1

Nauka o informacji w XXI wieku

Sabina Cisek

24.10.2009

2

Główne cechy

• Zmiany w przedmiocie badań, w rzeczywistości badanej

• Tendencje humanizacyjne

• Tendencje integracyjne

3

Przedmiot badań nauki o informacji

• Nauka o informacji bada obiekty, procesy, zdarzenia i zjawiska informacyjne w społeczeństwie, w świecie człowieka, w perspektywie pośredniczenia pomiędzy utrwalonymi zasobami informacji a ludźmi, którzy jej potrzebują.

4

Dwa stabilne – od lat – obszary badań

• Pozyskiwanie, poszukiwanie, wyszukiwanie informacji – Tradycyjna teoria wyszukiwania, zorientowana na

systemy (system-oriented) – Information Retrieval – Humanistyczna koncepcja poszukiwania informacji i

zachowań informacyjnych (human-oriented) – Information Seeking, Information Behavior, Human Information Behavior

– Obecnie – tendencje integracyjne

• Informetria, webometria

5

Wybrane kierunki i zagadnienia badawcze • Architektura informacji • Ekologia informacji • Filozofia informacji – z informatologicznego punktu

widzenia • Informetria, naukometria, webometria • Internet – różne aspekty – z informatologicznego punktu

widzenia • Kultura informacyjna – Information Literacy • Organizacja, zarządzanie informacją i wiedzą –

Information Management, Knowledge Management, Knowledge Organization

• Refleksja meta-naukowa nad nauką o informacji – rozważania dotyczące celu, metodologii, paradygmatów, pojęć, pola badawczego, założeń itd. nauki o informacji

• Zachowania informacyjne – Information Behavior

6

Metodologia – główny problem

• Nauka o informacji integruje to, co: – fizyczne, materialne (nośniki, technologia), psychiczne

(użytkownicy informacji) oraz idealne (informacja jako taka, wiedza ludzkości),

– indywidualne i społeczne, – subiektywne i obiektywne.

• Konsekwencją są trudności metodologiczne, na przykład – czy można za pomocą tych samych strategii i metod badać ludzkie stany psychiczne (np. potrzeby informacyjne) i techniczne aspekty systemów informacyjno-wyszukiwawczych?

7

Metodologia – dwie strategie badawcze

• Ilościowa, pozytywistyczna, scjentystyczna

• Jakościowa, interpretatywna, interpretywna

8

Wybrane obszary rozwoju praktyki – działalności informacyjnej – w Polsce

• Infobrokering

• Tworzenie zasobów informacyjnych online, w tym – 2.0

• Zastosowanie narzędzi Web 2.0 w dziedzinie zarządzania wiedzą, zwłaszcza w firmach

9

Główny kontekst badań i działalności

• Oczywiście – Internet

• Obecnie także Web 2.0

10

Wybrana literatura • Sabina CISEK, Nauka o informacji na świecie w

XXI wieku: badania metanaukowe. http://eprints.rclis.org/12699/1/Cisek_in_na_swiecie_eng.pdf

• Sabina CISEK, Methodology and Philosophy of Information Science. http://methodologyphilosophyinfoscience.blogspot.com/

• Barbara SOSIŃSKA-KALATA, Współczesne oblicze nauki o informacji w Polsce i za granicą. W: Studia z informacji naukowej i dyscyplin pokrewnych, pod red. Elżbiety Gondek i Diany Pietruch-Reizes. Katowice 2007, s. 93-119.