Juliusz Słowacki Juliusz Słowacki jako człowiek jako człowiek

i poeta i poeta w wierszu w wierszu

„Testament mój”„Testament mój”

Lekcja multimedialna Lekcja multimedialna przygotowana w oparciu przygotowana w oparciu

o witryny internetowe:o witryny internetowe:

- Fundacji Nowoczesna - Fundacji Nowoczesna Polska – Wolne LekturyPolska – Wolne Lektury

-CBN Polona-CBN Polona

Logo wykorzystanych witrynLogo wykorzystanych witryn

Oto manuskrypt wiersza ze zbiorówOto manuskrypt wiersza ze zbiorówCBN Polony:CBN Polony:

http://http://www.polona.plwww.polona.pl//dlibradlibra/doccontent2?id=8478&from=editionindex&fr/doccontent2?id=8478&from=editionindex&from=-3search&dirids=8&lang=plom=-3search&dirids=8&lang=pl

(wybierz ilustrację 4)(wybierz ilustrację 4)

A to – strona tytułowa pierwszego A to – strona tytułowa pierwszego pełnego wydania dzieł Słowackiego pełnego wydania dzieł Słowackiego

z 1909 rokuz 1909 roku

http://http://www.polona.plwww.polona.pl//dlibradlibra/doccontent2?id=8478&from=editionindex&fr/doccontent2?id=8478&from=editionindex&from=-3search&dirids=8&lang=plom=-3search&dirids=8&lang=pl

(wybierz []) przed ilustracją 1)(wybierz []) przed ilustracją 1)

Tak w tym wydaniu wyglądał Tak w tym wydaniu wyglądał wydrukowany wiersz wydrukowany wiersz

„Testament mój”„Testament mój”

http://http://www.polona.plwww.polona.pl//dlibradlibra/doccontent2?id=8478&from=editionindex&fr/doccontent2?id=8478&from=editionindex&from=-3search&dirids=8&lang=plom=-3search&dirids=8&lang=pl

(wybierz strony 106-107)(wybierz strony 106-107)

Tak wygląda on Tak wygląda on współcześnie na portalu współcześnie na portalu

Wolne LekturyWolne Lektury

http://www.wolnelektury.pl/kataloghttp://www.wolnelektury.pl/katalog/lektura/testament-moj//lektura/testament-moj/

„„Testament mój” w pliku pdf Testament mój” w pliku pdf z z

portalu Wolne Lekturyportalu Wolne Lektury

http://www.wolnelektury.pl/media/lekthttp://www.wolnelektury.pl/media/lektura/testament-moj______.pdfura/testament-moj______.pdf

Zbiór motywów do wiersza Zbiór motywów do wiersza „Testament mój” według portalu „Testament mój” według portalu

Wolne LekturyWolne Lektury Okręt Okręt Patriota Patriota Poeta Poeta Pogrzeb Pogrzeb Przyjaźń Przyjaźń SamotnikSamotnik Serce Serce ObowiązekObowiązek Naród, Naród, Nieśmiertelność, Nieśmiertelność,

Anioł Anioł Duch Duch Dziedzictwo Dziedzictwo Matka Matka Naród Naród Nauka Nauka Nieśmiertelność Nieśmiertelność Obowiązek Obowiązek Ojczyzna Ojczyzna

Spróbujmy wykorzystać podane Spróbujmy wykorzystać podane motywy w dwojakim celu:motywy w dwojakim celu:

1. Rozmieśćmy je na całej przestrzeni tekstu tak, 1. Rozmieśćmy je na całej przestrzeni tekstu tak, aby stworzyły swoistą mapę mentalną utworu.aby stworzyły swoistą mapę mentalną utworu.

2. Na podstawie „Testamentu mojego” i 2. Na podstawie „Testamentu mojego” i sugerowanych w nim motywów sugerowanych w nim motywów zrekonstruujmy osobowość Słowackiego jako:zrekonstruujmy osobowość Słowackiego jako:

a)a) prywatnego człowiekaprywatnego człowieka

b)b) osoby publicznej czyli poetyosoby publicznej czyli poety

A oto „Testament mój” A oto „Testament mój” z przypisanymi motywami z przypisanymi motywami

według portalu Wolne Lekturywedług portalu Wolne Lektury

http://http://www.wolnelektury.plwww.wolnelektury.pl/katalog/lektura//katalog/lektura/testament-moj.htmltestament-moj.html

Okoliczności powstania Okoliczności powstania utworuutworu

Słowacki napisał ten wiersz Słowacki napisał ten wiersz

na przełomie 1839/40 w Paryżu, na przełomie 1839/40 w Paryżu,

po powrocie z licznych podróży.po powrocie z licznych podróży. Miał wówczas około 30 lat, co w Miał wówczas około 30 lat, co w

tamtych – romantycznych – czasach tamtych – romantycznych – czasach uznawane było za wejście w „smugę uznawane było za wejście w „smugę cienia”.cienia”.

Zagadkowe intencje Słowackiego Zagadkowe intencje Słowackiego odnośnie napisania utworuodnośnie napisania utworu

Kiedy poeta pisał ten wiersz, pozostało mu ponad 9 Kiedy poeta pisał ten wiersz, pozostało mu ponad 9 lat życia – a więc wcale nie umierał!lat życia – a więc wcale nie umierał!

W „Testamencie moim” autor żegna się z ludźmi i W „Testamencie moim” autor żegna się z ludźmi i ze światem - zupełnie jakby sam siebie skazywał na ze światem - zupełnie jakby sam siebie skazywał na śmierć…śmierć…

Testament ten w żadnym razie nie może być Testament ten w żadnym razie nie może być traktowany jako dokument. Ale jako duchowe traktowany jako dokument. Ale jako duchowe świadectwo - jak najbardziej.świadectwo - jak najbardziej.

Pozostają zatem pytania, Pozostają zatem pytania, na które odpowiedzi na które odpowiedzi

Słowacki zabrał ze sobą do grobu:Słowacki zabrał ze sobą do grobu:

Dla kogo i w jakim celu został napisany ten Dla kogo i w jakim celu został napisany ten wiersz?wiersz?

Czy dla najbliższych?Czy dla najbliższych? Czy dla ówcześnie żyjących?Czy dla ówcześnie żyjących? Czy dla potomnych?Czy dla potomnych? Czy dla współczesnych? – Dla nas?Czy dla współczesnych? – Dla nas? Kto i jak może tu zostać spadkobiercą?Kto i jak może tu zostać spadkobiercą?

Okazuje się, Okazuje się, że uważna lektura wiersza że uważna lektura wiersza

przynosi odpowiedzi przynosi odpowiedzi na poprzednie pytania!na poprzednie pytania!

Warto też szczególnie uważnie Warto też szczególnie uważnie przyjrzeć się dwóm końcowym przyjrzeć się dwóm końcowym zwrotkom utworu…zwrotkom utworu…

Kto drugi tak bez świata oklasków się Kto drugi tak bez świata oklasków się zgodzizgodzi

Iść?... taką obojętność, jak ja, mieć Iść?... taką obojętność, jak ja, mieć dla dla świata?świata?

Być sternikiem duchami napełnionej Być sternikiem duchami napełnionej łodziłodzi

I tak cicho odlecieć, jak duch, gdy I tak cicho odlecieć, jak duch, gdy odlata?odlata?

Chwila refleksji, Chwila refleksji, czyli co warto zauważyć:czyli co warto zauważyć:

- W jakiej roli postrzega tu siebie Słowacki? - W jakiej roli postrzega tu siebie Słowacki? - Czy jest to jedna rola czy może kilka ról?...- Czy jest to jedna rola czy może kilka ról?...- Czego mimo wszystko Słowacki żałuje?- Czego mimo wszystko Słowacki żałuje?- Jak sam postrzega swoje odejście?- Jak sam postrzega swoje odejście?- Czy w świetle naszej dzisiejszej wiedzy o - Czy w świetle naszej dzisiejszej wiedzy o

Słowackim to, co napisał o sobie, traktować Słowackim to, co napisał o sobie, traktować można jako poetycką fantazję, czy jako można jako poetycką fantazję, czy jako proroctwo?proroctwo?

Jednak zostanie po mnie ta Jednak zostanie po mnie ta siła fatalna,siła fatalna,

Co mi żywemu na nic, tylko Co mi żywemu na nic, tylko czoło zdobi;czoło zdobi;

Lecz po śmierci was będzie Lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,gniotła niewidzialna,

Aż was, zjadacze chleba — Aż was, zjadacze chleba — w aniołów przerobi. w aniołów przerobi.

Ciekawostka, Ciekawostka, o której warto wiedzieć:o której warto wiedzieć:

Słowacki zostawił po sobie prawdziwy Słowacki zostawił po sobie prawdziwy testament, sporządzony rok prze śmiercią w testament, sporządzony rok prze śmiercią w obecności notariusza.obecności notariusza.

W istocie – jego majątek materialny był W istocie – jego majątek materialny był bardzo skromny. Zostawił natomiast bardzo skromny. Zostawił natomiast niezwykle szczegółowe wytyczne odnośnie niezwykle szczegółowe wytyczne odnośnie pośmiertnych wydań swojej poezji…pośmiertnych wydań swojej poezji…

- Jaki więc z tego wniosek?- Jaki więc z tego wniosek?

Ostatni rzut oka Ostatni rzut oka na wiersz.na wiersz.

Bardzo dziwne i Bardzo dziwne i ciekawe!ciekawe!

Przerabianie zjadaczy chleba w Przerabianie zjadaczy chleba w aniołów? aniołów?

– – Jak różnie można to rozumieć!Jak różnie można to rozumieć!

A oto spełniony cud A oto spełniony cud na miarę „Testamentu” na miarę „Testamentu”

SłowackiegoSłowackiego

Przyjrzyjmy się figurkom z murów Przyjrzyjmy się figurkom z murów toruńskiej starówki i tamtejszej toruńskiej starówki i tamtejszej specjalnej biblioteki…specjalnej biblioteki…

Najpierw czytający byli Najpierw czytający byli nieskrzydlaci…nieskrzydlaci…

Ale w miarę poznawania Ale w miarę poznawania kolejnych książek…kolejnych książek…

……w sposób niebudzący w sposób niebudzący wątpliwości dostawali skrzydeł.wątpliwości dostawali skrzydeł.

Na zakończenieNa zakończenieTego magicznego Tego magicznego

uskrzydlenia na całe życie uskrzydlenia na całe życie życzę wszystkim – życzę wszystkim –

a zwłaszcza po lekturze a zwłaszcza po lekturze utworów Słowackiego.utworów Słowackiego.

Dziękuję serdecznie Dziękuję serdecznie za uwagę – za uwagę –

zarówno zarówno już uskrzydlonym już uskrzydlonym

jak i tym jak i tym jeszcze nieskrzydlatym.jeszcze nieskrzydlatym.

autorka prezentacjiautorka prezentacji

Joanna WenekJoanna Wenek