„„Balladyna”Balladyna”

Juliusz Słowacki Juliusz Słowacki

Geneza utworuGeneza utworu Słowacki napisał Słowacki napisał BalladynęBalladynę jesienią 1834 roku w jesienią 1834 roku w

GenewieGenewie. Historycy literatury (np. Mieczysław Inglot) . Historycy literatury (np. Mieczysław Inglot) doszukują się jej „korzeni” w ówczesnej sytuacji doszukują się jej „korzeni” w ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej. społeczno-politycznej.

Istotną rolę miałaby tu odgrywać Istotną rolę miałaby tu odgrywać sytuacja Polaków sytuacja Polaków na emigracjina emigracji. Powstanie listopadowe (1830 – 1831) . Powstanie listopadowe (1830 – 1831) zakończyło się klęską. Rozpoczęły się represje zakończyło się klęską. Rozpoczęły się represje rosyjskie wobec Polaków. Inteligencja polska, pisarze, rosyjskie wobec Polaków. Inteligencja polska, pisarze, politycy, artyści, szlachta i powstańcy zaczęli politycy, artyści, szlachta i powstańcy zaczęli masowo wyjeżdżać. Ów ruch – masowe wyjazdy - masowo wyjeżdżać. Ów ruch – masowe wyjazdy - nazwano nazwano Wielką EmigracjąWielką Emigracją. Ośrodki emigracyjne . Ośrodki emigracyjne znajdowały się w wielu krajach: we Francji (Paryż), znajdowały się w wielu krajach: we Francji (Paryż), Belgii, Wielkiej Brytanii, Saksonii i Szwajcarii. Tam Belgii, Wielkiej Brytanii, Saksonii i Szwajcarii. Tam właśnie udał się Słowacki. właśnie udał się Słowacki.

Czas i miejsce akcjiCzas i miejsce akcji

Wydarzenia dzieją się „za czasów bajecznych”, w Wydarzenia dzieją się „za czasów bajecznych”, w okolicach okolicach jeziora Gopło.jeziora Gopło.

Akcja Balladyny toczy się w nieokreślonym Akcja Balladyny toczy się w nieokreślonym dokładnie czasie – za panowania króla Popiela III. dokładnie czasie – za panowania króla Popiela III. W legendarne czasy poeta wprowadził jednak W legendarne czasy poeta wprowadził jednak elementy anachroniczne – czyli szczegóły, elementy anachroniczne – czyli szczegóły, miejsce, sprawy, które były sprzeczne z epoką, do miejsce, sprawy, które były sprzeczne z epoką, do której zostały przeniesione. Słowacki, korzystając której zostały przeniesione. Słowacki, korzystając w sposób swobodny z dorobku historycznego, nie w sposób swobodny z dorobku historycznego, nie wahał się pomieszać epok i faktów, łącząc wahał się pomieszać epok i faktów, łącząc szczegóły z legend z zapisami z kronik, nie szczegóły z legend z zapisami z kronik, nie troszcząc się o realizm swej twórczości. troszcząc się o realizm swej twórczości.

Główni bohaterowieGłówni bohaterowie

BalladynaBalladynaAlinaAlinaKirkorKirkorGoplanaGoplana

BalladynaBalladyna Starsza córka Wdowy o ciemnych Starsza córka Wdowy o ciemnych

włosach, alabastrowej cerze i włosach, alabastrowej cerze i czarnych oczach:czarnych oczach:

„Starsza jak śniegi (...)„Starsza jak śniegi (...)Niby listkami brzoza Niby listkami brzoza przyodziana;przyodziana;Ta z alabastrówTa z alabastrów - a ta zaś różana - a ta zaś różanaTa ma pod rzęsą węgleTa ma pod rzęsą węgle – ta fijołki – ta fijołki (...)”(...)”

Bywa, że matka i Alina zwracają się Bywa, że matka i Alina zwracają się do niej Bladyno, co dowodzi jasnej do niej Bladyno, co dowodzi jasnej karnacji dziewczyny.karnacji dziewczyny.

Nimfa Goplana mówi o niej, że ma Nimfa Goplana mówi o niej, że ma złe serce. Sama Wdowa twierdzi, że złe serce. Sama Wdowa twierdzi, że na jej widok płoszą się jaskółki. na jej widok płoszą się jaskółki. Balladyna jest leniwa, nie przejmuje Balladyna jest leniwa, nie przejmuje się zbytnio starą matką, za to ta się zbytnio starą matką, za to ta najwyraźniej troszczy się o starszą najwyraźniej troszczy się o starszą córkę. Balladyna to „panna na córkę. Balladyna to „panna na wydaniu”, która pierwsza powinna wydaniu”, która pierwsza powinna wyjść za mąż, dlatego staruszka woli, wyjść za mąż, dlatego staruszka woli, by dziewczyna dbała o swoją urodę. by dziewczyna dbała o swoją urodę.

AlinaAlina Alina jest jedną z głównych Alina jest jedną z głównych

bohaterek dramatu Juliusza bohaterek dramatu Juliusza Słowackiego pt. "Balladyna". Słowackiego pt. "Balladyna". Jest młodszą siostrą Jest młodszą siostrą tytułowej Balladyny. Mieszka tytułowej Balladyny. Mieszka wraz z nią i matką (Wdową) wraz z nią i matką (Wdową) w ubogiej leśnej chatce.w ubogiej leśnej chatce.Alina jest piękną dziewczyną Alina jest piękną dziewczyną o różanej cerze i fiołkowych o różanej cerze i fiołkowych oczach. Ma jasne, złociste oczach. Ma jasne, złociste włosy splecione w warkocz. włosy splecione w warkocz. W oczach Kirkora jawi się W oczach Kirkora jawi się aniołem ("Ta jako złote na aniołem ("Ta jako złote na zorzy aniołki").zorzy aniołki").Uroda młodszej córki Wdowy Uroda młodszej córki Wdowy była jakby odbiciem jej była jakby odbiciem jej charakteru. Była wesoła, charakteru. Była wesoła, szczera, pogodna. szczera, pogodna.

KirkorKirkor Kirkor jest bogatym panem-Kirkor jest bogatym panem-

hrabią, właścicielem zamku o hrabią, właścicielem zamku o czterech wieżach. Za radą czterech wieżach. Za radą Pustelnika postanawia Pustelnika postanawia poślubić ubogą dziewczynę. poślubić ubogą dziewczynę. Pragnął wrócić do zamku i Pragnął wrócić do zamku i wieść spokojny żywot u boku wieść spokojny żywot u boku swej małżonki, nie miał swej małżonki, nie miał jednak nic przeciwko jednak nic przeciwko zamieszkaniu pod dachem zamieszkaniu pod dachem wieśniaczej chaty. wieśniaczej chaty. Pustelnikowi również Pustelnikowi również przyznaje się, iż jest przyznaje się, iż jest stworzony do ,,ciszy wiejskiej stworzony do ,,ciszy wiejskiej i prostoty’’. Pokochał i prostoty’’. Pokochał szczerze obie dziewczęta za szczerze obie dziewczęta za sprawą Goplany oraz jej sprawą Goplany oraz jej posłańców Skierki i Chochlika. posłańców Skierki i Chochlika.

GoplanaGoplana

Goplana jest nimfą Goplana jest nimfą wodną, która wodną, która charakteryzuje się charakteryzuje się dążeniem do dążeniem do upragnionych celów. upragnionych celów. Kocha Grabca, jednak Kocha Grabca, jednak na przeszkodzie stoi na przeszkodzie stoi jej Balladyna. Można jej Balladyna. Można nazwać ją zazdrosną o nazwać ją zazdrosną o ludzkie szczęście. Była ludzkie szczęście. Była dumna z tego, że jest dumna z tego, że jest królową jeziora Gopło.królową jeziora Gopło.

ProblematykaProblematyka Kluczowym wątkiem romantycznego dramatu Juliusza Kluczowym wątkiem romantycznego dramatu Juliusza

Słowackiego jest opowieść o zbrodni – jej przyczynach, Słowackiego jest opowieść o zbrodni – jej przyczynach, okolicznościach, skutkach i sprawiedliwej karze. Główna okolicznościach, skutkach i sprawiedliwej karze. Główna bohaterka utworu (kreowana na wzór szekspirowskiej Lady bohaterka utworu (kreowana na wzór szekspirowskiej Lady Makbet) przechodzi swoistą metamorfozę – od prostej, Makbet) przechodzi swoistą metamorfozę – od prostej, ubogiej dziewczyny przez żonę grafa aż po bezwzględną ubogiej dziewczyny przez żonę grafa aż po bezwzględną intrygantkę i morderczynię.intrygantkę i morderczynię.

Słowacki kładzie nacisk na ukazanie kolejnych stopni Słowacki kładzie nacisk na ukazanie kolejnych stopni „kariery” swej bohaterki. Pierwszym z nich jest zabójstwo „kariery” swej bohaterki. Pierwszym z nich jest zabójstwo siostry – Aliny. Pierwsza zbrodnia to moment zwycięstwa siostry – Aliny. Pierwsza zbrodnia to moment zwycięstwa egoizmu bohaterki. Balladyna wybiera (według własnego egoizmu bohaterki. Balladyna wybiera (według własnego mniemania) „mniejsze zło”, przekracza granice moralności mniemania) „mniejsze zło”, przekracza granice moralności w zamian za pewność dostatniego życia. Obierając drogę w zamian za pewność dostatniego życia. Obierając drogę grzechu i zbrodni, przypieczętowuje swój los. Od tego grzechu i zbrodni, przypieczętowuje swój los. Od tego momentu każdy, kolejny „problem” nowej władczyni będzie momentu każdy, kolejny „problem” nowej władczyni będzie rozwiązywany w sposób ostateczny. Zło rodzi... rozwiązywany w sposób ostateczny. Zło rodzi...

Wątek baśniowyWątek baśniowy

Wątek baśniowy w Wątek baśniowy w BalladynieBalladynie reprezentuje reprezentuje cała rzesza magicznych i fantastycznych cała rzesza magicznych i fantastycznych stworzeń i wydarzeń, które w utworze stworzeń i wydarzeń, które w utworze zamieścił Słowacki. Jest to głównie zamieścił Słowacki. Jest to głównie GoplanaGoplana,, nimfa zamieszkująca jezioro nimfa zamieszkująca jezioro Gopło, wróżka, tęskniąca za ludzkimi Gopło, wróżka, tęskniąca za ludzkimi namiętnościami i troskami, bardzo je namiętnościami i troskami, bardzo je przeżywająca. Nieśmiertelność, której tak przeżywająca. Nieśmiertelność, której tak bardzo pożądała, mogło zapewnić jej tylko bardzo pożądała, mogło zapewnić jej tylko małżeństwo z człowiekiem, a jej wybór padł małżeństwo z człowiekiem, a jej wybór padł na Grabca na Grabca

Wątek polityczny Wątek polityczny

Opiera się na problematyce władzy oraz Opiera się na problematyce władzy oraz na ukazaniu na ukazaniu antyfeudalnych antyfeudalnych tendencji.tendencji. Tworzą go natomiast Tworzą go natomiast dążenie Popiela III, Balladyny oraz jej dążenie Popiela III, Balladyny oraz jej kochanka – Kostryna, do władzy. kochanka – Kostryna, do władzy. Namiętność, jaką budzi w bohaterach Namiętność, jaką budzi w bohaterach żądza władzy i panowania, jest żądza władzy i panowania, jest zasadniczym tematem dramatu, której zasadniczym tematem dramatu, której autor podporządkował inne wątki autor podporządkował inne wątki poboczne. poboczne.

Przebieg akcjiPrzebieg akcji 1.Kirkor zasięga rady Pustelnika w sprawie wyboru żony. 1.Kirkor zasięga rady Pustelnika w sprawie wyboru żony.

2.Zakochana Goplana knuje podstęp.2.Zakochana Goplana knuje podstęp.3.Kirkor spotyka Alinę i Balladynę.3.Kirkor spotyka Alinę i Balladynę.4.Goplana zamienia Grabca na jedna noc w wierzbę.4.Goplana zamienia Grabca na jedna noc w wierzbę.5.Balladyna popełnia pierwszą zbrodnię.5.Balladyna popełnia pierwszą zbrodnię.6.Filon zakochuje się w zmarłej Alinie.6.Filon zakochuje się w zmarłej Alinie.7.Goplana budzi wyrzuty sumienia u Balladyny.7.Goplana budzi wyrzuty sumienia u Balladyny.8.Balladyna okłamuje matkę i Kirkora.8.Balladyna okłamuje matkę i Kirkora.9.Kirkor bierze ślub z Balladyną.9.Kirkor bierze ślub z Balladyną.10.Kirkor odjeżdża.10.Kirkor odjeżdża.11.Balladyna nawiązuje znajomość z Kostrynem.11.Balladyna nawiązuje znajomość z Kostrynem.12.Balladyna zamyka matkę w wieży.12.Balladyna zamyka matkę w wieży.13.Pustelnik przekazuje Kirkorowi prawdziwą koronę królewską.13.Pustelnik przekazuje Kirkorowi prawdziwą koronę królewską.14.Filon szuka grobu Aliny.14.Filon szuka grobu Aliny.15.Balladyna idzie do Pustelnika.15.Balladyna idzie do Pustelnika.16.Grabiec zostaje królem.16.Grabiec zostaje królem.17.Balladyna z Kostrynem zabijają Gralona przywożącego tajemniczy dar Kirkora.17.Balladyna z Kostrynem zabijają Gralona przywożącego tajemniczy dar Kirkora.18.Grabiec odwiedza Balladynę.18.Grabiec odwiedza Balladynę.19.Kirkor u Pustelnika poznaje prawdę o Balladynie.19.Kirkor u Pustelnika poznaje prawdę o Balladynie.20.Balladyna zabija Grabca i kradnie koronę.20.Balladyna zabija Grabca i kradnie koronę.21.Balladyna z Kostrynem planują zabicie Pustelnika.21.Balladyna z Kostrynem planują zabicie Pustelnika.22.Kirkor dowiaduje się o śmierci starca.22.Kirkor dowiaduje się o śmierci starca.23.Kostryn i Balladyna walczą przeciw Kirkorowi.23.Kostryn i Balladyna walczą przeciw Kirkorowi.24.Kostryn informuje o zabiciu Kirkora.24.Kostryn informuje o zabiciu Kirkora.25.Balladyna uśmierca Kostryna trucizną.25.Balladyna uśmierca Kostryna trucizną.26.Odbywa się sad.26.Odbywa się sad.27.Piorun zabija złą królową. 27.Piorun zabija złą królową.

Prezentację wykonali:Prezentację wykonali:

Sylwia ZąbkowskaSylwia Ząbkowska

Adrian GołąbAdrian Gołąb