Wyklad inaugurac2011

65
Inauguracja roku akademickiego 2011/2012 Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

description

Wykład inauguracyjny z okazji rozpoczecia roku akademickiego 2011/12

Transcript of Wyklad inaugurac2011

Page 1: Wyklad inaugurac2011

Inauguracja roku akademickiego 2011/2012

Instytut Informacji Naukowej i BibliotekoznawstwaUniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Page 2: Wyklad inaugurac2011

Bibliotekarze

Dr Stanisław Skórka

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

rządzą światem

Page 3: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Page 4: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Page 5: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Bibliotekarz

• pracownik biblioteki• osoba zawodowo zajmująca się

informacją, • przeszkolona z zakresu nauki o

informacji i bibliotekoznawstwa, • organizująca i zarządzająca usługami

informacyjnymi w celu realizacji potrzeb informacyjnych

Page 6: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Trochę historii…

Bibliotekarze byli potrzebni od kiedy zaczęto gromadzić i organizować informację…

Page 7: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Bibliotekarz dawniej

• zajmował się książkami (gromadził, opracowywał, przechowywał, udostępniał)

• aktualizował katalogi• skupiony był raczej na dokumentach, niż

na czytelnikach (użytkownikach)• niedoceniany, uważany za dziwaka

Page 8: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Cechy bibliotekarza

• znajomość faktów z wielu dziedzin wiedzy

• „chodząca encyklopedia”• żywy system informacyjno-

wyszukiwawczy• obarczony ciężarem

odpowiedzialności za rozwój nauki i cywilizacji

Page 9: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pięć praw bibliotekarstwa S.R. Ranganathan (1931)

1. Książki są po to, by z nich korzystać.2. Daj każdemu czytelnikowi odpowiednią

dla niego książkę.3. Każda książka ma swojego czytelnika.4. Oszczędzaj czas czytelnika.5. Biblioteka jest żywym, rozwijającym się

organizmem.

Page 10: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Page 11: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa11

Kto kradnie książki lub wypożyczonych nie zwraca, w tego ręku niech książka zmieni się w jadowitego węża.

Niechaj go tknie apopleksja i porazi jego członki.

Wrzeszcząc wniebogłosy, niechaj błaga o łaskę i niech żyje w męczarniach, dopóki jego ciało nie zgnije.

Mole niech zżerają jego trzewia jak robak śmierci, który nigdy nie umiera.

A kiedy stanie na Sądzie Ostatecznym, niechaj pochłonie go ogień piekielny.

Napis w bibliotece klasztoru San Pedro w Barcelonie.

Page 12: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

BIBLIOTEKARSTWO XXI WIEKU

- Przykro mi proszę pana, ale biblioteka nie wspiera już tej technologii

Page 13: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

- Proszę pana, to jest biblioteka. Jeśli chce pan książkę, proszę iść do księgarni…

Page 14: Wyklad inaugurac2011
Page 15: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Biblioteka drogą do kariery…

Page 16: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Adam Mickiewicz (1798-1855)

Page 17: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Giacomo Casanova (1725-1798)

Page 18: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

August Strindberg (1849-1912)

Page 19: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Stefan Żeromski (1864 -1925)

Page 20: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Henryk Arctowski (1871-1958)

Page 21: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Borys Pasternak 1890-1960

Pracowali jako bibliotekarze

Page 22: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Papież Pius XI (Achilles Ratti) (1857-1939)

Page 23: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Zbigniew Herbert (1924-1998)

Page 24: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Stephen King

Page 25: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Mike Tyson

Page 26: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Reni Jusis

Page 27: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Jarosław Kaczyński

Page 28: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Małgorzata Tusk

Page 29: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali jako bibliotekarze

Laura Bush

Page 30: Wyklad inaugurac2011

Iwona Pavlović (absolwentka inib)

Page 31: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Pracowali także jako bibliotekarze

Horacy;św. Cyryl;Lao-tse;Mikołaj V;Immanuel Kant;Gotfried W. Leibnitz;Joachim Lelewel ;

Marcel Proust;Hector Berlioz;Johann Wolfgang von Goethe;Aleksander Dumas

Page 32: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Page 33: Wyklad inaugurac2011

ONI zagrali rolę bibliotekarza

Page 34: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Kathrin Hepburn, Desk Set (1957)

Page 35: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Peter Sellers, Tylko dwóch może grać (1962)

Page 36: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Catherine Deneuve, Agent Trouble (1987)

Page 37: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Clint Eastwood, Ucieczka z Alcatraz (1979)

Page 38: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Rene Russo, Pierwsza Liga (1989)

Page 39: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Tim Robbins, Skazani na Shawshank (1994)

Page 40: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Rachel Weisz, Mumia (1999)

Page 41: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Judi Dench, Wetherby (1985)

Page 42: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Jet Li, Black Mask (1996)

Page 43: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Julia Roberts, Sypiając z wrogiem (1991)

Page 44: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Noah Wyle, Bibliotekarz (2004, 2006, 2008)

Page 45: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Biblioteka w filmie

Gwiezdne Wojny: Atak Klonów (2002)

Page 46: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Biblioteka w filmie

Page 47: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Bibliotekarze są odważni

Alia Muhammad Baker – dyrektor Al Basrah Central Library (Irak),

• w 2003 uratowała 30 tys. książek podczas bombardowania

Bibliotekarze z Uniwersytetu Opolskiego – ratowali zbiory przed powodzią w 1997 r.

Page 48: Wyklad inaugurac2011

Bibliotekarze rządzą także wszechświatem…

informacji

Page 49: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Bibliotekarz współczesny

• zarządza informacją w różnych formach,• potrafi poszukiwać w każdym źródle informacji

(używa własnych strategii),• analizuje i reaguje na zachowania wyszukiwawcze

użytkowników,• przygotowuje przyszłych użytkowników do

posługiwania się systemami informacji,• posiada umiejętności i wiedzę, pozwalające na

podjęcie innego atrakcyjnego zawodu.

Page 50: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

N. NIRMALA

Bibliotekarz przyszłości nie będzie już opiekunem zakurzonych książek na półkach lecz komputerowym specem sortującym i sprzedającym informację

Page 51: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

- Pani Mazurska była naszą bibliotekarką, teraz jest naszą wyszukiwarką…

Broker informacji

Page 52: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Broker informacji

• „łowca informacji” do wynajęcia,• specjalista pośredniczący w udzielaniu

wszelkiego rodzaju informacji,• doskonale orientuje się w źródłach

informacji, • stosuje własne scenariusze poszukiwań,• najczęściej specjalizuje się w konkretnej

dziedzinie.

Page 53: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa53

Kto to jest architekt informacji?

Osoba ułatwiająca innym dostęp do informacji, która:

gromadzi różne jednostki informacji, 

grupuje jednostki w użyteczne kategorie,

przypisuje im nazwy łatwe do rozpoznania przez większość ludzi,

umieszcza je w miejscach, gdzie będą najszybciej znajdowane.

Page 54: Wyklad inaugurac2011

Przykład

Page 55: Wyklad inaugurac2011

Cel: zakup roweru cechy: damski, miejski

Page 56: Wyklad inaugurac2011

Cel: zakup roweru cechy: damski, miejski

Page 57: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Opis książki w formacie MARC 21

Page 58: Wyklad inaugurac2011

Ale można i tak…

Page 59: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Bibliotekarz-architekt informacji

Głównym celem bibliotekarza jest umożliwienie użytkownikom dostępu do informacji

Zadaniem architekta informacji jest ten dostęp ułatwić

Page 60: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Nowe pięć praw bibliotekarstwa

1. Biblioteki służą ludzkości2. Miej szacunek dla wszystkich

nośników, poprzez które przekazywana jest wiedza

3. Używaj technologii inteligentnie dla usprawnienia usług

4. Chroń wolny dostęp do wiedzy5. Szanuj przeszłość i kreuj przyszłość

W. CrawfordM. Gorman

Page 61: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Bibliotekarze mają swoją misję…

Wraz Internetem wdarła się do nas kultura, która przestała filtrować.

Musimy odnaleźć taki filtr, który pomoże nam posegregować te masy informacji.

Kiedy pojawi się zbyt wiele danych, brakuje kryteriów, wedle których

należałoby je przesiać.U. Eco

Page 62: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

… i cel

Internet jest jak zdewastowana biblioteka, w której ktoś zniszczył katalog, powyrywał

z książek strony tytułowe i indeksy, a następnie je porozrzucał.

A co gorsza... bałagan ten z każdym dniem rośnie...

Michael Gorman

Page 63: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Bibliotekarstwo jest trendy

• Wykorzystuje nowe technologie• Dopasowuje się do nowych trendów• Bez biblioteki nie ma rozwoju nauki i

edukacji• Biblioteka jest trampoliną do

sukcesu

Page 64: Wyklad inaugurac2011

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa

Służyć i ochraniać

Page 65: Wyklad inaugurac2011

Zawsze wyobrażałem sobie raj jako bibliotekę; nigdy jako ogród.

Jorge Luis Borges