Raport z ewaluacji konferencji Europejska konferencja programu … · 2016-09-20 · woli, bez...
Transcript of Raport z ewaluacji konferencji Europejska konferencja programu … · 2016-09-20 · woli, bez...
Raport z ewaluacji konferencji
„Europejska konferencja programu
Grundtvig nt. wolontariatu dorosłych”
Warszawa, 23-26 listopada 2011
autor:
dr Jadwiga Leśniewska
ewaluator zewnętrzny
Warszawa, marzec 2012
2
Spis treści
CZĘŚĆ I – KONCEPCJA EWALUACJI .......................................................................................................... 3
1. INFORMACJE OGÓLNE O KONFERENCJI .......................................................................................... 3 2. ZAŁOŻENIA EWALUACJI...................................................................................................................... 4
CZĘŚĆ II – ANALIZA DANYCH .................................................................................................................... 6 1. INFORMACJE OGÓLNE.......................................................................................................................... 6 2. OCENA KONFERENCJI PRZEZ UCZESTNIKÓW ............................................................................... 7
2.1. Ocena jakości konferencji ................................................................................................................... 8 2.2. Ocena użyteczności konferencji ........................................................................................................10 2.3. Ocena zadowolenia uczestników konferencji z aspektów organizacyjnych konferencji ..................12 2.4. Ocena ogólna wpływu konferencji na rozwój kompetencji i dalszą aktywność uczestnika w
obszarze tematu konferencji .....................................................................................................................14 3. OCENA STOPNIA ZREALIZOWANIA CELÓW KONFERENCJI .....................................................17
3.1. Ocena realizacji pierwszego celu konferencji ...................................................................................17 3.2. Ocena realizacji drugiego celu konferencji .......................................................................................19
CZĘŚĆ III – WNIOSKI I REKOMENDACJE ................................................................................................21 1. WNIOSKI .................................................................................................................................................21 2. REKOMENDACJE ..................................................................................................................................23
CĘŚĆ IV. ZAŁĄCZNIKI .................................................................................................................................26 ZAŁĄCZNIK nr 1. Ankieta ewaluacyjna i odpowiedzi na pytania otwarte ................................................26 ZAŁĄCZNIK nr 2. Pytania ewaluacyjne po warsztatach tematycznych i odpowiedzi na nie .....................30 ZAŁĄCZNIK nr 3. Pytania do wywiadu indywidualnego i odpowiedzi na nie ..........................................35
3
CZĘŚĆ I – KONCEPCJA EWALUACJI
1. INFORMACJE OGÓLNE O KONFERENCJI
Tematem konferencji były aspekty edukacyjne wolontariatu osób dorosłych.
Na potrzeby konferencji przyjęto następujący sposób rozumienia wolontariatu i wolontariusza:
Wolontariat: Termin odnosi się do wszelkich form aktywności, czy to formalnej czy nieformalnej.
Wolontariat podejmowany jest z własnej nieprzymuszonej woli danej osoby, jej wyboru i
motywacji, bez troski o finansowe zyski. Przynosi korzyści dla poszczególnych wolontariuszy,
wspólnot i społeczeństwa jako całości. Jest także narzędziem dla osób indywidualnych i
stowarzyszeń, służącym zaspokajaniu ludzkich, społecznych i ekologicznych potrzeb i interesów.
Formalny wolontariat przynosi dodatkową wartość, ale nie zastępuje profesjonalnych opłacanych
pracowników.
Wolontariusz to ktoś, kto wykonuje lub oferuje do wykonania usługi z własnej nieprzymuszonej
woli, bez zapłaty, najczęściej na rzecz organizacji non-profit, inicjatywy z misją lub społeczności.
Wolontariat jest uznawany jako bardzo cenne doświadczenie nieformalnego uczenia się dla osób
ze wszystkich grup wiekowych, nie tylko młodzieży. Wolontariat daje równie cenne możliwości
uczenia się osobom dorosłym. W przypadku seniorów pozwala na promowanie aktywnego
starzenia się oraz podkreślenie wkładu, jaki seniorzy wnoszą do społeczeństwa.
Cele konferencji:
- promocja uznania wolontariatu jako sposobu na uczenie się dorosłych wolontariuszy oraz
uczenie się organizacji goszczących i wysyłających wolontariuszy,
- dyskusja nad rolą akcji programu Grundtvig w rozwijaniu wolontariatu oraz możliwe
usprawnienia w tym obszarze.
Konferencja odbyła się w Warszawie w dniach 23-26 listopada 2011 roku w hotelu Radisson Blue
Sobieski. Zorganizowała ją polska Narodowa Agencja Programu Grundtvig we współpracy z
Komisją Europejską oraz Narodowymi Agencjami z innych krajów europejskich, uczestniczących
w Programie „Uczenie się przez całe życie”. Obrady prowadzono w języku angielskim.
Na program konferencji składały się:
- sesje plenarne: otwierająca i zamykająca konferencję,
- warsztaty tematyczne (każdy uczestnik konferencji miał możliwość wzięcia udziału w
każdym warsztacie)
- Warsztat tematyczny 1 – „Uczenie się na etapie przygotowania do wolontariatu”,
- Warsztat tematyczny 2 – „Uczenie się podczas wolontariatu i po jego zakończeniu”,
- Warsztat tematyczny 3 – „Europejskie wsparcie dla wolontariatu dorosłych – rola programu
Grundtvig oraz innych funduszy europejskich”,
- sesja konsultacyjna poświęcona znalezieniu partnerów do przyszłych projektów
dotyczących wolontariatu dorosłych,
- „European Fair” – wystawa projektów poświęconych wolontariatowi dorosłych,
- program kulturalny – zwiedzanie Starego Miasta w Warszawie, Muzeum Powstania
Styczniowego oraz Muzeum Chopina.
4
W konferencji wzięło udział 127 osób z 32 krajów: przedstawiciele Komisji Europejskiej,
Narodowych Agencji, eksperci w dziedzinie edukacji dorosłych i wolontariatu, beneficjenci
programu Grundtvig.
Poniżej lista ekspertów, którzy mieli swoje wystąpienia na sesjach plenarnych lub prowadzili
warsztaty (w kolejności wystąpień):
Marcin Rolnik – Dyrektor Programu „Uczenie się przez całe życie” w polskiej Narodowej Agencji,
Alan Smith – Koordynator Programu Grundtvig w Komisji Europejskiej,
Stanisław Drzażdżewski – Radca Generalny w polskim Ministerstwie Edukacji Narodowej,
Nick Ockenden – Dyrektor Institute for Volunteering Research z Wielkiej Brytanii,
Géraldine Libreau z Komisji Europejskiej,
Kate Glynn – Koordynator wolontariatu w The Manchester Museum,
Izabella Csordás – Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie,
Anita Prosser z British Trust for Conservation Volunteers z Wielkiej Brytanii,
Carine De Volder z belgijskiej organizacji Het Perspectief,
Martijn Pakker z European Volunteer Centre w Belgii,
Esther Gelabert z BELIES Consulting z Hiszpanii,
Marketa Mertlova z Defense for Children International z Czech,
Jo Peeters ze Scouting Gelderland z Holandii,
Marc Dhooge z belgijskiej organizacji Het Perspectief,
Davide Di Pietro – ekspert w zakresie wolontariatu dorosłych z Włoch,
Martin Oberbauer z Wiener Hilfswerk z Austrii,
Barbara Kaszkur-Niechwiej ze Stowarzyszenia Akademia Pełni Życia z Polski,
Hana Kuškova z Hestia – National Volunteering Center z Czech,
Agnieszka Sójka z Federacji Organizacji Socjalnych Województwa Warmińsko-Mazurskiego z
Polski,
Piotr Sadowski z Community Service Volunteers z Wielkiej Brytanii,
Urszula Bednarek ze Stowarzyszenia “Nowa Rodzina”,
Helen Walmsley z Voluntary Service International (VSI) z Irlandii,
Pierre Klein z ATD Fourth World z Polski,
Rodica Victoria Miala z Cultural Horizon T z Rumunii,
Tara Dickman z Humanity in Action France z Francji.
2. ZAŁOŻENIA EWALUACJI
Cele ewaluacji
Określono i uzgodniono z organizatorem konferencji następujące cele ewaluacji:
1. Zbadanie, czy jakość i użyteczność konferencji odpowiadała oczekiwaniom uczestników,
jaki jest ich poziom satysfakcji z udziału w konferencji oraz jaki przewidują wpływ
konferencji na swoje dalsze działania w obszarze wolontariatu i edukacji.
2. Zbadanie stopnia zrealizowania założonych celów konferencji, w tym szczególnie zbadanie,
czy konferencja przyczyniła się do lepszego postrzegania wolontariatu dorosłych jako
sposobu na uczenie się.
3. Wypracowanie rekomendacji co do przyszłych podobnych konferencji.
Odbiorcy ewaluacji Organizatorzy i uczestnicy konferencji.
5
Przedmiot ewaluacji Działania zaplanowane w harmonogramie konferencji „Grundtvig European Conference On Adult
Volunteering”.
Pytania badawcze
1. Jak uczestnicy oceniają konferencję? (Jak oceniają jakość i użyteczność konferencji? Jaki
jest ich poziom satysfakcji z konferencji? W jakim stopniu uczestnicy konferencji zgadzają
się ze stwierdzeniami zawartymi w ankiecie ewaluacyjnej? Jakie są propozycje
uczestników, by udoskonalić następne konferencje? Jak uczestnicy oceniają wpływ
konferencji na ich życie zawodowe?).
2. W jaki sposób konferencja przyczyniła się do uznania wolontariatu, jako sposobu na uczenie
się dorosłych wolontariuszy, a także goszczących i wysyłających organizacji?
3. Jakie są efekty dyskusji o roli programu Grundtvig w rozwijaniu wolontariatu dorosłych i
jakie usprawnienia należy wprowadzić?
Kryteria ewaluacji
Skuteczność – w jakim stopniu zostały osiągnięte cele konferencji.
Oddziaływanie/wpływ – jaki może być potencjalny wpływ rezultatów konferencji na implementację
programu Grundtvig.
Narzędzia badawcze i próba badawcza
Narzędzia zostały opracowane w języku angielskim ze względu na międzynarodowy charakter
konferencji.
Narzędzia służyły zebraniu danych ilościowych i jakościowych:
1. Ankieta ewaluacyjna (kwestionariusz ankiety – załącznik nr 1).
Próba: wszystkie ankiety ewaluacyjne złożone na zakończenie konferencji.
2. Materiały przedstawione bądź wypracowane podczas konferencji:
- Przemówienia na otwarcie konferencji:
Stanisława Drzażdżewskiego – Radcy Generalnego w polskim Ministerstwie
Edukacji Narodowej,
Nicka Ockendena – Dyrektora Institute for Volunteering Research z Wielkiej
Brytanii,
- Wnioski z trzech warsztatów tematycznych przedstawione na zakończenie konferencji
przez ekspertów prowadzących warsztaty tematyczne.
- Wnioski na zakończenie konferencji przedstawione przez Alana Smitha – Koordynatora
Programu Grundtvig w Komisji Europejskiej.
3. Kwestionariusz pytań ewaluacyjnych podsumowujących każdy warsztat tematyczny
(pytania ewaluacyjne – załącznik nr 2).
Próba: wszystkie odpowiedzi udzielone na pytania ewaluacyjne podsumowujące każdy
warsztat.
4. Obserwacja uczestnicząca (w odniesieniu do European Fair i sesji konsultacyjnej) – notatki
ewaluatora. Obserwacji podlegała atmosfera podczas obydwu spotkań oraz jakość
współpracy pomiędzy uczestnikami konferencji.
5. Wywiady indywidualne (pytania do wywiadu – załącznik nr 3).
Próba: przedstawiciele NA – 3 wywiady, przedstawiciele beneficjentów – 3 wywiady.
Metody badawcze
1. Analiza ankiet ewaluacyjnych złożonych na zakończenie konferencji.
Ankieta zawierała pytania zamknięte (dotyczące jakości i użyteczności konferencji,
satysfakcji z udziału, opinii na tematy związane z wpływem konferencji na pracę zawodową
6
uczestników), a także pytania otwarte (dotyczące sugestii, co należy zrobić, by ulepszyć
podobne konferencje w przyszłości oraz ogólnych wrażeń z konferencji).
Analizy dokonano pod kątem poszukiwania odpowiedzi na pierwsze pytanie badawcze.
2. Analiza materiałów przedstawionych bądź wypracowanych podczas konferencji
(analizowane materiały wymieniono powyżej). Analizy materiałów dokonano pod kątem
poszukiwania odpowiedzi na drugie i trzecie pytanie badawcze.
3. Analiza odpowiedzi na pytania ewaluacyjne, podsumowujące każdy warsztat tematyczny.
Celem ewaluacji warsztatów było sprawdzenie, jaką wiedzę i umiejętności nabyli uczestnicy
warsztatu. Ewaluacji dokonano w następujący sposób: do każdego warsztatu przygotowano
po dwa pytania, treściowo odpowiadające tematowi warsztatu. Każdy z uczestników miał do
wyboru jedno z zaproponowanych pytań (z braku czasu niemożliwe było udzielenie
odpowiedzi na obydwa pytania). Odpowiedzi zapisywano na karteczkach post-it i
przyklejano poniżej pytania, którego odpowiedź dotyczyła.
Analizy odpowiedzi dokonano pod kątem poszukiwania odpowiedzi na drugie i trzecie
pytanie badawcze.
4. Analiza notatek z obserwacji uczestniczącej.
Obserwację uczestniczącą prowadził ewaluator. Dotyczyła ona dwóch wydarzeń: „European
Fair” i sesji konsultacyjnej. Obserwacji i analizy notatek dokonano pod kątem poszukiwania
odpowiedzi na pierwsze, drugie i trzecie pytanie badawcze.
5. Analiza odpowiedzi na pytania wywiadu indywidualnego.
Pytania zostały tak ułożone, by dawały możliwość udzielenia pogłębionych wyjaśnień
odnośnie do stwierdzeń zawartych w ankiecie ewaluacyjnej (pytania/stwierdzenia 27-33),
badających wpływ konferencji na pracę zawodową uczestników, a także, by respondenci
mieli możliwość wyrażenia swojej opinii na temat (ewentualnych) osobistych doświadczeń
z bycia wolontariuszem oraz tego, co proponują, by program Grundtvig jeszcze lepiej
wspierał wolontariat dorosłych.
Obserwacji dokonywano pod kątem poszukiwania odpowiedzi na pierwsze, drugie i trzecie
pytanie badawcze.
Ewaluację konferencji przeprowadził ewaluator zewnętrzny.
CZĘŚĆ II – ANALIZA DANYCH
1. INFORMACJE OGÓLNE
W trakcie ewaluacji zgromadzono następujące dane:
1. Ankiety ewaluacyjne
Ankiety złożyło 46 osób - 37% uczestników konferencji:
- przedstawiciele Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji – 14 ankiet (30%
złożonych ankiet),
- beneficjenci – 32 ankiety (70% złożonych ankiet) – organizacje pozarządowe, które
korzystały z dofinansowania (15), eksperci (10), inni uczestnicy, np. wolontariusze,
pracownicy uniwersytetów (7).
W ankietach znajdują się odpowiedzi na pytania zamknięte i otwarte (załącznik nr 1 –
odpowiedzi na pytania otwarte z ankiet).
Ankiety dostarczyły danych ilościowych i jakościowych.
7
Ponieważ ankiety wypełniła tylko cześć uczestników (46 na ponad 120), liczba wskazań –
odpowiedzi na poszczególne pytania – była stosunkowo mała, a różnice liczbowe pomiędzy
nimi niewielkie, zatem wyniki liczbowe można potraktować tylko szacunkowo.
Jednakże w związku z tym, że ankiety wypełniły wszystkie grupy odbiorców konferencji,
przyjmuje się, że są to wystarczające dane, by poznać opinię uczestników o konferencji.
2. Materiały przedstawione bądź wypracowane podczas konferencji dostarczyły danych
jakościowych:
- Przemówienia na otwarcie konferencji:
Stanisława Drzażdżewskiego – Radcy Generalnego w polskim Ministerstwie
Edukacji Narodowej,
Nicka Ockendena – Dyrektora Institute for Volunteering Research z Wielkiej
Brytanii,
- Wnioski z trzech warsztatów tematycznych przedstawione na zakończenie konferencji
przez ekspertów prowadzących warsztaty tematyczne.
- Wnioski na zakończenie konferencji przedstawione przez Alana Smitha – Koordynatora
Programu Grundtvig w Komisji Europejskiej.
Wszystkie materiały pobrano ze strony internetowej organizatora
konferencji:http://www.grundtvig.org.pl/wydarzenia/grundtvig-european-conference-adult-
volunteering.
3. Odpowiedzi na pytania ewaluacyjne podsumowujące każdy warsztat tematyczny (załącznik
nr 2) dostarczyły danych jakościowych.
4. Notatki ewaluatora z obserwacji uczestniczącej (w odniesieniu do „European Fair” i sesji
konsultacyjnej) dostarczyły danych jakościowych.
5. Odpowiedzi na pytania z wywiadu indywidualnego (załącznik nr 3) dostarczyły danych
jakościowych.
Wywiady indywidualne przeprowadzono z 6 osobami:
- przedstawiciele Narodowych Agencji – 3 osoby (oznaczone w dalszej części raportu
jako: respondent 1, respondent 2, respondent 3),
- przedstawiciele beneficjentów – 3 osoby (oznaczone w dalszej części raportu jako:
respondent 4, respondent 5, respondent 6).
Na podstawie zebranych danych dokonano ewaluacji konferencji według koncepcji opisanej w
części I.
2. OCENA KONFERENCJI PRZEZ UCZESTNIKÓW
Oceny dokonano na podstawie ankiet i przedstawiono ją poniżej w następującym układzie:
- ocena jakości konferencji,
- ocena użyteczności konferencji,
- ocena zadowolenia uczestników konferencji z aspektów organizacyjnych konferencji,
- ocena ogólna wpływu konferencji na rozwój kompetencji i dalszą aktywność uczestnika w
obszarze tematu konferencji.
Poszczególne oceny przedstawiono za pomocą wykresów.
8
W związku z tym, że ankieta została przygotowana w języku angielskim, w którym odbywała się
konferencja, to na wykresie pozostawiono oryginalne sformułowania ocenianego aspektu
konferencji.
W wykresach zawarto dane, które dotyczą opinii wszystkich uczestników konferencji, którzy oddali
ankiety. Pod wykresami znajdują się wyjaśnienia informacji w nich zawartych..
Dodatkowo pod wykresami znajdują się informacje różnicujące zbiorową ocenę konferencji, tzn.
informacje na temat oceny poszczególnych aspektów konferencji dokonanej przez:
- przedstawicieli Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji,
- beneficjentów i ekspertów (łącznie: przedstawicieli organizacji, które korzystały z
dofinansowania, ekspertów oraz pozostałych osób obecnych na konferencji).
2.1. Ocena jakości konferencji
Próba – 46 ankiet.
Na osi poziomej zaznaczono liczbę osób, które zaznaczyły daną kategorię.
Na osi pionowej zaznaczono oceniany aspekt konferencji.
- Sesja plenarna w czwartek (przemówienia otwierające)
- Sesja plenarna w czwartek (przykłady najlepszych praktyk)
- Warsztat tematyczny 1(„Uczenia się na etapie przygotowania do wolontariatu…”)
- Przykłady najlepszych praktyk prezentowanych podczas Warsztatu 1
- Warsztat tematyczny 2 („Uczenie się podczas wolontariatu…”)
- Przykłady najlepszych praktyk prezentowanych podczas Warsztatu 2
- Warsztat tematyczny 3 („Europejskie wsparcie dla wolontariatu…”)
- Przykłady najlepszych praktyk prezentowanych podczas Warsztatu 3
- Sesja plenarna w piątek – wnioski
- Sesja konsultacyjna
- „European Fair”– wystawa projektów poświęconych wolontariatowi dorosłych
- Materiały konferencyjne
- Korespondencja mailowa przed konferencją
- Konferencja jako całość
9
Wykres 1: Ocena jakości konferencji dokonana przez uczestników
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34
Plenary session on Thursday –
opening speeches
Plenary session on Thursday –
examples of best practice
Thematic Workshop 1
Examples of best practice
presented at the Workshop 1
Thematic Workshop 2
Examples of best practice
presented at the Workshop 2
Thematic Workshop 3
Examples of best practice
presented at the Workshop 3
Plenary session on Friday -
conclusions
Networking and consultancy
session
European Fair and exhibition of
projects
Contributed papers
Pre-conference mailing
Conference as a whole
Very High
Somewhat
High
Somewhat
Low
Low
Źródło: opracowanie własne
W opinii respondentów (46) na najwyższe uznanie zasłużyła korespondencja mailowa, jaka miała
miejsce przed konferencją. Bardzo wysoko oceniono również konferencję jako całość, sesję
plenarną zamykającą konferencję oraz materiały konferencyjne.
Z warsztatów najwyżej oceniono Warsztat tematyczny 1, dotyczący uczenia się na etapie
przygotowania do wolontariatu, przy czym ten sam warsztat jako jedyny otrzymał dwie oceny
„nisko”. Stosunkowo najniżej oceniono Warsztat tematyczny 3, analizujący rolę i ewentualne
kierunki zmian programu Grundtvig w obszarze wolontariatu. Jednakże różnice w opiniach są
niewielkie i biorąc pod uwagę, że informacji zwrotnej udzieliło tylko 46 uczestników na ponad 120
obecnych oraz dodatkowo nie wszystkie ankiety zawierały odpowiedzi na wszystkie pytania,
otrzymane wyniki nie pozwalają na dokonanie rzeczywistego różnicowania jakości warsztatów.
JAKOŚĆ
KONFERENCJI
10
Tym niemniej opinia o warsztatach wyrażona w ankietach znalazła potwierdzenie w
wypowiedziach uzyskanych podczas wywiadów.
Szczegółowe wyniki:
Przedstawiciele Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji (14 ankiet) najwyżej ocenili
konferencję jako całość oraz wymianę korespondencji przed konferencją. Żaden element
konferencji nie otrzymał najniższej oceny. Spośród trzech Warsztatów najlepiej oceniono Warsztat
tematyczny 1, a stosunkowo najsłabiej oceniono Warsztat tematyczny 2. Jednak warto pamiętać, że
różnice pomiędzy najwyżej, a najniżej ocenionym warsztatem wynoszą zaledwie kilka wskazań.
Beneficjenci i eksperci (32 ankiety) najwyżej ocenili korespondencję mailową, jaka miała miejsce
przed konferencją i w dalszej kolejności sesję zamykającą konferencję oraz konferencję jako całość.
Ocena warsztatów była bardziej spolaryzowana niż w przypadku wcześniejszej grupy
respondentów, prawdopodobnie wynika to z mniejszej jednorodności grupy, jej zróżnicowania pod
względem doświadczenia, znajomości tematu i oczekiwań. Ten sam warsztat grupa osób oceniała
bardzo wysoko, a jednocześnie były wskazania dokładnie przeciwne. W przypadku warsztatu 1,
omawiającego uczenie się na etapie przygotowania do wolontariatu, uzyskano najwięcej bardzo
pozytywnych ocen, ale był to też warsztat, któremu przytrafiły się niskie oceny. Warsztat 3
dotyczący aspektów strategicznych akcji Grundtviga uzyskał od beneficjentów i ekspertów bardzo
spolaryzowane oceny – ta sama liczba respondentów dała najwyższe, co najniższe oceny.
2.2. Ocena użyteczności konferencji
Próba – 46 ankiet.
Na osi poziomej zaznaczono liczbę osób, które zaznaczyły daną kategorię.
Na osi pionowej zaznaczono oceniany aspekt konferencji.
- Sesja plenarna w czwartek (przemówienia otwierające)
- Sesja plenarna w czwartek (przykłady najlepszych praktyk)
- Warsztat tematyczny 1(„Uczenia się na etapie przygotowania do wolontariatu…”)
- Przykłady najlepszych praktyk prezentowanych podczas Warsztatu 1
- Warsztat tematyczny 2 („Uczenie się podczas wolontariatu…”)
- Przykłady najlepszych praktyk prezentowanych podczas Warsztatu 2
- Warsztat tematyczny 3 („Europejskie wsparcie dla wolontariatu…”)
- Przykłady najlepszych praktyk prezentowanych podczas Warsztatu 3
- Sesja plenarna w piątek – wnioski
- Sesja konsultacyjna
- „European Fair”– wystawa projektów poświęconych wolontariatowi dorosłych
- Materiały konferencyjne
- Korespondencja mailowa przed konferencją
- Konferencja jako całość
11
Wykres 2: Ocena użyteczności konferencji dokonana przez wszystkich uczestników
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34
Plenary session on Thursday –
opening speeches
Plenary session on Thursday –
examples of best practice
Thematic Workshop 1
Examples of best practice presented
at the Workshop 1
Thematic Workshop 2
Examples of best practice presented
at the Workshop 2
Thematic Workshop 3
Examples of best practice presented
at the Workshop 3
Plenary session on Friday -
conclusions
Networking and consultancy session
European Fair and exhibition of
projects
Contributed papers
Pre-conference mailing
Conference as a whole
Very High
Somewhat
High
Somewhat
Low
Low
Źródło:
Źródło: opracowanie własne
Respondenci(46) najwyżej ocenili użyteczność korespondencji mailowej przed konferencją, a w
następnej kolejności użyteczność całej konferencji oraz sesji zamykającej konferencję. Najwyżej
oceniono użyteczność warsztatu tematycznego 1, dotyczącego uczenia się na etapie przygotowania
do wolontariatu oraz przykłady dobrych praktyk, prezentowane podczas tego warsztatu. Tylko
nieznacznie słabiej oceniono użyteczność pozostałych dwóch warsztatów, z których minimalnie
lepszą ocenę dostał warsztat 2, omawiający uczenie się podczas wolontariatu. Różnice pomiędzy
najwyżej i najniżej ocenionym warsztatem sięgają tylko kilku wskazań.
UŻYTECZNOŚĆ
KONFERENCJI
12
Szczegółowe wyniki:
Przedstawiciele Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji (14 ankiet) najwyżej ocenili
użyteczność wymiany korespondencji przed konferencją, a następnie całości konferencji. Wysoko
oceniono również użyteczność materiałów konferencyjnych, „European Fair”, a także obydwie
sesje w pierwszym dniu konferencji (w każdym przypadku 8 wskazań). Żadna osoba nie dała
najniższej oceny żadnemu elementowi konferencji.
Beneficjenci i eksperci (32 ankiety) najwyżej ocenili użyteczność wymiany korespondencji przed
konferencją, a następnie konferencję jako całość i „European Fair”. Najwyżej oceniono użyteczność
warsztatu tematycznego 1, a najniżej warsztatu tematycznego 3. Stosunkowo najniżej oceniono
również użyteczność przykładów dobrej praktyki prezentowanych podczas ostatniego warsztatu.
2.3. Ocena zadowolenia uczestników konferencji z aspektów organizacyjnych konferencji
Próba – 46 ankiet.
Na osi poziomej zaznaczono liczbę osób, które zaznaczyły daną kategorię.
Na osi pionowej zaznaczono oceniany aspekt zadowolenia.
- Warszawa jako miasto, w którym zorganizowano europejską konferencję Grundtviga
- Lokalizacja hotelu
- Rejestracja podczas konferencji
- Pokój hotelowy
- Wyżywienie w hotelu
- Organizacja programu konferencji (układ zajęć)
- Kolacja w środę
- Przerwy kawowe i przekąski
- Obiad w czwartek
- Dostępność informacji podczas konferencji
- Zaproponowane wycieczki z przewodnikiem
13
Wykres 3: Poziom zadowolenia uczestników konferencji – aspekty organizacyjne
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40
WARSAW, as Grundtvig
European Conference city
Location of the conference hotel
Conference registration
Hotel room at the conference hotel
Food at the conference hotel
Conference program organization
Wednesday buffet dinner
Coffee breaks and refreshments
Thursday lunch
Availability of information during
the conference
Proposed guided tours
Very High
Somewhat High
Somewhat Low
Low
Źródło:
Źródło: opracowanie własne
Uczestnicy konferencji, którzy złożyli ankiety (46), byli najbardziej zadowoleni z powodu
dostępności informacji w czasie konferencji, punktu rejestracyjnego, wyżywienia w hotelu oraz
przerw kawowych i przekąsek. Poziom zadowolenia był również wysoki w odniesieniu do
pozostałych aspektów organizacyjnych konferencji. Zasadniczo nie dawano ocen niskich i bardzo
niskich, z wyjątkiem 2 osób, którym tylko częściowo odpowiadały posiłki oraz 4 osób, którym nie
w pełni odpowiadał pokój hotelowy. Niska ocena pokoju hotelowego pojawiła się również
kilkakrotnie w czasie rozmów w kuluarach i w 2 ankietach, ponieważ w przypadku niektórych
pokoi odpoczynek w ciągu dnia był utrudniony ze względu na hałas – w pokojach od ulicy hałas od
ruchu ulicznego, a w kilku innych pokojach z powodu całodziennych prac remontowych
prowadzonych na innym piętrze.
ASPEKTY
ORGANIZACYJNE
14
Szczegółowe wyniki:
Przedstawiciele Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji (14 ankiet) najwyżej ocenili
dostępność informacji w czasie konferencji. Prawie równie wysoko oceniono organizację
konferencji. Stosunkowo wysoko oceniono przerwy kawowe, wycieczki, wyżywienie w hotelu i
recepcję w czasie konferencji. Jedynie pokój hotelowy jedna osoba oceniła nisko (porównaj opis
wyżej).
Beneficjenci i eksperci (32 ankiety) najwyżej ocenili kolację w środę, prawdopodobnie z powodu
połączenia tej kolacji z „European Fair”, a następnie przerwy kawowe i wyżywienie w hotelu. W
zasadzie wszystkie oceniane kategorie uzyskały bardzo wysokie oceny (zdecydowana przewaga
wskazań „bardzo wysoko” nad innymi wskazaniami). Jedynie pokój hotelowy 3 osoby oceniło
raczej nisko. Ten sam aspekt organizacyjny (pokój hotelowy) pozostałe osoby oceniły bardzo
wysoko i raczej wysoko.
2.4. Ocena ogólna wpływu konferencji na rozwój kompetencji i dalszą aktywność uczestnika
w obszarze tematu konferencji
W ankietach znalazły się dane ilościowe, pokazujące ile osób zgodziło się bądź nie z określonymi
stwierdzeniami, dotyczącymi wpływu konferencji na ich życie zawodowe. Pogłębieniu tematyki
poruszanej w tej części ankiety służyły wywiady indywidualne, omówione w następnej kolejności.
W pierwszeństwie przedstawione są wyniki z ankiet. Próba – 46 ankiet.
Na osi poziomej zaznaczono liczbę osób, które zaznaczyły daną kategorię.
Na osi pionowej wymieniono stwierdzenia:
Konferencja:
- pomogła mi nawiązać kontakty zawodowe,
- zajęła się najważniejszymi wyzwaniami, przed którymi stoi wolontariat dorosłych,
- dostarczyła pomysłów, w jaki sposób lepiej wykonywać moją pracę,
- dostarczyła pomysłów, którymi podzielę się z kolegami/koleżankami po powrocie do domu,
- dała możliwość zdobycia nowego doświadczenia w dziedzinie wolontariatu dorosłych,
- dała możliwość podzielenia się moim doświadczeniem z innymi,
- zakończyła się wnioskami, z którymi w pełni się zgadzam.
15
Wykres 4: Ocena ogólna wpływu konferencji na rozwój kompetencji i dalszą aktywność
uczestnika w obszarze tematu konferencji
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30
Helped me establish professional
contacts
Addressed the most important
challenges of adult volunteering
Gave me ideas on ways to do my
job better
Gave me ideas I will share with
my colleagues back home
Gave me the opportunity to gain
new experience on adult
volunteering
Gave me the opportunity to share
my experience with others
Ended with the conclusions with
which I fully agree
Strongly
Agree
Agree
Disagree
Strongly
Disagree
Źródło: opracowanie własne
Uczestnicy konferencji złożyli 46 ankiet. Najwięcej uczestników w pełni zgodziło się (wskazanie
„w pełni się zgadzam”), że konferencja dała im możliwość zdobycia nowego doświadczenia w
dziedzinie wolontariatu dorosłych, pomogła im nawiązać kontakty zawodowe oraz dostarczyła
pomysłów, którymi podzielą się po powrocie do domu. Natomiast najwięcej wskazań „zgadzam
się” osiągnęły stwierdzenia: „dała możliwość podzielenia się moim doświadczeniem z innymi”,
„dostarczyła pomysłów, w jaki sposób lepiej wykonywać moją pracę”, „zakończyła się wnioskami,
z którymi w pełni się zgadzam”.
Szczegółowe wyniki:
16
Przedstawiciele Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji (14) najczęściej zgadzali się ze
stwierdzeniem, że konferencja była okazją do zdobycia nowego doświadczenia na temat
wolontariatu dorosłych. Przedstawiciele tej grupy w pełni zgodzili się również ze stwierdzeniami,
że konferencja była okazją do podzielenia się doświadczeniem z innymi oraz że zajęła się
najważniejszymi wyzwaniami, przed którymi stoi wolontariat dorosłych. Nie było żadnych wskazań
„w pełni się nie zgadzam”.
Beneficjenci i eksperci (32) natomiast najczęściej zgadzali się, że konferencja pozwoliła im
nawiązać zawodowe kontakty. Kolejne obszary pozytywnych wskazań to stwierdzenia, że
konferencja dostarczyła pomysłów, którymi podzielą się po powrocie do domu oraz że konferencja
dała możliwość zdobycia nowego doświadczenia w dziedzinie wolontariatu dorosłych.
Wywiady indywidualne stanowiły pogłębienie tematyki powyżej omówionych punktów ankiety.
Treść pytań do wywiadu indywidualnego i zapis treści wywiadów znajduje się w załączniku nr 3.
Powyższej tematyki dotyczą pytania 1-6.
Na pytania odpowiadali przedstawiciele Narodowych Agencji oraz beneficjentów:
- przedstawiciele NA – 3 wywiady (respondent 1, respondent 2, respondent 3),
- przedstawiciele beneficjentów – 3 wywiady (respondent 4, respondent 5, respondent 6).
Z analizy odpowiedzi na pytania wynika, iż konferencja w przypadku wszystkich respondentów
pomogła w nawiązaniu kontaktów zawodowych. Niezależnie od stażu pracy w programie
Grundtvig bądź pracy w organizacji pozarządowej, wszyscy respondenci nawiązali nowe kontakty
zawodowe.
Tylko dwoje respondentów nie uważało, że konferencja zajęła się najważniejszymi wyzwaniami
wolontariatu dorosłych. Anonsowali oni inne tematy, którymi warto było się zająć podczas
konferencji, np. kwestie prawne funkcjonowania wolontariatu w poszczególnych krajach,
możliwości systemowego włączenia wolontariuszy do pracy w instytucjach samorządowych i
rządowych, tworzenie atmosfery sprzyjającej rozwojowi wolontariatu w krajach, w których nie
cieszy się on uznaniem. Sami jednak podkreślili, że nie wszystkie tematy dało się omówić podczas
jednej konferencji. Pozostali respondenci potwierdzili, iż konferencja zajęła się najważniejszymi
wyzwaniami wolontariatu dorosłych.
Większość respondentów potwierdzała, iż konferencja była dla nich źródłem nowych pomysłów
jak lepiej wykonywać pracę. Nawet ci, którzy mieli już wieloletnie doświadczenie w byciu
wolontariuszem bądź w organizowaniu wolontariatu odkryli dla siebie nowości, które warto
wprowadzić do swojej organizacji. Tylko dwoje respondentów, którzy sami są doświadczonymi
wolontariuszami, wyrażało wątpliwości, czy rzeczywiście znaleźli dla siebie coś nowego.
Dla większości respondentów konferencja dała możliwość zdobycia nowych doświadczeń na temat
wolontariatu dorosłych. Dzięki obecności wolontariuszy na konferencji i możliwości prowadzenia z
nimi rozmów, inni uczestnicy mogli korzystać z ich doświadczenia bądź nabyć nową wiedzę o
funkcjonowaniu wolontariatu. Tylko jeden respondent uważał, że nie nabył nowego doświadczenia.
Wszyscy respondenci potwierdzili, że mieli możliwość podzielenia się swoimi doświadczeniami z
innymi, z wyjątkiem jednego respondenta, który podkreślił, że z uwagi na małe doświadczenie
(przedstawiciel Narodowej Agencji) starał się przede wszystkim słuchać i uczyć się.
Wszyscy respondenci zasadniczo zgodzili się z wnioskami z konferencji. Ponadto, jeden z nich
podkreślił, że trudno bez przemyślenia stwierdzić, w jakim zakresie te wnioski są dla niego ważne,
17
a drugi zwrócił uwagę, że podczas pracy w podgrupach rozmawiano również o innych ważnych
aspektach wolontariatu, ale nie wszystkie wnioski znalazły się w końcowym podsumowaniu.
Odpowiedzi udzielone podczas wywiadów pozwalają stwierdzić, że treści poruszane w czasie
konferencji będą miały duży wpływ na życie zawodowe uczestników – począwszy od nowej
wiedzy na temat funkcjonowania wolontariatu, aż po nowe kontakty zawodowe.
Fakt, że nieliczni uczestnicy konferencji wyrazili wątpliwość, czy rzeczywiście znaleźli dla siebie
coś nowego wynika z ogromnej różnorodności uczestników. Niektórzy z nich mają duże
doświadczenie w wolontariacie – jego organizacji i jego świadczeniu – i są ekspertami w tej
dziedzinie. Te osoby raczej przekazywały swoją wiedzę i doświadczenie, niż uczyły się czegoś
nowego. Jednakże prawie wszyscy uczestnicy wskazywali, że konferencja była okazją do
pogłębienia swojej wiedzy o aspektach edukacyjnych i organizacyjnych wolontariatu dorosłych.
3. OCENA STOPNIA ZREALIZOWANIA CELÓW KONFERENCJI
3.1. Ocena realizacji pierwszego celu konferencji
Pierwszy cel konferencji: Promocja uznania wolontariatu jako sposobu na uczenie się dorosłych
wolontariuszy oraz organizacji goszczących i wysyłających wolontariuszy,
Uznanie wolontariatu jako sposobu na uczenie się dorosłych wolontariuszy, a także organizacji
wysyłających i goszczących wolontariuszy możliwe jest dzięki konkretnym działaniom, które
należy podjąć przed rozpoczęciem wolontariatu, w czasie jego trwania i po jego zakończeniu.
Każdy etap wymaga innych działań. Z analizy materiałów wypracowanych podczas konferencji
(lista materiałów w części I raportu) wynika, że w czasie konferencji omówiono poszczególne etapy
wolontariatu, przede wszystkim podczas warsztatów tematycznych 1 i 2, wskazując jakie
możliwości uczenia się stwarza wolontariat i jakie działania należy podjąć, by kandydat na
wolontariusza, a później wolontariusz mógł się uczyć.
Zarówno niezbędne działania, jakie należy podjąć na poszczególnych etapach wolontariatu, jak i
możliwości uczenia się poprzez wolontariat zostały określone przez uczestników warsztatów,
którzy pracując w podgrupach opracowali listę takich działań i możliwości. Przedstawiono ją
podczas sesji zamykającej konferencję.
Poniżej znajduje się krótkie omówienie materiału wypracowanego podczas warsztatów
tematycznych 1 i 2, które potwierdza, iż konferencja zajęła się wskazaniem możliwości uczenia się
poprzez wolontariat oraz konkretnych działań, jakie należy podjąć, by uczenie się było możliwe.
Analiza materiału wypracowanego podczas warsztatu tematycznego 1 - “Uczenie się w okresie
przygotowawczym do wolontariatu”
Uczestnicy wskazali czego wolontariusz może i powinien się nauczyć, zanim rozpocznie
wolontariat. Podkreślono przede wszystkim, że ważne jest, by:
- zrozumieć organizację (wartości, cele, działania, reguły, zasady, strategie),
- mieć jasne zrozumienie roli, zadań, obowiązków i odpowiedzialności,
- znać swoje możliwości i mieć odpowiednie zadania,
- znać oczekiwania w stosunku do siebie,
- rozwijać umiejętności społeczne, umiejętności porozumiewania się, pracy w zespole,
umiejętności organizacyjne,
- zrozumieć własną motywację,
18
- rozumieć korzyści, jakie daje wolontariat,
- znać prawodawstwo dotyczące danego obszaru przyszłej pracy.
Uczestnicy warsztatu przeanalizowali również czego i w jaki sposób powinien się nauczyć
wolontariusz-senior przed wyjazdem za granicę do pracy wolontariackiej:
- przygotować informacje na temat własnego kraju,
- przygotować się pod kątem językowym i kulturowym,
- zastanowić się nad możliwymi sytuacjami konfliktowymi,
- posiąść wiedzę na temat instytucji goszczącej i miejsca pobytu,
- zdobyć informacje o roli wolontariusza.
Uczestnicy warsztatu zaakcentowali konieczność podjęcia następujących działań w okresie
przygotowawczym do wolontariatu:
1. Motywować wolontariuszy na poziomie ich świadomości, umiejętności i funkcjonowania w
grupie.
2. Motywować własną organizację na poziomie korzyści dla niej samej i dla wolontariuszy.
3. Zapewnić wolontariuszom możliwość nauki nowych umiejętności i potwierdzić nabyte
umiejętności.
4. Zapewnić wolontariuszom możliwość nabywania nowej wiedzy, zarówno na temat
organizacji i obowiązków, jak i przedmiotu/tematu, którym wolontariusz będzie się
zajmował.
5. Dać wolontariuszowi odpowiednie wsparcie, np. w postaci mentora.
Analiza materiału wypracowanego podczas warsztatu tematycznego 2 - „Uczenie się podczas
wolontariatu i po jego zakończeniu”
Uczestnicy warsztatu udzielili, po dyskusji w podgrupach, następujących odpowiedzi na pytania
zadane na flipchartach:
W jaki sposób lepiej promować wolontariat?
- przyznawać certyfikaty i przygotowywać portfolio kompetencji,
- promować wolontariat w czasie spotkań lokalnych,
- trenować koordynatorów, akcentując wymiar uczenia się poprzez wolontariat,
- promować pośród firm HR wymiar uczenia się poprzez wolontariat,
- pokazać władzom lokalnym, że uczenie się poprzez wolontariat przynosi podwójne
korzyści: praca za którą nie trzeba płacić oraz zdobywanie nowej wiedzy i umiejętności
przez wolontariuszy,
- podkreślać potencjał wolontariuszy; co mogą osiągnąć, czego mogą się nauczyć,
- pokazywać, że wolontariat daje dużo radości wolontariuszowi,
- wskazywać, że poprzez wolontariat spotykamy nowych ludzi,
- nawiązywać partnerstwa ze szkołami i uniwersytetami – kredyty/stypendia za wolontariat w
szkołach.
Z powyższych sugestii mogą skorzystać zarówno instytucje finansujące programy z udziałem
wolontariuszy, jak również organizacje goszczące i wysyłające wolontariuszy.
Jakich umiejętności można nauczyć się podczas wolontariatu?
- zdobyć większe doświadczenie, nabyć umiejętności społeczne, opanować język obcy, zdobyć
przyjaźń, nawiązać relacje, zrozumieć inne/nowe tradycje, myśli, religie, nauczyć się pracy w
grupie, poczucia jedności, empatii, ducha zespołowego, dziedzictwa kulturowego, elastyczności,
umiejętności adaptacyjnych, umiejętności technicznych, odpowiedzialności, przywództwa, uczenia
się przez działanie, odkrywania swojego potencjału, uczenia się pośród równych sobie,
19
podejmowania inicjatywy, otwartości, zarządzania projektem, podejmowania decyzji, kreatywności,
tolerancji, zarządzania konfliktami, zarządzania czasem, wiary w siebie, mentoringu i coachingu.
Czego wolontariusze uczą się za granicą, a czego nie nauczyliby się w domu?
- różnych kultur i zwyczajów; nowych/innych stylów życia; języka; niezależności; jak radzić sobie
na lotnisku i w pociągach; jak radzić sobie z trudnościami i nieoczekiwanymi zdarzeniami; różnego
podejścia do problemów; akceptowania różnic; refleksji nad sobą; komunikacji pozawerbalnej;
tolerancji; pokory; sposobów życia obywateli Europy; bycia bardziej świadomym własnej kultury i
kraju.
Uczestnicy warsztatu podkreślili również, że niezwykle ważne jest potwierdzenie efektów uczenia
się wolontariuszy – wpływa to na podwyższenie poczucia wartości wolontariuszy, zachęca ich do
jeszcze większego zaangażowania, a także pomaga w znalezieniu zatrudnienia.
Pełny opis możliwości uczenia się, jakie stwarza wolontariat i jakie działania należy podjąć, by
kandydat na wolontariusza mógł podjąć pracę wolontariusza, znajduje się w materiale na temat
warsztatu tematycznego 1 i 2, prezentowanym podczas sesji zamykającej konferencję. Materiał ten
jest do pobrania ze strony internetowej konferencji: http://www.grundtvig.org.pl/wydarzenia/grundtvig-european-conference-adult-volunteering
(w zakładce „conference proceedings”).
Odpowiedzi na pytania ewaluacyjne po każdym warsztacie Na zakończenie każdego warsztatu z dwóch warsztatów dotyczących uczenia się przed i w trakcie
wolontariatu uczestnicy mieli za zadanie odpowiedzieć na wybrane jedno z dwóch pytań
ewaluacyjnych. Udzielone odpowiedzi bardzo wyczerpująco i praktycznie przedstawiają
edukacyjne aspekty wolontariatu i pokrywają się całkowicie z listą możliwości uczenia się, jakie
stwarza wolontariat i działań, jakie należy podjąć, wypracowaną podczas warsztatów. Pełna lista
pytań i odpowiedzi na pytania ewaluacyjne znajduje się w załączniku nr 2.
Odpowiedzi na pytania z wywiadów indywidualnych
W celu pogłębienia tematyki podejmowanej podczas obydwu warsztatów, podczas sześciu
wywiadów indywidualnych zadano dwa pytania respondentom (pytania 7-8). Pytania dotyczyły
osobistego doświadczenia respondentów w byciu wolontariuszem oraz rodzaju doświadczenia, jakie
zyskali dzięki wolontariatowi. Tylko dwoje respondentów nie było do tej pory wolontariuszami,
chociaż jeden z nich zadeklarował, że to wszystko, co działo się podczas konferencji bardzo go
zachęciło do podjęcia wolontariatu. Pozostali respondenci, odpowiadając na pytanie, czego nauczyli
się podczas wolontariatu, dali podobne odpowiedzi do tych, które zostały udzielone podczas pracy
warsztatowej. Oznacza to, że teoretyczne rozważania podjęte podczas konferencji współbrzmią z
rzeczywistym doświadczeniem wolontariuszy. Zapis pytań i treści wywiadów znajduje się w
załączniku nr 3.
3.2. Ocena realizacji drugiego celu konferencji
Drugi cel konferencji: Dyskusja nad rolą akcji programu Grundtvig w rozwijaniu wolontariatu
oraz możliwe usprawnienia w tej dziedzinie
Z analizy materiałów wypracowanych podczas konferencji (lista materiałów w części I raportu)
wynika, że w czasie konferencji dogłębnie przedyskutowano rolę akcji programu Grundtvig w
rozwijaniu wolontariatu (podczas warsztatu tematycznego 3 - „Europejskie wsparcie dla
wolontariatu dorosłych – rola programu Grundtvig oraz innych funduszy europejskich”). Na tym
20
warsztacie zastanawiano się również, jak usprawnić działanie akcji Grundtviga, by jeszcze lepiej
wspierać wolontariat dorosłych. Materiał wypracowany podczas warsztatu został przedstawiony na
sesji zamykającej konferencję. Poniżej znajduje się krótka analiza tego materiału.
Analiza materiału wypracowanego podczas warsztatu tematycznego 3 - „Europejskie
wsparcie dla wolontariatu dorosłych – rola programu Grundtvig oraz innych funduszy
europejskich”
Podczas dyskusji w podgrupach, uczestnicy warsztatu podkreślili, że poszczególne akcje programu
Grundtvig są silnym wsparciem dla rozwoju wolontariatu. Ich ukierunkowanie na uczenie się jest
bardzo cenne. Jednakże to akcja Projekty Wolontariatu Seniorów (SVP)sprawiła, że wolontariat stał
się bardziej widoczny. Dlatego, zdaniem uczestników warsztatu, na tej właśnie akcji warto dalej się
skupić i ją udoskonalić, by jeszcze lepiej wspierała rozwój wolontariatu dorosłych.
Uczestnicy warsztatu uznali, że rozwojowi wolontariatu dobrze będą służyły pewne działania
podjęte na poziomie zarządzania akcją SVP. Proponują oni:
zwiększyć działania informacyjne i promocyjne akcji SVP, zwłaszcza poprzez pokazywanie
inspirujących przykładów dobrych praktyk,
skrócić czas trwania projektów do 1 roku,
jeżeli czas trwania projektów pozostanie 2-letni, to warto zwiększyć liczby wolontariuszy
(minimum 6 wolontariuszy dla każdego partnera, zamiast maksimum 6 wolontariuszy),
doprecyzować formularz wniosku o zadania wolontariusza i czas pracy,
wprowadzić budżet projektu w postaci ogólnej kwoty ryczałtu jak w przypadku projektów
partnerskich,
umożliwić udział w SVP wszystkim osobom dorosłym (nie tylko seniorom),
wprowadzić specjalne narzędzie służące oszacowaniu konkretnych efektów, jakie osiągnął
każdy wolontariusz; wymóg oszacowania efektów powinien być częścią umowy pomiędzy
Narodową Agencją a beneficjentem,
udostępnić platformę internetową ze źródłami i przykładami dobrych praktyk w zakresie
wolontariatu,
zachęcać beneficjentów, by poświadczali efekty uczenia się wolontariuszy.
Pełny opis propozycji usprawnienia akcji SVP znajduje się w materiale na temat warsztatu
tematycznego 3, prezentowanym podczas sesji zamykającej konferencję. Materiał ten jest do
pobrania ze strony internetowej konferencji:
http://www.grundtvig.org.pl/wydarzenia/grundtvig-european-conference-adult-volunteering
(w zakładce „conference proceedings”).
Odpowiedzi na pytania ewaluacyjne po każdym warsztacie
Zgodnie z przyjętym założeniem, uczestnicy również tego warsztatu zostali poproszeni o
odpowiedź na przynajmniej jedno z dwóch pytań ewaluacyjnych. Niektórzy odpowiedzieli na
więcej niż jedno. Odpowiedzi udzielone na obydwa pytania współbrzmią z sugestiami
wypracowanymi przez uczestników warsztatu tematycznego 3. Zadane pytania i pełna lista
odpowiedzi na pytania ewaluacyjne znajdują się w załączniku nr 2.
Odpowiedzi na pytanie z wywiadu indywidualnego
W celu pogłębienia tematyki podejmowanej podczas warsztatu, w trakcie wywiadów
indywidualnych zapytano respondentów w jaki sposób program Grundtvig może jeszcze lepiej
wspierać wolontariat dorosłych. Udzielone odpowiedzi były najczęściej powtórzeniem tych samych
21
propozycji, o których była mowa w czasie warsztatu, ale pojawiły się też nowe propozycje, np. „NA
i inne podobne instytucje, w tym instytucje rządowe i samorządowe, powinny dać dobry przykład i
przyjmować wolontariuszy”, „podkreślamy korzyści dla wszystkich, jakie płyną z wolontariatu.
Oczywiście, że to ważne. Ale myślę, że ważniejsze jest, by podkreślać altruizm, bezinteresowność,
życzliwość, a nie korzyści. Wielu ludzi to zraża do wolontariatu, zwłaszcza dorosłych”, „nawiązać
współpracę z jakimś rodzajem Business Club i wspólnie uświadamiać pracodawcom, jak ważne jest
i dla nich korzystne, by zatrudniali osoby, które zdobyły doświadczenie jako wolontariusze”. Zapis
treści wywiadów znajduje się w załączniku nr 3.
CZĘŚĆ III – WNIOSKI I REKOMENDACJE
Analiza materiału badawczego, przeprowadzona w części II raportu, pozwala sformułować
następujące wnioski i rekomendacje:
1. WNIOSKI
1. CELE KONFERENCJI ZOSTAŁY ZREALIZOWANE
Uczestnicy chętnie podjęli dyskusję na zaproponowane tematy i formułowali praktyczne
wnioski przydatne w ich działaniach w zakresie wolontariatu dorosłych oraz w planowaniu
działań programu Grundtvig w tym obszarze. W ankietach, w wywiadach indywidualnych i
rozmowach w kuluarach potwierdzili dużą przydatność konferencji w ich pracy zawodowej
i społecznej. Podczas konferencji podkreślano również jej znaczenie dla rozwoju programu
Grundtvig i uznania wolontariatu jako sposobu na uczenie się dorosłych. Ponadto uczestnicy
docenili konferencję, jako miejsce nawiązywania nowych kontaktów, opracowywania
nowych projektów, odkrywania nowych idei pomocnych w pracy.
2. KONFERENCJA PRZYCZYNIŁA SIĘ DO UZNANIA WOLONTARIATU JAKO
MOŻLIWOŚCI UCZENIA SIĘ
Wypracowane podczas konferencji materiały oraz szczegółowe wnioski świadczą, że
udowodniono, że wolontariat dorosłych jest niezaprzeczalnie dobrym sposobem na uczenie
się wolontariuszy (zarówno w fazie przygotowawczej jak i podczas świadczenia
wolontariatu), jak i organizacji wysyłających i goszczących. Przy czym materiały te są
swoistym przewodnikiem po wolontariacie jako „miejscu” uczenia się. Mogą być z
powodzeniem wykorzystane przez wszystkich zainteresowanych, nie tylko przez
uczestników konferencji.
3. KONFERENCJA MA SZANSĘ PRZYCZYNIĆ SIĘ DO USPRAWNIENIA
FUNKCJONOWANIA TYCH AKCJI PROGRAMU GRUNDTVIG, KTÓRE WŁĄCZAJĄ
WOLONTARIAT
Uczestnicy konferencji wypracowali wnioski, które mogą mieć realny wpływ na sprawne i
skuteczne funkcjonowanie tych akcji programu Grundtvig, które włączają wolontariat,
zwłaszcza akcji SVP. Wnioski te głównie dotyczą czasu trwania projektów, liczby
wolontariuszy, sposobu rozliczania projektów. Włączenie tych wniosków do zasad
funkcjonowania akcji SVP może mieć wpływ na poprawę funkcjonowania akcji i lepszy jej
wpływ na rozwój wolontariatu osób dojrzałych.
22
4. PROGRAM KONFERENCJI TAK ZAPLANOWANO, BY DAŁ MOŻLIWOŚĆ
WYPRACOWANIA WIELU WNIOSKÓW ZWIĄZANYCH Z ASPEKTAMI
EDUKACYJNYMI WOLONTARIATU
Tematyka konferencji została tak zaplanowana, by przyjrzeć się wolontariatowi i jego roli
edukacyjnej z wielu stron – poczynając od etapu przygotowawczego, poprzez jego trwanie i
po jego zakończeniu. Przyglądano się etapom wolontariatu z perspektywy wolontariusza,
organizacji wysyłającej i goszczącej oraz Narodowych Agencji finansujących projekty. Tak
wielostronne spojrzenie było możliwe dzięki pracy w grupach prowadzonych przez liderów
oraz dzięki obecności w grupach warsztatowych przedstawicieli różnych zainteresowanych
stron.
5. PRACA PODCZAS KONFERENCJI BYŁA EFEKTYWNA
Uczestnicy konferencji potrafili spojrzeć na aspekty edukacyjne wolontariatu dorosłych z
wielu perspektyw, sformułować wnioski i odnieść te wnioski zarówno do swojego własnego
życia zawodowego i osobistego/społecznego, jak i do działań realizowanych w ramach
programu Grundtvig. Pozwala to mieć nadzieję, że konferencja będzie miała realny wpływ
nie tylko na pracę zawodową, ale również na ich życiowe postawy i jeszcze lepsze
wykorzystanie funduszy programu Grundtvig do celów rozwijania wolontariatu.
6. PROGRAM KONFERENCJI BYŁ INTENSYWNY I MÓGŁ BYĆ POSTRZEGANY
PRZEZ CZĘŚĆ UCZESTNIKÓW JAKO WYCZERPUJĄCY
Niewielka część respondentów sygnalizowała podczas rozmów w kuluarach i w ankietach,
że program konferencji był zbyt napięty, by mogli w pełni uczestniczyć we wszystkich
przewidzianych sesjach. Zdaniem tych kilku respondentów mniejsza intensywność
konferencji zapewniłaby jeszcze większą jej jakość oraz prowadziłaby do bardziej
pogłębionych wniosków. Należy jednak pamiętać, że informacji zwrotnej do badania
ewaluacyjnego udzieliło tylko ok. 40% uczestników.
7. JAKOŚĆ I UŻYTECZNOŚĆ KONFERENCJI
Została oceniona bardzo wysoko przez uczestników konferencji.
8. POZIOM SATYSFAKCJI Z UDZIAŁU W KONFERENCJI
Został oceniony bardzo wysoko przez uczestników konferencji.
9. OPRACOWANO NOWE PROJEKTY PODCZAS KONFERENCJI
Powstały zręby nowych projektów, zawiązały się nowe partnerstwa, przedyskutowano
zarówno podczas sesji konsultacyjnej, jak i w kuluarach kilkanaście nowych projektów.
Takie projekty mają największą szansę na sfinalizowanie w postaci wniosku o
dofinansowanie, a następnie na dobrą realizację, ponieważ partnerzy, którzy mieli okazję
poznać się osobiście, później zazwyczaj lepiej i skuteczniej współpracują. Stosunkowo
krótka sesja poświęcona nawiązaniu kontaktów i przedyskutowaniu podstaw przyszłych
projektów zaowocowała wieloma nowymi pomysłami i wielu rozmówców podkreślało duże
znaczenie właśnie tej części konferencji.
10. ATMOSFERA PODCZAS KONFERENCJI ZACHĘCAŁA DO PRACY
Uczestnicy konferencji pracowali bardzo chętnie i wydajnie, tzn. aktywnie stawiali czoło
wyzwaniom postawionym przez organizatorów konferencji. Z entuzjazmem podchodzili do
każdego kolejnego zadania. Dzięki ich zaangażowaniu cele konferencji mogły zostać
23
zrealizowane. Atmosfera konferencji była niezwykle mobilizująca i zachęcała do pracy. Na
podkreślenie zasługuje fakt, że konferencja bazowała na merytorycznym wkładzie
wszystkich osób, a aż blisko 30 z nich, z wielu krajów Europy, prowadziło warsztaty,
przedstawiało przykłady dobrej praktyki i dało znaczący wkład w sesje plenarne.
2. REKOMENDACJE
1. Rekomendacje dotyczące miejsca konferencji
Hotel w centrum Warszawy ma wiele zalet, ale też spowodował frustrację wśród niektórych
uczestników konferencji, gdy ze względu na napięty program konferencji nie mogli
skorzystać z lokalizacji i wyjść na spacer – co miało miejsce podczas tej konferencji, gdyż
wyjście na miasto zaplanowano dopiero trzeciego dnia konferencji. Ponadto warto uzgodnić
z personelem hotelu, że prace remontowe w hotelu nie mogą uniemożliwiać odpoczynku
gościom również w dzień (głośne prace były słyszalne w kilku pokojach), a na to skarżyli
się mieszkańcy niektórych pokojów.
2. Rekomendacje dotyczące założeń programowych konferencji
Udział różnych grup uczestników w sesjach tematycznych aktywność i efektywność.
W konferencji uczestniczyły dwie podstawowe grupy: pracownicy Narodowych Agencji i
Komisji Europejskiej oraz beneficjenci/eksperci. Osoby te mają różne doświadczenia i
wiedzę. Praca w jednej grupie tematycznej osób o tak różnym profilu nie zawsze daje szansę
na pełną efektywność. Być może praca w grupach warsztatowych byłaby efektywniejsza,
gdyby poszczególne grupy zawodowe mogły wziąć udział w rozmowach na tematy, na
których się najlepiej znają – np. pracownicy NA w naturalny sposób są aktywniejsi podczas
dyskusji wokół usprawnień w realizacji programu Grundtvig, a beneficjenci/eksperci
znający temat wolontariatu są aktywniejsi w problematyce bezpośrednio z nim związanej. Z
drugiej strony samo tylko przedstawienie wniosków z pracy w dwóch różnych grupach
„zawodowych” na wspólnym panelu nie dałoby okazji do aktywnego uczestniczenia w
dyskusji i do wzajemnego uczenia się, a także do poznania oczekiwań beneficjentów/
ekspertów wobec programu. Dodatkowo, dzięki różnym doświadczeniom uczestników
warsztatu udało się podejść do tematu wieloaspektowo i wypracować cenne wnioski. Można
zatem, biorąc pod uwagę efektywność pracy w grupach, rozważyć krótkie sesje dyskusyjne
w bardziej jednorodnej grupie, po których następowałyby również warsztatowe sesje, ale już
z udziałem obu grup. Niestety, takie podejście przedłużałoby i tak napięty już program
konferencji.
Intensywność zajęć w czasie konferencji.
Bardzo intensywne wypełnienie czasu konferencji niesie ze sobą niebezpieczeństwo
niezadowolenia niektórych uczestników z powodu: zmęczenia i braku czasu na odpoczynek,
ograniczonego czasu na podzielenie się swoim własnym doświadczeniem i
przedyskutowanie wątpliwości zawodowych, z którymi niektórzy uczestnicy przyjechali na
konferencję, itp. Z drugiej strony wszyscy mieli świadomość finansowania udziału w
konferencji z publicznych pieniędzy, co narzuca konieczność zapewnienia maksymalnej
możliwej intensywności działań w krótkim czasie.
Praca podczas warsztatów i sesji plenarnych.
24
Konieczne jest przeznaczenie czasu w programie konferencji na mówienie o własnych
doświadczeniach osób z różnych krajów. Ponieważ na sesjach plenarnych nie ma takiej
możliwości, praca podczas warsztatów powinna być tak zorganizowana, by każdy uczestnik
mógł podzielić się swoim doświadczeniem. Co prawda formuła warsztatów pozwalała na
swobodne wypowiedzi, a podczas pierwszej edycji warsztatów nastąpiło krótkie
przedstawienie się i swojego doświadczenia w zakresie tematyki wolontariatu, tym niemniej
nieco więcej uwagi można by poświecić na motywowanie do przekazywania cennych
doświadczeń – zwłaszcza dotyczy to beneficjentów i ekspertów. Potrzebny też jest czas na
wyraźne podsumowanie pracy warsztatowej bezpośrednio po każdym warsztacie. Nie
zaplanowano dyskusji na sesjach plenarnych. Co prawda był to zamiar świadomy i dyskusje
miały się odbywać zasadniczo tylko podczas warsztatów, jednakże oczekiwania niektórych
uczestników mogły być inne. Organizatorzy każdej konferencji muszą bardzo starannie
wyważyć czas pomiędzy nowe zagadnienia do omówienia i zaprezentowania, a czas na
podzielenie się doświadczeniami i na dyskusję plenarną.
Prezentowanych przykładów dobrej praktyki.
Prowadzący dany warsztat powinni położyć szczególny nacisk na najważniejsze z punktu
widzenia tematu warsztatu aspekty prezentowanych przykładów dobrej praktyki i starać się
skracać wypowiedzi dotyczące innych obszarów tematycznych. Np. dobre praktyki
pokazywane podczas warsztatu dotyczącego uczenia się przed przystąpieniem do
wolontariatu powinny zawierać przede wszystkim informacje o tym, co się działo w
organizacji przed tym, jak wolontariusze rozpoczęli pracę. Zbyt całościowe przedstawienie
zrealizowanego projektu zabiera cenny czas na dalsze prace warsztatowe, dyskusje i
formułowanie wniosków.
Obecność wolontariuszy.
Tematyka wolontariatu wskazuje, że najwięcej do powiedzenia mieliby sami wolontariusze,
a nie wszyscy obecni na konferencji beneficjenci i eksperci sami byli wolontariuszami.
Założenia konferencji nie przewidywały zapraszania słuchaczy-wolontariuszy
zrealizowanych projektów (tylko jedna osoba występowała w takiej roli), ale doświadczenia
tej konferencji wskazują, że w podobnych tematycznych konferencjach w przyszłości
większa obecność słuchaczy-wolontariuszy byłaby wskazana.
3. Rekomendacje dotyczące usprawnienia w funkcjonowaniu akcji Projekty
Wolontariatu Seniorów od rundy selekcyjnej 2013
1. Zmniejszyć czas trwania projektów do roku lub pozostawić taki, jak teraz, ale zwiększyć
liczbę wolontariuszy-seniorów. Obecnie trudno jest organizacjom współpracować przez
dwa lata, gdy projekt polega na wymianie tylko kilku wolontariuszy.
2. Liczba wolontariuszy wysyłanych powinna wynosić minimum 6, a nie maksimum, jak
obecnie. Większa liczba wolontariuszy będzie dobrym powodem do bardziej intensywnej
współpracy.
3. Wprowadzić rozliczenie ryczałtowe dla całej akcji SVP tak, jak w projektach
partnerskich.
4. (alternatywa do powyższego) W budżecie przewidzieć kategorię związaną z kosztami
mobilności dla pracowników organizacji celem poznania partnerów i środowiska pracy
wysyłanych wolontariuszy-seniorów, tak jak w projektach partnerskich.
5. Położyć jeszcze większy nacisk na współpracę organizacji wysyłających i przyjmujących
wolontariuszy, projekty powinny w większym stopniu przyczyniać się do rozwoju
organizacji.
25
6. Pozostawić co najmniej 3-tygodniowy okres trwania wolontariatu – to okres, który daje
wolontariuszowi szansę na rzeczywiście wartościowe doświadczenie.
7. Rozszerzyć akcję SVP o wszystkie osoby dorosłe, nie tylko seniorów. Dobrze przysłuży
się to idei wolontariatu oraz organizacjom wysyłającym i przyjmującym wolontariuszy.
8. Doprecyzować formularz wniosku (zadania wolontariusza, liczba godzin do
przepracowania, rola wolontariusza po powrocie do kraju, itp.).
9. Wprowadzić kwestionariusz oceny efektów uczenia się wolontariusza już w ramach
naboru wniosków w 2013 roku. Pozwoli to ocenić jakość wolontariatu oraz pokaże
dokładnie wolontariuszowi, co osiągnął, a co jeszcze może osiągnąć.
10. Poszerzyć liczbę współpracujących krajów - akcja SVP przyniosłaby lepsze efekty,
gdyby była akcją wielostronnej współpracy, a nie dwustronnej.
4. Rekomendacje dotyczące promocji wolontariatu dorosłych
- należy tak promować wolontariat dorosłych, by lobbować na rzecz uznania go jako
możliwości uczenia się dorosłych, podobnie, jak to jest w przypadku wolontariatu
młodzieżowego,
- należy wypracować efektywniejszy sposób publikowania dobrych praktyk - w
publikacjach warto wykorzystać nie tyle przykłady dobrych projektów, co raczej
życiorysy konkretnych osób, których życie zmieniło się na lepsze dzięki
wolontariatowi,
- akcentować nie tylko korzyści z wolontariatu, ale również altruizm, gdyż jest on
niezbędny do prawidłowego rozwoju osób i społeczeństw.
5. Rekomendacje dotyczące udostępnienia wniosków z konferencji
W czasie konferencji udało się wypracować cenny materiał, który kładzie nacisk na aspekty
edukacyjne. Materiał ten może być przydatny nie tylko dla Narodowych Agencji i Komisji
Europejskiej, ale również dla wszystkich organizacji, które pracują lub planują pracować z
wolontariuszami.
Poniżej wymieniono elementy niniejszego raportu, które powinny być jak najszerzej
upowszechnione, gdyż dotyczą ogólnych aspektów związanych z organizowaniem
wolontariatu dorosłych:
Rekomendacje – punkt 3 i 4
Załącznik nr 2 – pytania ewaluacyjne po warsztatach tematycznych i odpowiedzi na nie
Załącznik nr 3 – pytania z wywiadu indywidualnego i odpowiedzi na nie
26
CĘŚĆ IV. ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK nr 1. Ankieta ewaluacyjna i odpowiedzi na pytania otwarte
FEEDBACK QUESTIONNAIRE
GRUNDTVIG EUROPEAN CONFERENCE ON ADULT VOLUNTEERING 23-26 November 2011, Warsaw, Poland
Dear Grundtvig European Conference Attendee! Please give us your feedback on this conference. Your opinions are important to us and will help us plan future
conferences. Fill in your response and then drop the questionnaire at the registration desk after the final plenary session. Thank you!
Quality Usefulness
No
t A
pp
licab
le
Ver
y H
igh
Som
ewh
at
Hig
h
Som
ewh
at L
ow
Ver
y Lo
w
Please rate the quality & usefulness of…
Ver
y H
igh
Som
ewh
at
Hig
h
Som
ewh
at L
ow
Ver
y Lo
w
O O O O O 1. Plenary session on Thursday – opening speeches O O O O
O O O O O 2. Plenary session on Thursday – examples of best practice O O O O
O O O O O 3. Thematic Workshop 1 (Learning during preparatory phase…) O O O O
O O O O O 4. Examples of best practice presented at the Workshop 1 O O O O
O O O O O 5. Thematic Workshop 2 (Learning during volunteering…) O O O O
O O O O O 6. Examples of best practice presented at the Workshop 2 O O O O
O O O O O 7. Thematic Workshop 3 (European support for volunteering…) O O O O
O O O O O 8. Examples of best practice presented at the Workshop 3 O O O O
O O O O O 9. Plenary session on Friday - conclusions O O O O
O O O O O 10. Networking and consultancy session O O O O
O O O O O 11. European Fair and exhibition of projects O O O O
O O O O 12. Contributed papers O O O O
O O O O 13. Pre-conference mailing O O O O
O O O O 14. Conference as a whole O O O O
Satisfaction
Did
No
t A
tten
d Please rate your satisfaction with…
Ver
y H
igh
Som
ewh
at
Hig
h
Som
ewh
at
Low
Ver
y Lo
w
O 15. Wednesday buffet dinner O O O O
O 16. Coffee breaks and refreshments O O O O
O 17. Thursday lunch O O O O
O 18. Proposed guided tours: (please specify the one chosen…………….. ….) O O O O
Satisfaction
Please rate your satisfaction with…
Ver
y H
igh
Som
ewh
at
Hig
h
Som
ewh
at
Low
Ver
y Lo
w
19. WARSAW, as Grundtvig European Conference city O O O O
27
20. Location of the conference hotel O O O O
21. Conference space (general session & breakout rooms/registration area, etc.) O O O O
22. Food at the conference hotel O O O O
23. Hotel room at the conference hotel O O O O
24. Conference registration O O O O
25. Conference program organization O O O O
26. Availability of information during the conference O O O O
Agree/Disagree
This conference…
Stro
ngl
y
Agr
ee
Agr
ee
Dis
agre
e
Stro
ngl
y
Dis
agre
e
27. Helped me establish professional contacts O O O O
28. Addressed the most important challenges of adult volunteering O O O O
29. Gave me ideas on ways to do my job better O O O O
30. Gave me ideas I will share with my colleagues back home O O O O
31. Gave me the opportunity to gain new experience on adult volunteering O O O O
32. Gave me the opportunity to share my experience with others O O O O
33. Ended with the conclusions with which I fully agree O O O O
34. How many years have you been dealing with Grundtvig programme? _____ years
35. What type of organization do you work for? (Mark all that apply)
a. O European Commission / National Agency
O NGOs
O Public organisation (educational, cultural, authority)______________________
O Other, please specify:_______________________
b. O Representative of the European Commission / National Agency
O O
Beneficiary
O O
Expert
O O
Other, please specify:_______________________
36. What would you recommend to be done to improve the conference for future participants? (please write your
suggestions in the order of importance)
37. What is your overall impression of the conference:
38. We welcome any other comments you wish to share with organizers or/and with the EC/NAs about the topic of the
conference - adult volunteering (in Grundtvig programme or general).
Please include suggestions you would make regarding future conferences (e.g., workshops, keynote presenters, topics,
themes, etc.)?
28
ODPOWIEDZI NA PYTANIA OTWARTE Z ANKIET (PYTANIA 36, 37, 38)
Pytanie 36. Co należy zrobić, aby udoskonalić konferencje dla przyszłych uczestników?
- lepiej zarządzać czasem,
- mniej wykładów w ramach prezentacji,
- mniej mówienia – mówić raczej o rezultatach,
- organizować warsztaty raczej w ciągu dwóch dni, niż w jednym (ponieważ zbyt dużo czasu
spędza się siedząc w sali konferencyjnej, ewentualnie oddzielić warsztaty wycieczką),
- pamiętać, by w czasie warsztatu robić przerwy (siedzieliśmy 2 godziny bez wyprostowania
nóg!),
- lepsze zaplanowanie, zrównoważenie czasu w ciągu dnia (nie było chwili wolnej, żeby
wyjść na zewnątrz),
- lepsze zaplanowanie rozmieszczenia gości w pokojach (pokój z oknem na ulicę był bardzo
głośny, okropny hałas w pokojach przez całe dni z powodu pracującej wiertarki – nie można
było chwili odpocząć),
- zbyt dużo prezentacji,
- krótsze prezentacje,
- więcej aktywizujących metod w czasie warsztatów,
- stawiać jaśniejsze pytania – powiązać działanie z celem – na koniec podsumować,
- więcej czasu na dyskusje w grupach,
- mniejsze grupy podczas warsztatów,
- warsztaty bardziej oparte na doświadczeniu,
- rodowici Anglicy powinni mówić powoli i wyraźnie,
- więcej czasu, aby rozmawiać o nowych pomysłach, o nowych projektach,
- więcej aktywnych warsztatów, jak np. warsztat 2,
- „„European Fair”” organizować w bardziej widocznym miejscu (szkoda żywność zabierać z
powrotem do domu),
- skrócić prezentacje i dać więcej czasu na dyskusję,
- konieczna przerwa po obiedzie; w przeciwnym razie trudno o koncentrację na ostatnim
warsztacie,
- mniej intensywnie planować zajęcia (drugi dzień był bardzo męczący),
- prowadząc warsztaty więcej informować o wykonywanej pracy i podsumowywać,
- jeden warsztat zamiast trzech, 1-2 liderów/asystentów zamiast 9-ciu –umożliwi to bardziej
doświadczenie uczenia się oraz pozwoli na głębszą i wydajniejszą dyskusję na ważne
tematy; ludzie chcą i potrzebują rozmawiać – należy im to umożliwić.
Pytanie 37. Jakie jest twoje ogólne wrażenie?
Pytanie 38. Prosimy o wyrażenie wszelkich uwag, którymi chciałbyś/łabyś się podzielić z
organizatorami lub/i Komisją Europejską/Narodowymi Agencjami na temat konferencji
(respondenci odpowiadali podobnie na obydwa pytania, stąd ujęto je w jednym zestawieniu)
- konferencja bardzo dobrze zorganizowana,
- jestem rozczarowana (-any),
- wspaniała organizacja, wspaniały zespół Grundtviga w Polsce,
- zbyt wyczerpujące 3 razy 2 godziny w jeden dzień,
- bardzo dobrze zorganizowana, bardzo pomocni pracownicy, wielu bardzo doświadczonych
kolegów/koleżanek,
29
- wrażenie bardzo dobre,
- wspaniałe,
- bardzo wyczerpująca konferencja,
- bardzo dobre odczucia, dziękuję!
- bardzo interesujące, pomocne i owocne,
- dziękuję bardzo wszystkim; wszyscy bardzo entuzjastyczni i mili,
- bardzo dobra robota,
- wspaniale,
- bardzo satysfakcjonująca konferencja, nowe kontakty, dobre praktyki,
- bardzo miła i dobrze zorganizowana konferencja, bardzo dobra robota polskiego zespołu
Grundtviga,
- pełne zaangażowanie wszystkich organizacji, Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji
w pracę, dziękuję,
- doskonale!,
- wspaniała organizacja, bardzo sympatyczny zespół Narodowej Agencji w Polsce,
- bardzo dobre, ale drugi dzień był rzeczywiście długi,
- bardzo dobrze i profesjonalnie,
- bardzo dobra inicjatywa, dobre tematy i wspaniałe dyskusje,
- wykonaliście wspaniałą pracę organizując tę konferencję; pracujcie tak dalej, a program
Grundtvig w Polsce pozostanie w dobrych rękach,
- zbyt dużo informacji w bardzo krótkim czasie,
- konferencja i organizacja była wspaniała!,
- gratulacje!,
- byłam/ł-em szczęśliwa, gdy zaproponowano kilka ruchowych zajęć podczas warsztatu;
dziękuję,
- bądźcie bardziej aktywni – należy skoncentrować się na tym, jak tworzyć nowe projekty,
zamiast “sprzedawać” rezultaty!!! –EU bardzo potrzebuje rezultatów, by finansować nowe
projekty; dać możliwość każdemu krajowi mówienia o ich doświadczeniach,
- gratulacje i dziękuję,
- było za głośno, kiedy pracowaliśmy w grupach,
- powinniśmy bardziej trzymać się czasu,
- następne konferencje: może bardziej konkretne i mniej abstrakcyjne tematy do wyboru,
- podczas warsztatów powinno być więcej dyskusji,
- konieczna przerwa – 1 godzina po obiedzie,
- dziękuję.
30
ZAŁĄCZNIK nr 2. Pytania ewaluacyjne po warsztatach tematycznych i odpowiedzi na nie
PYTANIA EWALUACYJNE PODSUMOWUJĄCE KAŻDY WARSZTAT
Cel pytań Sprawdzić czy tematyka warsztatów była zrozumiała i interesująca dla uczestników warsztatów i
czy potrafią wskazać przydatność nowo zdobytej wiedzy dla swojego życia (zawodowego i
prywatnego).
Warsztat 1
Odpowiedz na jedno z poniższych pytań:
Pytanie 1: Wyobraź sobie, że chciałabyś (-łbyś) zostać wolontariuszem w muzeum… Czego
potrzebujesz się nauczyć przed rozpoczęciem wolontariatu?
Pytanie 2: Wyobraź sobie, że jesteś odpowiedzialna(-ny) za organizację pracy wolontariuszy w
twojej organizacji…O czym powinnaś (powinieneś) pamiętać organizując pracę wolontariuszy?
Warsztat 2
Wyobraź sobie, że jesteś wolontariuszem w organizacji wolontariackiej zajmującej się
środowiskiem naturalnym…
Odpowiedz na jedno z poniższych pytań:
Pytanie 1: Jakie kompetencje i umiejętności rozwiniesz w czasie wolontariatu?
Pytanie 2: Czym możesz się podzielić z innymi w czasie wolontariatu?
Warsztat 3
Wyobraź sobie, że praca twoja związana jest z programem Grundtvig i masz za zadanie wspierać
wolontariat dorosłych…
Odpowiedz na jedno z poniższych pytań:
Pytanie 1: W jaki sposób program Grundtvig stwarza możliwości uczenia się dorosłym
wolontariuszom?
Pytanie 2: Jakie zmiany wprowadziłabyś(-łbyś) do akcji programu Grundtvig, ażeby lepiej wspierać
wolontariat dorosłych?
……………………………………………………………………………………………
Please, answer one of the following two questions
Give as much details as possible
Workshop 1:
Imagine that you want to be a volunteer in a museum…
1. What do you need to learn before you start voluntary work?
Imagine that you are responsible for organizing the work of volunteers in your organization…
1. About what you should remember organizing voluntary work?
Workshop 2:
Imagine that you are a volunteer in environmental volunteer organisation…
1. What competences and skills will you develop during voluntary work?
2. What can you share with others during voluntary work?
Workshop 3:
31
Imagine that you work for Grundtvig Programme and have a special task to support adult
volunteering…
1. In what way Grundtvig Programme creates learning opportunities for adult volunteers?
2. What kind of changes would you introduce into Grundtvig actions in order to better support
adult volunteering?
ODPOWIEDZI NA PYTANIA EWALUACYJNE PO WARSZTATACH TEMATYCZNYCH
Warsztat tematyczny 1 - „Uczenie się na etapie przygotowania do wolontariatu”
Wyobraź sobie, że chciałabyś(-łbyś) zostać wolontariuszem w muzeum…
Pytanie 1:. Czego potrzebujesz się nauczyć przed rozpoczęciem wolontariatu?
Uczestnicy warsztatu odpowiedzieli: - gdzie i od kogo mogę otrzymać pomoc, o kolekcjach, muzeum, strukturze, przestrzeni
społecznej (socjalnej) w muzeum,
- moje zadania i oczekiwania w stosunku do mnie (6 odpowiedzi),
- o wolontariacie,
- szczegółowe informacje o muzeum (6 odpowiedzi),
- moje obowiązki (5 odpowiedzi),
- o dziełach sztuki, malarzach, kursach rysunku,
- jakie osoby odwiedzają muzeum,
- czego się ode mnie oczekuje i dlaczego,
- nabyć nieco miękkich i twardych umiejętności w odniesieniu do muzeum i osób
zwiedzających, a także mojej postawy jako wolontariusza,
- w jaki sposób mogę być pomocna,
- jakie są oczekiwania goszczącej organizacji,
- jakie są wystawy w muzeum (3 odpowiedzi),
- wszystko o muzeum i ludziach tam pracujących,
- poznać wnętrze muzeum,
- wartość kolekcji i jakie są ryzyka pracy w muzeum jako wolontariusz,
- wartości i etos organizacji (3 odpowiedzi),
- jak współpracować w grupie,
- jak najwięcej o wybranym zadaniu,
- rozwinąć moje umiejętności animacyjne,
- dowiedzieć się jak najwięcej, co jestem w stanie robić,
- dowiedzieć się w jaki sposób będzie monitorowany sukces,
- rozwinąć umiejętności organizacyjne oraz poznać zasady i obowiązki,
- poznać pracowników i wolontariuszy (2 odpowiedzi),
- dowiedzieć się, jakie są potrzebne umiejętności, jaka to organizacja, za co będę
odpowiedzialna(-lny),
- wymagania, jakie stawia muzeum i moje przyszłe zadania (3 odpowiedzi),
- poznać infrastrukturę muzeum.
Wyobraź sobie, że jesteś odpowiedzialna(-ny) za organizację pracy wolontariuszy w twojej
organizacji…
Pytanie 2: O czym powinnaś (powinieneś) pamiętać organizując pracę wolontariuszy?
Uczestnicy warsztatu odpowiedzieli:
- zebrać jakie są oczekiwania, ażeby motywować wolontariuszy i wspierać ich,
- rozpoznać naturalne umiejętności przyszłych wolontariuszy,
32
- wyjaśnić wolontariuszom, o co będzie chodziło w ich pracy,
- powiązać potrzeby organizacji z oczekiwaniami wolontariuszy,
- poznać powody, jaki mają interes, by zostać wolontariuszem,
- jasne cele i wyznaczanie zadań,
- poinformować wszystkim wolontariuszy o muzeum,
- muszę wziąć pod uwagę fakt, że większość ludzi, którzy chcą być wolontariuszami „robią to
z serca”,
- wolontariusze muszą czuć się zaangażowani i znać swoje zobowiązania,
- różni ludzie mają różne potrzeby i mogą potrzebować mojej pomocy, by być
wolontariuszem,
- nie zapomnieć o umiejętnościach wolontariuszy, które mogą pomóc i ubogacić projekt,
- o przyjaznych relacjach, otwartości,
- o dobrych i odpowiedzialnych relacjach z wolontariuszami,
- że warto doceniać praktyczne detale,
- szacunku dla kultury ludzi z innych krajów,
- z kim będę pracował,
- jaki jest mój dalekosiężny cel,
- wziąć referencje.
Warsztat tematyczny 2 - „Uczenie się podczas wolontariatu i po jego zakończeniu”
Wyobraź sobie, że jesteś wolontariuszem w organizacji wolontariackiej zajmującej się
środowiskiem naturalnym…
Pytanie 1: Jakie kompetencje i umiejętności rozwiniesz w czasie wolontariatu?
Uczestnicy warsztatu odpowiedzieli:
- odpowiedzialność,
- dobre nawyki zdrowotne,
- bycie bardziej aktywnym,
- jak zachowywać się, by nie stracić świata naturalnego i własnego zdrowia,
- nauczę się metod naukowych,
- czytać mapę i znaleźć drogę,
- umiejętności społeczne,
- odpowiedniego podejścia do środowiska,
- możliwość poznania kwestii środowiskowych z perspektywy różnych krajów,
- zarządzania czasem (3 odpowiedzi),
- komunikacji, rozwiązywania problemów i konfliktów, wiedzy o konkretnym obszarze, jak
nawiązywać relacje i je podtrzymywać, jak być częścią nowej wspólnoty,
- jak pielęgnować kwiaty/ rośliny,
- jak zostać obywatelem bardziej świadomym ekologicznie,
- poznam środowisko w nowym kraju (nowy klimat, rośliny…),
- zaufania do pracy w zespole,
- samoocenę dzięki pracy w zespole,
- umiejętności komunikacyjne,
- większy szacunek do przyrody,
- przyjaźń,
- dowiedzieć się więcej o swoim kraju i kulturze,
- działać bardziej przyjaźnie dla środowiska (4 odpowiedzi),
- nabyć wiedzę o środowisku,
- jak pracować z ludźmi z innych krajów i innych kultur,
- nowa wiedza i umiejętności dotyczące tematów nieznanych mi wcześniej,
33
- dowiedzieć się więcej o ekologii i jak chronić środowisko,
- używania naukowych terminów,
- organicznego sadownictwa,
- jak ochronić planetę,
- umiejętności zarządzania finansami,
- umiejętności językowe, osobiste, otwartość na nowe kultury,
- różne punkty widzenia na życie – w konsekwencji możliwa zmiana postaw i wartości,
- poznać człowieka i przyrodę,
- przenieść ogólną świadomość o ekologicznych priorytetach do konkretnych działań w
codziennym życiu,
- poczucie własnej wartości,
- umiejętności zarządzania,
- nabycie umiejętności zdrowego odżywiania,
- podjęcie nowej inicjatywy,
- nowe relacje, wiedza o środowisku (3 odpowiedzi),
- twórczość, inicjatywa, samoświadomość,
- umiejętność dzielenia się, pomagania innym,
- umiejętność pracy z innymi.
Pytanie 2: Czym możesz się podzielić z innymi w czasie wolontariatu?
Uczestnicy warsztatu odpowiedzieli:
- mogę doprowadzić do zmiany – możemy zmienić świat!
- entuzjazmem, doświadczeniem, energią (6 odpowiedzi),
- wiedzą, humorem,
- sekretami, jak coś robić,
- pracą w grupie,
- dobrymi praktykami pracy w moim kraju,
- niepoddawaniem się,
- niekończącym się optymizmem,
- swoją osobą, byciem Europejką (Europejczykiem), moim językiem, życiowym
doświadczeniem, umiejętnościami,
- emocjonalnym wsparciem,
- moim zaangażowaniem,
- szczęściem i talentami,
- aktywnym odpowiedzialnym obywatelstwem,
- pracą na rzecz wspólnego celu,
- wiedzą i doświadczeniem,
- jak chronić środowisko na co dzień, w domu,
- moją ambicja, by uratować planetę,
- bycia wdzięcznym.
Warsztat tematyczny 3 - „Europejskie wsparcie dla wolontariatu dorosłych – rola programu
Grundtvig oraz innych funduszy europejskich”
Wyobraź sobie, że praca twoja związana jest z programem Grundtvig i masz za zadanie wspierać
wolontariat dorosłych… Odpowiedz na jedno z poniższych pytań:
Pytanie 1: W jaki sposób program Grundtvig stwarza możliwości uczenia się dorosłym
wolontariuszom?
Uczestnicy warsztatu odpowiedzieli:
34
- finansowanie, infrastrukturę, promocję, uprawomocnienie, tworzenie sieci współpracy,
działania przygotowawcze,
- poprzez swoją wartość kulturową i społeczną,
- oferując i wspierając spotkania wolontariuszy z różnych krajów, wzmacniając tożsamość
europejską,
dając możliwość:
- dzielenia się umiejętnościami, inicjowanie edukacji międzykulturowej, kształcenie
umiejętności miękkich,
- nawiązania przyjaźni i współpracy (3 odpowiedzi),
- wyjścia poza swoje „cztery ściany”,
- kształtowania umiejętności miękkich,
- poszerzania wiedzy i wszelkiego rodzaju umiejętności,
- uczenia się poprzez odwiedzania innych krajów,
- nawiązywania kontaktów osobistych,
- rozwoju osobistego,
- zdobywania nowego doświadczenia (4 odpowiedzi).
Pytanie 2: Jakie zmiany wprowadziłabyś(-łbyś) do akcji programu Grundtvig, ażeby lepiej wspierać
wolontariat dorosłych?
Uczestnicy warsztatu odpowiedzieli:
- fundusze dla personelu zarządzającego projektami SVP,
- SVP jako wielostronne (nie tylko dwustronne) (5 odpowiedzi),
- wyjazdy wolontariuszy na 2 tygodnie,
- większy budżet dla SVP,
- więcej wolontariuszy w jednym projekcie,
- przemyśleć mobilności seniorów – 3 tygodnie dla nich to często zbyt dużo, lepiej 2
tygodnie,
- włączenie wolontariuszy od 25 roku życia i partnerstwa minimum z 3 krajów,
- finansowanie ryczałtem SVP (6 odpowiedzi),
- więcej możliwości realizowania projektów dla jednej organizacji, nie ograniczać liczby
realizowanych projektów przez jedną organizację.
35
ZAŁĄCZNIK nr 3. Pytania do wywiadu indywidualnego i odpowiedzi na nie
PYTANIA DO WYWIADU INDYWIDUALNEGO
1. Czy konferencja pomogła ci w nawiązaniu kontaktów zawodowych? Podaj, proszę, kilka
przykładów.
2. Czy konferencja zajęła się najważniejszymi wyzwaniami wolontariatu dorosłych? Jeżeli tak,
to w jaki sposób? Jeżeli nie, to dlaczego?
3. Czy konferencja była źródłem nowych pomysłów, jak lepiej wykonywać swoją pracę? Jeżeli
tak, proszę o kilka przykładów.
4. Czy podczas konferencji miałeś możliwość zdobycia nowych doświadczeń na temat
wolontariatu dorosłych? Jeżeli tak, to proszę o kilka przykładów. Jeżeli nie, to dlaczego?
5. Czy podczas konferencji miałeś możliwość podzielenia się swoimi doświadczeniami z
innymi?
6. Czy zgadzasz się z wnioskami z konferencji? Dlaczego?
7. Czy masz jakieś osobiste doświadczenia z wolontariatem? Czy byłeś kiedykolwiek
wolontariuszem?
8. Jeśli tak, to jakiego rodzaju doświadczenie/wiedzę (osobistą? zawodową?) zyskałeś dzięki
wolontariatowi? W jaki sposób to doświadczenie zmieniło twoje życie?
9. W jaki sposób Grundtvig może jeszcze lepiej wspierać wolontariat dorosłych?
Dziękuję!
Interview questions
1. Did the conference help you to establish professional contacts? Give some examples.
2. Did the conference address the most important challenges of adult volunteering? If so, in
what way? If not, why?
3. Was the conference a source of ideas on ways to do your job better. If so, please give some
examples.
4. Did you have the opportunity to gain new experience on adult volunteering during the
conference? If so, what kind? If not, why?
5. Did you have the opportunity to share your experience with others during the conference? If
so, in what why? If not, why?
6. Do you agree with the conclusions of the conference? Why?
7. Have you got any personal experience with volunteering?/ Have you ever been a volunteer?
8. If so, what kind of experience/knowledge (personal? professional?) have you gained thanks
volunteering? In what way this experience and knowledge have changed your life?
9. How Grundtvig can better support adult volunteering?
Thank you!
ODPOWIEDZI NA PYTANIA Z WYWIADU INDYWIDUALNEGO
Przedstawiciele NA: 3 wywiady (respondent 1, respondent 2, respondent 3).
Przedstawiciele beneficjentów: 3 wywiady (respondent 4, respondent 5, respondent 6).
36
Pytanie 1. Czy konferencja pomogła ci w nawiązaniu kontaktów zawodowych? Podaj, proszę,
kilka przykładów.
respondent 1: Tak, od niedawna pracuję w NA (zaledwie pół roku). Mogłam poznać osoby,
z którymi prowadzę korespondencję. Chociaż przyznam szczerze, że niewiele było okazji,
by porozmawiać osobiście. Chyba najwięcej czasu na rozmowy mieliśmy w trakcie
posiłków. Poza tym trzeba było zajmować się tematami, które wynikały z programu.
respondent 2: Od niedawna pracuję w NA (niecałe dwa lata). Tutaj poznałam osobiście kilka
osób z innych Agencji. Myślę, że teraz będę miała jeszcze lepszy z nimi kontakt. Poza tym
poznałam sporo beneficjentów. To dla mojej pracy bardzo ważne. Do tej pory miałam z
nimi do czynienia jedynie podczas wyjazdów kontrolujących realizację projektów. Tutaj
poznałam ich opinię w innych okolicznościach.
respondent 3: Spotkałam wielu znajomych z innych NA. Poznałam beneficjentów z innych
krajów i trudności, z jakimi się zmagają podczas realizacji projektów. To mi pomoże w
lepszym rozumieniu beneficjentów z mojego kraju.
respondent 4: Tak, z zupełnie nowymi osobami stworzyłem nowy projekt. I jeszcze
nawiązałem kilka kontaktów, które pozwolą mi przygotować może jeszcze jeden projekt.
Zawsze chętnie korzystam z możliwości wyjazdu na taką konferencję.
respondent 5: Tak, wracam do kraju z prawie ukończonym nowym projektem. Poza tym
poznałem przykłady rewelacyjnych projektów z innych krajów. To pomoże mojej
organizacji w planowaniu działań na przyszłe lata. Poza tym dowiedziałem się, co będzie
dalej z Grundtvigiem. Takiej wiedzy z pierwszej ręki nie dostałbym nigdzie więcej.
respondent 6: Tak, poznałam bliżej kilka osób, ale byłam tak zajęta udziałem w warsztatach,
że nic nowego dla swojej organizacji nie wymyśliłam. Spróbujemy zastanowić się nad
nowym projektem już po moim powrocie do kraju.
Pytanie 2. Czy konferencja zajęła się najważniejszymi wyzwaniami wolontariatu dorosłych?
Jeżeli tak, to w jaki sposób? Jeżeli nie, to dlaczego?
respondent 1: Trudno mi powiedzieć, bo pracuję wokół tematów wolontariatu tak krótko. Na
razie dopiero się uczę wszystkiego.
respondent 2: Raczej tak, chociaż wolałabym, żeby więcej było na temat prawnych
aspektów funkcjonowania wolontariatu w różnych krajach. W moim kraju wolontariat nie
cieszy się zbyt wielkim uznaniem.
respondent 3: Tak, myślę, że tak. Mówiliśmy o wszystkim, czym zajmuję się na co dzień.
respondent 4: Nie wiem, czy to, o czym mówiliśmy, to są najważniejsze tematy.
Przypuszczam, że tak. Więc dla mnie są to ważne tematy, ale na co dzień zmagam się z
innymi, np. jak przekonać instytucje rządowe i samorządowe, że wolontariusze w ich
instytucjach są bardzo potrzebni. Przyjęło się, że wolontariusze są głównie w organizacjach
pozarządowych. I tam są, ale powinni trafić również do innych instytucji. Więc nie mam
problemu na co dzień jak motywować czy utrzymać wolontariusza, a raczej jak znaleźć dla
niego najlepsze miejsce pracy (oczywiście niezawodowej).
respondent 5: Tak, sam jestem wolontariuszem. Mówiliśmy o wszystkim dla mnie ważnym.
Dużo się nauczyłem. Zwłaszcza uświadomiłem sobie, co jest takie ważne w pracy z innymi
wolontariuszami.
respondent 6: Dla mnie te tematy były zbyt ogólne. W moim kraju trudno jest osoby dorosłe
zachęcić do wolontariatu. Nie ma takiej tradycji. Ludzie chętnie pomagają innym, ale
wolontariat jako zorganizowane działanie to coś innego. Nie miałam okazji porozmawiać z
innymi beneficjentami, jak oni tworzą atmosferę sprzyjającą decyzjom o zostaniu
wolontariuszem.
Pytanie 3. Czy konferencja była źródłem nowych pomysłów, jak lepiej wykonywać swoją pracę?
Jeżeli tak, proszę o kilka przykładów.
37
respondent 1: Dla mnie tak. Właściwie wciąż wszystko jest dla mnie nowe. Dużo się tutaj
nauczyłam. Np. mogłam porozmawiać z innymi przedstawicielami NA jak oni prowadzą
monitoring realizacji projektów. Co prawda nie jest to temat bezpośrednio dotyczący
konferencji, ale dla mojej pracy bardzo ważny.
respondent 2: Raczej nic tak szczególnie nowego nie odkryłam. Przynajmniej w tej chwili
nie przychodzi mi to do głowy.
respondent 3: Myślę, że spróbuję u siebie w kraju zorganizować seminarium dla
beneficjentów o tym, co jest ważne na różnych etapach wolontariatu, aby wolontariusze
pracowali dobrze i czerpali z pracy radość. Na konferencji usystematyzowałam sobie
wiedzę.
respondent 4: Raczej nic nowego. Wolontariuszami zajmuję się od dziesięciu lat, a
wcześniej sam byłem wolontariuszem, więc trudno o nowości z takim doświadczeniem.
respondent 5: W mojej organizacji od wielu lat mamy wolontariuszy. Właściwie tak właśnie
pracujemy, jak tutaj na warsztatach o tym mówiliśmy. Chyba tylko pomijaliśmy sprawę
wręczania certyfikatów. Na ogół dawaliśmy je tylko tym wolontariuszom, którzy o to
prosili. A przecież to miło, jeśli pamięta się o wszystkich. Myślę, że to na pewno zmienimy
w mojej organizacji.
respondent 6: Dużo nowych rzeczy, jeśli chodzi o etap przygotowania do wolontariatu.
Jeszcze będę musiała przemyśleć sprawę motywowania wolontariuszy. Dopiero
uświadomiłam sobie, że to takie ważne.
Pytanie 4. Czy podczas konferencji miałeś możliwość zdobycia nowych doświadczeń na temat
wolontariatu dorosłych? Jeżeli tak, to proszę o kilka przykładów. Jeżeli nie, to dlaczego.
respondent 1: Z uwagą słuchałam beneficjentów z innych krajów. Mają ciekawe projekty i
ciekawe doświadczenia. To dobra szkoła dla mnie.
respondent 2: Raczej nowej wiedzy. Zwłaszcza motywowanie wolontariuszy było dla mnie
ciekawe. Ale nie miałam okazji porozmawiać z innymi przedstawicielami NA, np. o
prawnej stronie funkcjonowania wolontariatu w ich krajach. Spotykam się u siebie często z
oczekiwaniem beneficjentów, że jako NA zajmiemy się również swego rodzaju
lobbowaniem w sferach rządowych, by wolontariat zyskał większe uznanie prawne. Nie
wiem czy podobne problemy mają lub miały inne NA.
respondent 3: Uczestniczyłam już w wielu konferencjach na temat wolontariatu, ale to była
pierwsza, podczas której przeszliśmy wszystkie etapy bycia wolontariuszem patrząc
zarówno od strony wolontariusza, jak i organizacji. Dla mnie to wiedza w pigułce.
respondent 4: Raczej nie. Ale poukładałem sobie moją wiedzę i dotychczasowe
doświadczenie.
respondent 5: Nie. Za to byłem bardzo aktywny w przekazywaniu mojego doświadczenia
innym. To normalne. Uczę się również i zdobywam nowe doświadczenie ucząc innych.
respondent 6: Zbyt mało było wolontariuszy na konferencji. To od nich można by nauczyć
się nowych rzeczy.
Pytanie 5. Czy podczas konferencji miałeś możliwość podzielenia się swoimi doświadczeniami z
innymi?
respondent 1: Raczej pilnie słuchałam innych i odważnie pytałam. Jeszcze mam niewiele
doświadczenia.
respondent 2: Tak, głównie w kuluarach i podczas posiłków.
respondent 3: Tak. Dużo rozmawiałam w czasie 3-ciego warsztatu. Właściwie tam była
najlepsza ku temu okazja.
respondent 4: Tak, sporo było ku temu okazji
respondent 5: Oj, tak. Chyba trudno mi było odebrać głos w czasie pierwszego i drugiego
warsztatu.
respondent 6: Raczej tak. Byłam bardzo aktywna w czasie pierwszego warsztatu.
38
Pytanie 6. Czy zgadzasz się z wnioskami z konferencji? Dlaczego?
respondent 1: Trudno zakwestionować wnioski, które formułowali eksperci w danej
dziedzinie i po dyskusjach w grupach, gdzie też mogli wypowiedzieć się znawcy tematów.
Dla mnie te wnioski to będą jakby wytyczne w pracy. Chociaż przyznam szczerze, że
wnioski z trzeciego warsztatu bardziej przydadzą się tym, którzy mają wpływ na kształt
poszczególnych akcji Grundtviga, niż nam pracującym bezpośrednio w NA. Bardziej
oczekiwałam, że na tym warsztacie zajmiemy się np. planowaniem priorytetów, które w
jakiś konkretny sposób pomogą w rozwoju konkretnych form wolontariatu.
respondent 2: Tak. Ale będę musiała je jeszcze dokładnie przemyśleć.
respondent 3: Tak. Notowałam sobie najważniejsze rzeczy na warsztatach, a później
odnalazłam to wszystko we wnioskach z konferencji.
respondent 4: Tak. Chociaż słuchając wniosków podczas sesji zamykającej zastanawiałem
się, skąd się wzięły takie wnioski, bo na moim warsztacie o tym nie było mowy. Ale może
podczas innych warsztatów była o tym mowa. Albo odwrotnie. Mówiliśmy na moim
warsztacie o tym, że warto docenić wolontariat również w innych akcjach Grundtviga,
omawialiśmy jak to zrobić, a później we wnioskach nie było o tym mowy.
respondent 5: Z wnioskami tak, ale wydaje mi się, że podczas pierwszego warsztatu
mówiliśmy w grupach wiele ważnych rzeczy, które trudno było zapisać w postaci obrazka. I
dlatego właśnie tych ważnych tematów nie można było włączyć do wniosków. Mówiliśmy
np. o współpracy z innymi organizacjami w organizowaniu wolontariatu. To strasznie
ważne, by nie zajmować się samemu wolontariuszami, tylko szukać wsparcia i pomagać
innym. Już się nauczyłem, że rozczarowany wolontariusz potrafi zrobić wiele krzywdy i
organizacji, i samej idei wolontariatu.
respondent 6: Zapewne potrzeba więcej czasu, by przemyśleć, w jakim stopniu wnioski z
konferencji odpowiadają temu, co dla mnie ważne. Trudno mi teraz powiedzieć. Muszę się
jeszcze zastanowić.
Pytanie 7. Czy masz jakieś osobiste doświadczenia z wolontariatem? Czy byłeś kiedykolwiek
wolontariuszem?
respondent 1: Tylko w szkole. To krótkie doświadczenie.
respondent 2: Nie. Zajmuję się tylko monitoringiem projektów.
respondent 3: Nie. Jeszcze nie. Ale wszystko, co się tutaj działo bardzo mnie zachęciło.
respondent 4: Tak. Zanim zacząłem zajmować się wolontariuszami sam przez kilka lat
byłem wolontariuszem. A teraz już od 10 lat organizuje wolontariat w mojej organizacji.
respondent 5: Tak, od wielu lat jestem wolontariuszem. Nawet teraz prowadząc innych
wolontariuszy robię to jako wolontariusz.
respondent 6: Tak. Jako wolontariuszka realizuję projekt partnerski Grundtviga w mojej
organizacji. I planuję następny.
Pytanie 8. Jeśli tak, to jakiego rodzaju doświadczenie/wiedzę (osobistą? zawodową?) zyskałeś
dzięki wolontariatowi? W jaki sposób to doświadczenie zmieniło twoje życie?
respondent 1: Pomagałam w organizowaniu kółka teatralnego. Później skończyłam
profesjonalny kurs aktorski i sama prowadziłam to kółko. Jeszcze później próbowałam
zostać aktorką, tak bardzo zżyłam się z teatrem. Podjęłam inną pracę zawodową, ale tam
nauczyłam się występować przed większym gronem ludzi i sprawia mi to przyjemność.
Teraz w pracy jestem za to bardzo ceniona i często dostaję zadania, które polegają na
występowaniu przed publicznością. Być może, gdybym kiedyś dawno nie zajmowała się
tym kółkiem, to teraz nie miałabym tak wyćwiczonych umiejętności publicznego
rozmawiania z dużą grupą ludzi.
respondent 2: -
respondent 3: -
39
respondent 4: Myślę, że wolontariat najbardziej mi pomógł w poznaniu samego siebie.
Byłem młodym, mało odpowiedzialnym i zorganizowanym człowiekiem. Wszystko miałem
podane na talerzu, o nic nie musiałem się martwic, a to znaczy, że w życiu byłem bardzo
niesamodzielny. To rodzice zachęcili mnie, żebym został wolontariuszem. Trafiłem
najpierw do organizacji ekologicznej, bo tam mogłem dużo wychodzić na wyprawy w teren.
I tam powoli uczyłem się, że nie tylko inni ludzi. ale też ptaki, kwiaty, drzewa… zależą ode
mnie. Tak, nauczyłem się siebie. Zrozumiałem swoje miejsce w świecie. Teraz zawodowo
zajmuję się wolontariuszami, ale też staram się, by powoli uczyli się siebie. To początek
drogi do odpowiedzialności.
respondent 5: Jestem wolontariuszem wciąż w tej samej organizacji – już od kilkunastu lat.
W swoim życiu zawodowym wykorzystuję wciąż wiedzę i umiejętności nabytą dzięki
wolontariatowi. Wiedzę dotyczącą lasów, a umiejętności dotyczące bycia z ludźmi,
słuchania, radzenia im w trudnych chwilach. Właściwie to chyba dzięki wolontariatowi
mam obecną pracę, bo warunkiem zatrudnienia było kilkuletnie doświadczenie w ochronie
lasów. Moje doświadczenie nie było z tym bezpośrednio związane, ale zaryzykowałem,
złożyłem aplikację i okazało się, że właśnie o to pracodawcom chodziło. Mam wielu
znajomych, którzy dzięki wolontariatowi otrzymali pracę zawodową. Dlatego teraz,
zajmując się innymi wolontariuszami, staram się im pokazywać, że warto poważnie
traktować wolontariat, bo to zawsze pomaga w życiu.
respondent 6: Bardzo celowo zostałam wolontariuszką. Jestem jeszcze dość młoda,
skończyłam wiele szkół i kursów, ale nie mogłam znaleźć pracy. Ktoś mi doradził, żebym
spróbowała zdobyć jakieś konkretne doświadczenie. I tak trafiłam do organizacji
pozarządowej. Być może dostanę pracę, ale przestało to na razie być tak bardzo ważne.
Widzę, ile powinnam się nauczyć i ile uczę się pomagając osobom starszym. Zmienia mi się
obecnie cała perspektywa widzenia świata. Takich skutków wolontariatu zupełnie się nie
spodziewałam, ale jestem z nich bardzo zadowolona.
Pytanie 9. W jaki sposób program Grundtvig może jeszcze lepiej wspierać wolontariat dorosłych?
respondent 1: Zachęcać organizacje realizujące projekty z udziałem dorosłych
wolontariuszy, by podglądały inne organizacje, w których biorą udział młodzi
wolontariusze. Wolontariat młodych funkcjonuje na rynku dłużej i jest wiele ciekawych
rozwiązań, jak zachęcić młodych do działań wolontariackich. Mogłoby to również być
ciekawe dla dorosłych wolontariuszy. Może wolontariat stałby się bardziej radosny, a tego
przecież potrzebują wszyscy, i młodzi, i starsi. Albo może warto organizować jakieś
wspólne seminaria czy konferencje, podczas których razem będą pracować organizacje
zajmujące się różnymi formami wolontariatu dla różnych odbiorców.
respondent 2: Narodowe Agencje mogłyby nawiązać współpracę z innymi instytucjami
finansującymi różne programy, których elementem jest wolontariat. Wspólnie łatwiej im
byłoby wykreować dobrą atmosferę wokół wolontariatu, albo uzgodnić wspólnie takie
priorytety w finansowaniu projektów, że organizacjom będzie zależało na włączaniu
wolontariuszy. Narodowa Agencja mogłaby również pomóc swoim autorytetem
organizacjom pozarządowym w wysiłkach o dobre podstawy prawne dla wolontariatu.
Niektóre kraje bardzo tego potrzebują.
respondent 3: Zawsze mi brakuje osobistego świadectwa instytucji, która coś wspiera, a
sama tego nie robi. Mam tu na myśli, że NA i inne podobne instytucje, w tym instytucje
rządowe i samorządowe, powinny przyjmować wolontariuszy. I powinny o tym głośno
mówić. Może nawet jakąś kampanię reklamową przygotować o takim motywie, tzn. oto
mamy wolontariuszy i jakie korzyści mamy my, a jakie wolontariusze.
respondent 4: Może warto też myśleć czego nie warto robić. Otóż wydaje mi się, że jest
teraz głośno o wolontariacie, bo taki mamy rok. W następnym już będzie głośno o czym
innym. Więc nie warto przestać mówić o wolontariacie, bo to ważny element życia
40
społecznego, ważny etap w rozwoju człowieka. Ale myślę, że warto więcej podkreślać, że
wolontariat to taka przestrzeń, gdzie możemy pomagać innym, zupełnie bezinteresownie, z
własnej woli, bo tak chcemy, bo ktoś potrzebuje. Za bardzo w tym szumie wokół
wolontariatu podkreślamy korzyści dla wszystkich, jakie płyną z wolontariatu. Oczywiście,
że to ważne. Ale myślę, że ważniejsze jest, by podkreślać altruizm, bezinteresowność,
życzliwość, a nie korzyści. Wielu ludzi to zraża do wolontariatu, zwłaszcza dorosłych. Więc
postuluję dokładniej przemyśleć treść haseł promocyjnych i do kogo są one kierowane.
respondent 5: Na pewno bardzo ważna jest ewentualna konsekwencja wolontariatu, jaką jest
praca zawodowa. Zwłaszcza jest to ważne dla młodszych dorosłych wolontariuszy, którzy
jeszcze funkcjonują na rynku zawodowym. Może więc warto nawiązać kontakt z
organizacjami pracowniczymi, jakimś rodzajem Business Club (zależnie co w jakim kraju
jest) i wspólnie uświadamiać pracodawcom, jak ważne jest i dla nich korzystne, by
zatrudniali osoby, które zdobyły doświadczenie jako wolontariusze.
respondent 6: Mniej drukować papierów ogólnych o wolontariacie, a bardzo konkretnych
przykładów życiorysów wolontariuszy. To bardzo zachęca innych. I promować takie
życiorysy nie na bardzo ważnych ogólnych konferencjach, lecz pokazywać w mediach i
prasie lokalnej. To dociera do właściwych osób i tworzy przyjazną atmosferę dla
wolontariatu. Dokładniej określać wymagania w stosunku do organizacji realizujących
projekty w odniesieniu do wolontariatu. To powinien być ważny i obowiązkowy element
projektu, a nie tylko dowolny.