Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i …...kredytu i obniżenie wskaźnik DTI do...

Raport AMRON–SARFiNOgólnopolski raport o kredytach

mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości

3/2015III kwartał 2009 – III kwartał 2015

WYDANIE JUBILEUSZOWE

Raport nr

25data publikacji:

26 listopada 2015

nie tylko decyzji biznesowych, ale także decyzji co do zakupu nierucho-mości przez osoby indywidualne.”

Po sześciu latach z satysfakcją mogę stwierdzić, że Raport AMRON- -SARFiN stał się obowiązkową lekturą nie tylko dziennikarzy zajmują-cych się analizą rynku nieruchomości, bankowców aktywnych w tym obszarze czy współpracujących z bankami rzeczoznawców majątko-wych. Dziś po Raport AMRON-SARFiN systematycznie sięgają również parlamentarzyści oraz pracownicy wielu centralnych urzędów. Ale co sprawia największą satysfakcję, to liczba wejść na stronę www.amron.pl, gdzie z publikowanych Raportów korzystają ci, którzy mają zamiar sprzedać lub kupić mieszkanie.

Dlatego z okazji jubileuszu 25. edycji Raportu gratuluję twórcom i au-torom Raportu AMRON-SARFiN i dziękuję za wytrwałość i zaangażo-wanie, przekładające się na kolejne, coraz atrakcyjniejsze i ciekawsze edycje Raportu.

Pozdrawiam również wszystkich Czytelników i życzę interesującej lek-tury Raportu.

Krzysztof Pietraszkiewicz

Szanowni Państwo,

W dniu 27 listopada 2009 podczas konferencji prasowej w Związku Banków Polskich miałem przyjemność zaprezentować pierwszy „Ogólno-polski raport o kredytach mieszkaniowych i ce-nach transakcyjnych nieruchomości AMRON--SARFIN”. Celem naszym była z jednej strony promocja Systemów AMRON i SARFIN oraz udostępnienie uczestnikom rynku obrotu nieru-chomościami ciekawych i unikalnych informa-

cji o rynku nieruchomości mieszkaniowych oraz kredytów. Inicjatywa powstania Raportu została odebrana pozytywnie, o czym świadczyło duże zainteresowanie mediów. W okresie 27 listopada – 18 grudnia 2009 r. po publikacji Raportu AMRON-SARFiN w mediach ogólnopol-skich pojawiły się 34 publikacje nawiązujących do zagadnień związa-nych z Raportem.

Media cytowały wówczas moją zapowiedź: „Rozpoczynamy regularne monitorowanie i podawanie do publicznej wiadomości sytuacji na ryn-ku kredytowym i rynku nieruchomości. Wierzymy, że przyczyni się to do lepszej analizy sytuacji na rynku oraz będzie pomocne w podejmowaniu

List Prezesa Związku Banków Polskich Krzysztofa Pietraszkiewiczaz okazji jubileuszu Raportu AMRON-SARFiN

www.zbp.pl2 AMRON – www.amron.pl

Raport AMRON–SARFiN 3/2015 WERSJA ROZSZERZONA

Spis treści ❱ Raport w liczbach 6–7 ❱ Spis wykresów 8 ❱ Spis tabel 10 ❱ Wstęp – o Raporcie 11 ❱ Sytuacja na rynku kredytów mieszkaniowych 13 ❱ Liczba czynnych kredytów mieszkaniowych 13 ❱ Całkowity stan zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych 13 ❱ Liczba i wartość nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych 13 ❱ Waluta kredytu 15 ❱ Struktura jakości portfela kredytowego 16 ❱ Średnia wartość kredytu 17 ❱ Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu 19 ❱ Struktura wskaźnika LtV 21 ❱ Kredyty mieszkaniowe w największych miastach Polski 23 ❱ Okres kredytowania 26 ❱ Indeks Dostępności Mieszkaniowej M3 27 ❱ Średnie marże oraz oprocentowanie kredytów hipotecznych 28 ❱ Program „Mieszkanie dla Młodych” 30 ❱ Sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych 33 ❱ Średnie ceny transakcyjne mieszkań 35 ❱ Udział poszczególnych kategorii wielkościowych mieszkań w wolumenie obrotu w Warszawie 38 ❱ Komentarz do Raportu 41 ❱ Systemy AMRON i SARFiN 42 ❱ System Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami 42 ❱ System Analiz Rynku Finansowania Nieruchomości 43

www.zbp.pl 3AMRON – www.amron.pl




uruchomienie Programu „Rodzina

na Swoim”

01.01.2007

zwiększenie limitu cenowego w Programie „Rodzina na Swoim”

(współczynnik zwiększony do 1,3)

15.08.2007polskie banki zaostrzają

kryteria udzielania kredy-tów hipotecznych

09.10.2008

wejście w życie cześci zapisów Reko-mendacji T - wymóg badania zdolności kredytowej, obowiązek przedstawienia klientowi ryzyk, wymówg wniesienia

przez klienta wkładu włąsnego lub wykupienia dodatkowego ubezpieczenia w przypadku kredytów w obcej walucie

23.08.2010

wejście w życie cześci zapisów Rekomenda-

cji T - ograniczenie całkowitego obciąże-

nia dochodów gospodarstwa

domowego z tytułu obsługi

zadłużenia do 50% miesięcznego docho-

du netto (65% dla kredytobior-

ców osiągających ponadprzeciętne

dochody)

23.12.2010 wejście w życie części zapisów Rekomen-dacji S IV - kredyty denominowane

w walutach obcych dostępne jedynie dla osób uzyskujących wynagrodzenie w danej walucie, 35-letni maksymalny okres spłaty kredytu, zdolnośc kredytowa liczona dla maksymalnie 30-letniego okresu spłaty

(wcześniej 25 lat), zniesienia restrykcyjnych limitów wskaźnika DTI

07.01.2014

wejście w życie zapisów Rekomendacji S III - wymóg przyjmowania do kalkulacji zdolności kredytowej maksymalnie 25-letniego okresu spłaty

kredytu i obniżenie wskaźnik DTI do maksymalnej wartości 42%

01.01.2012

ogłoszenie upadłości Amber Gold

20.09.2012

zakończenie Programu „Rodzina

na Swoim”

31.12.2012

uruchomienie Programu „Mieszka-

nie dla Młodych”

01.01.2014 wprowadzenie minimalnego poziomu wkładu własnego na poziomie 5% wartości nieruchomości zgodnie z zapisami Rekomednacji S

01.01.2014

wprowadzenie minimalne-gopoziomu wkładu

własnego na poziomie 10% wartości nieruchomości

zgodnie z zapisami Rekomednacji S

01.01.2015

wydanie przez KNF Rekomendacji S III

25.01.2011nowelizacja Rekomen-dacji J (w życie weszła

2013-10-01)

11.09.2012

rekordowo niskie stopy oricentowe NBP - stopa referencyjna

3,25%

17.03.2013

wydanie przez KNF Rekomendacji S IV

18.06.2013

kolejny skok kursu CHF - 3,9562

11.08.2011

podwyższenie stawki podatku VAT o 1 %

(23 i 8%)

01.01.2011

wejście w życie zapisów ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu

mieszkalnego lub domu jednoro-

dzinnego

29.04.2012

uwolnienie kursu franka szwajcarskie-

go, po kilku dniach kolejny rekord kursu

CHF - 4,3223

15.01.2015

nowelizacja Programu „Mieszka-nie dla Młodych”, podwyższenie

dofinansowania oraz rozszerzenie zakresu na rynek wtórny

01.09.2015

przyjęcie ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi

(Program „Mieszkanie dla Młodych”)

27.09.2013

zróżnicowanie dla rynku pierwotnego i wtórnego oraz znaczne zmniejszenie

limitów cenowych w Programie „Rodzina na Swoim”

31.08.2011 przyjęcie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (tzw. „ustawa dewelo-

perska”)

16.09.2011

zwiększenie limitu cenowego w Programie

„Rodzina na Swoim” (współczynnik 1,3 zwiększony do 1,4)

02.01.2009

bankructwo Banku Lehman Brothers

15.09.2008

pierwszy skok kursu CHF - 3,3167

28.02.2009maksymalny okres

spłaty kredytu, zdolno-śc kredytowa liczona

dla maksymalnie 30-letniego okresu

spłaty (wcześniej 25 lat), zniesienia restryk-

cyjnych limitów wskaźnika DTI

01.07.2014

NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA NA PRZESTRZENI LAT 2006 – 2015

wydanie przez KNF Rekomendacji T

23.02.2010

przyjęcie ustawy z dnia 8 września 2006

roku o finansowym wsparciu rodzin

w nabywaniu własnego mieszkania (Proagram „Rodzina na Swoim”)

08.10.2006

2006 2007 2008

2012

2014

2015

2009201020

11

2013



uruchomienie Programu „Rodzina

na Swoim”

01.01.2007

zwiększenie limitu cenowego w Programie „Rodzina na Swoim”

(współczynnik zwiększony do 1,3)

15.08.2007polskie banki zaostrzają

kryteria udzielania kredy-tów hipotecznych

09.10.2008

wejście w życie cześci zapisów Reko-mendacji T - wymóg badania zdolności kredytowej, obowiązek przedstawienia klientowi ryzyk, wymówg wniesienia

przez klienta wkładu włąsnego lub wykupienia dodatkowego ubezpieczenia w przypadku kredytów w obcej walucie

23.08.2010

wejście w życie cześci zapisów Rekomenda-

cji T - ograniczenie całkowitego obciąże-

nia dochodów gospodarstwa

domowego z tytułu obsługi

zadłużenia do 50% miesięcznego docho-

du netto (65% dla kredytobior-

ców osiągających ponadprzeciętne

dochody)

23.12.2010 wejście w życie części zapisów Rekomen-dacji S IV - kredyty denominowane

w walutach obcych dostępne jedynie dla osób uzyskujących wynagrodzenie w danej walucie, 35-letni maksymalny okres spłaty kredytu, zdolnośc kredytowa liczona dla maksymalnie 30-letniego okresu spłaty

(wcześniej 25 lat), zniesienia restrykcyjnych limitów wskaźnika DTI

07.01.2014

wejście w życie zapisów Rekomendacji S III - wymóg przyjmowania do kalkulacji zdolności kredytowej maksymalnie 25-letniego okresu spłaty

kredytu i obniżenie wskaźnik DTI do maksymalnej wartości 42%

01.01.2012

ogłoszenie upadłości Amber Gold

20.09.2012

zakończenie Programu „Rodzina

na Swoim”

31.12.2012

uruchomienie Programu „Mieszka-

nie dla Młodych”

01.01.2014 wprowadzenie minimalnego poziomu wkładu własnego na poziomie 5% wartości nieruchomości zgodnie z zapisami Rekomednacji S

01.01.2014

wprowadzenie minimalne-gopoziomu wkładu

własnego na poziomie 10% wartości nieruchomości

zgodnie z zapisami Rekomednacji S

01.01.2015

wydanie przez KNF Rekomendacji S III

25.01.2011nowelizacja Rekomen-dacji J (w życie weszła

2013-10-01)

11.09.2012

rekordowo niskie stopy oricentowe NBP - stopa referencyjna

3,25%

17.03.2013

wydanie przez KNF Rekomendacji S IV

18.06.2013

kolejny skok kursu CHF - 3,9562

11.08.2011

podwyższenie stawki podatku VAT o 1 %

(23 i 8%)

01.01.2011

wejście w życie zapisów ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu

mieszkalnego lub domu jednoro-

dzinnego

29.04.2012

uwolnienie kursu franka szwajcarskie-

go, po kilku dniach kolejny rekord kursu

CHF - 4,3223

15.01.2015

nowelizacja Programu „Mieszka-nie dla Młodych”, podwyższenie

dofinansowania oraz rozszerzenie zakresu na rynek wtórny

01.09.2015

przyjęcie ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi

(Program „Mieszkanie dla Młodych”)

27.09.2013

zróżnicowanie dla rynku pierwotnego i wtórnego oraz znaczne zmniejszenie

limitów cenowych w Programie „Rodzina na Swoim”

31.08.2011 przyjęcie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (tzw. „ustawa dewelo-

perska”)

16.09.2011

zwiększenie limitu cenowego w Programie

„Rodzina na Swoim” (współczynnik 1,3 zwiększony do 1,4)

02.01.2009

bankructwo Banku Lehman Brothers

15.09.2008

pierwszy skok kursu CHF - 3,3167

28.02.2009maksymalny okres

spłaty kredytu, zdolno-śc kredytowa liczona

dla maksymalnie 30-letniego okresu

spłaty (wcześniej 25 lat), zniesienia restryk-

cyjnych limitów wskaźnika DTI

01.07.2014

NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA NA PRZESTRZENI LAT 2006 – 2015

wydanie przez KNF Rekomendacji T

23.02.2010

przyjęcie ustawy z dnia 8 września 2006

roku o finansowym wsparciu rodzin

w nabywaniu własnego mieszkania (Proagram „Rodzina na Swoim”)

08.10.2006

2006 2007 2008

2012

2014

2015

20092010

2011

2013

Raport w liczbach

III kw. 2009 III kw. 2015zmiana

III kw. 2015 /III kw. 2009

209,458 mld zł 370,630 mld zł ogólna kwota zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych 76,95% ì

1,356 mln 1,965 mln liczba czynnych umów kredytowych 44,92% ì

52 884 43 945 liczba umów zawartych 16,90% î

10,945 mld zł 9,704 mld zł wartość umów zawartych 11,34% î

202 448 zł 212 132 zł średnia wartość udzielonego kredytu ogółem 4.78% ì

116,23 pkt. 183,97 pkt. wartość Indeksu Dostępności Mieszkaniowej M3 67,74 pkt. ì

25,55% 49,60% udział nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych z LtV powyżej 80% 24,05 pkt. proc. ì

76,94% 98,45% wartościowy udział nowo udzielonych kredytów w PLN 21,51 pkt. proc. ì

11,45% 1,01% wartościowy udział nowo udzielonych kredytów w EUR 10,44 pkt. proc. î

489 605 zł 412 671 zł całkowita średnia cena transakcyjna mieszkania w Warszawie 15,71% î

7 656 zł 7 463 zł średnia cena transakcyjna za metr kwadratowy mieszkania w Warszawie 2,48% î



Raport w liczbach

III kw. 2015zmiana

III kw. 2015 /II kw. 2015

370,630 mld zł ogólna kwota zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych 0,91% î

1,965 mln liczba czynnych umów kredytowych 1,02% ì

43 945 liczba umów zawartych 5,50% î

9,704 mld zł wartość umów zawartych 3,52% î

212 132 zł średnia wartość udzielonego kredytu ogółem 0,97% ì

183,97 pkt. wartość Indeksu Dostępności Mieszkaniowej M3 1,55 pkt. ì

49,60% udział nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych z LtV powyżej 80% 2,15 pkt. proc. ì

98,45% wartościowy udział nowo udzielonych kredytów w PLN 0,30 pkt. proc. î

1,01% wartościowy udział nowo udzielonych kredytów w EUR 0,17 pkt. proc. ì

412 671 zł całkowita średnia cena transakcyjna mieszkania w Warszawie 1,43% ì

7 463 zł średnia cena transakcyjna za metr kwadratowy mieszkania w Warszawie 1,49% ì



Spis wykresów ❱ Wykres 1. Liczba czynnych umów o kredyt mieszkaniowy w okresie 2009 – III kw. 2015 r. 13 ❱ Wykres 2. Całkowity stan zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych (w mld zł)

w okresie 2009 – III kw. 2015 r. 13 ❱ Wykres 3. Liczba nowo podpisanych umów o kredyt w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 15 ❱ Wykres 4. Wartość nowo podpisanych umów o kredyt w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. (mld zł) 15 ❱ Wykres 5. Struktura walutowa wartości nowo udzielonych kredytów

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 15 ❱ Wykres 6. Udział kredytów zagrożonych w portfelu kredytów mieszkaniowych

w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r. 16 ❱ Wykres 7. Średnia wartość udzielonego kredytu ogółem i w podziale na waluty

w okresie 2009 r. – III kw. 2015 r. 18 ❱ Wykres 8. Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 19 ❱ Wykres 9. Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu

– porównanie wyników III kwartału 2014 r. i III kwartału 2015 r. 20 ❱ Wykres 10. Struktura wskaźnika LtV dla nowo udzielonych kredytów

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 22 ❱ Wykres 11. Wartość nowo udzielonych kredytów w największych miastach

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 24 ❱ Wykres 12. Struktura nowo udzielonych kredytów ze względu na okres kredytowania

w okresie I kw. 2010 r. – III kw. 2015 r. 26 ❱ Wykres 13. Indeks Dostępności Mieszkaniowej M3 w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 28 ❱ Wykres 14. Średnia marża kredytu hipotecznego w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 29 ❱ Wykres 15. Średnie oprocentowanie kredytu hipotecznego w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 29 ❱ Wykres 16. Liczba i kwota wniosków zaakceptowanych przez banki

w okresie I kw. 2014 r. – III kw. 2015 r. – Program „Mieszkanie dla Młodych” 31



❱ Wykres 17. Porównanie średnich cen transakcyjnych mieszkań i limitów cen w Programie „Mieszkanie dla Młodych” w wybranych miastach Polski w okresie I kw. 2014 r. – III kw. 2015 r. 31

❱ Wykres 18. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych do użytkowania w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 33

❱ Wykres 19. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych do użytkowania przez deweloperów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 34

❱ Wykres 20. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych do użytkowania przez deweloperów w okresie I – III kw. 2014 i I – III kw. 2015 35

❱ Wykres 21. Średnie ceny transakcyjne metra kwadratowego mieszkania w wybranych miastach w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 36

❱ Wykres 22. Całkowite średnie ceny transakcyjne mieszkania w wybranych miastach w III kw. 2015 r. 38 ❱ Wykres 23. Przeciętny metraż mieszkania w badanych miastach w III kw. 2015 r. (m2) 38 ❱ Wykres 24. Udział poszczególnych kategorii wielkościowych mieszkań w wolumenie obrotu w Warszawie

w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r. 40



Spis tabel ❱ Tabela 1. Wartość i liczba nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 14 ❱ Tabela 2. Struktura walutowa wartości nowo udzielonych kredytów

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 16 ❱ Tabela 3. Udział kredytów zagrożonych w portfelu kredytów mieszkaniowych

w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r. 17 ❱ Tabela 4. Średnia wartość udzielonego kredytu ogółem i w podziale na waluty

w okresie 2009 r. – III kw. 2015 r. 18 ❱ Tabela 5. Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 21 ❱ Tabela 6. Struktura wskaźnika LtV dla nowo udzielonych kredytów

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 23 ❱ Tabela 7. Wartość nowo udzielonych kredytów w największych miastach

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 25 ❱ Tabela 8. Struktura nowo udzielonych kredytów w okresie I kw. 2010 r. – III kw. 2015 r.

w podziale na okres kredytowania 27 ❱ Tabela 9. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych

do użytkowania przez deweloperów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 35 ❱ Tabela 10. Średnie ceny transakcyjne metra kwadratowego mieszkania w wybranych miastach

w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. 37 ❱ Tabela 11. Udział poszczególnych kategorii wielkościowych mieszkań w wolumenie obrotu

w Warszawie w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r. 39



Wstęp – o Raporcie– dr Jacek Furga, Przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Związku Banków Polskich i Prezes Zarządu Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o.

Szanowni Państwo,

z okazji Jubileuszu – bo właśnie otrzymaliście Państwo do ręki 25 edycję Raportu AMRON--SARFiN – pragnę bardzo gorąco podziękować wszystkim Czytelnikom i Odbiorcom naszego Ra-portu. Zarówno tym, którzy są z nami od samego początku, jak również tym, którzy do tego grona dołączyli później. To dzięki Wam, dzięki zgłasza-nym przez Was opiniom i uwagom, kwartalna

publikacja Raportu AMRON-SARFiN weszła na stałe do kalendarza wszystkich aktywnych uczestników, obserwatorów i analityków rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce. Gwarancją wysokiej wiary-godności i atrakcyjności naszego Raportu jest systematyczny rozwój za-sobów danych gromadzonych w obu bazach danych Związku Banków Polskich. Zasoby bazy danych AMRON z poziomu 740 tys. rekordów na koniec roku 2009 wzrosły ponad 3-krotnie i przekroczyły poziom 2,35 mln rekordów (stan na 31 października 2015 r.).

Od sześciu lat dostarczamy Państwu co kwartał aktualne informacje o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomo-ści. W okresie analizowanym w kolejnych edycjach Raportu AMRON- SARFiN, tzn. od III kwartału 2009 roku, banki udzieliły 1 247 322 kredyty hipoteczne o łącznej wartości 261 mld złotych. Jednak liczba czynnych kredytów wzrosła jedynie o 600 tys. sztuk, a wartość portfela kredytów hipotecznych o 166 mld złotych. W tym samym okresie wydano w Pol-sce pozwolenia na budowę 1 046 285 mieszkań, z których 893 358 odda-no do użytkowania.

Oprocentowanie kredytu hipotecznego spadło z poziomu 7% do 3,5%, a nominalne średnie ceny transakcyjne mieszkań spadły od 2,48% (190 zł mniej za 1 m2) w Warszawie do 8,83% w Gdańsku (spadek o 512 zł).

Wydawałoby się, że wobec tak sprzyjających warunków akcja kredyto-wa powinna ulec zdecydowanemu wzrostowi. Takie też wrażenie moż-na było odnieść po wynikach akcji kredytowej w II kwartale 2015 roku. Analizując w poprzednim raporcie niespodziewany, niespotykany od kilku kwartałów wzrost akcji kredytowej uprzedzałem, by jeszcze nie obwieszczać zmiany utrzymującego się od kilku lat spadkowego trendu. Wyniki akcji kredytowej w III kwartale 2015 roku okazały się niższe od tych sprzed 3 miesięcy o 3,52% jeśli chodzi o wartość nowo udzielonych kredytów oraz o 5,50%, gdy porównamy liczbę nowo udzielonych kredy-tów. Banki udzieliły 43 945 kredytów mieszkaniowych na łączną kwotę 9,704 mld zł. Wyniki ostatnich dwóch kwartałów sprawić jednak mogą, że rzeczywiście rezultat roku 2015 może być nawet nieznacznie lepszy niż w roku 2014. Przynajmniej pod względem wartości udzielonych kre-dytów, która może zbliżyć się do poziomu 38 mld złotych. Nie uda się natomiast pokonać bariery 180 tys. nowych kredytów.

Trudno oczekiwać dynamicznego wzrostu akcji kredytowej w roku 2016. Brak programów oszczędnościowych stwarzających szansę na systematyczne gromadzenie wkładu własnego – w przyszłym roku już na poziomie 15% – skutkuje preferowaniem przez banki rodzin bardziej zamożnych, a te w zasadzie zaspokoiły swoje potrzeby mieszkaniowe w latach poprzednich. Obecnie ci najbardziej zamożni nabywają drugie mieszkanie z myślą o najmie. W analizowanym okresie 6 lat udział miesz-kańców Warszawy w nowej akcji kredytowej wzrósł z 28,9% w III kwar-



tale 2009 roku do ponad 37,1% w II kwartale bieżącego roku, osiągając maksymalny w historii naszych notowań poziom. Analiza portfela nowo udzielonych kredytów pod względem wysokości wskaźnika LtV i okre-su spłaty potwierdza dostosowanie się banków do wymogów Rekomen-dacji S.

Optymizm nie opuszcza natomiast deweloperów. III kwartał bieżącego roku to kolejny okres wzrostów na rynku nieruchomości mieszkanio-wych, zarówno w sektorze budownictwa deweloperskiego, jak i indywi-dualnego. W porównaniu do poprzedniego kwartału, najbardziej (o 16%) wzrosła liczba mieszkań oddanych do użytkowania, która wyniosła 37 529. W okresie od lipca do września 2015 roku wydano pozwolenia na budowę 51 673 mieszkań, czyli o 3% więcej niż w ubiegłym kwartale. Jedynie w przypadku liczby rozpoczętych budów zanotowano niewielki spadek – w badanym kwartale liczba ta zmniejszyła się o 2% i wyniosła 47 749 mieszkań.

Taka aktywność deweloperów skutkuje stabilnością cen transakcyj-nych we wszystkich obserwowanych lokalizacjach. Co prawda w bada-nym kwartale jedynie w dwóch spośród ośmiu monitorowanych przez Centrum AMRON ośrodków miejskich zarejestrowano nieznaczny spa-dek średniej ceny transakcyjnej 1m2 powierzchni użytkowej mieszkania w odniesieniu do poprzedniego kwartału – w aglomeracji katowickiej o 24 zł/m2 oraz w Łodzi o 12 zł/m2. W pozostałych miastach doszło jednak do niewielkich wzrostów – największy zanotowano w Warszawie, gdzie średnia jednostkowa cena mieszkania wyniosła 7 463 zł, czyli o 109 zł więcej niż w II kwartale 2015 roku. W odniesieniu do III kwartału 2014 roku jedynie w Gdańsku doszło do spadku średniej ceny transakcyjnej (o 154 zł/m2). W aglomeracji katowickiej przeciętna cena lokali miesz-kalnych pozostała na poziomie sprzed roku, natomiast w pozostałych lokalizacjach średnie ceny transakcyjne 1 m2 powierzchni użytkowej

mieszkania wzrosły, najbardziej w Warszawie i Wrocławiu, odpowiednio o 201 zł/m2 i 185 zł/m2.

Na dostępność kredytów bankowych, w tym również hipotecznych, oraz na skalę akcji kredytowania budownictwa mieszkaniowego w roku przyszłym decydujący wpływ będą miały ustawy uchwalane przez nowo wybrany Parlament oraz decyzje podejmowane przez nowy rząd. Pierwsze posiedzenie Sejmu nowej kadencji udowodniło, że Sejm w no-wym składzie jest w stanie w ciągu jednego dnia przeprowadzić wszyst-kie trzy czytania projektu ustawy. Gdyby w takim tempie przyjąć usta-wę o kasach oszczędnościowo-budowlanych, to jeszcze w 2016 roku mogliby pojawić się pierwsi oszczędzający. Analiza porównawcza roz-woju kas oszczędnościowo-budowlanych w Czechach, na Słowacji i na Węgrzech uzasadnia szacunek atrakcyjności oszczędzania w kasach w Polsce na poziomie co najmniej 500 tys. nowych umów. Oznaczałoby to, że po 3 latach od uruchomienia kas liczba oszczędzających na cele mieszkaniowe przewyższyłaby obecną liczbę kredytobiorców hipotecz-nych, wynoszącą 1 965 tys.

Uczestnicy i Goście rozpoczynającego się w dniu dzisiejszym XII Kon-gresu Finansowania Nieruchomości Mieszkaniowych będą mieli okazję współuczestnictwa w formułowaniu ostatecznego kształtu Rekomen-dacji Mieszkaniowych Związku Banków Polskich na kolejne lata, które przekazane zostaną nowemu Ministrowi Infrastruktury.

Zapraszam Państwa do lektury Raportu. dr Jacek Furga

*Centrum AMRON jest jednostką powołaną do zarządzania Systemem Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami, działającą w strukturze organizacyjnej Centrum Prawa Banko-wego i Informacji Sp. z o.o.



Sytuacja na rynku kredytów mieszkaniowych

Liczba czynnych kredytów mieszkaniowych

W okresie od roku 2009 do III kwartału 2015 roku liczba czynnych umów o mieszkaniowy kredyt hipoteczny wzrosła o niemal 600 tys. sztuk, jed-nak banki w tym samym czasie udzieliły ok. 1 300 tys. nowych kredy-tów, co oznacza, że znaczna część kredytów została spłacona.

Liczba czynnych umów kredytowych wzrosła w III kwartale 2015 roku o 1,02% i wyniosła na koniec badanego okresu 1 965 131 umów, czyli o 19 844 sztuk więcej w porównaniu do poprzedniego kwartału.

Wykres 1. Liczba czynnych umów o kredyt mieszkaniowy w okresie 2009 – III kw. 2015 r.

2014 I–III kw.2015

20132012201120102009

1 374 0991 448 828

1 630 6941 731 593

1 819 7961 965 1311 896 779

Źródło: ZBP – SARFiN

Całkowity stan zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych

Po trzecim kwartale 2015 roku całkowity stan zadłużenia z tytułu kre-dytów hipotecznych był niższy o 0,91% od notowanego na koniec II kwartału bieżącego roku. Główną przyczyną tego spadku, pomimo przyrostu w tym okresie liczby czynnych kredytów o wartości przekra-czającej 4,2 mld zł, były wahania kursu franka szwajcarskiego, co przy

znaczącym udziale w portfelu kredytów denominowanych w tej walu-cie spowodowało spadek poziomu zadłużenia gospodarstw domowych. Na koniec III kwartału 2015 roku łączna wartość długu z tytułu kredy-tów mieszkaniowych wyniosła 370,630 mld zł – w ujęciu nominalnym mniej o 3,409 mld zł wobec wyniku na koniec poprzedniego kwartału.

Poniższy wykres przedstawia zmianę stanu zadłużenia gospodarstw do-mowych z tytułu zaciągniętych kredytów mieszkaniowych (w mld zł) od 2009 roku.

Wykres 2. Całkowity stan zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych (w mld zł) w okresie 2009 – III kw. 2015 r.

I–III kw.2015

2014 20132012201120102009

370,630350,354

214,892

263,642

313,704 316,331330,792

Źródło: ZBP – SARFiN, NBP

Liczba i wartość nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych

Rozpoczęta już w 2012 roku seria obniżek stóp procentowych, które aktualnie osiągnęły rekordowo niskie wartości, spowodowała znaczny spadek oprocentowania kredytów i jednocześnie poprawiła zdolność kredytową Polaków. Mimo to akcja kredytowa w Polsce spada syste-matycznie już od 2011 roku. Ani uruchomienie nowego rządowego



Tabela 1. Wartość i liczba nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

Okreswartość

w mld PLN

zmiana / poprzedni

kwartał liczba

zmiana / poprzedni

kwartał

III kw. 2009 10,945 16,73% ì 52 884 16,03% ì

IV kw. 2009 10,804 1,29% î 52 791 0,18% î

I kw. 2010 9,809 9,21% î 48 319 8,47% î

II kw. 2010 13,523 37,86% ì 63 972 32,40% ì

III kw. 2010 13,091 3,20% î 61 150 4,41% î

IV kw. 2010 12,237 6,52% î 56 920 6,92% î

I kw. 2011 12,252 0,12% ì 57 578 1,16% ì

II kw. 2011 13,395 9,33% ì 62 197 8,02% ì

III kw. 2011 12,774 4,64% î 59 571 4,22% î

IV kw. 2011 10,789 15,54% î 51 813 13,02% î

I kw. 2012 10,200 5,46% î 48 723 5,96% î

II kw. 2012 10,044 1,53% î 49 620 1,84% ì

III kw. 2012 10,021 0,23% î 50 691 2,16% ì

IV kw. 2012 8,843 11,76% î 47 523 6,25% î

I kw. 2013 8,017 9,34% î 41 599 12,46% î

II kw. 2013 9,160 14,25% ì 44 079 5,96% ì

III kw. 2013 9,531 4,05% ì 45 773 3,84% ì

IV kw. 2013 9,767 2,48% ì 45 414 0,78% î

I kw. 2014 8,854 9,35% î 41 942 7,65% î

II kw. 2014 9,577 8,17% ì 45 499 8,48% ì

III kw. 2014 9,232 3,61% î 43 653 4,06% î

IV kw. 2014 9,161 0,77% î 42 993 1,51% î

I kw. 2015 8,978 1,99% î 42 169 1,92% î

II kw. 2015 10,058 12,03% ì 46 504 10,28% ì

III kw. 2015 9,704 3,52% î 43 945 5,50% î


programu wspierania budownictwa mieszkaniowego „Mieszkanie dla Młodych”, ani nawet perspektywy podwyższania w kolejnych latach poziomu wymaganego wkładu własnego począwszy od 1 stycznia 2014 roku nie zmobilizowały Polaków do wzmożonej aktywności w za-kresie kredytów hipotecznych. Co prawda w II kwartale 2015 roku na-stąpił niespotykany od kilku kwartałów wzrost akcji kredytowej, jednak kolejny kwartał – pomimo znacznego wzrostu zainteresowania Progra-mem „Mieszkanie dla Młodych” wynikającego z poszerzenia jego za-kresu o rynek wtórny – przyniósł ponowny spadek zarówno liczby, jak i wartości nowych umów kredytowych. W III kwartale 2015 roku war-tość nowo udzielonych kredytów w porównaniu do poprzedniego kwar-tału była niższa o 3,52% i wyniosła 9,704 mld zł. W badanym okresie banki zawarły 43 945 umów z tytułu kredytów mieszkaniowych, czyli o 5,50% mniej niż w poprzednim kwartale.

W porównaniu do III kwartału 2014 roku, wartość nowo podpisanych umów kredytowych wzrosła o 5,11%, natomiast ich liczba o 0,67%, co pozwala stwierdzić, że również w tym przypadku wzrost był wynikiem zmian kursu wymiany franka szwajcarskiego do złotówki. W okresie od stycznia do września 2015 roku banki podpisały 132 618 umów o łącznej wartości 28,740 mld zł, w tym samym okresie 2014 roku wartość nowo udzielonych kredytów była nieco niższa i wynosiła 27,663 mld zł, a ich liczba była równa 131 094 szt. Dlatego można sądzić, że wyniki całego roku 2015 będą nieco lepsze niż w roku poprzednim.



Wykres 3. Liczba nowo podpisanych umów o kredyt w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

0

10 000

20 000

30 000

40 000

50 000

60 000

70 000

52 8

84

52 7

91

48 3

19

63 9

72

61 1

50

56 9

20

57 5

78

62 1

97

59 5

71

51 8

13

48 7

23

49 6

20

50 6

91

47 5

23

41 5

99

44 0

79

45 7

73

45 4

14

41 9

42

45 4

99

43 6

53

42 9

93

42 1

69

46 5

04

43 9

45

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.


Wykres 4. Wartość nowo podpisanych umów o kredyt w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r. (mld zł)

0

2

4

6

8

10

12

14

10,9

45

10,8

04

9,80

9

13,5

23

13,0

91

12,2

37

12,2

52

13,3

95

12,7

74

10,7

89

10,2

10,0

44

10,0

21

8,84

3

8,01

7

9,16

9,53

1

9,76

7

8,85

4

9,57

7

9,23

2

9,16

1

8,97

8

10,0

58

9,70

4

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.


Waluta kredytu

Spowolnienie gospodarcze, niepewna sytuacja rynkowa oraz zaostrzenie polityki kredytowej ban-ków spowodowały, że już w II kwartale 2012 roku w strukturze nowych kredytów udział rodzimej wa-luty przekroczył 90%, aby w kolejnych kwartałach ustabilizować się na poziomie 98-99%. Od tego czasu w strukturze walutowej nowo udzielanych kredytów zauważalne są jedynie niewielkie zmiany, zwłaszcza po 1 lipca 2014 roku, kiedy kredyty denominowane w walutach obcych stały się dostępne jedynie dla osób uzyskujących wynagrodzenie w danej walucie.

W III kwartale 2015 roku nowo udzielone kredyty w złotych stanowiły 98,45% wartości portfela, co oznacza niewielki spadek ich udziału – 0,30 p.p. w po-równaniu do poprzedniego kwartału. W badanym okresie zanotowano minimalne wzrosty udziału kredy-tów denominowanych w poszczególnych walutach, tj.

udział kredytów w euro wzrósł o 0,17 p.p., udział kredytów udzielonych we franku szwajcar-skim wzrósł zaledwie o 0,01 p.p., natomiast udział kredytów w pozostałych walutach obcych – o 0,51 p.p. Nowe umowy kredytowe na kredyty denominowane w obcych walutach w III kwar-tale 2015 roku stanowiły 1,55% wszystkich nowo udzielonych kredytów w ujęciu wartościowym.

Wykres 5. Struktura walutowa wartości nowo udzielonych kredytów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

Inne

EUR

CHF

PLN

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.



kiedy szwajcarski bank centralny zdecydował o uwolnieniu kursu fran-ka wobec euro. Natomiast jakość kredytów złotówkowych od połowy 2013 roku systematycznie się poprawia.

W III kwartale 2015 roku udział kredytów zagrożonych w portfelu kre-dytów mieszkaniowych zarówno ogółem, jak i w poszczególnych wa-lutach, spadł. Kredyty zagrożone ogółem stanowiły 3,31% wszystkich udzielonych kredytów mieszkaniowych i w porównaniu do poprzedniego kwartału ich udział spadł o 0,07 p.p. Kredyty zagrożone w złotych na ko-niec września stanowiły 3,42% struktury, co oznacza spadek o 0,05 p.p. w ujęciu kwartalnym oraz o 0,25 p.p. w ujęciu rocznym. Liczba kredytów zagrożonych we frankach szwajcarskich nieznacznie spadła (o 0,07 p.p.) w porównaniu do II kwartału 2015 roku – ich udział wyniósł 3,54%. Nato-miast w skali roku oznacza to wzrost o 0,59 p.p. Podobną tendencję od-notowano w przypadków kredytów denominowanych w innych obcych walutach – udział niespłacanych wierzytelności wyniósł 1,44%, co ozna-cza spadek o 0,08 p.p. w porównaniu do II kwartału 2015 roku i wzrost o 0,19 p.p. w odniesieniu do analogicznego okresu ubiegłego roku.

Wykres 6. Udział kredytów zagrożonych w portfelu kredytów mieszkaniowych w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r.

kredyty zagrożone w CHF kredyty zagrożone ogółemkredyty zagrożone w PLNkredyty zagrożone w pozostałych walutach

0,0%

0,5%

1,0%

1,5%

2,0%

2,5%

3,0%

3,5%

4,0%

4,5%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.

Źródło: NBP

Tabela 2. Struktura walutowa wartości nowo udzielonych kredytów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

okres PLN CHF EUR InneIII kw. 2009 76,94% 11,34% 11,45% 0,27%IV kw. 2009 77,44% 8,11% 14,02% 0,43%

I kw. 2010 77,23% 4,28% 18,35% 0,15%II kw. 2010 71,90% 4,40% 23,60% 0,12%

III kw. 2010 72,81% 5,38% 21,76% 0,06%IV kw. 2010 76,55% 6,06% 17,33% 0,06%

I kw. 2011 80,55% 6,12% 13,20% 0,12%II kw. 2011 78,36% 7,49% 14,10% 0,05%

III kw. 2011 78,36% 9,75% 11,79% 0,10%IV kw. 2011 77,04% 5,67% 17,17% 0,12%

I kw. 2012 84,20% 1,06% 14,65% 0,08%II kw. 2012 94,61% 0,12% 5,19% 0,08%

III kw. 2012 97,37% 0,17% 2,42% 0,04%IV kw. 2012 98,70% 0,02% 1,25% 0,04%

I kw. 2013 98,83% 0,01% 1,11% 0,06%II kw. 2013 99,05% 0,01% 0,89% 0,05%

III kw. 2013 99,35% 0,00% 0,61% 0,04%IV kw. 2013 99,07% 0,01% 0,91% 0,02%

I kw. 2014 99,48% 0,00% 0,51% 0,01%II kw. 2014 99,69% 0,00% 0,28% 0,03%

III kw. 2014 99,13% 0,01% 0,67% 0,19%IV kw. 2014 98,81% 0,02% 0,81% 0,36%

I kw. 2015 97,88% 0,08% 1,49% 0,55%II kw. 2015 98,75% 0,02% 0,84% 0,39%

III kw. 2015 98,45% 0,03% 1,01% 0,51%


Struktura jakości portfela kredytowegoW okresie od III kwartału 2009 roku aż do II kwartału 2015 roku systema-tycznie spadała jakość kredytów zagrożonych ogółem oraz denomino-wanych we franku szwajcarskim – gwałtowny wzrost udziału niespłaca-nych wierzytelności w tej walucie zanotowano w I kwartale 2015 roku,



Tabela 3. Udział kredytów zagrożonych w portfelu kredytów mieszkaniowych w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r.

Okreskredyty

zagrożone ogółem

kredyty zagrożone

w PLN

kredyty zagrożone

w CHF

kredyty zagrożone

w pozostałych walutach

III kw. 2009 1,35% 2,09% 0,94% 1,88%

IV kw. 2009 1,48% 2,27% 1,04% 1,26%

I kw. 2010 1,50% 2,36% 1,01% 0,96%

II kw. 2010 1,59% 2,53% 1,13% 0,80%

III kw. 2010 1,79% 2,78% 1,29% 0,70%

IV kw. 2010 1,85% 2,85% 1,34% 0,76%

I kw. 2011 2,00% 3,04% 1,46% 0,74%

II kw. 2011 2,07% 3,11% 1,53% 0,77%

III kw. 2011 2,22% 3,28% 1,78% 0,62%

IV kw. 2011 2,35% 3,52% 1,82% 0,63%

I kw. 2012 2,51% 3,70% 1,95% 0,63%

II kw. 2012 2,61% 3,91% 1,95% 0,63%

III kw. 2012 2,67% 3,88% 1,98% 0,69%

IV kw. 2012 2,80% 4,03% 2,05% 0,72%

I kw. 2013 2,92% 4,17% 2,12% 0,76%

II kw. 2013 2,95% 4,17% 2,15% 0,77%

III kw. 2013 2,95% 4,04% 2,20% 0,84%

IV kw. 2013 3,15% 3,97% 2,62% 1,02%

I kw. 2014 3,11% 3,80% 2,70% 1,06%

II kw. 2014 3,16% 3,70% 2,89% 1,17%

III kw. 2014 3,19% 3,67% 2,95% 1,25%

IV kw. 2014 3,10% 3,41% 3,06% 1,36%

I kw. 2015 3,36% 3,51% 3,53% 1,52%

II kw. 2015 3,38% 3,47% 3,61% 1,53%

III kw. 2015 3,31% 3,42% 3,54% 1,44%

Źródło: NBP

Średnia wartość kredytu

Od początku analizowanego okresu aż do przełomu 2013 i 2014 śred-nia wartość kredytu mieszkaniowego denominowanego w obcych wa-lutach systematycznie rosła. Natomiast w ciągu ostatnich kilku kwar-tałów maleje średnia wartość tego rodzaju kredytów mieszkaniowych – niewielkie odstępstwa od tej reguły są spowodowane zmianami kurso-wymi. W przypadku kredytów złotówkowych utrzymuje się rosnąca ten-dencja średniej wartości kredytów, aczkolwiek skala zmian jest w tym przypadku na zupełnie innym poziomie niż przy kredytach w innych walutach.

W badanym kwartale zanotowano niewielkie wzrosty zarówno w przy-padku średniej wartości kredytów w polskiej, jak i w obcej walucie, od-powiednio o 0,95% i 0,94%. Przeciętna wartość kredytu hipotecznego udzielonego w złotówkach wzrosła nominalnie o 1 986 zł w porównaniu do II kwartału 2015 roku i wyniosła 211 342 zł. Natomiast przeciętny kredyt denominowany wzrósł o 2 694 zł, tym samym osiągając wartość 288 624 zł. Średnia wartość nowo udzielonego kredytu ogółem również nieznacznie wzrosła i wyniosła 212 132 zł.

W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku wzrosła przeciętna wartość kredytu ogółem (o 7 811 zł, czyli 3,82%) oraz kredytu udzielonego w złotych (o 7 944 zł, czyli 3,91%). Natomiast średnia wartość kredytu denominowanego w obcej walucie spadła aż o 35,15%.



Wykres 7. Średnia wartość udzielonego kredytu ogółem i w podziale na waluty w okresie 2009 r. – III kw. 2015 r.

średnia wartość kredytu w PLN

średnia wartość udzielonego kredytu ogółem

0

100 000

200 000

300 000

400 000

500 000

600 000

700 000

średnia wartość kredytu denominowanego w walutach obcych

202

448

205

954

208

482

209

348

202

718

199

746

183

159

189

027

200

501

201

658

209

093

206

018

206

136

204

321

209

734

210

997

210

086

212

132

310

061

331

787

352

384

361

417

406

512

420

253

500

669

471

439

537

163

521

416

627

904

500

349

653

086

445

069

446

990

355

386

285

930

288

624

185

460

179

651

186

553

187

865

189

865

190

145

181

550

188

080

199

790

201

136

208

424

205

564

205

692

203

398

206

882

207

870

209

356

211

342

2009 2010 2011

2012 2013 2014 2015

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

Ikw.

IIkw.

III kw.


Tabela 4. Średnia wartość udzielonego kredytu ogółem i w podziale na waluty w okresie 2009 r. – III kw. 2015 r.

Okresśrednia wartość

udzielonego kredytu ogółem

średnia wartość kredytu

denominowanego w walutach obcych


2009 202 448 310 061 185 460

2010 205 954 331 787 179 651

2011 208 482 352 384 186 553

I kw. 2012 209 348 361 417 187 865

II kw. 2012 202 718 406 512 189 865

III kw. 2012 199 746 420 253 190 145

IV kw. 2012 183 159 500 669 181 550

I kw. 2013 189 027 471 439 188 080

II kw. 2013 200 501 537 163 199 790

Okresśrednia wartość

udzielonego kredytu ogółem

średnia wartość kredytu

denominowanego w walutach obcych


III kw. 2013 201 658 521 416 201 136

IV kw. 2013 209 093 627 904 208 424

I kw. 2014 206 018 500 349 205 564

II kw. 2014 206 136 653 086 205 692

III kw. 2014 204 321 445 069 203 398

IV kw. 2014 209 734 446 990 206 882

I kw. 2015 210 997 355 386 207 870

II kw. 2015 210 086 285 930 209 356

III kw. 2015 212 132 288 624 211 342




Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu

Mimo, że od 25 kwartałów niezmiennie najpopularniejsze są kredyty mieszkaniowe o wartości od 100 do 200 tys. zł, to jednak w strukturze nowo udzielanych kredytów ze względu na ich wartość nastąpiła zna-cząca zmiana. W ciągu ostatnich sześciu lat, udział najniższych kredy-tów o wysokości do 100 tys. zł spadł niemal o 7 p.p. na rzecz zobowiązań zaciąganych na wyższe kwoty, tj. o wartości od 100 do 400 tys. zł.

W ujęciu rocznym (III kw. 2015/III kw. 2014) spadł udział kredytów o naj-niższej wartości, tj. z przedziału do 100 tys. zł oraz od 100 do 200 tys. zł, odpowiednio o 1,36 p.p. i 0,93 p.p. Wzrosła natomiast popularność kre-dytów ze wszystkich kategorii wartości pomiędzy 200 tys. zł a 1 mln zł –

W III kwartale 2015 roku banki udzieliły mniej kredytów mieszkanio-wych o wartości z przedziału od 100 do 200 tys. zł, ich udział w wolume-nie nowych kredytów hipotecznych spadł w porównaniu do II kwartału 2015 roku o 2,07 p.p. i osiągnął poziom 34,28%. Udział kredytów o war-tości z przedziału 200 – 300 tys. zł oraz powyżej 1 mln zł nie uległ zmianie i wyniósł odpowiednio 23,03% i 0,55%. Natomiast w pozostałych kate-goriach wartości kredytów zanotowano niewielkie wzrosty, największy (o 1,08 p.p.) w przypadku kredytów z przedziału od 300 do 400 tys. zł, których udział w ogólnej strukturze wyniósł 12,89%.

najbardziej, bo o 0,95 p.p., wzrosła liczba kredytów na kwotę od 200 do 300 tys. zł. Udział umów o kredyt hipoteczny na kwotę powyżej 1 mln zł pozostał na poziomie z analogicznego okresu ubiegłego roku.

Wykres 8. Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

40%

35%powyżej 1 mln zł

od 500 tys. do 1 mln zł

od 400 do 500 tys. zł




do 100 tys. zł

IIIkw.2015

IIkw.2015

Ikw.2015

IVkw.2014

IIIkw.2014

IIkw.2014

Ikw.2014

IVkw.2013

IIIkw.2013

IIkw.2013

Ikw.2013

IVkw.2012

IIIkw.2012

IIkw.2012

Ikw.2012

IVkw.2011

IIIkw.2011

IIkw.2011

Ikw.2011

IVkw.2010

IIIkw.2010

IIkw.2010

Ikw.2010

IVkw.2009

IIIkw.2009




Wykres 9. Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu – porównanie wyników III kwartału 2014 r. i III kwartału 2015 r.

powyżej 1 mln zł






do 100 tys. zł

III kw. 2015III kw. 2014

19,95

35,22

22,08

12,23

5,20 4,75

0,570%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

18,59

34,28

23,03

12,89

5,64 5,02

0,55




Tabela 5. Struktura nowo udzielonych kredytów według wysokości kredytu w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

do 100 tys. zł






po-wyżej

1 mln zł

III kw. 2009 25,21% 32,22% 18,21% 10,80% 5,31% 6,72% 1,52%

IV kw. 2009 29,20% 33,15% 15,75% 9,50% 4,55% 6,47% 1,37%

I kw. 2010 28,20% 31,00% 16,90% 10,50% 5,40% 6,70% 1,40%

II kw. 2010 27,01% 31,00% 18,09% 11,34% 5,34% 6,23% 1,00%

III kw. 2010 25,72% 30,81% 18,65% 11,68% 5,41% 6,65% 1,07%

IV kw. 2010 24,90% 31,87% 18,79% 11,60% 5,66% 6,07% 1,11%

I kw. 2011 23,03% 31,26% 21,00% 12,11% 5,68% 5,82% 1,09%

II kw. 2011 22,92% 30,26% 21,68% 12,13% 6,06% 6,04% 0,91%

III kw. 2011 23,44% 31,36% 20,21% 12,21% 5,89% 6,06% 0,82%

IV kw. 2011 23,96% 32,26% 20,25% 11,83% 5,38% 5,58% 0,74%

I kw. 2012 22,14% 31,51% 21,65% 12,19% 5,85% 5,93% 0,73%

II kw. 2012 24,70% 31,74% 20,42% 11,21% 5,32% 5,79% 0,82%

III kw. 2012 25,54% 32,53% 20,35% 10,75% 4,97% 5,23% 0,63%

IV kw. 2012 27,22% 34,80% 20,55% 9,43% 4,01% 3,60% 0,39%

I kw. 2013 25,65% 34,07% 22,27% 9,84% 3,94% 3,72% 0,50%

II kw. 2013 24,92% 33,15% 19,44% 11,31% 5,35% 5,32% 0,52%

III kw. 2013 23,52% 32,74% 20,44% 11,89% 5,44% 5,44% 0,53%

IV kw. 2013 21,19% 32,46% 20,75% 12,90% 6,26% 5,80% 0,64%

I kw. 2014 18,38% 33,53% 22,11% 13,51% 6,00% 5,88% 0,59%

II kw. 2014 21,70% 34,29% 21,65% 11,47% 5,39% 4,95% 0,55%

III kw. 2014 19,95% 35,22% 22,08% 12,23% 5,20% 4,75% 0,57%

IV kw. 2014 18,11% 35,60% 23,56% 12,36% 5,27% 4,64% 0,46%

I kw. 2015 17,80% 36,47% 24,04% 11,86% 4,93% 4,46% 0,44%

II kw. 2015 18,29% 36,35% 23,00% 11,81% 5,14% 4,89% 0,52%

III kw. 2015 18,59% 34,28% 23,03% 12,89% 5,64% 5,02% 0,55%


Struktura wskaźnika LtV

Już w 2009 roku udział kredytów o wartości LtV powyżej 80% wzrastał, przy jednoczesnym spadku udziału kredytów o poziomie LtV od 50% do 80%. Wyraźne odwrócenie dotychczasowego długoterminowego trendu na rynku kredytów hipotecznych nastąpiło w II kwartale 2011 roku, kie-dy udział kredytów mieszkaniowych o wskaźniku LtV od 50% do 80% w portfelu nowych kredytów osiągnął minimum, a maksymalny udział miały kredyty o poziomie LtV powyżej 80%. Wtedy właśnie banki za-ostrzyły politykę kredytową, a Rada Polityki Pieniężnej czterokrotnie w ciągu roku podniosła stopy procentowe, co skutecznie studziło chęć potencjalnych nabywców mieszkań do zaciągania kredytów hipotecz-nych. W IV kwartale 2013 roku aż 61,29% nowych kredytów zostało udzielonych klientom, których wkład własny wyniósł mniej niż 20% war-tości mieszkania.

W III kwartale 2015 roku zanotowano niewielki wzrost (o 2,15 p.p.) udzia-łu kredytów z segmentu o wskaźniku LtV powyżej 80% w wolumenie no-wych kredytów mieszkaniowych w porównaniu do poprzedniego kwar-tału – kiedy ich udział spadł i wyniósł 49,60%. Na popularności zyskały również kredyty o wartości LtV do 30% – o 2,72 p.p. Spadł natomiast udział kredytów mieszkaniowych o LtV pomiędzy 30% a 50% oraz pomię-dzy 50% a 80%, odpowiednio o 1,39 p.p. i 3,48 p.p.

W ujęciu rocznym najbardziej wzrósł udział kredytów o wskaźniku LtV do 30% – o 4,66 p.p. Częściej udzielano również kredytów z wkładem własnym poniżej 20%, w III kwartale 2015 roku zanotowano wzrost udziału tego segmentu o 2,47 p.p. Spadła natomiast popularność kre-dytów hipotecznych o LtV pomiędzy 30% a 50% i 50% a 80% – udział tych kredytów zmalał odpowiednio o 2,39 i 4,74 p.p. w porównaniu do III kwartału 2014 roku



Wykres 10. Struktura wskaźnika LtV dla nowo udzielonych kredytów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

0%5%

10%15%20%25%30%35%40%45%50%55%60%65%70%

pow. 80%

od 50 do 80%

od 30 do 50%

od 0 do 30%

7,

73

15,7

450

,98

25

,55

7,

74

17,3

5

44,3

1

30,6

0

17,5

643

,29

6,

83

32,3

26,

7215

,42

36,8

9 40,9

75,

7712

,62

33,0

348

,58

4,70

11,7

532

,52

51,0

34,

7710

,38

30,3

554

,51

4,41

10,1

830

,08

55,3

34,

9010

,68

32,1

952

,23

4,82

11,1

234

,39

49,6

74,

5112

,57

32,2

850

,64

4,42

11,3

134

,98

49,2

95,

0312

,07

35,6

547

,24

4,58

10,1

233

,23

52,0

74,

359,

9935

,01

50,6

64,

2811

,45

37,3

046

,96

3,90

9,07

34,0

652

,97

3,29

7,41

28,0

161

,29

3,36

8,96

31,0

156

,67

3,86

10,4

238

,13

47,5

93,

659,

1740

,05

47,1

34,

078,

7538

,28

48,9

04,

438,

2537

,70

49,6

25,

598,

1738

,79

47,4

48,

316,

7835

,31

49,6

0

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.




Tabela 6. Struktura wskaźnika LtV dla nowo udzielonych kredytów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

od 0 – 30% od 30 do 50% od 50 do 80% pow. 80%

III kw. 2009 7,73% 15,74% 50,98% 25,55%

IV kw. 2009 7,74% 17,35% 44,31% 30,60%

I kw. 2010 6,83% 17,56% 43,29% 32,32%

II kw. 2010 6,72% 15,42% 36,89% 40,97%

III kw. 2010 5,77% 12,62% 33,03% 48,58%

IV kw. 2010 4,70% 11,75% 32,52% 51,03%

I kw. 2011 4,77% 10,38% 30,35% 54,51%

II kw. 2011 4,41% 10,18% 30,08% 55,33%

III kw. 2011 4,90% 10,68% 32,19% 52,23%

IV kw. 2011 4,82% 11,12% 34,39% 49,67%

I kw. 2012 4,51% 12,57% 32,28% 50,64%

II kw. 2012 4,42% 11,31% 34,98% 49,29%

III kw. 2012 5,03% 12,07% 35,65% 47,24%

IV kw. 2012 4,58% 10,12% 33,23% 52,07%

I kw. 2013 4,35% 9,99% 35,01% 50,66%

II kw. 2013 4,28% 11,45% 37,30% 46,96%

III kw. 2013 3,90% 9,07% 34,06% 52,97%

IV kw. 2013 3,29% 7,41% 28,01% 61,29%

I kw. 2014 3,36% 8,96% 31,01% 56,67%

II kw. 2014 3,86% 10,42% 38,13% 47,59%

III kw. 2014 3,65% 9,17% 40,05% 47,13%

IV kw. 2014 4,07% 8,75% 38,28% 48,90%

I kw. 2015 4,43% 8,25% 37,70% 49,62%

II kw. 2015 5,59% 8,17% 38,79% 47,44%

III kw. 2015 8,31% 6,78% 35,31% 49,60%


Kredyty mieszkaniowe w największych miastach Polski

Pierwszy raz od kilku kwartałów spadł udział największych polskich ośrodków miejskich w ogólnej strukturze nowo udzielonych kredytów pod względem wartości – w III kwartale 2015 roku spadek wyniósł 1,90 p.p., czyli do poziomu 67,90%. Spośród dziewięciu aglomeracji naj-bardziej zmniejszył się udział Warszawy, bo o 1,54 p.p., a także aglome-racji katowickiej – o 1,40 p.p. Natomiast wzrósł nieznacznie wolumen kredytów udzielonych w Krakowie (o 0,38 p.p.), Wrocławiu (o 0,75 p.p.) i Trójmieście (o 0,19 p.p.).

Jednak w porównaniu do III kwartału 2014 roku nie widać jeszcze ten-dencji z ostatniego kwartału. Wzrósł udział stolicy (o 7,98 p.p.) oraz Wrocławia (o 1,26 p.p.). Spadł natomiast udział pozostałych aglomeracji oraz mniejszych miast (o 4,64 p.p.).



Wykres 11. Wartość nowo udzielonych kredytów w największych miastach w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%Wrocław

Łódź

Kraków

Warszawa

Trójmiasto

Poznań

Białystok

Szczecin

aglomeracja katowicka

pozostałe miasta2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.




Tabela 7. Wartość nowo udzielonych kredytów w największych miastach w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

pozostałe

miastaaglomeracja katowicka

Szczecin Białystok Poznań Trójmiasto Warszawa Kraków Łódź Wrocław

III kw. 2009 26,80% 6,40% 3,90% 0,60% 6,40% 7,50% 28,90% 7,10% 4,30% 8,10%

IV kw. 2009 27,20% 7,10% 4,10% 0,90% 5,80% 6,90% 29,70% 6,60% 4,00% 7,70%

I kw. 2010 26,15% 13,56% 4,14% 1,32% 6,31% 6,84% 23,34% 7,30% 4,15% 6,88%

II kw. 2010 20,31% 10,19% 3,44% 0,96% 6,77% 8,81% 31,91% 5,93% 3,77% 7,90%

III kw. 2010 23,48% 10,00% 3,10% 1,02% 6,06% 8,48% 30,90% 5,74% 3,63% 7,59%

IV kw. 2010 28,36% 9,49% 3,32% 1,35% 5,78% 7,85% 27,57% 6,28% 3,31% 6,68%

I kw. 2011 29,27% 9,42% 3,14% 1,17% 6,06% 7,88% 26,73% 6,18% 3,23% 6,92%

II kw. 2011 30,57% 9,37% 3,72% 1,28% 6,00% 7,79% 24,71% 6,17% 3,48% 6,90%

III kw. 2011 31,25% 9,26% 3,11% 1,06% 6,32% 7,19% 25,37% 6,58% 3,04% 6,81%

IV kw. 2011 35,83% 9,40% 2,92% 0,96% 5,29% 6,97% 23,58% 5,77% 3,01% 6,29%

I kw. 2012 31,47% 9,78% 3,00% 1,00% 5,87% 6,79% 26,01% 6,16% 3,23% 6,69%

II kw. 2012 34,95% 9,78% 3,02% 0,74% 5,13% 6,97% 23,42% 6,03% 3,24% 6,73%

III kw. 2012 34,10% 10,24% 3,09% 0,99% 5,63% 6,41% 22,59% 6,48% 3,30% 7,19%

IV kw. 2012 35,65% 9,30% 2,81% 1,02% 5,32% 7,49% 22,84% 5,46% 2,99% 7,11%

I kw. 2013 32,66% 9,73% 3,00% 1,08% 5,14% 6,75% 25,00% 6,49% 3,00% 7,15%

II kw. 2013 34,20% 9,69% 3,03% 1,04% 4,21% 6,51% 26,46% 6,34% 2,72% 5,80%

III kw. 2013 36,64% 8,72% 2,83% 1,08% 4,81% 6,05% 24,79% 6,55% 2,65% 5,89%

IV kw. 2013 36,57% 8,08% 3,25% 1,06% 4,82% 6,75% 23,94% 6,44% 2,63% 6,46%

I kw. 2014 37,08% 8,74% 2,76% 1,08% 4,55% 6,11% 24,94% 6,55% 2,31% 5,89%

II kw. 2014 37,94% 8,52% 2,72% 0,98% 5,05% 6,01% 25,02% 5,99% 2,33% 5,43%

III kw. 2014 36,74% 8,70% 2,68% 1,01% 4,49% 5,99% 27,56% 5,91% 2,16% 4,76%

IV kw. 2014 35,06% 8,36% 2,61% 0,94% 4,75% 5,93% 29,57% 5,42% 2,27% 5,09%

I kw. 2015 31,89% 8,09% 2,36% 0,89% 4,07% 5,08% 35,05% 5,20% 2,09% 5,28%

II kw. 2015 30,20% 8,60% 2,06% 0,71% 4,31% 4,81% 37,08% 5,00% 1,96% 5,27%

III kw. 2015 32,10% 7,20% 2,14% 0,66% 4,38% 5,00% 35,54% 5,38% 1,58% 6,02%




Okres kredytowania

W III kwartale 2015 roku spadła popularność kredytów udzielonych na okres powyżej 25 lat. Spadek ten w znaczącej części wynikał z wymo-gów Rekomendacji S, która dopuszcza udzielanie kredytów na okres dłuższy niż 25 lat tylko w przypadku, gdy kredytobiorca posiada zdol-ność kredytową do spłaty tego kredytu właśnie w okresie 25 lat. Mimo, że udział kredytów o okresie zapadalności od 25 do 35 lat nadal jest bar-dzo wysoki (62,98%), to spada (w badanym kwartale o 0,54 p.p. w od-

niesieniu do poprzedniego kwartału) drugi kwartał z rzędu na rzecz kre-dytów mieszkaniowych udzielonych na okres do 15 lat oraz od 15 do 25 lat – wzrost udziału odpowiednio o 0,27 i 0,46 p.p.

Jednak w porównaniu do III kwartału 2014 roku zanotowano wzrost udziału kredytów o okresie kredytowania od 25 do 35 lat o 1,30 p.p. Natomiast w pozostałych segmentach zanotowano spadki – najwięk-szy, bo o 0,86 p.p., w przypadku kredytów o okresie zapadalności do 15 lat.

Wykres 12. Struktura nowo udzielonych kredytów ze względu na okres kredytowania w okresie I kw. 2010 r. – III kw. 2015 r.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%powyżej 35 lat

od 25 do 35 lat

od 15 do 25 lat

od 0 do 15 lat

2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.




Indeks Dostępności Mieszkaniowej M3

Prezentowany w Raporcie AMRON-SARFiN syntetyczny miernik dostęp-ności mieszkań w Polsce – Indeks Dostępności Mieszkaniowej (IDM) M3 pokazuje kwartalne zmiany w dostępności mieszkania dla przykłado-wej rodziny składającej się z dwóch pracujących osób i dziecka starszego.

Wpływ na niewielki wzrost dostępu do mieszkania takiej przykładowej rodziny w III kwartale 2015 roku miały:

●● utrzymujący się nieznaczny wzrost cen nieruchomości w miastach objętych monitoringiem w celu obliczenia IDM M3 (8 największych miast) – wzrost o 1,52% w stosunku do II kwartału 2015 roku;

●● lekki wzrost oprocentowania kredytów udzielonych w III kwartale – według NBP wzrost ten wyniósł 0,09 p.p. (wzrost o 8 punktów ba-zowych) – realne oprocentowanie kredytów udzielonych w III kwar-tale 2015 roku wyniosło 4,61% (w poprzednim kwartale 4,53%);

●● lekki wzrost średnich dochodów rodziny, tj. o 1,05% w III kwartale 2015 roku;

●● poziom kosztów utrzymania, które dla indeksu wyrażone są jako mini-mum socjalne na poziomie poprzedniego kwartału (liczone wskaźni-kiem inflacji kwartał/kwartał z uwagi na przesunięcie w czasie ogło-szenia wartości minimum socjalnego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych dla kolejnego kwartału) obniżył się o stopę inflacji (0,27%).

Wszystkie te czynniki spowodowały, iż dochód rozporządzalny dla IDM3 (stanowiący albo różnicę pomiędzy dochodem dla rodziny i wysokością raty kredytowej, lub wartością minimum socjalnego – brana jest do wyli-czenia Indeksu Dostępności Mieszkaniowej kwota niższa) zwiększył się o 2,43%, co spowodowało wzrost indeksu o 1,55 punktów w III kwar-tale 2015 roku (poziom indeksu w II kwartale bieżącego roku wyniósł 182,42 punkty).

Tabela 8. Struktura nowo udzielonych kredytów w okresie I kw. 2010 r. – III kw. 2015 r. w podziale na okres kredytowania

od 0

do 15 latod 15

do 25 latod 25

do 35 latpowyżej

35 lat

I kw. 2010 20,00% 24,44% 52,30% 3,26%

II kw. 2010 12,51% 23,37% 57,34% 6,78%

III kw. 2010 11,62% 21,71% 57,57% 9,11%

IV kw. 2010 11,67% 21,55% 59,30% 7,49%

I kw. 2011 10,29% 20,50% 60,22% 8,99%

II kw. 2011 10,73% 20,26% 60,50% 8,51%

III kw. 2011 10,69% 20,08% 60,36% 8,86%

IV kw. 2011 10,93% 20,59% 60,03% 8,45%

I kw. 2012 9,26% 21,73% 62,07% 6,95%

II kw. 2012 10,94% 24,96% 62,29% 1,81%

III kw. 2012 10,76% 24,39% 63,33% 1,51%

IV kw. 2012 11,64% 25,67% 61,42% 1,27%

I kw. 2013 11,17% 26,24% 61,62% 0,97%

II kw. 2013 12,46% 26,78% 59,31% 1,46%

III kw. 2013 12,07% 25,04% 60,79% 2,10%

IV kw. 2013 10,74% 23,30% 63,75% 2,21%

I kw. 2014 11,75% 23,80% 62,24% 2,21%

II kw. 2014 11,90% 25,79% 61,20% 1,11%

III kw. 2014 11,61% 25,66% 61,68% 1,05%

IV kw. 2014 10,48% 24,93% 63,52% 1,07%

I kw. 2015 9,67% 24,36% 65,03% 0,94%

II kw. 2015 10,48% 24,93% 63,52% 1,07%

III kw. 2015 10,75% 25,39% 62,98% 0,89%




Wykres 13. Indeks Dostępności Mieszkaniowej M3 w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

5060708090

100110120130140150160170180

IDM Indeks linia odcięcia = 100bieżący poziom Indeksu

116,23

106,47122,24

158,65167,21

183,97

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

200190

IV

kw.

I

kw.

127,14

II

kw.

III

kw.

Źródło: ZBP

nej utrzymała stopy procentowe na rekordowo niskim poziomie – sto-pa referencyjna NBP wynosi 1,50%, a WIBOR 3M wzrósł nieznacznie w III kwartale 2015 roku do poziomu 1,72% wobec 1,68% w II kwartale. Pociągnęło to za sobą niewielki wzrost oprocentowania kredytów hipo-tecznych, które przeciętnie w III kwartale 20115 roku wyniosło 3,48%, zatem więcej o 0,02 p.p. w porównaniu II kwartału 2015 roku.

Na koniec badanego okresu średnia marża wyniosła 1,72%, natomiast przeciętne oprocentowanie – 3,44%.

Średnie marże oraz oprocentowanie kredytów hipotecznych

W III kwartale 2009 roku średnia marża kredytowa wyniosła 2,80%, na-tomiast oprocentowanie kredytów hipotecznych 7,06%. W ciągu ostat-nich 25 kwartałów obie te wartości znacząco spadły, osiągając aktual-nie bardzo niski poziom.

W III kwartale 2015 roku przeciętna marża kredytu hipotecznego (w wy-sokości 300 tys. zł, przy poziomie LtV 75%, udzielonego na okres 25 lat) wyniosła 1,75%, co oznacza minimalny – bo zaledwie o 0,01 p.p. – spadek w stosunku do poprzedniego kwartału. Rada Polityki Pienięż-



Wykres 14. Średnia marża kredytu hipotecznego w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

0,00%

0,50%

1,00%

1,50%

2,00%

2,50%

3,00% 2,8

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IVkw.

III kw.

1,84

1,3

1,55 1,49

1,811,75

Źródło: Opracowanie Centrum AMRON na podstawie ofert banków

Wykres 15. Średnie oprocentowanie kredytu hipotecznego w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

2,5%

3,0%

3,5%

4,0%

4,5%

5,0%

5,5%

6,0%

6,5%

7,0%

7,5%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IVkw.

III kw.

7,06

6,03

6,65

4,134,47

3,48

5,66

Źródło: Opracowanie Centrum AMRON na podstawie ofert banków



Program „Mieszkanie dla Młodych”

Wrzesień był pierwszym miesiącem funkcjonowania Programu „Miesz-kanie dla Młodych” zgodnie z nowymi zasadami. Najważniejsze zmia-ny to:

●● podwyższenie dopłat – aktualnie dofinansowanie wkładu własnego wynosi odpowiednio:●● 10% wartości odtworzeniowej mieszkania dla singli i rodzin bez-

dzietnych,●● 15% wartości odtworzeniowej dla rodzin wychowujących jedno

dziecko, ●● 20% dla rodzin z dwójką dzieci,●● 30% dla rodzin z przynajmniej trójką dzieci; ponadto w przypad-

ku rodzin wielodzietnych zniesiono ograniczenie wieku kredyto-biorcy i wymóg „pierwszego mieszkania” oraz zwiększono limit powierzchni użytkowej, będącej podstawą do naliczenia dopłaty, z 50 m2 do 65 m2;

●● dopuszczenie zakupu mieszkania lub domu z rynku wtórnego (mak-symalna cena 1m2 powierzchni użytkowej mieszkania w tym przypad-ku została określona na 90% średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1m2 obowiązującego w danej gminie).

Nowelizacja ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszka-nia przez młodych ludzi zaowocowała najlepszymi wynikami Programu w całej historii jego działania. Tylko we wrześniu 2015 roku zaakcepto-wano aż 3 744 wnioski o dofinansowanie wkładu własnego (w sierpniu było ich 1 787), na kwotę prawie 94 mln zł. 43% wszystkich wniosków dotyczyło lokali mieszkalnych z rynku wtórnego.

W III kwartale 2015 roku w ramach Programu „Mieszkanie dla Młodych” za pośrednictwem banków kredytujących do Banku Gospodarstwa Krajowego złożono 6 533 wnioski o dopłatę, czyli o 37,8% więcej niż w II kwartale bieżącego roku oraz aż dwa razy więcej w porównaniu do najsłabszego dotychczas III kwartału roku 2014. Złożone wnioski opiewały na łączną kwotę dofinansowania w wysokości 158,78 mln zł – 42,6% więcej niż w poprzednim kwartale i aż 114,6% więcej w porów-naniu do analogicznego okresu ubiegłego roku.

Łącznie od 1 stycznia 2014 roku banki zaakceptowały 31 727 wniosków na kwotę dofinansowania 742,24 mln zł. 27,92% tej kwoty wypłacono z puli przewidzianej na dopłaty w 2014 roku, 54,45% to środki z kwoty przeznaczonej na 2015 rok, 16,06% – na 2016 rok, z puli na rok 2017 – 1,55%, oraz 0,02% ze środków na rok 2018.

Znaczny wzrost popularności Programu spowodował, że wysokość zgłaszanego zapotrzebowania na dofinansowanie wkładu własnego w 2015 roku osiągnęła poziom 404 mln zł, zatem po trzech kwartałach roku wykorzystano 56,52% przewidzianego w ustawie limitu. Nawet przy zachowaniu dotychczasowego poziomu zainteresowania Progra-mem, w bieżącym roku nie powinno zabraknąć środków na dopłaty. Jednak istnieje takie ryzyko w kolejnym roku – aktualnie wykorzystano już 16,33% kwoty zarezerwowanej na 2016 rok.

W okresie od 1 stycznia 2014 roku do 30 września 2015 roku zawarto 28 276 umów kredytowych ze wsparciem Programu „Mieszkanie dla Młodych” na łączną kwotę 5,3 mld zł. Kredyty udzielone w ramach Pro-gramu stanowiły 8,08% ogólnej akcji kredytowej pod względem warto-ści oraz 9,22% pod względem liczby nowych kredytów.



Wykres 16. Liczba i kwota wniosków zaakceptowanych przez banki w okresie I kw. 2014 r. – III kw. 2015 r. – Program „Mieszkanie dla Młodych”

0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

7 000

98,5488,52

74,00

105,20 105,89 111,31

158,78

liczba wnioskówzaakceptowanych

kwota dofinansowania z wniosków zaakceptowanych (mln zł) – prawa oś

0

20

40

60

80

100

180

III kw.II kw.

2014

I kw. IV kw.

2015

I kw. III kw.

120

140

160

II kw.

Źródło: BGK

W III kwartale 2015 roku maksymalna cena dla miasta Gdańsk została zmniejszona do poziomu 5 234,35 zł (czyli o 68,75 zł). W pozostałych miastach maksymalne ceny pozostały na dotychczasowych poziomach (limity ceny 1m2 powierzchni użytkowej mieszkania w Programie „Miesz-kanie dla Młodych” zmieniają się dwa razy w roku – dla województwa pomorskiego w styczniu i lipcu, natomiast dla pozostałych województw – w kwietniu i październiku).

Weryfikacja liczby transakcji dotyczących mieszkań, które w III kwarta-le 2015 roku kwalifikowały się do Programu pod względem powierzchni użytkowej i ceny, pozwoliła określić możliwości skorzystania z Programu w największych miastach Polski. Niezmiennie w najlepszej sytuacji znaj-dują się mieszkańcy Łodzi, gdzie 80% transakcji zawartych w III kwarta-le 2015 roku na rynku pierwotnym mieściło się w limicie 4 515,50 zł/m2. Kolejne miasta pod względem dostępności Programu to Poznań i Gdańsk, gdzie odpowiednio 66% i 59% sprzedanych mieszkań mogłoby być ku-pionych z dofinansowaniem rządowym. Najmniejsze szanse na uzyska-nie dopłaty mieli mieszkańcy Krakowa, gdzie limit ceny za 1m2 mieszka-nia wynosił 5 112,80 zł, natomiast średnia cena jednostkowa mieszkań na rynku pierwotnym o powierzchni do 75m2 wyniosła 6 322 zł.

Wykres 17. Porównanie średnich cen transakcyjnych mieszkań i limitów cen w Programie „Mieszkanie dla Młodych” w wybranych miastach Polski w okresie I kw. 2014 r. – III kw. 2015 r.

15%15% 18%18% 18%18% 22%22%

0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

7 000

8 000

20%20% 18%18% 17%17%

średnia cena transakcyjna rynek pierwotny

limity cenw Programie „MdM”(cena za 1 m2)

transakcje odpowiadającelimitom cen w Programie „MdM” (prawa oś)

III kw.II kw.2014 2015

Warszawa

I kw.0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

%zł IV kw. I kw. II kw. III kw.

17%17% 23%23% 19%19% 21%21% 21%21%

0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

7 000

18%18% 19%19%




Wrocław

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

%zł III kw.II kw.2014 2015

I kw. IV kw. I kw. II kw. III kw.



66%66%62%62% 59%59% 64%64% 60%60%

0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

63%63%

7 000

59%59%




0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

%zł

Gdańsk

III kw.II kw.2014 2015


50%50% 57%57%62%62%

68%68% 64%64%

0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

7 000

69%69%




Poznań

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100


I kw. IV kw. I kw. II kw.

7%7% 8%8% 7%7% 10%10% 9%9%0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

7 000

11%11% 10%10%




Kraków

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100



78%78%84%84%

75%75% 77%77%

86%86%

0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

76%76%80%80%




Łódź

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100



Źródło: BGK, AMRON



III kwartał bieżącego roku to kolejny okres wzrostów na rynku nierucho-mości mieszkaniowych, zarówno w sektorze budownictwa deweloper-skiego, jak i indywidualnego. W porównaniu do poprzedniego kwartału, najbardziej (o 16%) wzrosła liczba mieszkań oddanych do użytkowania, która wyniosła 37 529. W okresie od lipca do września 2015 roku wy-dano pozwolenia na budowę 51 673 mieszkań, czyli o 3% więcej niż w ubiegłym kwartale. Jedynie w przypadku liczby rozpoczętych budów zanotowano niewielki spadek – w badanym kwartale liczba ta zmniej-szyła się o 2% i wyniosła 47 749 mieszkań.

W odniesieniu do analogicznego okresu ubiegłego roku widać znaczny wzrost podaży mieszkań. Liczba wydanych pozwoleń na budowę wzro-sła w porównaniu do III kwartału 2014 roku o 18%. Nieco mniejsze wzro-sty nastąpiły w kategorii liczby rozpoczętych budów oraz liczby miesz-kań oddanych do użytkowania, odpowiednio o 13 oraz 11%.

W ciągu ostatnich kilku lat oddawano do użytkowania od 130 do 160 tys. lokali mieszkalnych rocznie, dzięki czemu w okresie od III kwartału 2009 roku do III kwartału roku 2015 w Polsce powstało prawie 900 tys. nowych mieszkań, a banki udzieliły w tym okresie prawie 1 300 tys. kredytów hipotecznych na inwestycje mieszkaniowe.

Sytuacja na rynku nieruchomości mieszkaniowych

Wykres 18. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych do użytkowania w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

0

5 000

10 000

15 000

20 000

25 000

30 000

35 000

40 000

45 000

50 000

55 000

60 000

mieszkania oddane do użytkowania

budowy rozpoczęte

wydane pozwolenia

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.

Źródło: GUS



Deweloperzy już od 2013 roku wykazują wzmożoną aktywność. Kon-kurencyjne ceny i korzystne warunki rynkowe sprawiają, że popyt na mieszkania w ostatnich kilku kwartałach kształtuje się na stabil-nie wysokim poziomie. W konsekwencji w 2014 roku zaobserwowano wzrost liczby zawieranych transakcji kupna mieszkań zarówno dla ce-lów własnych, jak i inwestycyjnych, finansowanych kredytami, a także ze środków własnych nabywców. Dzięki temu wyniki sprzedażowe de-weloperów są coraz lepsze – szczególnie poprawiły się w ostatnich kil-ku miesiącach, po obniżce stóp procentowych przez RPP do rekordowo niskiego poziomu (stopa referencyjna 1,50%), co jeszcze bardziej zachę-ca do rozpoczynania kolejnych inwestycji. Na wzrost podaży wpływały również obawy deweloperów związane z zapowiadaną nowelizacją tzw. ustawy deweloperskiej, co skłaniało ich do budowy nowych inwestycji zanim regulacja wejdzie w życie.

Deweloperzy biją kolejne rekordy. Według danych GUS, w III kwartale 2015 roku liczba mieszkań oddanych do użytkowania wzrosła aż o 31% w stosunku do poprzedniego kwartału i wyniosła 16 619. W okresie od lipca do września wydano pozwolenia na wybudowanie przez dewelo-perów 25 251 mieszkań, czyli o 9% więcej niż w II kwartale 2015 roku. Jedynie w przypadku rozpoczętych budów zanotowano spadek o 5% – deweloperzy w III kwartale bieżącego roku rozpoczęli budowę 22 573 nowych mieszkań.

W III kwartale 2015 roku we wszystkich rozpatrywanych kategoriach, tj. liczby wydanych pozwoleń na budowę mieszkań, liczby rozpoczyna-nych budów oraz mieszkań oddanych do użytkowania, sektor dewelo-perski zanotował wzrost o ok. 20% w stosunku do analogicznego okre-su ubiegłego roku.

Wykres 19. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych do użytkowania przez deweloperów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

0

5 000

10 000

15 000

20 000

25 000

30 000


budowy rozpoczęte

wydane pozwolenia

11 0

64

14 4

42

11 5

42

19 9

24

16 5

24

15 0

25

13 2

15

15 3

14

17 6

94

18 4

83

15 2

30

19 5

37

11 3

55

11 2

76

9 35

6

11 6

62

15 3

74

14 9

32

15 2

15

16 5

89

18 9

55

18 9

64

16 3

97

23 8

28

22 5

73

17 9

26

18 3

40

13 6

76

11 8

41

13 1

36

14 8

52

7 96

4

9 92

0

11 7

78

19 1

52

13 5

21

13 1

19

15 3

41

21 6

05

14 2

87

10 7

79

12 5

39

18 8

42

13 2

04

12 3

97

13 6

46

19 8

18

11 1

89

12 7

13

16 6

19

16 36814 187

13 283

15 255

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IVkw.

III kw.

20 35319 690

25 251

21 017

15 369

19 897

24 855

21 642

18 277

21 594

14 785

17 566

12 037

15 33614 029

14 646

17 85019 806 18 816

20 225

23 230

Źródło: GUS



Tabela 9. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych do użytkowania przez deweloperów w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

wydane

pozwoleniabudowy

rozpoczęte mieszkania oddane

do użytkowania

2009 III kw. 16 368 11 064 17 926

IV kw. 14 187 14 442 18 340

2010 I kw. 13 283 11 542 13 676

II kw. 15 255 19 924 11 841

III kw. 20 353 16 524 13 136

IV kw. 19 690 15 025 14 852

2011 I kw. 15 369 13 215 7 964

II kw. 19 897 15 314 9 920

III kw. 24 855 17 694 11 778

IV kw. 21 642 18 483 19 152

2012 I kw. 18 277 15 230 13 521

II kw. 21 594 19 537 13 119

III kw. 14 785 11 355 15 341

IV kw. 17 566 11 276 21 605

2013 I kw. 12 037 9 356 14 287

II kw. 15 336 11 662 10 779

III kw. 14 029 15 374 12 539

IV kw. 14 646 14 932 18 842

2014 I kw. 17 850 15 215 13 204

II kw. 19 806 16 589 12 397

III kw. 21 017 18 955 13 646

IV kw. 18 816 18 964 19 818

2015 I kw. 20 225 16 397 11 189

II kw. 23 230 23 828 12 713

III kw. 25 251 22 573 16 619

Źródło: GUS

Wykres 20. Liczba wydanych pozwoleń na budowę, budów rozpoczętych oraz mieszkań oddanych do użytkowania przez deweloperów w okresie I – III kw. 2014 i I – III kw. 2015

I - III kw. 2014 r.

I - III kw. 2015 r.

wydane pozwolenia

budowyrozpoczęte


0

10 000

20 000

30 000

40 000

50 000

60 000

70 000

50 759

58 673

68 706

39 247 40 521

62 798

Źródło: GUS

Średnie ceny transakcyjne mieszkań

Końcówka roku 2009 oraz rok 2010 to okres powolnego powrotu polskiej gospodarka do stabilizacji – nastąpiło wyhamowanie niewielkiego spad-ku cen transakcyjnych, a w niektórych lokalizacjach doszło nawet do minimalnych wzrostów. W kolejnych latach mogliśmy obserwować lekki spadek cen mieszkań, wywołany pogorszeniem sytuacji na rynku pracy oraz osłabieniem akcji kredytowej, co z kolei przełożyło się na zmniejsze-nie efektywnego popytu na mieszkania. Zakończenie Programu „Rodzi-na na Swoim” spowodowało lekki wzrost cen na początku 2013 roku, jed-nak w kolejnych kwartałach można było zauważyć jedynie nieznaczne wahania średnich cen mieszkań, w dużej mierze uzależnione od zmian limitów Programu „Mieszkanie dla Młodych” uruchomionego wraz z po-czątkiem 2014 roku. Obecnie panuje względna równowaga na rynku nieruchomości mieszkaniowych, co przekłada się na niewielki poziom wahań cenowych w największych polskich miastach.



W badanym kwartale jedynie w dwóch spośród ośmiu ośrodków miej-skich zarejestrowano nieznaczny spadek średniej ceny transakcyjnej 1m2 powierzchni użytkowej mieszkania w odniesieniu do poprzed-niego kwartału – w aglomeracji katowickiej o 24 zł/m2 oraz w Łodzi o 12 zł/m2. W pozostałych miastach doszło do niewielkich wzrostów – największy zanotowano w Warszawie, gdzie średnia jednostkowa cena mieszkania wyniosła 7 463 zł, czyli o 109 zł więcej niż w II kwartale 2015 roku.

W odniesieniu do III kwartału 2014 roku jedynie w Gdańsku doszło do spadku średniej ceny transakcyjnej (o 154 zł/m2). W aglomeracji ka-towickiej przeciętna cena lokali mieszkalnych pozostała na poziomie sprzed roku, natomiast w pozostałych lokalizacjach średnie ceny trans-akcyjne 1 m2 powierzchni użytkowej mieszkania wzrosły, najbardziej w Warszawie i Wrocławiu, odpowiednio o 201 zł/m2 i 185 zł/m2.

Wykres 21. Średnie ceny transakcyjne metra kwadratowego mieszkania w wybranych miastach w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

Białystok

Łódź

aglomeracja katowicka

Gdańsk

Poznań

Wrocław

Kraków

Warszawa0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

7 000

8 000

9 000

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

IV kw.

III kw.

III kw.

I kw.

II kw.

IV kw.

III kw.

II kw.

I kw.

Źródło: AMRON



Tabela 10. Średnie ceny transakcyjne metra kwadratowego mieszkania w wybranych miastach w okresie III kw. 2009 r. – III kw. 2015 r.

Warszawa Białystokaglomeracja katowicka

Wrocław Gdańsk Kraków Poznań Łódź

2009 III kw. 7 653 4 411 3 393 5 837 5 799 6 526 5 952 3 861

IV kw. 7 902 4 412 3 385 5 831 5 754 6 774 5 877 4 018

2010 I kw. 8 178 4 371 3 537 6 053 5 714 6 811 5 788 4 116

II kw. 8 207 4 281 3 427 5 988 5 619 6 764 5 712 4 279

III kw. 8 151 4 162 3 301 6 338 5 680 6 921 5 698 4 370

IV kw. 8 117 4 159 3 423 6 166 5 551 6 655 5 551 4 198

2011 I kw. 7 982 4 136 3 348 6 112 5 622 6 654 5 513 4 142

II kw. 7 826 4 130 3 432 6 146 5 660 6 577 5 396 4 116

III kw. 7 785 4 191 3 433 5 834 5 686 6 440 5 263 4 042

IV kw. 7 656 4 226 3 285 5 741 5 694 6 384 5 246 3 995

2012 I kw. 7 536 4 182 3 225 5 655 5 484 6 302 5 248 3 819

II kw. 7 407 4 045 3 166 5 473 5 397 6 187 5 103 3 793

III kw. 7 333 4 033 3 061 5 444 5 265 6 012 5 052 3 611

IV kw. 7 134 4 064 2 967 5 327 5 149 5 721 5 086 3 535

2013 I kw. 7 192 4 008 2 862 5 351 5 224 5 702 5 132 3 468

II kw. 7 165 4 060 2 832 5 425 5 266 5 754 5 089 3 526

III kw. 7 249 4 134 2 903 5 389 5 331 5 849 5 173 3 618

IV kw. 7 274 4 069 2 978 5 411 5 355 5 962 5 248 3 587

2014 I kw. 7 265 4 117 2 934 5 436 5 347 6 003 5 343 3 621

II kw. 7 225 4 137 3 034 5 318 5 388 6 029 5 364 3 540

III kw. 7 262 4 126 3 111 5 432 5 441 5 985 5 420 3 665

IV kw. 7 192 4 216 3 088 5 406 5 352 5 880 5 432 3 724

2015 I kw. 7 267 4 140 3 114 5 475 5 289 5 921 5 509 3 782

II kw. 7 354 4 162 3 127 5 534 5 253 5 973 5 454 3 732

III kw. 7 463 4 174 3 103 5 617 5 287 6 044 5 502 3 720

Źródło: AMRON



wiu, aglomeracji katowickiej i Gdańsku. Najmniejsze lokale były przed-miotem obrotu w Białymstoku, gdzie przeciętna powierzchnia użytkowa wyniosła 49,58 m2.

Wykres 23. Przeciętny metraż mieszkania w badanych miastach w III kw. 2015 r. (m2)

30

35

40

45

50

55

60

65

War

szaw

a

Kra

ków

Wro

cław

Gd

ańsk

Po

znań

Bia

łyst

ok

Łó

dź

agl.

kat

owic

ka

55,3051,89

53,84 53,13 51,12

49,58

54,82 53,46

średnia powierzchnia ogółem*

52,89

* w ośmiu badanych lokalizacjach

Źródło: AMRON

Wykres 22. Całkowite średnie ceny transakcyjne mieszkania w wybranych miastach w III kw. 2015 r.

War

szaw

a

Kra

ków

Wro

cław

Gd

ańsk

Po

znań

Bia

łyst

ok

Łó

dź

agl.

kat

owic

ka

0

50 000

100 000

150 000

200 000

250 000

300 000

350 000

400 000

450 000

412

671

313

651

302

444

280

895

281

264

206

933

203

927

165

871

Źródło: AMRON

Przeciętny metraż lokalu mieszkalnego zakupionego w III kwartale 2015 roku w ośmiu największych miastach Polski wynosił 52,89 m2. W stolicy średnia powierzchnia mieszkania była równa 55,30 m2. Loka-le o ponadprzeciętnej powierzchni kupowano również w Łodzi, Wrocła-

Światowy kryzys finansowy oraz pogarszająca się sytuacja gospodar-cza spowodowała w 2009 roku wzrost zainteresowania małymi loka-lami mieszkalnymi. W III kwartale 2009 roku ponad 53% wszystkich transakcji zawartych na warszawskim rynku dotyczyło obrotu lokalami o powierzchni użytkowej do 55 m2. W 2010 roku nieznacznie wzrosło za-interesowanie większymi lokalami, jednak nowe ograniczenia dotyczą-ce zdolności kredytowej, będące wynikiem ciągle niepewnej sytuacji ekonomicznej, spowodowały, że do łask wróciły niewielkie mieszkania o możliwie dużej liczbie pomieszczeń. Obecnie udział lokali o powierzch-ni poniżej 55 m2 oscyluje wokół 50% warszawskiego wolumenu.

Najpopularniejszym segmentem wśród nabywców mieszkań na war-szawskim rynku w III kwartale 2015 roku pozostawały lokale o metra-żu od 45 do 55 m2, które stanowiły 24,30% wszystkich transakcji, a ich udział wzrósł o 0,86 p.p. w stosunku do II kwartału 2015 roku. O 1,1 p.p. wzrósł również obrót mieszkaniami o powierzchni od 35 do 45 m2 i wy-niósł 21,20%. Mimo nieznacznego spadku udziału najmniejszych lokali o powierzchni użytkowej do 35 m2 (o 0,64 p.p. w ujęciu kwartalnym) oraz od 55 do 65 m2 (o 0,57 p.p.), nabywcy niezmiennie kupują głównie małe mieszkania – w badanym kwartale udział transakcji lokalami o po-wierzchni do 65 m2 stanowił 71,72% całego obrotu lokalami mieszkalny-

Udział poszczególnych kategorii wielkościowych mieszkań w wolumenie obrotu w Warszawie



mi w Warszawie. W segmencie największych mieszkań o powierzchni powyżej 100 m2 zanotowano wzrost o 0,49 p.p.

W porównaniu do III kwartału 2014 roku wzrósł udział wszystkich ka-tegorii wielkościowych do 65 m2 – największy wzrost dotyczy lokali

o powierzchni od 35 do 45 m2 – o 3,69 p.p. W pozostałych kategoriach zanotowano spadki, od 0,70 p.p. w przypadku mieszkań o powierzchni użytkowej pomiędzy 75 a 85 m2 do 2,23 p.p. w przypadku mieszkań o powierzchni powyżej 100 m2.

Tabela 11. Udział poszczególnych kategorii wielkościowych mieszkań w wolumenie obrotu w Warszawie w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r.

Pow. do 35 35-45 45-55 55-65 65-75 75-85 85-100 pow. 100

III kw. 2009 13,30% 16,63% 23,27% 15,05% 9,93% 7,56% 6,51% 7,75%

IV kw. 2009 11,58% 15,58% 20,68% 15,76% 11,36% 8,66% 7,72% 8,66%

I kw. 2010 11,21% 16,85% 18,73% 14,59% 12,42% 9,76% 7,94% 8,50%

II kw. 2010 9,62% 15,93% 21,19% 14,59% 11,36% 9,80% 8,38% 9,13%

III kw. 2010 10,65% 15,88% 22,38% 15,55% 10,90% 8,82% 6,89% 8,93%

IV kw. 2010 10,35% 16,24% 21,37% 17,03% 9,45% 7,46% 7,87% 10,23%

I kw 2011 10,96% 17,75% 23,22% 16,35% 10,51% 7,41% 6,14% 7,66%

II kw. 2011 11,48% 18,09% 23,01% 16,41% 10,31% 6,39% 6,32% 7,99%

III kw. 2011 12,87% 18,98% 23,20% 15,57% 10,09% 6,76% 5,62% 6,91%

IV kw. 2011 11,27% 18,87% 22,17% 15,77% 11,50% 6,39% 6,62% 7,41%

I kw. 2012 14,62% 17,49% 25,49% 16,76% 8,81% 6,01% 5,01% 5,81%

II kw. 2012 15,02% 18,63% 25,57% 14,15% 7,74% 6,94% 5,27% 6,68%

III kw. 2012 14,98% 18,13% 25,25% 14,48% 8,46% 6,50% 5,02% 7,18%

IV kw. 2012 12,44% 20,49% 24,71% 15,21% 9,77% 6,22% 3,61% 7,55%

I kw. 2013 11,49% 18,97% 23,98% 16,13% 10,27% 6,46% 4,48% 8,23%

II kw. 2013 10,95% 17,96% 24,04% 17,65% 10,20% 6,45% 4,54% 8,22%

III kw. 2013 9,91% 16,98% 23,84% 18,36% 10,70% 6,80% 5,04% 8,27%

IV kw. 2013 8,42% 15,72% 22,86% 18,92% 11,06% 7,34% 6,41% 9,27%

I kw. 2014 8,06% 16,14% 24,15% 17,90% 11,12% 7,41% 6,21% 9,01%

II kw. 2014 7,40% 18,67% 23,99% 17,30% 11,56% 7,24% 5,63% 8,21%

III kw. 2014 6,81% 17,52% 22,77% 18,57% 12,29% 7,44% 5,94% 8,66%

IV kw. 2014 7,02% 19,73% 24,06% 18,95% 11,76% 6,20% 5,17% 7,11%

I kw. 2015 6,82% 19,25% 22,80% 19,25% 12,43% 7,79% 5,38% 6,28%

II kw. 2015 7,89% 20,10% 23,44% 19,53% 11,17% 6,95% 4,97% 5,94%

III kw. 2015 7,26% 21,20% 24,30% 18,96% 10,52% 6,75% 4,58% 6,43%

Źródło: AMRON



Wykres 24. Udział poszczególnych kategorii wielkościowych mieszkań w wolumenie obrotu w Warszawie w okresie III kw. 2009 – III kw. 2015 r.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%pow. 100

85-100

75-85

65-75

55-65

45-55

35-45

do 35

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

II

kw.

I

kw.

IV

kw.

III

kw.

IV

kw.

I

kw.

II

kw.

III

kw.

Źródło: AMRON



nia w środowisku niskich stóp procentowych. Biznes deweloperski jest wysoce rentowny. Problemem jest pogarszająca się sytuacja na rynku nieruchomości komercyjnych, ale w znacznej mierze wygląda, że nie są to nasze problemy. Słowem, jesteśmy gdzieś w roku 2002 – 2003, tyle, że otoczenie jest mniej hurraoptymistyczne, co ogranicza import pro-blemów. Kurz bitewny unosi się co prawda nad kredytami frankowymi, ale mam wrażenie że w znacznej mierze ta bitwa to PR i strony dojdą w końcu do kompromisu, który, jak wiadomo, nikogo nie zadowoli. Po-dobnie jak w przypadku kilku innych, kontrowersyjnych propozycji. No cóż, nowa władza uczy się ekonomii i dla nas wszystkich będzie lepiej, jak się nauczy szybciej, niż później. Poza tym trudno jest tak od razu za-pomnieć o niedawnym karnawale.

Cykle nieruchomościowe są zazwyczaj skorelowane z cyklami na ryn-kach finansowych poprzez stopy procentowe. Tak jest i tym razem. W Polsce dodatkowo cykl ten skorelował się z cyklem politycznym –mamy zmianę władzy. Daje to nowej ekipie rządzącej dużą szansą po-prowadzenia bez obciążeń dobrej, wielowymiarowej polityki sektoro-wej, której dotąd nie było. Jest też druga strona medalu – przy dużych błędach, wyborcom łatwo będzie znaleźć winnych i wystawić rachunek.

Zamieszczane w Raporcie AMRON-SARFiN komentarze ekspertów stanowią odzwierciedlenie poglądów ich autorów, które nie zawsze są zbieżne ze stanowiskiem Związku Banków Polskich i Centrum AMRON

A w nieruchomościach nic nowego się nie dzieje….

Nie tak dawno wieszczono nam koniec histo-rii, a tymczasem świat, w tym Polska, zaczyna kręcić się coraz szybciej. Tak to jest, że ambit-ne, objaśniające świat teorie zazwyczaj się nie sprawdzają, podobnie jak wielkie i bardzo am-bitne (przełomowe – jak mówią politycy) progra-my polityczne i gospodarcze, po których zostają góry długów do zapłacenia i wielkie problemy

społeczne. W tych problemach swój znaczący udział mają też nierucho-mości, zarówno te mieszkaniowe, gdzie cynizm polityków potrafi się mieszać z zachłannością biznesu, jak też komercyjne, gdzie za długi biz-nesu płaci często całe społeczeństwo. Te problemy narastają również obecnie, relatywnie blisko nas (najbliżej – zamożna Szwecja) i pokazują, jak trudno jest ustabilizować gospodarkę, którą zdestabilizowano złą po-lityką gospodarczą. Warto te lekcje wziąć sobie do serca.

Na tym tle sektor nieruchomości w Polsce jawi się jako oaza spokoju i stabilności. W sektorze nieruchomości mieszkaniowych konsumenci inwestują w nowe mieszkania, wspierani umiarkowaną, a więc o niskim ryzyku, akcją kredytową. Banki są konserwatywne i ostrożnie dają kre-dyty, jak dotąd brak jest przesłanek bańki cenowej, głównego zagroże-

Komentarz do Raportu– prof. Jacek Łaszek, Szkoła Główna Handlowa



Systemy AMRON i SARFiN

System Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami

System AMRON to wystandaryzowana, ogólnopolska baza danych o cenach i wartościach nieruchomości wyposażona w zaawanso-wane funkcjonalności raportujące i analityczne, umożliwiające bada-nie i monitorowanie zjawisk zachodzących na rynku nieruchomości. System powstał w roku 2004 jako odpowiedź sektora bankowego na wymogi nadzorcze związane z zarządzaniem ryzykiem kredytowym, a od roku 2010 dostępny jest dla wszystkich uczestników rynku obrotu nieruchomościami. Od ponad 10 lat budujemy nową jakość na rynku informacji o wartościach nieruchomości i z tej perspektywy w pełni uza-sadnione jest dosłowne traktowanie anagramu nazwy Systemu Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami AMRON – NORMA. Dla uczestników rynku obrotu nieruchomościami korzystanie z AMRON stało się normą. Konsekwentnie realizujemy nasz cel stworzenia kom-pleksowej bazy danych o rynku nieruchomości, zapewniającej szybki i bezpośredni dostęp do wiarygodnych informacji niezbędnych wszyst-kim uczestnikom tego rynku.

Oferta Centrum AMRON to również cykliczne, standardowe raporty o rynku nieruchomości i publikacje analityczne, jak i specjalistyczne raporty opracowywane na indywidualne zamówienie, dotyczące ści-

śle określonego segmentu rynku, lokalizacji i przedziału czasowego. Od początku roku 2014 oferujemy również usługi w zakresie obsługi wycen nieruchomości realizowanych przez sieć współpracujących z nami rze-czoznawców majątkowych.

Współpracujemy z bankami komercyjnymi oraz bankami spółdzielczymi, spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi, towarzystwami ubezpieczeniowymi, Agencją Nieruchomości Rolnych, rzeczoznawcami majątkowymi i pośrednikami w obrocie nieruchomości, a także z dewelo-perami, firmami doradczymi i jednostkami administracji samorządowej. Z bazy korzysta również Narodowy Bank Polski i Prokuratura Generalna, a od kwietnia 2014 roku również Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

Kontakt: Agnieszka GołębiowskaDyrektor Centrum AMRONul. Cicha 700-353 Warszawatel.: 22/ 463 47 57e-mail: [email protected]



System Analiz Rynku Finansowania Nieruchomości

Banki, wykorzystując forum Związku Banków Polskich do wymiany informacji o liczbie i wielkości udzielonych kredytów mieszkaniowych dla celów biznesowych, przyjęły zasadę udostępniania i dzielenia się tymi danymi w okresach miesięcznych. W zamian za własny wkład informacyjny każdy bank uczestniczący w Systemie zyskuje możliwość oceny wielkości i dynamiki rynku oraz własnej na nim pozycji na zasa-dzie wzajemności. Informacje generowane w systemie są odzwiercie-dleniem ok. 95% rynku kredytów dla klientów indywidualnych.

W ramach SARFiN opracowywane są nowe propozycje usług dla ban-ków i ich klientów: budowa indeksu dostępności kredytowej, ocena i szacowanie potencjału rynku kredytowania nieruchomości oraz two-rzenie tzw. map ryzyka dla poszczególnych regionów.

SARFiN stanowi dla banków dodatkowe źródło informacji, dzięki któ-remu możliwa jest weryfikacja tendencji na rynku finansowania nieru-chomości.

Kontakt:Michał WydraSekretarz Komitetu ds. Finansowania NieruchomościZwiązek Banków Polskichul. Kruczkowskiego 800-380 Warszawatel.: 22/ 48 68 129e-mail: [email protected]

Raport AMRON-SARFiN – kontakt:Agnieszka PilcickaAnalityk Rynku NieruchomościDział Badań i Analiz Rynku Nieruchomości Centrum AMRONe-mail: [email protected], [email protected].: 22/ 463 47 56

Raport został opracowany przez Centrum AMRON we współpracy z Komi-tetem ds. Finansowania Nieruchomości ZBP pod redakcją Agnieszki Gołębiowskiej ([email protected]). Dane oraz komenta-rze zostały przygotowane przez zespoły AMRON i SARFiN: Agnieszkę Pilcicką ([email protected]), Jerzego Ptaszyńskiego ([email protected]), Bolesława Melucha ([email protected]) oraz Michała Wydrę ([email protected]).

W Raporcie oprócz danych gromadzonych w Systemach AMRON i SARFiN wykorzystano również dane z Banku Gospodarstwa Krajowe-go, Głównego Urzędu Statystycznego, Narodowego Banku Polskiego.



Opracowanie graficzne:4-colorC 100M 69

Staempfli_C100_M69.eps

Stämpfli Polska Sp. z o.o.www.staempfli.pl

Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i …...kredytu i obniżenie wskaźnik DTI do...

Documents

Transcript of Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i …...kredytu i obniżenie wskaźnik DTI do...