Webinarium

Rewitalizacja jako sposób na szybki rozwój

Agenda

Rewitalizacja, jako sposób na szybki rozwój

Co to jest rewitalizacja?

Partycypacja społeczna

Jak zabrać się do działań rewitalizacyjnych? Krok po kroku

Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji

Finansowanie działań rewitalizacyjnych

Rola doradcy w procesie rewitalizacji

Podsumowanie

PwC

Rewitalizacja, jako sposób na szybki rozwój

3

Ustawa z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji

Cel i przyczyny nowego podejścia

- Postępująca degradacja terenów miejskich

- Rozproszenie zabudowy miejskiej

- Erozja stosunków społecznych

Szanse na przyszłość

PwC

Co to jest rewitalizacja?

4

Rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji.

Rewitalizacja

Zadanie fakultatywneZadanie własneZadanie

długoterminowe

PwC

Interesariuszami m.in.: mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze, inni mieszkańcy gminy, podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą, podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne.

Szeroki krąg interesariuszy

Zasada włączenia społecznego

Tryby konsultacyjne

Mechanizmy koordynacyjne

Komitet Rewitalizacji jako forum współpracy i dialogu interesariuszy z

organami gminy w sprawach dotyczących przygotowania, prowadzenia i oceny

rewitalizacji; organ opiniodawczo-doradczy wójta, burmistrza albo prezydenta

miasta

Partycypacja społeczna

5

Jak zabrać się

do działań

rewitalizacyjnych?

Krok po kroku

PwC

Jak zabrać się do działań rewitalizacyjnych? Krok po kroku (1)

7

Uchwała rady gminy o powołaniu gminnego komitetu rewitalizacji

(opcjonalnie na tym etapie)

Uchwała rady gminy o formach przeprowadzania konsultacji

społecznych (opcjonalnie na tym etapie)

Diagnozy obszarów opracowywane przez wójta, burmistrza,

prezydenta miasta

Uchwała rady gminy o wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i

obszaru rewitalizacji

A

B

C

D

PwC

Delimitacja obszaru zdegradowanego

8

• Bezrobocie

• Ubóstwo

• Przestępczość

• Niski poziom edukacji

• Niski poziom kapitału

społecznego

• Negatywne zjawiska gospodarcze takie jak np. niski stopień przedsiębiorczości, słaba

kondycja lokalnych przedsiębiorstw, koncentracja form działalności typowych dla obszarów

koncentracji problemów społecznych (np. lombardy, firmy udzielające pożyczek-chwilówek itp.)

• Negatywne zjawiska przestrzenno-funkcjonalne takie jak np. brak dostępu do

podstawowych usług lub ich niska jakość, niedostosowanie rozwiązań urbanistycznych do

zmieniających się funkcji obszaru, niski poziom obsługi komunikacyjnej.

• Negatywne zjawiska techniczne jak np. degradacja stanu technicznego obiektów

budowlanych.

• Negatywne zjawiska środowiskowe takie jak np. zanieczyszczenie powietrza, słaba kondycja

gospodarki wodno-ściekowej, problemy z odpadami.

Negatywne zjawiska społeczne

Obszar zdegradowanyMinimum jeden z

poniższych elementów

PwC

Obszar zdegradowany vs obszar rewitalizacji

9

Obszar rewitalizacji

obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację

(art. 10 Ustawy o rewitalizacji)

Obszar

zdegradowany

Obszar rewitalizacjimax 20% powierzchni gminymax 30% mieszkańców gminy

PwC

Diagnoza obszaru rewitalizacji

10

Czy dostępne są dokumenty strategiczne, w których określono obszary o cechach obszarów zdegradowanych lub obszarów rewitalizacji?

Szczegółowa diagnoza obszaru rewitalizacjiProjekt uchwały rady gminy w sprawie wyznaczenia

obszaru

Konsultacje społecznePodjęcie uchwały o wyznaczeniu o wyznaczeniu

obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizowanego

Wy znaczenie obszaru rewitalizacji

TakNie

PwC

Specjalna Strefa Rewitalizacji

11

• Wniosek o ustanowienie SSR składa się po uchwaleniu gminnego programu rewitalizacji i zgodnie z jego ustaleniami

• SSR ustanawia się w celu zapewnienia sprawnej realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych na okres nie dłuższy niż 10 lat

Obszar

zdegradowany

Obszar

rewitalizacji

SSR

PwC

Instrumenty gminnego programu rewitalizacji o charakterze finansowym

12

Nowy cel publiczny – społeczne budownictwo czynszowe

Budowa lub przebudowa budynków służących rozwojowi społecznego budownictwa czynszowego wykonywana na obszarze Strefy oraz przewidziana w gminnym programie rewitalizacji w ramach przedsięwzięć rewitalizacyjnych, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 5 lit. a, stanowi cel publiczny w rozumieniu ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami .

Prawo pierwokupu

Roszczenia majątkowe dot. nieruchomości położonych na obszarze SSR

Zaspokojenie roszczeń majątkowych dotyczących własności nieruchomości położonych na obszarze Strefy objętych przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi służącymi realizacji celu publicznego, następuje poprzez świadczenie pieniężne.

Dotacje remontowe

W przypadku nieruchomości położonych na obszarze Strefy gmina może udzielić na rzecz ich właścicieli lub użytkowników wieczys tych dotacji w wysokości nieprzekraczającej 50% nakładów koniecznych na wykonanie robót budowlanych (…) prac konserwatorskich i restauratorskich (…).

Bonifikata od ceny sprzedaży nieruchomości

Wy właszczenie nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym

W odniesieniu do nieruchomości, o których mowa w art. 118a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, p ołożonych na obszarze Strefy, gmina w przypadku wywłaszczenia nieruchomości nie składa do depozytu sądowego odszkodowania ustalonego zg odnie z przepisami tej ustawy.

PwC

Instrumenty finansowe gminnego programu rewitalizacji

13

Szczególne regulacje dotyczą zamówień o wartości powyżej 30.000 euro i poniżej progów unijnych. Preferencyjne przepisy stosuje się dla zamówień publicznych realizujących przedsięwzięcia zawarte w GPR, jeżeli wykonywane są na obszarze SSR oraz jeżeli służą aktywizacji osób mających miejsce zamieszkania na obszarze Strefy.

Instrumenty finansowe

Zasady naliczania podatku od

nieruchomościOpłata adiacencka Umowa urbanistyczna

Specjalne regulacje dot. udzielania zamówień

publicznych na obszarze SSR

PwC

Jak zabrać się do działań rewitalizacyjnych? Krok po kroku (2)

• Uchwała o gminnym programie rewitalizacji

- Uchwalany dla obszaru rewitalizacji

- Tryb uchwalania

- Możliwość zmiany studium i planu miejscowego (!)

Gminny program rewitalizacji zawiera m.in.:

• szczegółową diagnozę obszaru rewitalizacji,

• opis powiązań gminnego programu rewitalizacji z dokumentami strategicznymi gminy, w tym

strategią rozwoju gminy, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

gminy oraz strategią rozwiązywania problemów społecznych;

• opis wizji stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji;

• cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań

• opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych,

• szacunkowe ramy finansowe gminnego programu rewitalizacji wraz z szacunkowym wskazaniem

środków finansowych ze źródeł publicznych i prywatnych;

• system monitorowania i oceny gminnego programu rewitalizacji;

14

PwC

Jak zabrać się do działań rewitalizacyjnych? Krok po kroku (3)

• Miejscowy plan rewitalizacji, jako szczególny rodzaj planu miejscowego

− Uchwalany dla całości lub części obszaru rewitalizacji

− Tryb uchwalania przez radę gminy

− Wpływ na obecnie obowiązujące przepisy

15

PwC

Doświadczenia perspektywy 2007-2013

16

W polskich programach unijnych 2014-2020 przewidziano ok. 22 mld zł na działania rewitalizacyjne

• Główny strumień wsparcia dotyczył rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich oraz infrastruktury mieszkalnictwa

• Łączne wydatki na projekty rewitalizacyjne wyniosły 8,58 mld zł (w tym 4,9 mld zł dofinansowania z UE)

• Włączanie finansowania zwrotnego (Jessica)

• Fragmentaryczność działań (brak kompleksowości, słaba partycypacja społeczna, słaby nacisk na przedsięwzięcia „miękkie”)

PwC

Szacunkowe ramy finansowe gminnego programu rewitalizacji

17

Gminny program rewitalizacji zawiera w szczególności (…) szacunkowe ramy finansowe gminnego programu rewitalizacji wraz z szacunkowym wskazaniem środków finansowych ze źródeł publicznych i prywatnych1

Niezwłocznie po uchwaleniu gminnego programu rewitalizacji, rada gminy wprowadza przedsięwzięcia rewitalizacyjne zawarte w tym programie, służące realizacji zadań własnych gminy, do załącznika do wieloletniej prognozy finansowej gminy (…). Jeżeli dane dotyczące tych przedsięwzięć nie są wystarczające do wpisania ich do wieloletniej prognozy finansowej, rada gminy wprowadza przedsięwzięcia do tej prognozy niezwłocznie po ustaleniu niezbędnych danych.

Niezwłocznie po uchwaleniu gminnego programu rewitalizacji, rada gminy wprowadza przedsięwzięcia rewitalizacyjne zawarte w tym programie, służące realizacji zadań własnych gminy, do załącznika do wieloletniej

prognozy finansowej gminy (…). Jeżeli dane dotyczące tych przedsięwzięć nie są wystarczające do wpisania ich do wieloletniej prognozy finansowej, rada gminy wprowadza przedsięwzięcia do tej prognozy niezwłocznie po ustaleniu niezbędnych danych.

2

PwC

Opcje finansowania działań rewitalizacyjnych

18

Środki własne gminy

Partnerstwo publiczno- prywatne

Finansowanie unijne na lata 2014-2020

Wytyczne Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020

Zgodnie z Wytycznymi środki z Priorytetu Inwestycyjnego 9b (EFRR), które przewidziane są tylko w regionalnych programach operacyjnych, przeznaczone są wyłącznie na projekty rewitalizacyjne

W ramach pozostałych priorytetów inwestycyjnych (EFRR, EFS oraz FS), zarówno w regionalnych jak i krajowych programach operacyjnych, projekty rewitalizacyjne mogą liczyć na preferencje w dostępie do środków finansowych

Projekty pilotażowe

Środki BGK (fundusz dopłat, fundusz termomodernizacji i remontów)

Rola doradcy w

procesie

rewitalizacji

PwC

Rola doradcy w procesie rewitalizacji

Profesjonalna, kompleksowa

obsługa

Doświadczeniei praktycznerozwiązania

Kontakt z potencjalnymiinwestorami

20

Podsumowanie

PwC

Podsumowanie

Możliwa

zmiana studium

21

Zmiana planu

miejscowego

Uchwała rady gminy o formach przeprowadzania konsultacji społecznych (opcjonalnie na tym etapie)

Diagnozy obszarów opracowywane przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta

Uchwała rady gminy o wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

Uchwała o gminnym programie rewitalizacji

Uchwała o miejscowym planie rewitalizacji

Uchwała rady gminy o powołaniu komitetu rewitalizacji (opcjonalnie na tym etapie)

Uchwała o miejscowym planie rewitalizacji

Uchwała o gminnym programie rewitalizacji

Uchwała rady gminy o wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

www.pwc.pl

© 2015 PwC Polska Sp. z o.o. Wszy stkie prawa zastrzeżone. W ty m dokumencie nazwa

"PwC" odnosi sie do PwC Polska Sp. z o.o., f irmy wchodzącej w skład sieci

PricewaterhouseCoopers International Limited, z który ch każda stanowi odrębny i

niezależny podmiot prawny .

Lilianna BoguszPwCDoradztwo biznesowelilianna.bogusz@pl.pwc.com

Katarzyna BarańskaPwCDoradztwo prawnekatarzyna.baranska@pl.pwc.com

Maja MańkowskaSzkoła Liderówmaja.mankowska@szkola-liderow.pl