ZETAW PYTAŃ NA EGZAMINY

SEMESTRALNE

Z JĘZYKA POLSKIEGO

DLA SŁUCHACZY CKU NR 1

Zakres materiału z języka polskiego

Typ

szkoły

Semestr Zakres materiału (epoki)

LO

I Starożytność, Średniowiecze

II Renesans, Barok, Oświecenie

III Romantyzm

IV Pozytywizm

V Młoda Polska, XX-lecie

międzywojenne

VI Literatura wojny i okupacji,

Współczesność

SEMESTR I

Starożytność, Średniowiecze

1. Wskaż postacie mitologiczne, które są symbolami wartości uniwersalnych.

2. Wskaż wzory zachowań i postaw ludzi utrwalone w mitach. 3. Ukaż wyobrażenia starożytnych Greków o świecie, bogach i

ludziach odzwierciedlone w wybranych mitach. 4. Odwołując się do wybranych mitów przedstaw obraz ludzkich

marzeń, pragnień, leków, tęsknot, oczekiwań. 5. Mitologia, jako źródło inspiracji twórców różnych epok – podaj

kilka nawiązań (literatura, muzyka, malarstwo…) 6. Wyjaśnij, na czym polega istota konfliktu tragicznego w

dramacie Sofoklesa. 7. Główni bohaterowie „Iliady” – przedstaw charaktery i postawy

życiowe. 8. Wyjaśnij, na czym polega istota konfliktu tragicznego w

dramacie Sofoklesa. 9. Tragedia Edypa to jego niewiedza, klęska – to poznanie.

Rozwiń myśl wykazując, że Edyp jest postacią tragiczną. 10. Kreacja bohatera tragicznego. Omów zagadnienie, odwołując

się do dramatu Sofoklesa. 11. Zastanów się, jaką wartość dla współczesnego człowieka

mają myśli, problemy występujące w „Królu Edypie” Sofoklesa. 12. „Biblia – uniwersalną księgą mądrości” - rozwiń myśl. 13. Przedstaw różne oblicza miłości zawarte w Biblii. 14. Na czym polega uniwersalny charakter wybranych opowieści

i przypowieści biblijnych? 15. Wymień i scharakteryzuj gatunki literackie charakterystyczne

dla Biblii. 16. Jakie idee i jakie nurty filozoficzne ukształtowały epokę

średniowiecza? 17. Jakie były dążenia i pragnienia ludzi średniowiecza?

Odpowiedz, odwołując się do wybranych utworów. 18. Przedstaw motyw cierpienia w literaturze średniowiecznej. 19. Przedstaw motyw maryjny w literaturze (i sztuce)

średniowiecza. 20. Oceń średniowieczne wzorce osobowe z pozycji człowieka

współczesnego. 21. Stosunek człowieka średniowiecza do śmierci. Omów na

wybranych przykładach.

22. Uzasadnij, że Bogurodzica jest najstarszym polskim zabytkiem narodowym i językowym.

SEMESTR II

Renesans, Barok, Oświecenie

1. W wybranych pieśniach Jana Kochanowskiego wskaż elementy epikurejskie i stoickie.

2. Światopogląd renesansu i jego odbicie w poznanych utworach. 3. Przedstaw obraz człowieka, świata i Boga w literaturze renesansu. 4. Przedstaw nową wizję świata i człowieka wykreowaną w twórczości

Kochanowskiego. 5. Ukaż przeżycia i przemyślenia filozofa w „Trenach” J.

Kochanowskiego. 6. Z pozycji człowieka współczesnego dokonaj oceny ideałów

człowieka renesansu. 7. Cierpienie, jako sytuacja graniczna. Twoje uwagi po lekturze

„Trenów” J. Kochanowskiego. 8. Przedstaw motyw państwa i odpowiedzialności za jego losy

twórczości J. Kochanowskiego i P. Skargi. 9. Dokonaj porównania ideałów średniowiecznych i renesansowych.

Odwołaj się do wybranych utworów literackich. 10. Uroda życia ziemianina polskiego w utworach Reja i

Kochanowskiego. Rozwiń myśl w oparciu o utwory. 11. Wymień i scharakteryzuj gatunki literackie uprawiane w

renesansie. 12. Wymień charakterystyczne cechy baroku jako formacji

kulturowej. 13. Zastanów się, dlaczego określa się barok epoką kontrastów. 14. Przedstaw różnorodność nurtów w poezji barokowej; omów

jeden z nich. 15. Przedstaw J. A. Morsztyna jako polskiego marinistę. 16. Przedstaw motyw śmierci i przemijania w wybranych

utworach barokowych. 17. Na przykładzie poezji D. Naborowskiego omów nurt

refleksyjny w literaturze baroku. 18. Na przykładzie poezji J.A. Morsztyna wymień cechy poezji

barokowej.

19. Na czym polega uniwersalizm problemów egzystencjalnych w dramacie Szekspira „Makbet”?

20. Na czym polega tragizm Makbeta? Zbierz argumenty, odwołaj się do tekstu dramatu.

21. Scharakteryzuj Makbeta, bohatera dramatu Szekspira. 22. Przedstaw dwa oblicza sarmatyzmu w literaturze barokowej. 23. Przedstaw krytyczny obraz Sarmaty w literaturze baroku. 24. Rozterki i wątpliwości człowieka baroku. Rozwiń myśl,

odwołując się do poezji Sępa Szarzyńskiego. 25. Dokonaj analizy sonetu J.A. Morsztyna „Do trupa”. 26. Wyjaśnij znaczenia pojęć: konceptyzm, antyteza, oksymoron,

hiperbolizacja, paradoks, anafora. 27. Ukaż różnorodność realizacji motywu miłości w literaturze

renesansu i baroku. 28. Przedstaw barokową realizacje motywu „vanitas”. 29. Scharakteryzuj oświecenie jako formację kulturową. 30. „I śmiech niekiedy może być nauką…” – jak tę myśl

wykorzystał Krasicki w swoich utworach? 31. Przedstaw I. Krasickiego jako obserwatora i krytyka

społeczeństwa polskiego XVIII wieku. 32. Omów egzystencjalną zadumę nad człowiekiem i światem w

„Bajkach” I. Krasickiego. 33. Krytyka wad ludzkich w bajkach I. Krasickiego. 34. Walka o odnowę moralną społeczeństwa. Omów na

wybranych przykładach z oświecenia. 35. Na czym polegał dydaktyzm utworów doby oświecenia?

Odwołaj się do wybranych utworów. 36. Przedstaw gatunki literackie charakterystyczne dla

oświecenia, wskaż ich charakterystyczne cechy. 37. Podaj przykłady utworów i uzasadnij ich dydaktyczny

charakter. 38. Komedie Moliera nie tylko śmieszą… Rozwiń myśl, odwołując

się do „Świętoszka”. 39. Czy znajdujesz w komediach Moliera ponadczasowe

problemy? Uzasadniając odwołaj się do treści utworu.

SEMESTR III

ROMANTYZM

1. Przedstaw romantyzm jako formację kulturową. Wskaż

charakterystyczne cechy tej epoki. 2. Uzasadnij bunt Fausta przeciwko racjonalizmowi oświecenia. 3. „(…) nic na świecie nie czyni człowieka potrzebnym, jeno miłość” –

słowa te uczyń mottem refleksji dotyczących historii Wertera. 4. Zastanów się, dlaczego Werter popełnił samobójstwo. Odwołuj się

do tekstu. 5. Czym dla bohatera powieści Goethego jest miłość? 6. Uzasadnij, że „Oda do młodości” A. Mickiewicza jest manifestem

młodego pokolenia. 7. Uzasadnij, że ballada „Romantyczność” A. Mickiewicza jest

manifestem polskiego romantyzmu. 8. Jaką rolę pełnią prawdy „żywe” zawarte w wybranych balladach A.

Mickiewicza? 9. Wyjaśnij na wybranym przykładzie, że ballada jest synkretycznym

gatunkiem literackim. 10. Uzasadnij, że dramat Krasińskiego jest utworem o rewolucji,

jako rozpadzie ładu społecznego. 11. Wyjaśnij, odwołując się do treści dramatu Krasińskiego,

znacznie sceny finałowej. 12. Scharakteryzuj Hrabiego Henryka i Pankracego –

przywódców przeciwnych obozów. 13. Przedstaw motyw pielgrzyma w wybranych sonetach A.

Mickiewicza. 14. Odwołując się do realistycznych scen z III cz. „Dziadów” A.

Mickiewicza, przedstaw martyrologię młodzieży polskiej. 15. Odwołując się do sceny zatytułowanej „Widzenie księdza

Piotra” (III cz. „Dziadów”), wyjaśnij pojęcie mesjanizmu. 16. Odwołując się do wybranych scen z III cz. „Dziadów” A.

Mickiewicza, przedstaw obraz społeczeństwa polskiego. 17. Uzasadnij, że III cz. „Dziadów” A. Mickiewicza jest dramatem

o cierpieniu, tyranii i nadziei… 18. Na wybranym przykładzie wskaż cechy charakterystyczne

dramatu romantycznego. 19. Uzasadnij stwierdzenie: Jacek Soplica jest nowym typem

bohatera romantycznego. 20. Omów przemianę bohatera romantycznego na przykładzie

Jacka Soplicy- Księdza Robaka.

21. Uzasadnij, że „Pan Tadeusz” A. Mickiewicza jest epopeją narodową i romantyczną.

22. Przedstaw Kordiana, bohatera dramatu J. Słowackiego, jako człowieka poszukującego swojego miejsca na ziemi.

23. Przedstaw motyw pielgrzyma, emigranta, tułacza w wybranych lirykach romantycznych.

24. Uzasadnij sens hołdu złożonego wybitnym indywidualnościom w liryce C. K. Norwida.

25. „Więcej widzą i głębiej czują”. Przedstaw i oceń postawy polskich bohaterów romantycznych.

26. Przedstaw różne wizje wolności ojczyzny zawarte w poznanych utworach romantycznych.

27. Uzasadnij, że przemiana wewnętrzna jest szczególną cechą bohatera romantycznego.

28. Przedstaw motywy i oceń postępowanie bohaterów romantycznych.

29. Przedstaw koncepcje romantycznego patriotyzmu. 30. Wyjaśnij pojęcie i podaj przykłady synkretyzmu w literaturze

romantycznej. 31. Jakie gatunki literackie są charakterystyczne dla literatury

romantycznej? Podaj przykłady. 32. Przekaż swoje refleksje na temat adaptacji filmowych

wielkich dzieł romantycznych.

SEMESTR IV

POZYTYWIZM

1. Ukaż wpływ filozofii zachodnioeuropejskiej i myśli krytycznej na ukształtowanie się ideologii pozytywizmu w Polsce (jej założenia, hasła).

2. Przedstaw obraz Warszawy w „Lalce” B. Prusa. 3. Ukaż trzy pokolenia – trzy dramaty ludzkie w „Lalce” B. Prusa. 4. Zastanów się nad postacią Wokulskiego i uzasadnij, że powieść

Prusa stanowi studium samotności człowieka w społeczeństwie. 5. Przedstaw i scharakteryzuj bohatera nowel i opowiadań

pozytywistycznych. 6. Ukaż różnorodność tematyczną noweli pozytywistycznej.

7. Przedstaw dwa nurty polskiego pozytywizmu (realizm i naturalizm). 8. W wybranych utworach ukaż dramat narodu po klęsce powstania. 9. Uzasadnij, że „Potop” H. Sienkiewicza jest powieścią historyczną

z elementami westernu, baśni i eposu. 10. Przedstaw Andrzeja Kmicica jako bohatera podlegającego

metamorfozie. 11. „Kwestia żydowska” w literaturze pozytywizmu. Omów na

kilku reprezentatywnych przykładach. 12. Rozważ problem winy i kary w powieści Dostojewskiego. 13. Czy człowiek ma prawo tworzyć nowe normy moralne?

Rozwiń myśl, odwołując się do powieści Dostojewskiego. 14. Wyjaśnij pojęcie stylizacji i podaj przykłady w literaturze.

SEMESTR V

MŁODA POLSKA, XX-lecie międzywojenne

1. Przedstaw Młodą Polską jako formację kulturową, uwzględniając

filozofię, prądy i kierunki artystyczne. 2. Symbolizm w literaturze młodopolskiej. Omów, odwołując się do

utworów poetyckich i prozy. 3. Impresjonizm w literaturze i sztuce modernizmu. Omów na

przykładach. 4. Na czym polega nowatorstwo dramaturgiczne „Wesela”

S. Wyspiańskiego? 5. Wyjaśnij rolę symboliki w dramacie Wyspiańskiego. 6. Przedstaw cechy stylizacji gwarowej na przykładzie „Chłopów” W.

Reymonta. 7. „Chłopi” Reymonta –powieścią - epopeją. Uzasadnij. 8. Jaką funkcję pełnią trzy typy narratora w powieści Reymonta? 9. Odwołując się do treści opowiadania Conrada „Jądro ciemności”,

podejmij próbę odczytania metaforycznego tytułu. Skomentuj słowa: „Kurtz zajął wysokie miejsce wśród szatanów tego kraju”.

10. Przedstaw obraz XIX – wiecznego kolonializmu na podstawie „ Jądra ciemności” J. Conrada..

11. Wyjaśnij pojęcia: modernizm, dekadentyzm, neoromantyzm. 12. Przedstaw katastroficzny obraz końca wieku XIX w hymnie

pt. „ Dies irae” Jana Kasprowicza.

13. Symbolika w „Weselu” S. Wyspiańskiego i jej znaczenia dla wymowy ideowej dramatu.

14. „Wesele” S. Wyspiańskiego – dramatem o polskich marzeniach i polskiej niemocy. Uzasadnij tę myśl.

15. Scharakteryzuj Judyma, bohatera powieści Żeromskiego. 16. Wskaż symbole w „Ludziach bezdomnych” Żeromskiego

i określ ich rolę.

XX-lecie międzywojenne

1. Przedstaw dwudziestolecie międzywojenne jako formację kulturową.

2. Poeci dwudziestolecia międzywojennego w poszukiwaniu nowych motywów tematycznych i oryginalnego wyrazu artystycznego.

3. Rozwiń myśl: Cezary Baryka – bohaterem poszukującym swojego miejsca w życiu.

4. Ukaż wpływ historii na postawę życiową C. Baryki, bohatera powieści S. Żeromskiego.

5. Przedstaw wybory życiowe głównych bohaterów „ Przedwiośnia” Żeromskiego i „Granicy” Nałkowskiej.

6. Zinterpretuj tytuły powieści S. Żeromskiego „Przedwiośnie” i Z. Nałkowskiej „Granica”.

7. Omów symboliczną wymową ostatniej sceny „Przedwiośnia”. 8. Uzasadnij, że „Ferdydurke” Gombrowicza jest powieścią

awangardową. 9. Józio K., bohater powieści W. Gombrowicza, poszukuje

tożsamości. Rozwiń myśl, odwołując się do treści utworu. 10. Jaką rolę w wizji świata pełnia parodia i groteska?

Odpowiadając, odwołaj się do powieści Gombrowicza.

SEMESTR VI Literatura wojny i okupacji Współczesność

1. W oparciu o wybrane utwory K.K. Baczyńskiego ukaż przyczyny

tragizmu pokolenia Kolumbów. 2. Przedstaw obraz okupacyjnej rzeczywistości w oparciu o

opowiadanie „ Pożegnanie z Marią” Tadeusza Borowskiego.

3. Na podstawie wybranych utworów II połowy XX wieku ukaż mechanizmy zniewalania człowieka.

4. Przedstaw zachowanie człowieka w sytuacjach krańcowych, odwołując się do wybranych tekstów.

5. Scharakteryzuj bohatera-narratora opowiadań obozowych T. Borowskiego.

6. Odwołując się do opowiadań T. Borowskiego wyjaśnij pojęcie: „człowiek zlagrowany”.

7. Przedstaw związek motta i tytułu książki G. Herlinga Grudzińskiego „Inny świat” z jej treścią.

8. Przedstaw obrazy lub przykłady walki o ocalenie moralne w „Innym świecie” G. Herlinga Grudzińskiego.

9. Ukaż odmienność postawy narratora w opowiadaniach T. Borowskiego i „Innym świecie” G. Herlinga Grudzińskiego.

10. Uzasadnij myśl, iż obozy hitlerowskie były miejscem deprawacji człowieka.

11. Przedstaw obraz Holocaustu w literaturze współczesnej. Odwołaj się do znanych utworów.

12. Przedstaw motyw zagłady Żydów w relacji Marka Edelmana. 13. Scharakteryzuj cechy językowe narracji behawioralnej na

podstawie opowiadań Borowskiego. 14. Przedstaw bohatera lirycznego wierszy T. Różewicza,

człowieka obciążonego wojną. 15. Przedstaw przesłanie moralne poezji Cz. Miłosza. 16. Zaduma nad życiem w poezji Wisławy Szymborskiej.

Zinterpretuj wybrane liryki. 17. Scharakteryzuj język poezji Mirona Białoszewskiego. 18. Uzasadnij rolę świata antycznego w reinterpretacjach

poetyckich Zbigniewa Herberta. 19. Uzasadnij, że „Pan Cogito” Z. Herberta jest dekalogiem

współczesnych. 20. Uzasadnij, że „Tango” S. Mrożka jest dramatem o

różnorodnych przesłaniach. 21. Wskaż elementy groteski w dramacie S. Mrożka. 22. Uzasadnij, że poezja polska II połowy XX wieku jest zapisem

przeżyć i niepokojów współczesnego człowieka. 23. Przedstaw przesłanie moralne „Dżumy” A. Camus. 24. Wyjaśnij różne znaczenia tytułu powieści A. Camus „Dżuma”. 25. Scharakteryzuj postawy bohaterów wobec zła na podstawie

„Dżumy” A. Camus.