Główne uroczystości powiatowe obchodów kolejnejrocznicy Konstytucji 3 Maja i święta Matki Bożej Królowej Polskiodbyły się w Łukowie. Zapoczątkowała je Msza św. w intencjiOjczyzny, koncelebrowana w Kolegiacie Łukowskiej przezksięży: prałata , kanonika

i prepozyta . Okolicznościową homilięwygłosił . Kaznodzieja podkreślił, że w dniu3 maja obchodzimy podwójna uroczystość, kościelną i pań-stwową. Obie mają głęboko patriotyczną wymowę. Wskazywał, iżMaryja nadal, jako królowa Polski, wspomaga nasz Naród.Początki święta kościelnego sięgają potopu szwedzkiego, kiedy tokról Jan Kazimierz oddał Maryi w opiekę ówczesne państwopolsko-litewskie. Groziło mu wówczas całkowite unicestwienie.Polaków nadal można rozpoznać po swoistej maryjności,a przykładem takiej postawy może być nasz wielki rodak św. JanPaweł II. Nadal Jasną Górę traktuje się jako duchową stolicęPolski. Tam wielu Polaków powierza swoje sprawy. KardynałS. Wyszyński mawiał; „ gdzie mieliśmy szukać obrony, jak nie tuna Jasnej Górze”. Dziś również jesteśmy odpowiedzialni za losyPolski i Narodu. Kaznodzieja zakończył homilię słowami starejpieśni maryjnej: „bądź z nami w każdy czas, wspieraj, ratuj nas”.

Po liturgii starosta zaprosił zebranych nadalsze uroczystości przed tablicą upamiętniającą Konstytucję3 Maja. Na placu przed Powiatowym Urzędem Pracy zgromadzilisię nieliczni mieszkańcy Łukowa i powiatu. Gdyby nie 23 pocztysztandarowe, orkiestra, przedstawiciele władz i oficjalne dele-gacje, to byłaby tam garstka obywateli Ziemi Łukowskiej.

Antoniego Pietruszkę BogusławaBolestę Jana Kurka

ks. Paweł Padysz

Janusz Kozioł

Cena 3 złNR 5 (250) 11 MAJA 2014

5/2

014

Sesja Papieska w Łukowie; Łukowska Droga Krzyżowa; Zasłużony, zapomniany (dr Michał Studziński); PrawoJazdy w Łukowie (WORD); Przewlekła niewydolność serca; Targi Pracy i Edukacji; Koncert w hołdziePapieżowi; Niecodzienna lekcja historii;Akcja w TESCO; Patriotyczna konferencja oraz informacje.Następny numer NGŁ Redaktor wydania15 czerwca 2014 r. - Zbigniew Pasik

Nowa Gazeta Łukowska jest członkiem Stowarzyszenia Polskich Mediów

(w tym 5% VAT)

dokończenie na str. 4

dokończenie na str. 4

27 kwietniaFranciszek

Benedykt XVI

Bronisławem Komorowskim DonaldemTuskiem Ewą KopaczBogdanem Borusewiczem

w Niedzielę Miłosierdzia Bożego, papieżkanonizował na Placu św. Piotra w Rzymie dwóch

wielkich papieży 2 połowy XX w., a mianowicie Jana XXIII i JanaPawła II. W kanonizacji uczestniczyli m.in.: papież emeryt

, który w 2011 r. beatyfikował naszego Rodaka,ponad 150 kardynałów, ok. 700 biskupów, kilka tysięcy kapłanóworaz ok. 800 tys. wiernych, w tym wielu z Polski. Uczestniczyło teżponad 90 oficjalnych delegacji państwowych, w tym polska z pre-zydentem , premierem

, marszałkiem Sejmu , marszałkiem Senatu. Poczty sztandarowe w czasie uroczystości

fot. M. Okoń

chrześcijańskie dla zabieganych współczesnych ludzi? Pomiędzystacjami chór parafii pw. Podwyższenia Krzyża Św. śpiewał pieśniwielkopostne.

Najbardziej przejmujące sceny rozegrały się na placuprzykościelnym par. Podwyższenia: odarcie z szat, przybicie doKrzyża, śmierć, zdjęcie Chrystusa i złożenie Go do grobu. ŚmierciJezusa towarzyszyły efekty specjalne błyski i grzmoty.

Na zakończenie Drogi Krzyżowej podziękowano wszystkimosobom zaangażowanym w to przedsięwzięcie, a zwłaszczaprezesowi , który od ponad 20-lat troszczysię, aby to nabożeństwo miało głęboko religijny charakter, dobrzewprowadzający do przeżywania Wielkiego Tygodnia.

***Najwa a

-

ę

ą

b

Oktawa po Wielkanocy ma bardzo uroczysty charakter.Kapłani celebrują Msze św. w białych szatach liturgicznych.Nawet w piątek w oktawie Zmartwychwstania nie obowiązujewiernych post. Oktawę wieńczy święto Miłosierdzia Bożego,ustanowione przez Jana Pawła II. ( )

Zbigniewowi Pasikowi

om

żniejszymi dniami kalendarz liturgicznego w ciąguroku jest tzw. Triduum Paschalne oraz Niedziela Zmartwychwstania. W tym czasie Kościół świętuje ustanowienie Eucharystiii sakramentu kapłaństwa podczas Ostatniej Wieczerzy, dalejbiczowanie i cierniem koronowanie Chrystusa (Wielki Czwartek),skazanie Jezusa, Jego Drogę Krzyżową i odkupieńczą śmierć orazzłożenie do grobu (Wielki Piątek), liturgi światła, ustanowieniechrztu i chwalebne Zmartwychwstanie (Wielka Sobota). Z uwagina polską specyfikę i bardziej surowszy klimat na ogół triumfalnepowstanie z grobu Chrystusa świętowane jest o świcie w niedzielę.Wtedy to uroczyst liturgię Zmartwychwstania poprzedzaprocesja rezurekcyjna, która trzykrotnie obchodzi świątynie, dlaupamiętnienia trzydniowego złożenia do gro u Syna Bożego.

W liturgii prawosławnej kościół jest wówczas zamkniętyi symbolizuje grób. Ludzie po rezurekcji na Wschodzie całują sięi wypowiadają słowa: „Chrystus prawdziwie z martwych powstał,radujmy się!Alleluja”.

Tradycyjnie w Niedzielę Palmową organizowana jestPokutna Droga Krzyżowa ulicami Łukowa. Niewielumieszkańców Ziemi Łukowskiej orientuje się, że jest to jedno znajstarszych ulicznych nabożeństw tego rodzaju w Polsce. Dziś wwielu miejscowościach są uliczne Drogi Krzyżowe, ale nie różniąsię one zbytnio od tych, jakie odbywają się co piątek w naszychkościołach w okresie Wielkiego Postu. Tymczasem łukowskienabożeństwo ma swoją specyfikę i nie ogranicza się do 14 stacji.Ma ono zarówno charakter typowo wielkopostnego nabożeństwa,jak również coś z dawnych średniowiecznych misteriów, dziśrzadko spotykanych i to na ogół w sanktuariach pasyjnych, jak np.w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Tegoroczna Droga Krzyżowa wiodła po starej trasie, tzn. odPlacu Narutowicza przy Łukowskiej Kolegiacie aż do placu-parkingu przed plebanią parafii pw. Podwyższenia Krzyża Św. Odrazu po zakończeniu wieczornej Mszy św. uczestniczynabożeństwa mogli wejść w atmosferę ostatnich chwil przed mękąChrystusa. Dało się zauważyć scenę triumfalnego wkroczeniaChrystusa do Jerozolimy, następnie poruszającą zebranychOstatnią Wieczerzę, gdzie wzdłuż długiego stołu zasiedliApostołowie wokół Jezusa. Po zdradzie Judasza i ustanowieniuEucharystii Apostołowie rozdawali z niesionych koszy przaśnechlebki, wykonane na wzór jerozolimskich, którymi łamali sięuczestnicy nabożeństwa. Potem nastąpiła scena modlitwyChrystusa w Ogrójcu, Jego pojmania przez rzymskich żołnierzy(symbolizowali ich strażacy) i rozpoczęła się właściwa DrogaKrzyżowa.

Osoba odgrywająca postać Jezusa była ubrana w długieszaty, miała na głowie koronę cierniową, a za nią kroczyły trzykobiety, w tym Maryja i młody uczeń Jan. Nabożeństwoprowadził , a lektorzy przy każdej stacji czytaligłębokie refleksje. Tegoroczne rozważania dotyczyły główniepostawy ludzi młodych wobec rzeczywistości Odkupienia.Wielokrotnie pojawiało się pytanie, czym są dziś wartości

ks.Adam Woźniak

now

a5/2

014

2Aktualności

fot. K. Jodełko

fot. K. Jodełko

fot. Z. Pasik

fot. Z. Pasik

Scena Ostatniej Wieczerzy

Chrystus dźwiga krzyż ulicami Łukowa

Grób Pański w kościele Podwyższenia Krzyża Św.

Procesja rezurekcyjna

5/2014Na Bia³orusi wzros³a w ostatnim kwartale

popularno�æ prezydenta Alaksandra £uka-szenki oraz chêæ zjednoczenia z Rosj¹ - wy-kaza³ marcowy sonda¿ niezale¿nego o�rod-ka NISEPI. �(...) Bia³oru� sta³a siê zabawk¹w rêkach Putina, który w³a�nie przyst¹pi³ dojednoczenia ziem �rosyjskiego �wiata� -podkre�la gazeta �Bie³orusskije Nowosti�.

Sojusz Pó³nocnoatlantycki podj¹³ pierw-sze dzia³ania w celu wzmocnienia wspólnejobrony w zwi¹zku z zaostrzaj¹cym siê kry-zysem na Ukrainie. Anders Fogh Rasmus-sen podkre�li³ przy tym rolê Si³ OdpowiedziNATO (NRF); w 2015 roku, w ramach tychsi³, Polacy obejm¹ dowództwo nad Kompo-nentem Operacji Specjalnych. ̄ o³nierze pol-skich Wojsk Specjalnych wziêli udzia³ wæwiczeniach �Salwator-14�, których celemby³o przygotowanie ich do objêcia dy¿urubojowego. - To ogromny sukces polskiejarmii i zarazem autentyczne wyzwanie -o�wiadczy³ gen. bryg. Jerzy Gut, dowódcaCentrum Operacji Specjalnych

27 kwietnia br. podczas uroczysto�cizwi¹zanych z kanonizacj¹ Jana Paw³a II orazJana XXIII na placu �w. Piotra zebra³o siêprawie milion pielgrzymów. Liturgii Mszy ka-nonizacyjnej przewodniczy³ papie¿ Franci-szek. Jak przypomina³, nowi �wiêci byli ka-p³anami, biskupami i papie¿ami dwudzieste-go wieku. - Poznali jego tragedie, ale nie bylinimi przyt³oczeni - mówi³. Komentatorzypodkre�laj¹, ¿e podobnego wydarzenia jesz-cze w historii nie by³o.

oprac. J. Lecyk

Aktualno�ci

sce za lata 1991-2011. Niepokoj¹ce danedotycz¹ spadku ilo�ci wiernych i drastycz-nego obni¿enia ilo�ci alumnów w semina-riach. Spadek powo³añ w Polsce okaza³ siêw ostatnim dwudziestoleciu nawet wiêkszyni¿ obserwowany w Europie i wyniós³ bli-sko 50 %.

29 kwietnia br. tysi¹ce górników manife-stowa³o na ulicach Katowic, domagaj¹c siêod rz¹du planu ratunkowego dla bran¿y, któ-ra ich zdaniem jest w katastrofalnej sytuacji.Chc¹ m.in. zahamowania nadmiernego im-portu wêgla i nowej strategii dla górnictwa.Szef Solidarno�ci Piotr Duda podczas de-monstracji zarzuci³ rz¹dowi, ¿e doprowadzi³do zapa�ci kraju. Nawo³ywa³ wszystkich dowyj�cia na ulice, by - jak siê wyrazi³ - skoñ-czyæ z �liberaln¹ zaraz¹�. By³a to najliczniej-sza manifestacja na �l¹sku w ostatnich la-tach. Wed³ug organizatorów wziê³o w niejudzia³ ponad 12 tys. górników.

Wiadomo�ci ze �wiata12 kwietnia br. Rosja zaczê³a drugi etap

inwazji na Ukrainê, którego celem by³o prze-jêcie kontroli nad ca³ym pasem ukraiñskie-go wybrze¿a Morza Czarnego - powiedzia³Jewhen ¯erebecki, ekspert ds. bezpieczeñ-stwa miêdzynarodowego i by³y analitykRady Bezpieczeñstwa Ukrainy.

Wiadomo�ci z kraju1 kwietnia br. NATO zdecydowa³o o za-

wieszeniu wszelkiej praktycznej wspó³pra-cy cywilnej i wojskowej z Rosj¹. Sojusz chcerównie¿ zacie�niæ wspó³pracê z Ukrain¹i wesprzeæ reformê systemu obrony nasze-go s¹siada. Pañstwa NATO postanowi³ytak¿e o wys³aniu dodatkowych wojsk dokrajów cz³onkowskich w s¹siedztwie Ukra-iny i Rosji. Wys³anie dodatkowych ¿o³nie-rzy zadeklarowa³y m.in. USA, Niemcy, Fran-cja, Wielka Brytania, Portugalia i Dania.

Tu-154M rozpad³ siê w powietrzu - to jed-na z podstawowych tez kolejnego raportuzespo³u parlamentarnego badaj¹cego kata-strofê smoleñsk¹. �wiadczyæ ma o tym uk³adszcz¹tków salonki rozrzuconych na obsza-rze o promieniu 30-50 metrów i ich stan, m.in.nadpalenia od wewn¹trz. - Smoleñsk to go-rzej ni¿ zbrodnia - powiedzia³ szef zespo³uAntoni Macierewicz i doda³, ¿e �nawet eks-perci Donalda Tuska przyznali, ¿e wTu-154M by³a eksplozja�.

Gdyby wybory parlamentarne odbywa³ysiê w kwietniu, na PO zag³osowa³oby28 % badanych, na PiS - 21 %, a na SLD -7 % - wynika z najnowszego sonda¿u CBOS.Do parlamentu wesz³yby te¿ PSL oraz NowaPrawica Janusza Korwin-Mikkego (oba z 5 %poparciem).

Religijno�æ w Polsce pomimo zmian jestpod wieloma wzglêdami bardzo ¿ywotna -to wnioski p³yn¹ce z lektury Rocznika sta-tystycznego Ko�cio³a katolickiego w Pol-

3

WIADOMO�CI

11 maja 2014 r. 4.45 20.19�wiêty Ignacy z Laconi, zakonnik

Wincenty Peis urodzi³ siê 17 grudnia1701 r. w Laconi na Sardynii w ubogiej, wiej-skiej rodzinie. Mia³ o�miu braci. Na cze�æ�w. Franciszka z Asy¿u rodzice nazywali goczêsto Franciszkiem. By³ pasterzem byd³a.W wieku 18 lat powa¿nie zachorowa³. �lu-bowa³ wtedy, ¿e je�li wyzdrowieje - wst¹pido kapucynów. Tak te¿ siê sta³o � w 1721 r.wst¹pi³ do tego zakonu, przyjmuj¹c imiêIgnacy. Przez 40 lat s³u¿y³ jako kwestarz wCagliari. Zajmowa³ siê tak¿e tkaniem mate-ria³u, z którego wykonywane by³y habity dlajego wspó³braci. By³ przyjacielem rybaków,uzbieran¹ ja³mu¿n¹ chêtnie dzieli³ siê z ubo-gimi. Odznacza³ siê pokor¹ i mi³o�ci¹ dowszystkich. Bóg udzieli³ mu daru czytania wludzkich sercach i czynienia cudów.

Na dwa lata przed �mierci¹ straci³wzrok. Okres ten spêdzi³ na ustawicznejmodlitwie.

Zmar³ 11 maja 1781 roku. Papie¿ PiusXII beatyfikowa³ go w roku 1940, a 21 pa�-dziernika 1951 r. - kanonizowa³.

Cia³o �w. Ignacego w nienaruszonymstanie spoczywa w szklanej trumnie, znaj-duj¹cej siê w kaplicy sanktuarium, wznie-sionego w Cagliari ku jego czci.

Franciszek de Hieronimo, jezuita,�wiêty Ko�cio³a katolickiego

Urodzi³ siê 17 grudnia 1642 r. we w³o-skim Grottaglie, jako najstarszy z 11-ga dzie-ci Jana Leonarda di Girolamo i GentilesciGravina, z których ka¿de odznacza³o siêszczególn¹ pobo¿no�ci¹ (trzech synów zo-sta³o kap³anami). Od dzieciñstwa cechowa-³a go niezwyk³a pobo¿no�æ, dobroæ i mi³o-sierdzie dla biednych. W wieku 16 lat wst¹-pi³ do jezuickiego kolegium w Tarencie, gdziestudiowa³ nauki humanistyczne i filozofiê.W 1664 r. zosta³ wy�wiêcony na subdiako-na, a w 1665 r. przyj¹³ �wiêcenia diakonatu iwyjecha³ do Neapolu, aby tam przez trzy latastudiowaæ teologiê i prawo kanoniczne ws³ynnym kolegium Gesu Vecchio. �wiêce-nia kap³añskie przyj¹³ w Neapolu, 18 marca1666 r., za specjaln¹ dyspens¹ (mia³ poni¿ej24 lat). Cztery kolejne lata spêdzi³ jako pre-fekt w neapolskim kolegium, gdzie w�róduczniów zyska³ przydomek �wiêtego prefek-ta (il santo prefetto).

Do nowicjatu Towarzystwa Jezusowe-go wst¹pi³ 1 lipca 1670 r., a 8 grudnia 1682 r.z³o¿y³ uroczyst¹ profesjê. Pod koniec pierw-szego roku próbnego zosta³ wys³any z do-�wiadczonym misjonarzem ojcem Agnello

Bruno, aby nauczyæ siê g³oszenia kazañ wokolicach Otranto i Apulii. W 1674 r. zosta³wezwany do Neapolu w celu dokoñczeniastudiów z teologii scholastycznej. Prze³o¿e-ni postanowili, ¿e po ukoñczeniu studiówzostanie skierowany do ko�cio³a Gesu Nu-ovo.

Zmar³ w poniedzia³ek 11 maja 1716 r.ko³o po³udnia, w Neapolu, w opinii cz³owie-ka �wiêtego, ws³awiony wieloma cudami, ja-kie mia³y miejsce jeszcze za jego ¿ycia. Wie-czorem jego cia³o wystawiono w ko�cieleGesu Nuovo na trzy dni, modli³y siê przynim tysi¹ce wiernych. Czwartego dnia cia³oz³o¿ono w o³owianej trumnie i pochowanona cmentarzu.

3 lipca 1736 r. trumnê otwarto, a do-czesne szcz¹tki �w. Franciszka z³o¿ono wdrewnianej trumnie pokrytej mosi¹dzem i z³o-¿ono w kaplicy �w. Ignacego.

2 maja 1758 r. papie¿ Benedykt XIVog³osi³ Franciszka b³ogos³awionym. Zosta³on kanonizowany 26 maja 1839 r., przez pa-pie¿a Grzegorza XVI. Po II wojnie �wiatowejjego relikwie zosta³y przeniesione do ko�cio-³a w rodzinnym Grottaglie. W Starej Wsi ko³oBrzozowa, w Sanktuarium Maryjnym, znaj-duje siê Muzeum Towarzystwa JezusowegoProwincji Polskiej, w którym przechowy-wana jest koszula �w. Franciszka de Hiero-nimo. A.W.

5/201

4Aktualno�ci

4

Sienkiewiczowskie siedziby� relikwiarze pisarskiej wyobra�ni

Nowy Dziennik - Polish Daily News, najwiêksza i najbardziejpresti¿owa polskojêzycznej gazeta codzienna w USA, opublikowa-³a artyku³ p. Adrianny Adamek-�wiechowskiej na temat MuzeówSienkiewiczowskich w Polsce. Tworzone kolejno w Oblêgorku, WoliOkrzejskiej i Poznaniu w ostatnich latach zosta³y wyremontowanei zmodernizowane. Autorka pisze równie¿ o przygotowaniach doobchodów rocznic w roku 2016, podkre�laj¹c, ¿e miejsce urodzinnoblisty w Woli Okrzejskiej aspiruje do przeobra¿enia siê w Cen-trum Kultury Sienkiewiczowskiej. W przedstawionym kontek�cie,autorka zwraca równie¿ uwagê, ¿e w³adze samorz¹du powiatowegozamierzaj¹ do jubileuszowego roku, by zrekonstruowaæ dwór, wktórym urodzi³ siê pisarz. W przysz³o�ci ma on stanowiæ o�rodekkultury literackiej, wype³niaj¹cy zadania kulturalno-o�wiatowe i na-ukowo-badawcze. Promocja Powiatu

W homilii papie¿ podkre�li³ niezwyk³o�æ obydwu kanonizo-wanych, tak dla Ko�cio³a powszechnego, jak i dla umocnienia po-koju i solidarno�ci miêdzyludzkiej. Warto podkre�liæ, ¿e Jan XXIII,mimo podesz³ego wieku, odwa¿y³ siê na szersze otwarcie Ko�cio³ai zwo³a³ Sobór Watykañski II, za� Jan Pawe³ II poprzez swoje licznepielgrzymki uczyni³ Ko�ció³ rzeczywi�cie powszechnym i ekume-nicznym. Niekwestionowany jest te¿ udzia³ Jana XXIII w za¿egna-niu kryzysu kubañskiego w 1962 r., kiedy dwa supermocarstwa by³yo krok od wojny nuklearnej. Natomiast Jan Pawe³ II znacz¹co przy-czyni³ siê do upadku systemu komunistycznego. Papie¿ Franciszekchc¹c w jaki� sposób zwróciæ uwagê na szczególne charyzmatyobydwu swoich poprzedników, Jana XXIII nazwa³ �patronem po-koju�, a Jana Paw³a II �patronem rodzin�.

* * *Uroczysto�ci kanonizacyjne by³y obchodzone w Polsce w

dniach poprzedzaj¹cych wyniesienie Jana Paw³a II do grona �wiê-tych, jak i potem. W sanktuarium Bo¿ego Mi³osierdzia w £agiewni-kach, w Niedzielê Palmow¹, kard. Stanis³aw Dziwisz przekaza³ tzw.�iskrê mi³osierdzia� przedstawicielom ró¿nych w³adz, na czele z pre-zydentem Bronis³awem Komorowskim. Owa iskra mia³a potem tra-fiæ do wszystkich rodzin w Polsce.

W dniu kanonizacji zebrali siê licznie wierni w miejscach szcze-gólnych dla Jana Paw³a II, zw³aszcza w Wadowicach, na JasnejGórze, £agiewnikach czy w Warszawie. Wspólnie ogl¹dali na tele-bimach rzymsk¹ kanonizacjê, potem uczestniczyli w Mszach �w.dziêkczynnych i specjalnych koncertach na cze�æ Jana Paw³a II.

W niedzielê 11 maja w Krakowie odbêd¹ siê ogólnopolskieuroczysto�ci dziêkczynienia za dar kanonizacji, kiedy to z udzia³emEpiskopatu Polski odbêdzie siê tradycyjna procesja z relikwiami �w.Stanis³awa, Patrona Polski, z Wawelu na Ska³kê.

W £ukowie w Niedzielê Palmow¹ Starostwo zorganizowa³ospecjalny koncert w ho³dzie Janowi Paw³owi II. W auli I LO im.T. Ko�ciuszki zaprezentowali siê: Orkiestra Dêta, Szko³a Muzyczna,Zespó³ Pie�ni i Tañca �£ukowiacy�, a tak¿e uczniowie ze wszyst-kich szkó³ ponadgimnazjalnych z ca³ego powiatu.

W wigiliê kanonizacji 26 kwietnia w³adze miasta zorganizowa-³y kolejne uroczysto�ci. Najpierw w Kolegiacie wszyscy ³ukowscyproboszczowie koncelebrowali Mszê �w. dziêkczynn¹ za dar JanaPaw³a II. Homilie wyg³osi³ ks. Jan Babik, kanclerz Kurii siedleckiej,podkre�laj¹c znaczenie obydwu kanonizowanych papie¿y. Zwraca³siê do wiernych z pytaniem, co w nas zmieni kanonizacja i jakieprzes³anie Jana XXIII i Jana Paw³a II chcieliby�my realizowaæ? Na-stêpnie przy pomniku Jana Paw³a II uczniowie z IV LO im. JanaPaw³a II przedstawili okoliczno�ciowy program s³owno-muzyczny.Mimo rzêsistego deszczu wielu £ukowian uczestniczy³o w tym czu-waniu przedkanonizacyjnym, zakoñczonym Apelem Jasnogórskim.

Wieczorem w dniu kanonizacji w Muzeum Regionalnym otwar-to wystawê pami¹tek mieszkañców £ukowa zwi¹zanych z pontyfi-katem naszego Papie¿a. Natomiast we wtorek 29 kwietnia odby³asiê specjalna sesja po³¹czonych rad: Powiatu, Miasta i Gminy. (om)

Kanonizacja �wiêto 3 Maja w £ukowieCo siê sta³o z naszym patriotyzmem? Na podobnych uro-

czysto�ciach w okresie miêdzywojennym by³y nieprzebranet³umy. Po odegraniu hymnu pañstwowego przez Orkiestrê Dêt¹im. A. Próchniewicza, g³os zabra³ starosta. Podkre�li³, ¿e to�wiêto ma specyficzny i bardzo radosny charakter, poniewa¿cieszymy siê z dokonañ naszych przodków. Polacy umieli zjed-noczyæ siê i stworzyæ wielkie dzie³o, pierwsz¹ europejsk¹ kon-stytucjê. Dokonano wtedy licznych i cennych reform. Sta³osiê to jednak zbyt pó�no, gdy¿ s¹siedzi ujarzmili nas i przez 123lata byli�my w niewoli.

Dzi� rozwijamy siê i sporo tworzymy dobra. Nadal jed-nak dziel¹ nas spory i k³ótnie. Jeszcze niedawno wydawa³o siê,ze nic nam nie grozi. Jednak dzi� w pobli¿u naszych granicmamy powa¿ne zagro¿enia. Starajmy siê, tak¿e w Ma³ych Oj-czyznach, budowaæ jedno�æ i potêgê Polski. Apelujê o wza-jemny szacunek i wspomaganie siê.

G³os zabra³ te¿ senator Stanis³aw Gogacz, który podkre-�li³, ¿e winni�my przypominaæ kolejnym pokoleniom naszepolskie dzieje, niekiedy wspania³e, ale te¿ i te trudne. Wci¹¿wspominamy radosn¹ atmosferê kanonizacji Jana Paw³a II.B¹d�my dumni z naszych korzeni, a zw³aszcza dokonañ przod-ków, czego wyrazem jest Konstytucja z 1791 r. Tamta ustawazasadnicza by³a nie tylko pierwsza w Europie, ale wprowadza-³a nowoczesny system trójpodzia³u w³adzy.

Po okoliczno�ciowym programie s³owno-muzycznym wwykonaniu uczniów Zespo³u szkó³ Nr 2 im. A. �wiêtochow-skiego w £ukowie, delegacje z³o¿y³y wi¹zanki kwiatów podtablic¹ Konstytycji 3 Maja. Natomiast po po³udniu odby³y siêtradycyjne Ogólnopolskie 3-Majowe Biegi Uliczne. (om)

dokoñczenie ze str. 1dokoñczenie ze str. 1

Honorowa warta przed Tablic¹ Konstytucji 3 Maja

Tañcz¹ �£ukowiacy�

fot. M. Okoñ

fot. M. Okoñ

5/20145

Aktualno�ci

Szanowni MieszkañcyMiasta £ukowa

W dniu 16 maja 2014 r. o godz. 16.45odbêdzie siê ods³oniêcie tablicy pami¹tkowej na

budynku, w którym mieszkali �p. Wanda i Micha³Studziñscy, w £ukowie, ul. Czerwonego Krzy¿a 4,

a nastêpnie o godz. 19.00 na cmentarzu�w. Rocha w £ukowie nast¹pi ods³oniêcie

odrestaurowanego nagrobka�p. dra Micha³a Studziñskiego

by³ego Dyrektora Szpitala �w. Tadeusza w £ukowie,dzia³acza PCK w latach 1930 � 1950

oraz Jego Ma³¿onki Wandy,by³ej nauczycielki muzyki

w Szkole Muzycznej w £ukowie.

Serdecznie zapraszamySpo³eczeñstwo £ukowa

na tê szczególn¹ uroczysto�æ.

Zarz¹d Oddzia³u Rejonowego PCK w £ukowieStowarzyszenie �Nasze Dziedzictwo�

Starostwo Powiatowe w £ukowie

Cenna pozycja historycznaWiele miejscowo�ci w Polsce, w tym nawet nie tak historycz-

nych jak £uków, posiada swoj¹ monografiê. Na ogó³ jest to albodzie³o jednego autora, który latami gromadzi³ odpowiednie materia-³y, albo praca zbiorowa, czyli powa¿ne ujêcie poszczególnych za-gadnieñ, opracowanych przez kilka osób. £uków i nasz powiat niedoczeka³y siê dot¹d takiej monografii. Przed wojn¹ z okazji 700-leciamiasta ukaza³o siê jedynie popularne ujêcie dziejów autorstwa lokal-nego regionalisty Jana Stanis³awa Majewskiego. Po II wojnie swo-istym �pilotem� monografii £ukowa by³o opracowanie Ryszarda Or-³owskiego i Józefa Szaflika, które nie zosta³o uwieñczone bardziejpog³êbionym ujêciem w przysz³o�ci. Z okazji 750-lecia £ukowa wy-dano opracowanie zbiorowe dotycz¹ce dziejów Ziemi £ukowskiej wXIX i XX w. Mia³o ono ju¿ charakter popularnonaukowy. Na prze³o-mie stuleci ukaza³y siê kalendaria, bardziej syntetyczne autorstwaZenona Wolskiego, oraz typowo rocznikarskie, dotycz¹ce pierwszychlat XX w., powsta³e z inicjatywy Zbigniewa Pasika.

Wszystkie wspomniane inicjatywy wydawnicze nie mog³y za-st¹piæ prawdziwej monografii £ukowa. Dlatego regionali�ci skupie-ni w £ukowskim Towarzystwie Regionalnym im. J. S. Majewskiegopostanowili podj¹æ siê trudu wype³nienia luki i stworzyli swego ro-dzaju �hybrydowa� pozycjê historyczn¹. Celem przypomnienia cen-nej ksi¹¿ki Patrona Towarzystwa, wydano reprint jego monografii z1933 r. pt. �£uków miasto powiatowe w województwie lubelskiem�.Natomiast ostatnie 80 lat dziejów miasta i regionu przedstawili nasilokalni regionali�ci: Ryszard Grafik, Tadeusz Milewski, MarekOkoñ i Zbigniew Pasik. W ten sposób dzie³o J.S. Majewskiegozosta³o uzupe³nione a¿ do naszych czasów wspó³czesnych.

Omawiana pozycja sk³ada siê wiêc z dwóch czê�ci, czyli reprin-tu ksi¹¿ki Majewskiego (121 stron) i dziejów £ukowa oraz jego oko-lic po 1930 r. (205 stron). �Uzupe³nienia� stanowi¹ zatem poka�nymateria³, rzetelnie opracowany przez wspomnianych regionalistów.Czytelnik znajdzie w nich sporo ciekawego materia³u, niekiedy uni-kalnego, a dotycz¹cego: lat 30-tych, przygotowañ do wojny, prze-biegu wojny obronnej 1939 r. w naszym regionie, okupacji, z przebo-gatymi informacjami nt. ruchu oporu, pierwszego okresu powojen-nego, czasów stalinowskich, gomu³kowskich, gierkowskich, okresustanu wojennego i koñca PRL, transformacji ustrojowej oraz rozwo-ju miasta i regionu w III Rzeczpospolitej. Ponadto osobno zosta³ypotraktowane wszystkie ³ukowskie parafie i dok³adniej przedstawio-no dzieje ³ukowskiego Szpitala. Przybli¿ono te¿ postaæ J. S. Majew-skiego oraz dzia³alno�æ £ukowskiego Towarzystwa Regionalnego,któremu patronuje wspomniany regionalista. Warto podkre�liæ, ¿e womawianej pozycji znalaz³o siê wiele faktów, setki postaci, instytu-cje, odnotowano lokalne inicjatywy. Pozycjê ubogacaj¹ licznie za-mieszczone zdjêcia, stanowi¹ce tak¿e po latach cenny materia³ histo-ryczny.

Wprawdzie nadal nie ma prawdziwie naukowej monografii dzie-jów £ukowa i okolic, to omawiana pozycja stanowi powa¿ne wype³-nienie wielu brakuj¹cych ogniw. Zapewne d³ugo bêdzie punktemodniesienia dla kolejnych opracowañ historycznych naszego mia-sta i regionu. Niech ta nowa pozycja, zaliczana do najwarto�ciow-szych dotycz¹cych historii Ziemi £ukowskiej, stanie siê impulsemdla przysz³ych pokoleñ, aby powsta³a w pe³ni naukowa monografiaprastarego grodu nad Krzn¹. (om)

Ksi¹¿ka bêdzie do nabycia w Redakcji NG£,£uków, Czerwonego Krzy¿a 4/9 oraz w ksiêgarniach.

5/201

46

Wie�ci z Powiatu

Eliminacje XVIII OgólnopolskiegoM³odzie¿owego Turnieju Motoryzacyjnego

W dniu 15.04.2014 r. w Zespole Szkó³ Nr 3 w £ukowie odby³ysiê Eliminacje Powiatowe XVIII Ogólnopolskiego M³odzie¿owegoTurnieju Motoryzacyjnego dla uczniów szkó³ ponadgimnazjalnychpod patronatem Starosty £ukowskiego. W zmaganiach wziê³oudzia³ jedena�cie trzyosobowych dru¿yn ze szkó³ ponadgimnazjal-nych z terenu powiatu ³ukowskiego. Komisja Turnieju obradowa³aw sk³adzie - Arkadiusz Maksymiuk (przewodnicz¹cy), asp. Jaro-s³aw Modrzewski, Ma³gorzata Kubiak, Jaros³aw Robert, Pawe³ Lucht,Mariusz Burdach, Andrzej Kazana. Sêdzi¹ g³ównym zawodów by³nadkom. Krzysztof Golba.

W klasyfikacji koñcowej trzy pierwsze miejsca zdoby³y szko-³y: I miejsce - IV LO im. Jana Paw³a II w £ukowie: (MaksymilianPiasecki, Krystian £aski, Wojciech Nowak), II miejsce - ZS Nr 3 im.W.S. Reymonta w £ukowie: (Rafa³ Popek, Mateusz Chru�ciel, Kon-rad Soæko),III miejsce - ZS im. W. Tatarkiewicza w Radory¿u Smola-nym: (Mateusz Matyjasek, Bartosz Mroczek, Mariusz Nurzyñski).

Nagrodzeni indywidualnie zostali równie¿ ci uczestnicy, któ-rzy zdobyli najwiêcej punktów z testu oraz osoba, która najlepiejzaprezentowa³a siê podczas jazdy samochodem. Najlepiej test na-pisali: Andrzej Soæko, Marcin Soszka (ZS w Stoczku £uk.), Woj-ciech Nowak (IV LO w £ukowie). Najlepszym kierowc¹ zosta³ Rafa³Popek (ZS Nr 3 w £ukowie). Pami¹tkowe puchary, nagrody rzeczo-we oraz dyplomy wrêczyli: Starosta Janusz Kozio³, Sekretarz Powia-tu £ukowskiego Jerzy Siwiec, z-ca dyr. WORD w Bia³ej PodlaskiejArkadiusz Maksymiuk oraz kierownik PT KRUS w £ukowie HenrykTymosz. Dru¿yna z IV LO, której opiekunem jest Marcin Borkowskibêdzie reprezentowaæ Powiat £ukowski w etapie wojewódzkimOgólnopolskiego M³odzie¿owego Turnieju Motoryzacyjnego.

Promocja Powiatu

Uroczysty koncert z okazjikanonizacji Jana Paw³a II

W niedzielê palmow¹ 13.04.2014 r. w auli I Liceum Ogólno-kszta³c¹cego w £ukowie odby³ siê uroczysty koncert z okazji Ka-nonizacji Jana Paw³a II. W programie znalaz³a siê muzyka, poezjai tañce w wykonaniu Zespo³u Pie�ni i Tañca �£ukowiacy�, Orkie-stry Dêtej Towarzystwa Muzycznego im. Antoniego Próchniewi-cza w £ukowie, Pañstwowej Szko³y Muzycznej I Stopnia w £uko-wie, Chórów oraz uczniów szkó³ ponadgimnazjalnych powiatu ³ukow-skiego.

Licznie zebranych uczestników koncertu przywita³ Starosta£ukowski Janusz Kozio³. Przewodnicz¹cy Rady Powiatu w £uko-wie W³adys³aw Kara� oraz Wicestarosta £ukowski wrêczyli po-dziêkowania dla opiekunów wszystkich wykonawców za aktywnyudzia³ i pomoc. Organizatorem koncertu by³ Wydzia³ Promocji, Roz-woju i Polityki Spo³ecznej Starostwa Powiatowego w £ukowie.

Starosta Janusz Kozio³ wita uczestników koncertu

List intencyjny o wspó³pracyz Politechnik¹ Lubelsk¹

W Zespole Szkó³ Nr 2 im. A. �wiêtochowskiego w £ukowie26 marca 2014 r. nast¹pi³o przekazanie listu intencyjnego o wspó³-pracy pomiêdzy szko³¹, a Instytutem In¿ynierii Odnawialnych Zró-de³ Energii Politechniki Lubelskiej. Podpisanie listu intencyjnegojest jednym z licznych przedsiêwziêæ realizowanych w ramach pro-jektu �Szko³y nowych mo¿liwo�ci � modernizacja kszta³cenia zawo-dowego� . Dzia³anie to ma na celu wspó³pracê pomiêdzy szko³¹ auczelni¹ wy¿sz¹ w zakresie: nadzoru merytorycznego nad nowymkierunkiem �Technik urz¹dzeñ i systemów energetyki odnawialnej�oraz dzielenia siê wiedz¹/do�wiadczeniem pracowników InstytutuIn¿ynierii Odnawialnych Zróde³ Energii z zakresu energetyki odna-wialnej z kadr¹ pedagogiczn¹ ZS Nr2 oraz uczestnikami projektu.

Targi Pracy i Edukacji w £ukowie10 kwietnia 2014 r. odby³y siê Targi Pracy i Edukacji w £uko-

wie zorganizowane przez Powiatowy Urz¹d Pracy w £ukowie orazZespó³ Szkól Nr 1 im H. Sienkiewicza w £ukowie. W targach wziê³oudzia³ 45 wystawców, którzy zaprezentowali ok. 155 ofert pracykrajowych w takich bran¿ach jak, m.in.: o�wiata, media, transport,informatyka budowlana, logistyka, sprzeda¿, przemys³ obuwniczy,krawiecki, miêsny, hutniczy, meblowy.

WUP Lublin przedstawi³ ok. 100 miejsc pracy za granic¹ (Niem-cy, Hiszpania, Francja, Belgia, Wielka Brytania) m.in. na stanowi-skach: pielêgniarka, pracownik w rolnictwie, spawacz, stolarz, ro-botnik budowlany, elektryk, operator maszyn. Poza ofert¹ praco-dawców, podobnie jak w latach ubieg³ych, Targom towarzyszy³yzajêcia informacyjne dla uczniów III klasy gimnazjum, zatytu³owa-ne �Poznanie swojego potencja³u � drog¹ do sukcesu�, które pro-wadzili doradcy zawodowi tutejszego urzêdu pracy. Osoby zainte-resowane rozpoczêciem w³asnej dzia³alno�ci gospodarczej uczest-niczy³y w zajêciach na temat: �Mój potencja³ � moja firma�. Infor-macji udzielali pracownicy: Zak³adu Ubezpieczeñ Spo³ecznych, Urzê-du Skarbowego, Urzêdu Miasta Wydzia³u Organizacyjnego (ewi-dencji dzia³alno�ci gospodarczej), Pañstwowej Inspekcji Pracy.

Otwarcie Targów Pracy i Edukacji

Jedno ze stoisk na Targach

fot. Z. Pasik

fot. Z. Pasik

,

,

5/20147

Aktualno�ci�Prawko� ju¿ w £ukowie

24 kwietnia br. w £ukowie na terenie bazy PKS, odby³o siêoficjalne otwarcie Oddzia³u Terenowego Wojewódzkiego O�rod-ka Ruchu Drogowego w Bia³ej Podlaskiej. Go�æmi honorowymiuroczysto�ci byli: marsza³ek Województwa Lubelskiego KrzysztofHetman, wicemarsza³ek S³awomir Sosnowski i cz³onek Zarz¹duJacek Sobczak, przedstawiciele WORD w Bia³ej Podlaskiej na cze-le z dyrektorem Zbigniewem Kotem, radny Sejmiku Wojewódzkie-go Krzysztof G³uchowski, reprezentanci samorz¹dów lokalnych zterenu powiatu ³ukowskiego, przedstawiciele o�rodków szkoleniakierowców oraz media.

Marsza³ek K. Hetman z³o¿y³ podziêkowania staro�cie Janu-szowi Kozio³owi i zaznaczy³, ¿e £uków jako pierwszy z³o¿y³ wnio-sek o przyznanie prawa do utworzenia filii WORD. List gratulacyj-ny od Ministra Skarbu Pañstwa W³odzimierza Karpiñskiego odczy-ta³a radna Izabela Bielecka.

O utworzenie oddzia³u terenowego najbardziej zabiega³y w³a-dze powiatu ³ukowskiego. Bêdzie wygodniej. A poza tym, kasabêdzie sp³ywa³a do woj. lubelskiego, a nie do mazowieckiego. Bomieszkañcy £ukowa najczê�ciej wybierali WORD w Siedlcach �t³umaczy³ kilka miesiêcy przed otwarciem filii wicestarosta powiatu³ukowskiego Krzysztof Tymoszuk. O�rodek Egzaminacyjny w £uko-wie to pierwsza tego typu placówka w Polsce otwarta w mie�cie,które nie jest i nie by³o miastem wojewódzkim. O jego utworzeniezabiega³y w³adze powiatu ³ukowskiego. Te zabiegi przynios³y efekt.Radni Sejmiku Woj. Lubelskiego jednog³o�nie podjêli uchwa³ê owyra¿eniu zgody na przeprowadzanie w £ukowie egzaminów naprawo jazdy. Decyzja zapad³a podczas obrad, 25 listopada 2013 r..

Funkcjonowanie o�rodka na podstawie umowy pomiêdzy PKSS.A. w £ukowie, a WORD w Bia³ej Podlaskiej umo¿liwi mieszkañ-com powiatu ³ukowskiego oraz powiatów o�ciennych zdawanie eg-zaminów na prawo jazdy kat. AM, A1, A2, A, B1, B w £ukowie.Oddzia³ dosta³ od bialskiego WORD-u trzy samochody egzamina-cyjne, natomiast egzaminatorzy pracuj¹cy w oddziale terenowymzostali przeniesieni z Bia³ej Podlaskiej. A. Wi�niewska

Uroczyste przeciêcie wstêgi

fot. Z. Pasik

Uczestnicy uroczysto�ci otwarcia filii WORD w £ukowiefot. Z. Pasik

Przed nami wyborydo Europarlamentu

25 maja bêdziemy po raz kolejny �wybieraæ� (faktyczniewpierw czyni¹ to liderzy ró¿nych ugrupowañ) reprezentantów Pol-ski do Parlamentu Europejskiego. W tym¿e samym dniu maj¹ od-byæ siê wybory prezydenckie na Ukrainie. Kampania wyborcza jestu nas bezbarwna i zak³ócona powa¿nie sytuacj¹ miêdzynarodow¹.Po aneksji Krymu, krwawych starciach w S³owiañsku i Odessie,nadal niepewna jest przysz³o�æ wschodnich i po³udniowych regio-nów Ukrainy. Sytuacja jest gro�na dla nas i niewielkich pañstwnadba³tyckich. Ujawni³o siê w pe³ni, jak s³abym potencja³em woj-skowym dysponujemy, a tak¿e jak bardzo zostali�my uzale¿nienipod wzglêdem energetycznym. Warto jednak podkre�liæ, ze to obec-na koalicja rz¹dz¹ca doprowadzi³a do takiego stanu, os³abiaj¹c nasmilitarnie i uzale¿niaj¹c energetycznie.

W trakcie kampanii uwidoczni³y siê kolejne potkniêcia i nie-prawid³owo�ci naszych elit politycznych. Kampania zbieg³a siê z10-leciem naszej obecno�ci w UE, co wykorzystuje propagandoworz¹d. W tym celu emituje siê spot, który promuje PO. Fa³szuje onobraz Polski, która na akcesji tylko zyska³a, a nic nie straci³a. Nawspomniany spot wydano ponad 7 mln z³. Zabrak³o w nim jednakrzetelnej informacji, jak chocia¿by podania danych odno�nie bez-robocia, liczby emigrantów zarobkowych, niewydolno�ci s³u¿byzdrowia i zwiêkszaj¹cych siê kolejkach do lekarzy specjalistów,zmniejszaj¹cej siê drastycznie dzietno�ci polskich rodzin, ukrywasiê równie¿ zbli¿aj¹c¹ siê katastrofê w wyp³acalno�ci rent i emery-tur. Mamy blisko bilionowe zad³u¿enie pañstwa, tak zagraniczne jaki krajowe.

Do powy¿szych spraw dochodz¹ liczne skandale. OstatnioPawe³ Piskorski, by³y prominentny przedstawiciel PO, ujawni³ daw-ne powi¹zania finansowe Kongresu Liberalno-Demokratycznego,kierowanego wówczas przez Donalda Tuska, z niemieck¹ chadecj¹.Zachodzi pytanie, czy do dzi� nie skutkuje to korzystnymi dla Niem-ców decyzjami naszych w³adz. Dlaczego polskie stocznie musia³yupa�æ, aby niemieckie mog³y nadal funkcjonowaæ? Czemu Polskaniezbyt energicznie protestowa³a, gdy Niemcy z Rosj¹ budowaligazoci¹g na dnie Ba³tyku? Sk¹d wziê³a siê idea masowej likwidacjipolskich kopalñ, gdy tymczasem reaktywuje siê górnictwo w Niem-czech? Coraz ³atwiej kupuj¹ polsk¹ ziemiê cudzoziemcy, g³ównieNiemcy, Holendrzy i Duñczycy, co ujawni³a ostatnio NIK. Tymcza-sem w krajach Zachodu nastêpuj¹ utrudnienia w nabywaniu ziemi,a ostatnio nawet S³owacy uchwalili restrykcyjne prawo w tej kwe-stii, preferuj¹ce swoich obywateli.

Liderzy naszych ugrupowañ czêsto desygnowali, jako kan-dydatów do Parlamentów Europejskiego, ludzi wcale nie najlep-szych lub wykszta³conych, znaj¹cych obce jêzyki i chc¹cych dzia-³aæ na rzecz dobra wspólnego, ale jednych za �zas³ugi�, jak np.ministrów: Boniego, Kosiniaka-Kamysza, Kudryck¹, Rostowskie-go, Zdrojewskiego, innych na swoiste zes³anie, aby nie przeszka-dzali im w krajowej polityce, wreszcie ró¿nych dziwnych celebry-tów, sportowców, artystów, a nawet tancerkê na rurze. To dobrzepokazuje stosunek naszych elit do zbli¿aj¹cych siê wyborów.

Warto jednak podkre�liæ, i¿ wybory do PE, wbrew obiego-wym s¹dom, s¹ niezwykle wa¿ne. To przecie¿ w Brukseli decydujesiê wiele ¿ywotnych dla nas spraw. Dlatego wybierzmy ludzi m¹-drych, przyzwoitych, a nie jakich� celebrytów lub polityków skaza-nych na banicjê lub dorobienie siê. Trzeba wybraæ takie osoby,które chc¹ s³u¿yæ najpierw Polsce, a dopiero potem Europie, a nieinteresom partyjnym lub osobistym. grom

5/201

4Aktualno�ci

8I Festiwal Papieski �BARKA�

w Gminie £ukówW niedzielê 27 kwietnia, odby³ siê I Festiwal Papie-

ski �BARKA� w Gminie £uków. Miejscem Festiwalu ku czci�wiêtego Jana Paw³a II by³ ko�ció³ parafialny pw. MatkiBoskiej Królowej Polski w D¹biu.

W czê�ci konkursowej Festiwalu zaprezentowa³o siê 10zespo³ów i 10 solistów, �piewaj¹c pie�ni papieskie i sakralne.10 osób wyst¹pi³o z recytacj¹ utworów autorstwa Jana Paw-³a II oraz 8 osób � w³asnych utworów o tematyce papieskiej.Wszyscy uczestnicy konkursu to uczniowie szkó³ Gminy£uków. Go�cinnie wyst¹pi³y równie¿ zespo³y z Gminy £uków- �Jagódki� ze ̄ d¿ar, �Zalesianki� z Zalesia, �Niezapominaj-ki� z Dminina i �Kumpele� z Grêzówki, a tak¿e schole �S³o-neczka� i �Stokrotki�, dzia³aj¹ce przy par. w D¹biu, prowa-dzone przez jej proboszcza ks. Antoniego Sulicha.

Po wystêpach, wszyscy uczestnicy Festiwalu zostali za-proszeni do Zespo³u Szkó³ w D¹biu, gdzie nast¹pi³o odczyta-nie werdyktu jury, poczêstunek papieskimi kremówkami i pro-jekcja filmu o ¿yciu i Pontyfikacie Jana Paw³a II.

W kategorii: recytacja dzie³ Jana Paw³a II jury przyzna-³o dwie równorzêdne nagrody � Anicie Czubaszek i Kac-prowi Siwiakowi, w kategorii: wystêp zespo³u wokalnegozwyciêzc¹ zosta³ Zespó³ �Bel Canto� z Grêzówki, w sk³adzieWiktoria Wideñska, Monika Stêpniewska, MagdalenaPeryt, Wioletta Gryczka. Jury nagrodzi³o a¿ troje solistów� Micha³a Koniecznego, Ma³gorzatê Ceg³owsk¹ i An-d¿elikê Ginter. W kategorii: w³asny utwór o tematyce pa-pieskiej nagrodê otrzyma³ Jakub Go³awski za wiersz �Ojcu�wiêtemu Janowi Paw³owi II�.

Nagrod¹ dla zwyciêzców jest wycieczka do Czêstocho-wy ze zwiedzaniem Klasztoru Jasnogórskiego, MuzeumMonet i Medali JP II, Parku Miniatur Sakralnych, Zamku wOgrodzieñcu i Dworku Miko³aja Reja w Nag³owicach. Nawycieczkê pojedzie równie¿ Natalia Niedzió³ka z Krynki,która zdoby³a najwiêksz¹ liczbê punktów w organizowanymprzez GOK konkursie wiedzy o Janie Pawle II.

Festiwal zosta³ zorganizowany przez Gminny O�rodekKultury w £ukowie i Parafiê w D¹biu, przy wspó³pracyGminnej Biblioteki Publicznej i Zespo³u Szkó³ w D¹biu.Patronat nad uroczysto�ci¹ obj¹³ Wójt Gminy £uków �Mariusz Osiak.

Zespó³ �Bel Canto� z Grêzówki

fot. arch. GOK

Udana akcja w TESCOW dniach 11 i 12 kwietnia 2014 r. w sklepie TESCO w £uko-

wie prowadzona by³a zbiórka pieniê¿na do puszek PCK, zorganizo-wana przez Zarz¹d Oddzia³u Rejonowego PCK w £ukowie, w ra-mach akcji �Godne Dzieciñstwo�. W akcji bra³a udzia³ m³odzie¿ z³ukowskich szkó³ ponadgimnazjalnych: z I LO im. T. Ko�ciuszki:Marta Witek, Dominika Wo�niak, Dominika Wrzosek i BarbaraZalewska z opiekunk¹ Szkolnego PCK Ew¹ Malejk¹, IV LO im. JanaPaw³a II: Joanna D¹browska, Izabella Gajda, Anna Kiry³a i OlgaKulczycka z opiekunk¹ Katarzyn¹ Grzyb, Zespo³u Szkó³ Nr 1: Syl-wia Dziurdziak, Marlena Gromada, Ilona Pietruszka i KatarzynaStefaniak z opiekunk¹ Ma³gorzat¹ Drozd, Zespo³u Szkó³ Nr 3: Ka-rolina Celiñska-Mys³aw, Patrycja Gajda, Katarzyna Karwowska,Klaudia Krukow, Agata Ostrysz, Karolina Sad³o, Patrycja Sad³o iAgnieszka Zborowska z opiekunk¹ Katarzyn¹ Zarzyck¹.

Klienci sklepu w tych dniach byli do�æ ofiarni i z uznaniemwrzucali datki do puszek, a personel sklepu przyja�nie pomaga³ wprowadzeniu zbiórki. Za zebrane pieni¹dze, bêd¹ zakupione paczkiz artyku³ami szkolnymi dla m³odzie¿y pochodz¹cej z biednych ro-dzin, zg³oszonej przez Dyrekcje Szkó³.

Ze strony Oddzia³u Rejonowego PCK w £ukowie, akcjê nad-zorowali: Ziemowit Dulny, W³adys³aw Mazurkiewicz, Bronis³awOkleja i Zbigniew Pasik.

Prezes ZR PCK w £ukowie Zbigniew Pasik

Kwestuj¹ca m³odzie¿ z Zespo³u Szkó³ Nr 1i I LO im. T. Ko�ciuszki w £ukowie

Kwestuj¹ca m³odzie¿ z Zespo³u Szkó³ Nr 3i IV LO im. Jana Paw³a II w £ukowie

fot. Z. Pasik

fot. Z. Pasik

Promocja Gminy

5/2014Aktualno�ci

9

29 kwietnia 2014 r. w sali konferencyjnej Jana Paw³a II w£ukowie odby³a siê uroczysta sesja Rad: Powiatu, Miasta i Gminy£uków, z okazji Kanonizacji Naszego Rodaka Papie¿a Jana Paw³aII, na któr¹ przyby³y w³adze samorz¹dowe wszystkich szczebli, rad-ni oraz spo³eczeñstwo m. £ukowa, by wspólnie oddaæ ho³d naj-wiêkszemu z Polaków � Janowi Paw³owi II.

Sesjê otworzy³ Przewodnicz¹cy Rady Powiatu W³adys³awKara�, który po powitaniu zebranych wyg³osi³ s³owo wprowadza-j¹ce. Nastêpnie Przewodnicz¹cy Rady Gminy Tadeusz Federczykzaprezentowa³ sylwetkê Ojca �wiêtego Jana Paw³a II � �Droga do�wiêto�ci�, mówi¹c m.in.: Dok³adnie trzy lata temu, tu na tej saliprze¿ywali�my podobn¹ uroczysto�æ wyra¿aj¹c¹ rado�æ z beatyfi-kacji Jana Paw³a II. Wówczas to Ko�ció³ og³osi³, ¿e Jan Pawe³ II jestb³ogos³awiony. Og³osi³ to dla nas � Ko�cio³a lokalnego. Dwa dnitemu prze¿yli�my kanonizacjê � Ko�ció³ og³osi³, ¿e Jan Pawe³ II jest�wiêtym � a to dotyczy ju¿ ca³ego Ko�cio³a Powszechnego.

Ostatnio w naszym kraju toczy³a siê dyskusja na temat czcze-nia tego wydarzenia w ¿yciu publicznym. Rysuj¹ siê tu dwa obliczaJana Paw³a II. Oblicze ko�cielne � religijne i oblicze �wieckie. JanPawe³ II jako kap³an i Jan Pawe³ II jako Polak, jako cz³owiek modli-twy i jako polityczny mówca, jako �wiêty og³oszony przez Ko�ció³i jako autorytet w �wiecie.

Wszyscy znamy ¿ycie Jana Paw³a II. Z jednej strony drama-tyczne wydarzenia (wczesna utrata najbli¿szych, ¿ycie w latach oku-pacji, podziemne studia, realia komunistycznego kraju, zamach,zmagania siê z chorob¹ �), a z drugiej � udzia³ w wielkiej polityce,wp³yw na bie¿¹ce sprawy ca³ego �wiata, z kolejnej za� � Jego wy-j¹tkowo�æ, przymioty umys³u i intelektu, a przede wszystkim otwar-to�æ dla �wiata, odwaga w g³oszeniu pogl¹dów, jednoznaczno�æ.Je�li uznajemy zas³ugi Jana Paw³a II na polu politycznym i spo³ecz-nym, to nie mo¿emy pomin¹æ �róde³ takiej Jego postawy. A s¹ to�ród³a oparte na wierze. W encyklice Jana Paw³a II �Redemptorhominis� czytamy: �Cz³owiek sam siebie nie zrozumie bez Chrystu-sa, ani sk¹d przyszed³, ani dok¹d zmierza, ani jaki sens ma jego¿ycie�. Papie¿ mówi³: �Nie lêkajcie siê, otwórzcie na o�cie¿ Chrystu-sowi drzwi waszego serca i waszego ¿ycia�.

Zachowania Ojca �wiêtego wobec �wiata, polityki, sprawspo³ecznych by³y pochodn¹ Jego rozumienia roli cz³owieka i jegorelacji z Bogiem. Wszystkie dokumenty papieskie o tym mówi¹.Mamy adhortacjê mówi¹c¹ o godno�ci kobiety, gdzie Jan Pawe³ IIwyja�nia jak w zamy�le Boga miêdzy p³ciami ma zachodziæ komple-mentarno�æ, dope³nienie. Nie ma tu mowy o dominacji, o wykorzy-staniu, o rywalizacji � jest dope³nienie.

W innej encyklice czytamy: �Wszyscy jeste�my naprawdêodpowiedzialni za wszystkich�. Poczucie solidarno�ci i solidarnedzia³anie stanowi przes³ankê naszego ¿ycia, �dobro do którego wszy-scy jeste�my powo³ani i szczê�cie, do którego d¹¿ymy, nie dadz¹siê osi¹gn¹æ bez wysi³ku i zaanga¿owania wszystkich�. �Nie wolnonam rezygnowaæ ze wspó³pracy nad rozwojem cz³owieka i to ka¿de-go cz³owieka�. Kto by zrezygnowa³ � ostrzega Jan Pawe³ II � �sprze-ciwia³by siê woli Boga Stwórcy�.

Papie¿ mówi, ¿e dzisiaj bardziej boimy siê jutra, ni¿ na nieczekamy. Skutek togo jest taki, ¿e nie chcemy przekazywaæ ¿ycia

(drastyczny spadek urodzin), tracimy zdolno�æ do trwa³ych decyzji¿yciowych, szerzy siê u nas hedonizm � zawê¿enie ¿ycia do u¿ycia,tak¿e kosztem innych. Porzucenie Boga skutkuje porzuceniem cz³o-wieka, który zagra¿a naszemu dobrobytowi, a za tym idzie brak sza-cunku do ¿ycia, czego dowodem jest aborcja i eutanazja. Górê bie-rze system, który Jan Pawe³ definiuje jako �wolno�æ bez prawdy�,ze �le rozumian¹ tolerancj¹, która powinna obowi¹zywaæ jako ak-ceptacja innej formy dobra. Nie mo¿e byæ tolerancji dla z³a. Tymcza-sem ona jest. Pojêcie dobra, ³¹czy siê z pojêciem prawdy. A dzisiej-szy �wiat odrzuca prawdê obiektywn¹ � ka¿dy ma prawo do swojejprawdy. Jest jednak prawda obiektywna: t¹ prawd¹ jest Chrystusi Jego nauka. Póki tego nie zrozumiemy i nie przyjmiemy � bêdziemyb³¹kaæ siê. Ratunkiem dla nas, dla Europy � jest na nowo przyj¹æChrystusa i Jego naukê. Ratunkiem dla nas s¹ ludzie m³odzi � wnich jest g³ód prawdy oraz rodzina � zwi¹zek nierozerwalny mê¿-czyzny i kobiety, którego celem, jak mówi papie¿, jest �p³odna mi-³o�æ�. Ratunkiem jest tak¿e zachowanie dni �wiêtych � jako dnipo�wiêconych Bogu i najbli¿szym.

Jan Pawe³ II zyska³ wielk¹ popularno�æ, doceniono Jego au-torytet w �wiecie, sta³ siê dla nas wyznacznikiem pewnych zacho-wañ, nie dlatego, ¿e by³ zdolny, m¹dry, inteligentny, uczciwy, pra-cowity, ¿e �wiadomie wybra³ drogê do �wiêto�ci i j¹ realizowa³ wChrystusie, jest wzorem dla ka¿dego z nas.

Po tym wyst¹pieniu radni podjêli okoliczno�ciow¹ uchwa³êdla uczczenia kanonizacji Jana Paw³a II i ods³oniono pami¹tkow¹tablicê dziêkczynn¹, umieszczon¹ w sali konferencyjnej.

Nastêpnie wys³uchano informacji o �Fundacji � Dzie³o No-wego Tysi¹clecia ¿ywym pomnikiem Papie¿a Jana Paw³a II� orazczê�ci artystycznej w wykonaniu uczniów IV LO im. Jana Paw³a II,po czym Danuta Oksiutowicz � dyrektor Przedszkola MiejskiegoNr 7 w £ukowie zaprezentowa³a publikacjê �Jan Pawe³ II � �wiêty woczach przedszkolaków�, zawieraj¹c¹ wiersze i opowiadania dzieciprzedszkolnych.

Na zakoñczenie sesji wspólnie od�piewano �Barkê� � ulu-bion¹ pie�ñ Jana Paw³a II oraz z³o¿ono wi¹zanki kwiatów pod po-mnikiem Papie¿a Jana Paw³a II.

Po sesji chêtni zwiedzili w Muzeum Regionalnym wystawêpt. �£ukowianie z Janem Paw³em II: wczoraj � dzi� � jutro�.

oprac. i zdj. Z. Pasik

Uroczysta sesja

Otwarcie sesji

Uczestnicy sesji

M³odzie¿ w czê�ci artystycznej

5/201

4Wspomnienie

10

Wielu ju¿ by³o w £ukowie za-s³u¿onych lekarzy, którzy wnie�lidu¿y wk³ad w historiê patriotyzmu idzieje naszego miasta. Jednymz nich by³ dr Micha³ Studziñski.

Dr Micha³ Studziñski urodzi³ siê7 czerwca 1885 r. w £ukowie. By³ synemwo�nego. Gimnazjum ukoñczy³ w Siedlcachw 1904 roku. Stara³ siê dostaæ na Uniwersy-tet Warszawski, lecz nie zosta³ przyjêty zpowodu udzia³u w strajku szkolnym w 1905 r.Jednak na wyk³ady uczêszcza³ jako wolnys³uchacz.

Bêd¹c cz³onkiem SDKPiL bra³ udzia³w rewolucji 1905 roku.

W latach 1906-1912 studiowa³ na Wy-dziale Lekarskim Uniwersytetu Jagielloñ-skiego w Krakowie. Z chwil¹ ukoñczenia stu-diów dokona³ nostryfikacji dyplomu w Char-kowie i uzyska³ prawo u¿ywania tytu³u dok-tora nauk medycznych. W roku 1913 podj¹³pracê w Szpitalu Dzieciêcym w Warszawie,jako asystent chirurga.

W 1914 roku zosta³ powo³any do s³u¿-by w wojsku rosyjskim i przez 4 lata by³ le-karzem pu³kowym na Syberii. Do rezerwyprzeszed³ w stopniu majora.

W latach 1918-1920 pracowa³ w S³aw-gorosku, jako lekarz kolejowy, a przez na-stêpne 2 lata na stanowisku Dyrektora Szpi-tala Miejskiego w Krasnojarsku.

W 1922 r. wróci³ do £ukowa i przez4 lata by³ lekarzem wolnopraktykuj¹cym.

W 1926 roku powierzono mu obowi¹z-ki Dyrektora Szpitala Powiatowego �w. Ta-deusza w £ukowie.

W roku 1934 dr Micha³ Studziñski zo-sta³ wybrany na prezesa Zarz¹du Oddzia³uPowiatowego Polskiego Czerwonego Krzy-¿a w £ukowie i sta³ siê bardzo czynnym dzia-³aczem czerwonokrzyskim.

Pionierskim osi¹gniêciem w tym cza-sie by³o zaanga¿owanie siê dra M. Studziñ-skiego, dra Leona Kiernickiego, PrezeskiKo³a Ziemianek w Burcu Pani Wojdel-Dmo-chowskiej i innych cz³onków Zarz¹du, worganizacjê pierwszych w �wiecie WiejskichO�rodków Zdrowia. Organizowano je nabazie Polskiego Czerwonego Krzy¿a.

I tak w powiecie ³ukowskim w roku1934 zorganizowano 4 O�rodki Zdrowia, w:Burcu, Trzebieszowie, Tuchowiczu i £uko-wie, gdzie by³ tzw. Centralny O�rodek Zdro-wia. Do Tuchowicza doje¿d¿a³ dr Micha³Studziñski, do Trzebieszowa - dr Leon Kier-nicki, do Burca - dr �niegowski z Adamowa.

Wiejskie O�rodki Zdrowia prowadzi³yporadnie: p-gru�licz¹, p-jaglicz¹, dla kobietciê¿arnych i dla dzieci.

W nastêpnych latach dr Micha³ Stu-dziñski wraz z innymi cz³onkami Zarz¹duPowiatowego PCK w £ukowie prowadzi³szkolenia dru¿yn sanitarnych, akcje niesie-nia pomocy bezrobotnym, pomoc w ramachlokalnych Komitetów Pomocy Zimowej,

udzia³ w akcjach sk³adania ofiar na cele Obro-ny Narodowej - przygotowanie sprzêtu sa-nitarnego PCK.

W czasie wojny dr Micha³ Studziñskiby³ Pe³nomocnikiem Zarz¹du G³ównegoPCK na Oddzia³ £ukowski. W tym czasie,mimo utrudnieñ w³adz okupacyjnych wy-trwale kierowa³ akcj¹ zbierania ofiar i wysy-³ania paczek jeñcom polskim w Rzeszy orazdo obozów koncentracyjnych, w tym doMajdanka

Dr Micha³ Studziñski funkcjê dyrek-tora Szpitala Powiatowego w £ukowie pe³-ni³ do 1941 roku, kiedy to zwolniono go, zaleczenie ̄ ydów i jeñców rosyjskich oraz wy-siedlono z w³asnego domu.

Po wojnie, w dniu 6 sierpnia 1945 roku,ponownie powo³ano go na Dyrektora Szpi-tala oraz ordynatora Oddzia³u Chirurgiczne-go i Po³o¿niczo-Ginekologicznego. Pracuj¹cw szpitalu pe³ni³ jednocze�nie obowi¹zkiKierownika Przychodni Przeciwgru�liczej,bowiem maj¹c 68 lat uzyska³ specjalizacjêI stopnia w zakresie ftyzjatrii.

W 1959 roku, po przepracowaniu 46lat w zawodzie lekarskim, maj¹c 74 lata prze-szed³ na emeryturê. Zmar³ 4 grudnia 1961roku w wieku 76 lat. Zosta³ pochowany nacmentarzu ³ukowskim. Mogi³a znajduje siêw kwaterze H-71, gdzie spoczywa tak¿e jegoma³¿onka Wanda.

Dr Micha³ Studziñski by³ dobrym,wszechstronnym lekarzem, bowiem specja-lizowa³ siê w chorobach wewnêtrznych, po-³o¿nictwie, chirurgii i ftyzjatrii. Mia³ du¿yzasób wiedzy i dzieli³ siê ni¹. Pisa³ prace na-ukowe, np. �Urazowe wodog³owie fa³szywe�,�O narkozie eterowo-oliwowej, doodbytni-czej�, �Niezwyk³e drogi zap³odnienia�. By³cz³owiekiem o du¿ej kulturze osobistej i za-wodowej, potrafi³ uszanowaæ ka¿dego pra-cownika oraz dba³ o zachowanie autorytetuzawodu lekarza. Udziela³ siê w pracy spo-³ecznej. W czasie okupacji nie bacz¹c na nie-mieckie represje niós³ pomoc tam, gdzie by³a

Zas³u¿ony, zapomnianypotrzeba. Dziêki niemu i jemu podobnych,wiele ludzi prze¿y³o obozy, oflagi i stalagi.Przed wojn¹ bra³ czynny udzia³ w szeregustowarzyszeñ kulturalnych, o�wiatowych ispo³ecznych, m.in. w Stowarzyszeniu �Ogni-wo�, w Towarzystwie Dobroczynno�ci, To-warzystwie £owieckim i w Zwi¹zku LekarzyPolskich. Po wojnie nale¿a³ do StronnictwaDemokratycznego.

Aby upamiêtniæ osobê dra Micha³aStudziñskiego, Zarz¹d Oddzia³u Rejonowe-go PCK w £ukowie i Stowarzyszenie �Na-sze Dziedzictwo� podjêli decyzjê, by na bu-dynku, w którym mieszka³ dr M. Studziñskiw £ukowie przy ul. Czerwonego Krzy¿a 4,umie�ciæ tablicê oznajmiaj¹c¹ o tym fakcieoraz postanowiono odrestaurowaæ nagro-bek na mogile PP Studziñskich na cmenta-rzu �w., Rocha w £ukowie, w kwaterze H-71.

I tak siê sta³o. Zarówno tablicê jak i na-grobek ufundowa³o Starostwo Powiatowew £ukowie, które w drodze zasiedzenia prze-jê³o budynek PP Studziñskich.

Nagrobek wed³ug projektu LudwikaWysokiñskiego z £ukowa, wykona³ Zak³adKamieniarski F. i U. Bartnickich z Czer�li,za� tablicê Wies³aw Tomczak z £ukowa.

Koordynatorem przedsiêwziêcia by³Grzegorz Osial - dyrektor Muzeum Regio-nalnego w £ukowie oraz Wydzia³ Promocji,Rozwoju i Polityki Spo³ecznej Starostwa Po-wiatowego w £ukowie.

Ods³oniêcie tablicy (ok. godz. 17.00)i nagrobka (ok. godz. 19.00) nast¹pi 16 maja2014 r., a poprzedzone bêdzie Msz¹ �w.sprawowan¹ o godz. 16.00 w ³ukowskiejKolegiacie parafii pw. Przemienienia Pañskie-go w £ukowie, w intencji �p. PP Wandy i Mi-cha³a Studziñskich.

Na tê szczególn¹ uroczysto�æ serdecz-nie zapraszamy wszystkich Mieszkañców£ukowa.

Prezes ZR PCK w £ukowie Zbigniew Pasik

Dr Micha³ Studziñski (1885-1961)

fot. Z. Pasik

5/201411

Medycyna

Niewydolno�æ serca wg definicji tostan, w którym w wyniku zaburzenia czyn-no�ci serca dochodzi do zmniejszenia po-jemno�ci minutowej serca w stosunku dozabotrzebowania metabolicznego tkanekustroju, b¹d� w³a�ciwa pojemno�c minuto-wa jest utrzymywana dziêki podwy¿szone-mu ci�nieniu nape³niania. Oznacza to, ¿e ser-ce nie jest zdolne dostarczyæ odpowiedniejilo�ci krwi do narz¹dów, co powoduje zmniej-szenie wydolno�ci wysi³kowej powoduj¹cnajczê�ciej uczucie duszno�ci, zmêczenianiewspó³miernego do aktywno�ci (d³u¿szyspacer lub wchodzenie po schodach) czygromadzenia siê wody w organizmie w po-staci obrzêków podudzi lub zastoju w p³u-cach (kaszel oraz trzeszczenia i rzê¿enia przyos³uchiwaniu).

Niewydolno�æ serca jest jedyn¹chorob¹ uk³adu sercowo-naczyniowego,której zapadalno�æ i czêstotliwo�æ wystê-powania w populacji ogólnej stale siê zwiêk-szaj¹. Wynika to ze starzenia siê wspó³cze-snych spo³eczeñstw oraz jest odleg³¹ kon-sekwencj¹ nowoczesnego leczenia ostrychpowik³añ zawa³u serca oraz nadci�nienia têt-niczego w przypadku których udaje siê sku-tecznie leczyæ stany nag³e, ale wci¹¿ nie mamo¿liwo�ci zapobiegania powik³aniom od-leg³ym. Szacuje siê, ¿e w naszym kraju cho-ruje na niewydolno�æ serca co najmniej 600-700 tysiêcy ludzi, a najczê�ciej ta chorobadotyka pacjentów po 80 roku ¿ycia i wystê-puje u oko³o 20% z nich.

Niewydolno�æ serca dzieli siê naostr¹ (wymagaj¹c¹ leczenia szpitalnego)oraz przewlek³¹ (czêsto daj¹c¹ na pocz¹tkusk¹pe objawy). Dzieli siê j¹ równie¿ na skur-czow¹ i rozkurczow¹ (zale¿n¹ od czynno�ciskurczowej lewej komory serca), a tak¿e nalewokomorow¹ i prawokomorow¹ (w zale¿-no�ci od dominuj¹cego zespo³u objawówzatrzymywania wody w kr¹¿eniu ma³ym lubdu¿ym).

Czynniki ryzyka dziel¹ siê na podsta-wowe kliniczne czynnki ryzyka choroby czy-li: nadci�nienie têtnicze, zawa³ serca, prze-rost lewej komory serca, cukrzyca, oty³o�æ,wada zastawkowa serca, a tak¿e wiek i p³eæmêska. Do czynników toksycznych nale¿ychemioterapia z powodu choroby nowotwo-rowej, alkohol, kokaina oraz niektóre leki sto-sowane w przero�cie gruczo³u krokowegoprzez urologów. Do pozosta³ych czynnikówryzyka nale¿y palenie tytoniu, hiperchole-sterolemia, przewlek³a choroba nerek, albu-minuria (wydalanie bia³ka z moczem w wiêk-szej ni¿ fizjologiczna ilo�ci), niedokrwisto�æ,siedz¹cy tryb ¿ycia, stres, zaburzenia rytmuserca, zwiêkszone stê¿enie peptydów natriu-retycznych we krwi (badanie wykonywanew poradniach kardiologicznych), zaburzeniaoddychania w czasie snu, a tak¿e polimorfi-zmy genowe ( czynniki genetyczne).

Najczêstsze przyczyny niewydolno-�ci serca, które odpowiadaj¹ za oko³o 90%przypadków to po³¹czenie nadci�nienia têt-niczego z chorob¹ niedokrwienn¹ serca.Pozosta³e przyczyny s¹ rzadsze i nale¿¹ donich wady serca, kardiomiopatie (grupa cho-rób miê�nia sercowego), zaburzenia rytmuserca, toksyny, choroby tarczycy, nadner-czy, cukrzyca, choroby reumatologiczne, za-ka¿enia wirusem HIV oraz przyczyny ¿ywie-niowe takie jak niedobór witaminy B1, sele-nu, karnityny, wyniszczenie i oty³o�æ.

Objawy niewydolno�ci serca nie s¹specyficzne dla tej choroby i mog¹ doty-czyæ ró¿nych narz¹dów i uk³adów. Objawyogólnoustrojowe to zmêczenie, niedo¿ywie-nie, wyniszczenie, ubytek masy miê�ni szkie-letowych, tkanki t³uszczowej i kostnej, uczu-cie zimna. Objawy skórne to obrzêki, bla-do�æ, sinica, ¿ó³taczka, sucha skóra ze zmia-nami troficznymi. Objawy z uk³adu oddecho-wego to duszno�æ wysi³kowa lub spoczyn-kowa, trzeszczenia i rzê¿enia przy os³uchi-waniu p³uc oraz st³umiene wypuku przy opu-kiwaniu. Objawy z uk³adu pokarmowego toból brzucha, wzdêcia, wodobrzusze, powiêk-szenie w¹troby i �ledziony, biegunka, zapar-cia, nudno�ci. Objawy z uk³adu nerwowegoto niepokój, lêk, depresja, zmniejszonasprawno�æ umys³owa oraz zaburzenia snu.Objawy ze strony uk³adu sercowo-naczy-niowego to ból w klatce piersiowej, ko³ata-nie serca, zas³abniêcia, omdlenia, patologicz-ne szmery przy os³uchiwaniu, a objawy zestrony uk³adu moczowego to nocne odda-wanie moczu i oddawanie moczu w ma³ychilo�ciach. Objawy wymienione wy¿ej niewystêpuj¹ oczywi�cie wszystkie naraz, ob-raz chorobowy zale¿y od czynników indy-widualnych pacjenta, jego wieku, stopniazaawansowania niewydolno�ci serca i cho-rób towarzysz¹cych.

Badania dodatkowe, które s¹ bardzopomocne w rozpoznaniu to przede wszyst-kim badanie echokardiograficzne (tzw. echoserca) i badanie stê¿enia peptydów natriu-retycznych z krwi obwodowej, a tak¿e EKG,rtg klatki piersiowej oraz morfologia, kreaty-nina, elektrolity, glukoza, transaminazy, TSHi analiza moczu.

Leczenie niewydolno�ci serca mo¿napodzieliæ na niefarmakologiczne, do które-go nale¿y odpowiednia dieta, ograniczeniepoda¿y p³ynów, regularna kontrola masycia³a, regularna aktywno�æ fizyczna, unika-nie alkoholu, tytoniu, niektórych leków czyunikanie podró¿y do miejsc po³o¿onych nadu¿ych wysoko�ciach lub bardzo gor¹cychi wilgotnych. Postêpowanie farmakologicz-ne to konieczno�æ zastosowania u pacjentaleków, które wybitnie poprawiaj¹ rokowa-nie (redukuj¹ �miertelno�æ), do którychnale¿¹ inhibitory konwertazy angiotensynylub sartany oraz antagoni�ci aldosteronui b-blokery. Leki wspomagaj¹ce to leki mo-

czopêdne, glikozydy naparstnicy, leki roz-szerzaj¹ce naczynia i niektóre leki antyaryt-miczne. W niektórych przypadkach nale¿yrozwa¿yæ wszczepienie stymulatora serca,kardiowertera-defibrylatora, operacje zasta-wek serca, a w skrajnych przypadkach prze-szczepienie serca lub serca wraz z p³ucami.

Niestety �miertelno�æ spowodowananiewydolno�ci¹ serca jest bardzo du¿a i sza-cuje siê, ¿e 50% pacjentów umrze do 5 lat odrozpoznania choroby, dlatego tak ciê¿kochorzy pacjenci powinni zostaæ odbjêciopiek¹ specjalistyczn¹. Odpowiednie zasto-sowanie leków w dawkach indywidualniedobranych do pacjenta znacznie redukujeilo�æ zgonów i hospitalizacji zwi¹zanych z za-ostrzeniami choroby.

Tomasz �winiarski

Przewlek³a niewydolno�æ serca

Ha³as podnosici�nienie krwi

Nadmierna si³a g³osu � ha³as, jest du¿¹szkodliwo�ci¹ dla s³uchu cz³owieka, powol-nie doprowadzaj¹c¹ do jego upo�ledzenia,które jest ju¿ nieodwracalne. Na podstawiebadañ ujawniono zwi¹zek miêdzy ekspozycj¹ha³asu, a zwy¿kami ci�nienia têtniczego krwii przy�pieszeniem akcji serca, nawet w cza-sie snu. Podwy¿szone ci�nienie utrzymujesiê do kilkunastu minut po ust¹pieniu ha³a-su, a w przypadku ha³asu o du¿ym nasileniu� do kilku godzin. Efekt kr¹¿eniowy jest skut-kiem reakcji emocjonalnej, pobudzaj¹cejuk³ad neurohormonalny i zale¿y od indywi-dualnej wra¿liwo�ci, stanu napiêcia uk³adunerwowego. Jest wyrazem pobudzeniao�rodków mózgowych.

Stwierdzono, ¿e u tych samych osóbreakcja uk³adu kr¹¿enia na ha³as jest wiêk-sza w czasie snu, ni¿ w okresie �wiadomo-�ci. Jak z tego wynika, ha³as jest szkodliwydla ca³ego organizmu, dlatego nale¿y go uni-kaæ. O tym powinni koniecznie wiedzieæ pre-zenterzy na dyskotekach i koncertach roc-kowych. Z. Pasik

Foto-Video "AS"Andrzej Szczygielskiul. Stawki 2/3, 21-400 £uków

tel. (025) 798-97-39tel. kom. 0 603 93 26 25

� zdjêcia plenerowe� �luby i inne uroczysto�ci� zdjêcia legitymacyjne� us³ugi xero� sprzeda¿ art. foto-video� karta sta³ego klienta� jako nieliczni w regioniestosujemy w pe³ni cyfrowyzapis i monta¿ filmów video

5/201

412

Rozmaito�ciOd tysiêcy lat korzystamy z promieni

s³onecznych, ale dopiero stosunkowo nie-dawno, zaczêto wykorzystywaæ S³oñce dogenerowania energii. Mimo tego, ¿e znajdu-je siê ono w odleg³o�ci 150 milionów kilo-metrów od Ziemi, jego zastosowanie pozwa-la osi¹gn¹æ zadziwiaj¹ce efekty. Wystarczysobie u�wiadomiæ, ¿e odpowiednio wyko-rzystana energia s³oneczna docieraj¹ca donas w ci¹gu minuty, pokry³aby roczne za-potrzebowanie na energiê ca³ej planety.Oznacza to, ¿e w ci¹gu pó³ roku do Ziemidociera tyle energii s³onecznej, ile zawieraj¹w sumie wszystkie istniej¹ce z³o¿a wêgla,ropy, gazu i uranu.

Energia pochodz¹ca z promieni s³o-necznych jest szeroko wykorzystywanymi coraz bardziej docenianym odnawialnym�ród³em energii. Postêp technologiczny, jakidokonuje siê w ostatnich latach, pozwala nawykorzystanie tego �ród³a energii nie tylkow Hiszpanii czy Francji, ale tak¿e w Niem-czech, Czechach i Polsce, a wed³ug niektó-rych ekspertów w niedalekiej przysz³o�citak¿e w krajach skandynawskich i na dale-kiej Syberii. Nietrudno jednak napotkaæ opi-nie ca³kowicie sprzeczne - stwierdzaj¹ce, ¿ew wiêkszo�ci pañstw Unii Europejskiej niema odpowiednich warunków do budowyelektrowni s³onecznych. Zgoda istnieje codo faktu, ¿e w Europie z powodzeniem mo¿-na wykorzystywaæ energiê S³oñca do ogrze-wania budynków i wody.

Wykorzystanie energii s³onecznej po-zwala zaoszczêdziæ do 70% kosztów ogrze-wania ciep³ej wody u¿ytkowej. W zimie przycentralnym ogrzewaniu mo¿e pokryæ nawetdo 60% kosztów tradycyjnej energii. Dodat-kowo zastosowanie energii s³onecznej w go-spodarstwach domowych pozwala unieza-le¿niæ siê od zewnêtrznych dostawców ener-gii, jak równie¿ skutecznie zabezpieczyæ siêprzed nastêpstwami coraz wy¿szych cenpozosta³ych no�ników energii. Istnieje rów-nie¿ mo¿liwo�æ zamiany promieniowania s³o-necznego na pr¹d elektryczny przy pomocyogniw fotowoltaicznych. Tê technologiêmo¿na z powodzeniem zastosowaæ w przy-padkach zasilania elektrycznego instalacjiinformacji sygnalizacyjnej i ostrzegania(�wiat³a sygnalizacyjne, kolejowe, drogowe,lotnicze, morskie, systemy sterowania i au-tomatyki, budki telefoniczne, l¹dowe i mor-skie radiolatarnie, boje sygnalizacyjne, �wia-t³a na szczytach wie¿, kominów, wysokichbudynków, gór) jak równie¿ w przypadkachzasilania elektrycznego systemów komuni-kacji i ³¹czno�ci (np. przeno�ne oraz sta³enadajniki i odbiorniki radiowe i telewizyjne,stacje przeka�nikowe, telefonia komórkowa).

Energiê s³oneczn¹ w postaci bezpo-�redniej wykorzystuje siê do produkcji ener-gii elektrycznej przy pomocy fotoogniw -energia fotowoltaiczna oraz do produkcjienergii cieplnej. Ogniwa fotoelektryczne,wykonane z pó³przewodników na bazie krze-mu charakteryzuj¹ siê du¿¹ niezawodno�ci¹

i d³ug¹ ¿ywotno�ci¹. S¹ one jednak stosun-kowo ma³o wydajne i bardzo kosztowne. Ichpodstawow¹ wad¹ jest wysokie zapotrze-bowanie na powierzchniê instalacyjn¹. Ener-gia wytwarzana przez takie ogniwa jest w tejchwili kilka razy dro¿sza od energii wytwa-rzanej w konwencjonalny sposób. Wyko-rzystuje siê je w elektrowniach s³onecznych,w ma³ych zegarkach i kalkulatorach, a przedewszystkim w przestrzeni kosmicznej, gdziepromieniowanie s³oneczne jest silniejsze.

Metody wykorzystywania energii s³o-necznej znane by³y ju¿ w staro¿ytno�ci i po-lega³y na samoczynnym ruchu ciep³a w bu-dynkach, poprzez odpowiednie umieszcze-nie okien, �cian, otworów wentylacyjnych.W ten sposób energia s³oñca by³a magazy-nowana do ogrzewania pomieszczeñ w nocy.Równie¿ wspó³cze�nie poszukuje siê wydaj-nej metody pozwalaj¹cej w ekologiczny spo-sób ogrzewaæ domy, a jednocze�nie gwaran-tuj¹cej niskie koszty jej utrzymania.

Najpopularniejszym i najtañszym urz¹-dzeniem jest obecnie kolektor s³oneczny.Poch³ania on promieniowanie i nastêpnieprzekazuje energiê ciepln¹ wodzie, która prze-p³ywaj¹c przez niego ogrzewa siê do tempe-ratury 40-65°C. System ten najczê�ciej wy-korzystuje siê w rolnictwie i do podgrzewa-nia wody do celów gospodarczych g³ówniew domkach jednorodzinnych. Prawid³owodobrana instalacja s³oneczna zapewniaj¹ca95% absorbcji promieniowania s³oneczne-go mo¿e zaspokoiæ 50-60% zapotrzebowa-nia na energiê ciepln¹.

Energii s³onecznej u¿ywa siê do ogrze-wania domów mieszkalnych, do ³adowaniaakumulatorów, co umo¿liwia korzystanie zenergii elektrycznej równie¿ w nocy- energia s³oneczna mo¿e zasilaæ urz¹dzeniacodziennego u¿ytku, takie jak: radia, telewi-zory, kalkulatory, zegarki, lampy b³yskowe,aparaty fotograficzne, kosiarki do trawy,a nawet tablice informacyjne, lampy ostrze-gawcze i znaki drogowe nad autostrad¹, re-klamy i inne. Ilo�æ energii, jaka dociera donas w postaci promieni s³onecznych, mie-rzy siê poprzez wyznaczenie tzw. natê¿eniapromieniowania s³onecznego. Dla Polski jestto przedzia³ w granicach 900 � 1200 kWh/m2. S¹ to warto�ci zbli¿one do osi¹gów Nie-miec czy pó³nocnej Francji, a wiêksze ni¿ np.w Danii czy Szwecji, gdzie energia s³onecz-na jest z powodzeniem przetwarzana w ener-giê elektryczn¹ i ciepln¹. Na obszarze na-szego kraju najwiêksze nas³onecznieniewystêpuje nad morzem (kwiecieñ-wrzesieñ)i w górach (pa�dziernik-marzec). Niestetyje�li chodzi o Polskê, wiêkszo�æ �róde³ ener-gii s³onecznej nie jest przy³¹czona do siecielektroenergetycznej i wyprodukowan¹energiê wykorzystuje siê wy³¹cznie na w³a-sne potrzeby. Wed³ug Urzêdu RegulacjiEnergetyki, ca³kowita moc ogniw fotowol-taicznych w Polsce na koniec roku 2011

wynosi³a oko³o 2 MW, przy czym najwiêk-sza jest zdecydowanie farma fotowoltaicz-na w Wierzchos³awicach o mocy 1MW. Jed-nak¿e na polskim rynku energetyka s³onecz-na nie jest wykorzystywana na skalê prze-mys³ow¹. Obecnie udzia³ fotowoltanikiw ca³kowitej produkcji energii elektrycznejw �ród³ach odnawialnych ze wzglêdu nabardzo wysokie koszty inwestycyjne jestznikomy.

Energia s³oneczna uwa¿ana jest zanajbogatsze i jedno z najbardziej obiecuj¹-cych �róde³ energii odnawialnej na Ziemi.Jej wykorzystanie przynosi znaczne korzy-�ci ekonomiczne i ekologiczne. Dostêpno�ætego �ród³a jest jednak uzale¿niona od lo-kalnych warunków pogodowych, cyklu do-bowego i cyklu rocznego S³oñca.

oprac. A. Wi�niewski

Energia s³oneczna

I N T R O L I G A T O Rtel. 517 505 988

Kalendarium1910 - Prezydent USA William Taft ods³oni³

pomnik Tadeusza Ko�ciuszki w Wa-szyngtonie.

1945 - PLL LOT wznowi³y loty zagranicz-ne.

1953 - 114 osób zginê³o po przej�ciu torna-da nad Waco w Teksasie.

1955 - 58 osób (w tym 38 dzieci) zginê³o,a 20 zosta³o rannych w po¿arze kina wWielopolu Skrzyñskim na Podkarpa-ciu.

1958 - W Parku £azienkowskim w Warsza-wie ods³oniêto, zrekonstruowany pozniszczeniu w czasie wojny, pomnikFryderyka Chopina.

1974 - W trzêsieniu ziemi w chiñskich pro-wincjach Junnan i Syczuan zginê³y1423 osoby, a oko³o 1600 zosta³o ran-nych.

1980 - W³adys³aw Kozakiewicz ustanowi³w Mediolanie rekord �wiata w skokuo tyczce (5,72 m).

1983 - Kometa IRAS-Araki-Alcock minê³aZiemiê w odleg³o�ci 4,67 mln km, (naj-bli¿ej od roku 1770).

1993 - Jan Pawe³ II otworzy³ proces beatyfi-kacyjny papie¿a Paw³a VI.

1997 - Rosjanin Garri Kasparow przegra³mecz szachowy z superkomputeremIBM Deep Blue.

2000 - Populacja Indii przekroczy³a miliard.2001 - Oddano do u¿ytku stacje warszaw-

skiego metra: �wiêtokrzyska i RatuszArsena³.

2005 - Trybuna³ Konstytucyjny uzna³ Trak-tat akcesyjny za zgodny z Konsty-tucj¹.

2007 - Trybuna³ Konstytucyjny orzek³ o czê-�ciowej niekonstytucyjno�ci ustawylustracyjnej. A.W.

5/201413

Rozmaito�ci

Patriotyczna konferencja9 kwietnia 2014 r. odby³a siê konferencja popularno-nauko-

wa ph �Patriotyzm, a nasze symbole narodowe w przestrzeni naro-du i pañstwa�, zorganizowana przez Stowarzyszenie Nasze Dzie-dzictwo w £ukowie z inicjatywy prezesa Jana Karwowskiego i cz³on-ka Stowarzyszenia Janusza Piaseckiego, przy wspó³udziale Staro-sty £ukowskiego Janusza Kozio³a i Burmistrza Miasta £uków Da-riusza Szustka.

Uroczyst¹ sesjê rozpoczêto Msz¹ �w. w Kolegiacie par. Prze-mieniania Pañskiego w £ukowie, któr¹ celebrowali: proboszcz ks.pra³at Antoni Pietruszka, ks. prepozyt Jan Kurek i ks. dr pra³atRyszard Borkowski, który wyg³osi³ homiliê. We Mszy �w. uczest-niczy³y poczty sztandarowe, m³odzie¿, dyrektorzy szkó³, nauczy-ciele oraz go�cie z: Siedlec, Lublina, Adamowa, mieszkañcy £uko-wa i okolic.

Dalsza czê�æ odby³a siê w Sali Konferencyjnej im. Jana Paw-³a II w Urzêdzie Miasta. Od�piewano Hymn Narodowy i wys³ucha-no czê�ci artystycznej w wykonaniu uczniów Pañstwowej Szko³yMuzycznej I Stopnia w £ukowie.

Oficjalnego otwarcia sesji dokona³ Jan Karwowski wyg³a-szaj¹c s³owo wprowadzaj¹ce, po czym g³os zabra³ Burmistrz, dziê-kuj¹c organizatorom sesji za jej przygotowanie.

Nastêpnie wyst¹pili prelegenci. Jako pierwszy, ks. pra³at Ry-szard Borkowski poruszy³ temat �Krzy¿ w przestrzeni ko�cio³a i na-rodu�. Nadmieni³, i¿ �wiat siê zmienia, a krzy¿ trwa nienaruszeniei od wieków solidaryzuje pokolenia tej ziemi. Symbolem tego proce-su by³ krzy¿ warszawski na Placu Zwyciêstwa. Spod tego krzy¿apop³ynê³y natchnione s³owa Ojca �wiêtego Jana Paw³a II: �niechzst¹pi duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi�.

W przestrzeni narodu krzy¿ pe³ni³ rolê drogowskazu, sta³ narozwidleniu dróg. Dzi� ustawiany jest na pami¹tkê wa¿nych wyda-rzeñ. Wokó³ nas dochodzi do wielkich zawirowañ, upadku warto�cii deptania ludzkiej godno�ci, solidne drogowskazy s¹ niezbêdne.

Przewodnicz¹cy Rady Powiatu W³adys³aw Kara�, jako jedenz radnych I kadencji Rady Miasta by³ w grupie inicjatorów zawie-szenia krzy¿a w Sali Konferencyjnej Urzêdu Miasta w £ukowie,która obecnie nosi imiê Jana Paw³a II. Krzy¿ wówczas wykona³ rad-ny miasta Jan Karwowski, z drewna szlachetnego, prosty, skrom-ny, tak aby by³ adekwatny do miejsca obrad i podejmowanych wa¿-nych decyzji. Krzy¿ po�wiêci³ ks. Jan Kurek ówczesny proboszczpar. Przemienienia Pañskiego w £ukowie, a zawiesi³ go sekretarzUrzêdu Miasta Waldemar Siurek. Jest to ho³d oddany papie¿owiPolakowi Janowi Paw³owi II, tu¿ przed Jego kanonizacj¹.

Kolejny prelegent prof. Mieczys³aw Ryba przybli¿y³ znacze-nie symboli narodowych: god³a, krzy¿a, flagi i hymnu, w ¿yciu na-rodu i pañstwa. Przedstawi³ miejsce Polski w krêgu cywilizacji ³aciñ-skiej. Podstaw¹ cywilizacji jest szeroko pojmowana kultura. Na cy-wilizacjê sk³ada siê dorobek materialny i duchowy. Nie ma jednejcywilizacji europejskiej. Na terenie geograficznie pojêtej Europyistniej¹ i ci¹gle rywalizuj¹ ze sob¹ takie cywilizacje jak: ³aciñska,bizantyjska, ¿ydowska, turañska (moskiewsko-kozacka) i inne, przyczym turañska nie mo¿e rozwijaæ siê inaczej ni¿ przez podbój i znie-wolenie innych. My Polacy, ¿yjemy w krêgu cywilizacji ³aciñskiej,nauczmy siê godnie zdawaæ egzamin ze swego cz³owieczeñstwa.

Sesjê prowadzili: Celina Karwowska i Ryszard Szczygie³. Nazakoñczenie C. Karwowska podziêkowa³a m³odzie¿y za tak licznyudzia³, wyrazi³a wdziêczno�æ za ¿yczliwo�æ i wsparcie Staro�cie Ja-nuszowi Kozio³owi, Burmistrzowi Dariuszowi Szustkowi, Dyr. Ze-spo³u Szkolno-O�wiatowego Krzysztofowi Konstantemu, Naczel-nikowi Wydz. O�wiaty UM Marzenie Ga³ach, Naczelnikowi Wydz.Informatycznego Ryszardowi Szczyg³owi oraz Andrzejowi Duszyñ-skiemu za wydrukowanie zaproszeñ, a tak¿e wszystkim za udzia³ wsesji.

Po sesji delegacje z³o¿y³y wi¹zanki kwiatów pod pomnikiemJana Paw³a II. CK

Niecodzienna lekcja historiiTrudno zaprzeczyæ, ¿e znajomo�æ historii stanowi podstawê

w kszta³towaniu to¿samo�ci narodowej m³odych ludzi. 25 kwietnia2014 r. w I LO im. T. Ko�ciuszki w £ukowie odby³a siê niezwyk³auroczysto�æ.

Przedsiêwziêcie wi¹za³o siê z postaci¹ kpt. in¿. Tadeusza �wi-derskiego. Urodzi³ siê on w 1925 r. w Czer�li w pow. ³ukowskim.W czasie II wojny �wiatowej s³u¿y³ najpierw w Narodowych Si³achZbrojnych, a po akcji scaleniowej � w Armii Krajowej. Zosta³ aresz-towany przez NKWD, cudem uwolniony. Zda³ maturê w �Ko�ciusz-ce� na podsumowanie edukacji na tajnych kompletach. Potem ukoñ-czy³ studia na Politechnice �l¹skiej w Gliwicach i przez lata praco-wa³ jako in¿ynier-elektryk. Wielokrotnie przyje¿d¿a³ z Katowic do£ukowa, spotyka³ siê z m³odzie¿¹ w I LO. By³ inicjatorem nadaniaplacówce medalu �Pro Memoria� za upamiêtnianie wydarzeñ zwi¹-zanych z II wojn¹ �wiatow¹. Zmar³ w 2012 r. na �l¹sku. Jego ostat-ni¹ wol¹ by³o podarowanie orderów i odznaczeñ �Ko�ciuszce�.W�ród nich znalaz³ siê Krzy¿ Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Sta³o siê to w³a�nie 25 kwietnia 2014 r., kiedy do szko³y przy-byli synowie Tadeusza �widerskiego, Krzysztof i Maciej �wider-scy. Podczas wzruszaj¹cej ceremonii przekazali cenne rodzinne pa-mi¹tki spo³eczno�ci I LO w £ukowie. Towarzyszy³y jej przemówie-nia dyrektora Grzegorza Rzymowskiego, Wicestarosty £ukowskie-go Krzysztofa Tymoszuka, Wiceprzewodnicz¹cego Rady Powiatu£ukowskiego Tadeusza Brzozowskiego, Burmistrza £ukowaDariusza Szustka. W uroczysto�ci uczestniczyli równie¿ komba-tanci z ³ukowskich struktur �wiatowego Zwi¹zku ̄ o³nierzy ArmiiKrajowej. Referat dotycz¹cy ¿ycia Tadeusza �widerskiego wyg³o-si³ Micha³ Mojski. Oprawê artystyczn¹ uroczysto�ci przygotowa³am³odzie¿ �Ko�ciuszki� pod opiek¹ nauczycieli historii: Anny Nie-wêg³owskiej, Jolanty Walo, Anny Kozio³.

Ceremonia przekazania honorowych wyró¿nieñ okaza³a siêniecodzienn¹ lekcj¹, bez w¹tpienia u�wiadamiaj¹c¹ m³odzie¿y war-to�æ s³u¿by Ojczy�nie. Dyrektor I LO Grzegorz Rzymowski

Ods³oniêcie tablicy z odznaczeniami

Rodzina kpt. T. �widerskiego oraz go�cie uroczysto�ci

5/201

414

PublicystykaMija w bie¿¹cym roku 19 lat od chwili,

gdy gar�æ zapaleñców postanowi³a zaj¹æ siêredagowaniem w £ukowie lokalnego czaso-pisma, na wzór przedwojennej �Gazety£ukowskiej�. Zadanie nie³atwe, trudno�ciobiektywnych sporo, ale... gdy siê po³¹cz¹ze sob¹ dobra wola i chêæ zrobienia czego�naprawdê po¿ytecznego, to mo¿na w³a�nieco� zrobiæ. My�lano o powo³aniu jakiej�fundacji. Prostsz¹ rzecz¹ okaza³o siê powsta-nie £ukowskiego Towarzystwa Regionalne-go i wydawania jako jego organu czasopi-sma, któremu nadano tytu³ �Nowa Gazeta£ukowska�, nawi¹zuj¹ca do przedwojennej�Gazety £ukowskiej�. Za patrona Towarzy-stwa przyjêto Jana Stanis³awa Majewskie-go, wybitnego regionalistê i spo³ecznika,który ofiar¹ swego ¿ycia w niemieckim obo-zie koncentracyjnym we Flossenburgu udo-kumentowa³ swój patriotyzm i wierno�æ naj-wy¿szym warto�ciom duchowym. Pragnie-my tylko, z okazji kolejnej rocznicy Towa-rzystwa i Gazety zwróciæ uwagê na kilkaistotnych spraw.

Otó¿, Drodzy Czytelnicy, niniejszyrocznicowy numer czasopisma jest 250-tym.Jak na miesiêcznik, jest to na naszym³ukowskim gruncie fenomen, zarówno wodniesieniu do okresów trwania inicjatywprasowych 20-lecia miêdzywojennego, jaki okresu po II wojnie. Do tego dochodzi tr-wanie od samego pocz¹tku zespo³u osób(z ma³ymi zmianami), które inicjowa³y pow-stanie Towarzystwa i Gazety.

Dziêki Opatrzno�ci oraz ¿yczliwo�ciszeregu osób i instytucji trwamy, mimo �latprzybytku i si³ ubytku�, mamy zamiar ist-nieæ nadal w miarê naszych mo¿liwo�ci oso-bistych i materialnych. Nasze Towarzystwowyda³o wiele inicjatyw, ale kilka z nich jakdot¹d dobrze dzia³a i owocuje. Bardzotrwa³ymi okaza³y siê: obchody patriotyczne�katyñskie� i niepodleg³o�ciowe. Trwa doro-czna �Pokutna Droga Krzy¿owa ulicami mia-sta�, wprawdzie przejêta od Klubu In-teligencji Katolickiej, lecz wzbogaconai rozbudowana przez naszych dzia³aczy,którzy zreszt¹ wywodz¹ siê w³a�nie z KIK.Towarzystwo wspó³dzia³a z innymi organiza-cjami i instytucjami, jak PCK, szko³y³ukowskie, itp.

Realizuj¹c swe zadania statutowe pro-mocji regionu, jego rozwoju, dokonañ,wyda³o ok. 40 tys. widokówek o tematycelokalnej, obejmuj¹cych ok. 40 obiektów,wydarzeñ, krajobrazów. Mo¿na je nabywaæw biurze Redakcji. Nabyæ mo¿na te¿ egzem-plarze sze�ciu roczników - od roku 2000 do2006: �£ukowskiego Kalendarium Kronikar-skiego�, zawieraj¹cego czê�æ opisow¹ (in-stytucje, organa pañstwowe, szko³y itp.)oraz szczegó³ow¹ dokumentacjê wydarzeñod 1 stycznia do 31 grudnia ka¿dego roku.

W samych numerach naszego czaso-pisma znajdujemy materia³y, mog¹ce zain-teresowaæ ka¿dego Czytelnika. W gazecies¹ informacje bie¿¹ce, komentarze, przypom-

nienia rocznic historycznych, uzupe³nieniatzw. �bia³ych plam�, uwzglêdniana jest tema-tyka spo³eczna, o�wiatowa, gospodarcza,przyrodnicza, medyczna, sportowa, kra-joznawczo-turystyczna (równie¿ zagranicz-na), obyczajowa - s³owem, dla ka¿dego, ktozechce siêgn¹æ po czasopismo, które nikogonie obra¿a, nie o�miesza, ale nie podaje te¿informacji �brukowych�.

Chcemy zwróciæ uwagê na tematykêlokaln¹, gdzie znajdziemy ró¿ne ciekawost-ki, obszerne informacje o wielu ludziachzas³u¿onych z ró¿nych powodów.

Bardzo cennym naszym dorobkiem s¹sesje popularno-naukowe, z których ka¿dapoza rzetelnie opracowanymi tematami,zawiera³a wystawy towarzysz¹ce, prezen-tuj¹ce ciekawe eksponaty ró¿nego rodzaju,niektóre wrêcz unikalne.

Przypominamy owe sesje, informuj¹c,¿e teksty referatów, wyk³adów oraz wykazyeksponatów wystawowych znajduj¹ siê wodpowiednich numerach gazety. Oto tema-tyka sesji:I. 80-lecie prasy lokalnej (NG£ nr 11/1996,

z dnia 16 XI 96).- Rola i znaczenie mediów w rozwijaniu �wia-

domo�ci obywatelskiej i politycznej,- Prasa ³ukowska - rys historyczny,- Jan St. Majewski - ¿ycie i dzia³alno�æ, NG£

Nr 11/97, z 11 XI 97II. Józef Pi³sudski w historii Polski- 130-lecie urodzin Marsza³ka,- Marsza³ek Pi³sudski - postaæ i dzie³o,- Idea odzyskania niepodleg³o�ci Polski wg

koncepcji J. Pi³sudskiego,- Zwi¹zki J. Pi³sudskiego z £ukowem,III. 80-lecie odzyskania Niepodleg³o�ci

30-lecie powstania Stowarz. �Ogniwo�- Odzyskanie Niepodleg³o�ci Polski w listo-

padzie 1918 roku,- £uków na drodze do Niepodleg³o�ci,- 80-lecie powstania Stow. Kulturalno-O�wia-

towego �Ogniwo�.Wystawa dwuczê�ciowa, wg tematy-

ki sesji. NG£ Nr 11/1998 z dn. 29 XI 98,IV. 60-lecie wybuchu II-ej wojny �wiatowej,(NG£ Nr 10/99, z dn.18 IX 99)- II-ga wojna - geneza, przebieg, skutki,- Polska w II-ej wojnie �wiatowej,

- Wojenne losy miasta £ukowa,- Konspiracja w powiecie ³ukowskim w

latach 1939-1945.V. Prze³om wieków i tysi¹cleci (NG£ Nr 22/2000, z dn. 19.11.2000),- Drugie tysi¹clecie,- Nasz dwudziesty wiek,- Nasza Ma³a Ojczyzna w panoramie dziejów,- Ku nowej epoce - z czym wchodzimy wXXI wiek.VI. Dni krwi i chwa³y. 60-lecie wybuchuPowstania Warszawskiego (NG£ nr. 8/2004z dn. l.08.2004);- Polityczne aspekty Powstania,- Wybuch i przebieg Powstania,- Losy Warszawy po upadku Powstania.

Gdyby�my pragnêli zrobiæ listê ciekaw-szych numerów �Nowej Gazety £ukow-skiej�, zawieraj¹c¹ szczególnie godnepolecenia materia³y, by³oby tego parêarkuszy maszynopisu, musimy wiêc zrezy-gnowaæ z tej pokusy. Mimo to sygnalizuje-my trochê numerów gazety z najbardziejinteresuj¹cymi naszym zdaniem pozycjami.To naprawdê trudny wybór, ale... powstrzy-maæ siê trudno. Oto one:

O ³ukowskich parafiach - NG£ 5/95, 6/95, 8/95, 13/2002, 1/2013; O Bernardynach iPijarach w £ukowie - NG£ 14/1999, 3/2000;

Wspomnienia Jolanty Martyszews-kiej-Pniewskiej o wrze�niu 1939 r. NG£ 9-11/1999 Wspomnienia z dwudziestoleciamiêdzywojennego i II-ej wojny �wiatowejWandy Gniewiewskiej NG£ od numeru 10/2006 (kilka numerów niekolejnych; Wspom-nienia Mieczys³awa Przedpe³skiego - odnumeru NG£ 2/1996 (kilkana�cie niekole-jnych numerów); O wojsku i koszarach na£apiguzie - NG£ numery l/2004, 10/2013; Ocmentarzach: �w. Rocha i wojskowym - NG£numery: 14, 15/2001, 2/2005.

Poza tym, w ka¿dym numerze znajd¹Pañstwo ciekawe i wyczerpuj¹ce materia³y zzakresu medycyny i zdrowia, ró¿nego rodza-ju porady. Naprawdê, trudno jest wymie-niaæ poszczególne tematy, a s¹ przecie¿ jesz-cze materia³y przyrodnicze, relacje ilustro-wane z ró¿nych podró¿y do licznych kra-jów, pisane z pasj¹ i zaanga¿owaniem.

Reasumuj¹c, mo¿naby stwierdziæ, ¿etak jak materia³y zawarte w rocznikach przed-wojennych tytu³ów, równie¿ i te w naszejgazecie daj¹ siê odczytywaæ po latach,tchn¹ce równ¹ �wie¿o�ci¹ i o¿ywieniem.Mo¿na przy tym stwierdziæ, ¿e wiele z mater-ia³ów prasowych, dawnych i wspó³czes-nych, mówi o tych samych, b¹d� podob-nych problemach. Dlatego warto jest cza-sem do nich zagl¹daæ .

Z okazji kolejnej rocznicy Towarzyst-wa i Gazety warto te¿ ¿yczyæ trwaniai dalszego rozwoju. Licz¹c na ¿yczliwo�æCzytelników i ufaj¹c niezawodnejOpatrzno�ci pozostajemy w dobrej nadziei.

Redakcja

Skromny, lecz warto�ciowy

Jan Stanis³aw Majewski

5/201415

PublicystykaW dawnych mitach upatrywano w

nich �ród³o si³y, a wspó³czesna nauka do-wiod³a, ¿e wspania³e w³osy s¹ oznak¹ zdro-wia ca³ego organizmu. Dziêki piêknym, b³ysz-cz¹cym w³osom czujemy siê piêknie i atrak-cyjnie.

W³a�ciwie nie wiadomo, dlaczego na-tura obdarzy³a nas bujnymi w³osami na g³o-wie. Nauka obali³a popularny pogl¹d, jako-by pe³ni³y one funkcjê cieplnego regulato-ra. Naukowcy dziel¹ w³os na czworo w po-szukiwaniu odpowiedzi na pytanie � po comamy w³osy na g³owie?

Cieszmy siê nimi i dbajmy o nie. Nie-kiedy jednak, pomimo przestrzeganiawszystkich regu³ prawid³owej pielêgnacji,choruj¹. Z³e samopoczucie, bóle g³owy i ma-towe, ³amliwe, gar�ciami wypadaj¹ce w³osyto objawy tej samej choroby � anemii. Tobrak ¿elaza w organizmie. Dlatego, w troscenie tylko o zdrowie, ale i o piêkne w³osy,nale¿y spo¿ywaæ du¿o szpinaku, miêsa cie-lêcego, ryb morskich i suszonych owoców.To pomo¿e uzupe³niæ brakuj¹ce ¿elazo worganizmie. Korzystny wp³yw na kondycjêw³osów oraz skóry ma beta karoten zawartyw marchwi i brzoskwiniach. W jad³ospisies¹ dobrze widziane galaretki, zarówno owo-cowe, jak i miêsne.

Na produkcjê keratyny, czyli g³ówne-go budulca w³osów wp³ywa g³ównie cynk,którego du¿o jest w ziarnach s³onecznika,jajkach, zielonym groszku, orzechach w³o-skich i w kukurydzy. Witamina A wystêpu-j¹ca przede wszystkim w warzywach orazmleku i w¹tróbce przeciwdzia³a pojawianiusiê ³upie¿u. Przy zaburzeniach produkcji ³oju(mimo nie³adnej nazwy jest bardzo po¿ytecz-ny, zmiêkcza naskórek i w³osy, przeciwdzia-³aj¹c ich ³amliwo�ci), nale¿y wzbogaciæ die-tê w produkty bogate w witaminy z grupy B,m.in.: broku³y, brukselkê, banany, paprykê ipszenicê.

Nieustannie nara¿one na ataki s³oñca,wiatru i kurzu, nêkane lokówkami, prostow-nicami i zabiegami chemicznymi, w³osy dziel-nie siê broni¹. Kiedy odkrywamy powa¿niej-sze zmiany w ich wygl¹dzie, ilo�ci czy kolo-rze, wpadamy w panikê. Wiele takich zabu-rzeñ mo¿na z powodzeniem leczyæ, ale z czê-�ci¹ z nich trzeba siê niestety � pogodziæ!Jedn¹ z najczêstszych dolegliwo�ci jest³ysienie, czyli utrata ponad 100 w³osów nadobê. Jego powodów mo¿e byæ kilka, np.zbyt ciasne zwi¹zywanie w³osów gumkami,przyjmowanie pewnych leków (niektórychleków przeciwzakrzepowych czy cytosta-tycznych � w³osy po zakoñczonym lecze-niu przeciwnowotworowym odrastaj¹ ju¿ podwóch, trzech tygodniach). Zaburzeniamog¹ pojawiæ siê w ka¿dej z trzech faz cykluwzrostu w³osa: intensywnego wzrostu (ana-genn), zaniku (katagenn) i odpoczynku (te-logenn).

£ysienie androgenowe to chorobadziedziczna. Mo¿e pojawiæ siê ju¿ u bardzom³odych mê¿czyzn, bo przed ukoñczeniem

20 roku ¿ycia. Pierwsze oznaki to tworzeniesiê tzw. zakoli. Po kilku latach przerzedza siête¿ ow³osienie na czubku g³owy. W³osy nabokach staj¹ siê miêksze i zmieniaj¹ kolor,ale nie wypadaj¹ zupe³nie. Uwa¿a siê, ¿e³ysienie takie zale¿y od nadmiernej wra¿li-wo�ci mieszków w³osowych na androgeny.

£ysienie androgenne dotyka tak¿ekobiety, a spowodowane jest zaburzeniamiw gospodarce hormonalnej organizmu. Naj-czê�ciej jest to efekt niedoboru estrogenów,wzrostu poziomu progesteronu lub andro-genów nadnerczowych. £ysienie androge-nowe jest oporne na leczenie.

£ysienie plackowate powstaje naj-prawdopodobniej w wyniku zaburzeñ hor-monalnych, nerwic i nadmiernego stresu.Mo¿e te¿ towarzyszyæ takim chorobom jakbielactwo czy toczeñ rumieniowaty. Ataku-je g³ównie dzieci i m³odych mê¿czyzn. Ogni-ska ³ysienia pojawiaj¹ siê nagle, s¹ pocz¹t-kowo niewielkie, ale maj¹ tendencjê do po-wiêkszania siê i ³¹czenia. Leczenie obejmujeterapiê przeciwzapaln¹ i immunosupresyjn¹.Zdarza siê, ¿e ³ysiej¹ m³ode matki. Czêsto wci¹gu oko³o czterech miesiêcy po porodzie.Jest to zwi¹zane z dzia³alno�ci¹ estrogenóww ostatnim okresie ci¹¿y. Zjawisko zazwy-czaj samoistnie ustaje po dwóch, trzech mie-si¹cach.

Siwienie to nic innego jak zmniejsza-nie ilo�ci melaniny �wbudowywanej� dow³osa przez cebulki w³osowe. Dowiedziono,¿e na proces siwienia wp³ywa nie tylko wiek,ale równie¿ stosowanie zbyt rygorystycz-nych diet odchudzaj¹cych. Jednocze�niepowi¹zano je z nadmiernym wypadaniemw³osów. Potwierdzono, ¿e im szybciej w³o-sy wypadaj¹, tym prêdzej komórki pigmen-towe przestaj¹ pracowaæ.

Nauka nie znalaz³a jeszcze jednoznacz-nej odpowiedzi na pytanie, jak przywróciæprodukcjê barwnika w cebulkach, dlategonie ma skutecznego leku na siwienie. Nato-miast je�li gnêbi nas ³upie¿, czy inne choro-by w³osów, nale¿y zg³osiæ siê po pomoc dolekarza. W przypadku tej pierwszej dolegli-wo�ci przyczyn¹ jest zazwyczaj wystêpuj¹-cy na skórze ludzkiej dro¿d¿ak Fityrospo-rum ovale. Je¿eli z w³osów siê sypie, mo¿eto byæ tak¿e ³uszczyca lub inna przypad³o�ædermatologiczna i niedobór sk³adników mi-neralnych oraz witamin. Niemal ka¿de zeschorzeñ w³osów mo¿na z powodzeniem le-czyæ, a przynajmniej spowolniæ jego rozwój.

W³osy niejednokrotnie stanowi¹ do-wód w policyjnych �ledztwach, gdy¿ prze-nosz¹ w sobie informacjê genetyczn¹. Cowiêcej � mog¹ te¿ wiele powiedzieæ o we-wnêtrznej równowadze organizmu. S³u¿y dotego spektroskopia absorpcji atomowej.Próbki przeznaczone do badania musz¹ byæodpowiednio przygotowane: w³osy niemog¹ byæ farbowane, tlenione, po trwa³ejondulacji. Analiza w³osa okre�la zawarto�æ

poszczególnych pierwiastków. Ilo�æ ka¿de-go z nich, a tak¿e ich wzajemne proporcjedostarczaj¹ lekarzowi informacji na tematdiety pacjenta oraz skuteczno�ci wch³ania-nia sk³adników od¿ywczych z przewodupokarmowego. Czasem analiza w³osa jestbardziej przydatna ni¿ analiza krwi, np. ba-danie krwi nie wyka¿e, ¿e cz³owiek by³ kilka-na�cie dni wcze�niej nara¿ony na dzia³anieo³owiu w niebezpiecznym stê¿eniu. Bada-nie w³osa da w tym wzglêdzie precyzyjnewyniki.

W³osy stanowi¹ obiekt naszej szcze-gólnej troski. Po�wiêcamy im wiele uwagi,by móc siê szczyciæ ich piêknem. Jeszczeniedawno sugerowano, ¿e codzienne myciepowoduje przyspieszenie pracy gruczo³ów³ojowych, a tym samym szybsze przet³usz-czanie siê w³osów. Nic bardziej mylnego.Je¿eli szampon jest odpowiednio dobrany(przeznaczony do czêstego u¿ytku oraz do-pasowany do konkretnego rodzaju w³osów),w³osy mo¿na myæ nawet codziennie. Lecznagminnym b³êdem jest nieodpowiedniedobieranie temperatury wody. Zarówno zbytniska, jak i zbyt wysoka temperatura wodymo¿e pobudzaæ gruczo³y ³ojowe. Szamponpowinien najpierw byæ rozcieñczony wod¹na d³oni, a dopiero potem naniesiony naskórê g³owy. Nie przesadzajmy z jego ilo-�ci¹, ale nie oszczêdzajmy wody do jegosp³ukania. Nigdy nie wolno szczotkowaæmokrych w³osów! Rozczesujmy je delikat-nie grzebieniem o szeroko rozstawionychzêbach. Przy myciu w³osów, przynajmniej razw tygodniu, zaserwujmy sobie relaksuj¹cymasa¿ g³owy. Pozwalajmy w³osom wyschn¹æw naturalny sposób. Mitem jest, ¿e inten-sywne szczotkowanie w³osów poprawia ichwygl¹d.

Natura dostarcza wielu �rodków przy-jaznych w³osom i przydatnych do ich pielê-gnacji. Sok z cytryny nie tylko dodaje znisz-czonym w³osom blasku, ale pomaga te¿ dys-kretnie rozja�niæ blond kosmyki. Podobnyefekt daje rumianek, który jest równie¿ sku-teczny w walce z ³upie¿em i przet³uszczaj¹c¹siê skór¹ g³owy. Zapewnia te¿ optymalnenawil¿enie w³osa, dziêki substancjom zatrzy-muj¹cym wodê (w zdrowych w³osach po-winno jej byæ ok. 10%).

Do pielêgnacji w³osów mamy szerokiasortyment gotowych od¿ywek i maseczek,lakierów, szamponów i innych produktów.

Pamiêtajmy jednak, ¿e to nie wszyst-ko. Nie ka¿dy problem dotycz¹cy w³osówma charakter estetyczny lub kosmetyczny.

Cieszmy siê i bawmy w³osami, ale ob-serwujmy je z uwag¹, bo jak lustro odbijaj¹stan naszego organizmu.

oprac. J. Buczyñska

Sekrety we w³osach

Przechodniu!Je�li nadje¿d¿a jakikolwiek

pojazd mechaniczny -ust¹p mu, gdy¿ przy zderzeniu

z nim nie masz szans!

5/201

416

Publicystyka

Nasz polski kalendarz zawiera w majupewne daty, które warto przypomnieæ, dlapomy�lenia i... nauki (choæ z ni¹ jest, nieste-ty, gorzej). Najpierw zajmijmy siê (choæ toniechronoligicznie) dat¹ 8 maja. Za czasów�minionych� mówiono o 9 maja, ale mniej-sza o detal �zegarowy�. Chodzi oczywi�cieo datê zakoñczenia drugiej wojny �wiato-wej. Wiemy, jaka przera¿aj¹ca statystykawi¹¿e siê z tym tak tragicznym w dziejachludzko�ci wydarzeniem: dziesi¹tki milionówofiar w ludziach, olbrzymie straty materialneitd. Ale nie zajmujmy siê statystyk¹, nie czasi miejsce na to. Musimy pamiêtaæ, ¿e jakkol-wiek nale¿eli�my jako kraj i naród do obozuzwyciêzców, to wcale nie mo¿na mówiæ owygraniu przez nas tej wojny. Przez ca³y czasjej trwania byli�my wierni najwy¿szym war-to�ciom, w imiê których prowadzono dzia³a-nia wojenne, byli�my czwart¹ si³¹ pod wzglê-dem militarnym na �wiecie, daj¹c przyk³adwaleczno�ci i mêstwa. Nigdy nie dopu�cili-�my siê zdrady sojuszników, walcz¹c o �wol-no�æ nasz¹ i wasz¹�.

To nas haniebnie oszukiwano w poli-tyce pe³nej krêtactw i w koñcowym efekcienara¿ono na bezprawny zabór naszych ziem,oddaj¹c na pastwê losu w sferê wp³ywówjednego z agresorów (przej�ciowo z koniecz-no�ci sojusznika), który zyska³ najwiêkszekorzy�ci terytorialne, czerpa³ z hojno�ci do-staw i pomocy ��wiata kapitalizmu i wyzy-sku�, sam przyniós³ uzale¿nienie i nieludzkiwieloletni wyzysk szeregowi pañstw. Jak naironiê, z ca³¹ ob³ud¹ np. Stany Zjednoczo-ne, pozwoliwszy na wch³oniêcie przez So-wiety pañstw ba³tyckich i innych, og³osi³yustanowienie tzw. �Dnia narodów ujarzmio-nych� - po co?, by dra¿niæ niedawnegosprzymierzeñca? Utajniono sprawê Katynia,katastrofy w Gibraltarze, grzebi¹c bezpow-rotnie wiele dokumentów i zeznañ �wiadków.

A gdy szczê�liwe koleje losu (raczejopieka Bo¿ej Opatrzno�ci) przynios³y po¿y-teczne zmiany w uk³adzie politycznym, wkoñcu lat 80-tych XX-go wieku prowadzi siênadal bezowocn¹ politykê, przelewaj¹c zpustego w pró¿ne, w�ród niekoñcz¹cych siêkonferencji, spotkañ itd., pozwalaj¹c sobie�graæ na nosie� spadkobiercom by³ego im-perium z³a.

Nie wyci¹ga siê nauki z tego, co trze-ba, by s³u¿y³o polepszaniu ogólnej sytuacji,pozwala siê, by na �wiecie trwa³y przeró¿nekonflikty, by kwit³a przemoc, by miliony lu-dzi cierpia³y g³ód, bêd¹c nêkanymi przezchoroby, dla zapobiegania których wystar-czy³aby maleñka czê�æ sum, wydawanychna zbrojenia - w imiê czego?!

Inna data historyczna: 12 maja. Todzieñ tzw. �przewrotu majowego�, o jaki wieluPolaków ma pretensje do Marsza³a JózefaPi³sudskiego, który w momencie naprawdêwielkiego zagro¿enia naszego pañstwa,w�ród bezmy�lnych swarów, gier politycz-

nych, walk �o koryto i fotele�, rozpasaniaprywaty i partyjniactwa w Polsce, chcia³przy pomocy demonstracji wojskowej wp³y-n¹æ na ówcze�nie rz¹dz¹cych, by siê opa-miêtali i nie dopu�cili do katastrofy. Nieste-ty, te zamierzenia chybi³y, wziê³a górê pychai zawziêto�æ polityczna osób, nie dorastaj¹-cych do potrzeb chwili. Pola³a siê krew, pa-d³o kilkaset ofiar w zabitych i rannych. Aletrzeba by³o w Ojczy�nie zrobiæ jaki� ³ad i po-rz¹dek, szkoda, ¿e takim kosztem.

Zobaczmy, co siê dzisiaj u nas dzieje,ile bezprawia, nierozs¹dnych dzia³añ, ilek³amstwa i ob³udy, warcholstwa, czynione-go przez ludzi, którzy dostali siê do parla-mentu jak przys³owiowy �lis do kurnika�!Jak sobie nie radz¹ - i nie chc¹ radziæ, przyró¿nych naciskach, organa powo³ane doutrzymania praworz¹dno�ci, porz¹dku i bez-pieczeñstwa. Lêk budzi postêpowanie naj-bardziej zak³amanych osób w pañstwie,drwi¹cych z tragedii smoleñskiej, dla któ-rych �polsko�æ, to nienormalno�æ� itd.

Tylko, ¿e nie ma kogo� z autorytetemi zdecydowaniem, by zabraæ siê do dzie³a rze-czywistej naprawy Rzeczypospolitej.

Dwie konstytucje pomy�lane jako �ro-dek dla takiej naprawy, by³y wprowadzoneniejako �tylnymi drzwiami� (bez ogl¹daniasiê na pustos³own¹ demokracjê): majow¹uchwalono bez udzia³u opozycji, przy�pie-szaj¹c moment uchwalenia; równie¿ ta znacz-nie pó�niejsza, �kwietniowa� z roku 1935 zo-sta³a podpisana w³a�ciwie w fazie jeszczeniezupe³nie sporz¹dzonego projektu, bezogl¹dania siê na zabiegi opozycyjne. U nas,niestety, demokracja potocznie rozumiana,nie zdaje egzaminu. Gadulstwo, warcholstwoi �77 innych czynników� topi wszelkie wy-si³ki w kierunku ulepszenia, w bagnie po-spolitej prywaty, dostania siê �do koryta i nafotele� bez ogl¹dania siê na rzeczywistedobro i potrzeby spo³eczeñstwa.

I jeszcze wróæmy do spraw rocznicyII-ej wojny �wiatowej. Przypomnijmy sobie,jak do niej stopniowo dochodzi³o. Najpierww Niemczech by³ Hitler, pocz¹tkowo ma³oznany dzia³acz, któremu na pocz¹tku nie po-wiod³o siê: wyl¹dowa³ nawet w wiêzieniu (nakrótko). Stopniowo rós³ w si³ê, zwiêksza³ysiê szeregi jego zwolenników. Doszed³wreszcie do w³adzy w 1933 roku. Kapitali-stów zjedna³, daj¹c mo¿no�æ rozwoju zbro-jeñ, budow¹ tzw. infrastruktury (autostra-dy). Zdoby³ wiêkszo�æ w niemieckim parla-mencie. Od roku 1934 kolejno: rozprawi³ siêkrwawo z konkurentami do w³adzy (SA, Er-nest Röhm) Przy³¹czy³ do Niemiec dot¹d zde-militaryzowan¹ Nadreniê, w r. 1938 nast¹pi³�Anschluss� (przy³¹czenie) Austrii. W Mo-nachium osi¹gn¹³ mo¿no�æ zagarniêcia Su-detów w Czechos³owacji dla �obrony mniej-szo�ci niemieckiej�, w marcu 1939 roku Niem-cy wch³onê³y Czechos³owacjê, tworz¹c tzw.�protektorat Czech i Moraw�, zosta³a zajêta

K³ajpeda i okolice na Litwie. Wkrótce Hitlerwyst¹pi³ z ¿¹daniami wobec Polski i tu na-st¹pi³ kres �pokojowych� podbojów. Pañ-stwa zachodnie tylko �protestowa³y� dyplo-matycznie. Hitler urz¹dzi³ jeszcze w atmos-ferze propagandy Olimpiadê w Berlinie w1936 roku. Zbroi³ swe wojska, by w koñcurozpocz¹æ bezpo�redni¹ agresjê, nie bacz¹cna nic.

Wspó³cze�nie za� prze¿ywamy kolej-no: likwidacjê przeciwników politycznych wRosji (dyskretnie!), zamieszki na Kaukazie,dzia³ania wobec Gruzji, Olimpiadê Zimow¹w Soczi, a w jej atmosferze wyst¹pienia wo-bec Ukrainy w obronie �ludno�ci rosyjskiej�,aneksjê Krymu (z Sewastopolem). A krajezachodnie? Protestuj¹, dyskutuj¹ i... nic. Oto,nauka z historii, w rocznice wa¿nych wyda-rzeñ... tm

Przypomnieæ, by pomy�leæ...

Nasza OjczyznaJaki nasz kraj uroczy�W dzieñ �wieci s³oñce,A ksiê¿yc w nocy.Mamy Wis³ê i morzeKochamy Ciê za to nasz Bo¿e.

Ptaszki �piewaj¹ weso³e treleJest tak cudownie � tak jak w ko�ciele.Bocian wysoko leciI przynosi piêkne dzieci.Na niebie widaæ chmury,Leniwie idzie kot bury.

Wiatr ko³ysze ³any zbó¿,A w ogrodach kwitn¹ i pachn¹P¹ki polskich ró¿.Samolot pod niebem leciNa podwórkach bawi¹ siê dzieci.

Istnieje na ZiemiTyle mi³o�ci,Ksiê¿yc to widziA¿ blednie z zazdro�ci.Kuku³ka w lesie kuka,Dziêcio³ w drzewo stuka.

Jest na Ziemi niebo i raj.Dziêkujemy Ci Bo¿eZa ten kraj.Ptaszki dla ciebie �piewaj¹Anio³ki z nieba siê u�miechaj¹,Gwiazdy do nas mrugaj¹Wielk¹ moc nam daj¹.

Pan Bóg b³ogos³awi ciê z nieba,Podziêkuj mu za to wszystko,Bo tak trzeba.Jest tu nasza rodzina, dom, ulica.My zostaniemy tu do koñca ¿ycia,Bo Polska � nas zachwyca.

Ja to wszystko widzê i czujê,Mieszkam w tym kraju,I tego nie ¿a³ujê,A co mnie tak zachwyca � opisujê.Bo¿e, za wszystko Ci dziêkujê!

Regina KachniarzWólka Zastawska

5/201417

Wspomnienia

Wspomnienia obejmuj¹ okres od30 sierpnia do 7 pa�dziernika 1939 r. W opi-sach wspomnieñ stara³em siê zachowaæ ory-ginaln¹ pisowniê.

Powrót uciekinierówNastêpnego dnia tj. 19 wrze�nia po

karnej ekspedycji £uków pozostawa³ bez¿adnych w³adz. Od tego dnia rozpoczê³y siêmasowe powroty uciekinierów ze wschoduna zachód, którzy rozg³aszali najrozmaitszewiadomo�ci: o ucieczce do Rumunii w³adz,¿e Rosja zabiera wschodni¹ czê�æ Polski, itp.Spod Dêblina dochodzi³ huk armat. Tam trwa-³a walka. W sêtkowskim lesie wojsko pol-skie pozostawi³o trzy pancerne samochody,ci¹gniki na g¹sienicach, dwie armaty kali-bru 220 mm i dwana�cie pak z czê�ciami za-pasowymi do motoru �Fiat Polski�. Wszyst-kiego pilnowa³o dwóch ¿o³nierzy. Poniewa¿oficer, który pojecha³ do Lublina po benzy-nê, nie wraca³, ¿o³nierze po kilku dniach te¿odjechali, pozostawiaj¹c bez opieki maj¹tekSkarbu Pañstwa. Okoliczni ch³opi tylko nato czekali i rozgrabili co siê tylko da³o, a od-wa¿niejsi wywozili ca³ymi furami. Ponadtona szosie £uków-Radzyñ zosta³o porzuco-nych siedem pancerek i jedna tankietka, sa-mochód z armatnimi pociskami. Miejscemdocelowym tych pojazdów by³ Kowel, a zbraku benzyny musia³y pozostaæ na szosie.W �rodê 20 wrze�nia huk armatni spod Dê-blina nie ucich³. Broni³a siê jeszcze Warsza-wa i Modlin, a pog³oska o wej�ciu wojskrosyjskich na tereny polskie sta³a siê prawd¹.Czerwona Armia, jak mówiono, rozstrzeliwa³atak¿e ludzi przygodnie przy³apanych, a ma-j¹cych przy sobie np. lornetkê, kompas, tor-bê wojskow¹, a wiêc podejrzanych, ¿e byliwojskowymi. We wszystkich miasteczkach,gdzie wkracza³y wojska rosyjskie, miejsco-wi komuni�ci, przewa¿nie m³odzie¿ ¿ydow-ska, tworzy³y Komitety Komunistyczne i roz-brajano ¿o³nierzy polskich. W Kowlu skon-centrowano wielkie si³y Wojska Polskiego,które mia³o stawiaæ dalszy opór Niemcom,a wej�cie zdradzieckie Sowietów sparali¿o-wa³o plany. Wielu wojskowych ruszy³o wstronê Rumunii, aby ratowaæ sprzêt i nie daæsiê rozbroiæ. Czê�æ zginê³a w walce z Sowie-tami lub dosta³a siê do niewoli, a jeszcze innipostanowili przedostaæ siê do Warszawy.Polska znalaz³a siê w pu³apce, za� p. Górskiwe wspomnieniach napisa³: �Co siê sta³oPolsko? Pyta³ siê i oficer, i ¿o³nierz, lud pro-sty i inteligent, uczony. Nikt nie móg³ sobiew g³owie wyobraziæ, aby dostatek, bogac-two znik³o i tak piêkna armia wêdrowa³a jakw rozsypce, jak ¿ebracy, którym chleba za-brak³o i domu�.

Po 21 wrze�nia p. Górski by³ w Radzy-niu Podlaskim, aby �dowiedzieæ siê co s³y-chaæ�. Z radia dowiedzia³ siê, ¿e powsta³nowy rz¹d, wodzem naczelnym zosta³ gen.Sikorski, przebywaj¹cy we Francji. W�ród

powracaj¹cych z ucieczki na wschód spo-tka³ sekretarza Gminy Tuchowicz � Nurzyñ-skiego i wielu innych znajomych. Wszyscymówili, ¿e bolszewicy id¹, rozbrajaj¹c naszewojsko oraz ¿e Niemcy s¹ w Kocku i zdobyliju¿ Dêblin. Wracali uciekinierzy g³odni i zu-bo¿ali, bowiem bolszewicy niejednego z nichokradli. Wielu straci³o maj¹tki z powodu dzia-³añ wojennych, w tym bombardowañ.

Sowieci w £ukowiePod koniec wrze�nia Sowieci weszli do

£ukowa. �So³daty sowieckie� witani entu-zjastycznie przez ̄ ydów i Komunistów. �Na-tychmiast powieszono czerwone p³ótna naznak rado�ci�. Bolszewicy utworzyli komi-tet sowiecki i milicjê przewa¿nie z m³odych¯ydów, którzy obwieszeni naganami i kara-binami rozbrajali powracaj¹cych z wojny¿o³nierzy polskich. �Tak to armia i naródodarty z poczucia obowi¹zku i honoru sta-wa³ siê pastw¹ ludzi mêtu spo³ecznego i sza-kali ideologii komunistycznej bezbo¿nejRosji�.

Tu¿ przed przybyciem Sowietów do£ukowa batalion polski stoczy³ bitwê we wsiGo³aszyn z Niemcami, którzy kr¹¿yli ko³o£ukowa, oddaj¹c miasto w rêce sowieckie.Po bitwie pozosta³o du¿o porzuconej broni iamunicji oraz kilka rozbitych tanków nie-mieckich. Bolszewicy natychmiast zebralibroñ i wraki, oczyszczono z broni koszaryna £apiguzie i stacjê £uków, gdzie na ram-pach by³o pe³no porzuconych skrzyñ z amu-nicj¹. Wywieziono karabiny maszynowe zeSzko³y Nr 3. Rekwirowano wszystko, co siêda³o, telefony i zbo¿e.

Bolszewicy chodzili po knajpach, gdziegorliwi ¯ydzi czêstowali ich szabasówk¹ iprzysmakami z cebul¹. Jednocze�nie sprze-dawali zegarki ma³ego rozmiaru. �Ma³yje cza-sy� posz³y jako prezenty dla rodzin w Rosji.

1 pa�dziernika bolszewicy urz¹dziliwiec w £ukowie, na którym przemawiali ikomuni�ci ³ukowscy, ubli¿aj¹c narodowi

polskiemu, jego godno�ci oraz polskiemurz¹dowi, nazywaj¹c go garnkiem glinianym.Sowieckie wojsko okopa³o siê pod £uko-wem i w okolicy Trzebieszowa. Jednocze-�nie zabierali i kradli co tylko siê da³o. M³ó-cili zbo¿e, rozdawali krowy �wiêkszych go-spodarzy mniejszym�. Podobno bolszewi-cy z komunistami ³ukowskimi sporz¹dzili li-stê osób przewidzianych do rozstrzelania,na której pierwsze miejsce zajmowa³ ksi¹dzIgnacy Sopy³a, znany dzia³acz narodowy.Tylko pojawienie siê wojsk polskich w oko-licach Kocka wstrzyma³o wykonanie egze-kucji. Oprócz tego Rosjanie otrzymali roz-kaz cofniêcia siê za Bug.

Tymczasem rozegra³a siê bitwa podKockiem, a pó�niej Wol¹ Gu³owsk¹ i w oko-licznych wioskach toczy³a siê zaciêta bitwaz wojskami niemieckimi. Do Sêtek dochodzi³huk dzia³ i widoczne by³y w kilku miejscachpo¿ary. Ludno�æ z wiosek objêtych walk¹zaczê³a uciekaæ ze swoim dobytkiem w oko-lice Wojcieszkowa, Hermanowa, Soból i Sê-tek. Jednak wiêkszo�æ mieszkañców wsi,gdzie toczy³a siê walka, pozosta³a w domach.Po kilku dniach zwyciêskiej walki oraz nawiadomo�æ, ¿e Warszawa pad³a, jak i z bra-ku amunicji, gen. Kleeberg podj¹³ decyzjê opoddaniu siê. Zdano broñ, oficerowie i ¿o³-nierze p³akali. Wielu by³o takich, co chcia³obiæ siê do koñca. Niemcy oficerów i ¿o³nie-rzy wziêli do niewoli, a tylko nielicznym uda³osiê jej unikn¹æ. W�ród nich znalaz³ siê przy-jaciel p. Górskiego � Kazimierz Chromiñski.

6 pa�dziernika bolszewików w £uko-wie ju¿ nie by³o. Wywie�li wszystko, comogli: deski, podk³ady kolejowe, parowozy,wagony, urz¹dzenia ró¿nego rodzaju, nawet�materia³y ³okciowe� ze sklepów i magazy-nów.

7 pa�dziernika wkroczy³y do £ukowawojska niemieckie, a oddzia³y zmotoryzowa-ne zajê³y Radzyñ i Lubartów. W tym dniuoddzia³y niemieckie rozkwaterowa³y siê wgminie Ulan w wioskach: ̄ y³ki, Stok, Sobo-le, Rozwadów i Ulan. Od 7 pa�dziernikaNiemcy uwa¿ali siê za zwyciêzców, a wojnêz Polsk¹ za zakoñczon¹. W rozmowie z pew-nym szoferem Niemcem p. Górski dowiedzia³siê, ¿e Niemcy przywróc¹ Polskê woln¹ wCentralnej Guberni, nad któr¹ protektoratbêd¹ mieæ Niemcy, za� reszta terytoriumwejdzie na sta³e do Rzeszy. Wiadomo, ¿eokupacja niemiecka trwa³a od pa�dziernika1939 r. do lipca 1944 r., do tzw. wyzwolenia£ukowa. ̄ o³nierz niemiecki powiedzia³ p.Górskiemu, ¿e Polska bêdzie wolna pod pro-tektoratem niemieckim. Jak ta wolno�æ wy-gl¹da³a nie mo¿na ¿yczyæ ¿adnemu narodo-wi. Polska, w stosunku do terytorium i lud-no�ci, ponios³a najwiêksze straty material-ne oraz w ludno�ci, a dorobek kulturalny,który uleg³ zniszczeniu, jest nie do oszaco-wania (przypis w³asny). RG

Z pamiêtnika W³adys³awa Aleksandra GórskiegoPos³a Ziemi £ukowskiej na Sejm RP w latach 1938-39 (cz. V)

W³adys³aw Aleksander Górski

5/201

418

Rozmaito�ciDbaæ o �cis³o�æW poprzednim numerze �Nowej Gaze-

ty £ukowskiej� do notatki o wystawie pocz-towej w Muzeum Regionalnym wkrad³a siêpomy³ka. Napisano mianowicie, ¿e firma fo-tograficzna �Venus�, wykonuj¹ca widoków-ki o tematyce ³ukowskiej mie�ci³a siê w bu-dynku doktora Studziñskiego przy ul. Pi³-sudskiego, gdzie �obecnie mie�ci siê Redak-cja �NG£�. Otó¿, nale¿y wyja�niæ, ¿e wspo-mniana firma mie�ci³a siê w budynku stoj¹-cym przed domem Dra Studziñskiego. W³a-�cicielem firmy �Venus� by³ ¯yd, o nazwi-sku Migda³ (imienia nie pamiêtam). Ten bu-dynek sta³ w miejscu, gdzie obecnie prowa-dzi przej�cie do ulicy Spó³dzielczej (dawnejSolnej). Ów fotograf Migda³ mia³ sw¹ pra-cowniê na parterze swego budynku, za� napiêtrze mieszka³ wraz z rodzin¹. Bywa³em uniego w sprawie wywo³ywania filmów i ro-bienia odbitek, dobrze wiêc pamiêtam ca³elokum firmy.

W domu Doktora Studziñskiego par-ter by³ zajêty do roku 1939 przez biuro Od-dzia³u Powiatowego Komunalnej KasyOszczêdno�ci, na piêtrze za� mieszkali Pañ-stwo Studziñscy i znajdowa³ siê gabinet le-karski Doktora.

Na zdjêciu z roku 1939, wykonanegolatem widaæ wyra�nie fronton domu z firm¹

�Venus�, za� po tej stronie w dali widniejeszczyt kamienicy felczera Kaczyñskiego,który spalony we wrze�niu 1939 roku trwa³do koñca wojny. Miêdzy domami PP Stu-dziñskich a kamienic¹ P. Kaczyñskiego wi-daæ dom PP Bryców, w którym przez wielelat mie�ci³a siê poczta.

Budynek firmy �Venus� przetrwa³ dolipca 1944 roku, kiedy podczas bombardo-wania niemieckiego zosta³ spalony. Dolnajego czê�æ dotrwa³a jeszcze do lat 80-tych

ub. wieku, mieszcz¹c po remoncie sklep pa-pierniczy.

Jeszcze co do ulicy Czerwonego Krzy-¿a, to nazwê uzyska³a dopiero po II-ej woj-nie �wiatowej, za� przed ni¹ domy znajduj¹-ce siê przy niej mia³y numeracjê parzyst¹ulicy Pi³sudskiego, bêd¹c po prostu jej po-sesjami.

To wszystko przekazujê w zwi¹zku zewspomnian¹ na wstêpie notatk¹.

T.M.

DietetykaDo roso³u rozebranaChcia³a zostaæ z nim do rana,A on stwierdzi³: �Wybacz, proszê,Dzisiaj wolê byæ jaroszem.�

Rêkodzie³oKariera by³a piêkna i d³uga,Sz³a w po¿¹danym kierunku,Chocia¿ jej szczeble wytrwale struga³,Z ostatnich desek ratunku.

Pok³ady dowcipuZ fraszek co dzieñ �miechu kupaI wiele swawoli,Bo satyryk jest jak ¿upanOd attyckiej soli!

Janusz Sipkowski

W ramach Tygodnia Jêzyków Obcychw dniach 24-28 marca 2014 r. uczniowie mo-gli zaznajomiæ siê z kultur¹, tradycjami i zwy-czajami Wielkiej Brytanii, Rosji i Niemiec.Chêtni sprawdzili tak¿e swój zakres wiado-mo�ci o wy¿ej wymienionych pañstwachbior¹c udzia³ w licznych grach i konkursach.

W poniedzia³ek odby³ siê konkursznajomo�ci flag krajów europejskich.Uczniowie klas drugich i trzecich zmierzylisiê z ortografi¹ w jêzyku rosyjskim - pisz¹cdyktando. I miejsce zajê³a Magda Stachniakkl. IIc, II m. Damian Szulc z kl. IIIa, a miejscetrzecie zajê³y uczennice kl. IIIa - KlaudiaAdamczyk i Joanna Tureczek.

We wtorek uczniowie wziêli udzia³ wgrach jêzykowych, za� w ramach prezenta-cji kuchni zagranicznej, ka¿dy móg³ skosz-towaæ potraw poszczególnych krajów. �rodaby³a dniem, w którym uczniowie mieli szan-sê wykazaæ siê swoj¹ wiedz¹ o: jêzyku pol-skim, Rosji i krajach angielskiego i niemiec-kiego obszaru jêzykowego, bior¹c udzia³ wteleturnieju �Jeden z dzieciêciu�.

W czwartek ka¿dy chêtny móg³ do-wie�æ swoich zdolno�ci artystycznych wkonkursie tañca, piosenki i poezji obcojê-zycznej. W pi¹tek odby³ siê test z rozumie-nia (ze s³uchu) z jêzyka angielskiego, rosyj-skiego i niemieckiego. Uczniowie dwukrot-nie us³yszeli ka¿d¹ z czterech wypowiedzi,do których wykonywali odpowiednie zada-nia. Najwiêcej punktów w kategorii jêzyk

rosyjski uzyska³ Bartosz Cienkowski, II m.- £ukasz Uss, III m, Pawe³ Kot. Wszyscylaureaci s¹ uczniami kl. IIc.

W ramach �Tygodnia Jêzyków Ob-cych� czê�æ uczniów klasy IIc LO wziê³audzia³ w warsztatach metodycznych �Spielmit uns- Zagraj z nami�. W programie spo-tkania znalaz³y siê popularne niemieckie gryplanszowe �New Amici!� czy �Memo mitHexe Lilli�.

Uczniowie w grupkach 2-4 osobowychpodró¿owali po �wiecie gier planszowychpoznaj¹c kulturê pañstw niemieckojêzycz-nych, utrwalaj¹c sformu³owania umo¿liwia-j¹ce szybk¹ komunikacjê, æwicz¹c pamiêæ po-przez gry memory, utrwalaj¹c s³ownictwo ipisowniê dziêki grze w scrable oraz zgadu-j¹c, o kim jest mowa, opisuj¹c wygl¹d danejosoby. Odby³y siê te¿ dwa konkursy mu-zyczne zwi¹zane z piosenkami niemieckojê-zycznego zespo³u Die Prinzen. Uczestnicyspotkania mi³o spêdzili czas, otrzymali drob-ne upominki zwi¹zane z krajami niemiecko-jêzycznymi.

W dniu 28.03.2014 r. odby³ siê Szkol-ny Konkurs Filmowy z Jêzyka Niemieckie-go. Udzia³ w tym konkursie wziêli uczniowiez klasy IIC i IIA LO.

Laureatami konkursu zostali: Katarzy-na Baran - IIA, Bartosz Chojêta - IIC, Pau-lina Sidor oraz Katarzyna Bednarczyk - IIA.

Uczniowie

Tydzieñ Jêzyków Obcych w ZS w Adamowie

Niestrudzony rajdowiecJan Janusz Jastrzêbski od wielu ju¿

lat uczestniczy w indywidualnych rajdachrowerowych po Ziemi £ukowskiej. Ostatnio,5 maja br. w 168 rocznicê urodzin HenrykaSienkiewicza, odby³ rajd na trasie £uków-Wojcieszków-Burzec-Adamów-Wola Gu-³owska-Okrzeja-Wola Okrzejska-Krzywda-Stanin-Tuchowicz-£uków, pokonuj¹c80 km. Odwiedza³ po drodze szko³y, w któ-rych wyg³asza³ patriotyczne prelekcje i pre-zentowa³ swoje utwory. By³ mile przyjmo-wany i otrzymywa³ podziêkowania. zPa

5/2014Aktualno�ci

19�Igrzyska olimpijskie�

w Zespole Szkó³ w AdamowieZ okazji 90 rocznicy udzia³u polskich sportowców w igrzy-

skach olimpijskich, 28 marca 2014 r. w Zespole Szkó³ im. Gen. Fran-ciszka Kamiñskiego odby³ siê fina³ I Miêdzyszkolnego KonkursuWiedzy o Sporcie �Polscy sportowcy na letnich i zimowych igrzy-skach olimpijskich�. Konkurs przeznaczony by³ dla uczniów szkó³gimnazjalnych. Jego celem by³o promowanie idei olimpizmu, upo-wszechnianie wiedzy historycznej o dokonaniach polskich olimpij-czyków, kszta³towanie postaw patriotycznych, wskazywanie auto-rytetów, kreowanie zachowañ prozdrowotnych oraz wskazywaniew³a�ciwych form kibicowania.

Konkurs podzielony zosta³ na dwa etapy: w pierwszym ucznio-wie gimnazjów rozwi¹zywali test pisemny jednokrotnego wyboru.Do drugiego etapu awansowali uczestnicy z piêcioma najlepszymiwynikami w ka¿dej szkole. W etapie II spotkali siê najlepsi ucznio-wie z 8 gimnazjów: Adamowa, Wojcieszkowa, Serokomli, Zakêpia,Woli Gu³owskiej, Huty D¹browej, Przytoczna i Okrzei. W pierwszejczê�ci drugiego etapu uczniowie równie¿ rozwi¹zywali test pisem-ny, który mia³ na celu wy³onienie najlepszej dziesi¹tki.

Fina³ konkursu mia³ bardzo uroczyst¹ oprawê. Swoj¹ obec-no�ci¹ zaszczycili go: Magdalena Krawczyk, Robert Do³êga orazprzedstawiciele w³adz powiatowych i gminnych: Krzysztof Kon-stanty � dyrektor Powiatowego Zespo³u O�wiatowego w £ukowieoraz Tadeusz Osiñski - inspektor ds. promocji gminy i wspó³pracyz organizacjami pozarz¹dowymi.

Podczas uroczystego apelu najlepsza dziesi¹tka gimnazjali-stów �rozegra³a fina³� w formie teleturnieju �Jeden z dziesiêciu�.Po zaciêtej walce wy³oniono zwyciêzców. Konkurs wygrali ucznio-wie Gimnazjum z Huty D¹browej: I miejsce zaj¹³ Aleksander Dani-luk, II m. Pawe³ Tomasik, III m. Jaros³aw Deres. Laureaci otrzymaliatrakcyjne nagrody: tablet, smartfon, myszkê komputerow¹. Wszyst-kim uczestnikom wrêczono upominki, w tym: ksi¹¿ki, torby sporto-we, parasole oraz autografy wybitnych sportowców, m.in. RobertaLewandowskiego, Piotra Ma³achowskiego, Roberta Do³êgi i Toma-sza Majewskiego.

W klasyfikacji dru¿ynowej I miejsce zajê³o Gimnazjum w Hu-cie D¹browej, II m. Gimnazjum w Adamowie i III m. Gimnazjum wWoli Gu³owskiej. Uczniowie z tych szkó³ w nagrodê otrzymali biletydo kina na dowolny seans.

Sponsorami konkursu byli: Dyrektor ZS w Adamowie,Wójt Gminy Adamów, Cezary Kucharski oraz Magdalena Krawczyk.Na zakoñczenie uroczysto�ci wszyscy mieli okazjê do zadawaniapytañ go�ciom oraz mo¿liwo�æ zrobienia pami¹tkowego zdjêcia.

Honorowy patronat nad konkursem objêli: Cezary Kucharski- Pose³ na Sejm RP, Piotr Ma³achowski � Olimpijczyk, Robert Do³ê-ga � Olimpijczyk, Magdalena Krawczyk - medalistka Mistrzostw�wiata Juniorów M³odszych 2003 (absolwentka LO im. BCh w Ada-mowie), Janusz Kozio³ - Starosta £ukowski, S³awomir Skwarek -Wójt Gminy Adamów.

Najlepsza dziesi¹tka gimnazjalistów

oprac. M. Orzy³owska

Ruszy³a pi³karska wiosna£ukowskie Orlêta rundê rewan¿ow¹ rozpoczê³y w nieco zmie-

nionym sk³adzie. Z dru¿yny odeszli A. Sobiech, J. Jurek oraz Sz.K³oda, do³¹czyli za� Damian Soæko i Micha³ Osiak.

W pierwszym meczu rundy rewan¿owej rozegranym 31.03.br.Orlêta gra³y na wyje�dzie ze Spart¹ Rejowiec Fabryczny. Micha³Botwina strzelaj¹c �z³otego� gola w koñcówce meczu, da³ naszympi³karzom skromne zwyciêstwo, dziêki czemu Orlêta awansowa³yna 5. miejsce w tabeli.

07.04. br. Orlêta ponownie gra³y na wyje�dzie, tym razem zeStal¹ Poniatowa. Po bramkach A. Gaja i P. Wa³achowskiego ³uko-wianie wygrali 2:0.

13.04. br. do £ukowa przyjecha³a dru¿yna Hetmana ̄ ó³kiew-ka. Ekipa przyjezdnych okaza³a siê za silna dla naszych pi³karzy,gdy¿ wygra³a 2:0. Przed spotkaniem odby³a siê mi³a uroczysto�æ.Uhonorowano Artura Gaja, który jesieni¹ strzeli³ setn¹ bramkê wbarwach Orl¹t.

19.04. br. Orlêta pokona³y na wyje�dzie Lutniê Piszczac 2:0.Bramki dla naszego zespo³u strzelili Wa³achowski i Gaj.

27.04. br. Orlêta go�ci³y dru¿ynê Janowianki Janów Lubelski.Nasze Or³y s¹ bardzo �go�cinn¹� dru¿yn¹, gdy¿ przegra³y kolejnymecz na w³asnym boisku, tym razem 2:3. Obie bramki dla naszegozespo³u strzeli³ Micha³ Botwina.

Po 20. kolejce rozgrywek Orlêta z 34 pkt. zajmuj¹ 5. miejsce wtabeli IV ligi grupy lubelskiej. Prowadzi Górnik II £êczna z 49 pkt.

23.04. br. w £ukowie w pó³finale Pucharu Polski BOZPN na-sze Orlêta pokona³y 3:2 rywala zza miedzy, czyli Orlêta Radzyñ Pod-laski, które graj¹ (z sukcesami) w III lidze. Bramki dla ³ukowian strze-lili Wa³achowski oraz dwie Koz³owski.

Fina³ Pucharu Polski na szczeblu BOZPN odbêdzie siê14 maja 2014 r. o godz. 17:00 w £ukowie. A. Wi�niewski

Dnia 11 kwietnia 2014 r. w sali widowiskowej £ukowskiegoO�rodka Kultury odby³ siê II Powiatowy Konkurs Piosenki Angiel-skiej dla uczniów szkó³ gimnazjalnych. Organizatorem tego przed-siêwziêcia by³o IV LO im. Jana Paw³a II w £ukowie. Celem Konkur-su by³a popularyzacja dorobku muzycznego krajów anglojêzycz-nych, promowanie uczestnictwa m³odzie¿y w pozalekcyjnych for-mach zajêæ jako szansy na rozwijanie swoich zainteresowañ i talen-tów, ale przede wszystkim prezentacja umiejêtno�ci wokalnych.

Do eliminacji przyst¹pi³o 7 solistów, 7 duetów i 3 zespo³ywokalno � instrumentalne z 9 szkó³ gimnazjalnych. Uczestnicy kon-kursu reprezentowali Zespo³y Szkó³ w Zago�dziu, Go³¹bkach, Strzy-¿ewie, Krynce, Wojcieszkowie, Okrzei, Gimnazjum w Stoczku £ukow-skim, Publiczne Gimnazjum im. Króla W³adys³awa Jagie³³y w Trze-bieszowie oraz Publiczne Gimnazjum Nr 2 w £ukowie.

Jury w sk³adzie: Magdalena Dobrowolska, Regionalny Koor-dynator ds. Rozwoju Rynku Polanglo, g³ównego dystrybutora pu-blikacji Wydawnictwa Oxford University Press, Maciej Szuksztul,nauczyciel gry na skrzypcach w Pañstwowej Szkole MuzycznejI stopnia im. Mieczys³awa Kar³owicza w £ukowie oraz Ma³gorzataWierzchowska, nauczyciel jêzyka angielskiego w IV LO im. JanaPaw³a II w £ukowie ustali³o nastêpuj¹cy werdykt:

I miejsce - Aleksandra Kurowska, Natalia Wierzejska,Jakub Szczygielski i Filip Przybysz z Gimnazjum w Trzebieszowieza wykonanie piosenki Adele �Rolling in the deep�; II m. - JoannaKalisz z Publicznego Gimnazjum im. Króla W³adys³awa Jagie³³y wTrzebieszowie za wykonanie piosenki Alexandry Burke �Hallelu-jah�; III m. - Julia Jezierska i Izabela Malentowicz z Zespo³u Szkó³w Strzy¿ewie za piosenkê Top Notes �Twist and Shout�.

Wszyscy uczestnicy Konkursu otrzymali dyplomy uczest-nictwa, a zwyciêzcy � dyplomy oraz nagrody rzeczowe.

Konkurs odby³ siê dziêki zaanga¿owaniu nauczycieli jêzykaangielskiego IV LO Marzeny Miazek � Banach, Ma³gorzaty Wierz-chowskiej oraz polonistki Agnieszki Kopeæ. MBM

II Powiatowy Konkurs Piosenki Angielskiej

5/201

420

Rozmaito�ci

Dzisiaj spotkamy siê z prawdziwymkrólem podziemi. Zapewniam, ¿e warto bli-¿ej zapoznaæ siê z tym przedstawicielemowado¿ernych. Jest to jednocze�nie gatu-nek tajemniczy - sta³y mieszkaniec okolic£ukowa.

W³adca �wiata podziemnego czyli kret- Talpa europaea prezentuje siê tak. D³u-go�æ g³owy i tu³owia 11 - 16 cm, dalsze 2,2 -3,8 cm przypada na �mieszny ogonek. War-to dodaæ, ¿e wiêksze s¹ samice. Zwierzêta te¿yj¹ tylko 2 - 3 lata. Cia³o kreta ma walcowa-ty kszta³t i okrywa je czarne, gêste i aksamit-ne futerko.

W prezencie od Stwórcy otrzyma³ tak-¿e wiele innych cech , niezbêdnych do ¿yciaw glebie. Charakterystyczne s¹ silne i ³opat-kowate przednie odnó¿a. W budowie anat-tomicznej posiadaj¹ dodatkow¹ szóst¹ ko�ætzw. �sierpow¹�. Dziêki niej w trakcie kopa-nia podziemnych tuneli ziemia precyzyjniewyrzucana jest do ty³u. Przeciêtna d³ugo�ætakiego chodnika wynosi oko³o 40 - 50 me-trów. Niezbêdnym uzupe³nieniem opisu zwie-rzaka s¹ jego malutkie oczka. Niemal ca³ko-wicie ukryte w sier�ci. Tak¿e ma³¿owinyuszne uleg³y ca³kowitemu uwstecznieniu.Inn¹ ciekawostk¹ jest obecno�æ na ogonkui koniuszku pyszczka d³ugich w³osków czu-ciowych.

�rodowiskiem ¿ycia krecika s¹ najczê-�ciej tereny trawiaste czyli ³¹ki. Spotkaæmo¿na go tak¿e na polach uprawnych i wlasach li�ciastych. Odwiedza równie¿ naszeprzydomowe trawniki czy ogrody. Preferujegleby ¿yzne i wilgotne. Zdecydowanie uni-ka terenów z wysokim poziomem wód grun-towych, piaszczystych i kamienistych. Obec-no�æ kreta ³atwo stwierdziæ po obecno�cicharakterystycznych kopców ziemi. To kre-towiska, zwane tak¿e kretówkami albo kre-towinami. Z tego powodu nie cieszy siê po-pularno�ci¹ rolników, ogrodników i posia-daczy skwerów czy trawników.

Chodniki ¿erowiskowe rozmieszczones¹ najczê�ciej p³ytko pod powierzchni¹ grun-tu. W nich krety poluj¹ na d¿d¿ownice, lar-wy owadów, niewielkie ssaki np. myszy i ¿a-by. W okresie rozrodu buduj¹ komorê lê-gow¹. Tam samica rodzi 2 mioty po 4 - 5m³odych. W pobli¿u tego bezcennego miej-

sca znajduje siê tak¿e inna komora, zwanaspichlerzem. Tam gromadzone s¹ zapasy po-karmu. To ¿ywe d¿d¿ownice. Niestety niemog¹ uciec. Sprytne krety unieruchomi³y je,nadgryzaj¹c segmenty nerwowe tu¿ ko³og³owy. Obecno�æ komory lêgowej mo¿na po-

znaæ po obecno�ci gigantycz-nego kopca ziemi. Takie kre-towisko mo¿e osi¹gn¹æ nawet100 cm wysoko�ci.

Kret zasiedla niemalca³¹ Europê. Nie wystêpujejednak w Irlandii, Islandii, pó³-nocnej Rosji i na Pó³wyspieSkandynawskim (nie licz¹cw¹skiego skrawka po³udnio-wej Szwecji i Finlandii).

Prezentowany gatunekrównie¿ sam pada ³upem licz-nych drapie¿ników. Poluj¹ na

niego: dzienne i nocne ptaki drapie¿ne, bo-ciany, czaple oraz przedstawiciele ssakówdrapie¿nych, a nawet dziki. Dawniej równie¿ludzie wykorzystywali jego futerko jako su-rowiec futrzarski. W Londynie w roku 1904sprzedano oko³o miliona ich skórek. Kretypadaj¹ te¿ ofiar¹ pojazdów mechanicznych.

Na mocy Rozporz¹dzenia Ministra�rodowiska w sprawie gatunków dziko wy-stêpuj¹cych zwierz¹t objêtych ochron¹ czê-�ciow¹ kret jest gatunkiem chronionym.Wyj¹tkiem s¹ lotniska, wa³y przeciwpowo-dziowe oraz zamkniête ogrody i szkó³ki . Tamnie chroni go parasol ochrony prawnej. Jeststworzeniem stosunkowo licznym na ca³ymobszarze Ziemi £ukowskiej.

tekst i zdj. S³. �led�

Przyroda Ziemi £ukowskiej - kret Wêdrówki po mapie8 marca 2014 r. w XXI Liceum Ogólno-

kszta³c¹cym im. �w. Stanis³awa Kostki wLublinie, odby³a siê V edycja Miêdzyszkol-nego Konkursu Geograficznego o zasiêguwojewódzkim dla Gimnazjalistów �Wêdru-jemy po mapie �wiata�. Tegoroczna edycja,podobnie jak ubieg³oroczna, zosta³a objêtahonorowym patronatem Lubelskiego Kura-tora O�wiaty.

W konkursie wziê³o udzia³ 384 uczniówz 75 szkó³ województwa lubelskiego.W pierwszej czê�ci uczniowie rozwi¹zywalitest, który sprawdza³ znajomo�æ mapy �wia-ta oraz zagadnieñ teoretycznych zwi¹zanychz map¹. W czê�ci drugiej zawodnicy, bazu-j¹c na do³¹czonej kolorowej mapie, mieli uzu-pe³niæ puste miejsca w opisie relacji z rajdusamochodowego przez Afrykê.

W dniu 11 kwietnia 2014 r. w auli �Bi-skupiaka� odby³o siê uroczyste podsumo-wanie V edycji Miêdzyszkolnego KonkursuGeograficznego. Spotkanie rozpocz¹³ Dyrek-tor szko³y ks. mgr Grzegorz Strug, któryz³o¿y³ gratulacje laureatom i podziêkowa³uczniom oraz nauczycielom geografii z wo-jewództwa lubelskiego za zainteresowanietym konkursem. Na Gali Konkursowej by³aobecna przedstawicielka Kuratorium O�wia-ty w Lublinie mgr Anna Szczepiñska � wi-cekurator, która w swoim wyst¹pieniu, gra-tuluj¹c laureatom sukcesu podkre�li³a, ¿enawet w dzisiejszych skomputeryzowanychczasach umiejêtno�æ czytania tradycyjnychmap i ich znajomo�æ s¹ bardzo wa¿ne i po-trzebne w ¿yciu.

Laureatami zosta³y te osoby, które uzy-ska³y przynajmniej 85% punktów mo¿liwychdo zdobycia. W�ród 39 laureatów znalaz³asiê równie¿ uczennica Gimnazjum im. SGO�Polesie� w Adamowie � Natalia Osial, któ-rej opiekunem merytorycznym by³ AndrzejWi�niewski.

Ala

Natalia Osial - laureatka konkursu

BANK Pekao S.A.Pn. - Pt. - 8.00-19.00, Sobota - nieczynne

PKO B.P.Pn. - Pt. - 9.00-17.00, Sobota - nieczynne

KREDYT BANK S.A.Pn. - Pt. - 8.30-17.30, Sobota - nieczynne

PZU Oddz. w £ukowiePn. - Pt. - 8.00-16.00

Bank Spó³dzielczy £ukówPn. - Pt. 8.00-18.00, sobota 8.00-14.00

Filia ul. Stasia i Nel 3, os. Sienkiewicza

Wt.-Pt. 9.00-16.30, sobota 7.30-14.00

BS Trzebieszów, Oddz. £ukówsiedziba w Urzêdzie Miastaczynny: Pn. - Pt. 7.30-15.00

Urz¹d SkarbowyPn. - 8.00-16.00, Wt.-Pt. - 7.30-15.30Obs³uga interesantów: Pn. - 8.00-18.00

Wtorek-Pi¹tek - 8.00-15.00BS Adamów w US

Pn. 8.00-15.00, Wt. - Pt. 7.30-15.00Sobota - nieczynne

5/201421

Rozmaito�ci

Z Nied�wiedziem przez 5 stolic,czyli z £ukowa do WenecjiNazywam siê Mateusz Cap i wraz z moimi przyjació³mi Paw-

³em Do³êgowskim i Szymonem Frankiewiczem wybieramy siê wdalek¹ podró¿ ku przygodzie i wolno�ci. Nazywamy siê �SzprycleTeam�. Nasz¹ pasj¹ s¹ podró¿e, szczególnie te rowerowe. Z ekip¹je�dzimy ju¿ od 5 lat, zaczynali�my od regionu ³ukowskiego w my�lstaropolskiego przys³owia �cudze chwalicie, swego nie znacie�.Z czasem kilka kilometrów to by³o za ma³o, a ambicje m³odych pod-ró¿ników ros³y.

Za sob¹ mamy ju¿ wyjazd rowerowy do Trójmiasta, który by³�wietn¹ przygod¹. Poznali�my tam wielu wspania³ych ludzi, którzychêtnie przychodzili nam z pomoc¹ i ze swoj¹ go�cin¹. Tegorocz-nym celem jest podró¿ do Wenecji, podczas której zwiedzimy8 pañstw, 5 stolic i zrobimy ponad 2000 km. Mamy nadziejê prze¿yæniezapomniane chwile oraz poznaæ nowe osoby. Nasz¹ praw¹ rêk¹jest nasz przyjaciel Krystian Czy¿o. który pomaga i wspiera w przy-gotowaniach. W d¹¿eniach do celu wspiera nas tak¿e Miasto £uków,które jednocze�nie przyzna³o nam swój patronat.

Nie wierzysz nam? Dla nas to jest jeszcze wiêksza motywacja!Mamy na celu zachêciæ m³odzie¿ do aktywnego spêdzenia czasui spe³niania swoich marzeñ. A je�li chcia³by� dowiedzieæ siê niecowiêcej o nas i o naszych przygodach, zapraszamy na nasz fan page,,Z £ukowa do Wenecji��.

Robimy wszystko by�cie byli z nami na bie¿¹co. Zapraszamydo odwiedzenia strony www.facebook.com/final.wenecja

�Smok M¹dragon daje radê�.Jak bezpiecznym byæ na co dzieñ

Uczniowie klas m³odszych Szko³y Podstawowej w Sarnowie,gmina Stanin, w roku szkolnym 2013/2014 realizuj¹ projekt�Smok M¹dragon daje radê�. Jak bezpiecznym byæ na co dzieñ.

W ramach prowadzonych zajêæ zorganizowane zosta³y spo-tkania z przedstawicielami Policji Sekcji Wydzia³u Ruchu Drogowe-go i Wydzia³u Prewencji w £ukowie, pielêgniark¹ szkoln¹, psycho-logiem i pedagogiem z Przedszkola Integracyjnego Nr 1 w £ukowieoraz przedstawicielem Komendy Powiatowej Pañstwowej Stra¿yPo¿arnej w £ukowie.

W czasie zajêæ z policjantami uczniowie dowiedzieli siê, jakunikaæ zagro¿eñ w ruchu drogowym, oswoili siê z obecno�ci¹ poli-cjanta i zapoznali z jego umundurowaniem. Poznali, jakich informa-cji nie nale¿y udzielaæ obcym oraz jak w³a�ciwie zachowaæ siê, gdys¹ zaczepiani, nagabywani w osobistym kontakcie. Dzieci w obec-no�ci policjantów uczy³y siê odmawiania, proszenia o pomoc i wzy-wania pomocy w trudnych sytuacjach.

Pogadanka ze stra¿akiem pozwoli³a uczniom zapoznaæ siê zrol¹ stra¿y po¿arnej i znaczeniem pracy stra¿aka. Ukaza³a im, jakw³a�ciwie zachowaæ siê w szkole, w domu i w lesie. Dzieci mia³ymo¿liwo�æ sprawdzenia swojej wiedzy na temat zaprezentowanychinformacji w przeprowadzonym przez stra¿aka te�cie.

Podczas spotkañ z pielêgniark¹ i wychowawcami uczniowiezapoznali siê ze znaczeniem zmys³u wzroku i s³uchu oraz spostrze-gawczo�ci wzrokowej i wra¿liwo�ci s³uchowej dla bezpiecznegorozwoju. Zosta³y przeprowadzone badania wzroku i test s³uchowy.

G³ównym celem zajêæ z pedagogiem i psychologiem by³okszta³towanie orientacji przestrzennej uczniów i badanie lateraliza-cji. Poprzez zabawy, teatrzyk i �piewy dzieci uczy³y siê rozró¿nianiakierunków, w³a�ciwego okre�lania rêki i nogi prawej i lewej. Dowie-dzia³y siê czym jest asertywno�æ. Kszta³towa³y swoj¹ wyobra�niêdotycz¹c¹ zagro¿eñ ze strony osób trzecich. Do koñca roku od-bêd¹ siê jeszcze lekcje, na których dzieci zapoznaj¹ siê z podstawo-wymi zasadami udzielania pierwszej pomocy. Dzieciom bardzo po-dobaj¹ siê prowadzone zajêcia. W ramach projektu otrzyma³y bez-p³atnie zeszyty æwiczeñ, p³yty CD z piosenkami o bezpieczeñstwiei bajkami, znaczki odblaskowe, dzienniczek misji zawieraj¹cy 7 cer-tyfikatów po�wiadczaj¹cych nabyte umiejêtno�ci.

Ma³gorzata Celoch, Jadwiga Michalak, Danuta Michalczuk

Wszystkim, którzy dzielili z nami smutek i ¿aloraz wziêli udzia³ w ceremonii pogrzebowej

�.p. Stanis³awa Lipiñskiegoserdeczne podziêkowania

sk³ada Rodzina

Serdeczne podziêkowaniaPani Doktor Jolancie Dybciak

i ca³emu Zespo³owi MedycznemuSzpitala Miejskiego w £ukowie

za profesjonaln¹ opiekênad naszym Ojcem

�.p. Stanis³awem Lipiñskimsk³ada

rodzina Lipiñskich i Ka³u¿ów

5/201

422

Informator Miejski

�Nowa Gazeta £ukowska�miesiêcznik spo³eczno - kulturalny

(Ns Rej. Pr 63/01).Wydawca:

£ukowskie Towarzystwo Regionalneim. J.S. MajewskiegoPrezes Towarzystwa:

Zbigniew Pasik

Adres Redakcji:21-400 £uków, ul. Czerwonego Krzy¿a 4/9, I piêtro,tel./fax 25 798 6696, tel. kom. 607 785 489.E-mail: gazetangl@o2.plStrona www: gazetangl.cba.plZespó³ redakcyjny NG£: Jadwiga Buczyñska(sekretarz), Ryszard Grafik, Justyna Kucharzak,Justyna Lecyk, Tadeusz Milewski, MarekOkoñ (red. naczelny), Zbigniew Pasik, TeresaSytykiewicz, Ryszard Szczygie³ (red. techniczny)Alicja Wi�niewska (zastêpca red. naczelnego).Wspó³pracownicy: Maria Milaniuk, S³awomir�led�, Danuta Szczygie³, Andrzej Wi�niewski.Fotoreporterzy: Krzysztof Jode³ko, AndrzejSzczygielski, Grzegorz Zarzycki.

Druk:Drukarnia �Nowator� w Siedlcach.Stok Lacki k/ Siedlec,ul. Siedlecka 192tel. 25 644 3191

Redaktor wydania - Zbigniew PasikNumer zamkniêto 7 maja 2014 r.

Za tre�æ zamieszczanych og³oszeñ Redakcja nieponosi odpowiedzialno�ci. Materia³ów nie zamó-wionych Redakcja nie zwraca, a w przypadkuzakwalifikowania ich do druku zastrzega sobieprawo zmiany tytu³ów i dokonywania skrótów.

ADAMÓW * KRZYWDA * £UKÓW * SEROKOMLA * STANINSTOCZEK £UKOWSKI * TRZEBIESZÓW * WOJCIESZKÓW * WOLA MYS£OWSKA

ISSN 1234-7558Czasopismo Towarzystwa Regionalnego im. J.S. Majewskiego w £ukowie

Ko�cio³y:pw. Przem. Pañskiego: 6,30 -7,00 -18,00NMP Matki Ko�cio³a: 6,30 - 7,00 - 18,00Podw. Krzy¿a �w.: 6,30 -7,00 -7,30 -18,0016,00 (pierwszy pi¹tek miesi¹ca dla dzieci)�w. Brata Alberta: 7,00 - 18,00

Msze �wiête w ko�cio³achi kaplicach £ukowa

NIEDZIELE I �WIÊTA

DNI POWSZEDNIE

Ko�ció³ parafialnypw. Przemienienia Pañskiego:7,00 - 9,00 - 10,30 - 12,00 - 16,00 - 18,00Ko�ció³ parafialnypw. Podwy¿szenia Krzy¿a �w.:7,00 - 9,00 - 10,15 - 11,30 - 12,40 - 18,00Ko�ció³ parafialnypw. NMP Matki Ko�cio³a:7,00 - 9,00 - 10,30 - 12,00 - 16,00 - 18,00

Ko�ció³ parafialny pw. �w. Brata Alberta7,00 - 9,00 - 10,30 - 12,00 - 18,00Kaplica Sióstr Nazaretanek: 8,00

Oferty pracy w PUP1. Brukarz2. Doradca klienta3. Dostawca potraw4. Elektromechanik5. Fotograf6. Fryzjer7. Grafik komputerowy8. Introligator poligraficzny9. Kasjer10. Kierowca autobusu11. Kierowca ci¹gnika rolniczego12. Kierowca samochodu ciê¿arowego13. Kierownik dzia³u produkcji14. Konstruktor obuwia15. Lektor jêzyka angielskiego16. Magazynier17. Mechanik maszyn rolniczych18. Mechanik samochodów ciê¿arowych19. Murarz20. Obuwnik monta¿ysta21. Ogrodnik terenów zielonych22. Operator CNC23. Operator kamery24. Operator koparko-³adowarki (JCB4CX)25. Operator wtryskarki26. Piekarz27. Pracownik biurowy28. Pracownik centrum obs³ugi telefonicznej29. Pracownik dociepleñ30. Pracownik dzia³u sprzeda¿y31. Pracownik w magazynie32. Przedstawiciel handlowy33. Sprzedawca; sprzedawca magazynier34. Szwaczka35. �lusarz36. Technolog konstrukcji

tel. 798 85 52, wew. 101, 104, 105, 107

Wa¿niejsze telefony: Powiatowe Centrum Powiadamiania Ratunkowego - 112 Policja - 797-6210 997 Stra¿ po¿arna - 798-2088 998 Pogotowie ratunkowe - 798-2999 999 Pogotowie energetyczne - 640-4000 991 Pogotowie gazowe - 798-2449 992 Pogotowe ciep³ownicze - 798-3769 993 Pogotowie wodne - 798-23-71 Pogotowie kanalizacyjne - 798-25-97 Policyjny Telefon Zaufania 798-67-33 Informacja PKS - 798-22-40 Postój Taxi - 798-00-22; 798-22-22 B³êkitna Linia tp 193-93 Biuro numerów tp 118-913

Odeszli do wieczno�ci01.04. Domañski Antoni ........................ l. 7002.04. Go³awski Franciszek .................... l. 7103.04. Wi¹cek Alina ................................ l. 7603.04. Wysokiñska Pelagia .................... l. 8904.04. Lemiecha Halina .......................... l. 8805.04. Markiewicz Leontyna ................. l. 8205.04. �cioch S³awian ............................. l. 7306.04. Korneluk Janina ........................... l. 9009.04. Koziñska Zdzis³awa .................... l. 7509.04. Siatkowski W³adys³aw ............... l. 7610.04. Celiñska Michalina ...................... l. 9112.04. Ma³kiñska Maria .......................... l. 8315.04. Rola Stefania ................................ l. 8121.04. Nied�wied� Zofia ......................... l. 6622.04. Lipiñski Stanis³aw ....................... l. 9122.04. Majuch Andrzej ........................... l. 6822.04. Sosnowska Anna ........................ l. 8324.04. Niedzió³ka Andrzej ...................... l. 4629.04. Piskorz Eugeniusz ....................... l. 7330.04. Stachniak Marian ........................ l. 7330.04. Zalewska Sylwia .......................... l. 4002.05. Kopeæ Alina ................................. l. 7802.05. Osiak Janina ................................. l. 7705.05. Ozyga³a Józef ............................... l. 65

USC informuje - kwiecieñ Urodzenia 83 Zgony 46 Ma³¿eñstwa 5

11.05. Nd Ignacego, Igi, Miry12.05. Po Dominika, Pankracego13.05. Wt Roberta, Serwacego14.05. �r Macieja, Justyny, Bonifacego15.05. Cz Zofii, Izydora16.05. Pt Andrzeja Boboli, Szymona17.05. So Paschalisa, Weroniki18.05. Nd Feliksa, Aleksandry19.05. Po Kryspina, S³awomira20.05. Wt Bernarda, Bazylego21.05. �r Karola, Wiktora22.05. Cz Rity, Wies³awy23.05. Pt Iwony, Emilii24.05. So Zuzanny, Joanny25.05. Nd Nawiedzenie NMP, Grzegorza26.05. Po Dzieñ Matki, Filipa, Pauliny27.05. Wt Augustyna, Juliusza28.05. �r Justyny, Jaromira29.05. Cz Magdaleny, Urszuli30.05. Pt Karola, Ferdynanda31.05. So Anieli, Petroneli01.06. Nd Wniebowst¹pienie Pañskie

Dzieñ Dziecka, Justyna02.06. Po Marcelina, Erazma03.06. Wt Karola, Leszka04.06. �r Franciszka, Karola05.06. Cz Bonifacego, Juliana, Walerii06.06. Pt Norberta, Pauliny07.06. So Roberta, Jaros³awa08.06. Nd Zes³anie Ducha �wiêtego

Kalendarz

Kursy walut w NBP (sprzeda¿)

7 IV 2014 3,07 4,20 14 IV 2014 3,04 4,22 22 IV 2014 3,06 4,22 28 IV 2014 3,07 4,25

$ euro

Dy¿ury aptek11 V - ul. Rogaliñskiego 10

12-15 V - ul. Staropijarska 8B16-18 V - ul. Staropijarska 2419-22 V - ul. Rogaliñskiego 1423-25 V - ul. Dmocha 226-29 V - ul. Brzóski 2

30 V-1 VI - ul. Ko�ciuszki 2a2-5 VI - ul. Nowowiejskiego 26-8 VI - ul. 11-listopada 21

Rozmaitości23

5/2

014

Krótka droga, długi problemW głąb posesji nr 88 przy ul. Warszawskiej w Łukowie,

biegnie uliczka droga długości ok. 150 m dla użytku publicznego,ze służebnością użytkowania, z której korzysta Zespół Szkół Nr 2,3 hurtownie i 2 zakłady produkcyjne mające numery 88a,b,c,d,e,f.Od kilkunastu lat została ona pozbawiona remontu i aktualniewygląda fatalnie, powybijana nawierzchnia, doły i kałuże. Uliczkata jest oficjalnie własnością prywatną osoby, która byławłaścicielką w/w posesji.

Z tego też powodu użytkownicy posesji 88 a, b, c, d, e, fz prawnego punktu widzenia nie mogą podjąć remontu tej drogi,która staje się trudnoprzejezdną i zagraża bezpieczeństwumłodzieży Zespołu Szkół Nr 2 oraz przejeżdżających niąpojazdów. Dlatego to zwracali się oni do łukowskich władzsamorządowych o pomoc w rozwiązaniu tego problemu, ale narazie bez skutku.

W związku z tym, ponownie kierują prośbę do odpowiednichwładz o pomoc w tym zakresie, bowiem jako „biznesmeni”wzbogacają kasę miejską i skarbową swoimi podatkami i chcielibymieć właściwy dojazd do swoich posiadłości produkcyjnych.

zPa

Sam widok tej drogi przeraża

Bank Spółdzielczy w Łukowie, ul. Chopina 5

Trwa przebudowa przejazdu PKP na ul. Międzyrzeckiej w Łukowie

25.04. br. trwała akcja poboru krwi przed I LO w Łukowie

5/2

014

24Rozmaitości

PRYWATNY GABINET LEKARSKILek. med. TOMASZ ŚWINIARSKI

INTERNISTA HIPERTENSJOLOG

Godziny przyjęć: Leczenie:

Rejestracja telefon.

693 870 894

Łuków, ul. Dmocha 2Wizyty domowe

czwartek - 16-20.00

sobota - 8-14.00

- nadciśnienia tętniczego,- choroby wieńcowej,- niewydolności serca,- hipercholesterolemii,- cukrzycy.

(nad Apteką „Słoneczna”)

Przy ul. Siedleckiej między blokami Nr 3 i 7a w Łukowiejest miejsce na parking samochodowy, ale tu narazie mogąpływać kaczki, zaś samochody parkowane są na chodnikach.Warto zmienić tę relację.

Nowa inwestycja w Łukowie przy Skwerze Kwiatkowskiego

fot. Z. Pasik