PKP Cargo S.A. - nik.gov.plkin~p...PKP CARGO S.A., ul. Grójecka 17, 02 -021 Warszawa Kierownik...

KIN – 4101-08-04-2013

P/13/083

WYSTĄPIENIE

POKONTROLNE

Tekst ostateczny wystąpienia pokontrolnego ujednolicony na podstawie Uchwały Zespołu Orzekającego Komisji Rozstrzygającej w Najwyższej Izbie Kontroli z dnia 14 lipca 2014 roku.

2

I. Dane identyfikacyjne kontroli

Numer i tytuł kontroli P/13/083 – Funkcjonowanie grupy kapitałowej PKP

Jednostka przeprowadzająca

kontrolę

Najwyższa Izba Kontroli Departament Infrastruktury

Kontrolerzy 1. Robert Mecha, starszy inspektor kp., upoważnienie do kontroli nr 85941 z dnia 16 września 2013 r.

(dowód: akta kontroli str. 1-2)

2. Stanisław Janek, główny specjalista kp., upoważnienie do kontroli nr 85948 z dnia 30 września 2013 r.


Jednostka kontrolowana

PKP CARGO S.A., ul. Grójecka 17, 02-021 Warszawa

Kierownik jednostki kontrolowanej

Pan Adam Purwin Członek Zarządu ds. Finansowych, pełniący obowiązki Prezesa Zarządu Spółki od 18 listopada 2013 r.

Uprzednio funkcję Prezesa Zarządu PKP CARGO S.A. pełnili: Pan Wojciech Balczun - od 29 stycznia 2008 r. do 28 stycznia 2013 r., Pan Marek Zaleśny - od 28 stycznia 2013 r. do 24 lutego 2013 r., Pan Łukasz Boroń - od 25 lutego 2013 r. do 18 listopada 2013 r.

(dowód: akta kontroli str. 9-10, 1791-1794)

II. Ocena kontrolowanej działalności

Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości1 działalność PKP CARGO S.A., w latach 2010 - 20132, w zbadanym zakresie.

Podstawą do pozytywnej oceny działalności PKP CARGO S.A. były ustalenia kontroli, które wykazały, że Spółka zrealizowała zasadnicze cele założone w dokumentach o charakterze strategicznym i planach rocznych, w tym:

• wypracowywała zysk netto w wysokości: 61,9 mln zł - w 2010 r., 398,6 mln zł - w 2011 r. oraz 216,7 mln zł w 2012 r.3;

• usprawniła organizację przewozów; • podejmowała działania w celu poprawienia pracy eksploatacyjnej taboru; • optymalizowała działania związane z zamawiania tras pociągów u zarządcy

infrastruktury; • zmniejszyła zbędne zapasy materiałowe; • prowadziła prace mające na celu racjonalizację zatrudnienia;

1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. Jeżeli sformułowanie oceny ogólnej według proponowanej skali byłoby nadmiernie utrudnione, albo taka ocena nie dawałaby prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej jednostki w zakresie objętym kontrolą, stosuje się ocenę opisową, bądź uzupełnia ocenę ogólną o dodatkowe objaśnienie 2 Kontrolę działalności Spółki w latach 2010 – 2013 (do 30 października) przeprowadzono pod względem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności, a od 31 października do 23 grudnia 2013 r. pod względem legalności i gospodarności 3 Szacunkowy zysk za I półrocze 2013 r. wyniósł 80,2 mln zł.

Ocena ogólna

Uzasadnienie oceny ogólnej

3

• przejęła w formie aportów, wniesionych przez PKP S.A, istotne składniki mienia niezbędne do prowadzenia działalności, co wpłynęło korzystnie na obniżenie kosztów funkcjonowania Spółki oraz stworzyło podstawy do dalszego jej rozwoju;

• poprawiła wskaźniki płynności płatniczej, w tym zwiększyła stopień pokrycia majątku kapitałem własnym. Poprawie uległa również płynność rozliczeń ze spółkami Grupy PKP;

• spełniła warunki umożliwiające wprowadzenie jej akcji do obrotu giełdowego4, jako firmy o stabilnej sytuacji finansowej, z silną pozycją na rynku kolejowych przewozów towarowych.

Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości polegały natomiast na:

• niedostatecznym wykonywaniu planów inwestycyjnych Spółki; • niedostatecznym przygotowaniu dokumentacji przetargowej dot. realizacji

inwestycji terminali intermodalnych Poznań Franowo i Małaszewicze; • naruszeniu przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień

publicznych5 przy udzieleniu zamówień na opracowanie: „Strategii wzrostu PKP CARGO w przewozach międzynarodowych” i „Strategii wzrostu PKP CARGO w przewozach intermodalnych”;

• wdrożeniu do realizacji części zadań, określonych w ww. strategiach wzrostu udziału Spółki w przewozach międzynarodowych oraz intermodalnych, bez zaopiniowania i zatwierdzenia tych dokumentów przez właściwe organy PKP CARGO S.A.

III. Opis ustalonego stanu faktycznego

1. Wypracowane i realizowane strategie Spółki

W Spółce od 2010 r. wypracowane zostały następujące dokumenty strategiczne:

1. Strategia PKP CARGO S.A. na lata 2011 – 2015, zmieniona następnie Strategią PKP CARGO S.A. na lata 2012 – 2016,

2. Strategia wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych,

3. Strategia wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych,

4. Strategia grupy kapitałowej PKP CARGO S.A.,

5. Strategia wejścia na rynki zagraniczne oraz wybrane segmenty rynku krajowego poprzez akwizycje (projekt).

Nie stwierdzono braku spójności ww. strategii ze Strategią Grupy PKP oraz rządowymi dokumentami o charakterze strategicznym.


1.1. Strategia PKP CARGO S.A. na lata 2011 – 2015 (2012 – 2016)

1) Strategię PKP CARGO S.A. na lata 2011 – 2015 Zarząd Spółki przyjął uchwałą Nr 587/2010 z dnia 15 listopada 2010 r.6 Strategia zawierała diagnozę 4 W dniu 30 października 2013 r. 5 Dz. U. z 2013 r., poz.907 ze zm., zwanej dalej również Prawem zamówień publicznych. 6 Strategia była aktualizowana uchwałami Zarządu Spółki: nr 645/2010 z 13 grudnia 2010 r., nr 676/2010 z 22 grudnia 2010 r. oraz nr 63/2011 z 31 stycznia 2011 r.

Opis stanu faktycznego

4

funkcjonowania Spółki i analizę jej otoczenia rynkowego oraz wyznaczała cele działalności na lata 2011 – 2015. Przedstawiała również ofertę grupy handlowej PKP CARGO S.A., strukturę biznesową PKP CARGO LOGISTICS, plan inwestycyjny, projekcje finansowe i plany ich wdrażania.

„[…]”7.

Strategia zatwierdzona została uchwałą nr 33/2011 Walnego Zgromadzenia PKP CARGO S.A. z dnia 21 kwietnia 2011 r.8

2) Uchwałą nr 45/2012 z dnia 18 stycznia 2012 r. Zarząd Spółki przyjął Strategię PKP CARGO S.A. na lata 2012 – 20169, stanowiącą aktualizację strategii na lata 2011 – 2015. W dniu 22 marca 2012 r. Walne Zgromadzenie PKP CARGO S.A., uchwałą nr 5/2012, zatwierdziło tę Strategię.

„[…]”10.

(dowód: akta kontroli str. 1795-1917, 2212-2221, 2228-2240)

W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości.

1.2. Strategie wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych oraz intermodalnych

1) Projekty „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych”, zostały sporządzone przez „[…]”11, która świadczyła usługi doradcze w procesie przygotowania Spółki do prywatyzacji.

W dniu 7 grudnia 2011 r. wskazana firma, w związku z prowadzonymi z PKP CARGO S.A. rozmowami, na temat możliwości rozwoju działalności Spółki w obszarze przewozów intermodalnych i międzynarodowych, skierowała do PKP CARGO S.A. ofertę sporządzenia strategii w ww. zakresie.

W wyniku przeprowadzonych rozmów, w trakcie których PKP CARGO S.A. przedstawiła oferentowi oczekiwania i potrzeby dotyczące takiej strategii, firma „[…]”12 przekazała, w dniu 26 grudnia 2011 r., ofertę rozszerzoną, która obejmowała przygotowanie łącznie strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych i międzynarodowych. W związku ze złożoną oferta, PKP

7 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. kierunków działalności spółki.. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 8 Walne Zgromadzenie uznało za uzasadnione dokonanie aktualizacji Strategii w zakresie powiązań kapitałowych, projekcji finansowych oraz struktury organizacyjnej. Termin aktualizacji strategii był kilkakrotnie przesuwany i ostatecznie został wyznaczony - do 31 stycznia 2012 r. 9 Uchwałami nr 483/2012 z 20 listopada 2012 r. oraz nr 523/2012 z 11 grudnia 2012 r. Zarząd wprowadził zmiany do Strategii. 10 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. realizacji inicjatyw przewidzianych w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 11 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 12 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy.

Ustalone nieprawidłowości


5

CARGO S.A. poprosiła tego doradcę o przygotowanie takiej oferty w formie dwóch odrębnych dokumentów, z których jeden miał dotyczyć przewozów intermodalnych a drugi przewozów międzynarodowych. W dniu 15 stycznia 2012 r. firma „[…]”13 przekazała PKP CARGO S.A. ww. oferty (datowane 16 stycznia 2012 r.), które dotyczyły odrębnie opracowania projektu strategii wzrostu udziału PKP Cargo S.A. w obszarze przewozów intermodalnych oraz projektu strategii wzrostu udziału PKP Cargo S.A. w obszarze przewozów międzynarodowych.

W dniu 20 stycznia 2012 r. firma „[…]”14 przekazała PKP CARGO S.A. materiał obrazujący jej kwalifikacje w zakresie świadczenia usług doradczych w obszarze przewozów kolejowych, wskazując m.in. liczne przykłady prowadzonych projektów i rozwiązań strategicznych.

2) Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówień publicznych: „Ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych przez: inne niż określone w pkt 1-3a podmioty, jeżeli zamówienie jest udzielane w celu wykonywania jednego z rodzajów działalności, o której mowa w art. 132, a działalność ta jest wykonywana na podstawie praw szczególnych lub wyłącznych albo jeżeli podmioty, o których mowa w pkt 1-3a, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot wywierają na nie dominujący wpływ…”

Art. 132 ust. 1 pkt 5 przywołanej ustawy ustala m.in., że przepisy jej rozdziału 5 pn. „Zamówienia sektorowe”, stosuje się do zamówień udzielanych: „…. przez zamawiających, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4, z zastrzeżeniem art. 3 ust. 1 pkt 5, jeżeli zamówienie jest udzielane w celu wykonywania obsługi sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu kolejowego…”.

2.1) Zgodnie z postanowieniami § 6 rozdziału II Statutu PKP CARGO S.A.15: „1. Przedmiotem działalności spółki jest: 1) działalność związana z transportem i gospodarką magazynową, w tym: … b) transport kolejowy towarów …e) działalność usługowa wspomagająca transport lądowy…f) przeładunek towarów w pozostałych punktach przeładunkowych, g) działalność pozostałych agencji transportowych …4) działalność związana z budownictwem, w tym: … c) roboty związane z budową dróg szynowych …”16.

Stwierdzono, że PKP CARGO S.A., jako podmiot spełniający warunki określone w art. 3 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówień publicznych i prowadzący działalność statutową w powyższym zakresie, do udzielenia zamówień na opracowanie projektów: „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych”, tj. zamówień, które udzielone zostały w celu „obsługi sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu kolejowego”, zobowiązana była stosować przepisy ww. ustawy.

3) Przy udzielaniu firmie „[…]”17 zamówień na opracowanie projektów: „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz „Strategii

13 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 14 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 15 Tekst jednolity, wprowadzony uchwałą nr 42/2010 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 14 lipca 2010 r., ze zm. 16 W całym badanym okresie Statut PKP Cargo S.A. ustalał, ze ww. obszary stanowią przedmiot działalności Spółki. 17 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U.

6

wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych”, PKP CARGO S.A. nie zastosowała przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, lecz wdrożyła postępowanie na podstawie procedur wewnętrznych, pn. Zasady organizacji postępowań o udzielenie zamówień w PKP CARGO S.A., stanowiących załącznik nr 2 do uchwały nr 423/2011 Zarządu Spółki z dnia 16 sierpnia 2011 r.

3.1) W dniu 17 lutego 2012 r. Dyrektor Biura Strategii PKP CARGO S.A. skierował do zaopiniowania przez właściwe komórki Centrali Spółki oraz do zaakceptowania przez Członka Zarządu dwa wnioski o udzielenie firmie „[…]”18 zamówień, w trybie z wolnej ręki, dotyczących opracowania projektów: „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych”.

We wnioskach określił m.in.: przedmiot i tryb udzielenia zamówień, cenę wykonania projektu każdej ze strategii, na 230.625 euro (tj. cena zaproponowaną przez oferenta) oraz skład komisji przetargowych19.

W uzasadnieniu udzielenia zamówienia, w trybie z wolnej ręki stwierdził m.in., że: „…Zamówienie z wolnej ręki dla firmy „[…]”20 na podstawie § 23 ust. 5 Zasad organizacji postępowań o udzielenie zamówienia…” - powinno być udzielone - „…Ze względu na szczególne zaufanie, doświadczenie oraz możliwości organizacyjne … „[…]”21 jest w stanie wykonać rzetelnie i terminowo przedmiotowe zamówienie…”.

W dniu 20 lutego 2012 r. ww. wnioski, po uzgodnieniu z właściwymi komórkami Centrali Spółki, zostały zatwierdzone przez Członka Zarządu PKP CARGO S.A.

3.2) Komisje przetargowe, po otrzymaniu ww. ofert firmy „[…]”22, nie skierowały do tego oferenta pisemnych zaproszeń, do przeprowadzenia negocjacji, co było niezgodnie z § 40 załącznika nr 2 do przywołanych powyżej „Zasad organizacji postępowań o udzielenie zamówienia w PKP CARGO S.A.” Nie oszacowały ponadto wartości udzielanych zamówień, przyjmując jako ich wartość ceny zaproponowane w ofertach złożonych przez firmę „[…]”23 i wpisane do ww. wniosku Dyrektor Biura Strategii, co było niezgodnie z postanowieniami § 12 ww. załącznika 24.

z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 18 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 19 W skład komisji przetargowych, powołanych do przeprowadzenia negocjacji z firmą „[…]” w zakresie udzielenia zamówienia dot. opracowania projektów: Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych”, wchodziły te same osoby. Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 20 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 21 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 22 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 23 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U.

7

3.3) Prace komisji przetargowych oraz protokoły z postępowań o udzielenie omawianych zamówień zatwierdził, w dniu 23 lutego 2012 r., Członek Zarządu ds. Pracowniczych.

4) Pomimo zatwierdzenia prac komisji w dniu 23 lutego 2012 r., umowy zawarte pomiędzy PKP CARGO S.A. i firmą „[…]”25 (nr CPZ/EH/3931/29/12/U dot. opracowania projektu „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych” oraz CPZ/EH/3931/30/12/U dot. opracowania projektu „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych”) ustalały dzień 22 lutego 2012 r., jako datę ich zawarcia26. Umowy te podpisali w imieniu PKP CARGO S.A. Członek Zarządu ds. Strategii (przy podpisie nie została zamieszczona data) oraz Członek Zarządu ds. Pracowniczych (przy podpisie została zamieszczona data – 23 lutego 2012 r.).

4.1) W umowach określono m.in.: przedmiot umowy27, wynagrodzenie wykonawcy, skład zespołu i obowiązki doradcy, poufność używania produktów końcowych, zasady odpowiedzialności z tytułu nienależytego wykonania umowy, odbiór produktów końcowych, zasady wynagrodzenia.

4.2) Wynagrodzenie ustalone zostało na: - 230.625 euro (brutto), za opracowanie projektu „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz - 230.625 euro (brutto), za opracowanie projektu „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych”. Łączna wartość zamówień, udzielonych przez PKP CARGO S.A. firmie „[…]”28, w drodze podpisania ww. umów, wyniosła brutto 461.250 euro.

5) W dniach 15, 20, 21 marca 2012 r. firma „[…]”29 potwierdzała otrzymanie od PKP CARGO S.A. informacji, niezbędnych do opracowania projektów ww. strategii.

5.1) W dniu 30 kwietnia 2012 r. wykonawca przekazał PKP CARGO S.A. końcowe raporty z prac nad projektami strategii, do których Spółka zgłosiła w dniu 6 maja 2012 r. uwagi.

z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 24 Wg wskazanego załącznika: podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie Oferenta z podatkiem od towarów i usług, ustalone przez Zamawiającego z należytą starannością. Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania Regulaminu i Zasad, dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości. Nie stanowi dzielenia zamówienia sytuacja, gdy: Zamawiający dopuścił składanie ofert częściowych lub wolumen zamówienia uzasadniony jest w szczególności: ekonomicznie, technologicznie, organizacyjnie i zabezpiecza interes Zamawiającego. Przez dzielenia zamówienia rozumie się zawarcie z tym samym Oferentem w ramach jednego postępowania o udzielenie zamówienia, więcej niż jednej umowy w celu uniknięcia uzyskania zgód korporacyjnych. 25 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 26 Daty takie zamieszczone zostały na pierwszych stronach tych umów, przed określeniem stron zawierających umowy. 27 Umowy dot. opracowania projektów: „Strategii wzrostu PKP CARGO S.A. w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz „Strategii wzrostu PKP CARGO S.A. w obszarze przewozów intermodalnych” nakładały na wykonawcę obowiązki związane z przeprowadzeniem analiz dotyczących kolejowych przewozów towarowych, odpowiednio na rynku międzynarodowym oraz intermodalnym i wypracowanie rozwiązań biznesowych, w tym propozycji zmian organizacyjnych, umożliwiających zwiększenie udziału Spółki w przewozach ładunków na tych rynkach. 28 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 29 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy.

8

5.2) W dniu 4 czerwca 2012 r. projekty strategii zostały zaprezentowane Zarządowi Spółki.

6) W dniu 23 lipca 2012 r. firma „[…]”30 wystawiła Spółce dwie faktury VAT na kwotę 230.625 euro każda, które zostały uregulowane przez PKP CARGO S.A.

(dowód: akta kontroli str. 1918-2195 i 2964-3210)

1.2.1. Strategia wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych

Strategia pomimo wdrożenia jej do realizacji, nie została w sposób formalny: uchwalona przez Zarząd Spółki, zaopiniowana przez Rada Nadzorczą i zatwierdzona przez Walne Zgromadzenie.

Zgodnie z postanowieniami Statutu PKP CARGO S.A.31, zawartymi w § 13 ust. 2a pkt 4, § 20 pkt 16 i 19 oraz § 28 ust. 1 pkt 28 (odpowiednio): uchwały Zarządu Spółki wymagają sprawy, o których rozpatrzenie Zarząd zwraca się do Walnego Zgromadzenia oraz do Rady Nadzorczej … do kompetencji Rady Nadzorczej należy podejmowanie uchwał w sprawach – opiniowania wieloletnich planów działalności Spółki oraz wniosków przedkładanych przez Zarząd Spółki Walnemu Zgromadzeniu … do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy podejmowanie uchwał dot. zatwierdzania biznes planów, rocznych i wieloletnich planów działalności Spółki. Projekt Strategii zawierał m.in.: „[…]”32.

(dowód: akta kontroli str. 1918-2195 i 2964-3210)

1.2.2. Strategia wzrostu PKP CARGO S.A. w obszarze przewozów intermodalnych

Strategia pomimo wdrożenia jej do realizacji, nie została w sposób formalny: uchwalona przez Zarząd Spółki, zaopiniowana przez Rada Nadzorczą i zatwierdzona przez Walne Zgromadzenie. Działanie takie było niezgodne z przywołanymi w pkt 1.2.1 postanowieniami Statutu PKP CARGO S.A.33

Projekt Strategii zawierał m.in.: „[…]”34.

Z-ca Dyrektora Biura Strategii PKP Cargo S.A. wyjaśnił, że decyzje o realizacji poszczególnych działań wynikających z rekomendacji i kierunków działań wynikających z obu omówionych powyżej projektów strategii ( dot. wzrostu udziału PKP CARGO S.A. w rynku przewozów intermodalnych i międzynarodowych) „…podejmowane były przez poszczególne biura Spółki, poszczególnych Członków Zarządu, Zarząd oraz spółkę CARGOSPED, w zależności od charakteru, formy realizacji poszczególnych działań zgodnie z przypisanymi kompetencjami…”.

30 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 31 Wprowadzonego uchwałą nr 79/2011 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia z 1 grudnia 2011 r. ze zm. 32 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. założeń projektu strategii oraz sposobu jej realizacji. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 33 Por. przypis nr 16. 34 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. założeń projektu strategii oraz sposobu jej realizacji. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy.

9


W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości:

1. Naruszenie przez PKP CARGO S.A. przepisu art. 3 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 132 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, przy udzieleniu firmie „[…]”35 zamówień na opracowania projektów: „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów międzynarodowych” oraz „Strategii wzrostu PKP CARGO w obszarze przewozów intermodalnych”, o łącznej wartości 461.250 euro. PKP CARGO S.A. nie wypełniła obowiązku stosowania przywołanej ustawy do udzielania zamówień sektorowych i udzieliła wskazanych zamówień w oparciu o procedury wewnętrzne.

2. Wdrożenie do realizacji części zadań, określonych w opracowanych za kwotę 461.250 EUR projektach strategii dotyczących wzrostu PKP CARGO S.A. w przewozach międzynarodowych oraz intermodalnych, bez zaopiniowania i zatwierdzenia tych dokumentów przez właściwe organy Spółki.

W wyniku niezastosowania się do wskazanych powyżej przepisów Prawa zamówień publicznych, Spółka udzieliła firmie „[…]”36 zamówień na opracowanie ww. strategii w oparciu o procedury wewnętrzne. Komisje przetargowe, prowadzące negocjacje w sprawach udzielenia tych zamówień, naruszyły przedmiotowe procedury37 - nie wystosowały do oferenta zaproszenia do negocjacji oraz nie dokonały oszacowania wartości udzielanych zamówień.

Umowy zawarte pomiędzy PKP CARGO S.A. a firmą „[…]”38 podpisane zostały, wg ich treści w dniu 22 lutego 2012 r.39, tj. przed formalnym zatwierdzeniem prac komisji przetargowych w dniu 23 lutego 2012 r.

1.3. Strategia grupy kapitałowej PKP CARGO S.A.

Strategię grupy kapitałowej PKP CARGO S.A. Zarząd Spółki przyjął uchwałą nr 482/2012 z dnia 20 listopada 2012 r.40

Uchwałą nr 1193/V/2013 z dnia 26 kwietnia 2013 r. Rada Nadzorcza Spółki pozytywnie zaopiniowała tę Strategię.

Strategia zatwierdzona została przez Walne Zgromadzenie uchwałą nr 34/2013 z dnia 5 czerwca 2013 r.

35 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 36 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 37 Zasady postępowania przy udzielaniu zamówień w PKP CARGO S.A, ustalone w załączniku nr 2 do uchwały nr 423/2011 Zarządu Spółki z dnia 16 sierpnia 2011 r. 38 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wykonawcy projektów strategii. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 39 Por. przypis nr 14. 40 Strategia zmieniana (uaktualniana) była następnie uchwałami Zarządu Spółki: nr 524/2012 z dnia 11 grudnia 2012 r. oraz nr 154/201311 z dnia 18 kwietnia 2013 r.


Uwagi dotyczące badanej działalności


10

„[…]”41.

(dowód: akta kontroli str. 2196-2206, 2221-2224)


1.4. Strategia wejścia na rynki zagraniczne oraz wybrane segmenty rynku krajowego „[…]”42.

Do czasu zakończenia czynności kontrolnych projekt ww. strategii nie został zatwierdzony i wdrożony do realizacji.


W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości

1.5. Audyt i kontrola wewnętrzna dot. realizacji rocznych i wieloletnich planów działalności Spółki

Realizacja zadań założonych w dokumentach strategicznych i rocznych planach działalności PKP CARGO S.A. nie była przedmiotem kontroli i audytu wewnętrznego.

Dyrektor Biura Bezpieczeństwa i Audytu wyjaśnił, że „Zgodnie z posiadanymi informacjami w latach 2010-2013 (do miesiąca marca br.) Dyrektor Biura Kontroli Wewnętrznej uczestniczył w posiedzeniach Zarządu PKP CARGO S.A., na których były określane potrzeby kierownictwa Spółki w zakresie realizacji zadań kontrolnych i audytowych. Na tej podstawie oraz na podstawie wyników prowadzonych kontroli formułowane były propozycje tematów do półrocznych planów kontroli. Ponadto z poziomu Kierownictwa Spółki określane były tematy kontroli o charakterze doraźnym. (…) Kwestia dotycząca wydatkowania środków z Unii Europejskiej była przedmiotem kontroli rozpoczętej w 2009 roku i zakończonej roku 2010.”


W działalności kontrolowanej jednostki stwierdzono nieprawidłowość polegającą na braku działań audytowych i kontrolnych w obszarze realizacji rocznych i wieloletnich planów Spółki, przez funkcjonujące w PKP Cargo S.A. komórki kontroli i audytu wewnętrznego.

Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie.

41 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie analiz i założeń przedstawionych w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 42 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie założeń projektu strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy.






Ocena cząstkowa

11

2. Realizacja rocznych planów rzeczowych i finansowych oraz pozyskiwanie i wykorzystywanie środków finansowych z Unii Europejskiej

2.1. Plany przychodów netto ze sprzedaży (i zrównane z nimi), za lata 2010 i 2011, zostały „[…]”43.

(dowód: akta kontroli str. 59-838; 844-862; 968-987; 1006-1014; 1123; 1580-1593

Zarząd PKP CARGO S.A. zatwierdził w formie uchwał sprawozdania finansowe Spółki wraz z raportem i opinią biegłego rewidenta a także sprawozdania Zarządu z działalności Spółki za kolejne lata 2010 r., 2011 r. i 2012 r.

Rada Nadzorcza pozytywnie oceniła sprawozdania finansowe Spółki za poszczególne lata 2010-2012 i sprawozdania Zarządu Spółki za powyższe okresy. Zwyczajne Walne Zgromadzenie PKP GARGO S.A. zatwierdziło sprawozdania finansowe Spółki za poszczególne lata 2010-2012 oraz sprawozdania Zarządu Spółki.

Sprawozdania finansowe za poszczególne lata 2010 – 2012 zostały zbadane przez niezależnego biegłego rewidenta Deloitte Audyt Sp. z o.o. (za rok 2010 r. i 2011) i KPMG Audyt Sp. z o.o. (za 2012 r.). Rewidenci wydali opinię pozytywną odnośnie kompletności sprawozdania i zgodności jego sporządzenia z polityką rachunkowości ujętą w ustawie o rachunkowości i przepisach wykonawczych oraz na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych.

Skrócone śródroczne jednostkowe sprawozdanie finansowe za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 30 czerwca 2013 r., sporządzone na potrzeby Prospektu Emisyjnego, zostało poddane przeglądowi przez niezależnego biegłego rewidenta Deloitte Polska Sp. z o.o. W raporcie z przeglądu stwierdzono jego zgodność we wszystkich istotnych aspektach z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości dla tego rodzaju sprawozdań.

(dowód: akta kontroli str.6; 13-58; 141-155; 365-378; 611-629; 909-910)

W 2010 r. Spółka uzyskała z PKP S.A. w formie aportów aktywa o łącznej wartości „[…]”44.

(dowód: akta kontroli str. 7; 941-943)

Decyzją z dnia 26 lipca 2012 r. Prezes UOKiK nałożył na PKP CARGO S.A. karę w wysokości 1,8 mln zł z tytułu zwłoki w wykonaniu decyzji z dnia 31 grudnia 2004 r. dotyczącej nieuzasadnionego różnicowania upustów przy przewozach węgla. Spółka złożyła odwołanie od decyzji Prezesa UOKiK.45

43 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. realizacji planów rzeczowych i finansowych spółki. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 44 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. wielkości aportów i składników mienia wniesionego do spółki. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy.

45 Prezes UOKiK w decyzji z dnia 7 lipca 2009 r. stwierdził nadużywanie przez PKP CARGO S.A. pozycji dominującej na krajowym rynku kolejowych przewozów towarowych, poprzez odmowę świadczenia usług kolejowego przewozu towarów swoim konkurentom na zasadach szczególnych, tj. w drodze zawierania umów przewidujących upusty od taryfy towarowej PKP CARGO S.A. i nakazał jej zaniechanie. W związku ze stwierdzeniem stosowania praktyki ograniczającej konkurencję Prezes UOKiK nałożył na Spółkę karę pieniężną w wysokości 60,4 mln zł. Spółka wniosła odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, które zostało oddalone. Również wniesiona apelacja została przez sąd oddalona. Zasądzona


12

W dniu 31 grudnia 2012 r. Prezes UOKiK wydał decyzję o nałożeniu na Spółkę kary w wysokości 16,6 mln zł w związku ze stwierdzeniem stosowania praktyki polegającej na utrudnianiu firmie „[…]”46 możliwości konkurowania ze spółkami spedycyjnymi, należącymi do grupy kapitałowej PKP CARGO S.A.47 Spółka złożyła odwołanie od tej decyzji do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

(dowód: akta kontroli str. 215; 454-455; 689; 906)

2.2. W analizowanym okresie Spółka realizowała trzy projekty współfinansowane ze środków unijnych, tj.:

1) Budowa i wyposażenie kolejowego terminala intermodalnego na stacji Poznań Franowo (etap 1A). Planowany całkowity koszt realizacji projektu miał wynieść 39 223 tys. zł, w tym wydatki kwalifikowalne – 31 022,9 tys. zł. Kwota dofinansowania tej inwestycji, wg umowy z dnia 15 października 2012 r., wyniosła 14 645, 6 tys. zł. W aneksie, z dnia 24 października 2013 r., wprowadzono do umowy m.in. następujące zmiany: (1) obniżono koszt całkowity projektu o 13 310,7 tys. zł, do kwoty 25 912,2 tys. zł, (2) obniżono kwotę wydatków kwalifikowalnych o 10 37,9 tys. zł, do kwoty 20 651 tys. zł, (3) zmniejszono kwotę dofinasowania o 5 217,6 tys. zł, do kwoty 9 428 tys. zł, (4) wydłużono okres kwalifikowania wydatków o prawie 7 miesięcy, do dnia 20 kwietnia 2014 r. Projekt jest finansowany w ramach programu POIiŚ 2007-2013. Umowa z wykonawcą została zawarta we wrześniu 2012 r., a prace miały być ukończone do końca lipca 2013 r. Aneksem z dnia 12 września 2013 r. do umowy przesunięto termin zakończenia robót na dzień 5 grudnia 2013 r. i zmniejszono wartość robót o 472,7 tys. zł. Przyczyną zmian były odmienne od SIWZ: warunki geologiczne i terenowe; nieodpowiednie warunki atmosferyczne, dla zastosowania przyjętych wcześniej technologii; konieczność wykonania robót dodatkowych lub zamiennych oraz zaniechanie części robót; zmiany dokumentacji projektowej. Według raportu nadzoru inwestorskiego o stanie prac na dzień 15 października 2013 r., zaawansowanie rzeczowo-finansowe potwierdzone protokołem odbioru z dnia 18 września 2013 r. wynosiło 52,60%. Dotychczas Spółka złożyła dwa wnioski o płatność na kwotę łączną 943,8 tys. zł, co stanowi 10,0% kwoty dofinansowania.

CUPT skontrolował dokumentację przetargową w zakresie zgodności z przepisami unijnymi dotyczącymi konkurencyjności, a uwagi pokontrolne zostały uwzględnione w ostatecznej wersji dokumentacji przetargowej.

(dowód: akta kontroli str. 941; 944; 947-967; 1015-1016; 1183-1491; 1553-1554; 1577; 1758-1790)

2) Modernizacja i rozbudowa kolejowego terminala kontenerowego na stacji Małaszewicze. Wartość całkowita projektu wynosiła netto 44 300,6 tys. zł. Kwota dofinansowania wg umowy z dnia 7 lutego 2008 r. wyniosła netto 8 532 tys. zł. Projekt był finansowany w ramach EFRR. Realizacja projektu wg umowy miała rozpocząć się we wrześniu 2007 r., a rzeczowe zakończenie realizacji miało nastąpić w grudniu 2008 r. Finansowe zakończenie realizacji miało nastąpić do końca grudnia 2008 r. kara została przez Spółkę uiszczona w kwietniu 2012 r. a w lipcu 2012 nr. Spółka złożyła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. 46 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nazwy wskazanej firmy. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 47 Poprzez nie przyznanie strategicznych z punktu widzenia tej Spółki stacji nadania i wymuszania na dotychczasowych kontrahentach Spółki zawierania umów handlowych ze spółkami należącymi do grupy kapitałowej PKP CARGO S.A..

13

W dniu 28 kwietnia 2009 r. podpisano aneks do umowy o dofinansowanie, którym wprowadzono m.in. następujące zmiany: (1) zwiększono całkowitą wartość projektu do kwoty 57 013 tys. zł, (2) kwotę wydatków kwalifikowanych zmniejszono o 9 424,7 tys. zł – do kwoty 26 887,2 tys. zł, (3) zmniejszono dofinansowanie o 2 057,3 tys. zł – do kwoty 6 474, 6 tys. zł, co Spółka wyjaśniła zmianą wartości wydatków kwalifikowanych, wynikającą z niższych cen ofertowych, (4) zwiększono współczynnik udziału kwoty dofinansowania w kwocie wydatków kwalifikowanych z 23,50% do 24,08%, (5) rzeczowe i finansowe zakończenie realizacji przesunięto o 4 miesiące - na kwiecień 2009 r.

W kolejnym aneksie, z dnia 6 czerwca 2011 r., zmniejszono wartość całkowitą projektu do kwoty 56 400,8 tys. zł. Wg wyjaśnienia, realizacja projektu została przesunięta z powodu przedłużających się postępowań przetargowych.

W trakcie realizacji projektu, w lipcu 2010 r., Spółka wystąpiła do MI z prośbą o zmianę sprzętu przeładunkowego, w związku ze zmianą koncepcji obsługi terminala, co skutkowało podpisaniem aneksu nr 3 do umowy o dofinansowanie. Roboty kontraktowe zostały odebrane protokolarnie we wrześniu 2009 r. Refundacja wydatków upłynęła w 2009 r. Projekt został zrealizowany do dnia 31 grudnia 2011 r. Odnośnie wskaźników rezultatu stwierdzono m.in., iż udział masy towarowej przewożonej kontenerami w stosunku do całkowitej masy przewożonych ładunków wzrósł z 1,30% przed modernizacją (2007 r.) do 6,62% po modernizacji (2012 r), tj. o 5,32 punktów procentowych, przy zakładanym w umowie o dofinansowanie wzroście o 1,28%. Koszty operacyjne jednostki TEU (jednostka ładunku odpowiadająca kontenerowi 20´) zmniejszyły się 4,26 razy w stosunku do okresu przed modernizacją, przy zakładanych w umowie 3%. Przy zakładanym zwiększeniu zdolności przeładunkowej terminala o 25 000 szt. TEU, realny przyrost osiągnął 48 400 szt. TEU.

Realizacja projektu była kontrolowana: czterokrotnie przez Ministerstwo Infrastruktury w 2008 r., raz przez MRR - w listopadzie 2008 r., raz przez komórkę audytu wewnętrznego PKP CARGO S.A. - w 2008/2009 r. oraz przez MTBiGM w maju 2009 r. i lutym/marcu 2013 r. Kontrole powyższe nie stwierdziły nieprawidłowości w zakresie realizacji projektu przez Spółkę.

(dowód: akta kontroli str. 911-919; 941; 944; 947-967; 1015-1016; 1490-1546; 1578-1579; 1615-1757)

3) W dniu 24 października 2013 r. podpisana została umowa o dofinansowanie ze środków unijnych zakupu i dostawy 330 platform do przewozu kontenerów. Projekt ma być współfinansowany w ramach POIiŚ. Wartość kosztorysowa projektu wynosi 117 077,7 tys. zł brutto. Kwota dofinansowania - 28 508,7 tys. zł. Okres realizacji projektu (oraz kwalifikowalności wydatków) : od lipca 2013 r. do grudnia 2014 r.

(dowód: akta kontroli str. 944; 920-940; 1016; 1124-1182; 1555-1576)

2.3. Spośród 11 osób pełniących funkcję Prezesa Zarządu i Członków Zarządu w okresie od początku 2010 r. do września 2013 r. odwołano 6 osób, a kolejnych 2 osoby złożyły rezygnację z pełnionej funkcji.

W powyższym okresie funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej, Wiceprzewodniczącego RN i Członków RN pełniło 16 osób, z których 7 zostało odwołanych.

Umowa o pracę zawarta z Prezesem Zarządu w styczniu 2008 r. została rozwiązana za porozumieniem stron w lipcu 2012 r. Umowy o pracę z dwoma Członkami Zarządu zawarte odpowiednio w czerwcu 2008 r. i lutym 2009 r. zostały rozwiązane za porozumiem stron, odpowiednio w październiku i lipcu 2012 r. W umowach

14

o pracę z tymi pracownikami zawarto m.in. klauzulę o wypłacie, w przypadku rozwiązania umowy z przyczyn innych niż naruszenie podstawowych obowiązków służbowych, trzykrotności wynagrodzenia po upływie trzyletniego okresu zatrudnienia jako Prezesa lub Członka Zarządu w Spółce CARGO S.A. lub w innych spółkach utworzonych przez PKP S.A. m.in. w spółkach w których PKP S.A. dysponuje większością głosów na Walnym Zgromadzeniu. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę, PKP CARGO S.A. wypłaciła w sierpniu i wrześniu 2012 r. tym trzem osobom odprawy pieniężne w łącznej wysokości „[…]”48. Po wypowiedzeniu umów o pracę PKP CARGO S.A. zawarła z firmą byłego Prezesa Zarządu i firmą byłego Członka Zarządu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania. Obydwie umowy zostały podpisane w dniu 11 lipca 2012 r. Wynagrodzenie ww. firm zarządzających składało się z części stałej i zmiennej (premia). Część stała była liczona w wysokości „[…]”49. Prawo do premii przyznawała RN. W przypadku rozwiązania lub wypowiedzenia umowy Spółka była zobowiązana do wypłaty części stałej wynagrodzenia a zarządzający – do świadczenia usług przez okres 3 miesięcy od tego faktu, za wyjątkiem sytuacji, gdy rozwiązanie umowy nastąpi przed upływem 6 miesięcy od dnia powołania zarządzającego do Zarządu Spółki. Umowy o zarządzanie zostały rozwiązane (rezygnacja zarządzających) odpowiednio w styczniu i marcu 2013 r., tj. po 6 i 8 miesiącach od zawarcia. W umowach zawarto klauzulę o zakazie konkurencji, która obowiązywała również przez okres 12 miesięcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy i upływie okresu wypowiedzenia.

W okresie przedłużonego zakazu konkurencji (12 miesięcy jak wyżej), Spółka była zobowiązana wypłacać zarządzającym 100% stałej części wynagrodzenia „[…]”50.

(dowód: akta kontroli str.7; 9-11; 832-843; 988-1001; 1006; 1594-1614)


Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność jednostki kontrolowanej w zbadanym obszarze.

3. Działania w zakresie restrukturyzacji i przygotowania spółki do prywatyzacji, pozyskania od PKP S.A. składników mienia niezbędnych do prowadzenia działalności oraz zagospodarowaniu majątku zbędnego.

3.1. Działania w zakresie restrukturyzacji i prywatyzacji Spółki.

48 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. kwoty ww. odpraw. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 49 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. sposobu ustalania wynagrodzenia dla ww. wykonawcy usług. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 50 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. wysokości wynagrodzeń wypłaconych na podstawie ww. umów.. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy.


Uwagi dotyczące badanej działalności Ocena cząstkowa

15

3.1.1. Restrukturyzacja Spółki

Uchwałą nr 154/2010 z dnia 9 marca 2010 r. Zarząd Spółki przyjął dokument pn. „Program Naprawczy na 2010 r.” Uchwała w § 2 zobowiązywała dyrektorów zakładów oraz dyrektorów Centrali PKP CARGO S.A. do realizacji Programu Naprawczego na 2010 r. Jednocześnie zobowiązano dyrektorów biur Centrali do monitorowania realizacji programu i sporządzania z tych działań miesięcznych raportów. Dyrektor Biura Ekonomicznego zobowiązany był do przedstawiania Zarządowi comiesięcznych raportów podsumowujących realizację programu naprawczego we wszystkich zakładach Spółki. Nadzór nad realizacją uchwały sprawował Członek Zarządu ds. Pracowniczych.

Analiza losowo wybranych sprawozdań przekazanych do Biura Ekonomicznego przez Biuro Taboru, Biuro Zarządzania Zasobami Ludzkimi (maj i czerwiec 2010 r.), Biuro Kierowania Przewozami oraz Biuro Polityki Handlowej (wrzesień i październik 2010 r.) wykazała, że sprawozdania przekazywano zgodnie z uchwalą Zarządu. Analiza losowo wybranych raportów za marzec, maj i czerwiec 2010 r. wykazała, że Dyrektor Biura Ekonomicznego sporządził i przedstawił Zarządowi zbiorcze miesięczne raporty, dotyczące realizacji planu naprawczego na 2010 r.

W dniu 31 marca 2011 r. sporządzono raport z realizacji zadań objętych programem naprawczym w 2010 r. Raport zawierał min. metodykę przeprowadzania oceny z realizacji poszczególnych zadań, ocenę realizacji zadań oraz podsumowanie. Ocenie podlegały wszystkie zakłady Spółki.


3.1.2. Przygotowanie Spółki do prywatyzacji

W dniu 12 czerwca 2009 r. Polskie Koleje Państwowe S.A. i PKP CARGO S.A. zawarły „Porozumienie nr 1 w sprawie zasad postępowania spółek Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie oraz PKP CARGO Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie w przedmiocie wyboru i zlecenia usług doradcy w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji spółki PKP CARGO Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie. Porozumienie podpisali: ze strony PKP S.A. - p. Andrzej Wach Prezes Zarządu i p. Maria Wasiak Członek Zarządu, a ze strony PKP CARGO S.A. – p. Wojciech Balczun Prezes Zarządu i p. Janusz Lach Członek Zarządu.

Przedmiotem „Porozumienia” było określenie zasad współpracy ww. stron w zakresie: wyboru oraz zlecania usług doradcy w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji spółki PKP; finansowania oraz wzajemnego rozliczania kosztów związanych z wyborem i działaniem doradcy; współpraca w trakcie realizacji przez doradcę prac zleconych przez PKP CARGO S.A. w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji tej Spółki oraz przez PKP S.A. w procesie prywatyzacji spółki PKP CARGO S.A.

W „Porozumieniu” określono: zakres prac doradcy w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji spółki, zasady postępowania stron przy wyborze doradcy51, zasady zawierania umów z doradcą, zasady finansowania i rozliczania kosztów związanych z wyborem doradcy oraz kosztów wykonania przez doradcę zleconych prac, zasady współpracy stron w trakcie realizacji zleconych prac, związanych z procesem restrukturyzacji i prywatyzacji.

51 Zgodnie z „Porozumieniem” wyboru doradcy miała dokonać PKP S.A. w postępowaniu przetargowym.


16

Ustalony w „Porozumieniu” zakres prac doradcy miał obejmować m.in.: przygotowanie diagnozy i rekomendację scenariuszy dalszego funkcjonowania PKP CARGO S.A.; przygotowanie planu restrukturyzacji tej Spółki oraz doradztwo na rzecz PKP S.A. w procesie prywatyzacji PKP CARGO S.A.

Koszty związane z wyborem doradcy oraz wykonaniem zleconych prac miały być pokrywane przez strony „Porozumienia” m.in. w następujący sposób: 1) koszty publikacji ogłoszenia o przetargu na wybór doradcy – „po połowie”; 2) koszty wykonania przez doradcę zamówionych usług w zakresie dot. przygotowania diagnozy i rekomendację scenariuszy dalszego funkcjonowania PKP CARGO S.A. oraz przygotowanie planu restrukturyzacji tej Spółki – przez PKP CARGO S.A. 3) koszty wykonania przez doradcę zamówionych usług w zakresie dot. doradztwa na rzecz PKP S.A. w procesie prywatyzacji PKP CARGO S.A.52 – przez PKP S.A.

Strony ustaliły, że umowa z doradcą dotycząca: - przygotowania diagnozy i rekomendacji scenariuszy dalszego funkcjonowania PKP CARGO S.A. oraz przygotowania planu restrukturyzacji tej Spółki, zostanie zawarta przez PKP CARGO S.A.; - doradztwa na rzecz PKP S.A. w procesie prywatyzacji PKP CARGO S.A., zostanie zawarta przez PKP S.A.

Koszty związane z wyborem doradcy i koszty usług finansowanych wspólnie przez strony „Porozumienia”, miały być pokrywane przez PKP CARGO S.A. na podstawie faktur wystawianych przez PKP S.A.


1. W dniu 17 marca 2010 r. Zarząd Spółki uchwałą nr 175/2010 dokonał odbioru dokumentu pt. „Raport w przedmiocie dalszego funkcjonowania Spółki PKP CARGO S.A.” wraz z modelem finansowym. Raport został przygotowany, przez wyłonionego przez PKP S.A. doradcę w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji spółki PKP CARGO S.A. - Konsorcjum „[…]”53.

W uchwale Zarząd wyraził zgodę na rozpoczęcie przez Konsorcjum prac nad przygotowaniem ”Planu rozwoju PKP CARGO S.A. na lata 2010 – 2015”.

2. Zarząd PKP CARGO S.A. rozwiązał jednocześnie dotychczasowy zespół ds. współpracy z doradcą w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji Spółki oraz upoważnił Prezesa Zarządu do powołania zespołu ds. przygotowania „Planu rozwoju PKP CARGO S.A. na lata 2010 – 2015”.

3. Prezes Zarządu decyzją nr 26 z dnia 24 marca 2010 r. 54 powołał wskazany zespół i ustalił jego zadania.

4. Prezes Zarządu decyzją nr 40 z dnia 11 maja 2010 r. powołał zespół do spraw współpracy z doradcą w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji Spółki.

5. Do dnia 21 maja 2010 r. doradca w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji Spółki opracował: • raport z diagnozy na temat dalszego funkcjonowania Spółki, który zawierał min.:

harmonogram przygotowania planu rozwoju Spółki na lata 2010 – 2015, analizę pozycji rynkowej Spółki, dane dotyczące optymalizacji potencjału przychodów i kosztów, projekt biznes planu;

52 Z wyłączeniem kosztów dot. zakresu prac doradcy, ustalonych w § 2 ust.1 pkt 3 lit. c, d, e, f „Porozumienia”, które miały zostać określone odrębnymi umowami zawartymi pomiędzy PKP CARGO S.A. i PKP S.A. 53 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. firm wchodzących w skład konsorcjum. w strategii. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 54 Ze zmianami wprowadzonymi decyzją nr 36 Prezesa Zarządu PKP CARGO S.A. z dnia 15 kwietnia 2010 r.

17

• projekt planu rozwoju PKP CARGO S.A. na lata 2010 – 2015.

6. W dniu 12 stycznia 2011 r. PKP CARGO S.A., w drodze realizacji postanowień przywołanego powyżej Porozumienia nr 1 z dnia 12 czerwca 2009 r., przekazała na rachunek bankowy PKP S.A. kwotę „[…]”55 zł, z tytułu usług doradczych, świadczonych w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji Spółki.

4. Uchwałą nr 157/2011 Zarząd Spółki w dniu 21 marca 2011 r. przyjął memorandum informacyjne wraz z harmonogramem sprzedaży akcji PKP CARGO S.A.56

5. Powyższe działania nie doprowadziły do sprzedaży akcji PKP CARGO S.A., na podstawie założeń przyjętych w ww. harmonogramie.


„[…]”57

15. W dniu 30 października 2013 r. akcje PKP CARGO S.A. zadebiutowały na Giełdzie Papierów Wartościowych.


W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości

3.2. Pozyskiwanie od PKP S.A. mienia niezbędnego do prowadzenia działalności

1.PKP S.A. opracowała i wdrożyła w 2010 r. „Procedurę związaną z wnoszeniem do spółek zależnych PKP S.A. nieruchomości”. W „Procedurze…” określono cztery etapy przeprowadzania akcji aportowej: (1) Opracowanie przez Spółki Grupy PKP wykazu nieruchomości niezbędnych do prowadzenia przez nie działalności wraz z określeniem oceny celowości ich aportowania (przez Zespół ds. oceny alokacji majątku trwałego) pod katem jego zasadności i przydatności dla poszczególnych spółek, (2) Skompletowanie przez PKP S.A. dokumentów związanych ze stanem prawnym nieruchomości oraz ustalenie zdolności aportowej nieruchomości, (3) Złożenie przez spółkę wniosku o podwyższenie kapitału zakładowego, (4) Podjęcie przez Zgromadzenie Wspólników/Walne Zgromadzenie spółki uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego i aportowanie nieruchomości.

2. We wrześniu 2009 r. PKP CARGO S.A. skierowała do Ministerstwa Infrastruktury pismo zawierające wykaz nieruchomości, które w ocenie Zarządu Spółki były niezbędne do prowadzenia działalności. Zestawienie obejmowało nieruchomości : „[…]”58.

55 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. wysokości wynagrodzenia wypłaconego z tytułu usług doradczych na podstawie ww. umowy. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 56 Memorandum i harmonogram zostały przygotowane przez Polskie Koleje Państwowe S.A. przy współpracy z „[…]”. Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. firm współpracujących przy przygotowaniu ww. memorandum. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 57 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. organizacji działań prywatyzacyjnych. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 58 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U.



18

3. W wyniku realizacji decyzji Prezesa Zarządu Dyrektora Generalnego PKP S.A. z kwietnia 2010 r. w sprawie składników majątku wchodzącego w skład placów i torów ogólnego użytku, do PKP CARGO S.A. nie została aportowana część wnioskowanych przez Spółkę nieruchomości, stanowiących infrastrukturę kolejową o charakterze ogólnodostępnym, którą miała zarządzać PKP PLK. S.A.

Nie została wniesiona część nieruchomości, uznanych jako zbędne dla działalności statutowej PKP CARGO S.A. Nieruchomości te zostały przeznaczone do likwidacji lub do zagospodarowanie w innej formie przez PKP S.A.

4. Większość nieruchomości wymienionych w ww. wykazie przekazanym do Ministra Infrastruktury nie miała zdolności aportowej, co spowodowane było niekompletnością dotyczącej ich dokumentacji (nieuregulowany stan prawny, brak podziałów geodezyjnych itp.). Stan ten spowodował, że w 2010 r. PKP S.A. wniosła do PKP CARGO S.A. „[…]”59. 5. W 2010 r. PKP CARGO S.A. przekazała do PKP S.A. wykaz zawierający 67 lokalizacji dotyczących nieruchomości, których aportowaniem była zainteresowana. Wykaz obejmował: „[…]”60. 6. W 2011 r. Spółka przejęła w formie aportu nieruchomości „[…]”61. 7. W 2012 r. Spółka wystąpiła do PKP S.A. ze skorygowanym wykazem nieruchomości, których przejęciem była zainteresowana, obejmującym 28 lokalizacji „[…]”62. 8. W 2013 r. Spółka przyjęła w formie aportów wniesionych przez PKP S.A. nieruchomości „[…]”63. 9. Łączna wartość majątku pozyskanego przez PKP Cargo S.A. w formie aportów wniesionych przez PKP S.A. wyniosła, w latach 2010-2011„[…]”64. 10. W wyniku weryfikacji przydatności majątku nieruchomego do prowadzenia działalności oraz dla optymalizacji kosztów dzierżawy i najmu, Spółka „[…]”65.

(dowód: akta kontroli str. 7-8; 1017; 1060-1122; 1585)

z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nieruchomości określonych, jako niezbędne do prowadzenia działalności przez spółkę. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 59 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. wnoszonych do spółki w drodze aportów nieruchomości. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 60 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nieruchomości określonych, jako niezbędne do prowadzenia działalności przez spółkę. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 61 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. wnoszonych do spółki w drodze aportów nieruchomości. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 62 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. nieruchomości określonych, jako niezbędne do prowadzenia działalności przez spółkę. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 63 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. wnoszonych do spółki w drodze aportów nieruchomości. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 64 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. wartości wnoszonych do spółki w drodze aportów nieruchomości. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 65 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. dzierżawionych lub wynajmowanych nieruchomości i opłat czynszowych. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy.

19


3.3. Zagospodarowanie majątku zbędnego

W ewidencji środków trwałych Spółki występują składniki majątku „[…]”66.


W okresie od 2010 r. do końca września 2013 r. wartość zbędnych zapasów materiałowych w wyniku sprzedaży, kasacji, zagospodarowania w innych zakładach PKP CARGO S.A. „[…]”67.


W 2010 r. PKP CARGO S.A. użytkowała ogólnodostępną infrastrukturę kolejową w 542 lokalizacjach na podstawie umowy z PKP S.A. nr D36-KN-3/01 z 2001 r. oraz na podstawie umowy nr KPN1-612/26/2004 z 2004 r. – infrastrukturę na stacji Małaszewicze. W 2012 r., w miejsce rozwiązanej umowy D36, podpisano trzy umowy dzierżawy „[…]”68.

(dowód: akta kontroli str. 7; 1060-1061; 1063-1081)

Sprawy związane z udostępnieniem posiadanej przez PKP CARGO S.A. infrastruktury kolejowej innym licencjonowanym przewoźnikom zostały uregulowane w przyjętym przez Zarząd Spółki w dniu 22 listopada 2007 r. Regulaminie Ramowym69.

W § 2 ust. 3 Regulaminu Ramowego70 ustalono m.in., że PKP CARGO S.A. umożliwi innym licencjonowanym przewoźnikom kolejowym, korzystanie za opłatą z tej infrastruktury, na wniosek złożony z 10-dniowym wyprzedzeniem, jeśli będzie to możliwe, ze względu na uwarunkowania techniczno-technologiczne i ruchowe pracy eksploatacyjnej.

Na podstawie Regulaminu Ramowego, każdy z 10 zakładów PKP CARGO S.A. wprowadził własny regulamin korzystania przez innych przewoźników z budynków i budowli Spółki służących do obsługi przewozu rzeczy. Opłaty za korzystanie z tych obiektów ustalane były przez poszczególne zakłady, w zależności od kosztów ponoszonych w celu jej utrzymania.

Opłata za wykorzystywanie przez innych przewoźników torów, będących w dyspozycji PKP CARGO S.A., ustalana była natomiast przez Biuro Analiz i Kontrolingu Centrali Spółki.

66 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. majątku i organizacji spółki. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 67 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. majątku i organizacji spółki. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 68 Na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782 ze zm.) i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) NIK wyłączyła jawność informacji w zakresie dot. majątku i organizacji spółki. Wyłączenia tego dokonano w interesie przedsiębiorcy. 69 Regulamin został znowelizowany w listopadzie 2009 r. 70 Po zmianie wprowadzonej w 2009 r.



20

Najniższa stawka opłaty, za godzinę korzystania z toru71 przez wagon lub lokomotywę innego przewoźnika, wzrosła z 2,40 zł, w 2010 r. do 2,90 zł w 2013 r. (tj. o 20,8%). Spółka skróciła przy tym czas, w którym przewoźnicy wykorzystujący tory, będące w dyspozycji PKP CARGO S.A., mogli ponosić opłaty naliczane według ww. najniższej stawki, który wynosił: w 2010 r. „do 24 godzin”, a w 2013 r. „do 12 godzin”.

Po przekroczeniu wskazanego limitu czasu, przewoźnicy zobowiązani byli uiszczać prawie dwukrotnie wyższe opłaty, za korzystanie z torów, będących w dyspozycji PKP CARGO S.A., naliczane: w 2010 r. – wg stawki wynoszącej 5,00 zł (za każdą godzinę wykorzystywania toru przez wagon/lokomotywę, po przekroczeniu 24 godzin), a w 2013 r. – wg stawki wynoszącej 5,80 zł (za każdą godzinę wykorzystywania toru przez wagon/lokomotywę, po przekroczeniu 12 godzin).

W przypadku korzystania przez przewoźnika z przyległego do toru placu lub ramy do wyładunku lub załadunku, Spółka przyjęła zasadę, że do opłaty stałej dolicza się dodatkową cenę za korzystanie z placu lub rampy zarządzanych przez PKP CARGO S.A. Cena wynikała z kalkulacji kosztów za jednostkę użytkowanej powierzchni i mogła się różnić w poszczególnych zakładach Spółki ze względu na parametry infrastruktury przyległej do toru.

W 2010 r. PKP CARGO S.A. udostępniła innym przewoźnikom posiadaną infrastrukturę kolejową, na podstawie 42 umów.

W 2011 r. na złożonych przez innych przewoźników 31 wniosków o udostępnienie infrastruktury kolejowej Spółki, 19 zostało rozpatrzonych pozytywnie. Na 12 wniosków, które zostały rozpatrzone negatywnie: w 2 przypadkach przyczynę odmowy Spółka uzasadniła złym stanem technicznym infrastruktury, a w 10 przypadkach – brakiem dalszego zainteresowania przewoźnika (rezygnacją klienta z podpisania umowy).

W 2012 r. na 29 wniosków przewoźników o udostępnienie infrastruktury kolejowej Spółki, 5 zostało rozpatrzonych negatywnie z uwagi na zły stan infrastruktury lub rezygnację klienta.

W pierwszym półroczu 2013 r. wpłynęło do Spółki 17 wniosków o udostępnienie infrastruktury kolejowej Spółki, z czego 15 zostało zrealizowanych w formie podpisanej umowy, a 2 rozpatrzone negatywnie z uwagi na zły stan infrastruktury lub rezygnację klienta.



Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność jednostki kontrolowanej w zbadanym obszarze.

IV. Uwagi i wnioski

Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli72, wnosi o:

71 Tj. stawka ustalona w przypadku wykorzystywania toru, maksymalnie do 12 godzin. 72 Dz. U. z 2012 r., poz.82 ze zm.


Ocena cząstkowa

Wnioski pokontrolne

21

1. Udzielanie przez PKP CARGO S.A. zamówień o charakterze sektorowym, w trybie ustalonym przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.

2. Wdrażanie wieloletnich planów działalności, po zatwierdzeniu przez uprawnione organy PKP CARGO S.A., w trybie zgodnym z postanowieniami Statutu Spółki.

3. Objęcie audytem i kontrolą wewnętrzną obszaru zadań związanych z realizacją rocznych i wieloletnich planów działalności PKP CARGO S.A.

4. Inicjowanie działań, prowadzących do zahamowania procesu dekapitalizacji, posiadanego przez PKP CARGO S.A. taboru kolejowego.

V. Pozostałe informacje i pouczenia

Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli.

Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Departamentu Infrastruktury Najwyższej Izby Kontroli.

Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, w terminie 21 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań.

W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego.

Warszawa, dnia 4 marca 2014 r.

Najwyższa Izba Kontroli Departament Infrastruktury

Dyrektor / - /Tomasz Emiljan

Tekst ostateczny wystąpienia pokontrolnego ujednolicony na podstawie Uchwały Zespołu Orzekającego Komisji Rozstrzygającej w Najwyższej Izbie Kontroli z dnia 14 lipca 2014 roku.

Prawo zgłoszenia zastrzeżeń

Obowiązek poinformowania NIK o sposobie

wykorzystania uwag i wykonania wniosków

PKP Cargo S.A. - nik.gov.plkin~p...PKP CARGO S.A., ul. Grójecka 17, 02 -021 Warszawa Kierownik...

Documents

Transcript of PKP Cargo S.A. - nik.gov.plkin~p...PKP CARGO S.A., ul. Grójecka 17, 02 -021 Warszawa Kierownik...