Waloryzacja przestrzeni publicznych Warszawy

Sylwia Dudek-MańkowskaPracownia Miejska

Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW

Warszawa w świetle badań naukowych. Implikacje dla realizacji Strategii Warszawa2030Centrum Kreatywności Targowa, Warszawa, 27 marca 2019 r.

przestrzenie publiczne

• przestrzenie publiczne są ważnym elementem struktury funkcjonalno-przestrzennej miasta – truizm

• precyzyjne i jednoznaczne zdefiniowanie i identyfikacja przestrzeni publicznych – zadanie niełatwe

• ocena jakości i sposobu funkcjonowania przestrzeni publicznych - zadanie niebanalne i nastręczające różne trudności

2

badanie – cele

• waloryzacja wybranych przestrzeni publicznych Warszawy

• weryfikacja rezultatów osiągniętych przez Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy

• weryfikacja podejścia i instrumentu badawczego zastosowanego przez Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy

• wypracowanie rekomendacji dotyczących oceny jakości przestrzeni publicznych / przyszłych badań

• badanie przeprowadzono w 2018 roku3

indeks jakości przestrzeni publicznej

• wskaźnik określany na podstawie badania określonej liczby lokalizacji wytypowanych przez pracowników BAiPP (około 150 miejsc w centrum oraz w dzielnicach peryferyjnych – ostateczna liczba waloryzowanych przestrzeni publicznych to 189)

• każda lokalizacja (obszar) jest waloryzowana przy użyciu szeregu kryteriów, które powinna spełniać atrakcyjna przestrzeń publiczna (kwestionariusz dla ulic, placów, terenów zieleni)

• ocena punktowa – spełnienie bądź nie kryterium 1 – 0

• przestrzenie, które uzyskają ponad 85% z maksymalnej liczby punktów zostaną zakwalifikowane do grupy atrakcyjnych przestrzeni publicznych

4

5Źródło: BAiPP

liczebność przestrzeni publicznych

6

Dzielnica Ulice PlaceTereny zieleni

Razem

Bemowo 4 2 1 7

Białołęka 2 0 1 3

Bielany 5 1 0 6

Mokotów 3 0 3 6

Ochota 6 2 2 10

Praga Południe

5 4 1 10

Praga Północ 10 4 2 16

Rembertów 2 0 0 2

Śródmieście 32/35 19/22 11 65

Targówek 3 0 2 5

Ursus 5 0 0 5

Ursynów 1 0 2 3

Wawer 10 2 2 14

Wesoła 2 0 0 2

Wilanów 9 1 0 10

Włochy 5 0 1 6

Wola 8 0 1 9

Żoliborz 5 3 2 10

Razem 117/120 38/41 31 189

waloryzacja – ulice

• Miodowa (Śródmieście) - 92,3 %• J. Kasprowicza (Bielany) - 84,6%• al. Solidarności: most Śląsko-Dąbrowski-Targowa (Praga Północ) - 84,6%• Krakowskie Przedmieście (Śródmieście) - 84,6%• Świętokrzyska (Śródmieście) - 84,6%• E. Klimczaka (Wilanów) - 84,6%• ciąg ulic: Francuska/Paryska/Wersalska (Praga Południe) - 82,1%• Dobra: Karowa-Tamka (Śródmieście) - 82,1%

……..

• Stalowa: 11 Listopada-Szwedzka (Praga Północ) - 38,5%• T. Kościuszki: Cierlicka-Bohaterów Warszawy (Ursus) - 38,5%• Popularna: Czereśniowa-B. Chrobrego (Włochy) - 38,5%• B. Chrobrego: Drukarzy-Łamana (Włochy) - 38,5%

• Bohaterów Warszawy (Ursus) - 33,3%• Wiosny Ludów (Ursus) - 33,3%• 1 Maja: K. Adamieckiego-Nurzyńska (Ursus) - 33,3%• Obozowa: Prymasa Tysiąclecia-Księcia Janusza (Wola) - 33,3%

• Trakt Lubelski: rejon Zwoleńskiej (Wawer) - 30,8%

7

N=117/120x ¯ = 62,4%

waloryzacja - place

• plac Zbawiciela (Śródmieście) - 100,0% • plac Unii Lubelskiej (Śródmieście) - 100,0%• plac Piłsudskiego (Śródmieście) - 94,8%• Bulwar J. Karskiego (Śródmieście) - 94,6%• plac Krasińskich (Śródmieście) - 89,1% • plac Zamkowy (Śródmieście) - 83,9%• plac Powstańców Warszawy (Śródmieście) 82,8%• plac Szembeka (Praga Południe) - 80,4%• plac Politechniki (Śródmieście) - 80,4%• plac Hallera (Praga Północ) - 80,4%

……..

• plac Weteranów 1863 r. (Praga Północ) - 55,4%

• plac Małachowskiego (Śródmieście) - 53,6%

• plac przed klubem Karuzela (Bemowo) - 53,4%• plac Narutowicza (Ochota) - 53,4%

• rondo Wiatraczna (Praga Południe) - 50,0%

• plac Starynkiewicza (Ochota) - 46,4%• plac Walcownicza/Filmowa (Wawer) - 31,0%• plac Walcownicza/Bystrzycka (Wawer) - 31,0%

8

N=38/41x ¯ = 67,7%

waloryzacja – tereny zieleni

• skwer Wiecheckiego "Wiecha” (Targówek) - 93,2%• park Żeromskiego (Żoliborz) - 90,7%• park Pole Mokotowskie (Śródmieście) - 90,5%• park Bródnowski (Targówek) - 84,1%• park Praski (Praga Północ) - 81,8%• park Krasińskich (Śródmieście) - 81,8%• park Górczewska (Bemowo) - 81,4%• park przy Bażantarni (Ursynów) - 81,0%

……..

• skwer "Czerwonego Kapturka” (Wawer) - 69,2%• park Kombatantów (Włochy) - 68,2%

• skwer Dobrego Maharadży (Ochota) - 65,9%

• park Arkadia (Mokotów) - 63,6%

• park Kozłowskiego (Ursynów) - 61,9%

• skwer Żurowskiego (Praga Północ) - 59,5%• park Świętokrzyski (Śródmieście) - 59,0%

• park Wiśniewo (Białołęka) - 21,6%

9

N=31x ¯ = 68,1%

waloryzacja – dzielnice

10

34,4

42,3

49,8

50,8

56,3

60,7

61,2

62,6

62,8

63,7

66,6

66,8

66,9

67,1

67,8

70,2

72,4

75,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0

Ursus

Rembertów

Włochy

Białołęka

Wawer

Wola

Praga Północ

Ochota

Wesoła

Mokotów

Praga Południe

Bemowo

Bielany

Żoliborz

Wilanów

Śródmieście

Targówek

Ursynów

%

waloryzacja – Warszawa

11

62,4

67,7

68,1

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0

Ulice

Place

Tereny zieleni

%

waloryzacja - podsumowanie

• Wyniki waloryzacji zbliżone do uzyskanych przez BAiPP – różnice związane z modernizacjami, remontami – Tereny zieleni – najwyższa jakość przestrzeni

– Ulice – najniższa jakość przestrzeni

• Ulice – przestrzeń publiczna?? – ulica jest ciągiem komunikacyjnym, znaczna część nie ma potencjału

przestrzeni publicznej

• Place –przykłady przestrzeni żywych – martwe place zarówno w Śródmieściu jak i w dzielnicach peryferyjnych

• Tereny zieleni – najbardziej zróżnicowana grupa przestrzeni

• Wyraźne różnice między dzielnicami– Są dzielnice, w których (prawie) wszystkie przestrzenie oceniane nisko

– Tam gdzie tkanka jest prawdziwie miejska tam są wysoko oceniane przestrzenie

→ Program realizowany w tej tkance sprzyja kreacji i funkcjonowaniu przestrzeni

12

waloryzacja – podsumowanie

• Metodologia

– nie zawsze ocena punktowa w całości oddaje charakter/jakość przestrzeni

– potrzebne wstępne skategoryzowanie przestrzeni (park Agrykola vs. skwer „Czerwonego Kapturka”)

– uwzględnienie programu dot. określonej przestrzeni

– uwzględnienie specyfiki przestrzeni wynikającą z obecności różnych elementów przyrodniczych, zagospodarowania

– uwzględnienie sezonowości i zmian w funkcjonowaniu przestrzeni

• Instrumentarium:

– potrzeba opracowania narzędzi (kwestionariusz) do oceny większej liczby kategorii przestrzeni publicznych

– to wymaga przygotowania rozbudowanej typologii

– włączenie badania użytkowników (m.in. mapowanie behawioralne)

– włączenie badania sąsiedztwa (funkcje i zagospodarowanie)

13

Sylwia Dudek-Mańkowskas.mankowska@uw.edu.pl

14