Prezentacja projektu wie * y O gowej dla jerzyków · Prezentacja projektu wie *y O gowej dla...

© menthol architects / dokument chroniony jest prawem autoskim / wszelkie prawa zastrze one

Chro my jerzyki, aby te pi kne i po yteczne ptaki nie znikn y z naszego otoczenia!

fot. M.Szyma ski

16 / 04 / 2013

Prezentacja projektu wie y gowej dla jerzyków

© menthol architects - Dokument chroniony jest prawem autoskim. Wszelkie prawa zastrze one.

Miejsca gniazdowania ///Obecno jerzyków wokó nas zale y od tego, czy b mia y mo liwo gniazdowania w budowlach, które stworzyli ludzie. Jerzyki ch tnie gnie si w koloniach w szczelinach elewacji, pod parapetami wysokich budynków, za rurami spustowymi i w stropodachach - pustych przestrzeniach pomi dzy dachem, a stropem ostatniego pi tra. Jerzyki s bardzo przywi zane do swoich miejsc gniazdowania i co roku do nich wracaj . Je li siedlisko zosta o zamurowane lub zamkni te kratk , ptaki usi uj si do niego dosta , a do utraty si .

Chronione ale zagro one ///Pierwotnie jerzyki zamieszkiwa y góry, gnie c si pomi dzy ska ami i na wysokich drzewach. Obecnie najliczniejsze populacje znajduj si w miastach i osiedlach. Od lat 90. XX wieku obserwuje si w Europie, w tym tak e w Polsce, znaczne zmniejszanie liczebno ci gatunków ptaków w miastach, takich jak jerzyk, czy wróbel, które zamieszkuj budynki. W ród przyczyn wymienia si przede wszystkim remonty i prace termomodernizacyjne oraz zast powanie starych budynków nowymi. Ocieplane budynki i nowoczesne budownictwo pozbawiane jest zakamarków - dogodnych miejsc l gowych, w których mog yby gnie dzi si jerzyki. Prawo nakazuje dostosowanie terminu i sposobu remontowania budynków do l gów ptaków. Niestety przepisy cz sto nie s przestrzegane. W wielu przypadkach, obecno ptaków w budynkach w trakcie remontu powoduje intensywne kon ikty pomi dzy mi nikami ptaków a inwestorami. Ocieplanie budynków w okresie l gów powoduje mier tysi cy ptaków, zamurowanych w szczelinach i zamkni tych w stropodachach.

Jak mo na pomóc jerzykom? ///Pilnujmy, aby budynki, w których mieszkamy i wokó nas by y ocieplane z poszanowaniem prawa i ycia ptaków. Widz c budynek ocieplany w sezonie l gowym zobaczmy, czy gnie si tam ptaki. Je li tak –

reagujmy! Gdy amane jest prawo (niszczone gniazda lub siedliska, ptaki p oszone lub zabijane) wzywajmy policj i stra miejsk . Korzystajmy z pomocy instytucji (jak Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego, Wydzia Ochrony

rodowiska) i organizacji zajmuj cych si ochron ptaków.

Jednym z najlepszych sposobów ochrony jerzyków jest tworzenie dla nich bezpiecznych miejsc gniazdowania. Budowa obiektów ma ej architektury pozwoli aby ptakom bezpiecznie egzystowa w pobli u cz owieka - mog to by budki l gowe wieszane na budynkach lub specjalnie dla nich przeznaczone budowle jak prezentowana wie a l gowa, w której b mog y spokojnie gniazdowa . Jerzyki gnie c si licznie w wie y b chroni ludzi przed uci liwymi owadami lataj cymi jak komary i meszki, którymi si ywi . Przyk ady podobnych wie zlokalizowanych w innych krajach Europy i Azji pokazuj , e jerzyki bardzo ch tnie owe konstrukcje zamieszkuj , wp ywaj c pozytywnie na zachowanie balansu liczebno ci uci liwych dla cz owieka owadów. Proces zasiedlania wie y przez jerzyki mo e wynie 1-3 lat w zale no ci od lokalizacji. Jerzyki bardzo przywi zuj si do swojego miejsca gniazdowania i b do niego powraca ka dego roku przez reszt swojego ycia.

gi ///Jerzyki przylatuj do Polski na prze omie kwietnia i maja. Maj tu jeden l g w ci gu roku. W po owie maja sk adaj 2 (rzadziej 3) bia e i mocno wyd one jaja. Jerzyki, których jaja zosta y zniszczone sk adaj jaja ponownie, s to tzw.

gi powtarzane. Jaja s wysiadywane przez oboje rodziców przez ok. 20 dni. Piskl ta wykluwaj si nagie, ale ju po kilku dniach wyrasta im niebieskoszary puch. Dorastaj w gnie dzie ok. 40 dni, po czym odbywaj swój pierwszy lot. Po wylocie z gniazda m ode s ca kowicie samodzielne. W trzecim roku ycia ptaki osi gaj dojrza p ciow . Wi kszo jerzyków odlatuje z Polski do ko ca sierpnia. Niektóre osobniki, np. pochodz ce z l gów powtarzanych, mo na zobaczy w Polsce jeszcze we wrze niu.

Co jedz jerzyki? ///Pokarm jerzyka stanowi drobne, zjadane w ogromnych ilo ciach owady jak komary i meszki. Ptaki te poluj cz sto gromadnie, owady chwytaj w powietrzu w bardzo szeroko otwierany dziób. Zbieraj c pokarm dla piskl t, jerzyk gromadzi w podgardlu zbite w bry owady. W miejscach, gdzie komary s problemem, jerzyki gniazduj ce w wie y mog aby rozwi za ten problem ! Jako pogromca owadów, w otoczeniu ludzkich siedzib, jerzyk pe ni wi c bardzo wa rol .

2/11

Jerzyk (Apus apus) ///Jerzyk to gatunek redniej wielko ci pta-ka w drownego, który zamieszkuje nie-mal ca Europ , du cz Azji oraz pó nocn Afryk . Zimuje w po udniowej Afryce. W Polsce jerzyki s pod cis ochron gatunkow , wyst puj na te-renie ca ego kraju, najliczniej w du ych miastach oraz na Mazurach. Ubarwienie samca jak i samicy jest br zowo czar-ne, matowe z granatowym po yskiem na grzbiecie i ja niejszym podgardlem. Je-rzyki maj d ugie, w skie i sierpowato wygi te skrzyd a, ogon krótki, rozwidlo-ny. Jerzyki cz sto mylone s z jaskó ka-mi, z którymi nie s spokrewnione. Bar-dzo krótkie nogi posiadaj 4 palce, za-opatrzone w mocne pazury skierowa-ne do przodu, co umo liwia zawisanie na pionowych cianach, natomiast nie przystosowuje ptaków do chodzenia po ziemi, czy do siedzenia na ga zi. Roz-miary: d ugo ok.16-18 cm, rozpi to skrzyde : ok.40-45 cm, waga: ok.30-52 g.

Fot. Marcin Karetta


OPRYSKIWANIE RODKIEM NA KOMARY (Fot. Robert Kowalewski / Agencja Gazeta)

OPRYSKIWANIE RODKIEM NA KOMARY (Fot. Robert Kowalewski / Agencja Gazeta)

Miasto truje komary - biobójczym dymem„W rod rano rozpocz a si zapowiadana przez urz dników akcja uwalniania ludno ci Warszawy od plagi komarów. Te uci liwe owady rozpleni y si zw aszcza na terenach, które dwukrotnie w maju i czerwcu zala a wielka woda. Oczka wodne, które pozostawi a, opadaj c, sta y si doskona ym miejscem do rozrodu. Na pierwszy ogie poszed Wawer - specjali ci odziani w specjalne kombinezony pojawili si na ul.Kaszmirowej, gdzie mieszcz si kolonie domków jednorodzinnych. Atak na komary przeprowadzono w sposób zmechanizowany - fachowcy mieli na plecach specjalne zraszacze wytwarzaj ce biobójczy dym zabijaj cy doros e owady. Mimo, e mieszka cy obiecuj sobie po opryskach bardzo wiele, specjali ci twierdz , e lokalne zwalczanie plagi komarów pomo e tylko troch . Za kilkana cie dni na wiat przyjdzie nast pne pokolenie owadów, obecnie znajduj ce si w fazie larwalnej.”

Program ‚Zielono mi’ - Ewa Podolska„Z rado ci zawiadamiamy, e pierwsza w Polsce wie a l gowa dla jerzyków stan a. Dzi ki

mediom wie a zacz a ju pe ni jedn ze swoich najwa niejszych funkcji: popularyzacji jerzyków, edukacji. Intryguj ca budowla przyci ga zainteresowanie mediów i ludno ci, zwraca uwag na problemy jerzyków, na to e s zagro one, chocia bardzo po yteczne. Mam nadziej , e dzi ki wie y nie tylko 100 par jerzyków zyska bezpieczn oaz , pe miejsc gniazdowania na najbli sze kilkadziesi t. Mam nadziej , e wie a zach ci ludzi do pomagania jerzykom, do chronienia ich w budynkach, gdzie si gnie , do wieszania dla nich budek l gowych na w asnych balkonach - dzi ki temu korzy odniesie znacznie wi cej ni 100 par jerzyków [...].

Rozwa aj c wydatki na wybudowanie wie y l gowej trzeba je ocenia w perspektywie kilkudziesi ciu lat, podczas których wie a b dzie s a ptakom. Trzeba wzi pod uwag , e jest to inwestycja przysz ciowa, z której po ytek ptaki i ludzie

mie przez kilkadziesi t, a mo e 100 lat. [...] Jeden z warszawskich radnych mówi o jednorazowym wydatku stolicy na opryski przeciw komarom: 200 000 z otych. Skutki takiego oprysku, a zarazem wydatku, trwaj mo e kilka tygodni, podczas których komarów jest mniej, a w naszym rodowisku, w powietrzu, którym oddychamy - wi cej substancji toksycznych. Przeznaczenie 200 000 z w budow kilku wie dla jerzyków to inwestycja, która b dzie procentowa przez d ugie lata. Miejmy nadziej , e warszawscy decydenci i sponsorzy zrozumiej to i takie inwestycje poczyni .”

3/11


Wie e l gowe pomagaj przetrwa jerzykom ///

W 2011 roku Sto eczne Towarzystwo Ochrony Ptaków (STOP) og osi o konkurs na zaprojektowanie budowli l gowej dla jerzyków, tzw. „wie y dla jerzyków”. Prezydent Warszawy, Pani Hanna Gronkiewicz-Waltz, obj a honorowy patronat nad konkursem. Patronat medialny obj wortal Birdwatching.pl. Konkurs mia na celu nie tylko wy onienie najlepszych projektów wie y, ale tak e nag nienie potrzeby ochrony jerzyka oraz tego, jak bardzo po yteczny dla cz owieka jest ten ptak. Pierwsz w Polsce wie postanowiono zbudowa na terenie Bia ki z inicjatywy radnego Marcina Korowaja wed ug projektu grupy projektowej menthol architects, aby zach ci jak najwi cej jerzyków do gniazdowania w dzielnicy oraz do zjadania meszek i komarów, które s utrapieniem dla mieszka ców.

Proponowana wie a jest wygodnym miejscem schronienia dla jerzyków, zabezpieczonym przed przegrzaniem i opadami, jest trwa a i odporna na akty wandalizmu. „Skrzyd a” wie y z kaskadowo umieszczonymi pod spodem 90 gniazdami, zapewniaj zacienienie i zabezpieczaj przed deszczem. Rozwi zanie wykorzystuje podobny i znany ju nam sposób gniazdowania jerzyków pod okapami dachu budynków.

Dodatkowo projekt przewiduje instalacj tablicy informacyjnej zawieraj cej ogólne informacje na temat jerzyków i ich ochrony, instalacj paneli fotowoltaicznych zasilaj cych cztery listwy

wietleniowe i elektroniczny wabik oraz uformowanie zielonych górek z gruntu wydobytego pod fundament.

Dynamiczna sylwetka jerzyka podczas lotu by y inspiracj dla projektowanej formy. D ugie, w skie, sierpowato zako czone i wyprostowane w locie skrzyd a oraz lekko rozwidlony ogon zosta y uchwycone w proponowanej konstrukcji zarówno w rysunku elewacji bocznej jak i frontowej. Konstrukcja s b dzie w miesi cach wiosenno-letnich, jako bezpieczne, chronione przed warunkami atmosferycznymi miejsce gniazdowania dla ptaków, a ca orocznie stanowi b dzie rozrze biony i pod wietlony o zmroku element - rze w krajobrazie. Forma wie y nawi zuj ca do jerzyka w locie atwo identy kowana z tym ptakiem ma pomóc promowa akcj jego ochrony.

panele fotowoltaiczne

budki dla ptaków

nik-wabik elektroniczny

listwy wietlne

szafka na instalcje elektryczne oraz baterie

betonowy fundament

tablica informacyjna

4/11

Fot. RSPB Community


5/11

/// Modu owe szu ady z dziewi dziesi cioma komorami l gowymi o wewn trznych wymiarach 320 x 220 x 290mm, umieszczone

kaskadowo w specjalnie przygotowanym stela u. Proponowany system daje mo liwo prostego dost pu do gniazd, atwego czyszczenia gniazd i ewentualnej wymiany poprzez wysuni cie pude ka -„szu ady”. Otwory wlotowe owalne o wymiarach 65 x 35mm umieszczone s w rónych pozycjach w stosunku do komory l gowej. Proponowany materia na gniazda to twarde drewno lite lub sklejka o grubo ci 12mm. Ze wzgl dów estetycznych oraz zabezpieczenia przed biokorozj , budki mog yby zosta pomalowane barwnym impregnatem-ekologicznym lakierem w kilku odcieniach br zu, nawi zuj cych do kolorystyki upierzenia jerzyka.


6/11

Jerzyki potrzebuj ludzi a dzielenie domu z jerzykami to prawdziwy przywilej. S idealnymi, cichymi i czystymi s siadami.

Za pomys em budowy wie y dla jerzyków le y równie ch zaanga owania

odzie y i spo eczno ci miejskich do eko-przyjaznego sposobu my lenia. Wiele z tych osób mia o niewiele, je li nie w ogóle, mo liwo ci interakcji z przyrod lub zaanga owania si w jego ochron .

“Sarah Niemann _ o cer RSPB

(fotogra a t a wizualizacji: Marc Cramer)


Wie a dla jerzyka przy Centrum Kopernika w Warszawie. (Fotogra a t a wizualizacji: Marta Rauk)

7/11

Jerzyk jest wspania ym lotnikiem, jednym z najszyb-szych ptaków spotykanych w Europie. Ptak wi k-sz cz ycia sp dza w locie, podczas którego zbiera po ywienie i materia na gniazdo, pije krople deszczu, kopuluje oraz pi szybuj c z wiatrem na du ej wysoko ci. M ody jerzyk mo e pozostawa w locie nie l duj c przez 2 do 3 lat. Jerzyk l duje pod-czas okresu l gowego, buduj c gniazdo i karmi c piskl ta, oraz czasami odpoczywa, chwytaj c si pazurkami pionowej ciany ska y lub budynku. Je-rzyk to gatunek niezwyk y tak e pod wzgl dem d u-go ci ycia, najd sza odnotowana d ugo ycia u zaobr czkowanego jerzyka to 21 lat.


Wie a dla jerzyka przy Centrum Kopernika w Warszawie. Fotogra a t a wizualizacji dzi ki uprzejmo ci wydawnictwa Architektura-murator (fot. Marcin Czechowicz).

8/11

Wie a mo e zosta wyposa ona w panele fotowol-taiczne, które mog yby zapewni tzw. „czyst ener-gi ” wykorzystywan do dzia ania listew wietlnych LED, elektronicznego wabika oraz ewentualnie zainstalowanych kamer. Pod wietlone o zmierzchu wie e na terenach wzd ci gów spacerowych i w publicznych parkach by yby atrakcyjnym rozwi za-niem, promuj cym akcj ochrony jerzyka tak e w czasie jego nieobecno ci w okresie jesienno-zimo-wym. W ten sposób struktura b dzie funkcjonowa jako ca oroczna rze ba i b dzie przyci ga wi cej uwagi ze strony ludzi, którzy b wiadomi tego, co si robi dla jerzyków.


Fot. Stefan Romanik / Agencja Gazeta

Fot. Stefan Romanik / Agencja Gazeta

/// Instalacja wie y. Warszawa, Bia ka, 12.12.12


10/11

Koszt projektuLp. OPIS WARTO NETTO1. Projekt architektoniczno-budowlany do pozwolenia na budow wraz z map do celów

projektowych, analiz geotechnicz gruntu, projektem bran y architektonicznej, konstruk-cyjnej i elektrycznej.

8,800

RAZEM NETTO 8,800 zWARTO BRUTTO 10,824 z

RAZEM BRUTTO 83,640 z

Koszt materia ów i robótLp. OPIS WARTO NETTO1. Konstrukcja stalowa wie y wraz z 90 budkami i tablic informacyjn . 20,0002. Fundament prefabrykowany. 6,0003. Uziemienie. 3,0004. System wabi cy oraz listwy wietlne zasilane energi solarn . 16,2005. Monta 12,0006. Transport 400km 2,000

RAZEM NETTO 59,200 zWARTO BRUTTO 72,816 z

Szacunkowy koszt wykonania wie y l gowej dla jerzyków /// Charakterystyczne parametry wie y l gowej dla jerzyków //// Liczba budek l gowych: 90 szt. wykonanych ze sklejki o grubo ci 12mm (ka da budka mo e zosta zaj ta przez par jerzyków, które na ogó wydaj na wiat dwa piskl ta)

/ Konstrukcja budek: szu ady z komorami l gowymi o wewn trznych wymiarach 13cm wysoko ci x 30cm d ugo ci x 21cm szeroko ci, otwory wlotowe owalne o wymiarach 65 x 35mm, drewno malowane impregnatem barwnym, niezale ny dost p do ka dej komory l gowej poprzez otwierane drzwiczki

/ Konstrukcja wie y: stalowa, zabezpieczona ocynkiem ogniowym oraz malowaniem farb epoksydow z pistoletu w kolorze jasnoszary aluminium RAL 9006, fundament elbetowy prefabrykowany

/ Ca kowita wysoko konstrukcji: 8 m powy ej poziomu terenu

/ Wymiary ca kowite wie y bez fundamentu: 7717 x 4285 x 1500 mm

/ ugo wspornika skrzyd a: 2143 mm

Prezentacja projektu wie * y O gowej dla jerzyków · Prezentacja projektu wie *y O gowej dla...

Documents

Transcript of Prezentacja projektu wie * y O gowej dla jerzyków · Prezentacja projektu wie *y O gowej dla...