prof. dr hab. Juliusz Gardawski

Dialog społeczny a rozwój gospodarczy

Warszawa13 marca 2012 r.

Definicja korporatyzmu

2

Korporatyzm jest definiowany jako „forma organizacji społecznej, w której kluczowe decyzje ekonomiczne, polityczne i społeczne podejmowane są przez grupy korporacyjne lub przez te grupy wespół z państwem.

Jednostki mogą wywierać wpływ jedynie dzięki swojemu uczestnictwu w ciałach korporacyjnych. Są nimi związki zawodowe, stowarzyszenia profesjonalne, korporacje biznesowe, polityczne grupy nacisku lub grupy lobbistyczne i stowarzyszenia dobrowolne”

Partnerstwo społeczne oraz dialog społeczny w Europie

3

Szkic historyczny:

1. Początki korporatyzmu w Europie

1. Dialog społeczny okresu boomu po II wojnie światowej i fordyzmu (lata 40. – lata 70.)

1. Postfordyzm a dialog społeczny

Dialog społeczny w III Rzeczypospolitej

4

1. Pierwszy okres polskiego dialogu społecznego (do 2001)

2. Drugi okres dialogu (2001-2010)

• Trójstronna Komisja pod kierownictwem Jerzego Hausnera, Plan Hausnera

• Dialog w okresie rządów PiS

• Dialog w okresie rządów PO-PSL

Funkcje Trójstronnej Komisji (1)

5

a) Wpływ na prawodawstwo i możliwość występowania do Trybunału Konstytucyjnego

a) Łatwe docieranie do kręgów decyzyjnych.

a) Status organizacji reprezentatywnej, uczestniczącej w TK pozwala budować pozycję w Unii Europejskiej, daje uczestnictwo w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym;

a) Otwiera możliwość dialogu z drugą stroną stosunków pracy, możliwość „odczytywania nastrojów”.

Funkcje Trójstronnej Komisji (2)

6

e) Status organizacji reprezentatywnej daje udział w szeregu ważnych instytucjach rządowych (Rada Pracy itd.)

e) TK chroni, do pewnego stopnia, stosunki pracy przed otwartymi konfliktami. Dzięki TK nauczono się, chociaż w ograniczonym zakresie, rozwiązywać doraźne problemy;

e) Uczestnictwo w TK daje także środki finansowe, co jest szczególnie ważne dla związków zawodowych. Środki te są głównie przeznaczane na szkolenia, ekspertyzy, zlecenia dla kancelarii prawniczych;

e) W końcu podkreślano, że pozostanie poza TK groziłoby danej organizacji marginalizacją.

Ocena dialogu społecznego w Polsce

7

1. Strona rządowa dominuje nad partnerami społecznymi, zwłaszcza nad związkami zawodowymi, w długim okresie nie ma mowy o względnej nawet równowadze stron.

1. Związki zawodowe mają niewielką siłę odstraszania czy władzę negatywną

1. Potwierdziła się teza o wpływie kryzysu na dialog społeczny.

1. Kultura kompromisu wzrosła w niewielkim stopniu.

1. Dialog społeczny zinstytucjonalizował się i pełni istotne funkcje z punktu widzenia interesów stron zaangażowanych oraz rządu

77

Dziękuję za uwagę