3.1 BildungseinrichtungenPlacówki oÊwiatowe

3.2 Fächer und FertigkeitenPrzedmioty nauczania i umiej´tnoÊci

3.3 Beurteilen, Abschlüsse und QualifikationenOcenianie, egzaminy i kwalifikacje

3.4 Lehren und LernenNauczanie i uczenie si´

3.5 Im UnterrichtNa lekcji

3.6 Das Schulleben˚ycie szko∏y

3.7 BildungssystemSystem oÊwiaty

3.8 WörterkontrolleKontrola s∏ówek

43

3 BildungEdukacja

3.1 BildungseinrichtungenPlacówki oÊwiatowe

r Kindergarten, –� przedszkole

e Vorschule, -n przedszkole; zerówka

e Schule, -n szko∏azur Schule gehen iÊç/chodziç do szkoły

eine Schule besuchen chodziç do szkoły

Welche Schule haben Sie besucht? Do jakiej szkoły pan cho-dził?

Ich war neun Jahre am Albert- Dziewi´ç lat chodziłem Einstein-Gymnasium in Frankfurt. do gminazjum im. Alberta

Einsteina we Frankfurcie.

e öffentliche/staatliche Schule szkoła publiczna/paƒstwowa

e Privatschule, -n szkoła prywatna

e Schulpflicht Sg obowiàzek szkolnyMit sechs Jahren werden Kinder W Niemczech obowiàzekin Deutschland schulpflichtig. szkolny dotyczy dzieci

od lat szeÊciu.

e Grundschule, -n, szko∏a podstawowa,kiedyÊ: Volksschule, -n kiedyÊ: szko∏a

powszechna

e Volksschule, -n österr. szko∏a podstawowa (w Austrii)

e Primarschule, -n schweiz. szko∏a podstawowa (w Szwajcarii)

e Förderschule, -n szko∏a specjalna= e Sonderschule, -n österr.= e Spezialschule, -n schweiz.

e Hauptschule, -n jedna ze szkó ponadpodstawowychw Niemczech (klasy 5–9)

e Realschule, -n jedna ze szkó ponadpodstawowychw Niemczech (klasy5–10), koƒczàca si´tzw. ma à maturà(Mittlere Reife)

s Gymnasium, Gymnasien gimnazjum, liceum(klasy 5–13)

e Gesamtschule, -n szko a zintegrowanaobejmujàcaHauptschule, Realschulei Gymnasium (klasy 5 –12/13)

s Internat, -e internat

44

ROZDZIA¸ 3

P l a c ó w k i o Ê w i a t o w e

Bildungseinrichtungen

e Abendschule, -n szko∏a wieczorowaAuch bereits Berufstätige können W szkole wieczorowejdas Abitur an einer Abendschule tak˝e pracujàcy mogà nachholen. zdawaç matur .́

die höhere = weiterführende szko∏a Êrednia, szko∏aSchule ponadpodstawowa

(prowadzàca do dalszego etapunauki)

e Fachoberschule, -n Êrednia szko∏a

s Profil, -e profil

allgemeinbildendes Profil profil ogólnokształcàcy

technisches Profil profil techniczny

benfliches Profil profil zawodowy

e Schuleignungsprüfung, -en egzamin kwalifikacyjnydo szko∏y

s Lyzeum, Lyzeen liceum

e Berufsschule, -n szko∏a zawodowa

e Handelsschule, -n szko∏a handlowa

e Lehre, -n nauka zawodu; praktyka zawodowa

r Lehrling, -e uczeƒ, praktykant //= r // e Auszubildende, -n uczennica,= r // e Azubi, -s praktykantka

Er muss erst angelernt werden. Trzeba go najpierw przy-uczyç.

r Meister, - mistrz

e Universität, -en uniwersytetSie ist Professorin an Ona jest profesorem der Universität Jena. na uniwersytecie w Jenie.

sich an der Universität zapisaç si´ na uniwersytet,einschreiben = zło˝yç dokumenty sich immatrikulieren na studia

Po ukoƒczeniu Hauptschule lub Realschule uczniowemogà zdecydowaç si´ na tzw. Lehre (system praktyk zawo-dowych). Lehre trwa zwykle trzy lata. W tym czasie przezcztery dni w tygodniu m∏odzie˝ zdobywa doÊwiadczeniezawodowe, pracujàc w zak∏adzie, a przez jeden dzieƒ w tygodniu uczestniczy w zaj´ciach teo-retycznych w Berufsschule (szkole zawodowej). Tam Lehrlinge (uczniowie) oprócz matematyki, niemieckie-go, angielskiego oraz wiedzy o spo∏eczeƒstwie uczà si´tak˝e podstaw wybranego zawodu.

Nauka zawodu

e Technische Universität, -en politechnika= e TU, -s

die private/staatliche prywatny/paƒstwowyUniversität, -en uniwersytet

e Hochschule, -n szko∏a wy˝sza

e Fachhochschule, -n = e FH, -s wy˝sza szko∏a zawodo-wa, szko∏a in˝ynierska

r Studienplatz, –� e miejsce na studiachsich an der Universität Heidelberg staraç si´ o miejsceum einen Studienplatz in Jura na wydziale prawabewerben Uniwersytetu w Heidelbergu

einen Studienplatz an dostaç si´ na studia,der Universität bekommen na uniwersytet

an der Universität/Fachhochschule studiowaç studieren na uniwersytecie/

w wy˝szej szkolezawodowej

e Fakultät, -en = s Department, -s wydzia∏Sie studiert an der medizinischen Ona studiuje na wydzialeFakultät der Universität Köln. medycyny na Uniwersytecie

w Kolonii.

r Lehrstuhl, –� e für (Germanistik) katedra (germanistyki)

r Fachbereich, -e wydzia∏; podwydzia∏;dziedzina naukowa

r Fachbereich (für) Philosophie wydział filozofii

e Kunstakademie, -n akademia sztukpi´knych

e Hochschule der Künste wy˝sza szko∏a artystyczna

s Forschungsinstitut, -e instytut badawczy

e Erwachsenenbildung Sg edukacja doros∏ych

e Volkshochschule, -n uniwersytet ludowy

r Kurs, -e kursr Sprachkurs, -e kurs j´zykowy

r Vormittagskurs, -e/ kurs poranny/Nachmittagskurs, -e/Abendkurs, -e popołudniowy/

wieczorny

sich für einen Kurs einschreiben zapisywaç si´ na kurs

einen Kurs besuchen/an einem ucz´szczaç na kurs/Kurs teilnehmen uczestniczyç w kursie

Meine Mutter macht einen Moja matka chodzi na kursSpanischkurs in der Volkshochschule. hiszpaƒskiego na uniwersy-

tecie ludowym

einen Kurs/ein Seminar halten prowadziç kurs/= geben seminarium

r Kursteilnehmer, - // kursant // kursantkae Kursteilnehmerin, -nen

r Kursleiter, - // prowadzàcy kurs //e Kursleiterin, -nen prowadzàca kurs

e Stufe, -n = s Niveau, -s poziom, stopieƒ zaawansowania

e Anmeldung, -en zg∏oszenie (si´)

45

ROZDZIA¸ 3Bildungseinrichtungen

P l a c ó w k i o Ê w i a t o w e45

Wi´kszoÊç Universitäten (uniwersytetów) i Hochschulen

(szkó∏ wy˝szych) w Niemczech to instytucje paƒstwowe

i bezp∏atne (stan na rok 2005). Istnieje te˝ kilka private

Universitäten/Hochschulen (prywatnych uniwersytetów/

szkó∏ wy˝szych), na których pobierane jest czesne.

Studia wy˝sze w Niemczech trwajà przeci´tnie 4–5 lat

i koƒczà si´ Diplom-, Magister- lub Staatsprüfung (egzami-

nem dyplomowym, magisterskim albo

paƒstwowym). Kolejny stopieƒ naukowy uzyskuje si´

po Doktorprüfung/Promotion (egzaminie doktorskim).

Na niektórych uniwersytetach organizowane sà krótsze pro-

gramy naukowe koƒczàce si´ dyplomem MBA.

Fachhochschulen (wy˝sze szko∏y zawodowe, szko∏y

in˝ynierskie) zapewniajà przede wszystkim ÊciÊle ukierunko-

wane praktyczne wykszta∏cenie w dziedzinach technicznych,

gospodarczych, spo∏ecznych i rolniczych. Nauka w szkole

koƒczy si´ Diplomprüfung (egzaminem dyplomowym). Czas

studiów jest krótszy ni˝ w szko∏ach

wy˝szych.

Choç austriacki model szkolnictwa wy˝szego zasadniczo

podobny jest do niemieckiego, istniejà dwie istotne ró˝nice:

po pierwsze w Austrii zarówno paƒstwowe uniwersytety,

jak i inne szko∏y wy˝sze sà odp∏atne, a po drugie studia

w Austrii koƒczà si´ zazwyczaj egzaminem dyplomowym.

Szko∏y wy˝sze

Volkshochschulen (uniwersytety ludowe) to niezale˝neplacówki oÊwiatowe, które oferujà szereg kursówpog∏´biajàcych zarówno wiedz´ praktycznà, jak i teoretycznà. Oferta programowa uniwersytetów ludo-wych jest bardzo bogata – od kursów astronomii, poprzeznauk´ j´zyków obcych, zaj´cia artystyczne, sportowe, a˝po kursy medytacji zen. W Niemczech istnieje ok. 1500uniwersytetów ludowych. Sà one finansowane przezgminy, a kraje zwiàzkowe dodatkowo udzielajà im dotacji.Wielu obywateli Niemiec korzysta z oferowanych przez Volkshochschulen mo˝liwoÊci niedro-giego poszerzania wiedzy.

Uniwersytety ludowe

(sich) anmelden zg∏aszaç (si´),↔ (sich) abmelden zapisywaç si´

↔ wypisywaç (si´)

s Semester, -n semestr

r Lehrgang, –� e kurs

3.2 Fächer und FertigkeitenPrzedmioty nauczania i umiej´tnoÊci

s (Unterrichts-) Fach, –� er przedmiot (nauczania)= r (Unterrichts-) Gegenstand, –� e österr.

s Hauptfach, –� er przedmiot główny

s Nebenfach, –� er przedmiot uzupełniajàcy

s Wahlfach, –� er przedmiot fakultatywny

s Pflichtfach, –� er przedmiot obowiàzkowy

Mein Lieblingsfach ist Physik. Moim ulubionym przed-miotem jest fizyka.

r Lehrplan, –� e = s Curriculum, program nauczaniaCurricula

s Hörverstehen Sg rozumienie ze s∏uchu= Hörverständnis Sg

s Leseverstehen Sg czytanie, rozumienie= Leseverständnis Sg tekstu czytanego

s Schreiben, - pisanie

s Sprechen, - mówienie

s Diktat, -e dyktandoHeute schreiben wir ein Diktat. DziÊ napiszemy dyktando.

r Aufsatz, –� e wypracowanieeinen Aufsatz schreiben napisaç wypracowanie (o)(über +A)

e Übung, -en çwiczenie

e Aufgabe, -n zadanie

lösen rozwiàzywaçIch muss für morgen fünf Aufgaben Musz´ rozwiàzaç na jutroin Mathe lösen. pi´ç zadaƒ z matmy.

3.3 Abschlüsse und QualifikationenEgzaminy i kwalifikacje

prüfen egzaminowaç;sprawdzaç

e Prüfung, -en egzamine Abschluss-/Diplom-/ egzamin koƒcowy/Führerscheinprüfung, -en dyplomowy/na prawo

jazdy

46P r z e d m i o t y n a u c z a n i a i u m i e j ´ t n o Ê c i / E g z a m i n y i k w a l i f i k a c j e

Fächer und Fertigkeiten/Abschlüsse und QualifikationenROZDZIA¸ 3

Do Hauptfächer (przedmiotów g∏ównych) w niemieckich

szko∏ach (od 5. klasy) nale˝à: matematyka, j´zyk niemiecki

i j´zyki obce. Do Nebenfächer (przedmiotów

uzupe∏niajàcych) nale˝à: biologia, fizyka, chemia, geogra-

fia, historia, wiedza o spo∏eczeƒstwie, podstawy gospo-

darki i prawa, religia, plastyka, muzyka i sport. Ka˝dy

przedmiot ma zazwyczaj bardzo ÊciÊle okreÊlony program

nauczania, który ró˝niç si´ mo˝e w zale˝noÊci

od kraju zwiàzkowego. Podr´czniki sà dopuszczane

do u˝ytku szkolnego przez ministerstwa oÊwiaty poszcze-

gólnych landów.

W szkole

Przedmioty szkolne

Deutsch j´zyk niemiecki

Polnisch j´zyk polski

Englisch j´zyk angielski

Französisch j´zyk francuski

Latain j´zyk ∏aciƒski

Geschichte historia

Politik polityka, wiedza o spo∏eczeƒstwie

Erdkunde geografia

Mathematik = Mathe ugs. matematyka, matma

Biologia = Bio ugs. biologia, biola

Chemie chemia

Physik fizyka

Informatik informatyka

Sport sport, wychowaniefizyczne

Musik muzyka

Kunst sztuka, wychowanieplastyczne

Kulturwissenschaft wiedza o kulturze, kul-turoznawstwo

Religion = Religionslehre religia

s Examen, Examina egzamin (zazwyczajdyplomowy na studiach lub paƒstwowy)

r Test, -s/-e test

s Abitur Sg = e Matura matura (czasownik: Sg österr., schweiz. (Verb: zdawaç matur´)maturieren)

r Abiturient, -en // maturzysta //e Abiturientin, -nen maturzystka

entschlossen sein (ist, war, byç zdecydowanymist gewesen)

Er ist fest entschlossen, nach On jest zdecydowany, pójÊçdem Abitur zur Uni zu gehen. na studia po maturze.

e schriftliche/mündliche Prüfung egzamin pisemny/ustny

sich auf eine Prüfung vorbereiten przygotowywaç si´ do egzaminu

für/auf ein Examen lernen uczyç si´ do egzaminu

eine Prüfung ablegen = machen zdawaç egzamin

e Aufnahmeprüfung, -en egzamin wst´pny ↔ e Abschlussprüfung, -en ↔ egzamin koƒcowy

Im Juni mache ich W czerwcu zdaj´ egzamindie Abschlussprüfung. koƒcowy.

eine Prüfung bestehen zdaç egzamin(bestand, hat bestanden)

Beim zweiten Versuch hat er Za drugim razemdas Staatsexamen geschafft. uda∏o mu si´ zdaç

egzamin paƒstwowy.

durch die Prüfung (durch)fallen nie zdaç egzaminu, (fällt durch, fiel durch, oblaç egzaminist durchgefallen)

Sie ist in der Matheprüfung Ona oblała egzamin durchgefallen. z matematyki.

s Zertifikat, -e certyfikat; Êwiadectwo;zaÊwiadczenie

r Schein, -e poÊwiadczenie zaliczenia kursu na uniwersyteciew Niemczech i Austrii

Ich habe zwei Scheine in englischer Zaliczyłam dwa kursy Literatur gemacht. z literatury angielskiej.

s Resultat, -e = s Ergebnis, -se rezultat, wynik

s Testat, -e zaliczenie (na studiach)

e Note, -n = e Zensur, -en ocena, stopieƒ

e Notenskala, -skalen/-s skala ocenDie Notenskala in der polnischen Skala ocen w polskiejSchule besteht aus sechs Noten. szkole składa si´ z szeÊciu

ocen.

beurteilen = benoten oceniaçIch habe eine Eins in Englisch Dostałam jedynk´ bekommen. z angielskiego.

r Hochschulabsolvent, -en // absolwent // e Hochschulabsolventin, -nen absolwentka szko∏y

wy˝szej

r Akademiker, - // akademik e Akademikerin, -nen (o m´˝czyênie

i kobiecie)

s Studium abschließen koƒczyç studia(schloss ab, hat abgeschlossen)

Sie hat letztes Jahr ihren W zeszłym roku zrobiłaUniversitätsabschluss gemacht. dyplom na uniwersytecie.

e Abschlussfeier, -n uroczystoÊç absoluto-(mit Überreichung der Zeugnisse) ryjna; ceremonia

wr´czenia Êwiadectw

s Zeugnis, -se Êwiadectwos Jahreszeugnis, -se Êwiadectwo roczne

s Abschlusszeugnis, -se Êwiadectwo ukoƒczeniaszkoły

s Diplom, -e dyplom

e Diplomprüfung, -en egzamin dyplomowyEr ist Diplompsychologe. Jest dyplomowanym psy-

chologiem.

r Magisterabschluss, –� e dyplom ukoƒczeniastudiów magisterskich

r Magister, - magister; tytu∏ magistra

e Magisterprüfung, -en egzamin magisterskiIm Juni habe ich meine W czerwcu zdałemMagisterprüfungen abgelegt. egzamin magisterski.

sich zur Prüfung anmelden zg∏aszaç si´ na egzamin

47E g z a m i n y i k w a l i f i k a c j e

ROZDZIA¸ 3Abschlüsse und Qualifikationen

Rodzaje testów: Eignungstest (test kwalifikacyjny),Einstufungstest (test klasyfikujàcy), Multiple-Choice- Test (test wielokrotnego wyboru) lub Lückentest (test do wype∏nienia).

Examen to egzamin koƒcowy na uniwersytecie lub w szkole wy˝szej. Prüfungen (egzaminy) to alboEignungsprüfungen (egzaminy kwalifikacyjne) przed roz-pocz´ciem danego etapu edukacji lub kursu (np. dla pilotów), albo Abschlussprüfungen (egzaminysemestralne lub koƒcowe) na zakoƒczenie pewnego etapu edukacji/kursu.

Rodzaje testów i egzaminów

3.4 Lehren und LernenNauczanie i uczenie si´

unterrichten nauczaç, uczyç(kogoÊ)

r Unterricht Sg zaj´cia; lekcjaUnterricht geben/erteilen dawaç lekcje/udzielaç lekcji

Wir haben heute sechs Mamy dziÊ szeÊç lekcji.Unterrichtsstunden.

r Fremdsprachenunterricht Sg lekcja j´zyka obcego

r Privatunterricht Sg prywatna lekcja

Sie gibt ↔ nimmt Privatunterricht Ona udziela prywatnychin Englisch. lekcji angielskiego

↔ bierze prywatne lekcjeangielskiego.

e Nachhilfe, -n korepetycje= e Nachhilfestunde, -n

Ich brauche dringend Nachhilfe Natychmiast potrzebuj´in Deutsch. korepetycji z niemieckiego.

e Sprache, -n j´zyk

e Fremdsprache, -n j´zyk obcy

sprechen (spricht, sprach, mówiçhat gesprochen)

lehren wyk∏adaç, uczyç (na uczelni)

Er lehrt Philosophie an On wykłada filozofi´ der Universität. na uniwersytecie.

r Dozent, -en // e Dozentin, -nen wyk∏adowca // wyk∏adowczyni

Sie ist Dozentin für Deutsche Ona wykłada histori´Geschichte an der Humboldt- Niemiec na UniwersytecieUniversität. Humboldta.

studieren (an einer Universität) studiowaç (na uniwersytecie)

Er studiert Physik an Studiuje fizyk´ w wy˝szejder Fachhochschule. szkole in˝ynierskiej/

zawodowej.

r Student, -en // e Studentin, -nen student // studentka

r Schüler, - // e Schülerin, -nen uczeƒ // uczennica

r Lehrer, - // e Lehrerin, -nen nauczyciel //nauczycielka

Sie ist Lehrerin für Französisch Ona jest nauczycielkàund Deutsch. francuskiego i niemieckiego.

Ich möchte Lehrer werden. Chciałbym zostaç nauczy-cielem.

s Lehrerkollegium, -kollegien grono nauczycielskie,kolegium nauczycieli

s Leherkolleg, -s kolegium nauczycielskie

Er möchte On chciałby studiowaç im Fremdsprachenlehrerkolleg w Nauczycielskim studieren. Kolegium J´zyków

Obcych.

s Lehrmaterial, -ien pomoce naukowe

s Lehrbuch, –� er podr´cznik

jm etwas beibringen (brachte bei, nauczyç kogoÊ czegoÊhat beigebracht)

Mein Papa hat mir das Mój tata nauczył mnieFahrradfahren beigebracht. jeêdziç na rowerze.

ausbilden kszta∏ciç; szkoliçSie bildet Deutschlehrer aus. Ona kształci nauczycieli

j´zyka niemieckiego.

motivieren motywowaçdie Schüler zum Lernen motivieren motywowaç uczniów

do nauki

Die Studenten in meinem Studenci na moimSeminar sind sehr motiviert. seminarium sà bardzo

zmotywowani.

e Motivation, -en motywacja

r Anreiz, -e bodziec, zach´ta

lernen uczyç si´ein Gedicht auswendig lernen nauczyç si´ wiersza

na pami´ç

Gestern habe ich noch bis Wczoraj jeszcze doMitternacht Physik gelernt. północy uczyłem si´ fizyki.

Sie lernt schnell ↔ langsam. Ona uczy si´ szybko ↔ powoli.

e Lernstrategie, -n strategia uczenia si´

e Lerntechnik, -en technika uczenia si´

r Lernprozess, -e proces uczenia si´

s Lernziel, -e cele nauczania

lernfähig sein (ist, war, szybko przyswajaç ist gewesen) wiedz´

48N a u c z a n i e i u c z e n i e s i ´

Lehren und LernenROZDZIA¸ 3

¸atwo pomyliç:

sich etw merken coÊ sobie zapami´taç(na przysz∏oÊç)

sich erinnern pami´taç, przypominaçsobie (z przesz∏oÊci)

überlegen zastanawiaç si´

denken myÊleç; sàdziç

nachdenken rozmyÊlaç; zastanawiaç si´

bemerken zauwa˝aç, spostrzegaç

merken zauwa˝aç; miarkowaç(zamiar)

etw anwenden coÊ wykorzystywaç/ stosowaç

e Regel, -n ↔ e Ausnahme, -n regu∏a, zasada ↔ wyjàtek

Ich habe die Regeln zwar gelernt, Wprawdzie nauczyłem si´aber ich kann sie noch nicht zasad, ale jeszcze nieimmer anwenden. zawsze potrafi´ je zastoso-

waç.

sich merken zapami´tywaç (sobie)

sich konzentrieren koncentrowaç si´

lesen (liest, las, hat gelesen) czytaçden Text still ↔ laut lesen czytaç tekst po cichu ↔ na

głos

Ich werde euch den Text vorlesen. Przeczytam wam tentekst na głos.

r multimediale Unterricht Sg zaj´cia multimedialne

e Hausaufgabe, -n praca domowaHausaufgaben aufgeben zadawaç prac´ domowà

Heute hat uns unsere Lehrerin Dzisiaj nasza nauczycielkaaber viel aufgegeben. du˝o nam zadała.

Was hast du auf? Co masz zadane?

Hausaufgaben machen odrabiaç prac´ domowà,odrabiaç lekcje

Als obligatorische Hausaufgabe Jako obowiàzkowà prac´machen Sie bitte ... domowà prosz´ zrobiç...

die Hausaufgabe abgeben/ oddawaç/sprawdzaç/kontrollieren/besprechen omawiaç prac´ domowà

e Mühe, -n wysi∏ek, trudDu solltest dir mehr Mühe PowinieneÊ bardziej si´bei der Hausaufgabe geben. postaraç przy odrabianiu

(tej) pracy domowej.

Die Mühe hat sich gelohnt. Ten wysiłek si´ opłacił.

3.5 Im UnterrichtNa lekcji

e Unterrichtsstunde, -n lekcjaHeute haben wir zwei Stunden DziÊ mamy dwie lekcjeDeutsch. niemieckiego.

anwesend ↔ abwesend obecny ↔ nieobecny

e Anwesenheit, -en sprawdzaç obecnoÊçkontrollieren

s Klassenzimmer, - klasa, sala lekcyjna= r Kursraum, –� e = r Unterrichtsraum, –� e

e Tafel, -n tablicaetwas an die Tafel schreiben pisaç coÊ na tablicy

e Tafel putzen zetrzeç tablic´

r Tageslichtprojektor, -en rzutnik= r Overheadprojektor, -en

r Beamer, - rzutnik multimedialny

die Texte/Hefte/Bücher austeilen rozdawaç ↔ zbieraç ↔ einsammeln teksty/zeszyty/ksià˝ki

e Bücher aufschlagen (schlägt auf, otworzyç ksià˝kischlug auf, hat aufgeschlagen)

Schlagen Sie bitte die Bücher Prosz´ otworzyç ksià˝ki auf Seite 45 auf! na stronie 45!

Lesen Sie bitte ... Prosz´ przeczytaç ...

Wörter im Text markieren zaznaczaç s∏owa w tekÊcie

Haben Sie das verstanden? Zrozumiał pan to?

Schließen Sie bitte die Bücher. Prosz´ zamknàç ksià˝ki.

e Partnerarbeit, -en praca/çwiczenie w parach

Die nächste Übung machen Nast´pne çwiczeniewir in Partnerarbeit. przeprowadzimy w parach.

e Gruppenarbeit, -en praca/çwiczenie w grupach

einen Dialog spielen odegraç dialog

die Handlung zusammenfassen streÊciç akcj´eine kurze Zusammenfassung napisaç krótkie streszczeniedes Textes schreiben tekstu

die Hand heben podnosiç r´k´(hob, hat gehoben)

Bitte heben Sie die Hand, Prosz´ podnieÊç r´k´,wenn Sie etwas sagen wollen. je˝eli chce pan coÊ

powiedzieç.

Wer ist als Nächster dran? Kto nast´pny? – Teraz– Ich bin dran. moja kolej.

Würden Sie bitte etwas Czy mo˝e pan mówiçlauter sprechen? troch´ głoÊniej?

Würden Sie das bitte noch Czy mo˝e pan jeszcze razeinmal wiederholen? powtórzyç?

aufmerksam uwa˝ny; uwa˝nieDie Kinder hören der Lehrerin Dzieci uwa˝nie słuchajàaufmerksam zu. nauczycielki.

e Klassenarbeit, -en praca klasowa

e Kontrollarbeit, -en praca kontrolna

e Klausur, -en klasówka; egzaminpisemny (na uczelni)

s Arbeitsblatt, –� er arkusz pracy

r Quellentext, -e tekst êród∏owy

e Bibel, -n biblia

e Bibliografie, -n bibliografia

s Wörterbuch, –� er s∏ownik

49N a l e k c j i

ROZDZIA¸ 3Im Unterricht

s Arbeitsbuch, –� er ksià˝ka çwiczeƒ

r Atlas, Atlanten atlas

s Lexikon, Lexiken leksykon, encyklopedia

s Pflanzenlexikon, -lexiken leksykon roÊlin

s Einmaleins, - tabliczka mno˝enia

e Landkarte, -n mapa

r Computer, -s komputer

r Drucker, - drukarka

s Lineal, -e linijka

s Album, Alben albums Kunstalbum, -alben album sztuki

3.6 Das Schulleben˚ycie szko∏y

s Schuljahr, -e rok szkolnyDas Schuljahr dauert vom Rok szkolny trwa od 1.09.1. September bis 30. Juni. do 30.06.

r Schulbeginn, -e poczàtek roku szkolnego

e Schulleitung, -en dyrekcja szko∏y

r Schulleiter, - // dyrektor // dyrektorkae Schulleiterin, -nen szko∏y

s Schulgebäude, - budynek szkolny

e Schulmensa, -s/-mensen sto∏ówka szkolna

r Raum, –� e sala, pracowniar Chemieraum, –� e pracowania chemiczna

s Lehrerzimmer, - pokój nauczycielski

s Klassenbuch, –� er dziennik lekcyjny

e Schülermitverwaltung Sg samorzàd szkolny

r Klassensprecher, - // gospodarz // e Klassensprecherin, -nen gospodyni klasy

r Hausmeister, - // woêny // woênae Hausmeisterin, -nen

Unser Hausmeister ist streng. Nasz woêny jest surowy.

Der Schulhof ist immer sauber. Podwórko szkolne jestzawsze czyste.

Auf dem Schulgelände Na terenie szkoły niedarf man nicht rauchen. wolno paliç.

r Sportplatz, –� e boisko

e Turnhalle, -n sala gimnastyczna

am Schuleingang przy wejÊciu do szko∏y

e Aula, -s/Aulen aula

e Klasse, -n klasaUnsere Klasse zählt Nasza klasa liczy 32zweiunddreißig Schüler. uczniów.

s Klassenzimmer, - klasa, salaUnser Klassenzimmer ist Nasza klasa jest naim ersten Stock/Stockwerk. pierwszym pi´trze.

e Schulbibliothek, -en biblioteka szkolna

r Schulausflug, –� e wycieczka szkolnaWir machen einen Schulausflug. Urzàdzamy wycieczk´

szkolnà.

e Klassenfahrt, -en wycieczka klasowa

ausfallen (fällt aus, fiel aus, wypadaç, ist/hat ausgefallen) nie odbywaç si´

Heute ist eine Deutschstunde DziÊ nie było lekcjiausgefallen. niemieckiego.

r Elternabend, -e wywiadówka

r Elternbeirat, –� e komitet rodzicielski

frei haben (hat, hatte, hat gehabt) mieç wolneSamstags haben wir immer frei. Wszystkie soboty mamy

wolne.

die Schule schwänzen wagarowaçDie Eltern haben erfahren, Rodzice dowiedzieli si´, dass er die Schule geschwänzt hat. ˝e wagarował.

r Schulschwänzer, - // wagarowicz //e Schulschwänzerin, -nen wagarowiczka

versetzt werden (wird, wurde otrzymywaç promocj´, ist geworden) przechodziç do

nast´pnej klasy

die Klasse wiederholen powtarzaç klas´

sitzen bleiben (blieb, siedzieç, zostawaç ist geblieben) ugs. (w tej samej klasie)

Er ist in der achten Klasse On siedział w ósmej klasie.sitzen geblieben.

e Ferien Pl wakacje; feriee Sommerferien Pl/ wakacje letnie/feriee Winterferien Pl/e Osterferien Pl zimowe/ferie wielkanocne

50D a s S c h u l l e b e n

Das SchullebenROZDZIA¸ 3