Partner wydania

tu-olsztyn.pl

koncentrują się młodzi, którzy już niedługo będą

cyfraplus.pl

Szcz

egół

y u

dys

tryb

utor

a

ZŁ/MIES.

WIELKANOCNA PROMOCJA!Reklama

cplus-to00-01-r

Nowy helikopter na służbieWe wtorek po świętach służbę w Lotniczym Pogotowiu Ratunkowym rozpocznie nowoczesna maszyna: Euro-

copter EC 135. Praca ratowników będzie sprawniejsza i bezpieczniejsza.

Kiermasz regionalnych smaków (17.04) Po raz pierwszy odbył się na Starówce Kiermasz

Produktów Regionalnych. Można było podelektować się wysokiej jakości żywnością, producentów należących do

sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia, Mazury, Powiśle.

Herbert Monkowski załużonym dla regionuMarszałek województwa nadał (14.04) honorowy tytułu

„Zasłużony dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego” Herbertowi Monkowskiemu, prezesowi Stowarzyszenia

Byłych Mieszkańców Powiatu Olsztyńskiego w Niemczech.

Reklama

chell-to00-01-r

Jak ożywić gospodarczo Stare MiastoStary Ratusz WBP (ul. Stare Miasto 33). 27.04, godz.

16.00, Spotkanie z cyklu „Wspólna przestrzeń - nasza wspólna sprawa”. Temat: Jak ożywić gospodarczo Stare

Miasto?

Ducha nie gaście... Instytut Kultury Chrześcijańskiej (ul. Kopernika 47). 27.04,

godz. 18. Spotkanie z cyklu „Ducha nie gaście...”. Temat: Jan Paweł II w Olsztynie. Prowadzi Zenon Złakowski. Otwarcie

wystawy fotograficznej z pobytu Jana Pawła II w Olsztynie.

9Tu Olsztyn Czwartek-Środa 21-28 kwietnia 2011

Na święta

Człowiek konsumował jaja od początku istnienia swojego ga-tunku. Nic dziwnego – trudno znaleźć łatwiejsze źródło pozy-skania tak czystego i smacznego białka. Waga, jaką jaja od zawsze miały w naszej diecie, połączona z „cudem narodzin” związanym z nimi nierozłącznie sprawiły, że wiele kultur nabrało do nich spe-cjalnego podejścia.

Jajo w roli głównejJaja traktowane są więc jako symbol narodzin i życia, oraz triumfu tego dru-giego nad śmiercią. Po-nadto w wielu mitach o stworzeniu świata grają one pierwszo-planowe role. Jeżeli komuś wydaje się, że nasze wielka-nocne pisanki czy kraszanki to spra-wa tylko polska i wyjątkowa, to grubo się myli. Jaja zdobiono już w czasach gdy nad Wisłą nikt jeszcze nie znał tej nazwy, a o Pol-sce i Polakach nikt jeszcze nie słyszał. Pięć tysięcy lat temu malowano już jaja w Asyrii. Na podobne po-mysły wpadli starożytni Egipcjanie, Persowie, oby-watele Rzymu, czy Chińczy-cy. Wszystkie te zabiegi wskazy-wały na wyjątkowe miejsce jaja w kul-turze tych narodów i wiarę w jego ukryte, magiczne moce.

Jajo na tysiąc sposobówMimo tego, że wraz z rozwojem naszej cywilizacji, wiara w magię i boskie siły ukryte w wapiennej skorupce pod postacią białka i żółtka nieco osłabły, nie zmniej-sza się rola jaj w naszym żywie-niu. Jako, że kuchnia danej nacji stanowi zwykle ważny element jej kultury, jaja na całym świecie zjada się w dużej ilości i przyrzą-dza na bardzo różne sposoby. I nie trzeba szukać przepisów na Dalekim Wschodzie żeby za-dziwić przeciętnego zjadacza

Świat jajkiem stoi#Wielkanoc Dzieląc się przy śniadaniu wielkanocnym jajkiem na twardo zwykle nie wnikamy w symbolikę tego aktu. Tymczasem jajo

stanowi ważny symbol w kulturze wielu narodów. Kuchnia jako element kultury zdaje się to potwierdzać.

zup z torebki, fasolki z puszki i klopsa ze słoika. Zwykłe jaj-ka na twardo można przecież faszerować i nadziewać na niezliczoną ilość sposobów, by potem jeszcze je zapiec lub usmażyć. Doskonałe wychodzą np. z wędzonymi rybami takimi jak makrela czy karmazyn. Po ugotowaniu rozcinamy ostroż-nie jaja w skorupkach na połów-ki (wzdłuż, dobrze użyć do tego drobno ząbkowanego nożyka). Ze sko- r upek

ostroż- nie wybie-ramy zawartość i siekamy, po czym mieszamy z przebraną z ości rybą, niewielką ilością cebuli lub szczypioru i przypraw. Masą napełniamy sko-rupki, posypujemy całość bułką tartą lub jak kto woli odrobiną startego sera i smażymy lub za-piekamy. Podobne kulinarne nu-mery możemy robić używając pieczarek, oliwek, szpinaku czy brokułów, ale też np. szynki.

Jajo i wynalazkiTo jednakże tylko wierzchołek prawdziwej góry jajecznej. Po-lacy wszak jadali przeróżne ja-

jecznice, omlety, kotlety z jaj i jaja w galarecie. Z upodobaniem topili jaja w niezliczonych so-sach, a także zakąszali mocne alkohole jajkami kiszonymi czy marynowanymi na wiele sposo-bów (jajka kiszone zna i kuchnia niemiecka). Te ostatnie metody przygotowywania jaj do kon-sumpcji mogą wzbudzać u nie-których pewne kontrowersje, moim zdaniem zupełnie nie-słuszne. Wszak ludzie wychowa-ni w kulturze kiszonych ogórków, czy kapusty nie powinni się obru-szać i na takie wynalazki.

Jeżeli zaś komuś kiszone z kminkiem jajeczko nie

straszne może skusi się na jaja gotowane na chińską modłę w herbacie? Jajka

najpierw gotujemy w wodzie na twardo. Po-tem tłuczemy na nich skorupki lecz nie zdejmujemy i go-tujemy w zalewie wykonanej z na-paru herbaciane-go (herbata czar-na lub zielona) z dodatkiem sosu sojowego soli, anyżu i ewentual-nie nasion kopru

włoskiego, który nie jest obowiązko-

wy. Samo gotowanie może trwać od półto-

rej do trzech godzin. Potem nasze chińskie

jaja muszą jeszcze kolejne osiem godzin w rzeczonej

zalewie poleżakować. Efekt finalny ma bardzo ciekawy wy-

gląd i jeszcze ciekawszy smak. Jeżeli komuś ten smak będzie wydawał się zbyt mało oryginal-ny może poszukać przepisu na chińskie jaja wędzone, oraz na tak zwane „Stuletnie Jajo”.

Jajo i chiński zbukPolacy, tak bardzo skłonni do różnych uproszczeń zwykli ko-jarzyć tę potrawę z nieszczę-snym jajem zakopanym na rok w ziemi by tam sobie zgniło w spokoju. Sprawa nie jest jednak tak prosta, zaś Chińczycy nie są wcale takimi miłośnikami zbuków jakby się mogło wyda-wać. W przepisie bowiem jaja najpierw umieszcza się w me-talowym naczyniu wypełnio-

nym mieszaniną wapna palone-go, gliny, wody, ryżowych łusek, herbaty i soli. W tej przedziwnej mieszance jajka muszą leżeć nie-co ponad trzy miesiące. W tym czasie wapno podlega procesowi gaszenia, a jaja nagrzewają się i potem stygną. Całemu proce-sowi towarzyszy też to, że sko-rupki tak potraktowanych jajek pokrywają się nieprzepuszczalną skorupą zabezpieczającą jajko przed zepsuciem jak blacha w na-szych konserwach. W środku jaj-ka też się zmieniają. Fermentują. Białka stają się prawie czarne, a żółtka brązowo-zielone. Całość zaś nadaje się do konsumpcji, zwykle jako zakąska z dodatkiem tradycyjnych przypraw. Smako-sze, przechowują takie jajka po-tem latami, twierdząc, że podob-nie jak wino – im starsze są, tym lepsze, zaś spece od tradycyjnej medycyny chińskiej przypisują im działanie prozdrowotne.

Mimo tego, że starałem się obalić stereotyp „chińskiego zbuka” ni-kogo nie będę namawiał do jego przygotowywania i konsumpcji. Mamy święta i może lepiej nie wydziwiajmy i nie psujmy na-stroju. Dlatego też przemilczę jak przyrządza się narodową potrawę Filipińczyków zwa-ną „Balut”. Nie wytłumaczę jak przyrządzić meksykańskie „Escamoles”. Nawet nasze, eu-ropejskie, hiszpańskie „Criadil-las” smażone z czosnkiem na głębokim tłuszczu przekornie tylko zasygnalizuję i pozosta-wię jako ciekawostkę do odna-lezienia dla dociekliwych. A my tymczasem podzielmy się przy wielkanocnym śniadaniu tra-dycyjnym jajeczkiem na twar-do i konsumując je pamiętaj-my, że nie jest to zwykłe jajko. Ta niepozorna rzecz to element naszej bogatej kultury narodowej i dziedzictwa całej ludzkości.

Filip Onichimowski

Reklama

um-to01-01-z

Śniadanie dla bezdomnych i ubogichCaritas Archidiecezji Warmińskiej organizuje coroczne

śniadanie wielkanocne dla osób bezdomnych, ubogich i samotnych. Ul. Grunwaldzka 45, 24.04, g. 8.

Grand Prix dla Anny DrońskiejAnna Drońska z Instytutu Sztuk Pięknych UWM w Olsztynie, zdobyła Grand Prix Medal Prezydenta Miasta Olsztyn VII Olsztyńskiego Bien-

nale Sztuki. Taką decyzję podjęło (18.04) jury konkursu.

60 000 dla organicji pozarządowychDo 13 maja organizacje pozarządowe mogą składać oferty o

dofinansowanie wkładu własnego do projektów realizujących zadania samorządu województwa. Pula środków 60 000 zł.

WSzyStKieGO NAJlePSzeGO z OKAzJi ŚWiąt WielKANOcNycH. BOGAteGO zAJącA i WięceJ rADOŚci Niż trOSK.

życzy redakcja “tu olsztyn”

gagag

Rysunek Jarka Gacha