MOŻLIWOŚĆI ROZWOJU

ZAWODOWEGO

W NIEMCZECH

Doradztwo zawodowe,

pośrednictwo pracy i miejsc nauki

zawodu

poszukujący pracy mogą zwrócić się do właściwej w

miejscu zamieszkania Agencji Pracy (Agentur für Arbeit) pomoc w zakresie pośrednictwa pracy

doradztwo w kwestii wyboru zawodu

tzw. internetowe miejsca pracy z aktualnymi ofertami wolnych

miejsc pracy

więcej informacji na stronie internetowej:

Bundesagentur für Arbeit

www.arbeitsagentur.de

Poradnia dla pracowników

delegowanych do pracy w Niemczech

dla osób pracujących lub zamierzających pracować

przejściowo w Berlinie lub okolicy

dla osób odesłanych do pracy w Niemczech przez

pracodawcę z kraju UE

DGB-Haus

Keithstraße 1ß3

10787 Berlin

Telefon: 030 21240-145

Fax: 030 21240-116

3. OG Pokój: 315 / 316

Email:

Porady udzielane są nieodpłatnie w języku polskim

od wtorku do piątku

Kształcenie i dokształcanie

zawodowe

ważna jest osobista gotowość do dokształcania się

szeroka oferta kursów kwalifikacyjnych,

przekwalifikowujących i przeszkoleń, w których udział jest

wspierany przez państwo

Informacji można szukać w: Urzędzie ds. wspierania wykształcenia

Agentur für Arbeit (www.arbeitsagentur.de)

Izbach przemysłowo-handlowych

Izbach rzemieślniczych

Program akademicki Fundacji Otto Benecke Stiftung –

umożliwia imigrantom z wyższym wykształceniem udział

w kursach dla absolwentów szkół wyższych,

a także na otrzymanie stypendium ( www.obs-ev.de )

Studia wyższe

Szkoły wyższe w Niemczech dzielą się na: Uniwersytety

Uniwersytety techniczne

Wyższe szkoły muzyczne i artystyczne

Wyższe szkoły pedagogiczne

Wyższe szkoły zawodowe

Wyższe szkoły zawodowo-administracyjne

Decyzję o przyjęciu imigrantów na studia podejmuje

akademicki urząd ds. zagranicznych danej uczelni

Więcej informacji: Deutscher Akademischer Austauschdienst: www.daad.de

Otto Benecke Stiftung e. V.: www.obs-ev.de

uni­assist e. V.: www.uni-assist.de

Studia w Berlinie

Berlin może pochwalić się sporą liczbą wyższych uczelni,

a wśród nich znajdują się aż cztery uniwersytety o

wysokim prestiżu. Są to:

Humboldt Universität,

Freie Universität,

Technische Universität

Universität der Künste

osoby chcące podjąć studia w Niemczech muszą złożyć

podanie w uczelni, o którą się ubiegają, w biurze dla

studentów z zagranicy (Akademisches Auslandsamt)

należy udokumentować swoją znajomość języka

niemieckiego. Mogą to być międzynarodowe certyfikaty

językowe, wystawiane przez specjalne placówki np.

Instytut Goethego, można też zdać egzamin z

niemieckiego na uczelni, o którą się ubiegamy.

uznawane certyfikaty to: KDS - Kleines Deutsches Sprachdiplom

GDS - Grosses Deutsches Sprachdiplom

DSD II - Deutsches SprachDiplom Zweite Stufe

DHS - Deutsche Sprachprüfung für den

Hochschulzugang ausländischer Studienbewerber

DAF - Test Deutsch als Fremdsprache

ZOP - Zentrale Oberstufenprüfung

więcej informacji o certyfikatach można znaleźć

na: www.testdaf.de i www.goethe.de

Immatrykulacja

Numerus Clausus – dotyczy popularnych kierunków, na

które jest więcej kandydatów niż miejsc. Oznacza to, że

jedynie kandydaci z najwyższą średnią ocen na

świadectwie maturalnym zostaną przyjęci na studia.

Na większość kierunków studiów w Niemczech wystarczy

się po prostu zapisać.

Prywatne uczelnie, akademie muzyczne i sztuk pięknych

a także akademie wychowania fizycznego przeprowadzają

rozmowę kwalifikacyjną i egzaminy wstępne.

Każdy, kto chce się zapisać na studia musi

udokumentować znajomość języka niemieckiego (jeśli

studia prowadzone są w języku niemieckim), przedłożyć

zaświadczenie o ubezpieczeniu zdrowotnym, a także, w

przypadku gdy zaczął już studia w kraju, zaświadczenie od

swojej uczelni.

Finansowanie studiów

z immatrykulacją związane jest uiszczenie opłaty

administracyjnej (lub za studia)

osoby, które wybierają się na studia do Niemiec i nie

uczestniczą w żadnym programie stypendialnym, muszą

udowodnić, że są w stanie sfinansować pełny rok studiów.

Oznacza to, że na koncie trzeba mieć około 8000 euro. W

ostatnich latach na niektórych uczelniach zostały

wprowadzone opłaty dla wszystkich studiujących w

wysokości 500 euro za semestr.

na pomoc ze strony państwa mogą liczyć studenci z

niemieckim obywatelstwem. W niektórych przypadkach

pomoc udzielana jest osobom pochodzącym z UE. Dzięki

Federalnej Ustawie Stypendialnej (BAföG) studenci,

których rodziców nie stać na finansowanie studiów ich dzieci,

mogą liczyć na pomoc finansową ze strony państwa.

więcej o programie BAföG: http://www.das-neue-bafoeg.de/

Studenci z Polski mogą się ubiegać o stypendia

np. w Deutscher Akademischer Austauschdienst

(DAAD). Tu jednak jest sporo ograniczeń i wymogów.

DAAD (czyli Niemiecka Centrala Wymiany

Akademickiej) ma swoje przedstawicielstwo również w

Polsce: www.daad.de

Istnieje również wiele fundacji wspierających osoby

szczególnie uzdolnione lub w trudnej sytuacji finansowej

Kształcenie Dorosłych

możliwość zdobycia kwalifikacji ogólnych lub

uzupełnienia wykształcenia zawodowego

kursy dzienne, wieczorowe, zaoczne (Telekolleg,

uniwersytet zaoczny)

kursy dokształcające, językowe, praktyki zawodowe,

szkolenia integracyjne dla młodych dorosłych

Informacje: Bundesagentur für Arbeit: www.arbeitsagentur.de

Wykaz uniwersytetów ludowych (Volkshochschulen):

www.vhs.de

Deutscher Bildungsserver:

www.bildungsserver.de ; www.iwwb.de

Otto Benecke Stiftung e. V.: www.obs-ev.de

Edukacja Zawodowa

Aby podjąć naukę zawodu w Niemczech, należy spełnić

kilka warunków, m.in.. Znajomość języka niemieckiego na poziomie średnio

zaawansowanym

Istnieje Podkomisja ds. kształcenia zawodowego w Polsko-

Niemieckiej Komisji Międzyrządowej ds.

Edukacji. Ukonstytuowała się ona w styczniu 2011 roku, a

jej prace świadczą o znaczeniu, jakie Polska i Niemcy

przypisują współpracy w tej dziedzinie

W kształceniu zawodowym w Niemczech udział bierze

dwóch partnerów: szkoły zawodowe oraz pracodawcy. Taki

dwutorowy system kształcenia zawodowego nazwano

„systemem dualnym”.

Niektóre uczelnie (wyższe szkoły zawodowe) oferują

przy współpracy z określonymi przedsiębiorstwami tzw.

studia dualne. W praktyce oznacza to, że studiuje się

wybrany kierunek, ucząc się jednocześnie zawodu

(Berufsausbildung). Po ukończeniu takich studiów ma

się wyższe wykształcenie zawodowe.

Nauka zawodu w Niemczech trwa w zależności od

branży od dwóch do ponad trzech lat. Przeważnie jedną

trzecią czasu uczniowie poświęcają na zajęcia

teoretyczne w szkole, resztę w zakładzie na praktyczną

naukę zawodu.

Portal www.beroobi.de w jakich zawodach możesz się w

Niemczech kształcić, i który z nich do ciebie najbardziej

pasuje

www.handwerksberufe.de

www.planet-beruf.de

www.handwerks-power.de

www.handfest-online.de

na stronie główniej portalu Federalnej Agencji Pracy

www.arbeitsagentur.de zamieszczono w zakładce

JOBBÖRSE informacje dla osób poszukujących pracy

i osób poszukujących miejsca nauki zawodu

(Ausbildungsplatz), a także adresy przedsiębiorstw

oferujących kształcenie zawodowe (Berufsbildung).

zapamiętaj koniecznie hasła: •JOBBÖRSE – to giełda pracy

•LEHRSTELLENBÖRSE – to giełda miejsc nauki zawodu

•BERUFSINFORMATIONSMESSE – to targi, na których

prezentują się przedsiębiorcy ze swoją ofertą nauki

zawodu

Każdy uczeń z Polski, który podejmie naukę zawodu w

Niemczech musi sam pokryć koszty czynszu, wyżywienia i

przejazdów, tak samo jak niemieccy uczniowie.

Musi też sam kupić sobie podstawowe narzędzia pracy i

podręczniki.

Wysokość wynagrodzenia ucznia-czeladnika w Niemczech

zależy od układów zbiorowych (Tarifverträge) dla różnych

grup zawodowych.

Istnieją też spore rozbieżności w poszczególnych landach.

Informacje na ten temat znajdziesz pod adresem www.bis-

handwerk.de. W zakładce Datenbanken (bazy danych/

Tarife und Auszubildendenvergütungen).

Branża motoryzacyjna w Niemczech zadbała pod

koniec maja 2011 o stworzenie ciekawego

multimedialnego portalu, na której znajdziesz

dosłownie wszystkie informacje o miejscach nauki

zawodu w 34 niemieckich i międzynarodowych

koncernach samochodowych i szczegóły o perspektywie

zatrudnienia po zakończeniu nauki.

Na stronie www.autoberufe.de znajdziesz też

informacje praktyczne, dotyczące sposobu ubiegania

się o miejsce nauki w różnych zawodach w branży

motoryzacyjnej w Niemczech i przebiegu edukacji.

Poinformuj się też o branży motoryzacyjnej w

Niemczech na portalu: www.kfzgewerbe.de.

Możliwości kształcenia zawodowego oferują też

izby przemysłowo-handlowe. Informacji szukaj na

portalu DIHK, w zakładce IHK-Finder. Wybierz na

interaktywnej mapie Niemiec dowolną IPH i szukaj

w zakładce Aus- und Weiterbildung. Podane są tam

też nazwiska i numery telefonów pracowników

(Ansprechspartner), którzy informują i udzielają

porad.

Program kształcenia zawodowego dla uczniów z

polski przygotowała IPH w Cottbus. Na stronie

http://www.cottbus.ihk.de/ znajdziesz także

wszystkie informacje w języku polskim.

Malgorzata Knop (jęz. polski i niemiecki)

tel.: +49 (0)355 365 212

faks: +49 (0)355 365 26 212

e-mail: knop@cottbus.ihk.de

Informacje o przedsiębiorstwach oferujących naukę

zawodu znajdziesz także na tych portalach:

www.potsdam.ihk24.de, www.ihk24.de,

Możliwość dofinansowania nauki zawodu

Istnieje możliwość dofinansowania nauki zawodu.

Takie aplikacje składa się w lokalnym urzędzie

pracy. Odpowiedni formularz znajdziesz na stronie

Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej,

która ma siedzibę w Warszawie: www.ihk.pl.

Szukaj w zakładce szkolenia i kursy/kształcenie

zawodowe w systemie dualnym. Poza formularzem

znajdziesz tam też dane kontaktowe do osoby z

Działu Szkoleń. Jeśli chcesz był na bieżąco

informowany zaabonuj bezpłatny newsletter.

KURSY JĘZYKOWE

VOLKSHOCHSCHULE

w Berlinie znajduje się 12 oddziałów

VHS

bogata oferta – nie tylko kursy

językowe, ale również kursy z

zakresu doskonalenia i organizacji

czasu wolnego o różnorodnej

tematyce

Więcej informacji:

http://www.berlin.de/vhs/

http://vhs-berlin.de/

Instytut Goethego

www.goethe.de/deutschlernen

Przewodnik dla Polek poszukujących pracy w

Niemczech

http://www.migra-info.de/

Broszura informaczjna Federalnego Ministerstwa

Spraw Wewnętrznych

http://www.bmi.bund.de/SharedDocs/Downlo

ads/DE/Broschueren/Sprachvarianten/WiD_Hauptt

eil_pol.pdf?__blob=publicationFile

Informacje na temat przyjazdu, pobytu i dostępu

do rynku pracy dostępne na stronie Urzędu

Federalnego ds. Migracji i Uchodźców

www.bamf.de/Aufenthalt-in-Deutschland

www.bamf.de/Arbeiten-in-Deutschland

Giełda pracy Federalnej Agencji Pracy:

www.jobboerse.arbeitsagentur.de

UZNAWANIE DYPLOMÓW

I KWALIFIKACJI

W NIEMCZECH

każde państwo UE reguluje dostęp do zawodów

we własnym zakresie

od 1 kwietnia 2012 r. obowiązuje w Niemczech nowa

ustawa regulująca kwestie uznawania zagranicznych

dyplomów - Gesetz zur Verbesseung der Feststellung und

Annerkenung im Ausland erworbener

Berufsqualifikationen

porównanie kwalifikacji zawodowych zdobytych

za granicą z wymaganiami wobec tego zawodu

w Niemczech jest szczególnie ważne w przypadku

zawodów reglamentowanych

nie można wykonywać zawodu lub korzystać z nazwy

zawodu bez uzyskania pozwolenia państwowego

i bez uznania kwalifikacji zawodowych

należą tu m. in.: zawody z sektora służby zdrowia i edukacji (lekarz,

pielęgniarz, wychowawca), prawnicze, techniczne

niektóre zawody podlegające specjalnym przepisom

regulującym kwestie podejmowania samodzielnej działalności

gospodarczej (np. piekarz, fryzjer)

lista zawodów regulowanych w Niemczech dostępna jest

na stronie Komisji Europejskiej: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/i

ndex.cfm?fuseaction=regProf.indexCountry&cld=3

ZAWÓD REGLAMENTOWANY

Zawód niereglamentowany

nie wymaga formalnego uznania kwalifikacji zawodowych

bez oceny kwalifikacji można składać aplikację na rynku

pracy

o zatrudnieniu pracownika decyduje bezpośrednio

pracodawca

zasadna jest jednak kontrola kwalifikacji zawodowych,

która pozwala przyszłym pracodawcom i firmom lepiej

ocenić umiejętności zawodowe i wiedzę potencjalnego

pracownika

należą tu takie zawody jak: handlowiec przemysłowy

mechanik

elektryk

Procedura uznawania

kwalifikacji zawodowych

wniosek może złożyć każdy, kto posiada zagraniczne świadectwo kwalifikacji zawodowej

zamierza podjąć pracę zarobkową w Niemczech

wniosek składa się do wydziału właściwego dla danej

grupy zawodowej

możliwe jest złożenie wniosku również z zagranicy

procedura trwa do 3 miesięcy

w przypadku zawodów reglamentowanych możliwość

zniwelowania różnic kwalifikacyjnych (staż adaptacyjny,

egzamin zawodowy)

Uznanie kwalifikacji zależy od kwalifikacji,

a nie od obywatelstwa

Ważne linki

informacje można uzyskać na stronie internetowej

http://www.anerkennung-in-deutschland.de/

lub od pn. do pt. w godz. od 9.00-15.00 pod numerem

tel. +49 30 1815 1111 (infolinia Federalnego Urzędu

ds. Migracji i Uchodźców)

w przypadku zawodów z branży przemysłowej,

gastronomicznej i usługowej wnioski składa się

do centralnego organu niemieckich izb przemysłowo-

handlowych (IHK FOSA)

http://www.ihk-fosa.de/fileadmin/ihk-

fosa/Dateien/Informationsmaterial/IHK_FOSA_Informatio

nen_POLNISCH.pdf

punkty informacyjne bezpośredniego kontaktu oferujące

poufne i bezpłatne porady: http://netzwerk-iq.de/482.html

polskie organy właściwe do poświadczania kwalifikacji

zawodowych: http://www.nauka.gov.pl/uznawanie-

kwalifikacji-zawodowych/

Ważne linki

w sprawie uznawalności dyplomów:

www.kmk.org/zab/zeugnisbewertungen.html

www.enic-naric.net

akt prawny regulujący uznawanie kwalifikacji

zawodowych:

Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu

Europejskiego

i Rady z dnia 7 września 2005 r.w sprawie uznawania

kwalifikacji zawodowych

Pozostałe akty dostępne na http://eur-

lex.europa.eu/pl/dossier/dossier_31.htm

Poradnik dot. Uznawania kwalifikacji zawodowych w

Niemczech:

http://www.hamburg.msz.gov.pl/pl/informacje_kon

sularne/poradnik/uznawanie_kwalifikacji/

Deutscher Akademischer Austauschdienst:

www.daad.de

Centrala ds. Szkolnictwa Zagranicznego:

www.anabin.de

www.kmk.org/zab/anerkennung-im-

schulbereich.html (świadectwa szkolne)

www.berufliche-anerkennung.de/zustaendige-

stellen.html (dyplomy)

www.uni-assist.de/zulassungsvoraussetzungen/

(infomacje ogólne)

www.anabin.de (informacje z całego świata)

Rodzaje szkół i obowiązekszkolny

Deutscher Bildungsserver:

www.bildungsserver.de