Wojna trzynastoletnia1. Przyczyny wojny trzynastoletniej (1454-1466):

a) pośrednie:- poddani państwa zakonnego zaczęli dotkliwie odczuwać ucisk fiskalny ze strony władz spowodowany wyczerpaniem zasobów finansowych Krzyżaków (m.in. na skutek wojen prowadzonych z Polakami),- coraz częściej szlachta i mieszczanie państwa zakonnego myśleli o przyłączeniu swoim ziem do Królestwa Polskiego (atrakcyjne wydawały im się też przywileje nadawane polskiej szlachcie), - w 1440 r. szlachta i mieszczaństwo państwa zakonnego utworzyli Związek Pruski, który miał bronić ich interesów,

b) bezpośrednie:- wizyta delegacji Związku Pruskiego na czele z Janem Bażyńskim u króla Kazimierza Jagiellończyka z prośbą o włączenie Pomorza Gdańskiego i Prus do Korony Polskiej jej efektem było ogłoszenie przez króla 6 marca 1454 r. aktu inkorporacji, czyli przyłączenia tych ziem,

2. Przebieg:a) 1454 r. – klęska polskiego pospolitego ruszenia pod Chojnicami,b) 1462 r. – zwycięstwo wojsk polskich dowodzonych przez Piotra Dunina w bitwie pod Świecinem

nad Jeziorem Żarnowieckim,c) 1463 r. – zwycięstwo okrętów z Gdańska i Elbląga w bitwie na Zalewie Wiślanym,

3. W październiku 1466 r. podpisano II pokój toruński – po 158 latach Polska odzyskała Pomorze Gdańskie z Gdańskiem, ziemię chełmińską i michałowską, biskupstwo warmińskie, a także większe miasta, takie jak: Toruń, Elbląg, Malbork (ziemie te nazwano Prusami Królewskimi; natomiast z ziem, które zostały przy Krzyżakach utworzone nowe polskie lenno – Prusy Zakonne, ze stolicą w Królewcu)