Uwarunkowania polityczne transformacji gospodarczej w Rosji w latach 1985 -2002. Porównanie z sytuacją w Polsce.
Michał Zuber
Plan prezentacji
1. Główne hipotezy opisujące transformację
2. Historia transformacji w Rosji
3. Model zależności
4. Porównanie transformacji rosyjskiej z polską na podstawie punktu 1.
Czynniki wpływające na sposób przeprowadzania transformacji
1) Kryzys wewnętrzny zmusza do reform
2) Czynniki zewnętrzne kształtują zakres reform
3) Sukces reform zależy od organizacji zwycięzców
4) Kolejność reform ma znaczenie
5) Im reformy szybciej wprowadzone tym bardziej efektywne
6) Demokracja wspiera reformy rynkowe
Lata 1985-1991koniec komunistycznego cudu gospodarczego.
„głasnost” i „pierestrojka”
plan 500 dni
upadek komunizmu
Lata 1991-1994czas rewolucyjnych reform
reformy Gajdara
-uwolnienie cen
-swoboda handlu zagranicznego i wymienialność rubla
-prywatyzacja
Niepotrzebne kompromisy
Prywatyzacja
I etap Prywatyzacja czekowa
Rosyjski „czarny wtorek” (11.10.94)
II etap „kredyty za akcje” (akcje zastawne)
Lata 1995-1998krucha stabilizacja i kryzys
rządy „młodych reformatorów”
kryzys roku 1998
Lata 1999-2002stabilny wzrost gospodarczy
wzrost cen ropy i gazu
odpowiedzialna polityka fiskalna i monetarna
słaby rubel wzmacnia eksport
Model zależności pomiędzy wyborem a reformami
s = s (R_polityczne, R_prawne, …)
y = y (s, …)
s- stopa oszczędności ; R-oszacowane ryzyko inwestora
y- PKB per capita
Model zależności pomiędzy wyborami a reformami - wnioski
1) Wysokie i pewne poparcie dla reformatorów jako gwarancja udanej transformacji
2) Pierwsze wybory jako determinanta dalszego rozwoju
3) Instytucje praw człowieka są najważniejsze
4) Zmiana dochodu i konsumpcji ma wpływ na wybór polityczny
Podsumowanie i porównanie
1) Kryzys wewnętrzny zmusza do reform
2) Czynniki zewnętrzne kształtują zakres reform
3) Sukces reform zależy od organizacji zwycięzców
4) Kolejność ma znaczenie
5) Im reformy szybciej wprowadzone tym bardziej efektywne
6) Demokracja wspiera reformy rynkowe
Bibilografia Dąbrowski M., red. (2004), Russia: Political and
Institutional Determinants of Economic Reforms, Raport CASE nr 56
Balcerowicz E., red. (2000) ,Perspektywy gospodarki rosyjskiej po kryzysie i wyborach, Zeszyt BRE Bank-CASE
Oniszczuk W., (2000) Czynniki zewnętrzne transformacji gospodarki Rosji. Handel zagraniczny, kapitał zagraniczny, transfer technologii
Dziękuję za uwagę