Funkcjonowanie kobiet Funkcjonowanie kobiet po mastektomiipo mastektomii

- analiza.- analiza.

Justyna Szczygielska

Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu

Oddział Radioterapii III

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Wydział Nauk o Zdrowiu

Katedra Pielęgniarstwa

BÓLDyskomfort

Blizna

Brak atrybutu kobiecości

Obawa o własne życie

Dlaczego JA?

JAK FUNKCJONOWAĆ?

Mastektomia- amputacja piersi

Materiał i metody

Gdzie: Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu, oddział oraz poradnia oddziału Radioterapii III

Jak długo: od października 2006 do marca 2007

Ile: 130 chorych z dwóch grup: grupa badana 65 pacjentek- całkowita amputacja piersi, grupa kontrolna 65 pacjentek – operacja oszczędzająca

Narzędzie: Kwestionariusz EORTC QLQ – BR 23 - 23 pytania z czterema możliwościami odpowiedzi + Ankieta własna

• Ocena zaburzeń funkcjonowania kobiet po całkowitej amputacji piersi w porównaniu z kobietami po zabiegu oszczędzającym

• Zdefiniowania czynników przyczyniających się do pogorszenia funkcjonowania

• Szukano zależności między czynnikami sfery psychicznej i fizycznej pacjentki a pewnymi danymi socjo-demogarficznymi

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Liczba badanych

Grupa pocałkowitejamputacji

Grupa pozabiegu

oszczędzającym

Wiek w badanych grupach

31-40

41-50

51-60

61-70

Najliczniejsze pacjentki w wieku 51-60

lat

0

10

20

30

40

50

60

Liczba badanych

Grupa pocałkowitekamputacji

Grupa poczęściowejamputacji

Miejsca zamieszkania w badanych grupach

Miasto do 30 tyś Miasto powyżej 30 tyś Wieś

Najliczniejsza grupa to kobiety z miast do 30 tyś i

wsi.

0

10

20

30

40

50

Grupa pocałkowitejamputacji

Grupa pozabiegu

oszczędzającym

Stan cywilny badanej grupy

Mężatka/Stały związek Wdowa Panna Rozwódka

O.k 80 % badanych w obu grupach to kobiety zamężne lub żyjące w stałym związku

05

101520253035404550

Liczba badanych

Grupa pocałkowitejamputacji

Grupa poczęściowejamutacji

Rozkład ilościowy posiadanych dzieci

1 dziecko

2 i więcej dzieci

bezdzietna

100% kobiet z grupy po całkowitej amputacji i po częściowej amputacji piersi było wyznania

rzymskokatolickiego.

0

5

10

15

20

25

30

35

Liczba badanych

Grupa pocałkowitejamputacji

Grupa pozabiegu

oszczędzającym

Poziom wykształcenia w badanych grupach

Podstawowe

Zawodowe

Średnie

Wyższe

80% badanych ma

wykształcenie zawodowe i

średnie

Podsumowując analizowaną grupę można stwierdzić, że większość stanowiły kobiety między 51-60 rokiem życia,

zamieszkałe w miastach powiatowych oraz miasteczkach, o wykształceniu średnim, będące mężatkami, z dwójką dzieci lub więcej, deklarujące wyznanie rzymskokatolickie. Bez

wątpienia jest to obraz typowej polskiej kobiety, czyli osoby, której dotyczy problem nowotworu piersi.

 

AnalizaSfera fizyczna

Bóle ramienia Trudności w podnoszeniu

kończyny do góry Obecność obrzęku

limfatycznego Tkliwość blizny Ból w okolicy operowanej Dolegliwości po leczeniu:

suchość w jamie ustnej, zaburzenia smaku, wypadanie włosów

Sfera psychiczna Poczucie własnej

atrakcyjności Samopoczucie Zdolność oglądania siebie

nagiej Aktywność seksualna Obawa o własne zdrowie

0

10

20

30

40

50

60

70

Kobiety pocałkowitejamputacji

Kobiety pozabiegu

oszczędzającym

Sfera fizyczna

Bóle ramieniaTrudności w podnoszeniu kończyny do góryObecnośc obrzęku limfatycznego

Obecność obrzęku limfatycznego

zarówno w grupie kobiet po całkowitej amputacji jak i po

zabiegu oszczędzającym jest

wysoka

0

10

20

30

40

50

60

70

Kobiety pocałkowitejamputacji

Kobiety pozabiegu

oszczędzającym

Sfera fizyczna

Tkliwość blizny Ból w okolicy operowanejWypadanie włosów

•Dolegliwość dodatkowe związane z leczeniem

zarówno w obu grupach

utrzymują się na stałym poziomie

•Ból w okolicy operowanej został

opanowany

05

101520253035404550

Kobiety pocałkowitejamputacji

Kobiety pozabiegu

oszczędzającym

Sfera psychiczna

Poczucie własnej atrakcyjnościZdolność oglądanie siebie nagoAktywnośc seksualna

Aktywność seksualna w grupie

po całkowitej amputacji piersi jest

3,5 razy mniejsza niż w grupie po

zabiegu oszczędzającym.

Zdolność oglądania siebie nagiej 4,5 razy mniejsza

0

10

20

30

40

50

60

70

Kobiety pocałkowitejamputacji

Kobiety pozabiegu

oszczędzającym

Sfera psychiczna

Samopoczucie Obawa o właśne zdrowie

•Swoje samopoczucie jako złe oceniane jest

podobnie w obu grupach

•Niezależnie od grupy badanej istnieje wręcz

identyczny poziom obawy o własne zdrowie

Czy istnieje zależność pomiędzy obawą o własne zdrowie w badanych grupach a ilością posiadanego potomstwa?

Ilość posiadanego potomstwa

Kobiety po całkowitej amputacji

Kobiety po zabiegu

oszczędzającym

1 dziecko p = 0,026 p = 0,046

2 i więcej p = 0,006 p = 0,035

bezdzietne p = 0,049 p = 0,056

Wykazano zależność istotną statystycznie między obawą o własne zdrowie z ilością posiadanego potomstwa. Analiza

wskazuje, że kobiety po całkowitej amputacji piersi z dwójką lub więcej dzieci wykazują znacznie większą obawę niż te po

zabiegu oszczędzającym.

Czy istnieje zależność pomiędzy zaburzonym poczuciem własnej atrakcyjności a wiekiem kobiet w badanych grupach?

Wiek kobiet Kobiety po całkowitej amputacji

Kobiety po zabiegu oszczędzającym

31-40 p = 0,013 p = 0,015

41-50 p = 0,025 p = 0,047

51-60 p = 0,036 p = 0,045

61-70 p = 0,058 p = 0,078

Istnieje zależność między wiekiem a poczuciem własnej atrakcyjności po zabiegu. Poziom istotności p jest

charakterystyczny dla pewnych grup wiekowych i jest rosnący z wiekiem tzn: im więcej lat ma pacjenta u której dokonano zabiegu

tym mniej zaburzone poczucie własnej atrakcyjności

Czy istnieje zależność między wiekiem pacjentki po amputacji a obawą o własne zdrowie?

Czy istniej zależność między miejscem zamieszkania a sferą fizyczną np.: trudnościami w podnoszeniu

kończyny?

Czy istnieje zależność między stanem cywilnym kobiety a poczuciem własnej atrakcyjności?

Wyniki:

1. Zaburzenia w funkcjonowaniu w sferze fizycznej są znacznie częstsze u kobiet po całkowitej amputacji

2. Częściej występują bóle kończyny po stronie operowanej i trudności w podnoszeniu tej kończyny. Obecność obrzęku limfatycznego po stronie operowanej jest porównywalna.

3. Tktliwość blizny po zabiegu jest znacznie częstsza u kobiet po całkowitym zabieg usunięcia gruczołu piersiowego, dobrze natomiast jest opanowany ból w obu tych grupach.

4. Sfera psychiczna jest znacznie bardziej stabilna u kobiet po częściowej amputacji: znacznie lepiej oceniają swoją atrakcyjność, są znacznie bardziej aktywne seksualnie

5. Samopoczucie i obawa o własne zdrowie utrzymuje się na takim samym poziomie w obu grupach

Dziękuje