Główne założenia nowej Podstawy Programowej.

Różnice w Podstawie Programowej wychowania przedszkolnego i klasy I

szkoły podstawowej

Co to jest podstawa programowa ?

W polskim prawie oświatowym PODSTAWA PROGRAMOWA to obowiązkowy na danym etapie edukacyjnym zestaw treści nauczania oraz umiejętności, które muszą być uwzględnione w programie nauczania i umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych.

Podstawę programową dla wszystkich rodzajów szkół ogłasza minister odpowiedzialny za oświatę i wychowanie.

Aktualnie obowiązującą podstawę programową określa

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 23 grudnia 2008 r. W SPRAWIE PODSTAWY

PROGRAMOWEJ WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ORAZ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO W POSZCZEGÓLNYCH

TYPACH SZKÓŁ .

Rozporządzenie to zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17

Rozporządzenie można znaleźć np.: http://www.infor.pl/dziennik-ustaw,rok,2009,nr,4/poz,17,rozporzadzenie-ministra-edukacji-narodowej-w-sprawiepodstawy- programowej.html lub www.men.gov.pl zakładka reforma programowa, zakładka akty prawne.

Dlaczego warto zapoznać się dokładnie z podstawa programową?

Podstawa dostarcza OBIEKTYWNYCH INFORMACJI

pomocnych przy wyjaśnianiu wątpliwości i w szukaniu odpowiedzi na pytania

dotyczące dalszej edukacji Państwa dzieci.

Podstawa programowa określa standardy i wymagania obowiązujące wszystkie

przedszkola i szkoły w kraju.

Co zawiera podstawa programowa?

Nowe przepisy, które obowiązują od 1 września 2009 r. zawierają opis

poszczególnych etapów edukacji, określają cele kształcenia , zadania szkoły

i przedszkola , treści nauczania oraz zalecane warunki i sposoby realizacji.

Każdy etap edukacji posiada własną PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ

Podstawa programowa dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach

podstawowych / tzw. „zerówek”/oraz innych form wychowania

przedszkolnego stanowi ZAŁĄCZNIK nr 1 do Rozporządzenia.

Realizacja celów wychowania przedszkolnego w podstawie programowej określona jest

z uwzględnieniem WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECI, WYCHOWANIA I KSZTAŁCENIA w następujących obszarach:

1. kształtowanie umiejętności społecznych;

2. kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych

i kulturalnych; wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku;

3. wspomaganie rozwoju mowy dzieci;

4. wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują

w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia;

5. wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci;

6. wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych;

7. wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem;

8. wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec;

9. wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne;

10. wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne,

budzenie zainteresowań technicznych;

11. pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych

i w unikaniu zagrożeń;

12. wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt;

13. wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną;

14. KSZTAŁTOWANIA GOTOWOŚCI DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA;

15. wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.

Do każdego z tych obszarów dołączony jest opis szczegółowych umiejętności, które powinno posiadać dziecko kończące edukację przedszkolną.

W świetle obowiązującego prawa oświatowego w okresie przejściowym reformy

ABSOLWENT PRZEDSZKOLA czyli dziecko kończące przedszkole to:

dziecko, które ukończyło grupę 5 latków w przedszkolu

dziecko, które ukończyło „zerówkę” w szkole lub przedszkolu

Nie ma specjalnej Podstawy Programowej dla oddziałów przedszkolnych tzw. „ zerówek” w szkole

Podstawa programowa dla szkół podstawowych zawarta jest

w ZAŁĄCZNIKU NR 2 do rozporządzenia.

Dzieli się ona na dwa etapy edukacyjne: I etap edukacyjny obejmujący klasy I – III

szkoły podstawowej – edukacja wczesnoszkolna realizowana w formie KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO

II etap edukacyjny obejmujący klasy IV – VI.

W opisie wiadomości i umiejętności ucznia w zakresie nauczania zintegrowanego

WYDZIELONO WYMAGANIA DLA KLASY I

Według autorów reformy programowej podstawą takiego wyodrębniania jest chęć

podkreślenia ciągłości procesu edukacji rozpoczętego w przedszkolu

i kontynuowanego w szkole podstawowej.

Obszary, obejmujące treści nauczania w klasie I szkoły podstawowej to:

1. Edukacja polonistyczna – wspomaganie rozwoju umysłowego w zakresie

wypowiadania się. Dbałość o kulturę języka. POCZĄTKOWA NAUKA CZYTANIA

I PISANIA. Kształtowanie umiejętności wypowiadania się w małych

formach teatralnych.

2. JĘZYK NOWOŻYTNY. Wspomaganie dzieci w porozumiewaniu się z osobami,

które mówią innym językiem.

3. Edukacja muzyczna. Wychowanie do odbioru i tworzenia muzyki: śpiewanie

i muzykowanie, słuchanie i rozumienie.

4. Edukacja plastyczna. Poznawanie architektury, malarstwa i rzeźby. Wyrażanie

własnych myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Przygotowanie

do korzystania z medialnych środków przekazu.

5. Edukacja społeczna. Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami

i dorosłymi.

6. Edukacja przyrodnicza. Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody

ożywionej i nieożywionej.

7. Edukacja matematyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz kształtowanie

wiadomości oraz umiejętności matematycznych dzieci.

8. ZAJĘCIA KOMPUTEROWE

9. Zajęcia techniczne. Wychowanie do techniki (poznawanie urządzeń, obsługiwanie

i szanowanie ich) i działalność konstrukcyjna dzieci.

10. Wychowanie fizyczne. Kształtowanie sprawności fizycznej dzieci i edukacja

zdrowotna.

11. Etyka. Przybliżanie dzieciom ważnych wartości etycznych na podstawie baśni, bajek

i opowiadań, a także obserwacji życia codziennego.

Czy są różnice w wymaganiach dla absolwenta przedszkola /w tym „zerówki”/ oraz ucznia kl. I?

Wymagania dla absolwenta przedszkola / tj. grupy 5 latków oraz tzw. „zerówki”/ i ucznia klasy I w tych samych

obszarach edukacyjnych są RÓŻNEPrzykładowo przedstawiamy dwa obszary:

Kształtowanie gotowości do czytania i pisaniaKształtowanie umiejętności społecznych

dzieci

Jakie umiejętności w zakresie czytania i pisania wymagane są od absolwenta przedszkola?

Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania

Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w klasie I powinno:

potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki;

potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach;

dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania;

interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania;

słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami; układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby;

wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej;

Czego dotyczą wymagania w stosunku do ucznia kończącego klasę I ?

Dziecko kończące I klasę: rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje

uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy, zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty, pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci;

dba o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii), posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba,

zdanie, interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów

(np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela,

korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela;

Jakie umiejętności w zakresie wychowania społecznego wymagane są od absolwenta przedszkola?

/dzieci z grupy 5- latków oraz tzw. „zerówka”/Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w klasie I : obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego

oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się

współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych;

w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;

wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych;

umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu można podawać takie informacje.

Czego dotyczą wymagania edukacji społecznejdla ucznia kończącego klasę I ?

Dziecko kończące I klasę : potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi;

wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy;

współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy;

wie, co wynika z przynależności do rodziny, jakie są relacje między najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich;

ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny;

zna zagrożenia ze strony ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić o pomoc; wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie można i dlaczego;

potrafi wymienić status administracyjny swojej miejscowości (wieś, miasto); wie, czym zajmuje się np. policjant, strażak, lekarz, weterynarz; wie, jak można się do nich zwrócić o pomoc;

wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a Polska znajduje się w Europie; zna symbole narodowe (flaga, godło, hymn narodowy), rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej.

REFORMA SYSTEMU OŚWIATY określa, że w okresie przejściowym

tj. do 2012 roku Państwo podejmujecie decyzję o tym,

jaką ścieżkę edukacyjną powinno realizować Państwa dziecko.

Podstawą tej decyzji powinna być ocena gotowości szkolnej dziecka, jako

niezbędnej do osiągnięcia sukcesów szkolnych.

Każdy z Państwa zna swoje dziecko najlepiej, wystarczy zatem:

obiektywna ocena jego umiejętności i wiadomości /min. na podstawie wymagań stawianych absolwentom przedszkola przez Podstawę Programową/

świadomość , jakie wymagania niesie za sobą wybór „zerówki” lub I klasy / min. po analizie Podstawy Programowej/

odrobina intuicji i przede wszystkim wiara w możliwości własnego dziecka

W podejmowaniu decyzji życzymy Państwu

życiowej rodzicielskiej mądrości.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Opracowanie: Renata Reszka

na podstawie: ROZPORZĄDZENIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 23 grudnia 2008 r. W SPRAWIE

PODSTAWY PROGRAMOWEJ WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ORAZ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO W POSZCZEGÓLNYCH TYPACH SZKÓŁ .

MATERIAŁÓW PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ NR 13 W WARSZAWIE