Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Program prewencji miażdżycy z zastosowaniem

nowoczesnych metod diagnostycznych

Dr Med. Mieczysław Pasowicz

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Miażdżyca - definicja

„Dynamiczny heterogenny proces zapalno-immunologiczny obejmujący

ściany tętnic, który może prowadzić do ograniczenia przepływu przez

naczynie lub jego niedrożności czego następstwem są objawy kliniczne”

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Nacieki lipidowe Nacieki leukocytarne Tworzenie komórek piankowatych Proliferacja mięśni gładkich Apoptoza komórek mięśni gładkich Mineralizacja Owrzodzenie lub pęknięcie blaszki Tworzenie skrzepliny

W Polsce miażdżyca tętnic jest przyczyną 80 tys. zawałów serca i 60 tys. udarów mózgowych

rocznie !

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Miażdżyca tętnic

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Ewolucja zmian miażdżycowych tętnic wieńcowych

blaszka miażdżycowa

pęknięcie/erozja

skrzeplina

początkowe pogrubienie

krwotokwygojenie

włóknisto-zwapniała blaszka

ognisko zwapnienia

zmiany w ścianiezwężenie

niedrożność

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Odpowiedź zapalna związana z miażdżycą i wzrost markerów zapalnych w surowicy

krwi

Circulation. 1999;100:1148-1150

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Przydatność hsCRP w ocenie ryzyka wystąpienia incydentu sercowo

naczyniowego

standaryzowana, powtarzalna metoda

komercyjna dostępność oznaczeń

udowodniona wartość w przewidywaniu wystąpienia epizodów sercowo –

naczyniowych zarówno w prewencji pierwotnej miażdżycy jak i w prewencji wtórnej

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Terapia powodująca obniżenie poziomu

CRP w surowicy krwi Aspiryna

Statyny

Aktywność fizyczna

Normalizacja masy ciała

Leki zmniejszające insulinooporność

Zaprzestanie palenia papierosów?

ACE inhibitory?

Beta blokery?

Umiarkowane spożycie alkoholu?

Ścisła kontrola cukrzycy t.2?

Witamina E?

Obniżenie poziomu homocysteiny ( kwas foliowy)?

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Blaszki niehomogenne, w których zwapnienia sąsiadują z naciekami lipidowymi są bardziej narażone na pęknięcie z powodu różnej wytrzymałości na naprężenia

Lokalizacja zwapnień wpływa na sposób przebudowy naczynia (remodeling)

Brak zwapnień nie wyklucza obecności blaszki miażdżycowej

U kobiet ilość zwapnień jest zazwyczaj mniejsza niż u mężczyzn w tym samym wieku

Ilość zwapnień w tętnicach zwiększa się z wiekiem

Implikacje kliniczne

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Nieinwazyjne metody obrazowania

Tomografia komputerowaocena zwapnień tętnic wieńcowych (Calcium Scoring)

wizualizacja tętnic wieńcowych (angiografia)

Tomografia rezonansu magnetycznego

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Obrazowanie zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych przy użyciu MSCT

rozpoczęto w Polsce w październiku 2000 w Szpitalu im. Jana Pawa II w Krakowie

nieinwazyjne, ilościowe oznaczanie zwapnień w tętnicach wieńcowych – Calcium ScoringCalcium Scoring

angiografię tętnić wieńcowych,

Wykonujemy:

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

ilość blaszek miażdżycowych, powierzchnię, objętość i masę, średnią i maksymalną gęstość,

Sposób obliczania wskaźnika uwapnienia Sposób obliczania wskaźnika uwapnienia tętnic wieńcowych Calcium Scoringtętnic wieńcowych Calcium Scoring

Agatston A.S. Janowitz W.R. et al., Quantification of coronary artery calcium using ultrafast computer Tompgraphy J Am Coll Cardiol 1990, 15

Wskaźnik uwapnienia tętnic wieńcowych obliczany Wskaźnik uwapnienia tętnic wieńcowych obliczany jest na podstawie wzorów uwzględniających:jest na podstawie wzorów uwzględniających:

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Masywne zwapnienia w prawej zatoce wieńcowej, proksymalnym odcinku PTW, proksymalnym

odcinku gałęzi okalającej oraz w LTW

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Program profilaktyki choroby niedokrwiennej serca – calcium scoring

rok 2002

Badana grupa obejmowała 315 osób:

w tym 154 (66 kobiet i 88 mężczyzn) z czynnikami

ryzyka miażdżycy bez choroby tętnic i cukrzycy

ogółem kobiety mężczyźni

Średni wiek 52,6 lat

SD 5,35

53,7 lat

SD 4,7

51,7 lat

SD 5,6

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Czynniki ryzyka miażdżycy u badanych

pacjentów

Ilość pacjentów (%)

Nadciśnienie tętnicze* 247 (78,4)

Dyslipidemia 264 (83,8)

OtyłośćNadwaga

133 (42,2)131 (41,6)

Palenie papierosów 77 (24,4)

Obciążający wywiad rodzinny 219 (69,5)

Mała aktywność fizyczna 136 (43,2)

Stres 268 (85,1)

Podwyższony poziom homocysteiny 70 (25,4)

* Wśród osób z nadciśnieniem tętniczym 116 pacjentów wymagało kontroli lub intensyfikacji leczenia

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Wyniki badania wskaźnika uwapnienia

tętnic wieńcowych

U 47 (30,5 %) pacjentów z czynnikami ryzyka miażdżycy, bez choroby tętnic i cukrzycy stwierdzono zwapnienia w tętnicach wieńcowych

ogółem kobiety mężczyźni

Średnia wartość CS 79,31 2,51 42.27

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

hsCRP w grupie 88 mężczyzn z czynnikami ryzyka miażdżycy (bez objawów choroby

niedokrwiennej serca i cukrzycy)

CRP ≥ 2,0 CRP < 2,0

N mężczyzn 39 49

Średnia wartość CRP 4,06 (SD=1,98) 1,19 (SD=0,45)

Szpital im. Jana Pawła II w Krakowie

Jednoczesna ocena zwężenia i morfologii blaszek miażdżycowych w MSCT przy zastosowaniu oprogramowania Vessel View (Sensation 16

Cardiac)

Pień LTW i początkowe odcinki GPZ, GO, Dg I

Niehomogenna zmiana miażdżycowa w VI segmencie GPZ

Obrazy uzyskane przy częstości serca > 70 przy użyciu 16 rzędowego aparatu MSCT w Krakowie