dochodyRozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 539/2010 z dnia 16 czerwca 2010 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do uproszczenia niektórych przepisów oraz w odniesieniu do niektórych przepisów w zakresie zarządzania finansowego Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999

8

Akty prawne i dokumentyUstawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki

rozwoju

Uszczegółowienie Programu wydane przez Ministra Rozwoju

Regionalnego

Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach

funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie

programowania 2007-2013

Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach RPO WP

Zasady promocji projektów dla beneficjentów RPO WP

9

10

Trwałość projektu (rozp. 1083 art. 57)Państwo członkowskie lub Instytucja Zarządzająca zapewniają, że operacja zachowuje wkład funduszy, wyłącznie jeżeli operacja ta, w terminie pięciu lat od zakończenia operacji lub trzech lat od zakończenia operacji w państwach członkowskich, które skorzystały z możliwości skrócenia tego terminu w celu utrzymania inwestycji lub miejsc pracy stworzonych przez MŚP, nie zostanie poddana zasadniczym modyfikacjom:– mającym wpływ na jej charakter lub warunki jej realizacji lub

powodującym uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny; oraz

– wynikającym ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej.

11

Definicje

Dochodu – standardu w UE/nowości w PL

Płatności

Harmonogramu

Rachunku bankowego beneficjenta – wyodrębniony lub nie

Zakończenia realizacji projektu

Wydatków kwalifikowalnych

12

Projekty generujące dochód

w perspektywie finansowej

2007-2013

13

Projekty generujące dochódprojekt generujący dochód oznacza jakąkolwiek operację (czytaj

projekt) obejmującą inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której

podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystających lub

jakąkolwiek operację pociągającą za sobą sprzedaż gruntu lub

budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub

jakiekolwiek inne odpłatne świadczenie usług (rozp.1083/2006 art. 55

ust. 1)

14

Kwalifikowalne wydatki na projekty generujące dochód nie

przekraczają bieżącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej

o bieżącą wartość dochodu netto z inwestycji w danym okresie

odniesienia dla:

– inwestycji w infrastrukturę; lub

– innych projektów, w przypadku gdy możliwe jest obiektywne

oszacowanie dochodu z wyprzedzeniem.

Projekty generujące dochód (rozp.1083/2006 art. 55 ust. 2)

15

Projekty generujące dochód (rozp.1083/2006 art. 55 ust. 2)

W przypadku gdy nie wszystkie koszty inwestycji są kwalifikowalne do współfinansowania, dochód netto zostaje przyporządkowany pro rata do kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych części kosztu inwestycji.Przy obliczeniach instytucja zarządzająca uwzględnia okres odniesienia właściwy dla danej kategorii inwestycji, kategorię projektu, zwykle oczekiwaną rentowność dla danej kategorii inwestycji, zastosowanie zasady „zanieczyszczający płaci” oraz, w stosownych przypadkach, zasadę sprawiedliwości w powiązaniu ze względną zamożnością danego państwa członkowskiego.

16

Cel prezentacji

Przedstawienie istoty luki w finansowaniu projektów

Przedstawienie podstaw metodyki wyliczenia

poziomu dofinansowania projektów generujących

dochód

17

Plan prezentacjiPodstawowe definicje

Podstawowe zasady obliczania luki finansowej

Luka finansowa - określenie poziomu dofinansowania projektu

Zasady określenia poziomu dofinansowania

Wyłączenia ze stosowania luki finansowej

Ewentualne błędy w prowadzonych analizach

18

Definicje pojęćDochód, dochód netto

jest różnicą pomiędzy przychodami (w tym wartość

rezydualna) a kosztami operacyjnymi,

poziom dofinansowania jest obniżany wyłącznie w

przypadku wystąpienia dochodu, nie przychodu,

wyliczany jest dla projektu, a nie dla całego

przedsięwzięcia,

19

Definicje pojęćOkres odniesienia przyjęty na potrzeby analizy

rozumiany jest jako okres, za który należy sporządzić

prognozę przepływów pieniężnych generowanych

przez projekt, licząc od roku poniesienia pierwszych

wydatków związanych z faktyczną realizacją projektu.

20

Definicje pojęćOkresy odniesienia w sektorach:

Gospodarka wodno-ściekowa – min. 30 lat

Odpady – min. 15 lat

Energetyka 15-25 lat

Koleje – 30 lat

Porty morskie i lotnicze – 25 lat

Drogi 25- 30 lat

Przemysł – 10 lat

Inne – 15 lat

21

Definicje pojęćWartość rezydualnaMa określić, ile projekt jest wart na koniec okresu podlegającego analizie (wartość złomu, ale także wartość dochodów wykraczających poza okres analizy, jeśli ekonomiczna żywotność danej infrastruktury jest dłuższa, np. dla kanalizacji.)Szczegółowa prognoza wolnych przepływów pieniężnych sporządzana jest bowiem na okres od kilkunastu do kilkudziesięciu lat. Po ich upływie zakłada się, że przedsięwzięcie nadal będzie generować dochody i dlatego ich wartość nie sposób pominąć

22

Definicje pojęć

Dyskontowanie

Dyskontowanie to proces obliczania obecnej wartości (bieżącej wartości) dochodów/nakładów, które wystąpią w przyszłości.

Jeżeli znamy przyszłą wartość korzyści (lub straty) to obecną wartość możemy obliczyć z wykorzystaniem odpowiednich wzorów matematycznych.

Wartość bieżąca = wartość zdyskontowana

23

Określenie rzeczywistego (właściwego) poziomu dofinansowania EFRR

Art. 55 ust. 2 Rozporządzenia przyjmuje metodę luki w finansowaniu jako podstawę obliczania dotacji UE, przewidując, iż wydatki kwalifikowane nie mogą przekraczać bieżącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej o bieżącą wartość dochodu netto z inwestycjiWydatki kwalifikowane odnoszą się do wartości zdyskontowanej (bieżącej) ponieważ inwestycja realizowana może być przez kilka lat,Wykorzystuje się je wyłącznie dla wyliczenia poziomu luki finansowej (w %).

24

Określenie rzeczywistego (właściwego) poziomu dofinansowania EFRR

Istota „ luki w finansowaniu”

„luka w finansowaniu” w danym projekcie oznacza

zdyskontowaną cześć kosztu inwestycji, która nie jest pokryta

dochodem netto z projektu,

„luka” i poziom dofinansowania określany jest przez wzór

matematyczny,

25

Lukę finansową:Stosuje się do wszystkich projektów, niezależnie od

wielkości dochodu,

Stosuje się jednakowo do wszystkich projektów,

niezależnie od funduszu (EFRR i Fundusz Spójności)

Obniża się poziom wydatków kwalifikowanych, a nie

stopę dofinansowania.

26

Podstawą określenia luki finansowej i poziomu dofinansowania są przepływy pieniężne uwzględniające:

Zdyskontowane nakłady inwestycyjne

Zdyskontowane przychody projektu

Zdyskontowane koszty operacyjne projektu

Zdyskontowaną wartość rezydualną

27

Podstawowe zasady

Brane są pod uwagę wyłącznie elementy związane z

przepływami finansowymi oraz wartość rezydualna,

Nie bierze się pod uwagę, amortyzacji i tworzonych

rezerw, gdyż nie wiążą się bezpośrednio z

wydatkowaniem środków.

28

Podstawowe zasadyWszystkie projekty mają jednakowy poziom dofinansowania odnoszący się do wydatków kwalifikowanych;

Poziom ten jest odzwierciedlony w tabelach finansowych programu/ działania,

Każdy projekt ma indywidualnie wyliczaną „kwotę decyzji”, zależną od dochodów– która określa maksymalny poziom wydatków kwalifikowanych,

Wydatki wykraczające poza lukę finansową nie są kwalifikowane do dofinansowania,

29

Podstawowe zasadyDochód uwzględniany jest na etapie składania wniosku o dofinansowanie (na podstawie prognoz),Powinien obejmować wszystkie dochody, także te np. pośrednio związane z realizacją inwestycji (może to być np. sprzedaż drewna powstałego z wycinki drzew),Tylko w sytuacji, w której dany dochód nie został uwzględniony na etapie wniosku, będzie konieczne jego odliczenie w ramach wniosku o płatność.

30

Kroki przy ustalaniu dotacji z UEWyliczenie stopy luki finansowej, tj. wyliczenie wartości bieżącej dochodów (przychody – koszty operacyjne+ wartość rezydualna),Odniesienie jej do wartości bieżącej inwestycji.Określenie „ kwoty decyzji”, tj. pomnożenie kosztów kwalifikowanych przez stopę luki finansowej.Określenie maks. kwoty dofinansowania: pomnożenie „kwoty decyzji” przez stopę dofinansowania z priorytetu/działania (najczęściej 85%).

31

I. Wyliczenie stopy luki finansowejNiezbędne dane:DIC – zdyskontowany (bieżący) koszt całkowity inwestycji.DNR – zdyskontowany (bieżący) dochód netto (dochody-koszty operacyjne+ wartość rezydualna).Max EE – maksymalne kwalifikowane wydatki = zdyskontowany koszt inwestycji (DIC) – zdyskontowany dochód netto (DNR).Luka finansowa: Maksymalne wydatki kwalifikowane (Max EE) /zdyskontowany (bieżący) koszt inwestycji DIC

32

Kroki przy ustalaniu dotacji z UE

II. Podstawa poziomu dofinansowania tj. kwota decyzji

(DA) = Luka finansowa (R) * koszty kwalifikowane

(EC)

III. Obliczenie wielkości (maksymalnej) dotacji UE

– Dotacja UE = DA* Max CRpa (maksymalna

wielkość współfinansowania dla osi

priorytetowej/działania, np. 85%)

33

PrzykładLp.

Wartość niezdyskonto

wana

Wartość zdyskontowana

1 Okres odniesienia (lata) 302 Finansowa stopa dyskontowa 5%3 30 793 063,604 27 403 162,715 5 646 089,166 1 128 498,187 4 928 170,728 1 984 928,869 4 071 740,0410 23 331 422,6711 Luka w finansowan. (%) = (10/4) 85,14%12 30 793 063,6013 26 217 630,05

14Maksymalna stopa współfinansowania osi priorytetowej (%) 85%

15 22 284 985,5416 Stopa dofinansowania (%) (15)/(3) 72,3701%

Parametry

Łączny koszt inwestycji (PLN, N)Łączny koszt Inwestycji (PLN, D)Wartość rezydualna (PLN, N)Wartość rezydualna (PLN,D)Dochody (PLN, D)

Kwota wskazana w decyzji, tj. „kwota, do której stosowana jest

Maksymalny poziom dofinansowania = (13)*(14)

Koszty operacyjne (PLN, D)Dochód netto = (7) - (8) + (6)Wydatki kwalifik.(art.. 55 ust. 2) = (4) - (9)

Koszy kwalifikowalne (PLN,N)

34

Wyłączenia ze stosowania luki finansowejProjekty podlegające zasadom pomocy publicznej, art. 55 ust. 6 rozp. 1083, „Niniejszego artykułu nie stosuje się do projektów podlegających zasadom dotyczącym pomocy publicznej w rozumieniu art. 87 Traktatu.”Niezależnie od formy pomocy publicznej ( de minimis, pomoc regionalna, sektorowa, …) zasad luki finansowej dla projektów generujących dochód nie stosuje się;Projekty o koszcie całkowitym poniżej 1 mln €;Projekty w których dochody nie pochodzą z opłat użytkowników, ale np. pokrywane są z budżetu państwa czy gminy (art. 55 ust. 1).

35

Wyłączenia ze stosowania luki finansowejW analizie finansowej (np. dla celów wykazania trwałości) taki dochód może i powinien być wykazany jako element pokrycia powstającej luki,Projekty, w których przychód nie przekracza kosztów operacyjnych, art. 55 ust. 2Dochód netto odpowiada różnicy pomiędzy przychodami operacyjnymi a kosztami operacyjnymi, jeżeli ten „dochód netto” wynosi zero lub jest ujemny, nie ma mowy o pomniejszaniu kosztu inwestycji, a więc beneficjent nie musi obawiać się obniżenia dofinansowania,

36

Potencjalne błędyNiespójne stosowanie założeń – część danych jest wyrażona w cenach stałych, część danych jest wyrażona w cenach zmiennych,Nieuwzględnienie wartości rezydualnej, lub jej uwzględnienie w niezdyskontowanej wysokości,Pominięcie niektórych kosztów operacyjnych,Nieprzejrzyste założenia,Nieuwzględnienie kosztów niekwalifikowalnych przy wyliczaniu luki,Uwzględnienie amortyzacji w kosztach operacyjnych,

37

PodsumowanieCelem analizy dla projektów generujących dochód jest wykazanie potrzeb finansowych projektu (tj. że dla jego realizacji niezbędna jest dotacja ze środków publicznych) i ustalenie właściwego (maksymalnego) dofinansowania z funduszy UE.

Różnicowaniu podlega poziom wydatków kwalifikowanych, a nie poziom dofinansowania.

Zasadę luki w finansowaniu stosuje się do każdego poziomu dochodów, a nie tylko do tzw. dochodów znaczących.

38

Wytyczne Komisji EuropejskiejDokument roboczy nr 4 „ Wytyczne dotyczące metodologii przeprowadzania analizy kosztów i korzyści” z sierpnia 2006 r.http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffic/working/sf2000_en.htm

dostępne także w języku polskim,obejmują w zakresie luki finansowej nie tylko duże projekty,mają charakter indykatywny,Państwa członkowskie mogą i są zachęcane do wydania swoich wytycznych, które w uzasadnionych przypadkach mogą się różnić od wytycznych KE.

39

Wytyczne Komisji Europejskiej

Część E i H.2 załącznika XXI do rozporządzenia

1828/2006 algorytm wyliczania dofinansowania

(stosować należy nie tylko dla dużych projektów).

40

Wytyczne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

Wytyczne w zakresie wybranych zagadnień

związanych z przygotowaniem projektów

inwestycyjnych, w tym generujących dochód, 27

września 2011 r.

41

Pomoc publiczna

w ramach programów

operacyjnych

42

Wielkości wkładu funduszy w przypadku inwestycji objętych pomocą publiczną:

W odniesieniu do pomocy publicznej w rozumieniu

art. 87 Traktatu pomoc publiczna przyznana w

ramach programów operacyjnych podlega pułapom

określonym dla pomocy publicznej (rozp. 1083/2006

art. 54 ust. 4)