Academic SEO - praktyczne porady dotyczące poprawy wyszukiwalności własnego nazwiska

oraz dorobku naukowego w sieci

dr Bożena Jaskowska

XLIII edycja seminarium w cyklu INFORMATYKA KORPORACYJNANARZĘDZIA INFORMATYCZNE INFOBROKERINGU W OBSZARZE BIZNESU, ADMINISTRACJI I NAUKI

Warszawa, 1 kwietnia 2014 r.

Jak zbudować swój elektroniczny wizerunek, jak popularyzować dorobek naukowy w sieci

oraz zwiększyć liczbę cytowań?

Zła wiadomość: To się nie zrobi samo

Dobra wiadomość: Są na to sposoby

Agenda

• Co to jest Academic Search Engine Optimalization?

• Własna witryna www • Optymalizacja tekstu naukowego• Publikowanie w otwartych zasobach• Rola mediów społecznościowych w ASEO

Search Engine Optimalization (SEO)

• Optymalizacja dla wyszukiwarek internetowych• CEL: osiągnięcie przez dany serwis internetowy

jak najwyższej pozycji w wynikach organicznych wyszukiwarek dla wybranych słów i fraz kluczowych

• Bazuje na znanych elementach działania algorytmu wyszukiwarek, poznawaniu nowych zasad i… nigdy się nie kończy

Academic Search Engine Optimalization (ASEO)

• Proces, którego celem jest sprawienie, aby tekst naukowy był łatwiej indeksowany i kategoryzowany w wyszukiwarkach i tym samym odpowiednio pozycjonowany w wynikach wyszukiwania

• Szereg działań związanych z promocją nazwiska uczonego oraz jego dorobku naukowego w sieci, w celu popularyzacji jego badań i zwiększenia liczby cytowań

• Kreowanie internetowego wizerunku naukowca

• Marketing cytowań

Własna strona www

Własna strona www czy podstrona w serwisie uczelni?

• Jedno, stałe i najważniejsze miejsce w sieci informujące o sylwetce naukowca i jego dorobku

• Stały adres www – Imienazwisko.pl

• Niezależność w tworzeniu treści + możliwość dodawania nowych funkcjonalności

• Ruch związany z osobą naukowca kierowany na stronę własną (a nie stronę uczelni)– Najlepsza dwustronna wymiana przekierowań

• Dostęp do statystyk (Google Analitics)• Pełna kontrola nad zawartością i aktualnością treści• Poprawia ranking w wyszukiwarkach

Co na stronie www

• Biogram• Zdjęcie• Dane kontaktowe + linki do profili w serwisach

społecznościowych• Wykaz publikacji (linki do…)• Wykaz prezentacji (linki do…)• Materiały dydaktyczne • Blog (?)

Jak?

• CMS: np. Wordpress, Drupal, Joomla• Gotowe szablony:– Aplikacje Google– Szablony do tworzenia blogów w portalach

• Wykupienie domeny• Hosting

SEO witryny www

• CEL: zapewnienie długotrwałej obecności strony w organicznych wynikach wyszukiwania na jak najwyższym miejscu

• Podstawowe zasady dobrej witryny www:– czytelność, – łatwy mechanizm nawigacji, – konsekwentna struktura i logiczna architektura

informacji, – szybkie ładowanie się, – dobra widoczność w wynikach wyszukiwania.

SEO witryny www

• Optymalizacja kodu strony i treści zawartej na witrynie

• Budowanie bazy linków do witryny

Optymalizacja kodu strony i treści zawartej na witrynie (1)

• Tytuł strony (odpowiednie słowa kluczowe umieszczone w tagu <title></title>, ilość tekstu powinna wynosić 40-50 znaków licząc spacje, najważniejsze są pierwsze 2-3 frazy)

• Opis strony (krótki i zwięzły do 150 znaków zawierający najważniejsze słowa kluczowe umieszczone w tagu <description></description>)

• Nagłówki H1-H6 – powinny się znaleźć jak najwyżej strony oraz zawierać najlepiej te same informacje co tytuł strony

• Metadefinicje – wpisane w nagłówku strony, przede wszystkim znaczniki <meta name="description" content=""> powinny zawierać słowa kluczowe

Optymalizacja kodu strony i treści zawartej na witrynie (2)

• Zagęszczanie słów kluczowych na stronie – ich ilość powinna wynosić 7-10% (lub wg innych specjalistów SEO 5-15%) gęstości wyświetlanego tekstu

• Oznaczanie linków i obrazków – powinny zawierać słowa kluczowe

• Odpowiednia nawigacja wewnątrz serwisu i poprawna struktura linków, które powinny prowadzić do strony głównej (w domenie)

• Rezygnacja z nawigacji uzależnionej od dodatkowych technologii (np. Flash, Java Script)

• Inne: unikanie ramek, przyjazne adresy URL, przejrzysta mapa witryny

Budowanie bazy linków do witryny

• „Ręczne” zgłaszanie strony www do baz danych, katalogów, serwisów tematycznych

• Adres www na stronie internetowej macierzystej uczelni

• Adres www w wizytówce w serwisach społecznościowych, stopce e-mail, forach dyskusyjnych

• Promowanie adresu w świecie offline

Systematycznie aktualizuj witrynę www

Aktualizacja

• Stworzenie witryny www to dopiero pierwszy krok• Liczy się systematyczność i konsekwencja• Dodawanie nowych treści poprawia ranking w

wyszukiwarkach• Data aktualizacji

• A może prowadź blog? – Aktualizacja treści– „Zmuszanie” siebie do stałego śledzenia dziedziny– Interakcja z czytelnikami– Zaangażowana społeczność

Analizuj statystyki

Google Analitics

• Pomiar oglądalności witryny• Wgląd w statystyki i dane:– jak użytkownicy korzystają z witryny, jakich słów

kluczowych używają, czego szukają, skąd przychodzą

– które strony i treści są najpopularniejsze– zależności pomiędzy treściami i częstotliwością ich

dodawania a statystykami odwiedzin

Monitoruj

Alerty• Obserwuj: – kto o tobie pisze, w jakim aspekcie, – kto cię linkuje lub podejmuje z tobą dyskusję,– jakie twoje artykuły są najbardziej interesujące, gdzie i przez

kogo są cytowane,– kto i jak pisze o bliskich ci tematach.

• Google Alerts: aktualizacje wysyłane pocztą e-mail dotyczące najnowszych, trafnych wyników Google (wyszukiwania witryn, wiadomości itp.) przygotowywane na podstawie twoich zapytań.

Google Alerts

• Swoje imię i nazwisko (w różnych konfiguracjach)• Każdy tytuł artykułu, który opublikowałeś, dzięki

czemu dowiesz się kto i gdzie cię cytuje i w jakim kontekście (bez wyraźnego wymieniania nazwiska)

• Specyficzne słowa i frazy kluczowe adekwatne do twojego obszaru zainteresowań

SEO artykułu

• O tych zasadach SEO trzeba pamiętać PRZED napisaniem artykułu oraz jego publikacją

Tytuł

• Tytuł wyrażający / określający sedno poruszanego tematu w artykule

• Tytuł musi być opisowy i zawierać słowa kluczowe

• Umieść słowa kluczowe w pierwszych 65 znakach tytułu

Tytuły

NIE

• Systemy „multi” – dlaczego?• Mogilany – ocena pracy

systemu• Zarządzanie czwartej generacji• Przeszłość, teraźniejszość i

przyszłość• Raport z fazy diagnozy

TAK

• Wykorzystanie biomasy do ogniw paliwowych

• Renowacja rurociągów metodą Compact Pipe na przykładzie renowacji wodociągów w Rzeszowie

• Zastosowanie analizy korespondencji w badaniach marketingowych

Abstrakt

• Musi „sprzedać” tekst oraz odzwierciedlać zawartość artykułu

• Maksymalna ilość informacji w minimalnej liczbie słów (100-300 słów)

• Sekcje:– Cel badań– Materiały i metody– Rezultaty– Wyniki/wnioski

• Słowa kluczowe, słowa kluczowe, słowa kluczowe

Słowa kluczowe w abstrakcie

• Wybierz właściwe słowa kluczowe opisujące artykuł, wykorzystaj frazy 2-4 wyrazowe, które czytelnicy mogą użyć szukając tekstów na opisywany przez ciebie temat

• Sprawdź w Google Trends i / lub w Planerze słów kluczowych Google AdWords, słowa i frazy kluczowe, które są najbardziej popularne w danej dziedzinie

• Powtórz słowa kluczowe w abstrakcie kilka razy i w sposób naturalny wbuduj je w kontekst

Słowa kluczowe

• Wprowadź przynajmniej 5 słów lub fraz kluczowych opisujących twój artykuł we właściwym polu– wykorzystaj też te słowa kluczowe, które znajdują się w

abstrakcie – dodaj (lub nie dodawaj – zdania ekspertów są podzielone)

słowa będące synonimami użytych słów kluczowych • Słowa kluczowe są nie tylko ważne dla SEO, ale również

są wykorzystywane przez serwisy indeksujące jako mechanizmy do tagowania treści naukowych

Śródtytuły

• Podziel tekst na „sekcje” tematyczne oddzielając je śródtytułami

• Śródtytuły są kolejnym sygnałem dla wyszukiwarek mówiącym o strukturze artykułu oraz o jego tematyce

• Jeśli to możliwe w śródtytułach również używaj słów lub fraz kluczowych

Cytowania

• Cytuj siebie oraz artykuły twoich współautorów• Zachowaj jednolity format cytowań w całym

dokumencie– Używaj menedżerów bibliografii (np. Zotero,

Mendeley)• Cytuj nazwiska autorów w ten sam sposób w

całym artykule i upewnij się, że robisz to tak samo, jak byli oni cytowani w poprzednich publikacjach

Plik .pdf - nazwa i metadane

• Waga poniżej 5 MB• Odpowiednia nazwa pliku– Najlepiej w brzmieniu tytułu– Bez polskich znaków – Zamiast spacji należy użyć podkreślnika _

(Tytul_artykulu.pdf)• Opisać artykuł metadanymi – za pomocą (płatnego)

programu Adobe Acrobat lub darmowych narzędzi do systemu Windows, które umożliwiają edycję metadanych (np. BeCyPDFMetaEdit)– Pola: Tytuł i Autor (przynajmniej)

Publikuj w otwartych czasopismach

Otwarte czasopisma

• Tzw. złota droga Open Access• Do jego treści czytelnicy mają otwarty dostęp (open

access)• Wersja elektroniczna• Dostępne bezpłatnie, bez konieczności

rejestrowania się w serwisie• Wydawca umożliwia darmową redystrybucję,

import i eksport danych • Dobrze, jak publikowane teksty dostępne są na

otwartych licencjach

• otwarte publikacje mają znacznie wyższe wskaźniki cytowalności od tekstów publikowanych w czasopismach płatnych (od 35% w przypadku biologii do 250% w przypadku fizyki)*

• Directory of Open Access Journals rejestruje ponad 9700 tytułów czasopism (z 133 krajów)

*Badania przeprowadzone w 2004 r. pod kierunkiem Tima Brody’ego

Dlaczego?

• Otwarty dostęp• Metadane i inne narzędzia przyjazne dla

wyszukiwarek• Ułatwiony proces wyszukiwania informacji• Udoskonalenie przepływu informacji• Możliwość zachowania praw autorskich • Długoterminowe przechowywanie tekstów• Większa dostępność i wyższa cytowalność

Archiwizuj w repozytoriach naukowych

Repozytoria naukowe• Tzw. zielona droga Open Access • Samodzielna archiwizacja dokumentów w repozytoriach

naukowych to najprostszy sposób na zaistnienie w indeksach Google Scholar (a więc i w Publish or Perish, z którego cytowania uwzględniane są przez NCN)

• Repozytoria instytucjonalne i dziedzinowe • Podstawowa funkcja -> zapewnienie narzędzi i przestrzeni

dyskowej do przechowywania tekstów• Zasoby:

– teksty niepublikowane i nierecenzowane (preprinty)– publikacje, które przeszły proces recenzji i zostały

zaakceptowane do druku (postprinty)

• Sprawdź status prawny publikacji• Renegocjuj umowy autorskie z wydawcami,

którzy nie zezwalają na deponowanie tekstów w repozytoriach

• Pamiętaj, że zawsze możesz zdeponować preprint• W przypadku prac zbiorowych, uzyskaj zgodę

współautorów• Przygotuj odpowiednio plik .pdf• Dokładnie wypełniaj pola deponując publikację w

repozytorium

Repozytoria w Polsce

• Repozytoria instytucjonalne (UAM, UMK, UŁ, AGH, UW, UR, PK, PW i in.)

• DEPOT Repozytorium Centrum Otwartej Nauki http://depot.ceon.pl

Publikuj w społecznościowych

serwisach repozytoryjnych

• Slideshare – prezentacje

• Scribd – dokumenty tekstowe

• Youtube – materiały wideo

Konto w Google Scholar Citations

Dlaczego?

• Google Scholar to podstawowa i najpopularniejsza wyszukiwarka naukowa, a także narzędzie pomocne do analiz bibliometrycznych oraz eksportu danych bibliograficznych

• Indeksy Google Scholar są wykorzystywane przez narzędzia bibliometryczne (np. Publish or Perish, Scholarometer) oraz do wyliczania Indeksu Hirscha

Konto w Google Scholar Citations

Konta w serwisach społecznościowych

Social media• Branżowe– Linkedin– Goldenline

• Naukowe– ResearchGate– Academia– Mendeley

• Społecznościowe– Facebook– Twitter

Branżowe

• Skupiają ludzi aktywnych zawodowo, których łączą relacje i kontakty służbowe/branżowe

• Tablica aktualności• Kontakty• Grupy• Oferty pracy• Profile pracodawców

Linkedin.com

Społecznościowe

• Skupiają wszystkich – Facebook– Google +

• Serwisy mikroblogowe– Twitter

Twitter.com

Naukowe

• Skupiają naukowców i osoby związane z nauką• Kontakty• Tablica aktualności• Rozbudowany profil• Możliwość dodania pełnych tekstów, tagowania

materiałów• Możliwość obserwowania profili instytucjonalnych • Oferty pracy, staży• Dodatkowe funkcjonalności (np. menedżer bibliografii)

Academia.edu

ResearchGate.net

Użytkuj i wspótwórz teksty innych

• Pisz recenzje innych prac • Twórz treści do innych stron (Wikipedii,

specjalistycznych portali, blogów itp.), które pozwalają dzielić się treścią i linkować do swojej witryny

• Nie tylko pisz i czytaj, ale też komentuj

Aktywnie udzielaj się w serwisach i forach dyskusyjnych

Dziękuję za uwagę

Bożena Jaskowskabjasko@ur.edu.pl