kw Bellona 3/2008 Military Cooperation in Central Asia

7/23/2019 kw Bellona 3/2008 Military Cooperation in Central Asia

1/13

Nr 3/2008 (654)

BELLONA

19181950 BELLONA19502007 MYL WOJSKOWA

Pismo naukowewydawane przez

Ministerstwo Obrony Narodowej

Rocznik XC (II)


2/13

Kwartalnik Bellona 3/2008

BEZPIECZESTWO RP

Agnieszka Adamusiska Siy Zbrojne RP w walce z terroryzmem.................................................7Gen. dyw. dr Roman Polko

Ppk dr Jan Borkowski Destrukcyjna intencjonalno dziaa terrorystycznych....................14

Dr Ewa Kostrzewa Zarzadzanie kryzysowe w samorzdzie terytorialnym......................25

Pk w st. spocz. dr Adam Sosnowski

Prof. dr hab. Julian Kaczmarek Ksztatowanie bezpieczestwa w Unii Europejskiej..........................33

SZTUKA WOJENNA

Gen. bryg. Mirosaw Raski Przyszo si zbrojnych......................................................................39

Pk prof. ndzw. dr hab. Jarosaw Woejszo Podstawy wspczesnych operacji......................................................43Pk dr Andrzej Czupryski

Pk prof. ndzw. dr hab. Marek Wrzosek Transformacja zagroe militarnych..................................................58

Gen. dyw. dr Bogusaw Pacek Misja Unii Europejskiej w Afryce......................................................66

Pk dypl. Mirosaw Banasik Operacje ekspedycyjne NATO...........................................................71

Kmdr ppor. Wiesaw Godziewicz Zasady uycia siy w uregulowaniach prawnych...............................79

DOWIADCZENIAPk dr Zdzisaw liwa Wsppraca wojskowa pastw Azji rodkowej.................................84

Pk Yulin Ong

Pk w st. spocz. prof. dr hab. Tadeusz Kmiecik Przygotowania wojenne Zwizku Radzieckiego w latach19321939.........................................................................................................91

Pk dr Olaf Truszczyski Czynnik ludzki w wypadkach lotniczych.................................................104

Dr Adam TarnowskiMarcin Biernacki

WOJSKO I WYCHOWANIEProf. dr hab. Jerzy Kunikowski wiadomo narodowa i patriotyzm podstaw racji stanu..............110

Pk rez. prof. dr hab. Bogdan M. Szulc Wysze szkolnictwo wojskowe: zmierzch czy kolejna faza

reorganizacji......................................................................................118

Prof. ndzw. dr hab. Jan Maciejewski Oficerowie w drodze do profesjonalizacji........................................124

Ppk dr Wojciech Hory Doskonalenie zawodowe oficerw....................................................129 Jolanta Hory

Prof. dr hab. in. Jerzy A. Ejsmont Edukacja strzelcw wyborowych i snajperw...................................135

S P I S T R E C I


3/13

Kwartalnik Bellona 3/2008

Ppk dr Jeremiasz lipiec Bellona w subie Klio w latach 19181939................................145

TECHNIKA I LOGISTYKA

Gen. bryg. Marek Witczak Nanotechnologia a umundurowanie onierza.................................150Ppk dr Marcin Kloske

Ppk w st. spocz. dr Jerzy Garstka Humvee na asymetrycznym polu walki............................................162

Prof. ndzw. dr hab. Andrzej Bujak Logistyka wojskowa w dobie przemian.............................................168

Kmdr rez. prof. ndzw. dr hab. Rola Wincentego Nieszokocia w propagowaniuMirosaw Skaryski logistyki............................................................................................173

RECENZJE I OMWIENIA

Jacek Z. Matuszak Trzej wiatowi Przywdcy...............................................................177

Jolanta Hory Kobiety w wojsku.............................................................................180

Pk rez. dr Czesaw Marcinkowski Bezpieczestwo kraju........................................................................182

Ppk dr Marian uber Ochrona imprez masowych..............................................................184

Ppk dr Wojciech Hory Uczelnia wojsk ldowych.................................................................186

Pk rez. dr Konrad Rudawski onierz i profesor............................................................................188

* * * Summary.......................................................................................... 189

* * * Warunki zamieszczania artykuw...................................................192

S P I S T R E C I

adres: Redakcja Wojskowa

z siedzib w Warszawie,

Al. Jerozolimskie 97,

00-909 Warszawa 60,

www.redakcjawojskowa.pl

e-mail: sekretariat@

redakcjawojskowa.pl

fax: +48 22 684 55 03

R E C E N Z E N C I

prof. ndzw. dr hab. Marian Kozub

Dyrektor Redakcji Wojskowejredaktor naczelny:Marek Sarjusz-Wolski

tel.: +48 22 684 53 65

Z-ca redaktora naczelnego:

ppk Lech Mleczko

tel.: +48 22 684 56 85

e-mail: lech.mleczko@

redakcjawojskowa.pl

Redaktor prowadzcy :

ppk drWojciech Hory

tel.: +48 22 684 52 37

e-mail: wojciech.horyn@

redakcjawojskowa.pl

Zesp redakcyjny:Maria Janowska,

Barbara Szymaska

Opracowanie stylistyczne:

Renata Gromska

Projekt okadki:

Marcin Dmowski

Skad, amanie i grafika:

Jolanta Muszyska

Fotoedytor:Andrzej Witkowski

Tumaczenie na jz. ang. :

Anita Kwaterowska

Egzemplarze czasopismas dostpne w wewntrznym

kolportau wojskowym.

Elektroniczna wersja czasopisma

jest dostepna na stronie

internetowej redakcji.

Artykuy zamieszczone

w ,,Kwartalniku Bellona

s recenzowane.

projekt graficzny:ukasz Kaugan/caStudio

Skad komputerowy w RedakcjiWojskowej. Oddano do druku

we wrzeniu 2008 r.

Papier kredowany 115 g.

Nakad 1350 egz.

Zam. 860.

Drukarnia Wydawnictw

Specjalnych Sztabu

Generalnego WP,

Warszawa 2008.

ISSN 1897-7065


4/13

KwartalnikBellona 3/2008

SECURITY OF THE REPUBLIC OF POLAND

Agnieszka Adamusiska, The Polish Armed Forces in Fight with Terrorism.............................7MajGen Roman Polko,PhD

LtCol Jan Borkowski, PhD Destructive Intentionnality of Terrorist Actions...............................14

Ewa Kostrzewa, PhD, Crisis Management............................................................................25Col (Ret) Adam M. Sosnowski, PhD

Julian Kaczmarek, Prof. Security in the European Union......................................................33

ART OF WAR

BrigGen Mirosaw Raski The Armed Forces Future................................................................39

Col Jarosaw Woejszo, Prof. Basics of Contemporary Operations.................................................43Col Andrzej Czupryski, PhD

Col Marek Wrzosek, Prof. Military Threats Transformation.....................................................58

MajGen Bogusaw Pacek, PhD The EU Mission in Africa................................................................66

Col Mirosaw Banasik NATO Expedition Operations...........................................................71

LtCdr Wiesaw Godziewicz Rules of Engagement vs. Legal Regulations....................................79

EXPERIENCE

Col Zdzisaw liwa, PhD Military Cooperation in Central Asia...............................................84 Col Yulin Ong

Col (Ret) Tadeusz Kmiecik, Prof. Military Preparations of the Soviet Union in 19321939.....................91

Col Olaf Truszczyski, PhD Human Factor in Aviation Accidents.............................................104 Adam Tarnowski, PhD

Marcin Biernacki

ARMY AND EDUCATION

Jerzy Kunikowski, Prof. National Awareness and Patriotism as Fundaments forReason of State................................................................................110

Col (Ret) Bogdan M. Szulc, Prof. Higher Military Education: The End or Yet AnotherReorganization Phase.......................................................................118

Jan Maciejewski, Prof. Officers on their Way to Professionalization...................................124

LtCol Wojciech Hory, PhD, Education and Professional Qualifications of Officers..................129 Jolanta Hory

Jerzy A. Ejsmont, Prof. Sniper and Marksman Training.......................................................135

T A B L E O F C O N T E N T S


5/13

KwartalnikBellona 3/2008

LtCol Jeremiasz lipiec, PhD Bellona in Klios Service...........................................................................145

TECHNOLOGY AND LOGISTICS

BrigGen Marek Witczak Nanotechnology and Soldiers Uniform.........................................150LtCol Marcin Kloske, PhD

LtCol (Ret) Jerzy Garstka, PhD Humvee on the Asymmetrical Battlefield......................................162

Andrzej Bujak, Prof. Military Logistics in Time of Transformation.................................168

Cpt (N) (Ret) Mirosaw Skaryski, Prof. Role of Wincenty Nieszoko in Promoting Logistics..................173

BOOK REVIEWS AND OTHER

Jacek Z. Matuszak Three Word Leaders........................................................................177

Jolanta Hory Women in the Army........................................................................180

Col (Ret) Czesaw Marcinkowski, PhD State Security...................................................................................182

LtCol Marian uber, PhD Security at Mass Events..................................................................184

LtCol Wojciech Hory, PhD The Land Forces Academy..............................................................186

Col (Ret) Konrad Rudawski, PhD Soldier and Professor......................................................................188

* * * Summary..........................................................................................189

* * * Terms of Publishing........................................................................192

T A B L E O F C O N T E N T S


6/13

Pantha Rei , jak powiedzia Heraklit. Czas bardzo

szybko ucieka, tworzymy now rzeczywisto, ktra

po pewnym czasie staje si ju histori. Dobrze, jeli

moemy mie na ni wpyw. Podobnie jest z naszym

pismem naukowym. Mino ju bowiem 90 lat, od kiedy

ukaza si pierwszy numer Bellony. Czasopismo

powstao w trudnym okresie, kiedy Polska nie odzyskaa

jeszcze niepodlegoci. Istniaa jednak wwczas wrd kadry zawodowej

potrzeba, aby rozwija myl wojskow, polsk myl wojskow.

Przez dziesitki lat, mimo zmian tytuu, idea oraz myl przewodnia pisma

nie ulega zmianie. Suy ono do propagowania wiedzy z zakresu nauk

wojskowych oraz innych nauk zwizanych z bezpieczestwem narodowym

i midzynarodowym. Nadal s aktualne stwierdzenia zawarte w pierwszym

numerze Bellony z 1918 roku, e pismo to jest rdem wiedzy fachowej

dla korpusu oficerskiego, powinno pobudza do samodzielnego mylenia

oraz innowacyjnoci. Wyzwala take poczucie wizi midzy spoeczestwem

a siami zbrojnymi.

Do rk Pastwa oddajemy kolejny numer Kwartalnika Bellona traktowany

jako jubileuszowy, wydany w roku obchodw jego 90-lecia. A w nim

poruszamy problemy zwizane z terroryzmem, zarzdzaniem kryzysowym

oraz bezpieczestwem w Unii Europejskiej. Specjalici wojskowi (profesorowie

i generaowie) wypowiadaj si na temat sztuki wojennej. Edukacji w siach

zbrojnych, o ktrej pisz pracownicy nauki posiadajcy tytuy i stopnienaukowe jest powicony dzia Wojsko i wychowanie. W sprawach techniki

i logistyki wypowiadaj si ludzie nauki i generalicja Wojska Polskiego.

Prezentujemy sylwetk jedynego w mundurze profesora nauk wojskowych

pk. prof. dr. hab. Mariusza Wiatra.

Wszystkim Autorom publikujcym w Kwartalniku Bellona dzikuj za

aktywno w rozwoju nauki polskiej oraz dzieleniu si wiedz

i dowiadczeniem zwizanym z obronnoci i bezpieczestwem pastwa,

Pracownikom za za dotychczasowy wkad w ksztat i jako pisma.

Dzikuj take Radzie Naukowej, ktra swoj wiedz i autorytetem pozwala

utrzyma naukowy charakter pisma.

ppk dr Wojciech Hory

szef wydziau Kwartalnika Bellona

Od redakcji

R A D A N A U K O W A K W A R T A L N I K A B E L L O N A

prof. dr hab. Andrzej Makowski, prof. dr hab. Jzef Pturzycki, prof. dr hab. Bogdan Szulc,

prof. dr hab. in. Radosaw Trbiski, pk prof. dr hab. Mariusz Wiatr, gen. bryg. prof. ndzw. dr hab. Janusz

Krcikij, prof. ndzw. dr hab. Jan Maciejewski, prof. ndzw. dr hab. Marian Kozub, pk nawig. prof. ndzw. dr

hab. Marek Grzegorzewski, pk prof. ndzw. dr hab. Jarosaw Woejszo, pk prof. ndzw. dr hab. Marek Wrzosek,

gen. dyw. dr Krzysztof Zaski, gen. bryg. dr Anatol Wojtan, ppk dr Wojciech Hory


7/13

84 Kwartalnik Bellona 3/2008

Wsppraca wojskowapastw Azji rodkowej

pk drZDZISAW LIWA

absolwent AON, US ArmyCommand and General Staff

Collefe w Fort Leavenworthw stanie Kansas oraz

Centrum StudiwStrategicznych Uniwersytetu

Obrony Narodowej ArmiiChiskiej w Pekinie. Peni

m.in. obowizki szefaOddziau Planowania

Operacyjnego J-5w Dowdztwie Operacyjnym

Si Zbrojnych RP.

pkYULIN ONG

oficer si zbrojnychSingapuru. UkoczyKrlewsk Akademi

Wojskow w Sandhurst,Szko Piechoty armii USAw Fort Benning, Akademi

Dowdczo-Sztaboww Australii oraz CentrumStudiw Strategicznych

Uniwesytetu ObronyNarodowej Armii Chiskiej

w Pekinie. By m.in. komen-dantem Singapore ArmedForces Training Institute.

Sytuacja geopolityczna na pocztkuXXI wieku jest wci bardzo dyna-miczna. Zmiany s nastpstwem,midzy innymi, upadku bipolarnego porzd-ku wiata, szybkiego rozwoju nowych potgekonomicznych oraz zwikszajcego si ichzapotrzebowania na surowce naturalne,wycigu midzy istniejcymi potgami wia-

towymi i nowymi oraz koncepcjami globa-lizmu i regionalizmu. Ta dua zoonosytuacji wpywa na denia pastw do

jednoczenia wysikw, a podstaw s ich

narodowe, regionalne i globalne interesy.Obecnie bardzo dynamicznie rozwija si

zwaszcza Azja. Si napdow jej postpus Chiny, Indie oraz Rosja. Naturalne staosi poszukiwanie przez te kraje drg po-czenia ich wysikw w imi obrony wasnych

interesw. Jednym z rezultatw tych debyo utworzenie w 2001 roku SzanghajskiejOrganizacji Wsppracy SOW (ShanghaiCooperation Organization SCO)1, w kt-rej Rosja i Chiny maj status czonka orga-nizacji, za Indie jej obserwatora. CelemSOW jest przeciwdziaanie terroryzmowi,

separatyzmowi i ekstremizmowi, ktre za-graaj wszystkim jej czonkom oraz cae-

mu regionowi. Wyrazem tego s, midzyinnymi dwu- i wielostronne wiczenia woj-skowe na terenie pastw czonkowskich.

Wsplne wiczeniaWsppraca wojskowa w ramach Szang-

hajskiej Organizacji Wsppracy rozpocz-a si w 2002 roku, kiedy to 1112 padzier-nika przeprowadzono dwustronne wicze-

nia antyterrorystyczne Exercise-01z udziaem pododdziaw chiskich i kirgi-

skich. Manewry, ktre si odbyy w rejonieprzygranicznym pastw, byy jednoczeniepierwszym tego typu przedsiwziciem,w ktrym onierze chiscy wsppraco-wali z armi innego pastwa2.

Wsplne szkolenie onierzy w ramachSzanghajskiej Organizacji Wsppracy,doskonalenie procedur i moliwoci, wymia-

n dowiadcze z udziaem wikszej liczby

pastw zainicjowano 612 sierpnia 2003 ro-ku w ramach wicze Coalition 2003,przeprowadzonych we wschodnim Kazach-stanie oraz w rejonie Ili w chiskim regio-nie autonomicznym Xinjiang. Udzia w nichwzio okoo 1300 onierzy z si zbrojnych:Chin, Kazachstanu, Kirgistanu, Rosji oraz

Tadykistanu3. Skaday si one z dwchetapw. Pierwszy obejmowa dziaania pod-

jte w odpowiedzi na porwanie samolotupasaerskiego oraz skoordynowane dziaa-

nia transgraniczne, ktre miay na celu

eliminowanie terrorystw. Etap drugi to ope-racja uwalniania zakadnikw oraz zniszcze-nie obozu terrorystw. W ramach dziaawielonarodowe siy okryy i zniszczyyterrorystw. Wykorzystyway przy tymsprzt specjalistyczny, migowce, czogi,wozy bojowe, artyleri samobien wspo-

magane nowoczesnymi technologiami infor-macyjnymi. Etap ten oparto na scenariuszuzakadajcym moliwo prowadzeniaintensywnych operacji antyterrorystycznychna terenie maego miasteczka. Po wicze-

niach genera dywizji Cheng Bing, dowo-

dzcy siami chiskimi biorcymi udziaw Coalition 2003, stwierdzi, epoczo-ne wiczenia antyterrorystyczne pastw

czonkowskich SOW[] byy duym sukce-sem i osignito oczekiwane wyniki4.

Oprcz wicze wielonarodowych odby-waj si wiczenia dwustronne, przy czymich cele, co wynika z programu SOW, sbardzo zblione: zwalczanie separatyzmu,

terroryzmu i ekstremizmu. Przykadem mo-g by wiczenia chisko-tadyckieCoordination 2006, zorganizowane 2223wrzenia 2006 roku w Tadykistanie. Byo

w nie zaangaowanych okoo 450 onierzy.Koncentroway si na zwalczaniu midzy-

narodowego terroryzmu, inicjowaniu dzia-a w sytuacjach kryzysowych oraz dosko-naleniu moliwoci pastw w tym za-kresie, aby przeciwdziaa wsplnym zagro-eniom.

Pastwa czonkowie SOW uczestnicz nietylko w wiczeniach przeprowadzanych

1 Por.: Z. liwa, Y. Ong: Szanghajska Organizacja Wsppracy. Kwartalnik Bellona 2008 nr 2, s. 8189.

2 http://english.pladaily.com.cn/. Major PLA-related joint anti-terror military trainings. Agencja Informacyjna Xinhua. PLA Daily 22.12.2007.

3 http://english.pladaily.com.cn/. Liang Yongli, Du Xianzhou: Coalition-2003: a successful joint anti-terrorism maneuver. PLA Daily 14.08.2003.

4 Ibidem.


8/13

Dowiadczenia

85Kwartalnik Bellona 3/2008

przez t organizacj, lecz take we wspl-nych manewrach przygotowywanych w ra-mach Organizacji Ukadu o BezpieczestwieZbiorowym (Collective Security TreatyOrganization CSTO)5. Na przykad,w padzierniku 2006 roku Rosja i Kirgistan

przeprowadziy wiczenia antyterrorystycz-ne w rosyjskiej bazie Kant w Kirgistanie,Okoo 350 onierzy z si specjalnych orazwozy bojowe, artyleria, samoloty Su-25

oraz migowce Mi-8 []bray udzia w dy-namicznej czci manewrw z uyciem amu-

nicji bojowej na strzelnicy Osh6.

Peace Mission 2005

1826 sierpnia 2005 roku odbyy siwiczenia rosyjsko-chiskie pod kryptoni-mem Peace Mission 2005. Pierwsz ichfaz przeprowadzono we Wadywostoku

(1819 sierpnia), drug w Qingdao w chi-skiej prowincji Shandong (2022 sierpnia),trzecia (2326 sierpnia), z wykorzystaniemakwenu Morza tego, obejmowaa uycielotnictwa strategicznego oraz pociskwmanewrujcych7. W wiczeniach wzioudzia okoo 10 tysicy onierzy wojskldowych, marynarki wojennej, si powietrz-nych, wojsk powietrznodesantowych i pie-choty morskiej, w tym okoo 1800 onierzyz Rosji. Podstawowym celem byodoskonalenie wspdziaania pododdziaw,wypracowanie wsplnych procedur dziaa-

nia i koordynacja wysikw w zwalczaniumidzynarodowego terroryzmu, ekstremi-

zmu i separatyzmu oraz nowych wyzwai zagroe.

Manewry rosyjsko-chiskie byy bacznieobserwowane przez wiele pastw, dlategote szefowie sztabw: armii chiskiej gene-ra Liang Guanglie, Federacji Rosyjskiejgenera Jurij Balujewski, podkrelali, ewiczenia nie s skierowaneprzeciw jakie-

mukolwiek pastwu, nie naruszaj niczyich

interesw oraz nie stanowi zagroenia dla adnego trzeciego pastwa oraz nie s

ukierunkowane na budowanie bloku militar-nego8 przez Rosj i Chiny. Jednak wielkoi rodzaj zaangaowanych si, o duych mo-

liwociach operacyjnych, mog wiadczyo tym, e cele wicze wykraczay poza teoficjalne, czyli zwalczanie zagroemidzynarodowych, takich jak terroryzm,handel narkotykami, zorganizowana prze-stpczo i separatyzm etniczny. Do tego

typu operacji s bowiem bardziej przydatneznacznie mniejsze siy, odpowiednio wy-szkolone i wyposaone. Wykorzystanew czasie szkolenia pojazdy desantowe, nisz-czyciele, okrty podwodne, strategicznebombowce Tu-22MZi Tu-95MS, samolotyrozpoznania i naprowadzania na celA-50,sugeroway, e jest to raczej sprawdzianwspdziaania i koordynacja dziaa ope-racyjnych, ktre mog by zastosowane dopowstrzymywania zagroe o wikszejskali, w tym konwencjonalnych operacjiwojskowych9.

Peace Mission 2007

Przeprowadzone od 9 do 17 sierpnia 2007roku wiczenia Peace Mission 2007 byykontynuacj wicze pod tym samym kryp-tonimem, ktre odbyy si dwa lata wcze-niej. Zorganizowano je w Urumqi, stolicychiskiego regionu autonomicznegoXinjiang, oraz w Czelabisku, w rosyjskimokrgu wojskowym WogaUral. Manewryte pokazay, e nie ma obecnie prni w stra-tegicznej przestrzeni Azji Centralnej, ktramogaby zosta zajta przez organizacj

bezpieczestwa spoza regionu10.W opinii chiskiego ministra obrony

Cao Gangchuan, podstawowy cel poczo-nych wicze antyterrorystycznych obej-mowa zademonstrowanie determinacji

pastw czonkowskich SOW w walce

z >trzema siami za< [terroryzm, sepa-ratyzm, ekstremizm], jak te wsplnegopragnienia, zapewnienia bezpieczestwa

i stabilnoci w regionie oraz pobudzaniarwnoczesnego rozwoju i dobrobytu11.Tak sformuowane cele oraz znaczeniewicze podkrelaa obecno gw

wszystkich pastw czonkowskich SOW,obserwujcych ich ostatni faz bezpo-rednio po zakoczeniu szczytu Szang-

5 Organizacj Ukadu o Bezpieczestwie Zbiorowym tworz: Armenia, Biaoru, Kazachstan, Kirgistan, Rosja, Tadykistan i Uzbekistan.

6 http://www.envirosagainstwar.org/ . M. Chossudovsky: Military Forces Prepare to Respond to US Attack on Iran . Global Research. Environmentalists Against War.

8.10.2006.

7 Sun Shangwu, Wu Zhiyi: First joint drill with Russia launched. China Daily 19.08.2005.

8 Ibidem.

9 Fissures in the force Multilateral co-operation can only go so far. Janes Intelligence Review 1.06.2007, s. 4.

10 http://japanfocus.org/products/details/2494 . M. K. Bhadrakumar: Shanghai Cooperation Organization Primed and Ready to Fire: Toward a Regional and Global

Realignment? Japan Focus 10.08.2007.

11 M. Haas: The Peace Mission 2007: Exercises: the Shanghai Cooperation Organisation Advances. Defence Academy of the United Kingdom, Advanced Research &

Assessment Group, 2007, s. 2.

CzonkamiSzanghajskiejOrganizacjiWsppracys: Chiny, Rosja, Kazachstan,Kirgistan, Tadykistani Uzbekistan. Statusobserwatora maj: Indie,

Iran, Mongolia i Pakistan.Rwnie Biaoru wystpiao przyznanie statusuobserwatora.


9/13

86 KwartalnikBellona 3/2008

Dowiadczenia

hajskiej Organizacji Wsppracy, ktry od-by si 16 sierpnia w Biszkeku (Kirgistan)12.Tym samym demonstrowali oni zdecy-dowane poparcie polityczne dla walkiz siami za13 oraz jednoznacznepostrzeganie ich jako realnego zagroenia

dla pokoju i stabilnoci w regionie14.

Uczestnicy wiczeW wiczeniach Peace Mission 2007

po raz pierwszy w historii SzanghajskiejOrganizacji Wsppracy wzili udziawszyscy jej czonkowie. Uczestniczyow nich ponad 6500 onierzy, w tym: 4700z Rosji (2000 w pododdziaach wicz-cych i 2700 w poddziaach zabezpie-czajcych), 1600 z Chin, dwie kompanie

powietrznodesantowe z Kazachstanui Tadykistanu (po 100 onierzy kada),pluton powietrznodesantowy z Kirgistanu(30 onierzy) oraz 15 oficerw sztabo-wych z Uzbekistanu15. Armia rosyjskawydzielia ponadto batalion piechoty,kompani powietrznodesantow orazokoo 500 jednostek sprztu rnegorodzaju, na przykad: 18 sztuk artylerii kal.

122 mm i 100 mm, okoo 40 samolotw sze samolotw transportowychIliuszynI-76(Candid), dziewi samolotw sztur-

mowych Suchoj Su-25 (Frogfoot), 12 mi-gowcw szturmowychMil Mi-24 (Hind)oraz 12 migowcw transportowychMilMi-8 (Hip)16. Dodatkowo w wiczeniach,w ramach jego 46 epizodw, bray udzialiczne rosyjskie pododdziay si bezpie-

czestwa wewntrznego, na przykadstray granicznej, ministerstwa sprawwewntrznych oraz policja specjalna OMON.

Chiny skieroway do udziau w wicze-niach, midzy innymi, kompani powietrz-nodesantow liczc 120 onierzy, 40 g-sienicowych i 14 koowych bojowych wo-zw piechoty, 18 sztuk artylerii kal. 122 mmi 100 mm oraz 46 samolotw i migowcw,w tym: sze samolotw transportowych

I-76Candid, osiem samolotw szturmo-wychJH-7-A Flying Panther, 16 migow-

cw szturmowych JG-9W oraz 16 mi-gowcw transportowych Mi-17 Hip17.Podkrelenia wymaga fakt, e Chiny poraz pierwszy w ramach wicze pozagranicami kraju zaprezentoway peny pod-oddzia powietrznodesantowy, ktregobardzo dobre wyszkolenie byo widocznepodczas desantu spadochronowego w ostat-niej fazie wicze.

Mimo e kraje Azji Centralnej wziyrelatywnie may udzia w wiczeniach, tookazay wyrane poparcie dla celw manew-rw, potwierdziy zamiar doskonaleniaumiejtnoci w tym zakresie oraz gotowodo wspdziaania z innymi pastwamiSzanghajskiej Organizacji Wsppracy, gdyzajdzie taka potrzeba.

Przebieg wiczewiczenia Peace Mission 2007 w po-

rwnaniu z Peace Mission 2005 miay cha-rakter mniej ofensywny i byy lejsze, gdywemiemy pod uwag sprzt bojowy (brakbombowcw strategicznych, okrtw wojen-nych i czogw). Jak stwierdzi zastpca do-wdcy wojsk powietrznodesantowych Rosji

genera broni Wladimir Moltenskoj, byy towiczenia typowo antyterrorystyczne,a czogi, okrty i bombowce strategiczne

12 Tekst deklaracji z Biszkeku dostpny na stronie: http://www.sectsco.org/oraz http://www.scosummit2007.org/.

13 http://www.sectsco.org. Padziernik 2001.

14 Hus visit to C. Asia, Russia fruitful. Agencja Informacyjna Sinhua. China Daily 29.08.2007.

15 Le Tian:Joint drill enters the final phase . China Daily 17.08.2007, s. 2.

16 http://www.mil.ru/eng/1866/12078/details/index.shtml?id=28697. Peace Mission 2007 exercise starts in Tchebarkul. 11.08.2007.

17 M. de Haas: The Peace Mission 2007, s. 3; http://www.jamestown.org. R. N. McDermott: The Rising Dragon: SCO Peace Mission 2007. The Jamestown Foundation

October 2007, s. 3. W materiaach rdowych mona spotka rne dane dotyczce iloci sprztu, np. Rosja: 6 x I-76, 9 x Su-25, 13 x Mi-24, 18 x Mi-8; Chiny: 6 x I-76,

8 xJH-7F, 13 xJG-9W, 15 x Mi-17. Por: http://www.arba.ru/news/2588. V. Litovkin: Kitajskaja armija razertyaetsja na territorii Rossii. Nezavisimoe Voennoe Obozrenie

3.08.2007, nr 25, s. 3.

Fot. 1. migowce i wozy bojowe w ugrupowaniu bojowym w czasie wiczePeace Mission 2007(http://www.chinadaily.com.cn/china/2007-08/17/content_6032538.htm)


10/13

Dowiadczenia

87KwartalnikBellona 3/2008

do tego rodzaju operacji nie s zbyt przy-datne18.

wiczenia rozpoczy si 9 sierpniaw miejscowoci Urumqi w Chinach konsul-tacjami polityczno-wojskowymi w kwaterzegwnej okrgu wojskowego Uighur, w kt-

rych brali udzia szefowie sztabw pastwSOW19. Otrzymali oni informacj o doko-naniu ataku terrorystycznego na mae mia-steczko na Uralu, czyli w odlegoci okoo2000 kilometrw od miejsca, w ktrymprzebywali. Kolejno meldowali o sytuacjiprzywdcom pastw, ktre reprezentowali.Jednoczenie rozpoczto proces planowaniaoperacji antyterrorystycznej. Jej celem byozaegnanie konfliktu oraz praktyczne przy-gotowanie si i rodkw do dziaa antyter-rorystycznych. Operacj przygotowywanopo postawieniu zada przez wadze pastw

SOW w ramach wicze dowdczo-sztabo-wych z wykorzystaniem map, makiet terenui komputerw. Scenariusz zakada denieterrorystw, przy wsparciu opozycji politycz-

nej oraz grup etnicznych, do obalenia rzdui przejcia wadzy w kraju. Po otrzymaniumandatu Rady Bezpieczestwa ONZ, co jak podkrelano byo warunkiem rozpo-czcia operacji, wielonarodowe siy podjyaktywn faz dziaania.

Podczas kolejnego etapu, trwajcego od11 do 17 sierpnia, wiczenia odbyway sina terenie Rosji. Wizao si to z przemiesz-

czeniem pododdziaw na du odlego.Rozkaz operacyjny zawiera zadania dlazaangaowanych si, nakazujce powstrzy-mywanie grup przeciwnika, izolowanie ich,zniszczenie baz oraz skadw amunicji,celem zmuszenia do poddania si lub wyeli-minowania tych grup. Etap ten obejmowaintensywne szkolenia zgrywajce podod-dziaw, doskonalenie procedur i technikdziaania w ramach wsplnych przedsi-wzi szkoleniowych na poligonie rosyjskiej

34 Dywizji Zmotoryzowanej. 17 sierpnia,w ramach kocowej fazy wiczenia, po-

czone siy przejy z rk terrorystw kon-trol nad miasteczkiem, tym samym zako-czyy sukcesem ca operacj20.

W tym dniu wydzielone pododdziay ro-syjskie i chiskie, wsparte przez siy po-wietrznodesantowe, wojsk ldowych i lotnic-

twa oraz siy specjalne ministerstwa sprawwewntrznych, rosyjsk Federaln SubBezpieczestwa (FSB) i Federaln SubWykonania Kar (GUFSIN) otrzymay zada-nie wyzwolenia miasteczka. Siy chiskie

blokoway wszelkie drogi wyjcia z otoczo-

nego miasta. W ten sposb stwarzay wa-runki pododdziaom rosyjskim do prowa-dzenia dziaa w terenie zabudowanym,w tym szturmowania budynkw i ich prze-szukiwania21. Pozostae siy wspieray tedziaania lub odgryway rol obserwatorw.Momentem kulminacyjnym tej fazy byszturm budynku, w ktrym broni si przy-wdca terrorystw, co byo obserwowaneprzez zaproszonych goci oraz przedstawi-cieli mediw.

wiczenia zakoczyy si ldowaniemdesantu spadochronowego, ktrego siy zli-

kwidoway pozostaych terrorystw rozpro-szonych poza miastem. W skad desantuwchodzio 240 spadochroniarzy. Ponadtodokonano zrzutu dwudziestu czterech wo-zw bojowych piechoty przy uyciu samo-lotw transportowych I-76. W efekciew czasie dwch godzin siy koalicyjne SOW

przeprowadziy operacj poczon, w kt-rej ramach wykryto, zablokowano, rozbro- jono lub zniszczono siy duej organizacjiterrorystycznej. W opinii Penga Guangqiana

z Chiskiej Akademii Nauk Wojskowychwiczenia miay gwnie na celu zaprezen-

towanie lepszej wsppracy w zakresie bezpieczestwa, pomidzy czonkami SOW,

zwikszone moliwoci SOW w zwalczaniu

terroryzmu, dobre relacje chisko-rosyjskieoraz modernizacj si zbrojnych pastw

czonkowskich22. Jednoczenie wsplne ma-

newry byy wanym elementem doskonale-nia wspdziaania, gdy siy poszczegl-nych pastw w sprawach zwizanych z ter-roryzmem kieruj si rnymi kryteriami.Szczeglnie due znaczenie miay wicze-nia dla Chin w zwizku z igrzyskami olim-pijskimi w Pekinie23.

Jeli spojrzymy na wiczenia PeaceMission 2007 szerzej wemiemy poduwag jednoczenie wysikw dostrzee-my ich pozytywny wpyw na globaln woj-n z terroryzmem. Zosta wysany jedno-znaczny sygna o gotowoci do jej prowa-

18 V. Litovkin: Kitajskaja armija, s. 3.

19 R. N. McDermott: The Rising Dragon, s. 1718.

20 Le Tian:Joint drill enters the final phase. China Daily 17.08.2007, s. 2.


22 M. K. Bhadrakumar: Shanghai Cooperation Organization, op. cit.

23 N. K. Gvosdev:A Peace Mission Without the West? The National Interest 8.10.2007.

Wsplneszkolenieonierzyw ramach SzanghajskiejOrganizacji Wsppracy

zainicjowano w sierpniu2003 roku podczaswicze Coalition 2003.


11/13

88 Kwartalnik Bellona 3/2008

Dowiadczenia

dzenia przez SOW. Wsplne operacje woj-skowe, warto to podkreli, s czynnikiembudowania zaufania, co sprzyja bezpiecze-stwu regionu24.

Wnioski z wiczeDotychczas pododdziay z pastw czon-

kowskich Szanghajskiej Organizacji Wsp-pracy nie bray udziau, w ramach organiza-cji, w rzeczywistych operacjach przeciw ter-roryzmowi, zorganizowanej przestpczociczy handlowi narkotykami. Manewry swic wanym elementem przygotowania dopodjcia takich dziaa, doskonalenia proce-dur, technik oraz wspdziaania. W tymkontekcie istotne byy zwaszcza wiczeniaPeace Mission 2007, gdy stwarzaywarunki do doskonalenia moliwoci i umie-

jtnoci niezbdnych w wypadku operacjiantyterrorystycznych, wymiany dowiad-cze przez pododdziay wszystkich pastwczonkowskich. Jednoczenie pozwoliy,

w efekcie kontaktw osobistych, w dziaa-niu i w czasie pozasubowym, na zacienia-

nie partnerstwa pomidzy onierzami,a take na wzajemne uczenie si. Korzystali

z tego zarwno oficerowie, jak i szeregowionierze. Zapoznawali si z proceduramiplanowania i realizacji dziaa o maej inten-

sywnoci. Wydaje si zatem, e oprczumacniania wizi wojskowych, zacienianiawsppracy wojskowej, na wyszych szcze-blach demonstrowano rwnie wsplneobawy zwizane z bezpieczestwem.

W danych na temat wicze brakuje infor-macji dotyczcych omwie wicze, wspl-

nego podsumowania na rnych szczeblach.

Moe to sugerowa, e ocena odbywa sijedynie na najwyszych szczeblach politycz-no-wojskowych.

wiczenia byy te okazj do zaprezento-wania udoskonalonych i nowych technolo-gii wojskowych, zarwno w dziaaniu, jak

te podczas prezentacji sprztu, na przykad:samolotw i migowcw bojowych, samo-lotw transportowych, wozw bojowych,uzbrojenia i specjalistycznego wyposaeniaonierzy. Jest to czynnik bardzo wany, gdy

pastwa skupione w Szanghajskiej Organi-zacji Wsppracy to zarwno producenciuzbrojenia, jak i jego potencjalni nabywcy.Ponadto liczni obserwatorzy tak duegoprzedsiwzicia szkoleniowego zaprosze-ni gocie i media stanowi wany elementdziaa marketingowych, co z pewnociw peni wykorzystano.

W porwnaniu z poprzednimi wiczenia-mi, jeli wemiemy pod uwag liczb pod-oddziaw z szeciu pastw oraz rnorod-no sprztu bojowego, rodowisko opera-cyjne i logistyczne byo bardzo zoone.Mimo wyzwa, dziki intensywnemu pro-cesowi planowania i koordynacji poszcze-glne epizody odbyway si bez zakce,przy dobrym wspdziaaniu i wzajemnymwsparciu. Wynika z tego, e dowodzeniei kierowanie dziaaniami wojskowymiw ramach SOW cigle si poprawia, wrazz efektywnym wspdziaaniem z siami po-zamilitarnymi, co na tak du skal zade-monstrowano po raz pierwszy. Efektywnawsppraca cywilno-wojskowa wiadczyo kompleksowym podejciu do zagroe,przy zaangaowaniu rnych sub, co jestszczeglnie wane wobec stawienia czoaterroryzmowi, handlowi narkotykami, jakozagroeniom transgranicznym, i innymzagroeniom nietradycyjnym.

Due znaczenie miao zaangaowaniew Peace Mission 2007 onierzy ze wszyst-kich pastw czonkowskich SzanghajskiejOrganizacji Wsppracy. Zademonstrowano

w ten sposb wsparcie przedsiwzi z za-kresu bezpieczestwa oraz gotowo doaktywnego w nich udziau. Sprawny prze-bieg tak duych i zoonych wicze woj-skowych, z udziaem elementw militarnychi pozamilitarnych ogniw systemu obronne-go pastw, wskazuje, e ich systemy kiero-wania i dowodzenia s w stanie skuteczniewspdziaa. Naley jednak zauway, eSOW nie ma staego elementu dowodzenia,brakuje te staych si szybkiego reagowania

24 Chen Hu:A different anti-terrorism military drill. PLA Daily Online 8.08.2007.

Fot. 2. Ostatnia faza wicze Peace Mission 2007(fot. E. Bolzurowa. http://www.scosummit2007.org/gallery/48/)


12/13

Dowiadczenia

89Kwartalnik Bellona 3/2008

lub podobnych, ktre mogyby zosta uytebezporednio po wystpieniu zagroenia.W tym zakresie kade z pastw samodziel-nie podejmuje dziaanie.

Wsplne wiczenia wszystkich pastwczonkowskich SOW oraz denie do zwik-

szenia moliwoci przeciwdziaania zagro-eniom nietradycyjnym s sygnaem, eorganizacja ta jest w stanie i chce skutecz-nie stawi czoa wyzwaniom, przed jakimistoi Azja Centralna. Informacja ta jestskierowana zwaszcza do pastw regionu.Wyranie wskazano na Chiny i Rosj jakopartnerw godnych zaufania25. Partnerw,ktrzy s gotowi, podobnie jak w czasie wi-

cze (zwaszcza Peace Mission 2007), naprzyjcie roli wiodcej w bezporednim star-ciu z trzema siami za. Tym samym s onegotowe prowadzi bezporednie dziaaniabojowe przy wsparciu kontyngentw pocho-dzcych z innych pastw sojuszu.

Rozmach wicze oraz aktywne zaanga-owanie wszystkich rodzajw wojsk, przywsparciu si niemilitarnych, wiadcz o tym,e SOW jest w stanie prowadzi operacje an-

tyterrorystyczne na du skal, podobne dooperacji si Stanw Zjednoczonych orazNATO w Afganistanie. Dodatkowo, armiachiska zaprezentowaa moliwoci w za-kresie przerzutu si i rodkw na du odle-go z miejsc staej dyslokacji, zarwnotransportem ldowym, jak i powietrznym.

Drog powietrzn przemieszczono 300 o-nierzy, podczas gdy drog ldow 1400wraz ze sprztem cikim na odlego oko-o 10 300 kilometrw. Pokazano w ten spo-sb due moliwoci organizacyjne i logi-styczne. Naley jednak zauway, e trans-portowanie onierzy drog ldow na takdu odlego wynikao z faktu, e nie mo-na byo przemieci pododdziaw chiskich

przez teren Kazachstanu, gdy parlament te-go kraju nie zdy uchwali uregulowaprawnych dotyczcych pobytu obcych wojskna terenie pastwa.

Due znaczenie miaa wymiana informa-cji pomidzy zaangaowanymi siami.wiczenia byy wanym krokiem w kierun-ku zintensyfikowania wsppracy na tym po-

lu. Staym organem Szanghajskiej Organi-zacji Wsppracy w tym zakresie jestRegionalna Struktura Antyterrorystyczna(Regional Anti-terrorist Structure RATS),funkcjonujca od 1 styczna 2004 rokuw Taszkiencie26. Wspieraj j pastwa przez

dwu- i wielostronn wspprac, w ktrej ra-

mach dziel si informacjami dotyczcymiterroryzmu i walki z nim. Moliwoci pro-wadzenia rozpoznania na polu walkibyy praktycznie prezentowane podczaswicze, na przykad z wykorzystaniemrosyjskiego bezzaogowego aparatu lataj-

cego Pszczoa (Pchela), ktry rozpoznamiejsce rozmieszczenia si terrorystw,przekaza do centrum dowodzenia danew czasie rzeczywistym wraz z koordynata-mi. Obraz pokazywano na ywo dziennika-rzom, w tym lot nad miasteczkiem zajtymprzez przeciwnika oraz ich bazami roz-mieszczonymi w terenie.

W czasie wicze wystpiy problemyjzykowe, co utrudniao wykonanie zada.Czciowo wynikao to ze zbyt maej licz-by tumaczy. Ponadto uwidoczniy sirnice w taktyce i technice dziaania,

ktre czciowo pokonano w czasie wspl-nych treningw oraz szkolenia. Rwniesystemy dowodzenia i cznoci oraz proce-dury nie byy w peni kompatybilne, cojednak nie przeszkodzio w przeprowadze-niu wicze. Jest to wany problem, ktrytrzeba jednak rozwiza w perspektywiekolejnych dziaa lub manewrw.

Nastpny problem to wielko poli-gonu w Czerbarkulu, ktry okaza si zbytmay w stosunku do zakresu prowadzonychdziaa taktycznych, w tym: desantu po-wietrznego i migowcowego, bezpored-

niego wsparcia lotniczego i migowcwwojsk ldowych, ognia artylerii oraz dzia-a bojowych piechoty zmechanizowaneji si specjalnych. Naleao bardzo dokadnieplanowa wszystkie dziaania oraz precyzyj-nie je koordynowa. Pozwolio to zrealizo-wa zaplanowane zamierzenia szkolenioweoraz unikn zagroe.

Przeciw zagroeniomnietradycyjnym

Z analizy rozwoju wspdziaania wojsko-

wego w ramach Szanghajskiej Organizacji

Wsppracy wynika, e o ile pocztkowopolegao ono raczej na prowadzeniu dwu-stronnych wicze o maej skali, o tyle ma-newry pod kryptonimem Peace Missionbyy ju przedsiwziciami o duej skali,a w 2007 roku nawet z udziaem wszystkichpastw czonkowskich i przedstawicielipastw obserwatorw. Liczny by te udziareprezentantw innych pastw czy rnychorganizacji (np. Organizacji Ukadu o Bez-pieczestwie Zbiorowym). wiczenia


26 http://www.ecrats.com.

wiczeniaPeace Mission2007pokazay, e nie ma obecnieprni w strategicznej prze-strzeni Azji Centralnej, ktramogaby zosta zajta przezorganizacj bezpieczestwa

spoza regionu.


13/13

90 KwartalnikBellona 3/2008

Dowiadczenia

spotkay si z duym zainteresowaniem

mediw. Wydaje si wic, e wsppraca tadojrzewa wraz z rozwojem wspdziaa-nia w innych dziedzinach, przede wszystkimw sferze polityki, ekonomii i energetyki.Poczenie sfery politycznej i wojskowejbyo widoczne zwaszcza w ramach wicze

Peace Mission 2007, ktre stanowiy niejako kontynuacj szczytu politycznegow Biszkeku. Wane byo te due zaanga-

owanie wojskowe i polityczne Chin i Rosjiw penym wspdziaaniu z siami zbrojny-mi pastw SOW.

To operacyjne oraz rozmach wicze

wskazuj, e SOW jest w stanie, mimopewnych problemw, prowadzi nie tylkooperacje antyterrorystyczne o maej skali,

ale te, przy dobrej koordynacji wysikw,

operacje konwencjonalne przeciwko nie-tradycyjnemu przeciwnikowi. Jednakewiczenia organizowane raz lub dwa razy

w roku (patrz tab.) pokazuj, e temu soju-

szowi brakuje staych si, ktre mog stano-

wi trzon wiczcych i doskonali si syste-matycznie w dziaaniu. Ogranicza to moli-woci szybkiego podjcia dziaania, wymu-sza niejako podejmowanie samodzielnychkrokw przez zagroone pastwo27. Brakstaej struktury dowodzenia pogbia ten pro-

blem. RATS nie rozwizuje go, gdy jestorganem o charakterze koordynujcym.

Generalnie, bliska wsppraca wojskowa

wewntrz SOW si zacienia, s doskonalo-ne wsplne procedury i szkolone siy dozwalczania zagroe i sprostania wyzwa-niom, jakie stoj przed Azj Centraln oraz

Chinami i Rosj28. I wanie to prezentowa-no podczas manewrw. W efekcie tradycyj-na wsppraca w sprawach bezpieczestwawykroczya poza typowe problemy regional-nego rozbrojenia oraz ochrony i delimitacji

granic i obja praktyczn wsppracw zakresie stawienia czoa zagroeniom nie-

tradycyjnym29. g

27 Siy takie ma np. CSTO w postaci Collectiva Rapie Reaction Forces (CRRF), z poczonym dowdztwem w Moskwie. Pocztkowo liczyy one (2002 r.) 1500 onierzy, a ich

obecna wielko to 4500 onierzy. Fissures in the force, s. 2.


29 Ibidem, s. 12.

Kryptonim Czas Miejsce Kraje uczestniczce Ilo si

Exercise-01 1011 padziernika 2002 Kirgistan Chiny, Kirgistan

Cooperation 2003 812 sierpnia 2003Okrg Almaty, Kazachstan;region autonomicznyXinjiang, Chiny

Chiny, Kazachstan,Kirgistan, Rosja,Tadykistan

Okoo

1300 onierzy

Peace Mission 2005 1826 sierpnia 2005Wadywostok, Rosja;prowincja Shandong,China; Morze te

Chiny, RosjaOkoo

10 000 onierzy

East-Antiterror 2006 25 marca 2006 UzbekistanChiny, Kazachstan,Kirgistan, Rosja,Tadykistan, Uzbekistan

Cywilno-wojskowe

Tien Shan No1

20062426 sierpnia 2006

Tereny przygraniczne:Kazachstan (Zharkent)oraz Chiny (Inin).

Chiny, KazachstanSiy ochronypogranicza

Coordination 2006 2223 wrzenia 2006 Kulyab, Tadykistan Chiny, Tadykistan 450 onierzy

Issyk-Kul Antiterror2007

2831 maja 2007 Pnocno-wschodniKirgistan

Chiny, Rosja, Kazachstan,Kirgistan,Tadykistan,Uzbekistan

Cywilno-wojskowe

Peace Mission 2007 917 sierpnia 2007

Urumqi, regionautonomiczny Xinjiang,Chiny; obwd Czelabisk,okrg wojskowyWogaUral, Rosja

Chiny, Rosja, Kazachstan,Kirgistan,Tadykistan,Uzbekistan

Okoo6500 onierzy

i funkcjonariuszy

Tabela. wiczenia wojskowe w ramach Szanghajskiej Organizacji Wsppracy

rdo: http://www.mil.ru/eng/; http://www.sectsco.org/; http://www.bjreview.com.cn/world/txt/2007-08/02/content_71251_2.htm. Yan Wei:Partnership in security.

Beijing Review 2.08.2007. M. de Haas: The Peace Mission 2007: Exercises: the Shanghai Cooperation Organisation Advances. Defence Academy of the United

Kingdom, Advanced Research and Assessment Group, September 2007, s. 12.

kw Bellona 3/2008 Military Cooperation in Central Asia

Documents

Transcript of kw Bellona 3/2008 Military Cooperation in Central Asia