XXII OGÓLNOPOLSKI ZJAZD KATEDR TEORII I FILOZOFII PRAWA

PRAWO – POLITYKA – SFERA PUBLICZNA

Wrocław 2016

LISTA GRUP ROBOCZYCH

1. Zgłoszenie propozycji wystąpienia oraz przesłanie abstraktu dokonuje się za pośrednictwem

systemu Coffee, dostępnego na stronie zjazd2016.teoria.prawo.uni.wroc.pl/rejestracja.html

i łączy się z rejestracją uczestnictwa w Zjeździe.

2. Każdy uczestnik Zjazdu może zgłosić tylko jedno wystąpienie w jednej, wybranej przez

siebie grupie roboczej.

3. Decyzję o włączeniu zgłoszenia w program grupy roboczej podejmuje moderator grupy.

Decyzję o włączeniu grupy w program Zjazdu podejmują organizatorzy Zjazdu.

4. Przeciętna ilość czasu przeznaczonego na jedno wystąpienie w ramach grupy roboczej

zależna będzie od ilości czasu przewidzianego na daną grupę w ramowym programie

Zjazdu; organizatorzy będą dążyć do zapewnienia zbliżonej ilości czasu na jedno

wystąpienie w ramach grup.

5. W odniesieniu do zgłoszenia, które nie zostanie zaakceptowane przez moderatora grupy

roboczej, lub złożonego do grupy, która się nie utworzyła, organizatorzy Zjazdu mogą

podjąć decyzję o włączeniu takiego zgłoszenia do grupy ogólnej.

Zawartość 1. Pragmatyka języka prawnego i prawniczego............................................................................................. 3

2. Nowy Konstytucjonalizm. Prawoznawstwo, polityczność i sfera publiczna .............................................. 4

3. Społeczne uwarunkowania edukacji prawniczej ....................................................................................... 5

4. Argumentacja i interpretacja prawnicza w konstytucyjnym państwie prawa .......................................... 6

5. Filozoficzne podstawy polityki karnej – wina, kara, odpowiedzialność .................................................... 7

6. Prawne i etyczne problemy medycyny ...................................................................................................... 8

7. Materiały legislacyjne i orzecznictwo jako miejsca dialogu prawodawcy i interpretatorów ................... 9

8. Problemy z normatywizmem Hansa Kelsena .......................................................................................... 10

9. Działanie prawników w świecie instytucji: podmiotowość, odpowiedzialność, historyczność............... 11

10. Prawo jako instrument realizacji celów partykularnych ....................................................................... 13

11. Wzajemne relacje prawa karnego i moralności .................................................................................... 15

12. Zasada neutralności światopoglądowej państwa .................................................................................. 16

13. Wykładnia prawa jako narzędzie uzyskania sprawiedliwego rozstrzygnięcia w procesie sądowego

stosowania prawa? ...................................................................................................................................... 17

14. Potencjał precedensu w polskim porządku prawnym ........................................................................... 18

15. Administracja publiczna a tworzenie i stosowanie prawa .................................................................... 19

16. Między jurydyzacją polityki a polityzacją prawa. Liberalny konstytucjonalizm i jego krytycy .............. 20

17. Współczesne problemy badawcze teorii tworzenia prawa i techniki legislacyjnej .............................. 21

18. Moc argumentacyjna orzeczeń sądowych w procesie legislacyjnym .................................................... 22

19. Geografia prawna - przestrzenny wymiar prawa .................................................................................. 23

20. Operatywność praw podmiotowych we współczesnej polityce prawa ................................................ 25

21. Dialog (polskiego) prawa z płcią kulturową .......................................................................................... 26

22. Czy kryzys liberalnej wizji państwa prawnego i praw podstawowych?................................................. 27

23. Estetyka prawa ...................................................................................................................................... 29

24. Prawo w sidłach przedmiotów i technologii, czy przedmioty i technologie na usługach prawa?

Materialność i technologia a prawo ............................................................................................................ 30

19. Geografia prawna - przestrzenny wymiar prawa

Moderatorzy:

Marcin Wróbel marcin.m.wrobel@uj.edu.pl

Piotr Eckhardt piotreckhardt@gmail.com

Coraz większą popularność w światowej nauce zyskuje geografia prawna (legal geography). Jest to dziedzina

nauki zajmująca się analizą relacji prawa i przestrzeni. Prekursorami badań w tym zakresie byli m.in. David

Delaney (2014: The Expanding Spaces of Law. A Timely Legal Geographyy) oraz Nicholas Blomley (1994:

Law, Space, and the Geographies of Power).

Jedną z kluczowych koncepcji związanych z geografią prawną jest sprawiedliwość przestrzenna (spatial

justice). Badania w tym nurcie zapoczątkowali o rozwijają m. in. przez David Harvey (1973: Social Justice

and the City) i Edward Soja (2010: Seeking Spatial Justice), a ostatnio Andreas Philippopoulos-Mihalopoulos

(2014: Spatial Justice: Body, Lawscape, Atmosphere).

Sprawiedliwość przestrzenna to odniesienie koncepcji sprawiedliwości społecznej do przestrzeni. Badacze

wskazują, że organizacja przestrzeni nie tylko odzwierciedla, ale niekiedy i kreuje zdarzenia społeczne. Ma

kluczowy wpływ na tworzenie i erozję relacji między jednostkami i grupami. Analiza relacji zbiorowości

ludzkich z przestrzenią jest konieczna do zbadania niesprawiedliwości społecznych i niekorzystnych zjawisk

pojawiających się w życiu zbiorowym ludzi oraz sformułowania odpowiednich polityk, mających im

przeciwdziałać.

Można wyróżnić dwa główne podejścia do sprawiedliwości społecznej. Pierwsze zwraca uwagę na potrzebę

zapewnienia sprawiedliwej społecznie dystrybucji pożądanych dóbr (np. czyste środowisko, miejsca pracy,

opieka zdrowotna) na danym terytorium. Druga zwraca uwagę na konieczność zabezpieczenia

sprawiedliwości proceduralnej podczas podejmowania decyzji dotyczących zagospodarowania przestrzeni.

We współczesnym państwie prawa zarówno redystrybucja dóbr wszelkiego rodzaju, jak i zagospodarowanie

przestrzenne podlegają wszechstronnym regulacjom. Oba podejścia poruszają zatem kwestie

nierozerwalnie związane z normami prawnymi różnego typu.

Przestrzeń zarówno może być przedmiotem regulacji, albo istotnym, choć często pomijanym czynnikiem

działania prawa. Zagadnienie to nie jest dostatecznie rozpoznane w polskiej nauce. Celem grupy roboczej

jest zmiana tego stanu rzeczy.

Ponadto, wśród licznych problemów, które mieszczą się w ramach proponowanej tematyki grupy roboczej,

istotnym wydaje się zagadnienie dotyczące roli prawa w kształtowaniu przestrzeni i odwrotnie - wpływania

na porządek społeczny poprzez oddziaływanie na przestrzeń.

Uważamy, że warto się zastanowić nie tylko nad relacją pomiędzy prawem a szczególnym rodzajem

sprawiedliwości społecznej, jaką jest sprawiedliwość

przestrzenna, ale także nad rolą prawa w kształtowaniu porządku społecznego przy użyciu przestrzeni.

Celem prac grupy roboczej będzie zainicjowanie w polskiej nauce dyskusji nad geografią prawną -

badaniami nad przestrzennym wymiarem prawa. W związku z tym chcemy się skupić w szczególności na

koncepcji sprawiedliwości przestrzennej i jej znaczeniu dla filozofii oraz socjologii prawa. Postaramy się

także zbadać znaczenie pojęcia sprawiedliwość przestrzenna dla różnych perspektyw, w szczególności

innych, niż postmodernistyczne, neomarksistowskie, krytyczne i inne lewicowe z których pojęcie to się

wywodzi. Mimo istotnej roli sprawiedliwości przestrzennej, w dyskusji nad geografią prawną nie

zamierzamy się jednak ograniczać do tego jednego tematu.

Poniższa lista proponowanych zagadnień ma charakter przykładowy i nie jest wyczerpująca:

* sprawiedliwość proceduralna a sprawiedliwość przestrzenna

* sprawiedliwość przestrzenna w czasie transformacji ustrojowej

* prawo zwyczajowe i inne systemy normatywne a przestrzenny wymiar prawa

* przestrzenny wymiar prawa w różnych kulturach prawnych

* prawo i ideologia a sprawiedliwość przestrzenna

* sprawiedliwość przestrzenna a prawna ochrona środowiska

* perspektywa współczesnej filozofii liberalnej na sprawiedliwość przestrzenną

* Sprawiedliwość przestrzenna w prawodawstwie

* Argumentacja ze sprawiedliwości przestrzennej w pracach legislacyjnych i orzecznictwie

* Architektura prawna (legal architecture)

* sprawiedliwość przestrzenna a zaangażowanie polityczne

Zgłoszenia do udziału w obradach grupy roboczej będą miały formę abstraktów o długości 400-600 słów.

Naukowiec przyjęty do grupy roboczej będzie zobowiązany do przesłania szkicu artykułu (tzw. working

paper) miesiąc przed terminem obrad. Wszystkie working papers zostaną udostępnione pozostałym

członkom grupy roboczej celem wstępnego przygotowania się do dyskusji.

Obrady grupy roboczej będą składać się z dwóch części. Najpierw uczestnicy przedstawią swoje wnioski z

rozważań teoretycznych lub analiz case study w formie piętnastominutowych wystąpień.

Następnie, w oparciu o wygłoszone referaty i working papers, odbędzie się moderowana dyskusja (trwająca

około 90 minut) zmierzająca do próby odpowiedzi na pytanie jakie znaczenie dla socjologii i filozofii prawa

ma geografia prawna, a w tym w szczególności sprawiedliwość przestrzenna.

Moderatorzy grupy roboczej podejmą starania o wydanie monografii naukowej opartej o ostateczne wersje

artykułów uczestników grupy roboczej.