System szkolnictwa w NiemczechArkadiusz Rozmus

Rodzaje szkółder Kindergarten – przedszkole

die Grundschule – szkoła podstawowa (klasy 1 – 4)

die Hauptschule – szkoła podstawowa (klasy 5 – 9) die Realschule – szkoła realna

die Gesamtschule – szkoła zbiorcza

die Berufsschule – szkoła zawodowa

das Gymnasium – gimnazjum

die Hochschule – szkoła wyższa

Przedszkole (Kindergarten)Uczęszczanie do przedszkola (niem. Kindergarten) nie jest obowiązkowe w Niemczech, a rodzice mają obowiązek płacić czesne. W niektórych wschodnich rejonach Niemiec nie ma wystarczającej ilości miejsc w przedszkolach, aby odpowiedzieć na duże zapotrzebowanie. Ze względu na długie listy oczekiwania, niektórzy rodzice zapisują swoje pociechy do przedszkoli zaraz po narodzinach dziecka, by mieć pewność, że dostanie ono miejsce gdy już będzie w odpowiednim wieku.

Większość dzieci uczęszcza do przedszkola na 2-3 godziny dziennie o poranku. Jeżeli oboje z rodziców pracują ten czas może zostać wydłużony do nawet dziewięciu godzin (co oczywiście oznacza wyższe opłaty).

Szkoła podstawowa (Grundschule)Szkoła podstawowa (Grundschule) zaczyna się, gdy dziecko ma pomiędzy pięć i pół a sześć i pół lat – w zależności w jakim miesiącu się ono urodziło. Pierwszy dzień w szkole jest bardzo ważny dla niemieckich uczniów. Jednym ze zwyczajów jest dawanie wówczas dzieciom torby pełnej słodyczy.

Liczba godzin lekcyjnych waha się od 20 do 30 w ciągu tygodnia, w zależności od klasy i wieku dziecka. Normalnie szkoła podstawowa trwa cztery lata, następnie rodzice otrzymują od nauczycieli rekomendację, do jakiego typu szkoły dziecko nadaje się najlepiej. Jest ona oparta na wynikach w nauce dziecka, jego zdolnościach i zainteresowaniach. Jeżeli dziecko ma problemy z nauką nauczyciel może zaproponować posłanie go do specjalnej Sonderschule.

Szkoła średniaSkończywszy szkołę podstawową, dzieci przechodzą do jednego z trzech rodzajów szkół:

Hauptschule (po 10 klasie)

Realschule (po 10 klasie)

Gymnasium (po 12 lub 13 klasie)Od wyboru szkoły zależy dalszy kierunek edukacji, dlatego na początku każdej z tych szkół możliwa jest zmiana np. z Realschule do gimnazjum lub z Hauptschule do Realschule (w obu przypadkach uczeń nie może mieć problemów z nauką).

Hauptschule

Przygotowuje uczniów do edukacji zawodowej i kończy się Hauptschulabschluss. Ten rodzaj szkoły jest dla uczniów mniej zdolnych. Absolwenci zazwyczaj zaczynają praktyki (Lehre) w rzemiośle ręcznym, które czasem mogą być połączone z nauką w Berufsschule.

Realschule

Zapewnia szerszy zakres nauczania i kończy się Realschulabschluss. Szkoła ta jest przeznaczona dla tych, którzy chcą udać się na praktykę w handlu lub w niektórych zawodach medycznych. Kładzie większy nacisk na naukę matematyki i języków obcych niż na zdolności manualne. Można porównać ją do polskiego technikum.

Gymnasium

Przygotowuje uczniów do kształcenia wyższego i kończy się Abitur (odpowiednik matury, stanowiący o możliwości uczęszczania na studia). Jest to najbardziej wymagający rodzaj szkoły, w którym odbywa się 32-40 godzin lekcyjnych w tygodniu i zmusza uczniów do wytężonej pracy w domu.

Szkoła zbiorcza (Gesamtschule)

Łączy wszystkie 3 rodzaje szkół ponadpodstawowych. Uczniowie są podzieleni na 3 klasy według zdolności. Istnieje możliwość zmiany klas w miarę postępów w nauce. Do tego rodzaju szkoły zazwyczaj ciężko jest się dostać, zwłaszcza jeśli szkoła posiada dobrą reputację.

Szkoła zawodowa (Berufsschule)

W ogólnym znaczeniu szkoła umożliwiająca naukę zawodu. Najczęściej jest to szkoła rozpoczynająca się po dziesięciu latach nauki w Hauptschule, Realschule itp. lub po maturze.

Szkoła wyższa (Hochschule)

Teoretycznie kształcenie powinno trwać 4-6 lat, jednak większość studentów wydłuża ten okres i kończy studia w wieku 28 lat (w USA jest to około 25 lat, w Wielkiej Brytanii 23).

Długi okres studiów stał się w Niemczech problemem, gdyż w tym czasie nie mogą oni podejmować pracy. Kiedy młodzi Niemcy zaczynają swoją karierę, ich rówieśnicy mają już za sobą kilkuletnie doświadczenie.

W przeciwieństwie do innych państw, w Niemczech praktycznie nie ma z góry ustalonych programów nauczania. Studenci sami wybierają swoje zajęcia w całkowicie dowolnej kolejności.

W Niemczech skala ocen jest taka sama jak w Polsce (od 1 do 6). Działa ona jednak

odwrotnie do polskiej skali ocen. Przykładowo dostając jedynkę (1) w Niemczech to tak,

jakbyśmy dostali szóstkę (6) w Polsce. I na odwrót. Szóstka (6) w Niemczech jest

równoznaczna z oceną niedostateczną (1) w Polsce.

1 – sehr gut – celujący

2 – gut – bardzo dobry

3 – befriedigend – dobry

4 – ausreichend – dostateczny

5 – mangelhaft – dopuszczający

6 – ungengend – niedostateczny

Oceny w Niemczech

Deutsch – język niemiecki

Latein – łacina

Englisch – język angielski Russisch – język rosyjski Französisch – język francuski

Polnisch – język polski

Języki obce

Ethik – etyka

Religion – religia

Philosophie – filozofia

Geschichte – historia

Nauki humanistyczne

Erdkunde / Geografie – geografia

Physik – fizyka

Biologie (Bio) – biologia Mathematik (Mathe) – matematyka

Chemie – chemia

Nauki przyrodnicze

Informatik – informatyka

Sport – wychowanie fizyczne

Kunst – plastyka

Musik – muzyka

Inne przedmioty