Metody nauczania czyli jak uczyć?

27
Metodyka nauczania Metodyka nauczania informatyki informatyki G. Gregorczyk, M. Rost G. Gregorczyk, M. Rost kowska kowska 1 Metody Metody nauczania nauczania czyli jak uczyć? czyli jak uczyć?

description

Metody nauczania czyli jak uczyć?. Metoda nauczania - sposób pracy nauczyciela z uczniem. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Metody nauczania czyli jak uczyć?

Page 1: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

1

Metody nauczaniaMetody nauczaniaczyli jak uczyć?czyli jak uczyć?

Page 2: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

2

Metoda nauczania - sposób pracy nauczyciela Metoda nauczania - sposób pracy nauczyciela z uczniemz uczniem

Wincenty Okoń - „celowo i systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnościami posługiwania się nią w praktyce, a także rozwijanie zdolności i zainteresowań poznawczych”.

Page 3: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

3

•specyfiki danego przedmiotu (a nawet konkretnych lekcji),

•dotychczasowego poziomu wiedzy uczniów i ich wieku,

•posiadanych środków dydaktycznych,

•stworzenia uczniom warunków do ich samokształcenia,

•indywidualnych predyspozycji nauczyciela.

Dobór metod nauczania zależy od wielu Dobór metod nauczania zależy od wielu czynników:czynników:

Page 4: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

4

Metody nauczania - klasyfikacjeMetody nauczania - klasyfikacje

I. (Johan Herbart) od żywego postrzegania do abstrakcyjnego myślenia i od niego do praktyki

metody oparte na obserwacji i pomiarze,

oparte na słowie,

oparte na czynnościach praktycznych.

Page 5: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

5

metody podającemetody podające (uczenie się gotowych treści przez opowiadanie, wykład, odczyt, pogadankę, dyskusję, prace z książką),

metody problemowemetody problemowe (rozwiązywanie zagadnień przez stosowanie: wykładu problemowego, metody problemowej i metod aktywizujących, wśród których bardzo popularne są gry dydaktyczne),

metody eksponującemetody eksponujące - to przeżywanie określonych wartości przez: pokaz, film, program komputerowy, itd.),

metody praktycznemetody praktyczne - wykonywanie czynności praktycznych.

Metody nauczania - klasyfikacjeMetody nauczania - klasyfikacje

II. (W. Okoń) koncepcja wielostronnego nauczania - uczenia się

Page 6: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

6

Metody nauczania z punktu widzenia Metody nauczania z punktu widzenia dydaktyki ogólnejdydaktyki ogólnej

metody asymilacji wiedzy (podające, pasywne): wykład (opis, opowiadanie), pogadanka, dyskusja, praca z tekstem, nauczanie progra-mowane;

metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy (aktywne, heurystyczne): klasyczna metoda problemowa, metody sytuacyjne, burza mózgów, gry dydaktyczne, zawierające w sobie badanie, naprowadzanie, szukanie odpowiedzi, weryfikowanie hipotez, eksperymentowanie;

Page 7: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

7

Metody nauczania z punktu widzenia Metody nauczania z punktu widzenia dydaktyki ogólnejdydaktyki ogólnej

metody waloryzacyjne (eksponujące): przeżywanie określonych wartości przez: pokaz, film, program komputerowy, tworzenie, uczestniczenie, wartościowanie;

metody ćwiczeniowe (praktyczne): wykorzystanie teorii w praktyce, ćwiczenia w opanowaniu umiejętności.

Page 8: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

8

- Czy i jak aktywizujemy uczniów na lekcjach informatyki (lub na lekcjach innych przedmiotów) poprzez korzystanie z odpowiednich programów komputerowych? (jakie to programy, jak to robimy, czy np. znamy program Cabri)

- Czy i jak wykorzystujemy programy komputerowe do zindywidualizowania nauczania?

Zastanówmy się przez chwilę:Zastanówmy się przez chwilę:

Page 9: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

9

Zastanawiając się jak uczyć informatyki, jakie metody stosować do jakich tematów - warto mieć na uwadze [źródło: National Training Laboratories, Bethel Maine, USA, za “Enterprise Education Experience” Durham University Business School]

Źródło przekazu Stopień zapamiętania

WYKŁAD 5%

CZYTANIE 10%

PRZEKAZ AUDIOWIZUALNY 20%

DEMONSTRACJA 30%

DYSKUSJA 50%

ĆWICZENIE 75%

Stopień zapamiętywania przy wykorzystaniu różnych źródeł przekazuStopień zapamiętywania przy wykorzystaniu różnych źródeł przekazu

Page 10: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

10

Spojrzenie wstecz

Zasady w nauczaniu

Page 11: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

11

We współczesnej szkole mamy przygotowywać uczniów do pracy w zespole, a jednocześnie realizować interdyscyplinarność w praktyce szkolnej. Nauczyciele elementów informatyki sięgając po tematy różnych zagadnień, z różnych sięgając po tematy różnych zagadnień, z różnych przedmiotówprzedmiotów i wykorzystując przy ich realizacji narzędzia technologii informacyjnej właściwie są osobami praktycznie realizującymi tę interdyscyplinarność.

Page 12: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

12

Równoważne umiejętności kluczowe - które uczeń powinien zdobyć w zreformowanej szkole:

1.Rozwiązywanie problemów

2.Korzystanie ze źródeł informacji

3.Praca zespołowa 4.Komunikacja interpersonalna

5.Uczenie się

Wszystkie równoważne - dlatego na pięciokącie i wszystkie łączą się ze wszystkimi

Page 13: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

13

Informatyka jest przedmiotem właściwym, aby w trakcie zajęć realizować nauczanienauczanie interdyscyplinarneinterdyscyplinarne..

Jedną z metod aktywnego kształcenia uczniów jest metodametoda projektówprojektów. Projekt daje możliwość zwiększenia aktywności uczniów, jest atrakcyjny. Dzieci i młodzież najlepiej budują swoją wiedzę na podstawie przeżytego przez siebie doświadczenia. Uczą się badać, pracować prawie nad każdym tematem. Mają możliwość nauczenia się planowania swojej pracy, rozwiązywania problemów, wyszukiwania informacji i wyrażania siebie na wiele sposobów.

Page 14: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

14

ProjektProjekt jest to obszerne zadanie realizowane samodzielnie przez jest to obszerne zadanie realizowane samodzielnie przez uczniów, a przygotowywane i kierowane przez nauczyciela. uczniów, a przygotowywane i kierowane przez nauczyciela.

Ze względu na wykonawców projektu można wyróżnić: Ze względu na wykonawców projektu można wyróżnić: projektprojekt klasowyklasowy, realizowany przez całą klasę, , realizowany przez całą klasę, projekt grupowyprojekt grupowy, , realizowany przez grupy uczniów i realizowany przez grupy uczniów i projekt indywidualnyprojekt indywidualny, , realizowany samodzielnie przez każdego ucznia.realizowany samodzielnie przez każdego ucznia.

Od tradycyjnego zadania domowego projekty różnią się przede Od tradycyjnego zadania domowego projekty różnią się przede wszystkim tym, że uczniowie sami zdobywają informacje o jakimś wszystkim tym, że uczniowie sami zdobywają informacje o jakimś (szerszym niż zwykle) zagadnieniu, opracowują je (nie tylko (szerszym niż zwykle) zagadnieniu, opracowują je (nie tylko w typowej formie pisemnej), a następnie prezentują wyniki swej w typowej formie pisemnej), a następnie prezentują wyniki swej pracy innym.pracy innym.

Page 15: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

15

Można w tym miejscu przypomnieć lekcję z nauczania początkowego zaprezentowaną kilka lat temu na konkursie, na temat wykorzystania narzędzi informatycznych wspomagających nauczanie.

Lekcja dotyczyła legend warszawskich. Uczniowie jednej ze szkół czytali legendy warszawskie, odwiedzili miejsca związane z tymi legendami, a następnie podzieleni na małe grupy tworzyli przy pomocy komputera książeczkę z rysunkami odnoszącymi się do tych legend; każda grupa rysowała stronę odnoszącą się do jednej legendy. Wówczas jeszcze w sposób jawny nie mówiło się o nowej reformie, a nauczycielka pokazała wspaniały przykład wplecenia narzędzi informatycznych w tok lekcji, który tak naprawdę był większym projektem, integrującym wiele treści, realizującym wiele celów nauczania i był bardzo atrakcyjny dla uczniów

Kliknij tu, a przełączysz się do opisu lekcji

Page 16: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

16

Plan pracy

1. Wchodzę do Paint Brush

2.Wykonuję rysunek:

3. "Wycinam" rysunek:

4. Wchodzę do:

Page 17: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

17

Na lekcjach informatyki, jeśli jest taka sposobność staramy się pracować metodą projektówstaramy się pracować metodą projektów, tzn. uczniowie pod kierunkiem nauczyciela realizują jakieś duże zadanie, np. tworzą własne strony edukacyjne w internecie (sami wybierają temat, narzędzie, ewentualnie tworzą to w grupie np. dwuosobowej)

Podczas realizacji projektu korzystamy z narzędzi informatycznych.

Od strony narzędzi informatycznych chcemy, aby uczniowie właściwie nauczyli się korzystać z zasobów sieci internet, posługiwali się edytorem tekstu, arkuszem kalkulacyjnym, współopracowywali i projektowali bazę danych oraz poznali użycie języka programowania do rozwiązywania

podstawowych algorytmów.

Page 18: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

18

NauczycielNauczyciel jest tu osobą przygotowującą uczniów, kierującą nimi, dokonuje krótkiego wprowadzenia, wskazuje (dostarcza) źródła informacji, jasno precyzuje problem, rozdziela zadania dla członków grupy, stawia wymagania, ocenia prace uczniów (wcześniej ustalając z nimi jasne kryteria).

Page 19: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

19

No No Sage on the StageSage on the Stage

ButButGuide on the SideGuide on the Side

Page 20: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

20

Podczas takiej pracy nauczycielnauczyciel jest osobą organizującąorganizującą pracę, konsultantemkonsultantem czuwającym nad całością, wspomagawspomaga uczniów, doradzadoradza i oceniaocenia ich. UczniowieUczniowie zaś muszą sami aktywnie poszukiwaćposzukiwać informacji, doskonalićdoskonalić swoje umiejętności, uczą się pracowaćpracować w grupiew grupie, komunikowaćkomunikować się ze sobą.

Nauczyciel może tematów do pomysłów poszukiwać w najbliższym otoczeniu uczniów, lub takich z którymi się oni zetkną w dalszym życiu i nauce.

Page 21: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

21

Byłoby wspaniale, gdyby nauczyciele informatyki mogli i starali się konsultować z nauczycielami innych przedmiotów, aby wraz z nimi wymyślali zadania i przykłady, które poprzez zastosowanie narzędzi informatycznych byłyby dla uczniów lepiej poznane i zrozumiane.

Page 22: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

22

Oto pomysł zaczerpnięty z zajęć internetowych dla nauczycieli.

Tzw. projekt pocztowyprojekt pocztowy.

Zrealizowany z uczniami I klasy Liceum podczas czterech godzin lekcyjnych. Uczniowie korzystali już z przeglądarki internetowej, wiedzą o podstawowych usługach internetowych oraz próbnie przesłali po jednym liście do kolegi, aby zapoznać się z programem do odbierania

i wysyłania poczty elektronicznej. Opracowywali również różne dokumenty w edytorze. Potrafią korzystać ze schowka w środowisku Windows, czyli potrafią znalezione teksty w internecie przekopiować do dokumentu Worda. Umieją także zapisać wybrany na stronie internetowej rysunek na swoim dysku i dalej umieścić go w swoim dokumencie.

Page 23: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

23

Uczniowie otrzymują od nauczyciela trzy dokumenty:

plan pracy,

zestaw tematów do opracowania,

kilka adresów internetowych.

Gdy uczniowie mają te dokumenty przed oczami nauczyciel jeszcze raz omawia z nimi podstawowe założenia i tłumaczy jeśli coś jest nie zrozumiałe. Np. ustala, że opracowany przez uczniów dokument będzie miał około 2 stron, podkreśla, że nie powinni porozumiewać się ustnie między grupami. Ustala ustnie sposób zakończenia pracy. Gdy wszystkie opracowania zostaną przez koordynatora przesłane na konto nauczyciela, każda grupa będzie musiała przedstawić reszcie klasy to co zrobiła.

Instrukcja

Tematy

Page 24: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

24

Następnie dzieli uczniów na grupy po dwóch siedzących obok siebie i przydziela im nazwy kontynentów. Wypisuje jednocześnie na tablicy obok nazwy grupy nazwy kont uczniów do niej należących, po to, żeby uczniowie tworząc swoją książkę adresową uniknęli pomyłek. Nauczyciel podaje również swoje konto pocztowe.

Następnie uczniowie zaczynają pracę. Ktoś z uczniów nie może znaleźć w programie pocztowym opcji do założenia książki adresowej. Głośno się oto pyta. Nauczyciel wtedy mówi, żeby z pytaniami zwracać się do niego też przez pocztę.

Nauczyciel obserwuje pracę uczniów. Po jakimś czasie wysyła do wszystkich grup pytanie, czy mają już zatwierdzony temat.

Z obserwacji wynika, że uczniowie są bardzo zaangażowani w to czym się zajmują.

Myślę, że przez najbliższe cztery lata nauki w liceum poczta elektroniczna będzie przez nich bez żadnych oporów używana.

Page 25: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

25

• analizy sytuacji problemowejanalizy sytuacji problemowej• określenia istoty problemu,określenia istoty problemu,• wyboru właściwej metody i narzędzi do wyboru właściwej metody i narzędzi do

rozwiązywania tego problemu,rozwiązywania tego problemu,• oceny skuteczności wybranego sposobu oceny skuteczności wybranego sposobu

postępowania,postępowania,

Każde z tych zadań ma na celu nie tylko nauczenie Każde z tych zadań ma na celu nie tylko nauczenie pewnych prostych umiejętności praktycznych, lecz pewnych prostych umiejętności praktycznych, lecz przede wszystkim kształcenie wielu tzw. przede wszystkim kształcenie wielu tzw. wyższych wyższych umiejętności umysłowychumiejętności umysłowych, do których między innymi , do których między innymi należą umiejętności:należą umiejętności:

Page 26: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatyki

G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

26

• zmiany postępowania, jeżeli nie daje ono właściwych efektów,

• jasnego przedstawienia i interpretacji wyników pracy nad problemem.

Każde z tych zadań ma na celu nie tylko nauczenie pewnych prostych umiejętności praktycznych, lecz przede wszystkim kształcenie wielu tzw. wyższych umiejętności umysłowych, do których między innymi należą umiejętności:

Page 27: Metody nauczania czyli jak uczyć?

Metodyka nauczania informatykiMetodyka nauczania informatyki G. Gregorczyk, M. RostkowskaG. Gregorczyk, M. Rostkowska

27

KoniecKoniec

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę