POMIĘDZY ŻALEM BARAŃCZAKAA ROZPACZĄ DEHNELA

WERONIKA SZEMIŃSKA

Studenckie Koło Tłumaczeń Literackich

Katedry Języków Specjalistycznych UW

Naukowo-Artystyczne Rozterki Literackie

O przekładzie wybranych wierszy Philipa Larkina

PHILIP LARKIN

ur. 22 sierpnia 1922 r.

zm. 2 grudnia 1985 r.

poeta, powieściopisarzi krytyk jazzowy

tomiki poezji:The North Ship (1945),XX Poems (1951), The Less Deceived (1955),The Whitsun Weddings(1964),High Windows (1974)

Stanisław Barańczak Jacek Dehnel

▪ Philip Larkin 44 wiersze (1991) Wydawnictwo ARKA

▪ wiersze z tomów: The Less Deceived (1955), The Whitsun Weddings(1964),High Windows (1974)

▪ Philip Larkin Wysokie okna (2008) Biuro Literackie

▪ wiersze z tomów: The Less Deceived (1955), The Whitsun Weddings(1964),High Windows (1974)

LINES ON A YOUNG LADY’S PHOTOGRAPH ALBUMAt last you yielded up the album, which,Once open, sent me distracted. All your agesMatt and glossy on the thick black pages!Too much confectionery, too rich:I choke on such nutritious images.

My swivel eye hungers from pose to pose —In pigtails, clutching a reluctant cat;Or furred yourself, a sweet girl-graduate;Or lifting a heavy-headed roseBeneath a trellis, or in a trilby hat

(Faintly disturbing, that, in several ways) —From every side you strike at my control,Not least through these disquieting chaps who lollAt ease about your earlier days:Not quite your class, I’d say, dear, on the whole.

But o, photography! as no art is,Faithful and disappointing! that recordsDull days as dull, and hold-it smiles as frauds,And will not censor blemishesLike washing-lines, and Hall’s-Distemper boards,

But shows the cat as disinclined, and shadesChin as doubled when it is, what graceYour candour thus confers upon her face!How overwhelmingly persuades

That this is a real girl in a real place,In every sense empirically true!

Or is it just the past? Those flowers, that gate,These misty parks and motors, lacerateSimply by being over; youContract my heart by looking out of date.

Yes, true; but in the end, surely, we cryNot only at exclusion, but becauseIt leaves us free to cry. We know what wasWon’t call on us to justifyOur grief, however hard we yowl across

The gap from eye to page. So I am leftTo mourn (without a chance of consequence)You, balanced on a bike against a fence;To wonder if you’d spot the theftOf this one of you bathing; to condense,

In short, a past that no one now can share,No matter whose your future; calm and dry,It holds you like a heaven, and you lieUnvariably lovely there,Smaller and clearer as the years go by.

The Less Deceived 1955

LINES ON A YOUNG LADY’S PHOTOGRAPH ALBUM

STANISŁAW BARAŃCZAK

Tak; lecz co jest przyczyną tego roztkliwienia?Nie tylko wykluczenie, ale i to jeszcze,Że dzięki niemu płacz jest tak łatwy. Co przeszłe,Nie będzie od nas żądać usprawiedliwieniaNaszego żalu, choćby jęk wypełniał przestrzeń

Od oka do stronicy.

JACEK DEHNEL

Tak, owszem; lecz nie tylko przez to wykluczenie Płaczemy, ale również dlatego, że wszystko To pozwala nam płakać. Jasne, to co było, Nie będzie wymagało usprawiedliwienia Naszej rozpaczy, choćby się najgłośniej wyło

W przerwie pomiędzy okiem a kartką.

Yes, true; but in the end, surely, we cryNot only at exclusion, but becauseIt leaves us free to cry. We know what wasWon’t call on us to justifyOur grief, however hard we yowl across

The gap from eye to page.

LINES ON A YOUNG LADY’S PHOTOGRAPH ALBUM

STANISŁAW BARAŃCZAK

Dlatego potrafięOpłakiwać (bez groźby jakichś konsekwencji)Ciebie, pod żywopłotem wspartą o panieńskiRower albo kąpiącą się (tę fotografięChętnie bym ukradł); album pozwala mi zgęścić

Całą twą przeszłość, której dziś z tobą nie dzieliNikt, choćby przyszłość miała należeć do niego;Obejmuje cię suche i pogodne niebo,I spoczywasz w urodzie, której czas nie zmieni,Coraz to wyraźniejsza pomimo lat biegu.

JACEK DEHNEL

Zostaję Zatem, by opłakiwać (choć bez konsekwencji) Ciebie, balansującą u płotu na damce; I by myśleć, jak prędko spostrzegłabyś kradzież Tego zdjęcia, na którym się kąpiesz; by zgęścić

Tę przeszłość, co już z nikim nie będzie dzielona, Obojętne z kim spędzisz swoją przyszłość; zdjęcie Spokojne, suche, trzyma cię jak niebo - będziesz Leżała tam, niezmiennie śliczna, pomniejszona, I coraz wyraźniejsza, choć wokół czas pędzi.

So I am leftTo mourn (without a chance of consequence)You, balanced on a bike against a fence;To wonder if you’d spot the theftOf this one of you bathing; to condense,

In short, a past that no one now can share,No matter whose your future; calm and dry,It holds you like a heaven, and you lieUnvariably lovely there,Smaller and clearer as the years go by.

HIGH WINDOWSWhen I see a couple of kidsAnd guess he’s fucking her and she’sTaking pills or wearing a diaphragm,I know this is paradise

Everyone old has dreamed of all their lives –Bonds and gestures pushed to one sideLike an outdated combine harvester,And everyone young going down the long slide

To happiness, endlessly. I wonder ifAnyone looked at me, forty years back,And thought, That’ll be the life;No God any more, or sweating in the dark

About hell and all that, or having to hideWhat you think of the priest. HeAnd his lot will all go down the long slideLike free bloody birds. And immediately

Rather than words comes the thought of high windows:The sun-comprehending glass,And beyond it, the deep blue air, that showsNothing, and is nowhere, and is endless.

High Windows 1974

HIGH WINDOWS

STANISŁAW BARAŃCZAK

Ten będzie miał dopiero życie;

Żadnego tam już Boga, zimnych potów w mroku

Na myśl o piekle, fałszu klękania przed katabasem,

Którym się gardzi. Tacy jak on będą drwili

Z tych bzdur, z radosnym piskiem zjeżdżając w swój basen,

Wolni, psiakrew, jak ptaki.

JACEK DEHNEL

Ten będzie miał klawe

Życie; żadnego tam Boga, żadnego

Potu w ciemnościach na myśl o tym wszystkim

I piekle, krycia poglądów o księżach:

On i podobni jemu długim, śliskim

Torem polecą jak swobodne, ciężka

Cholera, ptaki.

That’ll be the life;

No God any more, or sweating in the dark

About hell and all that, or having to hide

What you think of the priest. He

And his lot will all go down the long slide

Like free bloody birds.

HIGH WINDOWS

STANISŁAW BARAŃCZAK

Gdy widzę parę smarkaczy, po których

Poznać, że on ją rypie i że im nawzajem

Dobrze dzięki pigułce czy innej diafragmie —

Wiem, że to właśnie jest tym rajem,

O którym każdy starzec marzył całe życie:

JACEK DEHNEL

Gdy widzę parę dzieciaków i wiem, że

Ona spiralę nosi albo bierze

Jakieś globulki, a on ją posuwa,

Myślę: to właśnie jest ten raj, o którym

Wszyscy ci starzy marzyli:

When I see a couple of kids

And guess he’s fucking her and she’s

Taking pills or wearing a diaphragm,

I know this is paradise

Everyone old has dreamed of all their lives –

HIGH WINDOWS

STANISŁAW BARAŃCZAK

O którym każdy starzec marzył całe życie:

Dawne więzi i gesty, niby muzealny

Kombajn, zepchnięte na pobocze drogi,

A kto młody, ten zjeżdża po długiej zjeżdżalni

W basen szczęścia, bez końca.

JACEK DEHNEL

Wszyscy ci starzy marzyli: formuły,

Gesty i więzi zepchnięte na stronę

Jak przestarzałe kombajny – i każdy

Kto młody, sunie długim, śliskim torem

Ku szczęśliwości, bez końca.

Everyone old has dreamed of all their lives –

Bonds and gestures pushed to one side

Like an outdated combine harvester,

And everyone young going down the long slide

To happiness, endlessly.

HIGH WINDOWS

STANISŁAW BARAŃCZAK

I w tej samej chwili

Zamiast słów, myśl rozjaśnia blask wysokich okien:

Szkło przeniknięte objawieniem słońca,

Za szkłem błękit powietrza, puste i głębokie

Nigdzie, nic nie mówiące, nie mające końca.

JACEK DEHNEL

I od razu zamiast

Słów, myśl się zjawia o wysokich oknach:

Gdzieś za szybami zalanymi słońcem

Głęboki błękit powietrza objawia

Nic, które nigdzie jest – i jest bez końca.

And immediately

Rather than words comes the thought of high windows:

The sun-comprehending glass,

And beyond it, the deep blue air, that shows

Nothing, and is nowhere, and is endless.

STANISŁAW BARAŃCZAK JACEK DEHNEL

DZIĘKUJĘ!

Weronika Szemińska

w.szeminska@student.uw.edu.pl