Wpływ regulacji ostrożnościowych na sytuację banków spółdzielczych dr Andrzej Stopczyński

1

Bankowy Fundusz GwarancyjnyFundacja Rozwoju Bankowości Spółdzielczej

Rawa Mazowiecka – 21 maja 2009 r.

Wpływ regulacji ostrożnościowychna sytuację banków spółdzielczych

dr Andrzej Stopczyński Dyrektor Zarządzający Pionem Nadzoru Bankowego

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego

2

Wpływ regulacji ostrożnościowych na sytuację banków spółdzielczych

Cel - bezpieczeństwo banków spółdzielczych i stabilność sektora

normy ostrożnościowe - środkiem realizacji celów nadzorczych

3

Regulacje, które - w ostatnim czasie – w największym stopniu oddziaływały na sposób

funkcjonowania banków spółdzielczych.

• Normy dotyczące funduszy własnych, zwłaszcza w kontekście zmian kursu złotego w stosunku do euro

art. 128. ust 1. pkt 1 ustawy Prawo bankowe

• Normy dotyczące płynnościuchwała nr 386/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008 roku w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności (Dz.U. KNF z 2008 r. Nr 8 poz. 40)

4

Fundusze własne

5

Współczynnik wypłacalności banków spółdzielczych – stan na 31.12.2008 r.

Fundusze własne (tys. euro) współczynnik wypłacalności (w %)

fw < 1000 20,91000 <= fw < 1100 17,21100 <= fw < 1200 16,51200 <= fw < 1300 13,8

1300 <= fw < 1400 15,1

1400 <= fw < 1500 14,2

1500 <= fw < 2000 13,5

2000 <= fw < 3000 12,4

3000 <= fw < 5000 12,5

fw => 5000 11,3

Razem 13,1

6

Fundusze własne - liczba banków spółdzielczych nie spełniających minimum kapitałowego jako funkcja kursu PLN/EUR (dane wyjściowe: marzec 2009 r.)

Liczba banków w zrzeszeniu 350 151 77 1 579

Liczba banków, które posiadają fundusze własne poniżej 1 mln euro 64 17 12 0 93

Liczba banków, które posiadają fundusze własne poniżej 1 mln euro po zaliczeniu niezweryfikowanego zysku w trakcie zatwierdzania i niezweryfikowanego zysku roku bieżącego

34 9 9 0 52



10 3 4 0 17



74 15 12 0 101

PLN/EUR = 5,0000

Niezrzeszony RAZEM

PLN/EUR = 4,7013 (31 marca 2009)

PLN/EUR = 4,3838 (30 kwietnia 2009 r.)

BPS GBW MrBank

7

Fundusze własne - liczba banków spółdzielczych nie posiadających funduszy własnychw wymaganej wysokości 1 mln euro według stanu na koniec marca 2009 r.

BPS GBW MrBank

350

151

77

64

17 12349 90

50

100

150

200

250

300

350

Liczba banków, które posiadają fundusze własne poniżej 1 mln euro po zaliczeniu niezweryfikowanego zysku w trakcie zatwierdzania i niezweryfikowanego zysku roku bieżącegoLiczba banków, które posiadają fundusze własne poniżej 1 mln euroLiczba banków w zrzeszeniu

kurs euro z 31.03.2009 wynosił 4,7013 PLN

8

Fundusze własne - liczba banków spółdzielczych nie posiadających funduszy własnychw wymaganej wysokości 1 mln euro – wg zrzeszeń

85

64

23 2217

1115 12

8

59

34

10 11 93

9 94

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

BPS luty BPS marzec BPS kwiecień GBW luty GBW marzec GBW kwiecień MR Bank luty MR Bankmarzec

MR Bankkwiecień

liczba banków, które posiadają fundusze własne poniżej 1 mln euro

liczba banków, które posiadają fundusze własne poniżej 1 mln euro po zaliczeniu niezweryfikowanego zysku w trakcie zatwierdzania i niezweryfikowanego zysku rokubieżącego

Liczba banków w zrzeszeniu BPS: 350 Liczba banków w zrzeszeniu GBW: 151 Liczba banków w zrzeszeniu MR Bank: 77

kurs PLN/EUR27 lutego: 4,655831 marca: 4,701330 kwietnia: 4,3838

9

Fundusze własne – sposoby podwyższania

• zaliczenie do funduszy własnych zysku netto za 2008 r.,

• zaliczenie do funduszy własnych zweryfikowanego zysku roku bieżącego,

• zaliczenie do funduszy własnych, za zgodą KNF, środków pochodzących z banku zrzeszającego bądź innych podmiotów na zasadach pożyczki podporządkowanej,

• dokonanie wpłat na udziały przez bank zrzeszający,

• zwiększenie ilości członków oraz dokonanie wpłat na kolejne udziały przez dotychczasowych członków,

• zaliczenie do funduszy własnych kwoty dodatkowej odpowiedzialności członków (1 przypadek).

10

Współczynnik wypłacalności banków spółdzielczych oraz główne wskaźniki efektywności według wielkości funduszy własnych

– stan na 31.12.2008 r.Fundusze własne

(tys. euro)Współczynnikwypłacalności

(w %)

udział pożyczekpodporządkowanych wfunduszach własnych

(w %)

ROE netto (w %)

C/I (w %) należności brutto od sektora

niefinansowego / aktywa

(w %)

fw < 1000 20,9 14,5 15,5 65,8 49,5

1000 <= fw < 1100 17,2 4,1 15,1 70,3 53,2

1100 <= fw < 1200 16,5 1,0 16,4 69,9 51,8

1200 <= fw < 1300 13,8 1,7 19,3 68,2 54,7

1300 <= fw < 1400 15,1 0,7 16,5 68,8 54,0

1400 <= fw < 1500 14,2 0,0 19,2 67,6 56,4

1500 <= fw < 2000 13,5 1,6 19,6 67,7 53,1

2000 <= fw < 3000 12,4 2,8 20,9 65,8 55,8

3000 <= fw < 5000 12,5 2,7 20,7 62,8 57,9

fw => 5000 11,3 8,8 21,0 63,5 62,0

Razem 13,1 4,5 19,6 65,7 56,8

11

Płynność finansowa

Cel wprowadzenia regulacji:• realizacja dyspozycji ustawy Prawo bankowe,• wprowadzenie do otoczenia regulacyjnego narzędzia mobilizacji banków do bardziej

efektywnego i ostrożnego zarządzania płynnością, • podniesienie bezpieczeństwa depozytów w bankach, w obliczu potencjalnego obniżenia się

poziomu płynności rynku, • dokonanie przez banki oceny adekwatności własnego kapitału pod kątem dostosowania go do

własnej sytuacji płynnościowej oraz płynności rynku, na którym działają.

12

Płynność finansowa

Jednolite normy płynności jako źródło informacji dla banków zrzeszających i nadzoru bankowego

1. normy płynności w dużej mierze bazują na doświadczeniu banków w zakresie regulowania płynności,2. normy określone zostały w sposób elastyczny, 3. normy zostały dostosowane do formy prawnej, w jakiej bank prowadzi działalność, 4. zróżnicowane podejście odpowiednio dla banków, oddziałów instytucji kredytowych i banków

spółdzielczych,5. wydłużony okres wprowadzenia w życie uchwały pozwalający na odpowiednie przygotowanie się banków,

a nadzorowi bankowemu na odpowiednio wczesną reakcję na ewentualne trudności, 6. uwzględnienie w ścisłej normie prawnej, elementów jakościowych, znajdujących się wcześniej w

Rekomendacji P, mającej charakter zbioru dobrych praktyk, pozwoliło na wzmocnienie ich statusu i w konsekwencji skuteczniejsze ich egzekwowanie.

13

Wypełnianie nadzorczych miar płynnościprzez banki spółdzielcze

W okresie objętym analizą tj. od 30.06.2008 r. do 15.03.2009 r. problem z przestrzeganiem nadzorczych miar płynności miało łącznie 46 banków spółdzielczych, w tym:

• 38 banków - których średnia miesięczna wartość sumy bilansowej na koniec każdego miesiąca w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie przekroczyła 200 mln zł,

• 8 banków - o sumie bilansowej powyżej 200 mln zł.

14

Wypełnianie nadzorczych miar płynności przez banki spółdzielcze

Wypełnianie miar płynności przez sektor spółdzielczy

533

46

banki spółdzielcze spełniające nadzorcze miary płynności- 92%

banki spółdzielcze nie spełniające nadzorczych miarpłynności - 8%

15

Wypełnianie nadzorczych miar płynności przez banki spółdzielcze

Wypełnianie miar płynności przez sektor spółdzielczy - uszczegółowienie

92,1%

6,6%

1,4%

7,9%

banki spełniające nadzorcze miary płynności

banki spółdzielcze, których suma bilansowa nie przekracza 200 mln zł nie spełniającenadzorczych miar płynności

banki spółdzielcze, których suma bilansowa przekracza 200 mln zł

16

Wypełnianie nadzorczych miar płynności przez banki spółdzielcze o sumie bilansowej poniżej 200 mln zł

Według stanu na 30.06 2008 roku nadzorczych miar płynności M1 i M2 nie przestrzegało: • M1-12 banków, • M2 -1 bank. W pozostałych miesiącach dane dotyczące braku przestrzegania nadzorczych norm płynności przedstawiały się następująco:

miara płynnościmiesiąc

M1 M2

liczba banków łączna ilość dni liczba banków łączna ilość dni

lipiec 2008 15 135 1 22

sierpień 2008 10 84 1 19

wrzesień 2008 8 34 x x

październik 2008 13 117 x x

listopad 2008 8 59 x x

grudzień 2008 4 17 x x

styczeń 2009 5 18 x x

luty 2009 2 4 1 1

do 15 marca 2009 x x x x

17


Charakter przekroczeń w stosunku do omawianych banków oceniono jako przejściowy:• liczba banków nie spełniających nadzorczych miar płynności ulegała systematycznemu

zmniejszaniu,• według stanu na dzień 15 marca 2009 r nie odnotowano przypadku nie przestrzegania miar

płynności: M1 i M2,• banki podjęły odpowiednie działania mające na celu wypełnienie nadzorczych miar płynności.

18


lip-0

8si

e-08

wrz

-08

paź-

08lis

-08

gru-

08st

y-09

lut-0

9

do 1

5 m

arca

200

9 m1m2

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Liczba banków spółdzielczych o sumie bilansowej poniżej 200 mln zł w poszczególnych miesiącach nie spełniających miar płynności

m1 m2

19

Wypełnianie nadzorczych miar płynności przez banki spółdzielcze o sumie bilansowej powyżej 200 mln zł

Według stanu na 30 czerwca 2008 roku nadzorczych miar płynności nie przestrzegało: • M1- 5 banków, • M2- 5 banków, • M3- 1 bank,• M4- 6 banków.W pozostałych miesiącach dane dotyczące braku przestrzegania nadzorczych norm płynności przedstawiały się następująco:

miara płynnościmiesiąc

M1 M2 M3 M4

liczba banków łączna ilośćdni

liczba banków łączna ilość dni



lipiec 2008 8 146 8 139 1 23 7 161

sierpień 2008 7 123 7 123 3 60 7 140

wrzesień 2008 5 107 5 106 1 22 7 154

październik 2008 6 136 6 137 1 23 7 161

listopad 2008 6 103 6 97 1 19 7 132

grudzień 2008 5 97 5 97 1 21 7 142

styczeń 2009 4 58 4 55 1 21 6 101

luty 2009 2 25 2 22 1 20 4 80

do 15 marca 2009 1 10 1 10 1 10 4 35

20


• charakter przekroczeń w stosunku do 4 omawianych banków oceniono jako przejściowy, natomiast w stosunku do pozostałych 4 jako ciągły,

• największym problemem było wypełnianie nadzorczej normy płynności M4, niemniej liczba banków nie spełniających miarę M4 stopniowo zmniejszała się,

• ilość banków, które nie wypełniały norm płynności, w analizowanym okresie, systematycznie spadała.

21


lip-0

8si

e-08

wrz

-08

paź-

08lis

-08

gru-

08st

y-09

lut-0

9

do 1

5 m

arca

200

9

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Liczba banków spółdzielczych o sumie bilansowej powyżej 200 mln zł w poszczególnych miesiącach nie spłeniających miar płynności

m1 m2 m3 m4

22

Przyczyny wystąpienia problemów z wypełnieniem nadzorczych miar płynności

Jako przyczyny wystąpienia problemów z wypełnieniem nadzorczych miar płynności banki wskazały:

• brak dostatecznej kwoty depozytów przy dużym zapotrzebowaniu kredytowym, • wzmożony wypływ środków z rachunków instytucji budżetowych, • nagłe wycofywanie depozytów, • zmniejszenie wartości środków zgromadzonych na rachunkach bieżących oraz lokat

międzybankowych, • duże przelewy z rachunków klientów banku,• spadek wpływów na rachunki rolników spowodowany klęską suszy, • konieczność udzielenia rolnikom tzw. kredytów klęskowych,• zakup nieruchomości, • niedostosowanie struktury bilansu do zgłaszanego zapotrzebowania na płynność.

23

Zagrożenia płynności banków spółdzielczych

W ciągu I kwartału 2009 r. zobowiązania netto banków spółdzielczych wobec sektora

niefinansowego spadły o 1,1% czyli o 457 mln, przy czym:

• w 341 bankach nastąpił spadek zobowiązań o 4,3%, czyli o 1013,0 mln zł– w tym w 15 bankach o funduszach własnych większych niż równowartość 5 mln euro (wg

stanu na grudzień 2008 r.) o 4,4% (o 216,0 ml zł)

• w 238 bankach wystąpił wzrost zobowiązań o 3,1%, czyli o 556,0 ml zł,– w tym w 21 bankach o funduszach własnych większych niż równowartość 5 mln euro (wg

stanu na grudzień 2008 r.) o 2,4% (o 144,0 mln zł)

24

Bank będąc instytucją zaufania publicznego, jest zobowiązany do szczególnej dbałości o bezpieczeństwo działania.

Wpływ regulacji ostrożnościowych na sytuację banków spółdzielczych dr Andrzej Stopczyński

Documents

Transcript of Wpływ regulacji ostrożnościowych na sytuację banków spółdzielczych dr Andrzej Stopczyński