1. Niniejszy darmowy ebook zawiera fragment penej wersji pod tytuem:Praktyczne porady finansoweAby przeczyta informacje o penej wersji, kliknij tutajDarmowa publikacja dostarczona przezZloteMysli.plNiniejsza publikacja moe by kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wycznie w formie dostarczonej przez Wydawc. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawartoci publikacji bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania si jej odsprzeday, zgodnie z regulaminem Wydawnictwa Zote Myli. Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl Data: 12.08.2006 Tytu: Praktyczne porady finansowe (fragment utworu) Autor: Tomasz BarProjekt okadki: Marzena Osuchowicz Korekta: Marta Kisiel Skad: Anna GrabkaInternetowe Wydawnictwo Zote Myli Zote Myli s.c. ul. Daszyskiego 5 44-100 Gliwice WWW: www.ZloteMysli.pl EMAIL: kontakt@zlotemysli.pl Wszelkie prawa zastrzeone. All rights reserved.

2. SPIS TRECIOD AUTORA......................................................................5 Cz I DLACZEGO WARTO ZADBA O SWOJE FINANSE OSOBISTE?.............61. Niezaleno finansowa, ale po co?..................................72. Sia pienidza staje si w dzisiejszych czasach corazbardziej dostrzegalna.....................................................11 Cz II KTO, JELI NIE TY, LEPIEJ ZADBA O TWOJE FINANSE OSOBISTE?....161. PKB ronie ale kto z niego korzysta?..............................172. Czy umowa o prac staje si luksusem?...........................203. Wyduenie okresu aktywnoci zawodowej do 67 lat ..........254. Obecny rynek pracy nie sprzyja kobietom........................305. Praca obserwacje wasne jako rdo cennych informacji.. .35 Cz III ZACZNIJ BUDOWA SWOJ FINANSOW NIEZALENO..............391. Posiadanie pracy od tego si wszystko zaczyna................402. Oszczdzaj swj czas i korzystaj w peni z moliwoci,jakie daje konto bankowe................................................473. Ronie Twoja wiedza, ale i potrzeby...............................504. Posiadasz pierwsze oszczdnoci zadbaj o nie.................53 Cz IV NAUCZ SI SUSZNYCH WYBORW SPORD DOSTPNYCH OFERT..56I. Inteligencja finansowa jak oszczdzi na kredycielub karcie kredytowej?....................................................57II. Gotwka..................................................................631. Wybierz dla siebie konto internetowe..............................672. Czy przed podwykami opat za prowadzenie kontamona si obroni?........................................................763. Karty kredytowe cz I.............................................804. Karty kredytowe cz II............................................85 3. 5. Czy oprocentowanie kredytu 29,9% moe by realnie mniejsze ni 21,99%?..................................................................90 6. Kredyt jakie raty wybra, rwne czy malejce?................94 7. Kredyt ratalny czy kredyt 0% oznacza zero kosztw?.........96 8. Kredyt samochodowy jak wybra atrakcyjn ofert?..........99 9. Ubezpieczenie samochodu na co zwrci uwag przy wyborze oferty?......................................................................105 10. Kredyty mieszkaniowe ABC......................................110 11. Koszty okookredytowe kredytu mieszkaniowego............116 12. Wynajem mieszkania kupionego na kredyt przestaje by opacalne..............................................................119 13. Refinansowanie kredytu hipotecznego czyli jak paci mniejsze raty..............................................................123 14. Kredyt konsolidacyjny czym jest i dla kogo? ................128 15. Oszczdzanie a przyszo finansowa naszego dziecka......135 16. Ubezpieczenie na ycie jak wybra dobr ofert?..........141 17. SKOK Spdzielcze Kasy Oszczdnociowo-Kredytowe.....147 18. Biuro Informacji Kredytowej co warto o nim wiedzie?. . .152ZAKOCZENIE.................................................................158 POLECANE STRONY WWW..................................................159 POLECANE KSIKI...........................................................172 4. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 5 Tomasz BarOD AUTORA Witam serdecznie!Na wstpie dzikuj Ci za wybr mojego e-booka. Jestem przekonany, e po jego przeczytaniu wydane pienidze zwrc Ci si bardzo szybko. Lektura zawartych w nim porad i artykuw dostarczy Ci praktycznej wiedzy, ktr mona wykorzysta w wielu sytuacjach dotyczcych naszych finansw osobistych.Zdaj sobie spraw, e swoj publikacj nie wyczerpaem w peni tematu. To jednak praktycznie niewykonalne, gdy niemal co tydzie na rynku pojawiaj si nowe produkty finansowe.Moim celem jest zachci Ci do zainteresowania si spraw Twoich finansw osobistych.Niewane, jaki bdzie wzrost PKB, inflacja, stopa bezrobocia, kurs waluty ani jaka partia bdzie rzdzi Polsk. W kadej sytuacji liczysz si Ty i tylko na siebie moesz liczy.Ja jedynie postaram si pomc Ci odnale si w gszczu ofert finansowych i pokaza moliwoci, jakie stoj przed kadym.Nie obiecuj Ci bogactwa ani nie wskazuj atwej drogi do fortuny. Gwarantuj natomiast ogromn porcj informacji na temat finansw osobistych wraz z przykadami ich zastosowania w codziennym yciu.Zapraszam do lekturyTomasz Bar Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 5. CZ I DLACZEGO WARTO ZADBA O SWOJE FINANSE OSOBISTE? 6. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 7 Tomasz Bar 1. Niezaleno finansowa, ale po co?Ot po to, aby zapewni sobie wzgldny spokj finansowy w sytuacji: utraty pracy; spadku osiganych dochodw; wzrostu wydatkw (np. koszty utrzymania i wyksztacenia dzieci); przejcia na emerytur.Jakie masz szanse na sta, dobrze patn prac przez cay okres (3040 lat) aktywnoci zawodowej? Nie owijajc w bawen nike. Jeli nawet znajdziesz si wrd szczliwcw, ktrzy bd mie prac do osignicia wieku pozwalajcego przej na emerytur, to Twoja emerytura nie bdzie wysoka.Pozwl, e przytocz kilka danych. Wedug prognoz GUS z 2005 roku, zmiany demograficzne, jakie maj miejsce w naszym kraju, sprawi, e: w 2012 roku na 100 osb w wieku produkcyjnym przypada bdzie20 osb powyej 65. roku ycia, za w 2030 roku na 100 osb w wieku produkcyjnym przypada bdziea 40 osb powyej 65. roku ycia.Liczba osb pracujcych (paccych skadki) zmalaa z 17,8 mln w 1980 roku do 12,7 mln w 2004 roku. Jednoczenie liczba emerytw i rencistw (w pozarolniczym systemie ubezpiecze spoecznych) wzrosa z 4,1 mln w 1980 roku do 7,5 mln w 2004 roku.Oznacza to nic innego, jak spadek wysokoci realnych emerytur, gdy w 2030 roku osb uprawnionych do ich pobierania bdzie ponad Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 7. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 8 Tomasz Bardwukrotnie wicej ni obecnie, a osb pracujcych i odprowadzajcych skadki nie wystarczy do zapewnienia obecnego poziomu wypat. Problem ten dotyczy zwaszcza pokolenia dzisiejszych 30-latkw, ktrzy s na pocztku swojej kariery zawodowej i maj przed sob 3035 lat pracy.No tak, ale mamy przecie OFE, IKERzeczywicie, tylko e obecne rozwizania OFE s poowiczne co najmniej z kilku powodw: trafia do nich zaledwie 1/5 skadki, ktra poprzednio trafiaaw caoci do ZUS; skadki obcione s wysokimi prowizjami, ktre pobierajTowarzystwa Funduszy Emerytalnych; wyniki OFE s cile zwizane z koniunktur giedow.W okresie dekoniunktury na GPW zyski z OFE tylko nieznacznie przekraczaj np. dochody z lokat, pienidze w OFE s zamroone do czasu osignicia przez nas wieku emerytalnego, ktry, jak wynika z opublikowanych w czerwcu 2005 roku propozycji,moe ulega wydueniu m.in. ze wzgldu na wyduanie si okresu ycia obywateli. rednia ycia Polakw wynosi obecnie 74,5 roku i jest dusza o 4 lata od redniej z pocztku lat 90.Tak wic pienidze, ktre zgromadzimy, zobaczymy nieprdko. Bdziemy mie 6570 lat, a wtedy rado z ich posiadania jest nieporwnywalnie mniejsza, ni kiedy mamy lat 30. Jest tylko jedna rzecz gorsza od staroci staro bez pienidzyCopyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 8. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 9 Tomasz BarNajwiksz zalet OFE jest fakt, e bez wzgldu na to, ile zgromadzimy pienidzy, po naszej mierci dziedziczy je rodzina. W dotychczasowym systemie pienidze te przepaday w ZUS.Z kolei wprowadzone w 2004 roku IKE (Indywidualne Konta Emerytalne) nie speniy pokadanych w nich nadziei. Ilo zaoonych rachunkw IKE odbiega znacznie od oczekiwa ich pomysodawcw. Przyczyni si do tego brak wyranych korzyci i zacht do IKE, co w poczeniu z i tak nisk chci Polakw do oszczdzania przynioso taki, a nie inny efekt.To nie czarne wizje, raczej podjcie skrywanego problemu bliszego kademu z nas bardziej, ni to si moe wydawa. Zmusza to nas, abymy w por pomyleli o swojej finansowej przyszoci.Kady powinien umie zarzdza finansami osobistymi tak, aby zapewni sobie bezpieczestwo finansowe w czasach coraz bardziej niepewnego rynku pracy. Uniezalenienie si od tradycyjnej pracy etatowej jest tym, o czym moim zdaniem kady powinien pomyle.NIE namawiam do porzucenia pracy. NIE stosuj hase typowych dla ksiek w stylu Jak zosta bogatym. Przedstawiam mocne argumenty przemawiajce za podjciem decyzji o zapewnieniu sobie niezalenoci finansowej. Podaj realne, sprawdzone przykady i porady dotyczce moliwoci oszczdzania i inwestowania na polskim rynku kapitaowym.Chciabym przedstawi rwnie pewien punkt widzenia, tak naturalny i popularny w krajach zachodnich, ktry w Polsce dopiero raczkuje tzw. fundusz bezpieczestwa. To nic innego, jak oszczdnoci pozwalajce nam normalnie funkcjonowa przez ok. 2 lata od utraty pracy do znalezienia nastpnej. Jest to dwukrotno naszych rednich rocznych dochodw, co w warunkach polskich jest kwot ok. 60 tys. z (2500 z miesicznie x 24 miesice). Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 9. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicejstr. 10 Tomasz BarZapewnewikszo czytelnikwzapyta, skdmie60 tys. z oszczdnoci, skoro ledwo wie koniec z kocem. Nie chodzi o posiadanie 60 tys. z, moe to by 2030 tys. z. Najwaniejsze jest posiadanie jakichkolwiek oszczdnoci na wypadek utraty pracy. Tak, aby nie utraci moliwoci regularnych spat swoich zobowiza do czasu znalezienia zatrudnienia. Obecna trudna sytuacja na rynku pracy sprawia, e nawet osoby o wysokich kwalifikacjach, z wyszym wyksztaceniem i dowiadczeniem zawodowym mog pozostawa bez pracy przez kilka miesicy.Nie chc poucza w sposb ksikowy, ale pomc w zrozumieniu pewnych spraw. Pomimo ogromu publikacji dotyczcych finansw wikszo z nich peni rol przedrukw opartych na rynku amerykaskim, ktrego nie mona porwnywa do naszego. Z wasnego dowiadczenia wiem, ile jest kruczkw, niuansw w rnychproduktach finansowych,ktrych znajomo przynosi wymierne korzyci.Zdaj sobie spraw, e poruszane przeze mnie tematy s mao popularne,niechtniewspominanelub wrczunikane.Kwestia bezpieczestwa finansowego jest specyficzna i wedug mnie jest to sprawa wiadomoci, stanu umysu. W czasach pogoni za prac i strachu przed jej utrat staje si niezwykle istotne, aby przyjrze si, jak wyglda nasze finansowe ycie.Pomog Ci w kwestii finansw osobistych. Poradz, jak i gdzie warto oszczdza i inwestowa. Dla lepszego zrozumienia korzyci wynikajcych z danej porady przytocz przykady. Oszczdzanie i inwestowanie nie jest trudne, pod warunkiem zdobycia praktycznej wiedzy. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 10. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 11 Tomasz Bar 2. Sia pienidza staje si w dzisiejszych czasach coraz bardziej dostrzegalna 2% najbogatszych Polakw zarabia powyej 74 tys. z brutto rocznie i paci podatki w III progu podatkowym.90% Polakw zarabia poniej 37 tys. z brutto rocznie, znajdujc si w I progu podatkowym.10% najbogatszych Polakw posiada 2/3 wszystkich oszczdnoci, jakie znajduj si w bankach, funduszach inwestycyjnych, akcjach.Pienidze, czy tego chcemy, czy nie, w coraz wikszym stopniu wpywaj na nasze ycie.Komercjalizacja coraz wikszej czci naszego ycia powoduje u wielu obywateli poczucie niesprawiedliwoci spoecznej. W latach 70. i 80. mieszkanie dostawao si od pastwa na zasadzie przydziau, samochd pozostawa w sferze marze, a rozronity system pomocy spoecznej, ktry otacza wielu obywateli, stwarza poczucie bezpieczestwa. Obecnie takie fundamentalne potrzeby, jak wasne mieszkanie, s nieosigalne dla wikszoci obywateli.Jak kupi mieszkanie, majc 1500 z pensji? Tyle bowiem zarabia wikszo Polakw. Bezrobocie siga 2,7 mln, a co trzeci bezrobotny to moda osoba poniej 30.roku ycia.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 11. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 12 Tomasz BarWakacje luksus dla nielicznychZ danych, jakie opublikowa Pentor przed rozpoczciem sezonu wakacyjnego w 2005 roku, wynika jednoznacznie, e wakacje dla znacznej liczby Polakw (ponad 60%) s dobrem wyszego rzdu. Podczas gdy mieszkacy krajw zachodnich: Francuzi, Niemcy, Brytyjczycy, swoje wakacje planuj na wiele miesicy przed sezonem urlopowym, bo dla nich wakacje to rzecz oczywista, dla Polaka cigle pozostaje to wydatkiem ponad moliwoci. Niskie dochody przy jednoczenie duych wydatkach na codzienne utrzymanie sprawiaj, e myl o wakacjach schodzi zazwyczaj na dalszy plan.Nie naleymyli wczaswz wyjazdemna wie do rodziny. Dwutygodniowy pobyt dla 4 osb choby nad Morzem Batyckim jest czsto wydatkiem ponad siy dla przecitnej polskiej rodziny. Jakie niesie to konsekwencje?Poczucie zmczenia, gdy urlop jest naturaln potrzeb do odpoczynku, przede wszystkim psychicznego oderwania si od codziennoci. Z czasem narasta frustracja, gdy taka podstawowa potrzeba, jak jest urlop, staje si trudno osigalnym dobrem.Oczywicie mona zacign kredyt wakacyjny, aby wyjecha na upragniony urlop. Czy jednak zwyky wyjazd z rodzin na wczasy jest takim luksusem, e wymaga brania kredytu? Przecie kredyt trzeba spaci wraz z odsetkami, a comiesiczna rata pacona po powrocie moe skutecznie zniechci do podobnej operacji w kolejnym roku.Statystyczny Niemiec czy Brytyjczyk za jedn pensj moe wyjecha 5 razy na dwutygodniowe wczasy, a Polak? Jeden raz, i to czsto Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 12. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 13 Tomasz Barkorzystajc ze specjalnych ofert. To najlepiej pokazuje, jak si maj pienidze. Sia nabywcza pienidza przekada si na niemal kady aspekt naszego ycia.Wyjazd na wczasy, lepszy samochd, wiksze mieszkanie to tylko niektre tego przykady. Si pienidza w skali globalnej pokazaa rwnie tragedia mieszkacw Nowego Orleanu po przejciu huraganu Katrina pod koniec sierpnia 2005 roku Z licznych artykuw prasowych, przekazw medialnych, jakie ukazay si po zalaniu miasta, wida byo wyrany podzia mieszkacw dotknitych kataklizmem terenw pod wzgldem statusu spoecznego. Zamoni i klasa rednia gwnie biali stanowicy 1/3 mieszacw miasta opucili swoje mieszkania przed nadejciem huraganu. Dziki oszczdnociom i pienidzom z polis ubezpieczeniowe, jakie posiadali, mogli przeczeka najgorszy okres do czasu obudowy miasta, a pniej mieli rodki np. na remonty lub kupno nowych lokali.W o wiele gorszej sytuacji byli czarni, biedni mieszkacy Nowego Orleanu, ktrzy nie do, e nie mieli dokd i za co opuci miasta przed nadejciem Katriny, to jeszcze w zdecydowanej wikszoci nie posiadali adnych ubezpiecze, ktre pozwoliyby im stan na nogi, jak tylko miasto zacznie wraca do ycia.Bogaci natomiast wyjechali z miasta, bo mieli samochody, oszczdnoci, polisy ubezpieczeniowe, wyksztacenie, ktre pozwoli im znale prac w innym miecie. Nie s tak uwizani do jednego miejsca, jak biedni mieszkacy Nowego Orleanu, ktrzy zostali zdani sami na siebie, pomoc wojska i innych sub pastwowych. Wielu z nich stracio bezpowrotnie cay swj dobytek, pozostajc czsto z jedn torb.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 13. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 14 Tomasz BarW takiej sytuacji brak pienidzy jest najbardziej odczuwalny. A bogaci niemal zawsze sobie poradz.Dziecko jedna z najwikszych inwestycjiOd kilku lat polscy demografowie bij na alarm z roku na rok spada liczba narodzin dzieci. Dlaczego? Czy ludzie nie chc mie ju dzieci? Nic podobnego, to raczej otaczajce przyszych rodzicw warunki spoeczno- ekonomiczne zniechcaj do podjcia decyzji o poczciu potomka.Przyczyn takiego stanu rzeczy mona poda kilka: bezrobocie; krtki urlop macierzyski; coraz trudniejszy do uzyskania urlop wychowawczy, a co za tymidzie, coraz wiksza troska o bezpieczny powrt do pracy; coraz mniejsza pomoc spoeczna; odkadanie decyzji o maestwie.Wszystko to sprzyja coraz mniejszej liczbie urodze.Mylenie na zasadzie jako to bdzie tak popularne jeszcze 20 lat temu odchodzi w niepami wobec obecnych warunkw gospodarczych. Niemale od dnia urodzenia dziecko wymaga bowiem nakadw finansowych, ktre wzrastaj wraz z jego wiekiem. Na pomoc spoeczn, prorodzinn polityk w zakadzie pracy rzadko mona liczy. Rodzice, pracujc coraz duej, s zmuszeni pozostawia swoje pociechy pod opiek teciowych, opiekunek itp., co wcale nie jest komfortowym rozwizaniem. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 14. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 15 Tomasz BarSam pord i wyprawka dla niemowlcia to istotny wydatek. Aby rodzi po ludzku i pozostawi w pamici wspomnienia z porodu jako wyjtkowego wydarzenia (a nie jako koszmaru z pobytu w szpitalu i rodzenia na sali z 10 innymi kobietami albo na korytarzu), trzeba zazwyczaj paci. Za pokj, aby mie gwarancj przyjcia do szpitala, a nie, jak to czsto ma miejsce, by odesanym do innego. Aby mie indywidualn asyst poonej. Aby mie moliwo porodu wsplnie z mem. Za to wszystko, co wydawaoby si oczywiste i dostpne, z reguy trzeba paci. A to dopiero pocztek wydatkw dla wieo upieczonych rodzicw. Wzek, eczko, pord, szkoa rodzenia, ktra nie jest ju luksusem dla nielicznych, to czsto czny wydatek rzdu 40005000 z. To wszystko, kiedy dziecko si narodzi, a co dalej?Ju przed narodzeniem dziecka rodzice mog czyni realne plany wobec swojej pociechy, co bez pienidzy jest praktycznie niemoliwe. Coraz powszechniejszy pd do edukacji powoduje, e ju od przedszkola rozpoczyna si wycig rodzicw o jak najlepsze warunki dla swoich pociech. Prywatna szkoa podstawowa, zajcia dodatkowe, gimnazjum i studia wymagaj od rodzicw znacznych nakadw finansowych.Na tym tle wida coraz wiksze rozwarstwienie spoeczestwa na klasy: wysz (bogat) i nisz (biedn). Majc pienidze, moemy podejmowa wiele decyzji, ktre maj istotny wpyw na ycie nasze i naszych najbliszych. Czy nam si to podoba czy nie, pienidze s paliwem, bez ktrego nie sposb w peni funkcjonowa.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 15. CZ IIKTO, JELI NIE TY, LEPIEJ ZADBA O TWOJE FINANSE OSOBISTE? 16. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 17 Tomasz Bar 1. PKB ronie ale kto z niego korzysta?Pomimo rosncego PKB (w 2004 roku wzrost o 5,4%, w 2005 roku o 3,2%) Polakom nie yje si lepiej. Jak wynika z danych GUS, ronie liczba osb yjcych w skrajnym ubstwie. Bezrobocie spada minimalnie, oscylujc w granicach 1718%, i pozostaje najwysze w Unii Europejskiej. Pomijajc efekt sezonowego spadku, utrzymuje si na poziomie ok. 2,7 mln osb. Bezrobocie nie spada pomimo wzrostu gospodarczego m.in. dlatego, e firmy znalazy due rezerwy wydajnoci i nie potrzebuj zatrudnia nowych pracownikw. Drugi powd to poszukiwanie niszych kosztw pracy poprzez outsourcing i przenoszenie produkcji do innych krajw. Zagroeniem dla zmniejszenia bezrobocia s te ogaszane co jaki czas redukcje zatrudnienia w duych firmach zatrudniajcych po 300500 i wicej pracownikw. Jednym z powodw zwolnie jest przerost zatrudnienia, jaki wci ma miejsce w wielu firmach, zwaszcza pastwowych. W 2005 roku swoje plany redukcji zatrudnienia ogosio kilka duych, znanych firm: Thomson, fabryka telewizorw pod Warszaw redukcja ok. 1000etatw. Nie musz pisa o skutkach tych zwolnie dla rejonu wokfabryki, ktra jest jednym z wikszych zakadw pracy; Colgate redukcja ok. 300 etatw; TP S.A. zwolnienia ok. 2800 osb; PKN Orlen tracc udzia w rynku paliw, zapowiedziarestrukturyzacj i likwidacj ok. 300 miejsc pracy; CUSSONS Polska zamknicie warszawskiego oddziau firmy toutrata pracy przez 128 osb;Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 17. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 18 Tomasz Bar Prokom jeden z potentatw IT ogosi zwolnienia ok. 300 osb; sie hoteli Orbis, aby umocni swoj pozycj w walcez konkurencj, planuje modernizacj poprzez budow maych,tanich hoteli dwugwiazdkowych. Mniejsze koszty ich funkcjonowaniamaj zapewni m.in. usugi outsourcingu. Zwolnienia obejm ok. 700osb.Pod koniec maja 2005 roku pojawiy si pogoski o poczeniu zachodnich inwestorw dwch czoowych polskich bankw Pekao SA i BPH. Taka fuzja w opinii analitykw rynku oznacza moe zwolnienia ok. 6000 pracownikw poczonej instytucji. Z pewnoci nie stanie si to z dnia na dzie, ale bdzie nie do uniknicia. Rachunek ekonomiczny jest najwaniejszy. Cho w marcu 2006 roku doszo do ugody pomidzy rzdem Polski a Komisj Europejsk w sprawie fuzji, Polska nie chciaa si na ni zgodzi Bank BPH zostanie podzielony na dwie czci. Jedna zostanie poczona z Pekao SA, a pozostaa cz oddziaw bdzie sprzedana. Los wielu pracownikw staje si tym samym niepewny.Powszechnie wiadomo, e miejsca pracy powstaj najszybciej w maych, kilkuosobowych firmach z brany usugowej. Ile takich maych firm musiaoby powsta, aby wchon 5000 zwalnianych pracownikw z ww. firm? 300500 rocznie? To mao realne, zwaywszy, e ludziom traccym prac nie jest atwo si przekwalifikowa. W najgorszej sytuacji jest dzisiejsze pokolenie 40-, 50-latkw. Z jednej strony s za modzi na emerytur, z drugiej za starzy do pracy. Ich nawyki i kwalifikacje, odbiegajce od dzisiejszego zapotrzebowania na rynku pracy, stawiaj ich w trudnej sytuacji.Firmy, kierujc si rachunkiem ekonomicznym i walk o zysk, decyduj si m.in. na zmian kraju prowadzenia dziaalnoci. Dlaczego? BrakCopyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 18. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 19 Tomasz Barprzychylnych wadz, wysokie podatki i koszty pracy, skomplikowane przepisy prawne to wszystko skania do szukania innych moliwoci. Polacy odbieraj prac Niemcom, Francuzom, a nam odbieraj prac Ukraicy, Biaorusini i coraz bardziej groni Chiczycy z tanimi wyrobami, z ktrymi nie jestemy w stanie konkurowa cenowo. Globalizacja postpuje z roku na rok, sprawiajc, e co, co 10 lat temu wydawao si odlege, dzi dotyczy coraz wikszej iloci osb.Kto zatem korzysta na wzrocie PKB?Korzystaj gwnie Ci, ktrzy radz sobie dobrze bez wzgldu na to, jaki jest wzrost PKB. Osoby mode, w rednim wieku, dobrze wyksztacone i majce prac mieszkacy duych miast. To oni kupuj samochody i zacigaj kredyty mieszkaniowe. To oni oszczdzaj i inwestuj. Spord 26 mln dorosych Polakw zaledwie ok. 1,5 mln* posiada jednostki funduszy inwestycyjnych, a na GPW inwestuje niespena 200 tys. osb. Wzrost PKB dodatkowo polepsza ich sytuacj, gdy spadaj stopy procentowe, a wraz z nimi taniej kredyty, ronie sia zotego, co zmniejsza raty kredytw walutowych zacignitych na mieszkania. Koniunktura w gospodarce wpywa na wzrosty kursw akcji i warto jednostek funduszy inwestycyjnych, na ktrych korzystaj jednak nieliczni. * rdo: Izba Zarzdzajcych Funduszami i Aktywami (IZFIA).Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 19. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicejstr. 20 Tomasz Bar 2. Czy umowa o prac staje si luksusem? Jeli pracujesz na umow o prac, moesz uzna si za szczliwca. Z roku na rok ubywa bowiem osb zatrudnionych na czas nieokrelony. Wedug danych Gwnego Urzdu Statystycznego, pracujcych na stae w trzecim kwartale 2005 roku byo 7 mln 766 tys. osb., tj. ponad 200 tys. mniej ni w analogicznym kwartale 2003 roku. Z danych Gazety Prawnej wynika, i w 2000 roku na umow na czas nieokrelony zatrudnionych byo 9 mln 908 tys. pracownikw. Statystyki pokazuj rwnie, e w 2005 roku o prawie 800 tys., w porwnaniu do 2003 roku, wzrosaliczba pracujcych dorywczo.Reasumujc, liczba osb pracujcych na umow sta zmalaa w przecigu 5 lat o ponad 2 mln osb. Pomimo szybkiego wzrostu PKB: w 2004 roku 5,4%, w 2005 3,2%, liberalizacji kodeksu pracy i obniki podatkw dla firm z 27% do 19% firmy niechtnie zatrudniaj nowych pracownikw.Dlaczego tak si dzieje? Koszty, koszty i jeszcze raz koszty. Cigle zbyt wysokie koszty pracy powoduj, e pracodawcy wykorzystuj wysokie bezrobocie i unikaj zawierania umw o prac. Chcc konkurowa na coraz trudniejszym rynku, musz szuka oszczdnoci. Najwiksze koszty stae dla firmy to wanie wynagrodzenia pracownikw. Nawet zatrudnienie pracownika za minimalne wynagrodzenie ok. 850 z brutto na miesic to dla pracodawcy wydatek rzdu ponad 1400 z.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 20. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 21 Tomasz BarPracodawcy maj do dyspozycji szereg moliwoci na uniknicie zawarcia umowy o prac: umowa zlecenie; umowa o dzieo; samozatrudnienie pracownika, ktry prowadzi wasn dziaalnogospodarcz, wiadczc usugi na rzecz pracodawcy; praktyki, stae czsto w zamian za moliwo zdobywaniadowiadczenia pracownicy nie otrzymuj adnego wynagrodzenia. Dlaczego w ostatnich latach tak popularno zyskuje umowa o dzieo?Powodw jest kilka.1. Pracodawca nie musi odprowadza za pracownika wysokich skadek ZUS.2. Nie udziela pracownikowi urlopu, przez co nie traci go na 34 tygodnie w roku.3. atwo moe rozwiza umow bez koniecznoci zachowania okresu trzymiesicznego wypowiedzenia.4. Dla nieuczciwych pracodawcw bywa okazj do naduy. Skoro nie ma umowy o prac, pracownikowi trudno dochodzi swoich praw. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 21. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 22 Tomasz BarOczywicie umowa o dzieo lub zlecenie jest lepsza ni adna. Zazwyczaj jednak traktowana jest przez pracownika jako rozwizanie tymczasowe, do czasu znalezienia czego staego. Gorzej, jeli taki stan trwa duej rok czy dwa. Wwczas korzyci czerpie gwnie pracodawca, gdy ma penowartociowego pracownika za koszty nisze ni jego konkurenci zatrudniajcy na umow o prac. A pracownik niestety jest cay czas w zawieszeniu. Nie posiada umowy o prac, wic nie moe zacign kredytu w banku. Nie ma odprowadzanych skadek na ZUS, a wic pozbawiony jest dostpu do publicznej opieki lekarskiej. Poza tym nie nabiera praw do emerytury ani nie ma odprowadzanych skadek do OFE. Szara strefa ronie co dziesity pracujcy Polak nie ma umowy z pracodawc. Jak ogosi w 2005 roku Gwny Urzd Statystyczny, liczba osb pracujcych na czarno wyniosa ponad 1,3 mln. Stanowi to 10% ogu zatrudnionych. Co dziesity Polak nie ma podstawowych wiadcze ZUS, a co za tym idzie, jakiejkolwiek ochrony na wypadek choroby czy wypadku, nie wspominajc ju o zabezpieczeniu emerytalnym. W takiej sytuacji trac wszyscy z wyjtkiem pracodawcw. Traci pastwo, gdy nie ma wpyww z tytuu podatkw, traci Zakad Ubezpiecze Spoecznych, gdy nie otrzymuje wiadcze na wypaty biecych i przyszych rent i emerytur. W najgorszej sytuacji s oczywicie zatrudnienina czarno,ktrzy pracuj bez poczucia bezpieczestwa. Nie s zwizani adn umow o prac, wic w kadej chwili mog zosta zwolnieni. yj z dnia na dzie, coraz bardziej popadajc w poczucie beznadziei i utrat wiary w znalezienie normalnej,Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 22. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 23 Tomasz Bargodnej pracy. Pracuj gwnie dorywczo lub sezonowo. Wraz z upywem czasu ronie wic ilo osb biernych zawodowo i trwale zniechconych do poszukiwania pracy.Warto pamita, e aby otrzyma prawo do emerytury, mczyzna musi mie opacane skadki przez 40, a kobieta przez min. 30 lat. To strasznie odlega perspektywa pracowa przez 3040 lat na etacie. Praca na czarno tym bardziej nie przyblia do wymarzonej emerytury. Praca to podstawa wszelkich dziaa finansowych. Bez pracy nie mamy pienidzy na biece wydatki, nie mamy moliwoci zacignicia kredytu. Bez rodkw pieninych jestemy pozbawieni tego, co napdza gospodark. Brak pracy = brak pienidzy = brak popytu = brak sprzeday = upadek firm = wzrost bezrobocia. Za tak, a nie inn sytuacj pac nie tylko osoby pracujce na czarno lub na umowyzlecenie, aleporedniozapacimy wszyscy. Brak wystarczajcej iloci osb opacajcych skadki ZUS i podatki z tytuu PIT powoduje wyrw w dochodach pastwa, do ktrej dopacaj ci, ktrzy pracuj. Sytuacj pogarsza jeszcze odpyw modych ludzi do pracy za granic. Bezrobocie sigajce 40% wrd osb w wieku 2430 lat skonio w przecigu ostatniego 1,5 roku do wyjazdu do Anglii, Irlandii i Szwecji ponad 350 tys. Polakw. Dochodzi do gronej sytuacji, w ktrej Polacy zasilaj budety zachodnich pastw zamiast Polski. Pac tam podatki, kupuj towary, a dziki niszym wymaganiom pacowym przynosz oszczdnoci pracodawcom w Anglii czy Irlandii. To zachodnie kraje Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 23. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 24 Tomasz Barkorzystaj czsto z wysoko wykwalifikowanych pracownikw, dla ktrych zabrako miejsca w ojczynie.Do czego to doprowadzi? Powysze zjawisko tylko pogbia i tak ju powany kryzys i sprawia, e nie ma moliwoci obniki podatkwi kosztw pracy, bo to spowodowaoby nadmierny odpyw dochodw i gwatowne zwikszenie deficytu budetowego. Jakimi grozi to sankcjami ze strony UE, nie musz pisa.Zamiast dawa ludziom przysowiow ryb, trzeba da im wdk Dopki jednak zmianie nie ulegnie polityka majca na celu zmniejszenie wydatkw socjalnych (zasiki, becikowe, senioralne) i przeznaczenie tych pienidzy na redukcj kosztw pracy, obecna trudna sytuacja szybko si nie zmieni i umowa o prac bdzie luksusem dla nielicznych. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 24. CZ IIIZACZNIJ BUDOWA SWOJ FINANSOWNIEZALENO 25. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 26 Tomasz Bar 1. Posiadanie pracy od tego si wszystko zaczyna Od czego zacz?Pocztkiem wszystkiego jest posiadanie pracy. Nie bd pisa, jak j znale, bo to nie moja rola. Sposobw jest duo. Jedno jest pewne prac trudno znale. ycz Ci jednak, aby w Twoim przypadku odbyo si to wzgldnie prosto.Majc ju prac, zacznij myle, co dalejNie myl o tym, e praca, ktr zdobye, nie spenia Twoich osobistych i materialnych oczekiwa. To zabiera Ci tylko energi i nerwy, ktrych potrzebujesz. Pomyl o celu, do ktrego dysz, i dziaaj wg planu.Pamitaj!adna praca nie jest wieczna. Moesz j mie miesic, rok, 5 lat. Prdzej czy pniej z rnych powodw j stracisz. Szansa zatrudnienia a do emerytury w jednej firmie jest obecnie znikoma.Wane, aby skorzysta z tego, co masz w tej chwili. Ucz si, obserwuj, nawet jeli nie podoba Ci si to, co widzisz, wycigaj wnioski dla siebie. Nie obijaj si w pracy, ale te nie bd nadgorliwy. Bd realistCopyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 26. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 27 Tomasz Bari dyplomat. Nie afiszuj si ze swoim niezadowoleniem. Inaczej narobisz sobie wrogw i bdziesz pierwszy na odstrza.Zacznij myle o zabezpieczeniu rodkw finansowych na przyszo. Jeli nie masz konta, za je i zacznij tworzy sobie tzw. dobr histori konta. To wykaz przeprowadzanych operacji bankowych. Zwykle banki, udzielajc kredytu, sprawdzaj dotychczasowe poczynania klienta. To bardzo wane na przyszo, kiedy zaczniesz korzysta np. z kredytw.Wybierz bank, ktry oferuje wygod obsugi (infolinia, Internet, duo bankomatw), rozsdne koszty, debet na koncie. Ustal swoje potrzeby i zrb rekonesans wrd kilku bankw. Nie kieruj si tylko opini kolegw i koleanek. Kady ma inne potrzeby i dla kadego co innego jest wane. Opieraj si na swojej wiedzy. Jeli czego nie wiesz, postaram Ci si pomc.Wracajc do tematu po kilku miesicach pracy dowiedz si, czy moesz uzyska w swoim banku tzw. kredyt odnawialny. Jeli tylko dostaniesz tak moliwo, wystp z wnioskiem o jego przyznanie.Kredyt odnawialny ma wiele zalet: stosunkowo atwo go dosta, gdy opiera si na Twoich regularnychwpywach pensji na konto; jest niej oprocentowany ni tradycyjny kredyt gotwkowy, m.in.dlatego, e bank Ci zna jako swojego klienta, wic moe Cizaoferowa lepsze warunki; odsetki od takiego kredytu liczone s od wykorzystanej kwoty.W rzeczywistoci jest to bardzo korzystne, gdy kady wpyw naTwoje konto powoduje zmniejszenie posiadanego zaduenia i, co zatym idzie, podstawy do naliczania odsetek.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 27. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 28 Tomasz BarNp. posiadamy kredyt 5000 z. Pensja, ktra wpywa na konto 25. dnia kadego miesica, to 2000 z. Zamy, e w danym miesicu wypacisz z konta 3000 z, powstaje zatem debet w wysokoci 1000 z. Bank nalicza odsetki od kwoty 1000 z do czasu, a saldo bdzie na zero. Wpyw Twojej pensji w nastpnym miesicu pokrywa debet i znw jeste na plusie, co oznacza, e odsetki nie s naliczane.W praktyce takie rozwizanie daje due oszczdnoci w odrnieniu od kredytu gotwkowego, w ramach ktrego pacisz co miesic stae raty od otrzymanej gotwki. Kiedy uzyskasz kredyt odnawialny, postpuj z gow i uczciwie. Nie zaduaj si ponad stan, nie pozwl, aby na Twoim koncie zabrako rodkw choby na pobranie odsetek z kredytu. System komputerowy banku nalicza je za Ciebie, ale musi mie je z czego pobra.Pamitaj!Bd lojalny wobec swojego banku. Zaufa Ci, wic nie zawied go. Pamitaj o swoim planie zabezpieczenia finansowego. Bez dobrej, uczciwej wsppracy z bankami nici z planu. Banki kredytuj tylko najlepszych, solidnych klientw, ktrzy wyrobili sobie dobr opini. Zaufaj mi wiem to z wasnego dowiadczenia. Od lat dbam o swoje banki.Nawet jeli bdziesz mia przejciowe problemy, bank inaczej spojrzy na Ciebie jak na klienta, ktry przez dugi czas by fair, a teraz pogorszya mu si sytuacja, ni jak na kogo, kto notorycznie amie zasady wsppracy, przekracza limity, nie spaca zaduenia na czas i, co najgorsze, unika kontaktu z bankiem. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 28. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 29 Tomasz BarKiedy minie kilka miesicy dobrej wsppracy z bankiem, postaraj si o kart kredytow. Taka karta kosztuje nas rocznie ok. 3050 z. Obserwuj promocje. Czsto w okresach wit lub wakacji banki daj karty za 50% opaty lub nawet gratis (dla staych klientw, do ktrych si przecie zaliczasz). Najlepiej wybierakartywasnego banku przynajmniej z trzech wzgldw: jeste dla niego znanym klientem; atwiej mie wszystko w jednym miejscu; kart mona spaca z konta osobistego. Nie sta si ofiar karty kredytowejW ostatnimczasie popularno i dostpno kart patniczych spowodowaa, e coraz czciej mona przeczyta o krwioerczych plastikach, jak nazywaj karty ich przeciwnicy. Gronie to brzmi, ale faktem jest, e korzystanie z karty wymaga wiedzy i rozsdku. Podobnie zreszt jak z wielu innych produktw bankowych.Nie wolno zadua si do maksimum, a raczej mdrze uywa karty, co moe da wymierne korzyci finansowe, zwaszcza jeli otrzymamy j za 50% lub gratis.Wszdzie tam, gdzie mamy moliwo, pamy kart. Nasze pienidze le w tym czasie na koncie i procentuj. Jeli spacimy zaduenie karty we wskazanym terminie, nie popadniemy w zaduenie, ktre jest horrendalnie wysokie i na dusz met zabjcze. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 29. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 30 Tomasz BarRozsdek przede wszystkimW przypadku karty kredytowej postpuj jak z kredytem odnawialnym. Bd zawsze fair.Majc dwa produkty banku, jeste dobrym klientem. Bank na Tobie zarabia zwaszcza jeli si zaduysz na karcie kredytowej a Ty budujesz wizerunekgodnegozaufania klienta. To zaowocuje w przyszoci,gdy bdzieszstarasiokredytgotwkowy, samochodowy, mieszkaniowy. Banki maj w zwyczaju nagradza swoich klientw (tych, ktrzy posiadaj juich produkty) niszym oprocentowaniem, prowizj, atwiejsz procedur przyznania kredytu. To wszystko wymierne korzyci. Tak wiele za Twoj uczciwo.Zakadam, e cay czas pracujesz w tej samej firmie. Zaczynasz realizowa swj plan maymi krokami. Nie pozwl, aby przez kogo lub przez co Twj plan si zatrzyma.Polecam rwnie mj artyku: Praca obserwacje wasne jako rdo cennych informacji. By moe po jego lekturze zyskasz pewne spostrzeenia i dojdziesz do wniosku, e nadszed czas na zmian pracy.Ideaem jest zmienia prac z marszu. Przechodzi z firmy do firmy z miesica na miesic. Jest to z pewnoci wymarzona sytuacja zarwno dla pracownika, jak i przyszego pracodawcy. W zgodnej opinii specjalistw od rekrutacji najgorsza dla pracownika jest duga przerwa pomidzy jedn a drug prac. Z jednej strony tracisz wiar w swoje moliwoci i popadasz w przygnbienie, z drugiej w oczach przyszego pracodawcy dziura w yciorysie spowodowana dug przerw na poszukiwanie pracy moe w jego opinii wiadczy o maej aktywnoci i zaradnoci kandydata, co stawia go w nie najlepszym wietle ju na Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 30. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 31 Tomasz Barwstpie rekrutacji. Nie jest to atwe i dlatego trzeba si odpowiednio wczeniej przygotowa. Pamitasz moje zdanie adna praca nie jest wieczna?Teraz nabiera ono nowego wymiaru.Poszukiwania pracy naley zacz, jak tylko pojawi si pierwsze niepokojce sygnay z zewntrz, e Twoja pozycja jest zagroona. Nie doszukuj si winy w sobie, nie prbuj niczego tumaczy i wynajdywa przyczyn zaistniaej sytuacji. Nie tra czasu i energii. Zacznij poszukiwania nowej pracy, pki masz obecn. Stosuj kilka podstawowych regu: ukrywaj to przed innymi w firmie; nie zrb z obecnej firmy platformy do poszukiwania nowej posady; nie wysyaj e-maili z CV z firmowego adresu; nie wi na telefonie subowym, dzwonic do innych firm; nie afiszuj swojego niezadowolenia z posady, inni mog towykorzysta przeciw Tobie. Kiedy ju dostaniesz zaproszenie na rozmow kwalifikacyjn, id na ni po pracy lub we urlop. Nie wzbudzisz podejrze, a sobie zapewnisz wzgldny spokj. Nerwy to ostatnie, czego potrzebujesz. Odchod z firmy mwic, e dostae propozycj pracy. Tak lepiej wyglda. Zyskasz lepsze samopoczucie, bdc tym, co sam odchodzi, a nie jest zwalniany. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 31. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 32 Tomasz BarPowodzenia w nowej firmieTakie rozwizanie jest idealne rwnie ze wzgldw finansowych.Pamitasz o swoim banku? Tak, tak kredyt odnawialny i karta kredytowa wymagaj Twojej opieki: regularnych wpat na konto i spat zaduenia. Przy pynnym przejciu z firmy do firmy nic nie ulega zmianie poza podaniem numeru rachunku bankowego nowemu pracodawcy.Jeli przerwa w zatrudnieniu trwa 23 miesice, wytumacz si przed bankiem, co byo powodem przerw w zasilaniu rachunku. Zmiana pracy jest czym naturalnym i nie dziwi, pod warunkiem, e postpujemy fair. Teraz ju wiesz, dlaczego przejcie z firmy do firmy powinno nastpowa jak najszybciej. To cz Twojego planu. Dbanie o relacje z bankami i zapewnienie regularnych wpyww na konto.Pamitaj!1. Zawsze zostaw na koncie kilkaset zotych, aby bank mia z czego pobiera opaty i odsetki od przyznanego Ci kredytu odnawialnego.2. Po roku dobrej wsppracy z bankiem dowiedz si, czy moesz stara si o podwyszenie kredytu odnawialnego. Zazwyczaj mona si stara o szeciokrotnowpyww na konto.To spora kwota, zalena bezporednio od Twoich zarobkw.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 32. CZ IV NAUCZ SI SUSZNYCH WYBORW SPORD DOSTPNYCH OFERT 33. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 34 Tomasz Bar 8. Kredyt samochodowy jak wybra atrakcyjn ofert?Rok 2005 by najgorszym pod wzgldem sprzeday nowych samochodw od 12 lat. Wedugdanychfirmy Samar,monitorujcejrynek motoryzacyjny, sprzeda nowych samochodw spada o blisko 30% w porwnaniu z 2004 rokiem. Sytuacja ta zmusza dealerw do coraz agresywniejszych kampanii promocyjnych. Rabaty, kredyty0%, dodatkowe wyposaenie wszystko po to, aby skusi klienta do zakupu.Sprzeda wspieraj banki, ktre chtnie oferuj preferencyjny kredyt samochodowy nie tylko na nowe, ale rwnie uywane auta.Jak wybra kredyt samochodowy? Czym si kierowa i na co zwraca uwag? Zaciga kredyt w zotwkach czy euro? Od czego zacz starania o kredyt?1. Od wizyty na stronie internetowej banku, w ktrym mamy konto. By moe dostaniemy z tej okazji preferencyjne warunki.2. Od okrelenia, ile mamy wkadu wasnego. Im wikszy, tym lepsze warunki moemy dosta, czyli nisze oprocentowanie kredytu.3. Od wykonania symulacji spat i policzenia sobie, ile kredytu bierzemy, a ile musimy spaci. Mnoymy ilo rat razy wysoko raty i odejmujemy od tego kwot zacignitego kredytu. Otrzymamy sum odsetek, ktreCopyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 34. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 35 Tomasz Barmusimy spaci na przestrzeni kilku lat. Zazwyczaj kwota do spaty jest wysza, gdy zawiera prowizj (czsto sigajc kilku procent kredytu) oraz dodatkowe koszty, np. opat za rozpatrzenie wniosku. Wszystkie te opaty zwikszaj realny koszt kredytu i naley to mie na uwadze przy porwnywaniu ofert.4. Sprawdzenia, czy prowizj od kredytu i koszt ubezpieczenia samochodu mona wliczy w kredyt. W przeciwnym wypadku musimy si przygotowa na kilka tysicy patnych gotwk,zanim jeszcze wsidziemy do naszego samochodu. Banki preferuj swoich klientw i wybrane marki Przy wyborze kredytu dla siebie moemy spotka si z sytuacj, w ktrej bank dzieli klientw na swoich i obcych. Np. Fiat Bank udziela atrakcyjnych kredytw, ale tylko klientom kupujcym samochd koncernu Fiata, czyli Fiat, Alfa Romeo, Lancia. Jeli nie interesuje nas zakup adnej z wymienionych marek, lepiej uda si do banku, ktry udziela kredytw na jednakowych warunkach bez wzgldu na kupowan mark.Innym sposobem faworyzowania klientw s lepsze warunki kredytowe dla posiadaczy kont osobistych w danym banku. To do powszechna praktyka, dlatego porwnanie ofert kredytw warto rozpocz od banku, w ktrym posiadamy rachunek osobisty. Wkad wasny Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 35. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 36 Tomasz BarJednym z najistotniejszych warunkw kredytu samochodowego obok oprocentowania jest wymagany wkad wasny. Chocia coraz czciej mona zacign kredyt bez posiadania wkadu wasnego, to jednak dotyczy on zazwyczaj niskich kwot kredytu. Oprcz wspomnianej wczeniej moliwociuzyskania niszego oprocentowania posiadanie wysokiego wkadu wasnego ma jedn istotn zalet. Pozwala zacign kredyt w ramach tzw. uproszczonej procedury, ktrapolega na brakukoniecznoci dokumentowania dochodw. Wystarczywwczas stosowneowiadczenie.Jest torozwizanie atrakcyjne dla osb, ktre nie posiadaj staego zatrudnienia lub prowadz dziaalno gospodarcz,lecz majtrudnoci z udokumentowaniem odpowiedniej wysokoci dochodw. WalutaWikszo bankw oferuje kredyt w PLN, EUR lub CHF. Przed podjciem decyzji o wyborze waluty polecam zrobi sobie krtkie wyliczenie.Zamy, e rata, jak musimy paci w PLN, wynosi 900 z, a rata w EUR to 750 z.Rnica wynosi zatem 20% na korzy euro. O tyle musi wzrosn kurs euro, aby rata kredytu zrwnaa si z rat pacon w zotwkach.W najlepszym razie na kredycie walutowym zaoszczdzimy sporo pienidzy, gdy zapacimy co miesic ok. 150 z mniej ni w przypadku kredytu w PLN. W najgorszym kiedy euro podroeje ponad 20% (co jest bardzo mao prawdopodobne w krtkim okresie) i jego kurs bdzie dalej Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 36. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 37 Tomasz Barrosn, moemy dokona przewalutowania kredytuna zotwki. Wikszo bankw daje tak moliwo, czsto bezpatnie, o ile przewalutowanie jest dokonywane nie czciej ni raz na rok. Okres kredytowaniaStandardowym okresem, na jaki banki udzielaj kredytw na nowe samochody, jest 58 lat, na uywane natomiast 56 lat, o ile wiek samochodu i okres kredytowania nie wynios wicej ni 12 lat. Zabezpieczenie kredytuBanki zazwyczaj wymagaj od kredytobiorcy tzw. cesji praw z polisy AC oraz przewaszczenia samochodu lub zastawu rejestrowego. W praktyce oznacza to, e bank jest wspwacicielem samochodu do czasu spaty kredytu, a w przypadku kradziey samochodu pienidze z wypaty polisy AC id w pierwszej kolejnoci na spat kredytu. Kredyt na dodatkowe koszty np. ubezpieczenie samochoduAtutem niektrych kredytw jest moliwo podwyszenia jego kwoty o warto usug dodatkowych, jak np. ubezpieczenie samochodu. Naley pamita, e przy wartoci samochodu 60 tys. z kwota ubezpieczenia to ok. 4000 z za pierwszy rok. Tyle musimy wyoy z wasnej kieszeni, o ile Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 37. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 38 Tomasz Barnasz bank nie umoliwi nam skredytowania ubezpieczenia w ramach kredytu na samochd. Gdzie tani kredyt? Na podstawie wasnego rozeznania mog stwierdzi, e najtaszy kredyt otrzymamy w PTF i BG, a walutowy w Multibanku. Zdecydowanie najdroszy kredyt posiada Dominet Bank. Polecam strony internetowe bankw, ktre bardzo czsto, oprcz podstawowych informacji o ofercie, umoliwiaj dokonanie symulacji dla interesujcego nas kredytu.Wpisujc podstawowe parametry, jak: cena samochodu; posiadany wkad wasny; wysoko dochodu na liczb osb w rodzinie; okres kredytowania; waluta kredytu,uzyskamy wysoko rat, ktre przyjdzie nam paci. Szukaj okazji w postaci: promocji typu Pierwsza rata za 3 miesice; polega to na odroczeniu spat kredytu o 3 miesice od daty zakupu. Przy wydatkach zwizanych z zakupem samochodu mona to uzna za ukon w stron klienta;Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 38. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 39 Tomasz Bar wyprzeday rocznika lub danego modelu w zwizku z wycofaniem go ze sprzeday; obniki sigaj wwczas nawet 50006000 z na samochodzie; ofert typu kredyt 50/50, jakie oferuje np. Toyota. To ostatnie rozwizanie jest atrakcyjne dla klientw, ktrzy chc zamieni swj stary samochd na nowy. Sprzedajc dotychczas uywany samochd i uzyskujc za niego ok. 2530 tys. z, wpacaj 50% ceny nowej Toyoty, a reszt dopacaj po roku bez adnych kosztw. Decyzj o zacigniciu kredytu mona zatem odoy o rok, a co za tym idzie, nie paci si adnych odsetek. Mam nadziej, e powyszy tekst pomoe Ci odnale si w gszczu ofert kredytowych i uatwi zakup upragnionego samochodu.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 39. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 40 Tomasz Bar ZAKOCZENIEDotare/a wanie do koca niniejszej publikacji. Ufam, e lektura tych blisko 180 stron dostarczya Ci wiedzy, ktra od tej chwili bdzie Ci pomocna w podejmowaniu codziennych decyzji finansowych. Wiedza ta pozwoli Ci zaoszczdzi, zarobi, a przede wszystkim poczu si pewnie podczas wizyty w banku lub innej instytucji finansowej. Majc wasn wiedz, stajesz si partnerem do rozmowy o detalach wybranego produktu, a nie jedynie oniemielonym klientem proszcym o wskazanie korzystnej oferty.Ze mojej strony to praktycznie wszystko. Pozostaje mi yczy Ci wielu sukcesw.Pamitaj, jeli poczujesz, e wiedza pozyskana z tego e-booka wymaga poszerzenia, mam dla Ciebie cz II: Inwestowanie pienidzy w praktyce. Wykorzystaj okazje jakie daje polski rynek. Pozdrawiam serdecznieTomasz BarCopyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 40. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 41 Tomasz Bar POLECANE KSIKI POLECANE KSIKIPoniejzamieszczam wykazksieko tematyceekonomicznej, finansowej, poradnikw motywacyjnych, ktre mog poleci.1. David Owen, Bank Taty, wyd. Studio Emka 2005, str. 147.Ksik polecam przede wszystkim modym rodzicom. Jak radzi sobie z trudnymi pytaniami 3-latka, skd si bior pienidze, i jak zachci 5-, 6-latka do odkadania niewielkich sum na przyszo? Ksika odpowie na te pytania. Bank Taty to jedna z niewielu ksiek amerykaskich autorw, ktra z powodzeniem odnosi si do rwnie do Polski. Pomimo e rynek amerykaski jest bardzo nowoczesny w kwestii podejcia do finansw nawet dla dzieci, rwnie polscy rodzice mog z czerpa rady z jej lektury.2. Robert T. Kiyosaki, Bogaty ojciec Biedny ojciec, wyd. Books & Software 2000, str. 223.Jeli kto nie zna jeszcze tej ksiki, to czas najwyszy j przeczyta. 10 mln sprzedanych egzemplarzy mwi samo za siebie. Od tej pozycji powinien zacz kady, kto myli powanie o swojej finansowejCopyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 41. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 42 Tomasz Barprzyszoci. Autor w kapitalny sposb pokazuje, jak rol w naszym yciu odgrywaj pienidze. Nie epatuje poradami typu: jak zrobi fortun w 1000 dni, tylko pokazuje krok po kroku drog, jak wydosta si z puapki cigego niedoboru pienidzy pomimo wielu lat pracy.Dystrybutorem ksiki jest Instytut Praktycznej Edukacji www.ipe.com.pl. 3. David S. Landes, Bogactwo i ndza narodw, wyd. Muza 2005, str. 734.Zapierajca dech w piersiach swoim rozmachem panorama dziejw wiata. Autor, historyk i ekonomista, emerytowany profesor Uniwersytetu Harvarda, postawi sobie za cel wyledzi, jak przebiega gwny nurt postpu ekonomicznego i modernizacji. Jak doszlimy do tego, gdzie jestemy i kim jestemy. Dlaczego jedni s tak bogaci, a inni tak ubodzy? oto jest pytanie. (Tekst oryginalny z okadki.) 4. George Gilder, Bogactwo i ubstwo, wyd. Zysk i S-ka 2001, str. 432.Ksika z pewnoci nie jest atwa w lekturze. Autor porusza w niej odwieczny problem: jak zwikszy dobrobyt, a ograniczy bied. Przedstawia przedsibiorczo jako sposb na rozwj gospodarczy. Programy pomocy spoecznej natomiast tworz wedug autora ofiary socjalnego uzalenienia.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 42. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 43 Tomasz Bar5. Robert T. Kiyosaki, Kwadrant przepywu pienidza, wyd. Books & Software 2000, str. 266.Kontynuacja Bogategoojca.... Autor pokazuje na przykadzie tytuowego kwadrantu cztery rodzaje podejcia do pienidzy: Pracownik, Samozatrudniony, Waciciel Biznesu i Inwestor. Lektura ksiki pomoe kademu zrozumie, w ktrym miejscu kwadrantu si znajduje, a w ktrym warto by, aby zrzuci z siebie finansowe problemy.Dystrybutorem ksiki jest Instytut Praktycznej Edukacji www.ipe.com.pl. 6. John Hull, Kontrakty terminowe i opcje, wprowadzenie, wyd. WIG Press 1998, str.512.Ksika wprowadza w temat zaawansowanych instrumentw finansowych, do ktrych z pewnocinale kontrakty terminowei opcje. Wytumaczone od podstaw zasady funkcjonowania kontraktw i opcji poparte wieloma przykadami i strategiami ich zastosowania to wielki atut tej pozycji. 7. Steven K. Scoot, Notatnik milionera, wyd. Studio Emka 1997, str. 311.Steven K. Scott , najbardziej znany specjalista od marketingu w Ameryce, ujawnia swoj drog od nieudacznika do milionera. Jak zwykli ludzie mog osign niezwyke sukcesy?Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 43. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 44 Tomasz BarAutor na wasnym przykadzie pokazuje, e dziki odpowiedniemu nastawieniu moemy przezwyciy swoje saboci i odnale swoj drog do sukcesu w kadej dziedzinie.Ksika zawiera wiele doskonaych fraz typu: Jeeli Ci to nie bawi, nie odniesiesz wielkich sukcesw;Moesz by o wiele mdrzejszy od swoich szefw;Nie pozwl, by ciasne umysy ograniczay twoje mylenie.Hasa te nabieraj gbszego znaczenia po przeczytaniu kolejnych rozdziaw. 8. Anthony Robbins, Obud w sobie olbrzyma, wyd. Emka 1992, str. 694.Ksika wydana 15 lat temu niewiele stracia ze swojej wartoci. Powinna by pierwszym krokiem do podjcia zmian w yciu. Autor na wasnym przykadzie pokazuje, jak wielkie moliwoci drzemi w kadym z nas. Moliwoci, o jakie sami bymy siebie nie podejrzewali. Marzenia daj potn motywacj do dziaania i dokonywania zmian.AnthonyRobbins krok pokrokuwprowadzanasw tajniki samodoskonalenia, pozwalajce dotrze do wyznaczonego celu, dzi majaczcego gdzie za mg. Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 44. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 45 Tomasz Bar9. John M. Keynes, Oglna teoria zatrudnienia, procentu i pienidza, wyd. PWN 2003, str. 366.Ksika z ca pewnoci trudna. Daje jednak ogromn wiedz na temat funkcjonowania ekonomii, gospodarki. Dzieo Keynesa powstao ponad 70 lat temu i do dzi pozostaje jedn z nielicznych ksiek, ktre wraz z upywem lat nie straciy na wartoci.10. Brian J. Millard, Pokona rynek, wyd. Liber 1999, str. 208.Pozycja moe by uzupenieniem Regu gry na giedzie. Zawiera bardziej zaawansowane porady, strategie inwestowania.11. Michael D. Sheimo, Reguy gry na giedzie wyd. WIG Press 1998, str. 176.Ksika polecana przede wszystkim pocztkujcym inwestorom. Chocia zawarte w niej porady dotycz rynku amerykaskiego, wiele z nich mona odnie rwnie do warunkw krajowych.12. David Bach, Ruchome schody do fortuny, wyd. Studio Emka 2004, str.230.Ksika, cho nie naley do rewolucyjnych, pomaga zorganizowa swoje sprawy finansowe. Autor prowadzi w USA seminaria powicone finansom, ktre spotykaj si z ogromnym zainteresowaniem. Jest rwnie doradc finansowym portalu America Online.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 45. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 46 Tomasz Bar13. Robert Slater, Soros Tajemnica sukcesu najwikszego inwestora wiata, wyd. Wydawnictwo Wiedza i ycie 1996, str. 242.George Soros od blisko 40 lat naley do najbardziej znanych inwestorw na wiecie. Zasyn z inwestycji na rynku walutowym. Do historii przeszed jego atak na brytyjskiego funta na pocztku lat 90. W cigu niespena miesica zarobi 1 mld funtw, wykorzystujc gwatowne osabienie brytyjskiej waluty wobec dolara, marki i innych walut. Tak wielkie zyski byy moliwe zarwno dziki susznym przewidywaniom co do zachowania si funta, jak rwnie moliwociom, jakie stwarzaj kontrakty terminowe. 14. Dean Lundell , SUN TZU. Sztuka wojny dla graczy giedowych i nie tylko, wyd. IFC Press 1999, str. 222.Ksika-legenda. Cho zawiera tylko kilkanacie porad, ich aktualno, pomimo upywu setek lat, pozostaje zadziwiajco aktualna. 15. Dennis B. Levine, William Hoffer, Wall Street od podszewki, wyd. Panta 1994, str. 376.Prawdziwa opowie o wadzy, chciwoci i korupcji na Wall Street. Cho postpowanie autora ksiki nie jest z pewnoci godne naladowania (skoczy w wizieniu), to doskonae opisuje on mechanizmy wiata finansjery. Pozycja polecanawszystkim zainteresowanym funkcjonowaniem giedy oraz tym, ktrzy ogldali film Wall Street z 1987 roku, w ktrym oscarow rol zagra Michael Douglas.Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 46. PRAKTYCZNE PORADY FINANSOWE darmowy fragment kliknij po wicej str. 47 Tomasz Bar Jak skorzysta z wiedzy zawartej w penej wersji ebooka? Wicej praktycznych porad finansowych znajdziesz w penej wersji ebooka. Zapoznaj si z opisem na stronie:http://finanse-osobiste.zlotemysli.plDowiedz si jak efektywnie zadbao swoje finanse osobiste! Copyright by Wydawnictwo Zote Myli & Tomasz Bar 47. POLECAMY TAKE PORADNIKI: Efekt Motyla Kamil CebulskiJak jedna decyzja moe wpyn na cae Twoje ycie i zaway nad bied lub bogactwem?Poznaj modego czowieka, z niewielkiej miejscowoci, ktry w wieku 21 lat przekroczy barier 1 miliona zotych obrotu w swojej firmie internetowej... i chce si podzieli z Tob swoimi niezwykle wartociowymi dowiadczeniami oraz przemyleniami.Wicej o tym poradniku przeczytasz na stronie: http://efekt-motyla.zlotemysli.pl"Serdecznie polecam ksik. Szczeglnie ludziom, ktrzy nie wierz w to, ew Polsce mona dobrze zarobi. Ksika pokazuje realia - a konkretnie przekazujeto, e cika praca jest pocztkiem osignicia sukcesu. Naprawd wartoskorzysta z rad Kamila Cebulskiego, gdy jest on ywym dowodem swojegosukcesu." Wiesaw Tabaka 22 lata, absolwent studiw wyszych Odrodzenie Feniksa Nikodem Marszaek Poznaj sekrety zwykych ludzi,ktrzy osigaj niezwyke rezultaty Bycie zwycizc jest nastawieniem, sposobem ycia."Odrodzenie Feniksa" to naukowe podejcie i jednoczeniewiczenie jakie powiniene pozna. Jeeli rozpoznaszi zaczniesz rozwija to co ju masz - zadziwisz innych.Wicej o tym poradniku przeczytasz na stronie:http://feniks.zlotemysli.pl"To jest to czego mi byo potrzeba. Polecam tego ebooka wszystkim, ktrzy niewiedz jak i co zrobi ze swoim yciem."Micha Waszczyk, studentZobacz peen katalog naszych praktycznych poradnikw 48. na stronie www.zlotemysli.pl