RAPORT SPOŁECZNY CSR

Stowarzyszenie

Instytut Nowych Technologii

Ul. Sienkiewicza 55, 90- 009 Łódź

Grudzień 2014 r.

Czym jest CSR? Obszary CSR wg normy ISO 26 000.

CSR, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu to koncepcja zarządzania

przedsiębiorstwem, zgodnie, z którą równie ważne jak wyniki finansowe firmy są dobre

relacje z otoczeniem. Firmy realizujące zasady CSR dążą do zrównoważonego rozwoju,

uwzględniają zdanie interesariuszy oraz dbają o środowisko naturalne na każdym

etapie funkcjonowania. Podejmują szereg działań mających na celu poprawę jakości

życia społeczeństwa. Zgodnie z Normą ISO 26000- jednym z trzech dokumentów

rekomendowanym przez Komisję Europejską do wdrożenia społecznej

odpowiedzialności, CSR opiera się na przestrzeganiu następujących zasad:

rozliczalności, przejrzystości, postępowania etycznego, poszanowania interesów

interesariuszy, poszanowania prawa, międzynarodowych norm postępowania oraz praw

człowieka.1

Norma ISO 26000, którą wdraża Stowarzyszenie Instytut Nowych Technologii

wylicza siedem obszarów, w których organizacje powinny realizować strategię CSR.

Działania w tych obszarach powinny być przedmiotem społecznego raportowania.

Ład organizacyjny

Prawa człowieka

Stosunki pracy

Ochrona środowiska naturalnego

Uczciwe praktyki rynkowe

Relacje z konsumentami

Ochrona środowiska naturalnego2

1 Broszura „ISO 26000 Społeczna Odpowiedzialność”.

http://www.pkn.pl/sites/default/files/discovering_iso_26000.pdf 2 tamże

Ład organizacyjny.

W tym obszarze osoby kierujące przedsiębiorstwami i organizacjami powinny

podjąć wszelkich starań, aby normy i zasady, na których opiera się ich zarządzanie były

etyczne, uwzględniały potrzeby interesariuszy oraz były zgodne z interesem

społecznym.

Prawa Człowieka.

CSR duży nacisk kładzie na przestrzeganie praw człowieka. W firmach, które

chcą być postrzegane, jako odpowiedzialne społecznie, nie ma miejsca na łamanie

praw pracowniczych czy dyskryminację m.in. ze względu na płeć, religię, pochodzenie,

orientację seksualną.

Stosunki pracy.

Zgodnie z zasadami społecznie odpowiedzialnego biznesu przedsiębiorstwa

powinny dbać o relacje ze swoimi pracownikami, ale także z dostawcami, odbiorcami,

konkurencją itd. Relacje te powinny opierać się na etycznych zasadach: szczerości

i szacunku. Pracodawca powinien zapewnić swoim pracownikom godne i higieniczne

warunki pracy, możliwość rozwoju i opiekę społeczną.

Ochrona środowiska naturalnego.

W tym obszarze organizacje odpowiedzialne są za zmniejszenie swojego

negatywnego wpływu na środowisko naturalne przez ograniczenie produkcji

zanieczyszczeń oraz zmniejszenie zużycia zasobów naturalnych.

Uczciwe praktyki rynkowe.

W tym obszarze przedmiotem zainteresowania jest współistnienie

przedsiębiorstwa na rynku z innymi organizacjami, firmami i instytucjami. Relacje, jakie

nawiązują się między podmiotami, powinny być uczciwe. Działania zgodne z zasadami

CSR powinny przeciwdziałać nieuczciwej konkurencji, nieetycznej współpracy oraz

łamania prawa własności. Zadaniem organizacji jest propagowanie społecznej

odpowiedzialności biznesu tam, gdzie jest to możliwe.

Relacje z konsumentami.

Również w tym obszarze głównym wyznacznikiem praktykowania przez firmy

zasad CSR jest uczciwość. Przedsiębiorcy powinni dbać o to, aby reklama nie

wprowadzała w błąd, informacja o produkcie była prawdziwa, a umowy były zgodne

z interesem klienta. Relacje z konsumentem to również jego uświadamianie, dbałość

o wysoką jakość obsługi, sprawne i uczciwe rozpatrywanie reklamacji, dbałość

o bezpieczeństwo.

Zaangażowanie społeczne.

Działania podejmowane w ramach zaangażowania społecznego powinny

wynikać z dialogu ze społecznościami, do których są kierowane i odpowiadać na ich

konkretne problemy. Firmy odpowiedzialne społeczne wspierają społeczności lokalne

szczególnie związanych z ich pracownikami, klientami, współpracownikami, itd.

Według „Forbes” 96% przedsiębiorców uważa działania na rzecz

zrównoważonego rozwoju za obowiązek biznesu. Niespełna połowa firm takie działania

podejmuje3, a tylko kilkadziesiąt sporządza z nich raport. Część firm o swojej strategii

i działaniach związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu informuje poprzez

zakładki na stronach internetowych, broszurach informacyjno- promocyjnych, a część

poprzez tworzenie raportów społecznych CSR. Praktyka ta nie jest jeszcze powszechna

w Polsce, ale liczba raportów z każdym rokiem się zwiększa. Raportują głównie firmy

z branż paliwowo- gazowej, FMCG i finansowej. Tylko nieliczne organizacje non-profit

3 http://csr.forbes.pl/odpowiedzialnosc-spoleczna-polskich-firm,artykuly,186561,1,1.html

przygotowują raporty społeczne CSR. W 2013 roku tylko jedna taka organizacja złożyła

raport CSR.4

Czym jest raport społeczny CSR?

Raport społeczny to dokument zawierający informacje na temat zarządzania

firmą w kontekście zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z tzw. Triple Bottom Line

znajdują się w nim dane ekonomiczne, środowiskowe oraz społeczne związane

funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Raport może zostać przygotowany, jako strona

www lub być wydrukiem papierowym. Może być składową rocznego sprawozdania

merytorycznego lub finansowego lub osobnym dokumentem

Pierwsze raporty społeczne powstawały w latach 70-tych XX wieku i odnosiły się

tylko do problemów związanych z środowiskiem naturalnym. Dopiero później zaczęły

poruszać również kwestie ekonomiczne i społeczne. Sporządzanie raportów

społecznych było odpowiedzią przedsiębiorstw na oczekiwania interesariuszy. Chcieli

oni mieć wgląd w działalność społeczną firm. Namiastką dzisiejszych raportów

społecznych były dokumenty przedstawiające informacje na temat polityki pracowniczej,

jakich wymagano w latach 60-tych od firm w Holandii i we Francji. Ogromne znaczenie

dla rozwoju raportowania społecznego miał „Szczyt Ziemi” w Rio de Janeiro w 1992

roku, na którym dużo uwagi poświęcono społecznej odpowiedzialności biznesu.

W latach 90 tych, po sformułowaniu przez organizację Global Reporting Initiative

wytycznych odnośnie raportowania, znacznie wzrosła liczba firm sporządzających

sprawozdanie CSR5. Jak widać takie wskazówki były przedsiębiorcą potrzebne.

Obecnie w Polsce raportowanie społeczne jest dobrowolne, jednakże wkrótce

największe spółki będące tzw. jednostkami zainteresowania społecznego, zatrudniające

powyżej 500 pracowników będą miały obowiązek publikowania raportów CSR. Będzie

4 http://www.csrinfo.org/pl/rejestr-raportow/o-raportowaniu/4677-raportowanie-csr-w-polsce-2013-wyniki-

badania 5 Ł. Makuch; Prezentacja „Raportowanie kwestii zrównowaŜonego rozwoju”; Wyższa szkoła TWP w Warszawie

to wynikiem wejścia w życie nowej dyrektywy unijnej ogłoszonej w listopadzie 2014

roku.6

Obowiązek publikowania raportów dotyczących społecznej odpowiedzialności lub

niektórych jej aspektów został już wprowadzony w niektórych krajach europejskich (w

Belgii, Holandii, krajach skandynawskich, Hiszpanii, Francji, Niemczech), USA,

Kanadzie, Indiach, Japonii oraz RPA.7

W jakim celu tworzony jest raport CSR?

Raportowanie społeczne jest kolejnym krokiem po opracowaniu i wdrożeniu

strategii odpowiedzialnego biznesu. Przedsiębiorstwa tworzą raporty społeczne CSR,

ponieważ chcą być odpowiedzialne za działania, które podejmują i rozliczać się z nich.

Dzięki wnioskom wyciągniętym z procesu raportowania mogą poprawić swoje

funkcjonowanie. Raport CSR jest również promocją dla firmy oraz podnosi jej reputację.

Pokazuje, że zarządzający organizacją nie myślą tylko o teraźniejszym zysku, ale ich

plany są długoterminowe. Raport jest narzędziem komunikowania się ze

społeczeństwem. Dzięki ujawnieniu danych związanych z realizacją strategii CSR

działania podejmowane przez organizacje stają się bardziej przejrzyste, co ma duży

wpływ na wzrost zaufania wśród interesariuszy. Pozwala na dokładniejszą krytykę

działalności firmy, analizę jej mocnych i słabych stron oraz szans i ryzyk z nimi

związanych. Wyniki finansowe organizacji są bardzo ważną informacją, ale coraz

częściej niewystarczającą do pełnej oceny kondycji firmy. Dane zawarte w raporcie

CSR mogą być interesujące zarówno dla inwestorów i analityków jak i dla odbiorców,

pracowników i całej społeczności lokalnej.

Raportowanie CSR odgrywa również znaczącą rolę w zarządzaniu organizacją.

Pozwala na usystematyzowanie działań i lepszą kontrolę nad nimi. Dzięki zebraniu

6 http://praca.wnp.pl/niektore-firmy-czeka-obowiazkowy-raport-nt-csr,239698_1_0_0.html

7 http://odpowiedzialnybiznes.pl/artykuly/raportowanie-spoleczne-dobrowolne-czy-obowiazkowe/

danych i ich analizie możliwe jest ulepszanie strategii CSR oraz podejmowanie bardziej

adekwatnych przedsięwzięć mających na celu poprawę jakości życia społeczności

lokalnej oraz ochronę środowiska. Raportowanie pozwala na monitorowanie, w jakim

stopniu założone cele są realizowane i w jakie efekty przynoszą. Informacje wynikające

z raportów pozwalają odpowiedzieć na pytania o wpływ wdrażania strategii CSR

na funkcjonowanie przedsiębiorstwa oraz na jego otoczenie. Raportowanie CSR nie jest

dodatkowym kosztem dla przedsiębiorstwa, lecz pozwala na rozwój innowacyjności

i konkurencyjności.

Co powinien zawierać raport CSR?

Sporządzenie raportu społecznego nie jest łatwym zadaniem. Wymaga ono

zgromadzenia i interpretacji wielu danych oraz przedstawienia ich w jasny i przejrzysty

sposób. Dla podniesienia wiarygodności i jakości raportu firmy mogą skorzystać

z wytycznych opracowanych przez Global Reporting Initative.

GRI jest międzynarodową organizacją skupiającą wielu interesariuszy biznesu.

Jej misją jest propagowanie raportowania społecznego i ułatwienie tego procesu

poprzez opracowanie jednolitych wskaźników i wsparcie organizacji raportujących.

Zgodnie z wytycznymi Global Reporting Initiative dobrze przygotowany raport

CSR powinien określać okres sprawozdawczy, zawierać opisy podstawowych

kierunków działania, celów i strategii przedsiębiorstwa w obszarze społecznej

odpowiedzialności. Ta część stanowi kontekst dla dalszych informacji. Raport pokazuje

interesariuszom sposób zarządzania organizacją, a także przedstawia dane

ekonomiczne, społeczne i środowiskowe w latach poprzednich oraz stan obecny, tak,

aby mogli oni je porównać.

Informacji, które powinny być zawarte w raporcie może być bardzo wiele. Aby je

odpowiednio wybrać oraz zaprezentować należy przestrzegać następujących zasad:

Zasada istotności,

Zasada kompletności,

Uwzględnienie interesariuszy

Kontekst zrównoważonego rozwoju8

Raport społeczny CSR omawia te kwestie oraz wskaźniki, które w realny sposób

oddziaływają na społeczeństwo i środowisko oraz są szczególnie istotne dla

interesariuszy.

Organizacja powinna określić swoich interesariuszy oraz wyjaśnić, w jaki sposób

odpowiadała na ich potrzeby. Jako interesariuszy rozumie się wszystkie podmioty,

na które organizacja ma wpływ, oraz które przez swoje działania mają wpływ

na organizację. Zdefiniowanie grup będących w interakcji z firmą tworzącą raport

pozwala również na podjęcie decyzji o zakresie raportu i rodzaju przedstawionych

wyników. Dobrze jest zaangażować interesariuszy w raportowanie poprzez uzyskanie

od nich informacji o tym, jakie mają oczekiwania względem raportu. Mogą być oni także

źródłem cennych danych.9

Raport zrównoważonego rozwoju powinien wyjaśniać, w jaki sposób organizacja

wpływa na poprawę lub pogorszenie się sytuacji ekonomiczno- społecznej na szczeblu

lokalnym, oraz w zakresie regionalnym i globalnym. Powinien jasno określać swoje

działania na rzecz środowiska naturalnego. Dane te powinny być podawane

w kontekście ogólnej sytuacji na danym terenie. Wszystkie dane w raporcie powinny

być podawane zgodnie z zasadą kompletności. Powinny obejmować cały okres

sprawozdawczy, wszystkie placówki objęte zasięgiem raportu. Nie powinno się pomijać

np. niewygodnych dla firmy informacji.10

8 RG. Wytyczne do raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju” Wersja 3.0

9 „RG. Wytyczne do raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju” Wersja 3.0

1010 „RG. Wytyczne do raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju” Wersja 3.0

Wytyczne GRI podpowiadają, w jaki sposób dbać o zachowanie wysokiej jakości

raportu. Określają zasady, jakimi managerowie powinni się kierować tworząc

sprawozdanie CSR. Są to:

Wyważenie- raport powinien zawierać zarówno korzystne, jak

i niekorzystne dane, aby czytelnik mógł realnie ocenić działania firmy.

Porównywalność- dane powinny być prezentowane tak, aby można było

porównywać je z danymi z poprzednich okresów lub z wynikami innych

firm.

Dokładność- podawane wiadomości powinny być dokładne i szczegółowe.

Wpływ na realizację tej zasady może mieć stopień przejrzystości

komunikatu lub sposób zbierania i prezentowania danych.

Terminowość- raporty powinny być publikowane w określonym terminie.

Przejrzystość- informacje powinny być prezentowane w sposób klarowny

i przystępny dla odbiorców.

Wiarygodność- raport powinien być możliwy do weryfikacji. Prezentowane

dane muszą być poparte dowodami. Niektóre firmy, aby zwiększyć swoją

wiarygodność korzystają z usług zewnętrznych audytorów.

Dobre praktyki

Na polskim rynku swoje działania społeczne raportuje kilkadziesiąt firm. Niewiele

jest dobrych praktyk w tym zakresie wśród firm w branży szkoleniowo doradczej. Są

jednak i takie, z których można brać przykład.

PricewaterhouseCoopers jest międzynarodową firmą oferującą usługi doradcze

z zakresu prawa, zarządzania oraz podatków. Zajmuje się również audytem i usługami

księgowymi. Swoją ofertę kieruje do wszystkich gałęzi biznesu. Na świecie zatrudnia

około 180 000 pracowników, z czego w Polsce 1700 osób. Istnieje w naszym kraju od

blisko 25 lat. Posiada swoje placówki w głównych miastach: Gdańsku, Katowicach,

Łodzi, Krakowie, Warszawie, Poznaniu oraz we Wrocławiu. Firma PwC pisze o sobie:

„Jesteśmy firmą odpowiedzialną społecznie”. Potwierdza to opracowany przez nią

raport społeczny. Od 2005 roku przy PwC działa fundacja „Podaruj siebie”, której

głównymi celami są: przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, propagowanie

zachowań prospołecznych i proekonomicznych. Fundacja podejmuje również działania

dążące do wyrównywania szans w środowisku pracy. Za swoją działalność organizacja

otrzymała nagrodę imienia Jacka Kuronia11.

Raport społeczny firmy PwC przedstawiony jest w formie ciekawej i przejrzystej

strony internetowej.

W raporcie przedstawiony jest kontekst działań PwC, czyli historia

funkcjonowania spółki, struktura prawna spółki, struktura zarządu i sposób jego

wybierania. PwC dzieli się z czytelnikami raportu swoimi sukcesami w obszarze CSR.

Raport wymienia najważniejsze wartości, jakimi się kieruje: wysoka jakość, etyczne

postępowanie oraz niezależność. Opisuje procedury, jakie są wdrażane w celu

zapewnienia najwyższej jakości świadczonych usług oraz narzędzia wspomagające

zarządzanie etyką i niezależnością. Dokument prezentuje strategię CSR oraz strukturę

zarządzania społeczną odpowiedzialnością, podaje okres, za który jest sporządzony.

Pokazuje wskaźniki i wyniki w obszarze CSR zgodnie z wytycznymi GRI G3. Raport

przedstawia fundację PwC oraz prezentuje najważniejsze działania, jakie są przez nią

podejmowane. Dosyć dużo miejsca jest poświęcone na zagadnienia związane

z rekrutacją, adaptacją, rozwojem pracowników oraz środowiskiem pracy. Na stronie

raportu (www.csr.pwc.pl) opisane są działania i projekty, podejmowane w ramach CSR.

Podzielone są one według obszarów: rynek, ludzie, społeczeństwo i środowisko. Raport

wylicza interesariuszy firmy. Są to: pracownicy, klienci, oraz potencjalni pracownicy

i klienci, media, organizacje pozarządowe, sieć spółek PwC, uczelnie i studenci,

organizacje biznesowe, organy administracyjne, konkurencja, dostawcy, alumni PwC.

11

www.pwc.pl

Każda z tych grup jest opisana. W raporcie podkreślona jest rola dialogu z każdą z nich

w procesie raportowania. Ciekawym dodatkiem do raportu jest blog, na którym

podejmowane są tematy związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu.12

Firma Capgemini przedstawia się na swojej stronie internetowej jako jedna

z wiodących, globalnych firm oferujących usługi konsultingowe, technologie

informatyczne i outsourcing.13 Wśród wielu informacji dotyczących Grupy Capgemini

zamieszczonych na stronie internetowej sporo miejsca poświęcono odpowiedzialności

społecznej. Firma bez wątpienia dostrzega wartość CSR. W krótkim manifeście

zobowiązuje się do postępowania zgodnego z zasadami etyki, tworzenia przyjaznego

miejsca pracy, wychodzenia naprzeciw potrzebom klientów, angażowania się

w rozwiązywanie problemów społecznych, uczciwych relacji z kontrahentami,

zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Capgemini pokazuje

konkretne działania, jakie podejmuje w celu rozwiązania problemów dużego zużycia

energii oraz tworzenia zanieczyszczeń towarzyszącemu częstym podróżą służbowym.

Firma opisuje także sposoby zarządzania odpadami. Na stronie www omówione są

priorytety związane z ochroną środowiska także wymienione sukcesy na tym polu.

Firma Capgemini podejmuje szereg działań na rzecz społeczności lokalnej,

bierze również udział w programach globalnych, których celem jest walka z ubóstwem

i rozwój przedsiębiorczości. Grupa wspiera rozwija prospołeczną postawę swoich

pracowników poprzez konkurs grantowy oraz projekt teatr. Wszystkie te

przedsięwzięcia zostały opisane na stronie internetowej oraz poparte krótkimi

materiałami filmowymi i raportem z programu grantowego.

Capgemini na stronie zapewnia, że dokłada wszelkich starań, aby ich dostawcy

i partnerzy biznesowi również przestrzegali etycznych zasad prowadzenia biznesu.

W tym celu firma opracowała „Zasady etycznych zakupów” oraz „Ogólne warunki

12

www.csr.pwc.pl 13

http://www.pl.capgemini.com/o-capgemini/grupa/profil-firmy

współpracy z dostawcami”. Zwraca także uwagę czytelników na to, że usługi, jakie

oferują klientom są zgodne z wymogami zrównoważonego rozwoju.

Na stronie internetowej można znaleźć kilka broszur dotyczących działalności

i wartości Capgemini. Jedna z nich: „The Others Face of Capgemini” stanowi przegląd

priorytetów i osiągnięć Grupy w obszarach CSR. Broszura jest w języku angielskim

i przedstawia działania firmy poza Polską. Nie jest to typowy raport społeczny, ale

zawiera jego elementy: dane dotyczące profilu i struktury i strategii firmy, jej wartości,

priorytety, zasady, na których opiera swoje relacje z pracownikami klientami,

dostawcami i partnerami biznesowymi. W broszurze znajdują się przykłady działań

na rzez środowiska i społeczności lokalnej.

Zasadami społecznej odpowiedzialności kieruje się również firma szkoleniowo-

doradcza Profes. Firma ta jest jedną z największych w branży w Polsce. Zajmowała

szóste miejsce w rankingu Home&Market 2012 i 2013 roku. Działa od 20 lat i zatrudnia

około 50 pracowników. Na stronie internetowej spółka prezentuje swoją Strategię

Społecznej Odpowiedzialności Biznesu. W kolejnych zakładkach pokazuje, jakie

działania są podejmowane, w celu realizacji tej strategii i jakimi sukcesami w obszarze

CSR może się poszczycić.14 Nie ma jednak dokumentu, który w sposób kompletny

raportuje o działaniach społecznych Profes. Firma ta, mimo, że aktywnie działa na rzecz

zrównoważonego rozwoju, nie podjęła się raportowania. Być może, idąc za przykładem

wiodących firm na rynku, w niedługiej przyszłości przedstawi swój raport społeczny.

14

http://profes.com.pl/Spoleczna_odpowiedzialnosc.html

Realizacja zasad ekoekonomii w INT

Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) to koncepcja kierowania

przedsiębiorstwem lub organizacją. Polega ona na dobrowolnym podejmowaniu działań

na rzecz społeczeństwa i środowiska. Podmioty realizujące zasady CSR inwestują

w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska naturalnego, w relacje ze społecznością

lokalną oraz informują o tych działaniach. Dzięki temu wzrasta ich konkurencyjność na

rynku, a jednocześnie poprawia się sytuacja społeczna i środowiskowa w bezpośrednim

otoczeniu.

Jednym z obszarów społecznej odpowiedzialności biznesu według

Międzynarodowej Normy ISO 26000 jest troska o środowisko naturalne wyrażona

dbałością o jak najmniejszą emisję zanieczyszczeń do środowiska oraz oszczędność

zasobów.15

Ochrona środowiska naturalnego jest nie tylko wyrazem dobrej woli

przedsiębiorcy, czy organizacji, ale także wynika z konieczności przestrzegania prawa.

W Polsce zagadnienia związane z ekologią porusza ustawa: „Prawo

o ochronie środowiska”.16 Podmioty odpowiedzialne społecznie wymagają jednak od

siebie więcej niż to, co narzuca im ustawodawca.

Degradacja środowiska jest problemem globalnym. Największe katastrofy

klimatyczne i ekologiczne dzieją się poza Polską, jednak każdy z nas dokłada do nich

swoją cegiełkę. Powstrzymanie niszczycielskiego wpływu gospodarki na środowisko

również należy zacząć od własnego otoczenia- od domu i miejsca pracy.

Instytut Nowych Technologii w myśl hasła: „Myśl globalnie działaj lokalnie” oraz

zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności biznesu wdrożył w swojej siedzibie

standardy ekoekonomii, czyli koncepcji rozwijania biznesu z uwzględnieniem ochrony

15

http://www.odpowiedzialnafirma.pl/o-csr/iso-26000 16

http://poradnik.wfirma.pl/-czy-wiesz-jakie-masz-obowiazki-zwiazane-z-ochrona-srodowiska

środowiska. Proces ten był poprzedzony konsultacjami z pracownikami. Ich pomysły na

działania proekologiczne okazały się trafione i warte realizacji.

Poważnym problemem ekologicznym jest nadmierna wycinka drzew. Tempo,

·z jakim przetrzebiane, czy wręcz karczowane są lasy przewyższa możliwości ich

nasadzania. Jest to motorem wielu problemów ekologicznych:

wzmożonej erozji gleb,

zmian klimatycznych związanych z zaburzeniem cyrkulacji wody,

potężnych powodzi,

zwiększenia się poziomu dwutlenku węgla w powietrzu, a co za tym idzie

ocieplenia klimatu.

Do wyprodukowania tony papieru trzeba ściąć 17 drzew.17 Pamiętając o tym INT

wdrożył zasady mające na celu zmniejszenie zużycia papieru. Nasi pracownicy

wszelkie konieczne wydruki robią dwustronnie, używając optymalnej wielkości czcionki

i akapitów. Jednocześnie wydruków jest coraz mniej, ponieważ wprowadzony został

elektroniczny obieg dokumentów. Aby przebiegał on sprawnie i bez problemów ośmioro

pracowników wzięło udział w warsztatach dotyczących tego zagadnienia. Dobrym

sposobem na odciążenie środowiska jest wykorzystywanie niepotrzebnych kartek,

zadrukowanych po jednej stronie na brudnopisy. Przy każdym biurku, lub w każdym

pokoju może być pojemnik na takie kartki, aby każdy mógł do niego dokładać oraz

z niego brać w razie potrzeby. Pracownicy Instytutu przypominają innym o konieczności

oszczędzania papieru. W stopkach mailowych ustawili informację: „Help save paper -

do you need to print this e-mail?”. Dzięki temu, odbiorcy maili zastanowią się, czy jest

możliwe przeanalizowanie tekstu na ekranie monitora oraz przechowanie go w formie

elektronicznej. Utworzone zostało również elektroniczne archiwum dokumentów

w miejsce papierowego. Instytut zrezygnował z zakupu gazet i pism, co oczywiście nie

17

http://www.e-pity.pl/drzewko_za_1gr/eko_newsy/nowa_strona_56/

oznacza zmniejszenia dostępu do informacji. Dostępne są bowiem elektroniczne wersje

kupowanych wcześniej pozycji.

Instytut Nowych Technologii organizuje liczne szkolenia, warsztaty i konferencje.

Metodą oszczędzania papieru w tym obszarze jest korzystanie z tablicy suchościeralnej

zamiast flipchartu z kartkami. Materiały szkoleniowe dla uczestników udostępniane są

w formie elektronicznej. Pracownicy INT drukują je na życzenia osoby zainteresowanej.

Kolejnym globalnym problemem, któremu w sposób lokalny przeciwstawia się

Instytut Nowych Technologii jest brak wody. Są miejsca na świecie, gdzie brak wody

przynosi śmierć wielu gatunkom zwierząt, są rzeki, których wody nie dopływają do

morza, ponieważ wcześniej są w sposób nieodpowiedzialny wykorzystywane do

nawadniania pól, czy do przemysłu. Również dostęp do wód gruntowych jest coraz

trudniejszy. Trzeba sięgać do nich niżej, co jest coraz bardziej kosztowne. Podczas

doradztwa z ekoekonomii przypominane było jego uczestnikom o konieczności

racjonalnego zużywania wody do mycia rąk, czy naczyń w kuchni. Pracownicy

doskonale zdają sobie sprawę z zasadności takich działań.

Ograniczenia zużycia zasobów dotyczy także energii elektrycznej. W Polsce jest

ona pozyskiwana głównie ze spalania węgla. Jest to proces bardzo szkodliwy dla

środowiska. W jego efekcie do atmosfery dostają się szkodliwe substancje (np.:

dwutlenek węgla, tlenek azotu), metale ciężkie (np.: rtęć, kadm) oraz pyły.

Wydobywanie węgla wiąże się z zanieczyszczeniem wód oraz zmianami w krajobrazie.

Przeciwstawia się ono zasadom zrównoważonego rozwoju, które mówią o takim

korzystaniu z zasobów, które pozwoli na ich odnawianie się i korzystanie z nich przez

kolejne pokolenia.

W celu realizacji zasad zrównoważonego rozwoju Instytut Nowych Technologii

wprowadził istotne z punktu widzenia ekologii zmiany. Zostało wymienione oświetlenie

na ledowe lub energooszczędne. Taki zabieg ograniczy zużycie energii, a jednocześnie

zmniejszy wydatki organizacji. W wyborze odpowiedniego oświetlenia, aby dobre chęci

przyniosły realne korzyści, doradzał elektryk. Jego fachowa wiedza pomogła w wyborze

najlepszych rozwiązań.

Urządzenia pozostawiane na noc w trybie standby oraz ładowarki pozostawiona

w gniazdkach zużywają pozornie niewiele prądu, jednak, gdy te wartości się zsumuje

okazuje się, że jest to znaczące marnotrawstwo. W Instytucie Nowych Technologii

wprowadzono dobry zwyczaj wyłączania komputerów z funkcji standby oraz tam, gdzie

to możliwe odłączania urządzeń od źródła prądu.

Organizując biuro zgodnie z zasadami ekoekonomii należy wybierać takie

urządzenia, które zużywają jak najmniej prądu, a jednocześnie mają wysoką jakość.

INT zakupił nowe drukarki, bardziej oszczędne niż poprzednie. Dzięki temu zmniejszy

się zużycie energii elektrycznej, ale także tuszu. Redukcja zużycia energii była również

celem przy wyborze najbardziej optymalnego sposobu suszenia rąk w toaletach.

Idea gospodarki opartej na zrównoważonym rozwoju wymaga zaprzestania

marnotrawstwa dóbr. Współczesny świat produkuje tony śmieci, które pokrywają coraz

większe obszary. Odpowiedzią na ten problem jest jeden z postulatów ekonomii

ekologicznej: rozwój przemysłu surowców wtórnych. Aby postulat ten mógł być

realizowany należy większą wagę przykładać do segregacji odpadów. Jest to bardzo

prosta rzecz, a ma ogromne znaczenie dla ekologii.

Niektóre odpady produkowane w biurze mogą być użyte ponownie. INT

wprowadził regułę uzupełniania zużytych tonerów, zamiast zakupu nowych. Jeśli nie

jest to możliwe, to puste tonery odbierane są z siedziby biura przez zajmującą się tym

firmę zewnętrzną. Działaniem proekologicznym, a jednocześnie przynoszącym pożytek

społeczeństwu jest przekazywanie starych tonerów na akcje charytatywne. W ten

sposób można wspomóc między innymi Fundację „A kogo?”, Fundację Bez Tajemnic

lub akcję Pajacyk PAH.

W biurze produkowane są także inne odpady, których nie wolno traktować, jak

zwykłych śmieci. Zużyte baterie są odpadem niebezpiecznym. Nie można ich po prostu

wyrzucić do kosza na śmieci. Baterie zawierają toksyczne metale ciężkie oraz

substancje takie jak lit i mangan. Z baterii, które trafiają na wysypiska uwalniane są te

trujące związki zagrażając środowisku, zwierzętom i ludziom.18

To samo dotyczy innych elektrośmieci, czyli zużytych urządzeń elektrycznych

i elektronicznych- takich, które niegdyś działały na baterię lub na prąd. Również one

zawierają trujące substancje. Przedmioty, które powinno się oddawać do punktu zbiórki

elektrośmieci oznaczone są specjalnym znaczkiem: przekreślonym koszem na śmieci.

W punkcie zbiórki odpady takie są przygotowywane do recyklingu a toksyny

unieszkodliwiane. Nieprawidłowe składowanie elektrośmieci jest nie tylko działaniem

zagrażającym środowisku, ale także łamaniem prawa, za co grozi wysoka grzywna.19

Pracownicy Instytutu Nowych Technologii troszczą się o środowisko. Nie chcą

zatruwać Ziemi, dlatego zużyte baterie składują w wyznaczonym miejscu, a następnie

są one oddawane w punkcie zbiórki baterii w markecie.

Osoby pracujące w INT oszczędzają papier, a ten zużyty oraz kartony przekazują

na makulaturę.

Do pojemnika na makulaturę wrzuca się:

gazety, książki bez twardych okładek;

katalogi, prospekty, foldery;

tekturę;

worki papierowe, papier do pakowania;

ścinki drukarskie.

18

https://eko-polska.pl/artykuly/dlaczego-zuzytych-baterii-nie-mozna-wyrzucac-do-smietnika/9520 19

http://www.kocham-biuro.pl/wiedza/ekologia/41-ekologia-w-biurze?showall=&start=3

Należy pamiętać, że papier przekazany na makulaturę nie może być

lakierowany, czy foliowany, tłusty, brudny, z resztkami jedzenia, farb lub klejów.

Makulatura nie może być też mokra.20

Gdyby do produkcji papieru na świecie wykorzystywano tylko materiału

pierwotnego, czyli drewna, a zużytego papieru nie przetwarzano na nowy, to na

miejscach lasów piętrzyłyby się góry śmieci.

Papier już od dawna pozyskiwano z surowców wtórnych. Pierwsza metoda

produkcji papieru opracowana przez chińskiego urzędnika Cai Luna zakładała

wykorzystanie zużytych szmat i starych sieci rybackich. Szmaty były stosowane jako

materiał papierniczy do lat 70 XX wieku. Następnie zostały one wyparte przez drewno.

Wzrost świadomości ekologicznej przyczynił się do rozwoju wykorzystywania

makulatury jako surowca, a jej rola w produkcji wciąż rośnie.21

Makulatura zbierana przez pracowników INT dołączana jest do zbiórki

prowadzonej przez jedną z łódzkich szkół podstawowych. Działanie to ma więc nie tylko

wymiar ekologiczny, ale także społeczny. Dochód ze sprzedaży makulatury przez

uczniów jest przeznaczany na ich potrzeby, np. na dofinansowanie do szkolnych

wycieczek.

W Instytucie Nowych Technologii jest specjalny pojemnik, do którego można

wrzucać plastikowe nakrętki od butelek. Dlaczego nie wrzucać ich po prostu do kosza

na plastik? Powodów jest kilka:

1. Zebrane nakrętki można przekazać na akcje charytatywne i przez to zwiększyć

swój katalog działań odpowiedzialnych społecznie. Kilogram nakrętek to 70

groszy.

20

http://www.recykling.pl/recykling/index/b/odpady/110 21

http://www.recykling.pl/recykling/index/b/odpady/110

2. Jeśli zbiera się osobno nakrętki, to do kosza na plastik wyrzucane są butelki

otwarte, które łatwiej zgnieść i zmniejszyć ich powierzchnię.

3. Proces sortowania śmieci w sortowni jest sprawniejsza, bo nie trzeba już

oddzielać nakrętek od butelek. (Wbrew pozorom są one wykonane z innych

tworzyw).

4. Możliwe jest przekazanie oddzielonych nakrętek bezpośrednio do firmy

recyklingowej, wtedy proces ich przetworzenia jest krótszy i tańszy.22

Selektywnej zbiórce w INT podlegają nie tylko odpady niebezpieczne, czy te,

które oddawane są do specjalnych punktów. Segregacja dotyczy wszystkich

produkowanych w biurze śmieci. W łatwo dostępnym dla wszystkich miejscu

postawione zostały pojemniki na różnego rodzaju śmieci. Pracownicy bez

problemów stosują się do zasad kierujących selektywną zbiórka odpadów. Są one

bardzo proste i dla wszystkich czytelne.

Do zielonego pojemnika wrzucane jest szkło.

Do niebieskiego pojemnika trafia papier.

Do żółtego kosza wyrzucany jest plastik.

Do pojemnika szarego wrzuca się odpady nienadające się do recyklingu np.

odpady higieniczne.

Do pojemnika brązowego wyrzuca się resztki jedzenia.23

Segregacja odpadów jest prostym zabiegiem, mającym duże znaczenie dla

środowiska. Zmniejsza się ilość śmieci na wysypiskach, dzięki czemu mniej szkodliwych

substancji przedostaje się do ziemi. Rozdzielanie śmieci z różnego tworzywa jest to też

dowodem na to, że pracownicy organizacji rzeczywiście troszczą się o środowisko

i swoją postawą promują ekologiczny tryb życia.

22

http://www.ekologia.pl/srodowisko/ochrona-srodowiska/nakretki-butelek-pet-masowa-akcja-spoleczna,11973,2.html 23

http://www.ole.pl/webpage/segregacja-odpadow-prawo-smieci.html

Wzrost ruchu samochodowego w ostatnich dziesięcioleciach wiąże się niestety

ze wzrostem emisji gazów szkodliwych dla zdrowia ludzi oraz przyczyniających się do

pogłębienia się efektu cieplarnianego w atmosferze. Są wśród nich tlenki węgla, tlenki

siarki, węglowodory i ich pochodne, tlenki azotu, związki ołowiu, dwutlenek węgla,

metan, amoniak, podtlenek azotu oraz inne substancje. Producenci samochodów

prześcigają się w innowacyjnych rozwiązaniach mających na celu ograniczenie

problemu zanieczyszczenia powietrza przez ich produkty.24 Zanim jednak samochody

ekologiczne będą dominowały na naszych drogach można zamienić środek transportu

na rower lub komunikację publiczną.

Instytut Nowych Technologii, aby zachęcić swoich pracowników do przyjeżdżania

do pracy rowerami wygospodarował miejsce na ich bezpieczne i wygodne

przechowywanie. Rowerzyści nie muszą się martwić o to, że ich jednoślady zostaną

skradzione, czy zniszczone, ponieważ są bezpieczne. Korzystanie z roweru jest nie

tylko sposobem przemieszczania się przyjaznym dla środowiska, ale często również

szybszym niż jazda samochodem przez zakorkowane i remontowane ulice. Należy

także pamiętać, że ruch to zdrowie, szczególnie po kilku godzinach pracy w biurze.

Wszystkie zasady postępowania proekologicznego w INT zostały zebrane

i zapisane w formie wewnętrznej procedury. Dla części pracowników zachowania

zgodne z tą procedurą z początku były jedynie przestrzeganiem zasad, ale po kilku

tygodniach zmieniają się w nawyki. Nie trzeba już myśleć nad wyłączeniem sprzętu

elektronicznego z gniazdka, czy nad segregacją odpadów. Postępowanie takie staje się

dla pracowników INT zupełnie naturalne.

Wszelkie zabiegi mające na celu oszczędzanie energii, wody, czy innych

zasobów nie zdadzą egzaminu, jeśli nie będzie temu towarzyszyło zaangażowanie

ludzi. Aby rzeczywiście zachowania proekologiczne stały się nawykiem pracownicy INT

24

http://autokult.pl/9882,spaliny-silnikow-co-zawieraja-i-jak-to-wplywa-na-czlowieka-2

byli edukowani w obszarze ekoekonomii. Ważne jest również, aby wprowadzając

w życie zasady mające na celu ochronę środowiska poinformować pracowników

o nowej strategii postępowania, omówić jej przyczyny i cele. Było to realizowane

podczas konsultacji z zespołem oraz podczas szkolenia.

Instytut Nowych Technologii przeprowadził dla swoich pracowników dwudniowe

szkolenie dotyczące ekonomii ekologicznej. W ciągu 8 godzin szkolenia omówione

zostały najważniejsze zagadnienia z tego obszaru oraz sposoby, w jaki można

przeciwstawiać się degradacji środowiska. Uczestnicy zapoznali się ze standardami,

jakie zamierza wdrożyć INT, wypracowali proekologiczne rozwiązania, które mogą

wprowadzić w życie w swojej pracy, utrwalili sobie reguły segregacji odpadów.

W związku z proekologicznymi zmianami w siedzibie INT wyznaczona została

osoba odpowiedzialna za ich wdrażanie, monitorowanie i raportowanie. Dzięki temu

łatwiej jest kontrolować, jaki stosunek do innowacji mają pracownicy i jak radzą sobie

z przestrzeganiem nowych wytycznych. Raporty mają na celu wskazanie mocnych

i słabych stron rozwiązań, dzięki czemu wciąż będzie można je ulepszać.

Wdrożenie zasad ekoekonomii w biurze jest ważne z punku widzenia dbania

o środowisko naturalne. Wszyscy chcemy oddychać czystym powietrzem, jeść zdrowe

jedzenie i pić zdrową wodą. Zmiany należy rozpocząć od siebie podnosząc własną

świadomość ekologiczną oraz wyrabiając nawyk oszczędzania dóbr. W pierwszej

kolejności odczuwalne będą korzyści finansowe płynące z takich działań. Zmniejszą się

wydatki na prąd, wodę, czy zakup papieru. Podniesie się także prestiż organizacji.

Zyska ona pozytywny wizerunek w otoczeniu. Będzie postrzegana jako organizacja

przyjazna środowisku oraz taka, której naprawdę zależy na dobrych warunkach życia

społeczności lokalnej. Interesariusze organizacji pociągnięci przykładem również mogą

zmieniać swoje nawyki: żyć i pracować w sposób proekologiczny. Po dłuższym czasie

widoczne będą zmiany w otoczeniu. Będzie czyściej na ulicach, zwiększy się ruch

rowerowy, częściej będą wykorzystywane przedmioty wielokrotnego użytku, bardziej

popularne stanie się segregowanie odpadów itd. Zmiany powoli będą powiększać swój

zasięg i pociągać za sobą coraz więcej osób.

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU

W RELACJACH PRACOWNICZYCH

Wśród wytycznych do raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju GRI ważne

miejsce zajmują kwestie związane z zatrudnieniem i relacjami pracowniczymi. Świadczy

to o tym, że społecznie odpowiedzialny biznes musi zwracać baczną uwagę również na

te zagadnienia.

Zasady społecznej odpowiedzialności biznesu należy zacząć wdrażać wewnątrz

firmy. Bowiem jakiekolwiek prospołeczne i proekologiczne działania nie będą

wiarygodne, jeśli wewnątrz instytucji pracownicy będą się uskarżać na brak szacunku

i etyki w zachowaniu zarządu. Nie będą również chcieli angażować się w działania

wpływające na umocnienie się firmy na rynku ani poprawiające jej wizerunek

w społeczeństwie. Bez odpowiedzialnego podejścia do kwestii relacji pracowniczych nie

można mówić o społecznej odpowiedzialności biznesu. Bez podjęcia odpowiednich

działań w tym zakresie nie można posunąć się dalej w realizacji CSR. Dobre praktyki

w odpowiedzialnych relacjach pracowniczych to między innymi: przestrzeganie zasady

równych szans w dostępie do zatrudnienia i rozwoju, zarządzanie wiekiem i płcią,

elastyczne formy zatrudnienia. Takie działania przynoszą szereg korzyści zarówno

firmie jak i pracownikom.

Jako tło do analizowania społecznej odpowiedzialność biznesu w zakresie relacji

pracowniczych można przyjąć piramidę potrzeb Maslowa. Abraham Maslow -

amerykański psycholog - uważał, że zachowanie człowieka zależne jest od

zaspokojenia jego potrzeb. Potrzeby ludzkie umiejscowił na piramidzie, na pięciu

poziomach, są to: potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku

i uznania oraz samorealizacji. Dopiero zaspokojenie potrzeb niższego rzędu pozwala na

przejście na kolejny poziom. Managerowie, którzy realizują zasady odpowiedzialnego

biznesu wewnątrz organizacji dbają o to, aby pracownicy mieli zaspokojone potrzeby na

każdym poziomie.

U podstawy piramidy Maslowa leżą potrzeby fizjologiczne, czyli to, co jest

niezbędne do życia: jedzenie, odpowiednia temperatura, toaleta, odpoczynek itd.

w miejscu pracy będą to zasadnicze rozwiązania związane z realizacją standardów

BHP: odpowiednie przerwy w pracy, ergonomiczne i komfortowe miejsce wykonywania

zadań, a także zapewnienie odpowiedniej płacy. Dla wielu firm zaspakajanie tych

podstawowych potrzeb pracowników jest naturalne i bezdyskusyjne. Lekceważenie ich

wiązałoby się z łamaniem prawa i narażało firmę na sankcje finansowe oraz złą

reputację. Dobrym przykładem realizacji potrzeb fizjologicznych pracowników

wychodzącym poza obowiązki pracodawcy wynikające z zapisów prawa są stołówki

pracownicze i dofinansowania do posiłków oraz strefy relaksu zapewniające chwile

odpoczynku od napięcia związanego z pracą.

Kolejną grupą potrzeb wg. Maslowa są potrzeby bezpieczeństwa. w kontekście

relacji pracowniczych obejmują one stabilność zatrudnienia, świadczenia socjalne, np.:

prywatna opieka medyczna dla pracowników i ich rodzin, pomoc w trudnych sytuacjach

losowych (np. dofinansowanie operacji dziecka), dofinansowanie kupna okularów

korekcyjnych, karty multisport. Takie działania pozwalają zatrudnionym pracować bez

lęku o przyszłość, pozytywnie wpływają na zdrowie fizyczne i psychiczne pracowników

Przekładają się na wzrost lojalności i zaangażowania oraz na mniejszą ilość zwolnień

lekarskich. Są dodatkową formą wynagrodzenia.

Poczucie stabilności zatrudnienia w dużej mierzy zależy od rodzaju umowy

z pracodawcą. Najbardziej pożądaną umową jest umowa o pracę na czas nieokreślony.

Jej zaletą jest dłuższy czas wypowiedzenia, zapisy dotyczące płatnych urlopów,

dodatkowe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, odprowadzane

składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a co za tym idzie zabezpieczenie

emerytalne i możliwość skorzystania ze zwolnienia lekarskiego, urlopu macierzyńskiego

(ojcowskiego) i rodzicielskiego.

Coraz większą popularnością cieszą się w Polsce elastyczne formy zatrudnienia.

Są one odpowiedzią na problemy pracodawców w czasie kryzysu gospodarczego,

a także są korzyścią dla tych, którzy chcą godzić obowiązki rodzinne i zawodowe. Jest

to szczególnie ważne dla młodych rodziców.

Do elastycznych form zatrudnienia zalicza się:

Terminowe umowy o pracę: umowa na czas określony, umowa na zastępstwo,

umowa sezonowa, umowa na okres próbny, umowa na czas wykonywania określonej

pracy25. Takie formy zatrudnienia dają pracownikowi czas na znalezienie stałej pracy

lub na pokazanie się pracodawcy z jak najlepszej strony i przekonanie go do

kontynuowania zatrudnienia. Nie jest to jednak forma umowy pozwalająca na poczucie

stabilizacji i pewności.

Umowy cywilno- prawne: umowa zlecenie, umowa o dzieło oraz umowa

agencyjna (samozatrudnienie). Te formy zatrudnienia regulowane są przez kodeks

cywilny. Pozwalają na większą dowolność w zakresie miejsca i czasu oraz sposobu

wykonywania zadań.

Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu. Możliwość pracy na część etatu jest

zaletą głównie dla młodych rodziców, którzy muszą sprostać łączeniu pracy

z wychowywaniem dzieci oraz dla innych osób sprawujących opiekę nad osobami

zależnymi. Z szansy pracy na część etatu chętnie korzystają też ci, dla których praca 8

godzin dziennie byłaby zbyt dużym obciążeniem ze względu na ich zdrowie.

25

R. Walkowiak, M. Wysocka; „Elastyczne formy pracy” w „Społeczna odpowiedzialność organizacji. Od odpowiedzialności do elastycznych form pracy” red. R. Walkowiak, M. Wysocka.

Leasing pracowniczy. Ta forma zatrudnienia polega na korzystaniu przez firmę

z usług agencji pracy tymczasowej. Pracodawcą jest tutaj firma pośrednicząca, która

zawarła umowę z firmą, na rzecz której pracownik wykonuje pracę.

Praca nakładcza. Umowa o pracę nakładczą skupia się na rezultacie a nie na

świadczeniu pracy. Innym określeniem na ten rodzaj zatrudnienia jest praca

chałupnicza, co wskazuje na fakt, że wykonuje się ją w domu.

Telepraca polega na wykonywaniu obowiązków zawodowych poza zakładem

pracy wykorzystując do tego narzędzie teleinformatyczne i telekomunikacyjne

(komputer, telefon). Ważna w telepracy jest ciągłość tak wykonywanych zadań.

Praca na wezwanie to forma zatrudnienia, w której pracownik musi być w ciągłej

gotowości. Powinien stawić się w pracy na każde wezwanie pracodawcy.

Rotacja stanowisk to oddelegowanie osoby zatrudnionej na inne stanowisko

pracy lub do innego miejsca na określony czas.

Job sharing to dzielenie pracy, jaka mogłaby być wykonywana w ramach jednego

etatu na kilku pracowników.

Work sharing to zmniejszenie zakresu obowiązków lub czasu pracy pracownika.

Podobnie jak Job sharing jest to narzędzie przydatne w okresach kryzysu, gdy

zmniejszają się możliwości firm do wypłacania wynagrodzeń.26

Do elastycznych form zatrudnienia należą również formy mające na celu pomoc

osobą mającym problem ze znalezieniem pracy. Są to:

Zatrudnienie socjalne

Zatrudnienie wspierane

Prace interwencyjne

Roboty publiczne

26

R. Walkowiak, M. Wysocka; „Elastyczne formy pracy” w „Społeczna odpowiedzialność organizacji. Od odpowiedzialności do elastycznych form pracy” red. R. Walkowiak, M. Wysocka.

Organizacje wdrażające zasady społecznej odpowiedzialności biznesu w relacjach

pracowniczych powinny uwzględniać zarówno swoje możliwości, jak i potrzeby

przyszłych pracowników. Korzystanie z elastycznych form zatrudnienia powinno być

wyjściem naprzeciw potrzebom pracowników, oraz wynikać z troski o jakość ich życia,

a nie być jedynie sposobem obniżenia kosztów zatrudnienia. Narzucanie pracownikom

elastycznych warunków zatrudnienia, które nie są dla nich korzystne i nie wpływają

pozytywnie na godzenie życia osobistego i zawodowego mogą spowodować

niezadowolenie i frustrację zatrudnionych oraz być źródłem złej reputacji firmy.

Omawiana wyżej potrzeba bezpieczeństwa jest drugą z potrzeb niższego rzędu na

piramidzie Maslowa. Kolejne trzy szczeble zajmują potrzeby wyższego rzędu, do

których można przejść, po za zaspokojeniu tych pierwszych.

Pierwszą z potrzeb wyższego rzędu jest potrzeba przynależności. Każda osoba

lepiej się czuje w grupie, której członków zna oraz, w której czuje się lubiana

i akceptowana. Realizacja tej potrzeby wpływa na utożsamianie się pracownika

z wartościami uznawanymi w firmie i wzmacnia jego lojalność w stosunku do

pracodawcy. w odpowiedzi na nią działy HR organizują wyjazdy integracyjne, spotkania

świąteczne itd. Bardzo dobrą praktyką łączącą zaspokojenie potrzeby przynależności

pracowników z działaniami dla społeczności jest wolontariat pracowniczy. Dzięki tej idei

pracownicy wspólnie angażują się w pomoc innym. Łączy ich działanie, cel i wartości,

jakie im przyświecają.

Wolontariat to bezinteresowna pomoc na rzecz dobra wspólnego.27

W wolontariacie pracowniczym do relacji wolontariusz- beneficjent dołącza firma. Ona

finansuje pomoc oraz wspiera wolontariuszy np. poprzez dodatkowy czas wolny, czy

docenienie ich zaangażowania w firmowych kanałach komunikacji. Na niej też

spoczywa odpowiedzialność za czyny i postawę wolontariuszy. Wolontariat pracowniczy

27

K. Lorecka; „Wolontariat pracowniczy w Polsce”; Warszawa 2011r.

może polegać na organizowaniu jednorazowych lub powtarzalnych akcji pomocowych

(np. zbiórka artykułów na paczki świąteczne dla ubogich). Jest on wtedy określany

mianem wolontariatu akcyjnego. Inną formą wolontariatu pracowniczego jest wolontariat

długofalowy, oparty na trwałych relacjach z odbiorcami pomocy (np. angażowanie się

pracowników w pomoc w nauce i organizowanie czasu dzieciom z pobliskiej świetlicy

środowiskowej). Wolontariat akcyjny też może być długofalowy jeśli „akcje”

organizowane są cyklicznie.28

Wolontariat pracowniczy dzieli się też na indywidualny, gdzie angażuje się tylko

jedna osoba i grupowy, czyli taki, który skupia więcej niż jednego pracownika.29

Inne kryteria rozróżniają wolontariat kompetencyjny i ogólnospołeczny. Wolontariat

kompetencyjny opiera się na specjalistycznej wiedzy pracowników (np. pracownicy

kancelarii prawniczej udzielają darmowych porad podopiecznym Domu Samotnej

Matki). w wolontariacie ogólnospołecznym społecznicy wykorzystują swoje

indywidualne umiejętności i wiedzę, nie związane z branżą, w jakiej pracują.30

Starania o przyjęcie do grupy pracowników i ich akceptacje rozpoczynają się już

na początku zatrudnienia. Aby nowy pracownik bez problemów dołączył do zespołu i nie

czuł się w nim wyalienowany managerowie powinni postępować zgodnie z kilkoma

zasadami. Po pierwsze informacje o firmie, jakie są przekazywane, powinny być

dokładne i prawdziwe. Ważne jest też, aby na początku zatrudnienia lub jeszcze przed

jego rozpoczęciem pracownik miał możliwość spotkać się bezpośrednio z przełożonym.

Pierwszego dnia pracy nowozatrudniony powinien mieć przygotowane miejsce pracy:

swoje biurko, komputer, kalkulator. Te zabiegi sprawią, że pracownik poczuje się

częścią organizacji. Sprecyzowanie zadań, z jakich będzie pracownik rozliczany oraz

28

tamże 29

tamże 30

tamże

wskazanie osoby, do której może się zwracać z wszelkimi pytaniami i wątpliwościami

również pomoże w procesie adaptacji31.

Nowego pracownika należy oprowadzić po miejscu pracy i przedstawić go

współpracownikom. Dobrą praktyką jest umieszczanie informacji o nowym koledze lub

nowej koleżance w firmowych kanałach komunikacyjnych, np.: w intranecie, gazetce

firmowej lub na tablicy ogłoszeń. Dzięki temu nowa osoba nie będzie anonimowa

i będzie miała większą śmiałość w kontaktach z innymi.

Po zaspokojeniu potrzeby przynależności, pracownik dąży do zaspokojenia

potrzeby szacunku i uznania. Jest ona realizowana poprzez pozycję w firmie, premie,

nagrody w konkursach firmowych, samochód firmowy itd. Dla wielu są to jednak

niewystarczające dowody uznania. Brakuje im konkretnej informacji, że są dobrzy

w tym, co robią, że są bardzo cennymi pracownikami i organizacja nie chciałaby ich

stracić. Managerowie powinni chwalić swoich podwładnych, gdy uda im się osiągnąć

coś bardzo trudnego, co wykraczało poza ich obowiązki. Motywacją dla pracowników

będzie też pochlebne słowo w sytuacji, gdy osiągną cel, jaki był im postawiony. Na

pochwałę zasługują również ci, którzy po raz pierwszy poradzili sobie z jakimś

zadaniem, które do tej pory okazywało się dla nich zbyt trudne. Ważne jest, aby

pochwała dotyczyła konkretnego osiągnięcia i była do niego adekwatna. Dobrze jest

podkreślić, jakie cechy pracownika wpłynęły na ten sukces i jakie on ma znaczenie dla

zespołu. Pochwała powinna być wypowiedziana bez zbędnej zwłoki, czyli przy

najbliższej okazji od wydarzenia. Najlepiej jeśli jest ona przekazana bezpośrednio przez

przełożonego, ale może to być też rozmowa telefoniczna lub e-mail. Chwalenie

pracownika wpływa dobrze na jego obraz samego siebie i przekłada się na wzrost

motywacji do osiągania kolejnych sukcesów.32

31

http://www.praca.pl/poradniki/dla-pracodawcow/adaptacja-nowego-pracownika-jak-skutecznie-wprowadzic-nowego-pracownika-do-twojej-firmy_pr-1272_2.html 32

http://www.achieveglobal.pl/zasoby-wiedzy/prasa/przywodztwo/dlaczego-chwalic-pracownika.html

Na szczycie piramidy Maslowa znajdują się potrzeby związane z samorealizacją,

możliwością samodecydowania i rozwojem osobistym. Pracodawca może wspierać

w zaspokojeniu tej potrzeby swoich pracowników poprzez organizację dla nich szkoleń i

warsztatów lub delegowaniu ich na konferencje branżowe. Dużą rolę w tym obszarze

odgrywają managerowie. Jeśli darzą zaufaniem swoich podwładnych i powierzają im

ambitne zadania, przyczyniają się do ich rozwoju. Na nich również spoczywa obowiązek

przygotowania pracownika do jak najlepszego, samodzielnego wykonywania zadań na

danym stanowisku. Narzędziem przydatnym w zaspokajaniu potrzeby samorealizacji

i rozwoju pracownika jest ścieżka kariery. Ścieżka kariery jest to plan rozwoju

pracownika. Jest to algorytm zawierający kolejne stanowiska oraz warunki, jakie musi

spełnić pracownik, aby je osiągnąć. Dobrze opracowana ścieżka kariery uwzględnia

zainteresowania, aspiracje i predyspozycje pracownika, oraz potrzeby kadrowe

organizacji. Firmie daje gwarancje pozyskania wykwalifikowanych i zaufanych

pracowników wyższych szczebli, a zatrudnionym jasny obraz rozwoju oraz motywację.

Na tym stopniu piramidy Maslowa znajduje się także potrzeba samodecydowania.

Narzędziem HR, które odpowiada na tę potrzebę jest ocena pracownicza. Jest to dosyć

skomplikowany proces mający na celu podsumowanie pracy osoby podlegającej ocenie

oraz wypracowanie planu na następny okres.

W tym procesie aktywnie powinien uczestniczyć pracownik. Jego zdanie powinno być

brane pod uwagę w ustalaniu celów, czy metod eliminacji błędów. W pełnej ocenie

pracowniczej jest też miejsce, aby pracownicy wypowiedzieli swoją opinię na temat

miejsca pracy, metod zarządzania, współpracy z innymi. Mogą przedstawić własne

propozycje ulepszeń. Zatrudnieni zyskują poczucie, że zostali wysłuchani. Jeśli widzą,

że firma liczy się z ich zdaniem i ich sugestie są wdrażane, ich potrzeba

samodecydowania jest zaspokojona.

Rys.1) Zaspokajanie potrzeb pracowników

Odpowiedzialny biznes w relacjach pracowniczych to również prowadzenie

w sposób etyczny procesów rekrutacji i zakończenia współpracy z pracownikami.

Rekrutacja jest znaczącym procesem dla organizacji. Jej celem jest pozyskanie

jak najlepszych pracowników na dane stanowisko. Rekrutować można na kilka

•sposób zarządzania zasobami ludzkimi

•ścieżka kariery

•pełna ocena pracownicza

•szkolenia, warsztaty i konferencje

Potrzeba samorealizacji

i samodecydowania

•zajmowane stanowisko

•premie

•atrybuty (samochód, laptop)

•pochwały

Potrzeba szacunku i uznania

•wprowadzenie nowego pracownika

•wyjazdy i spotkania integracyjne

•wolontariat pracowniczy

Potrzeba przynależności

•stabilność zatrudnienia

•świadczenia socjalne (prywatna opieka medyczna dla całej rodziny, fundusz emerytalny, pomoc w nieszczęśliwych zdarzeniach losowych, dodatki do urlopów, dofinansowanie do okularów, itd.)

Potrzeba bezpieczeństwa

•odpowiedni czas pracy i przerwy

•komfortowe i ergonomiczne i bezpieczne miejsce pracy

•pensja minimalna

•stołówka zakładowa

•przestrzeganie zasad BHP

Potrzeby fizjologiczne

sposobów. Wyróżnia się rekrutację wewnętrzną (ogłoszenia w firmowych kanałach

komunikacji, firmowa baza danych, polecenia) oraz rekrutację zewnętrzną (ogłoszenia

w mediach, skorzystanie z usług agencji rekrutacyjnej, polecenia zewnętrzne).

Najczęściej wykorzystywanym narzędziami w procesie rekrutacji są selekcja CV

i rozmowa kwalifikacyjna. Polskie prawo oraz zasady etyczne nie pozwalają, aby na

jakimkolwiek etapie rekrutacji naruszać sferę osobistą kandydata. Nie można więc

prosić o informacje na temat orientacji seksualnej, poglądów politycznych, religii,

wykształcenia i stanowiska zawodowego rodziców, pochodzenia etnicznego

i narodowości, planów dotyczących rodziny, wieku, czy niepełnosprawności. Kandydat

powinien być traktowany podmiotowo, jako partner w rozmowie. Ma prawo odmówić

odpowiedzi na pytanie oraz prosić o udzielenie potrzebnych mu informacji na temat

proponowanego stanowiska.33

W procesie rekrutacji każdy powinien mieć równe szanse. Nie można

dyskryminować kandydatów ze względu na ich poglądy, kolor skóry, czy wiek.

Rekruterzy powinni wystrzegać się subiektywnej oceny, a skupić się na kwalifikacjach

i predyspozycjach ubiegającego się o pracę. Dobrą praktyką w odpowiedzialnym

biznesie jest dążenie do różnorodności pod względem wieku i płci wśród zatrudnionych.

Jest to duże wyzwanie dla managerów, ale także daje możliwość uczenie się

współpracowników od siebie i spojrzenia na problemy i zadania z różnych perspektyw

Jeszcze dalej idą ci, którzy decydują się na zatrudnianie osób zagrożonych

wykluczeniem społecznym, np.: byłych więźniów, czy osoby chore psychicznie.

Podczas rekrutacji kandydata do pracy należy traktować z szacunkiem. Rozmowa

powinna odbyć się o ustalonym czasie i w komfortowych warunkach. Prowadzenie

wywiadu na korytarzu, czy w kuchni jest niegrzeczne i źle świadczy o firmie. Osoby

odpowiedzialne za rekrutacje powinny pamiętać, że w czasie rozmowy nie tylko one

oceniają kandydata, ale także kandydat ocenia firmę.

33

Firma =Pracownicy. Broszura Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Jednym z najtrudniejszych elementów relacji pracowniczych jest rozstanie

z pracownikiem, szczególnie jeśli jest konieczność zwolnienia wielu pracowników

jednocześnie. Jest kilka narzędzi pomagających przejść ten etap: pakiety przejściowe,

dłuższy okres wypowiedzenia, odprawy, pomoc psychologiczna i wsparcie doradcy

zawodowego w wytyczeniu nowej ścieżki zawodowej.34

Niezmiernie ważny jest również sposób, w jaki przekazywana jest informacja

o zwolnieniu. Manager w tym wypadku musi wykazać się dużą delikatnością i empatią.

Główną zasadą przy zwalnianiu pracowników jest zasada bezpośredniości. Przełożony

powinien spotkać się ze zwalnianymi pracownikami i osobiście poinformować ich

o sytuacji, w jakiej się znaleźli. Ważne jest miejsce i czas takiego spotkania. Trudno jest

z uśmiechem wrócić do obsługi klientów, chwilę po otrzymaniu wypowiedzenia. Należy

wziąć to pod uwagę planując rozmowę ze zwalnianymi. Rozstanie z pracownikiem jest

też momentem, w którym można uzyskać wiele cennych informacji na temat tego, co

w organizacji jest dobre, a co złe. Dobrze przeprowadzona rozmowa kończąca

współpracę może zarówno pozytywnie wpłynąć na zwolnionego jak i przynieść korzyści

firmie.

W odpowiedzialnym podejściu do zwolnień pracowników nie można zapominać

o tych, co zostają w firmie. Badania pokazują, że efektywność pracowników

pozostających w niepewności, co do swojego dalszego losu spada o 30 %. Ich poczucie

bezpieczeństwa i stałości zostaje bardzo naruszone. Ogromne znaczenie w takiej

sytuacji ma przejrzysta i uczciwa komunikacja. Aby zapobiec plotkom

i niepokojom wśród pracowników należy wyjaśnić im przyczyny zwolnień i w miarę

możliwości rozwiać ich obawy.

34

S. Lewandowska-Akhvlediani; „CSR, a człowiek jako jednostka” w: Usługi społeczne odpowiedzialnego biznesu”; red. M. Bonikowska, M. Grewiński; Warszawa 2011r.

CSR w relacjach odbiorcami i dostawcami.

Każda firma funkcjonuje w określonym środowisku. Jej istnienie w mniejszym, lub

w większym stopniu zależy od innych, np.: od dostawców, klientów, społeczności

lokalnej. Sposób jej działania jest regulowany przez inne podmioty gospodarcze,

instytucje finansowe oraz urzędy. Podmioty, które wywierają wpływ na firmę, a także

pozostają pod jej wpływem, określane są mianem interesariuszy firmy.35 Nie istnieje

takie przedsiębiorstwo, ani organizacja, która nie wchodziłaby w relację z innymi ludźmi

lub podmiotami.

Podczas tworzenia strategii CSR bardzo ważne jest dokładne określenie

interesariuszy oraz rozpoznanie ich potrzeb i oczekiwań, a także zdefiniowanie

własnych oczekiwań wobec nich. Budowanie strategii społecznej odpowiedzialności

firmy powinna opierać się na dialogu z interesariuszami, tak, aby zmaksymalizować

obustronne korzyści i zniwelować ewentualne negatywne skutki wprowadzanych zmian.

Branie pod uwagę interesu różnych grup w pracowaniu na własny zysk wpływa

pozytywnie na zrównoważony rozwój organizacji.

Według badań przeprowadzonych w 2011 roku przez Polską Agencję Rozwoju

Przedsiębiorczości grupą interesariuszy najczęściej wskazywaną przez

przedsiębiorstwa są klienci. Blisko połowa badanych określała mianem interesariuszy

także dostawców.36

Drugim krokiem, po zidentyfikowaniu interesariuszy jest ich zaangażowanie

w działania CSR. Można to zrobić na kilka sposobów: poprzez komunikację,

konsultacje, partnerstwo oraz dialog.37

35

http://odpowiedzialnybiznes.pl/artykuly/zarzadzanie-relacjami-z-interesariuszami-jako-jeden-z-elementow-spolecznej-odpowiedzialnosci-biznesu/ 36

tamże 37

tamże

Komunikacja może być realizowana poprzez artykuły w prasie, stronę

internetową, newslettery, media społecznościowe, konferencje oraz spotkania

otwarte. Ma ona na celu przedstawienie szerszemu gronu informacji na temat

działalności firmy.

Konsultacje dążą do poznania opinii innych na temat podejmowanych działań,

nowych produktów, przekazów reklamowych itd. Do tego celu wykorzystywane

są m.in. ankiety, spotkania, komentarze na portalach internetowych.

Partnerstwa to długotrwała forma zaangażowania. Można nią określić wspólne

projekty, inicjatywy, działania strategiczne.

Dialog polega na wymianie poglądów z interesariuszami. Może mieć to miejsce

podczas zorganizowanych spotkań lub poprzez fora internetowe.

Respondenci, którzy w badaniu PARP wskazali, że posiadają relację z klientami

deklarowali, że komunikują się z nimi poprzez bezpośrednie rozmowy, kontakt

telefoniczny i mailowy, reklamy, spotkania z przedstawicielami firmy, badanie

zadowolenia. Natomiast komunikacja z dostawcami odbywa się najczęściej poprzez

rozmowę bezpośrednią lub telefoniczną, spotkanie z przedstawicielem firmy lub

e- mail.

Badane firmy wskazywały również klientów oraz dostawców jako grupy, z którymi

najczęściej nawiązywana jest współpraca w obszarze CSR. Uwzględnienie ich zdania

w budowaniu strategii społecznej odpowiedzialności może pomóc w doborze

optymalnych działań, wpłynie na wzajemne zaufanie i efektywność przedsięwzięć.

Jednym z dokumentów pomocnym w określeniu zasad nawiązywania

i utrzymywania relacji z klientami i dostawcami jest Norma ISO 26000. Wymienia ona

relacje z konsumentami, jako jeden z obszarów społecznej odpowiedzialności biznesu.

Dokument ten zwraca uwagę na etyczne praktyki w reklamie, obiektywną i dokładną

informację, uczciwe zapisy w umowach oraz edukację rynku. Wytyczne dotyczące

relacji z dostawcami mówią o konieczności zwracania uwagi na kryteria środowiskowe

oraz społeczne w politykach zakupów, dystrybucji i zawierania umów. Firmy realizujące

strategię CSR powinny zachęcać do tego swoich kontrahentów oraz pomagać im we

wdrażaniu zasad CSR.38

Relacje z odbiorcami.

Konsumenci są bardzo liczną i ważną grupą interesariuszy. Sprostanie ich

oczekiwaniom przy jednoczesnym dbaniu o własne wartości i interesy jest poważnym

zadaniem dla firm i organizacji.

Pierwszym etapem budowania relacji z konsumentami musi być ich poznanie.

Należy zadać sobie pytania:, „do kogo kierujemy nasze usługi/produkty?”, „Jakie są

oczekiwania naszych klientów?”. Trzeba także pamiętać, że klienci mają prawo do

zmiany swoich potrzeb, a również grupa sama się zmienia- jedni odchodzą, a na ich

miejsce pojawiają się nowi, być może z innymi oczekiwaniami oraz wartościami.

Istotnym pytaniem ułatwiającym charakterystykę konsumentów jest pytanie o ich

świadomość. Wybory klientów mogą wynikać z ich wiedzy, lub jej braku. Klienci mogą

decydować się na kupno tańszego produkty, ale jeśli znaliby rzeczywiste koszty

społeczne i ekologiczne ich wyprodukowania, być może woleliby wydać więcej

pieniędzy, ale postąpić odpowiedzialnie społecznie. Klienci zawsze mają wybór. Należy

o tym pamiętać dedykując im usługę lub produkt. Jeśli chcemy, aby wybrali naszą ofertę

musimy być dla nich atrakcyjni.

Najlepszym sposobem na poznanie klientów jest nawiązanie z nimi dialogu, czyli

otwarcie się na relację, poprzez badanie ich potrzeb, przejrzystość zasad, zrozumiałe

procedury oraz przyjmowanie krytyki.39 Dialog z konsumentami w organizacji może być

realizowany poprzez:

38

CSR w łańcuchu dostaw i partnerstwie biznesowym. Doświadczenia firm skandynawskich”; Skandynawsko-Polska Izba Gospodarcza i CSRinfo, Warszawa, Polska, 2012 39

http://interesariusze.pl/artykuly/dialog-z-konsumentem/?m=konsumenci

zapewnienie dostępu do pełnej, rzetelnej i uczciwej informacji;

transparentność umów, unikanie zapisów „drobnym drukiem”;

reagowanie na potrzeby klientów;

wysoką jakość produktów i usług oraz wysoką jakość obsługi klienta, także

w zakresie reklamacji;

dbanie o klientów o szczególnych potrzebach (np.: osoby niepełnosprawne,

w podeszłym wieku).

dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z klientami;

realizowanie komunikowanych planów;

indywidualne traktowanie, poświęcenie czasu klientowi;

ewaluacja podejmowanych działań;

etykę na każdym etapie funkcjonowania;

spójność wartości i działań;

wytypowanie pracownika odpowiedzialnego za bezpośrednią komunikację;40

Kierowanie się przez organizację wymienionymi zasadami przyniesie jej wiele

korzyści. Poprzez wzmocnienie relacji z klientem oraz zdobycie jego zaufania, łatwiej

będzie go utrzymać, co wpłynie na wzrost sprzedaży i większe zyski. Poprawi się

wizerunek organizacji oraz jej konkurencyjność na rynku. Poprzez ciągłe starania

o wysokie standardy, firma będzie rozwijać się i wzrośnie jej innowacyjność. Zmniejszy

się ryzyko reklamacji i sporów sądowych.

Klientami Instytutu Nowych Technologii są przedsiębiorstwa, instytucje oraz

organizacje, których pracownicy lub właściciele biorą udział w konferencjach,

szkoleniach i warsztatach organizowanych przez INT oraz zlecający Stowarzyszeniu

usługi szkoleniowe, doradcze i inne. Odbiorcami działań Instytutu jest też

społeczeństwo: mieszkańcy województwa łódzkiego, uczniowie, seniorzy itd.

40

tamże

Przedstawiciele społeczności zachęcani są do udziału w projektach realizowanych

z myślą o ich rozwoju.

Pracownicy Instytutu Nowych Technologii dbają o profesjonalną i grzeczną

obsługę interesariuszy. Jest zatrudniona osoba odpowiedzialna za pierwszy kontakt

z klientem i ewentualne pokierowanie go dalej. Osoba ta odbiera telefony oraz wita

i obsługuje klientów przychodzących do biura. Inni pracownicy INT również komunikują

się z klientami pamiętając zachowaniu wysokich standardów. Dobrą praktyką

zmierzającą do ciągłego doskonalenia się w zakresie nawiązywania i utrzymywania

relacji z klientami będą okresowe szkolenia prowadzone metodą warsztatową.

INT organizuje liczne konferencje, spotkania i szkolenia dla swoich klientów.

Dba, aby ich uczestnicy czuli się komfortowo. Można to osiągnąć poprzez:

organizowanie spotkań w wygodnych salach, gdzie każdy ma możliwość widzieć

i słyszeć prowadzącego;

robienie odpowiednich przerw, zapewnienie poczęstunku;

rozpoczynanie spotkań punktualnie.

Troska o potrzeby klientów niepełnosprawnych lub starszych wyraża się

w organizowaniu spotkań i konferencji w odpowiednio przystosowanych budynkach.

W celu promowania przedsiębiorczości również wśród osób niedosłyszących i głuchych

należy zapewnić tłumacza migowego lub transkrypcję dla głuchych.

Z szacunku do klienta INT dba o wysoką jakość swoich usług. Trenerzy oraz

wykładowcy zawsze muszą być bardzo dobrze przygotowani do swojej pracy. Po

przeprowadzonych projektach edukacyjnych, doradczych i animacyjnych odbywa się

ewaluacja dostarczająca informacji na temat poziomu zadowolenia uczestników. Proces

ewaluacji jest pomocny w niwelowaniu słabych stron projektu i wzmacnianiu tego, co

dobre.

INT realizuje projekty skierowane do różnych grup. Zawsze jasno są określone

zasady rekrutacji oraz terminy jej poszczególnych etapów. Instytut w sposób szczególny

dba o osoby zagrożone wykluczeniem społecznym: osoby starsze, bezrobotne,

młodzież zagrożona patologiami. Dla tej grupy klientów organizowane są szkolenia

i projekty mające na celu poprawę jakości ich życia.

Instytut Nowych Technologii nawiązuje dialog ze swoimi klientami podczas

organizowanych spotkań. Jest to okazja do bezpośredniej rozmowy na temat oczekiwań

i potrzeb odbiorców. Można również wsłuchać się i wyciągać wnioski z informacji

zwrotnej na temat podejmowanych działań.

Stowarzyszenie preferuje komunikację z klientami, która nie wymaga

niepotrzebnego zużycia papieru, tj. komunikację bezpośrednią, telefoniczną lub

mailową. Kontakt z klientami odbywa się także poprzez media. Informacje na temat

wydarzeń realizowanych przez INT publikowane są w prasie. Poszczególne projekty

często mają swoje własne strony internetowe oraz zakładki na stronie internetowej INT.

Prowadzona jest również strona na portalu społecznościowym.

W komunikacji z klientami INT przekazuje informacje o swoim zaangażowaniu

w realizację zasad społecznej odpowiedzialności. w konkursie „Lider Nowoczesnych

Technologii” organizowanym przez Instytut Nowych Technologii promowane są firmy

działające w sposób etyczny i wykazujące się troską o środowisko. Pracownicy

w korespondencji mailowej przypominają innym o konieczności oszczędzania papieru.

w stopce wiadomości umieszczają zdanie: „Help save paper - do you need to print this

e-mail?”.

Relacje z dostawcami.

Drugą grupą ważnych dla organizacji interesariuszy są dostawcy, czyli

kontrahenci dostarczający wszelkie produkty i usługi niezbędne do zapewnienia

klientom organizacji finalnego produktu lub usługi.41 Dla organizacji doradczo-

szkoleniowej, jaką jest Instytut Nowych Technologii są to m.in. dostawcy sprzętu

biurowego i artykułów biurowych, firmy marketingowe, podmioty wynajmujące lokale na

użytek INT. Szeroko rozumiany łańcuch dostaw obejmuje nie tylko bezpośrednich

dostawców, ale też producentów dóbr i ich poszczególnych części, usługi sprzedażowe

i posprzedażowe oraz wywóz i utylizację odpadów. Mogą być to m.in. fabryka papieru,

zewnętrzne firmy audytorskie, drukarnie oraz firmy zajmujące się odbiorem śmieci,

a także firmy ochroniarskie, sprzątające, zewnętrzni trenerzy. Tak rozumiany łańcuch

dostaw określany jest również łańcuchem wartości, ponieważ wynika on z zasad, jakimi

kieruje się firma i jest ich urzeczywistnieniem42. Kierowanie się zasadami społecznej

odpowiedzialności w doborze i tworzeniu relacji z dostawcami ma pozytywny wpływ na

reputację organizacji. Etyczne traktowanie kontrahentów sprzyja budowaniu zaufania

społecznego wobec firmy. Podobnie nawiązywanie współpracy z podmiotami, których

działalność również opiera się na odpowiedzialności społecznej pomaga w kreowaniu

pozytywnego i przejrzystego wizerunku. Wypracowywanie trwałych i pozytywnych

relacji z dostawcami wpływa na ich lojalność oraz zachowanie płynności dostaw.

W poszukiwaniu kontrahentów o wysokich standardach działania oraz

kierujących się etycznymi zasadami należy zwracać uwagę na ich relacje z rynkiem,

m.in. na zapisy w umowach, metody pozyskiwania klientów, źródła pozyskiwania

surowców, stosunek do konkurencji. Ma to na celu ograniczenie ryzyka związanego

z występowaniem korupcji, brakiem terminowości realizacji zamówień, ryzykiem

płynności finansowej dostawcy.

Firmy i organizacje biorące odpowiedzialność za jakość życia społeczności

lokalnej w miarę możliwości będą korzystały z usług i produktów oferowanych przez

lokalnych przedsiębiorców. Będą również angażowały się w ich edukowanie w zakresie

41

http://interesariusze.pl/artykuly/definicja-lancucha-dostaw/?m=dostawcy 42

http://interesariusze.pl/artykuly/definicja-lancucha-dostaw/

zrównoważonego rozwoju. Edukacja ta może odbywać się poprzez organizowanie

konferencji tematycznych dla dostawców, e-learning lub kampanie informacyjne.

Uczciwą metodą pozyskiwania dostawców jest zamieszczanie zapytań

ofertowych na portalach internetowych dostępnych dla wszystkich osób

zainteresowanych. w ten sposób żadna z firm nie jest faworyzowana, a działanie

organizacji zamawiającej jest przejrzyste. Spośród nadesłanych ofert firma może

wybrać kontrahenta, który w najwyższym stopniu będzie spełniał stawiane wymagania,

również te związane ze społeczną odpowiedzialnością. Do zapytania ofertowego można

dołączyć ankietę dla dostawców, której wyniki dadzą wiedzę, w jaki sposób potencjalny

kontrahent działa na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Narzędziem nawiązywania relacji z dostawcą w sposób odpowiedzialny są

kodeksy postępowania dla dostawców, wspólne polityki środowiskowe i społeczne,

klauzule w umowach oraz inne wytyczne.43 Są to narzędzia, których celem jest

zmobilizowanie dostawcy do zachowań prospołecznych i proekologicznych.

Ważnym aspektem jest również przyjrzenie się oddziaływaniom dostawców

i producentów na środowisko. Odpowiedzialne kreowanie łańcucha dostaw to takie,

które dąży do zminimalizowania zagrożenia dla natury, poprzez ograniczenie zużycia

energii i innych zasobów oraz emisji trujących substancji. Dobrymi praktykami w tym

obszarze są między innymi: wybieranie produktów pochodzących z recyklingu

i nadających się do ponownego przetworzenia oraz wybór producentów pozyskujących

materiały w sposób zrównoważony.

Łatwym sposobem na obniżenie kosztów środowiskowych w zakresie dostaw

produktów potrzebnych w biurze jest korzystanie z zakupów on- line. Dostępne są

elektroniczne wersje katalogów materiałów i sprzętów biurowych, mebli, artykułów

43

„CSR w łańcuchu dostaw i partnerstwie biznesowym. Doświadczenia firm skandynawskich”; Skandynawsko-Polska Izba Gospodarcza i CSRinfo, Warszawa, Polska, 2012

spożywczych. Są one tańsze i bardziej przyjazne dla środowiska niż ich papierowe

odpowiedniki. Robiąc zakupy okresowo, przewidując, co będzie potrzebne

w najbliższym miesiącu oszczędzamy papier, poprzez tworzenie jednej faktury zamiast

wielu za jednorazowe zakupy oraz zmniejszenie liczby wydruków potwierdzeń

zamówienia. Dostarczenie zakupów jeden raz w miesiącu zmniejsza koszty dostawy

zarówno finansowe, jak i środowiskowe (zmniejszenie emisji spalin do atmosfery). Idąc

dalej w tym kierunku można zawiązać kooperatywę zakupową z innymi firmami

i organizacjami znajdującymi się w jednym budynku, aby ich zamówienia były

realizowane w jednej dostawie. Wtedy samochód dostawczy z zamówionymi

produktami wykona jeden kurs zamiast kilku, jest to bardziej ekonomiczne. w ten

sposób zmniejszają się koszty dostawy i jest szansa na wynegocjowanie upustu na

zakupy.

Wśród dostawców INT znajduje się personel odpowiedzialny za sprzątanie biura.

w trosce o środowisko naturalne można zobligować firmę sprzątającą do ograniczenia

stosowania środków czyszczących zawierające niebezpieczne substancje,

a zastąpienia ich bardziej ekologicznymi preparatami. Wykorzystanie w usługach

czyszczenia innowacyjnego sprzętu sprzyja oszczędzaniu wody i energii. Początkowo

wiąże się to z pewnymi kosztami, ale w perspektywie długoterminowej przynosi zyski.

Dla firmy odpowiedzialnej społecznie odpowiednim dostawcą będzie jedynie taka

firma, która w sposób uczciwy i etyczny traktuje swoich pracowników. Jeśli dostawca

nie ma opracowanych procedur dotyczących przestrzegania praw pracownika, firma

zamawiająca może zobligować swojego dostawce do stworzenia i przestrzegania takich

procedur. Pomimo budowania relacji na wzajemnym zaufaniu, realizacja takiego

zobowiązania, podobnie jak działania w innych obszarach, powinna być monitorowana.

Sprzyjają temu regularne audyty dostawców. Działania społecznie odpowiedzialne

mogą wyrażać się w bojkotowaniu tych dostawców i producentów, których

postępowanie jest nieetyczne oraz unikanie zakupów rzeczy wyprodukowanych

w krajach, gdzie nieprzestrzegane są prawa pracowników oraz wykorzystywane są do

produkcji niebezpieczne dla środowiska i człowieka substancje.

Relacja z dostawcami może odbywać się na trzech poziomach zaangażowania.

Pierwszy poziom opiera się na kontroli. Firma będąca odbiorcą może prowadzić

audyty swoich dostawców, oczekiwać od nich sprawozdań i raportów. Powinna

przekazywać im informację zwrotną z kontroli.

Drugim poziomem zaangażowania jest współdziałanie mające na celu

optymalizację procesu produkcji lub dostawy oraz poprawę w obszarze

zarządzania ryzykiem strony zamawiającej.

Najwyższy poziom relacji klient- dostawca jest budowanie świadomości poprzez

edukację oraz obserwowanie i analizę dobrych praktyk.

Związek z dostawcami należy kształtować w taki sposób, aby móc jak najwięcej

uczyć się od siebie nawzajem. Taka współpraca będzie sprzyjała obustronnemu

rozwojowi oraz podnosiła jakość usług. Dzięki partnerskiej relacji można liczyć na

wzrost innowacyjności przedsiębiorstw oraz zwiększenie ich konkurencyjności na rynku.

Dużą korzyścią dla społeczności i środowiska mogą być wspólne projekty firmy z jej

dostawcami. Połączenie zasobów kilku podmiotów może skutkować wzrostem

efektywności przedsięwzięć, np. jeśli są to projekty edukacyjne zwiększy się zasięg ich

oddziaływania.

W łańcuchu dostaw znajdują się zarówno dostawcy jak i klienci. Te dwie grupy

wpływają na siebie nawzajem. Firma dobiera dostawców zgodnie z potrzebami

i oczekiwaniami klientów. Jednocześnie może na te oczekiwania wpływać poprzez

edukowanie konsumentów i wskazanie korzyści płynących z decyzji społecznie

odpowiedzialnych. Do takich decyzji należy wybór dostawców, których cechuje etyka

w działaniu. Chcąc realizować strategie CSR czasami trzeba wybrać droższe

rozwiązania, przez co podniesie się cena finalnego produktu, czy usługi. Tylko

długoterminowe planowanie pozwoli na dostrzeżenie korzyści z takiego działania.

Dlatego ważne jest przekazywanie klientom wiedzy z zakresu zrównoważonego

rozwoju, aby popierali i wspierali nasze wartości i decyzje w tym obszarze.

CSR jest jak życie w toskańskiej wiosce

– tylko ten w pełni korzysta z dobrodziejstw otoczenia,

kto nie odwraca się do sąsiadów plecami.

Maria Piłat, Hochtief 44

CSR definiowane jest jako dobrowolne łączenie działań biznesowych ze

społecznymi i środowiskowymi. Firmy i organizacje, które wdrażają zasady CSR

budują relacje z otoczeniem w celu poprawiania dobrobytu społecznego. Dążą do

zachowania równowagi pomiędzy celami biznesowymi, a dbałością o środowisko

i poprawą jakości życia społeczeństwa zarówno obecnie, jak i w przyszłości. Na drodze

rozwoju idei odpowiedzialności społecznej biznesu powstała koncepcja biznesu

społecznie zaangażowanego, czyli takiego, który nie jest obojętny wobec problemów

społecznych i podejmuje działania mające na celu przeciwdziałanie im.45

W ostatnich latach coraz więcej firm i organizacji dostrzega, jak duże znaczenie

dla rozwoju biznesu mają pozytywne i odpowiedzialne relacje z najbliższym otoczeniem

społecznym. Dbałość o etyczne relacje z interesariuszami to również jedna z zasad

prowadzenia odpowiedzialnego biznesu. Relacje z otoczeniem można budować

poprzez podejmowanie przedsięwzięć na rzecz poszczególnych jego podmiotów lub

poprzez wspólne działanie w imię jakiejś idei.

Firma, czy organizacja rozwijająca się na danym terytorium nigdy nie pozostaje

obojętna dla lokalnej społeczności. Zawsze będzie wywierała jakiś wpływ na otoczenie

i będzie wprowadzała zmiany do zastanego stanu. Może to być wpływ pozytywny, gdy

dzięki działaniom podejmowanym przez organizacje, będzie podnosiła się jakość życia

okolicznych mieszkańców lub funkcjonowania innych podmiotów, a ich zasoby będą

wzmacniane, lub negatywny, jeśli firma będzie przynosiła więcej szkód.

44

CSR w Polsce. Menadżerowie/Menadżerki 500. Lider/Liderka CSR. badanie GoodBrand oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Warszawa 2010r. 45

M. DASZKIEWICZ; „Budowanie relacji z otoczeniem. Biznes wobec społecznej odpowiedzialności”; w: M. Przybyła (red.), Wybrane aspekty zarządzania, Wydawnictwo Indygo Zahir Media, Wrocław 2009r.

Realizowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę jakości życia otoczenia

może przynieść wiele korzyści również samej firmie. Przede wszystkim jest to droga do

uzyskania przewagi konkurencyjnej, poprawy warunków prowadzenia interesów oraz

zyskanie zaufania i dobrej opinii wśród interesariuszy.46 Organizacja zyskuje dobrą

renomę oraz rozpoznawalność marki. CSR jest również źródłem innowacyjności,

bowiem chęć reagowania na potrzeby społeczne motywuje do poszukiwania nowych

rozwiązań i kreowaniu twórczych pomysłów.

Zasadami społecznie odpowiedzialnego biznesu kieruje reguła wygrany-

wygrany. Oznacza to, że z działań CSR czerpią korzyści obie strony: zarówno podmiot,

do którego kierowana jest pomoc, jak i ten, kto tę pomoc oferuje.

Społeczna odpowiedzialność biznesu w podejmowaniu działań na rzecz

otoczenia

Społeczne zaangażowanie biznesu, jako element społecznej odpowiedzialności,

obejmuje działania na rzecz otoczenia. Działania te mogą być kierowane bezpośrednio

do mieszkańców okolicy, do istniejących na tym terenie firm i organizacji

pozarządowych lub do jednostek samorządu terytorialnego. Instytut Nowych

Technologii kieruje swoje działania do wszystkich tych grup. Stara się przekazywać im

wiedzę i umiejętności przydatne w ich życiu lub funkcjonowaniu. Propaguje ideę

społecznej odpowiedzialności poprzez promowanie firm wykazujących się troską

o środowisko i etyczne zachowanie wobec interesariuszy oraz organizowaniu akcji

dotyczących ważnych społecznie zagadnień. Instytut jest wrażliwy na potrzeby

społeczeństwa. Wychodzi z pomocą do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

oraz do firm i organizacji potrzebujących wsparcia.

Do głównych obszarów zaangażowania społecznego Instytutu Nowych

Technologii należą:

edukacja;

wsparcie innowacyjności w biznesie;

rozwój przedsiębiorczości;

propagowanie idei partnerstwa

dostęp do technologii

46

M. DASZKIEWICZ; „Budowanie relacji z otoczeniem. Biznes wobec społecznej odpowiedzialności”; w: M. Przybyła (red.), Wybrane aspekty zarządzania, Wydawnictwo Indygo Zahir Media, Wrocław 2009r.

Działania na rzecz społeczności lokalnej.

Społeczność lokalna, czyli zbiorowość zamieszkująca stosunkowo niewielkie

terytorium47 jest jednym z odbiorców zaangażowania społecznego biznesu.

Instytut Nowych Technologii jest organizacją, która chce dzielić się swoimi

zasobami z innymi. Do działań INT skierowanych bezpośrednio do mieszkańców należą

szkolenia zawodowe oraz programy edukacyjne. Wpływają one na podniesienie jakości

kapitału ludzkiego regionu i dostępność wartościowych kadr.

Dotychczas INT zrealizował szereg szkoleń zawodowych dotyczących różnych

obszarów pracy. Miały one na celu podnoszenie kompetencji beneficjentów oraz

przygotowywały ich do pracy na stanowiskach:

specjalista ds. rozliczania projektów;

sprzedawca;

mechatronik;

pracownik obsługi obrabiarek sterowanych automatycznie;

manager.

Instytut przeprowadził również warsztaty skierowane do niepracujących kobiet,

będących szczególnie zagrożonych wykluczeniem społecznym. Projekt ten zakładał

wzrost zatrudnienia kobiet w Łodzi oraz podniesienie ich statusu społecznego

i zawodowego.

Warunkiem udzielenia rzeczywistej pomocy społeczności lokalnej jest poznanie

jej autentycznych potrzeb i sytuacji, w jakiej funkcjonuje. Działania podejmowane przez

Instytut Nowych Technologii poprzedzone są wnikliwą analizą potrzeb otoczenia. Wybór

zakresu szkoleń zawodowych jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku pracy

na specjalistów danej dziedziny. Kurs podnoszący kwalifikację sprzedawców poza

modułem dotyczącym technik sprzedaży zawierał naukę języka angielskiego

na różnych poziomach oraz kurs na prawo jazdy. Wynikało to z faktu, iż brak tych

umiejętności często stanowi ogromną barierę w znalezieniu lepszej pracy lub w rozwoju

w obecnej. Również warsztaty dla bezrobotnych kobiet zawierały kurs języka

angielskiego. Współcześnie znajomość chociaż podstaw tego języka jest bardzo

pomocna na rynku pracy. Podobnie ze znajomością obsługi komputera, dlatego i ten

obszar zawierały szkolenia realizowane przez INT. Organizując szkolenia Instytut

47

http://pl.wikipedia.org/wiki/Spo%C5%82eczno%C5%9B%C4%87_lokalna

zwraca dużą uwagę na osoby, które mają szczególnie trudną sytuację na rynku pracy.

Osoby, które ukończyły 45 rok życia mają pierwszeństwo udziału w szkoleniach.

Instytut Nowych technologii dostrzega duże znaczenie umiejętności korzystania

z nowoczesnych technik informatyczno- komunikacyjnych we współczesnym świecie.

Braki w tym zakresie dokuczają najczęściej osobom młodym- uczniom, którzy

wykorzystują komputer głównie do rozrywki oraz starszym, dla których zmiany

w zakresie technologii postępują zbyt szybko. Dla pierwszej z wymienionych grup INT

zrealizował program edukacyjny „Nauka i zabawa z Pecetem”. Projekt obejmował

warsztaty, szkolenia oraz półkolonie dla chętnych uczniów gimnazjów, szkół

ponadgimnazjalnych oraz podopiecznych świetlic środowiskowych. Beneficjenci mogli

także bezpłatnie korzystać z kafejki internetowej. Odpowiedzialność społeczna biznesu

zakłada zapewnienie równych szans do rozwoju osobistego dla wszystkich, dlatego

udział w zajęciach był darmowy. Dzięki temu mogli wziąć w nich udział również ci,

których nie stać na płatne kursy.

Osoby powyżej 50 roku życia narażone są na wykluczenie informatyczne. Dla

nich zmiany, jakie następują dzieją się za szybko. Umiejętność obsługi komputera

i korzystania z Internetu są dla nich bardzo przydatne, ale trudne do samodzielnego

opanowania. INT realizuje dwa projekty skierowane do seniorów: „Senior new tech

w bankowości” oraz „Akademia Seniora”.

Projekt „Senior new tech w bankowości” ma na celu przygotowanie osób 55+ do

korzystania z bankowości elektronicznej. Umiejętność obsługi konta bankowego

przez Internet jest dla nich dużym udogodnieniem, ale najpierw muszą wyzbyć

się obaw związanych z obsługą komputera. Projekt ma ich w tym wesprzeć

przekazując niezbędną wiedzę.

W ramach „Akademii Seniora” osoby starsze mogą bezpłatnie korzystać z trzech

stanowisk komputerowych. Do ich dyspozycji jest także specjalista IT, który

odpowie na pytania oraz pomoże rozwiązać pojawiające się trudności.

Wyżej wymienione działania społeczne wpływają na rozwój kompetencji

społeczeństwa. Przynoszą korzyści odbiorcom, wpływają na poprawę jakości ich życia

poprzez podniesienie ich konkurencyjności na rynku pracy oraz możliwość korzystania

z nowoczesnych technologii.

Działania na rzecz NGO.

Nawiązywanie relacji z innymi organizacjami jest ważnym zadaniem

w realizowaniu zasad społecznej odpowiedzialności. Wiadomo, że w grupie jest siła.

Budowanie więzi między różnymi podmiotami służy podnoszeniu kapitału społecznego

na wyższy poziom.

Instytut Nowych Technologii stara się dzielić swoją wiedzą i umiejętnościami.

Przekazuje wypracowany przez siebie know- how innym organizacjom. W ten sposób

chce wzmacniać ich zasoby, wspomagać w rozwoju oraz wpływać na polepszenie ich

sytuacji. W tym celu INT podejmuje oraz zrealizował szereg przedsięwzięć. Wśród nich

są:

„Utworzenie sieci- szansą rozwoju organizacji pozarządowych z województwa

łódzkiego”.

Projekt zakładał uruchomienie Centrum Wsparcia Sieci Organizacji

Pozarządowych w Łodzi, którego zadaniem jest koordynowanie i wspieranie

działań związanych z powstawaniem sieci NGO w Łodzi oraz wsparcie

merytoryczne dla jej potencjalnych członków.

„Trzeci sektor – siłą społeczeństwa obywatelskiego!”

Działania podejmowane w ramach tego projektu miały na celu wsparcie

członków, pracowników oraz wolontariuszy NGO a także osób, które są

na etapie tworzenia nowych organizacji pozarządowych w regionie. Projekt

zakłada liczne szkolenia oraz bezpłatne doradztwo z obszarów istotnych dla tego

typu organizacji. Do pomocy przy realizacji projektu zaproszeni zostali studenci.

Ich praca opierająca się na wolontariacie została poprzedzona szkoleniem

pozwalającym na zapoznanie się ze specyfiką pracy w NGO, oraz zasadami

prowadzenia doradztwa. Pozwoliło im to zyskać wiedzę i doświadczenie

przydatne w późniejszym poszukiwaniu pracy.

Działania na rzecz biznesu.

Organizacje pozarządowe z reguły podejmują działania odpowiadające

na potrzeby społeczne, natomiast biznes nastawiony jest głównie na zysk. Instytut

wchodzi w relacje z biznesem i przekonuje go o znaczeniu wspólnego działania

na rzecz dobra społeczeństwa. Propaguje ideę społecznej odpowiedzialności. Wspiera

rozwój biznesu poprzez promowanie innowacyjności oraz zwracanie uwagi na korzyści

płynące z budowania relacji między przedsiębiorcami.

Współpraca INT z biznesem wyraża się przez organizowanie cyklicznych

spotkań, konferencji oraz szkoleń. Instytut zainicjował stworzenie Klubu Inwestora

Zagranicznego. Tworzą go zagraniczni przedsiębiorcy, managerowie oraz ich rodziny.

W jego ramach organizowane są spotkania zarówno biznesowe, jak i rodzinne.

Instytut wspiera nowatorskie pomysły łódzkich przedsiębiorców. Widzi w nich

szansę na poprawę jakości życia, zmniejszenie zjawiska ubóstwa oraz efektywną

ochronę środowiska. Tematowi innowacji w biznesie poświęcony był projekt pilotażowy

„Akademia Innowacji MŚP”. W ramach tego projektu odbyły się szkolenia dla kadry

zarządzającej firm z województwa łódzkiego z zakresu kreowania innowacji, ich

oceniania, finansowania oraz promowania na zewnątrz.

W celu propagowania innowacyjności Instytut Nowych Technologii wspiera

kampanię promocyjną: „Łódź nowych technologii”. Ma ona na celu zachęcenie

inwestorów do ulokowania biznesu w Łodzi. W jej ramach razem z Urzędem Miasta

oraz Łódzkim Regionalnym Parkiem Naukowo-Technologicznym organizuje konkurs dla

przedsiębiorców z województwa. W konkursie „Lider Nowych Technologii” oceniany jest

zakres inwestowania przez firmy w nowatorskie technologie oraz innowacyjne

rozwiązania. Jury zwraca również uwagę na to, czy firma kieruje się zasadami

zrównoważonego rozwoju.

Z konkursem „Lider Nowych Technologii” związany jest cykl konferencji „Biznes

i Nauka”. Skierowany jest on do firm, przedstawicieli jednostek samorządu

terytorialnego, NGO-sów, parków naukowo- technologicznych oraz ludzi nauki.

Dotychczas konferencje te odbywały się pod następującymi nazwami:

• Transfer Nowych Technologii;

• Metody Transferu Nowych technologii;

• Finansowanie Innowacji;

• Konkurencyjność poprzez innowacje;

• Innowacje i wynalazki, które się sprzedają;

• Technologie Przyszłości- odnawialne źródła energii.

Ostatnia z wyżej wymienionych konferencji duży nacisk kładła na promowanie

ekonomii ekologicznej. Dążenie do zrównoważonego rozwoju poprzez dbanie

o środowisko naturalne jest bardzo ważne w prowadzeniu odpowiedzialnego biznesu.

INT buduje relacje z biznesem również poprzez spotkania z wybitnymi ludźmi.

Doświadczenia gości „Spotkań w doborowym towarzystwie” mogą inspirować młodych

przedsiębiorców, studentów oraz naukowców do rozwijania swoich innowacyjnych

pomysłów. Jest to także przestrzeń na tworzenie nowych relacji i umacnianie tych

istniejących. Pobudza to lokalny rynek do rozwoju istniejącego biznesu oraz sprzyja

inwestycjom.

Relacje z jednostkami samorządu terytorialnego.

W ramach wspierania współpracy biznesu z jednostkami samorządu

terytorialnego Instytut Nowych Technologii organizuje konferencje „Partnerstwo

Publiczno- Prywatne”. Są one dedykowane przedstawicielom samorządu terytorialnego,

przedsiębiorcom przedstawicielom funduszy ochrony środowiska, związków miast

i gmin, parków naukowo – technologicznych oraz instytucji finansowych.

Partnerstwo Publiczno - Prywatne jest modelem finansowania zadań publicznych

oraz inwestycji przez przedsiębiorców prywatnych. Jest on z powodzeniem realizowany

w różnych krajach europejskich. W Polsce takie rozwiązania nie są popularne, a warto

się im dokładnie przyjrzeć, aby poznać ich funkcjonalność, wady oraz zalety.

Osoby zainteresowane PPP miały możliwość wzięcia udziału w wyjeździe

studyjnym do Brukseli w ramach Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast „Open

Days”. Poprzez zorganizowanie tego wyjazdu INT dał jego uczestnikom możliwość

nawiązania kontaktów z przedstawicielami firm i władz samorządowych z innych krajów

oraz wymianę doświadczeń. Służyć temu miały seminaria, warsztaty oraz rozmowy

w tzw. „Miejscu Spotkań”.

Do działań INT ukierunkowanych na relację z JST oraz wspieranie ich dobrego

wizerunku w społeczeństwie należą ogólnopolskie konferencje serii

„E- urząd”:

E-urząd przyjazny dla obywatela - wymiana doświadczeń i prezentacja dobrych

praktyk;

Przyszłość administracji – E-urząd

Podczas konferencji zaprezentowane zostały możliwości wykorzystania

nowoczesnych technologii w instytucjach samorządowych oraz ich wpływ na jakość

obsługi klienta. Przedstawione zostały również przykłady zagraniczne. Informatyzacja

instytucji samorządu terytorialnego wpłynie na jakość życia mieszkańców. Pozwoli

na łatwiejsze i szybsze załatwienie spraw, dzięki czemu konieczność odwiedzenie

urzędu nie będzie już dla nich czymś nieprzyjemnym.

Relacje z instytucjami edukacyjnymi i działania na rzecz promocji wiedzy.

Edukacja jest znaczącym obszarem w dążeniu do zrównoważonego rozwoju.

Dbanie o jej wysoką jakość jest zadaniem dla organizacji kierujących się zasadami

odpowiedzialności społecznej.

Instytut Nowych Technologii jest organizatorem konferencji edukacyjnych o zasięgu

ogólnopolskim. Do dzielenia się wiedzą i doświadczeniem zaproszeni są

przedstawiciele Kuratoriów oraz Wydziałów Edukacji, dyrektorzy szkół i placówek

oświatowych, dyrektorzy Centrów Kształcenia Praktycznego oraz nauczyciele.

Spotkania te prezentują dobre praktyki z obszaru edukacji zawodowej. Współcześnie

jest to ważny temat, ponieważ rynek pracy cierpi na brak wykwalifikowanych

robotników. Dyskusja nad szkolnictwem zawodowym może wiele zmienić w tym

zakresie. Konferencje na temat szkolnictwa zawodowego dotyczyły m.in. następujących

zagadnień:

Rozwój Szkolnictwa Zawodowego w Polsce i Unii Europejskiej

Kształcenie Modułowe- zadaniowe w praktyce szkoły zawodowej

Doradztwo zawodowe w kontekście potrzeb rynku pracy. Szkoła zawodowa dzisiaj

i jutro

Nowe wyzwania dla edukacji zawodowej w kontekście Polskiej Ramy Kwalifikacji

i zmian systemowych

Od 2006 roku Instytut Nowych Technologii jest współorganizatorem Ogólnopolskiej

Olimpiady Wiedzy o Regionie i Przedsiębiorczości. Jest to duże przedsięwzięcie mające

na celu upowszechnienie wiedzy z obszarów biznesu, gospodarki oraz Unii

Europejskiej. W konkursie bierze udział kilka tysięcy uczniów szkół ponadgimnazjalnych

zainteresowanych tą tematyką. Promowane w nim są młode, ambitne osoby z regionu.

Zachęca się je do poszerzania wiedzy z obszaru przedsiębiorczości w kontekście

województwa łódzkiego oraz przynależności Polski do Unii Europejskiej. Wiedza ta

z pewnością pomoże tym młodym ludziom w odnalezieniu swojego miejsca na rynku

w przyszłości oraz wpłynie na podwyższenie poziomu gospodarki w regionie.

Kampania społeczna

Dążenie do zrównoważonego rozwoju wymaga zwracania uwagi innych osób oraz

podmiotów na problemy społeczne oraz promowania etycznego zachowania wśród

wszystkich grup interesariuszy.

Ważnym przedsięwzięciem realizowanym przez INT był projekt „Korupcja- wszyscy

tracimy”. Był on skierowany zarówno do społeczności lokalnej, jak i do przedstawicieli

firm, jednostek samorządu terytorialnego, środowisk akademickich, oraz organizacji

pozarządowych. Projekt miał na celu podnoszenie świadomości na temat zagrożenia,

jakim jest korupcja, propagowanie etycznych zachowań oraz wypracowanie metod

ograniczenia zjawiska korupcji. W ramach projektu przeprowadzone zostały szkolenia

podejmujące temat etyki zawodowej. Były one dedykowane urzędnikom, pracownikom

sektora medycznego oraz służbom mundurowych, gdyż te grupy są w dużym stopniu

narażone na zachęty ze strony innych do przyjmowania korzyści finansowych za

niedopełnienie swoich obowiązków. Wśród społeczności lokalnej problem korupcji był

nagłaśniany poprzez happeningi na jednej z głównych ulic miasta oraz atrakcje

przygotowane podczas Pikniku Rodzinnego na terenie Centrum Szkoleniowo-

Konferencyjnego Uniwersytetu Łódzkiego. Jednym z efektów projektu jest raport

dotyczący postrzegania zjawiska korupcji przez mieszkańców Łodzi.

Partnerstwo

Wiele z wymienionych przedsięwzięć INT organizuje razem z innymi instytucjami.

Są to zarówno jednostki samorządu terytorialnego, firmy, jak i NGO-sy. Duże znaczenie

ma tutaj budowanie partnerskich relacji i wykorzystywanie dostępnych zasobów dla

wspólnego dobra. Budowanie partnerstw jest szansą na znalezienie innowacyjnych

rozwiązań problemów dotykających wszystkie strony. Jednocześnie wszyscy partnerzy

dzielą odpowiedzialność, ryzyka oraz korzyści wynikające z podejmowanych działań.48

Międzysektorowe partnerstwo może być szczególnie owocne ze względu

na różnorodność cech i doświadczeń poszczególnych stron. Partnerstwo

międzysektorowe jest podstawą budowania społecznej odpowiedzialności. Instytut nie

tylko podejmuje działania w partnerstwie z innymi instytucjami, ale także promuje

48

http://odpowiedzialnybiznes.pl/artykuly/partnerstwo-jako-narzadzie-spolecznej-odpowiedzialnosci-biznesu/

budowanie relacji poprzez organizowanie konferencji i spotkań dla przedstawicieli

różnych sektorów.

Partnerstwo sektora pozarządowego z innymi podmiotami trzeciego

sektora oraz z biznesem

Z działania kooperatywnego organizacji pozarządowej, jaką jest INT z innymi NGO-

sami oraz z biznesem wynika wiele korzyści:

• wzrost szansy na sukces podejmowanych działań, dzięki połączeniu

zasobów;

• możliwość spojrzenia na problem z innych perspektyw;

• wzrost zaufania społecznego do firmy/organizacji, a także dla prowadzonej

akcji;

• wzajemne inspirowanie i motywowanie się do działania

• zwiększenie grona odbiorców działania.49

Szczególnie interesujące są relacje NGO z biznesem, ponieważ są to dosyć odległe

od siebie podmioty, jednocześnie jednak pracując razem, wiele się od siebie uczą. Dla

organizacji najważniejszymi zaletami wejścia w relacje z biznesem są:

• uzyskania źródeł finansowania dla swoich przedsięwzięć;

• fachowa wiedza i doświadczenie;

• zasoby ludzkie;

• zasoby materialne (np. lokalowe).

Również biznes czerpie korzyści z partnerstwa z NGO, szczególnie w kontekście

społecznej odpowiedzialności. Organizacje często lepiej orientują się w problemach

społecznych mieszkańców regionu i mają doświadczenie w realizacji projektów

prospołecznych. Właściciele firm decydując się na angażowanie swoich zasobów

w działania społeczne chętnie korzystają z wiedzy organizacji pozarządowych

i angażują się we współpracę z nimi. Korzyści, jakie czerpie biznes z kooperacji

na rzecz otoczenia z NGO to:

• łatwiejsze dotarcie do beneficjentów;

• dostęp do wiedzy eksperckiej z zakresu problemów społecznych;

• korzystanie z doświadczenia organizacji pozarządowych w zakresie realizacji

projektów społecznych; 49

Współpraca organizacji pozarządowych z biznesem. Poradnik efektywnej współpracy. FOB.

• budowanie dobrego wizerunku firmy zarówno na zewnątrz, jak i wśród

pracowników;

• pomoc w organizowaniu wolontariatu pracowniczego, motywowanie ludzi do

pracy społecznej.

Relacje Organizacji pozarządowych z jednostkami samorządu terytorialnego

Jednostki samorządu terytorialne mają narzucone odgórnie zadania na rzecz

społeczności. Niestety środki finansowe przeznaczane na ten cel są niewystarczające.

Braki występują także w zasobach ludzkich. Problemy społeczne to bardzo rozległe

kwestie, dlatego pojedyncze instytucje nie są w stanie kompleksowo przeciwdziałać ich

skutkom i prowadzić skuteczną profilaktykę. Niezbędna jest współpraca z innymi

podmiotami.50 Organizacja pozarządowa na kooperacji z samorządem może zyskać

wzrost rangi podejmowanych działań, JST natomiast ekspercką wiedzę z obszaru,

w jakim realizowany jest wspólny projekt. Angażowanie się NGO w realizację zadań

samorządu mobilizuje też samych mieszkańców do przejęcia odpowiedzialności za

swoje środowisko. Zachęca do wpływania na decyzje władz, jest to podstawa tworzenia

społeczeństwa obywatelskiego.

Partnerstwo Instytutu Nowych Technologii z JST pomaga z realizacji misji INT:

promocji innowacyjności i wspieraniu przedsiębiorczości w Łodzi. Jednocześnie są to

zadania, za które odpowiedzialny jest samorząd. Wspólne działania pomagają

w tworzeniu przyjaznych warunków dla inwestorów i promują nasze miasto

Działania na rzecz zrównoważonego rozwoju przynoszą korzyści całemu

społeczeństwu oraz wszystkim jego instytucjom, dlatego dla podniesienia ich

efektywności powinny być podejmowane wspólnie. Każdy ze współpracujących

podmiotów wnosi istotne zasoby, dzięki którym w większym stopniu można osiągnąć

zamierzony efekt.

Nazwa projektu

Sektor

pozarządowy

Biznes

Jednostki

samorządu

terytorialnego

i instytucje

50

A. Cygan; „Współpraca biznesu z jednostkami samorządu terytorialnego a realizacja polityki społecznej”, w „Usługi społeczne odpowiedzialnego biznesu”; red. M. Bonikowska, M. Grewiński; Warszawa 2011r.

rządowe

Senior new tech

w bankowości

INT - Narodowy Bank Polski

Konferencja

„e- urząd”

INT Signa, Społeczna

wyższa Szkoła

Przedsiębiorczości

i Zarządzania,

Technitel Polska SJ,

COMARCH

Krajowa Izba

Rozliczeniowa,

Władza Wdrażająca

Programy Europejskie

Konferencje PPP

6 edycji w latach

2006 - 2011

INT, Fundacja

Centrum PPP, Polsko-

Brytyjska Izba

Handlowa

Signa, Społeczna

wyższa Szkoła

Przedsiębiorczości

i Zarządzania, Fototim,

Łódzki Regionalny

Park Naukowo

Technologiczny

sp.z o.o, Wolters

Kluwer

Ministerstwo

Gospodarki, Urząd

Marszałkowski, Urząd

Miasta Łodzi

Konferencje szkolnictwa

zawodowego

7 edycji w latach

2005 - 2011

INT, Stowarzyszenie

Dyrektorów

i Nauczycieli Centrów

Kształcenia

Praktycznego

Centrum Nauki

i Biznesu Żak,

Centrum Doskonalenia

Nauczycieli

i Kształcenia

Praktycznego

jednostki oświatowe z

województwa

łódzkiego

Konferencje Biznes

i Nauka

5 edycji w latach

2007 - 2011

INT Łódzki Regionalny

Park Naukowo-

Technologiczny Sp. z

o.o, Łódzka Specjalna

Strefa Ekonomiczna

s.a, Signa, Energe 21,

Centrum Transferu

Technologii PŁ,

Wydział Mechaniczny

Politechniki Łódzkiej,

Urząd Miasta Łódź,

Urząd Marszałkowski

w Łodzi, Centrum

Obsługi Przedsiębiorcy

Olimpiada Wiedzy

o Regionie

i Przedsiębiorczości

INT, Stowarzyszenie

Ludzi Aktywnych

Łódzkie Centrum

Doskonalenia

Nauczycieli

i Kształcenia

Praktycznego, Polskie

Wydawnictwo

Ekonomiczne S.A.,

Wydawnictwo Szkolne

PWN, Young Digital

Planet S.A., Strefa9pl,

Signa

Narodowy Bank Polski

Korupcja- Wszyscy

tracimy

INT, Fundacja

Fundusz Współpracy

Wyższa Szkoła

Administracji

Publicznej

Wojewoda Łódzki,

Urząd Marszałkowski

Nauka i Zabawa

z Pecetem

INT Wyższa Szkoła

Finansów i Informatyki,

Centrum Informacji

i Planowania Kariery

Zawodowej

Wojewódzkiego

Urzędu Pracy w Łodzi

Z komputerem na Ty INT, Fundacja Centrum

Wspierania

Przedsiębiorczości w

Poddębicach

JTI Polska Sp. z o.o. Starostwo Powiatowe

w Poddębicach,

Gmina Wartkowice

Utworzenie sieci - szansą

rozwoju organizacji

pozarządowych z woj.

Łódzkiego

INT, Stowarzyszenie

Ludzi Aktywnych,

Stowarzyszenie

Aktywni eu.

Centrum Diagnozy i

Terapii Autyzmu w

Łodzi

Urząd Marszałkowski,

Urząd Miasta Łodzi

Regionalny Ośrodek

Debaty Międzynarodowej

INT Gazeta Wyborcza,

Społeczna Akademia

Nauk, Kamari, Złoty

Imbir

Ministerstwo Spraw

Zagranicznych, Urząd

Marszałkowski, Urząd

Miasta Łodzi, jednostki

oświatowe z

województwa

łódzkiego

Akademia Seniora INT - Polska Agencja

Rozwoju

Przedsiębiorczości

Rys 1. Wybrane projekty INT realizowane w partnerstwie z podmiotami różnych sektorów.

Opracowanie własne w oparciu o informacje zawarte na http://www.newtechlodz.com/start.php

Cele realizacji działań CSR przez INT

Poprzez działania CSR Instytut chce dotrzeć do szerokiego grona interesariuszy,

realizować działania, które przyniosą korzyści wszystkim grupom, ale

jednocześnie będą spełniać ich oczekiwania oraz odpowiadać na ich potrzeby.

Wartość dodana naszych działań docelowo nie może skupiać się na kreowaniu

tylko pozytywnego wizerunku, ale chcemy, aby była wartością wykorzystaną w

pełni i dopasowaną do realnego zapotrzebowania interesariuszy.

Aby zrealizować te założenia Instytut przeprowadził badania skierowane do

poszczególnych grup, które miały pokazać: czy w ogóle interesariusze zauważyli,

że Instytut realizuje działania CSR, w jakim stopniu podejmowane inicjatywy są

wartością dla odbiorców, czy spełniają ich oczekiwania, czy istnieje potrzeba

realizowania takich działań lub jakie powinny być dalsze kroki.

Respondentami byli: członkowie, partnerzy i wolontariusze Instytutu, pracownicy

i współpracownicy, dostawcy i odbiorcy / klienci, współpracujące NGO, JST i

przedsiębiorstwa, przedstawiciele szeroko rozumianego otoczenia ( mieszkańcy,

sąsiedzi etc.). Jednocześnie Instytut chciał dowiedzieć się jaki jest poziom wiedzy

respondentów o CSR i jakie są źródła ich wiedzy o CSR.

W badaniu wzięło udział:

a. Wolontariusze INT -14 osób

b. Członkowie INT – 16 osób

c. Pracownicy INT – 12 osób

d. Dostawcy INT – 22 osoby

e. Klienci INT – 28 osób

f. Partnerzy INT – 46 osób

g. Mieszkańcy Łodzi – 142 osoby

h. Przedstawiciele JST – 21 osób

Poniżej przedstawione są wyniki przeprowadzonego badania.

1. O koncepcji Społecznej Odpowiedzialności Biznesu respondenci dowiedzieli się z :

a. Prasa 12%

b. Telewizja 28%

c. Internet 11 %

d. Plakaty, ulotki 2%

e. Inne źródła, spotkania 29%

f. Nigdy nie słyszałem 18%

2. Czy według Pana/Pani społeczna odpowiedzialność biznesu jest odpowiednio promowana,

wśród społeczeństwa?

a. Tak 23%

b. Nie 77%

3. Czy według Pana/Pani firmy na polskim rynku są odpowiedzialne społecznie?

a. Zdecydowanie tak 4%

b. Raczej tak 11%

c. Raczej nie 38%

d. Zdecydowanie nie 22%

e. Nie wiem 25%

4. Jakie zadania według Pana/Pani powinien realizować Instytut Nowych Technologii, aby można było powiedzieć, że jest społecznie odpowiedzialny?

a. Wspieranie organizacji charytatywnych 7% b. Dbałość o środowisko 26% c. Dbałość o pracowników 31% d. Oferowanie dobrej jakości produktów 16% e. Zapewnienie miejsc pracy 6% f. Uczciwość 25% g. Branie pod uwagę wspólnego dobra społeczeństwa 12% h. Działania na rzecz społeczności lokalnej 34% i. Nie wiem 6%

5. Czy zna Pan/Pani firmę, o której można powiedzieć, że jest odpowiedzialna społecznie?

a. Tak, 64%

b. Nie 36%

6. Jaki jest wedle Pana/Pani główny powód zaangażowania Instytutu Nowych Technologiii w

strategię CSR?

a. Poprawa wizerunku przedsiębiorstwa 67%

b. Podniesienie kultury organizacyjnej firmy 34%

c. Wzrost motywacji pracowników 27%

d. Zwiększenie lojalności klientów 9%

e. Zwiększenie konkurencyjnej przewagi 46%

f. Autentyczna troska o ochronę środowisko naturalnego 39%

7. Czy uczestniczył/ła Pan/Pani w działaniach w ramach strategii CSR realizowanych przez

Instytut Nowych Technologii?

a. Tak 29%

b. Nie 71%

8. Jeśli tak, proszę zaznaczyć w jakich działaniach z zakresu Społecznej Odpowiedzialności

Biznesu Pan/Pani uczestniczyła?

a. Wdrożenie standardów „ekoekonomii” (np. sesje dialogu ekologicznego) 21%

b. Wdrożenie systemu pracy zdalnej (np. doradztwo w obszarze pracy zdalnej) 2%

c. Akademia Seniora 18%

d. Opracowanie i wdrożenie normy ISO 26000 (np. sesje wdrożeniowe dla interesariuszy)

11%

e. Komunikacja społeczna ( np. audyt relacji sprzedażowo-dostawczych i obsługi klienta)

6%

9. Jakie środki/formy komunikacji CSR realizowane przez Instytut Nowych Technologii uważa

Pan/Pani za najskuteczniejsze?

a. Dialog społeczny 8%

b. Specjalna platforma 9%

c. Szkolenia 35%

d. Artykuły/materiały merytoryczne 13%

e. Kontakt telefoniczny i e-mailowy17%

f. Newsletter 5%

g. Regularne spotkania, warsztaty 48%

h. Inne 12%

10. Jakie działania powinien Instytut Nowych Technologii realizować z zakresu CSR, aby

spełnić Pani/Pana oczekiwania?

a. .szkolenia, warsztaty

b. .działać ekologicznie

c. .spotkania tematyczne

d. .przejrzyste zasady

e. Systematyczna komunikacja

f. .Uczciwe zasady współpracy

g. Wsparcie dla słabych NGO

h. Lobbing we władzach

i. Budować relacje pracownicze oparte na partnerstwie

Z przeprowadzonych badań wynika, że najlepszym kanałem dystrybucji

informacji są bezpośrednie spotkania, a najlepiej postrzegalnymi i zauważalnymi są

szkolenia, warsztaty, komunikacja i działania proekologiczne. Wszystkie te działania

wpisują się w inicjatywy realizowane przez Instytut.

Zaskakująco niskie jest zainteresowanie komunikacją w formie newsletterów i

materiałów drukowanych.

Jeśli analizujemy poszczególne grupy respondentów, zauważalna są

preferowane odmienne ścieżki kontaktu: dla przedstawicieli otoczenia, członków,

partnerów na pierwszym miejscu są spotkania, dla pracowników – komunikacja

bezpośrednia, a dla dostawców i odbiorców oraz JST – komunikacja elektroniczna i

telefoniczna. Ostatnie grupy są też dosyć dobrze zorientowane w tematyce społecznej

odpowiedzialności biznesu. Wszyscy badani szczególnie podkreślali działania

ekologiczne i wyrażali zainteresowanie innowacyjnymi rozwiązaniami, które

wdrożyliśmy w naszej firmie.