Program „Uczenie się przez całe życie”

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów projektów programu Uczenie się przez całe życie

w systemie edukacji zawodowej i ustawicznej w Polsce

Tadeusz WojciechowskiKoordynator Zespołu ds. Upowszechniania i Wykorzystywania programu LLP

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Plan prezentacji FRSE – Narodowa Agencja LLP Program Uczenie się przez całe życie (LLP) Leonardo da Vinci – Szkolnictwo i doskonalenie zawodowe

– struktura programu, adresaci, cele, działania, rezultaty Wymagania – formularz wniosku Rezultaty projektów Waloryzacja LLP Przykłady dobrej praktyki projektów LLP

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”www.frse.org.pl

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE

Struktura programu Uczenie się przez całe życie

Comenius

Edukacja szkolna

Erasmus

Szkoły wyższe

Leonardo da Vinci

Szkolnictwo i doskonalenie

zawodowe

Grundtvig

Edukacja dorosłych

Program międzysektorowy4 rodzaje aktywności – rozwój polityki edukacyjnej (wizyty studyjne); kształcenie językowe; rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych; rozpowszechnianie

przykładów najlepszej praktyki

Program Jean Monnet 3 rodzaje aktywności – Akcja Jean Monnet; europejskie instytucje; stowarzyszenia

europejskie

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Kraje biorące udział w programie Uczenie się przez całe życie:

• 27 krajów członkowskich Unii Europejskiej• kraje stowarzyszone EFTA/EEA (Islandia, Liechtenstein i Norwegia)• kraj kandydujący - Turcja

Od 2010 mogą uczestniczyć Macedonia i Chorwacja (w ograniczonym stopniu).

Od 2011 możliwość uczestnictwa Szwajcarii.

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Interwencja programu w obszarze edukacji

Źródło: Evaluation of mechanisms for the dissemination and exploitation of the results arising from programmes andinitiatives managed by the Directorate-General for Education and Culture – Annex VI, ECOTEC Research & Consulting Limited

Potrzeby społeczne i gospodarcze(na poziomie Europy, kraju, regionu)

Prowadzący politykę edukacyjną i kulturową

Decydenci polityczni (na poziomie europejskim,

krajowym i lokalnym)

Ustanowienie partnerstwa lub sieci

współpracy

Nowa politykaNowe programy, nowe

umiejętności zarządzania

Realizacja projektów programu Uczenie się przez

całe życie

Agencje Narodowe, Agencja wykonawcza Komisji Europejskiej, Komisja

Europejska

upowszechnienie i wykorzystanie rezultatów projektów

Wnioski do wykorzystania

przy tworzeniu

polityki

Nowe projekty

Interakcja pomiędzy polityką

i praktyką

Finansowanie i doradztwo

Monitoringi

ewaluacja

Oczekiwania wobec polityki

Rezultaty projektu Rezultaty programu

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Program Leonardo da VinciSzkolnictwo i doskonalenie zawodowestruktura programu, adresaci, cele, działania, rezultaty

Fundacja Rozwoju Systemu EdukacjiNarodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Akcje Programu „Leonardo da Vinci”

(poziom Narodowej Agencji)Projekty

mobilnościProjekty

współpracy wielostronnej

Praktyki i staże zawodowe

Wymiana doświadczeń

Transfer innowacji

Projekty partnerskie

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Projekty wielostronne w programie Leonardo da Vinci:

Projektytransferu innowacjiNarodowa Agencja

projektyrozwoju

innowacjiAgencja

Wykonawcza w Brukseli

projekty partnerski

eNarodowa Agencja

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Cele programu Leonardo da Vinci:

Zdobywanie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych Zwiększenie szans na zatrudnienie w Polsce i na

europejskim rynku pracy Ułatwienie osobistego rozwoju zawodowego Wspieranie rozwoju instytucji zaangażowanych w proces

kształcenia i szkolenia zawodowego

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Cele operacyjne programu Leonardo da Vinci

1. Poprawa pod względem ilościowym i jakościowym europejskiej mobilności osób uczestniczących w początkowym etapie kształcenia i szkolenia zawodowego;

2. Poprawa pod względem ilościowym i jakościowym współpracy między instytucjami oferującymi możliwości kształcenia zawodowego z Europie;

3. Ułatwienie rozwoju innowacyjnych praktyk w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego na poziomie innym niż szkolnictwo wyższe oraz ich przenoszenie z jednego państwa do drugiego;

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Cele operacyjne programu Leonardo da Vinci – cd.

4. Poprawa przejrzystości i uznawalności kwalifikacji oraz kompetencji w tym nabytych w toku kształcenia pozaformalnego i nieformalnego;

5. Nauka branżowych języków obcych oraz poznawanie dziedzictwa kulturowego państw europejskich;

6. Tworzenie innowacyjnych, opartych na nowych technologiach, treści nauczania, usług, praktyk oraz metodologii uczenia się przez całe życie

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Adresaci - beneficjenci programu Leonardo da Vinciszkoły zawodowe, instytucje kształcenia

ustawicznego, firmy szkoleniowe, przedsiębiorstwa,organizacje branżowe, izby przemysłowo-handlowe, podmioty świadczące

usługi doradztwa zawodowego i poradnictwa, administracja samorządowa,organizacje non-profit i organizacje pozarządowe,ośrodki badawcze, uczelnie wyższe (projekty

przeznaczone dla absolwentów / konkretnych grup zawodowych)

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Projekty mobilności - przykłady

Staże dla uczniów szkół zawodowych (2-39 tyg.)• Praktyki w zagranicznych przedsiębiorstwach (różnorodne branże)

Staże dla osób pracujących i bezrobotnych (2-26 tyg.)

• Staże organizowane przez szkoły i uczelnie wyższe dla swoich absolwentów;

• Staże organizowane dla bezrobotnych przez urzędy pracy;

• Staże organizowane przez pracodawców dla swoich pracowników.

Wymiana doświadczeń dla kadry zarządzającej, nauczycieli zawodu, szkoleniowców, specjalistów HR (1-6 tyg.)• Projekty realizowane m.in. przez ośrodki dokształcania nauczycieli, ośrodki

doradztwa, CKP, CKU, uczelnie wyższe, fundacje, towarzystwa, izby branżowe, komendy policji, centra kształcenia zawodowego, itp…

www.leonardo.org.pl

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Przykładowe działania:• rozwój doradztwa w dziedzinie kształcenia i doskonalenia

zawodowego;• otwarcie kształcenia i doskonalenia zawodowego na elastyczne

ścieżki kariery zawodowej i tworzenie lepszych warunków do rozpoczęcia życia zawodowego;

• promocja uznawalności kształcenia nieformalnego i poza-formalnego;• reagowanie na potrzeby rynku pracy, zwłaszcza w przypadku małych

i średnich przedsiębiorstw oraz przewidywanie, które umiejętności będą przydatne na rynku pracy;

• podniesienie atrakcyjności i jakości kształcenia oraz szkolenia zawodowego;

• wzmacnianie wzajemnego nauczania i uczenia się;• zaangażowanie osób/podmiotów zainteresowanych kształceniem i

doskonaleniem zawodowym.

Program Leonardo da Vinci

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Wniosek – wymaganiaOpis projektu partnerskiego - Kontekst i Cele projektu = Motywacja i uzasadnienie działania

Dlaczego składamy wniosek? Dlaczego jest to ważne dla nas, naszej instytucji, rozwoju lokalnego

systemu/polityki … (określone potrzeby ekonomiczne, czynniki demograficzne, społeczne …)

Czy będzie to ważne z punktu widzenia rozwoju osobistego i zawodowego osób zaangażowanych? (nowe możliwości …)

Czy jest to ważne dla naszej instytucji? Czy cele szczegółowe odpowiadają naszym potrzebom?

(zagadnienia/tematy/problemy jakimi się zajmiemy) jakie metody zostaną zastosowane aby osiągnąć zamierzone cele? Czy jest to istotne w programie LLP?

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

cd. Wniosek - wymaganiaWpływ i wartość dodana projektu

Jakie są nasze oczekiwania, z czego one wypływają? (motywy działania) Jakie są nasze założenia dotyczące wpływu projektu na zmiany w

naszej instytucji, wpływu projektu na grupy docelowe w projekcie? (co ma się zmienić?)

Jak będziemy mierzyć ten wpływ? (monitoring i ewaluacja) Czy są to zmiany jakich oczekuje program LLP? (zgodność z celami LLP) W jaki sposób Partnerski Projekt będzie promować współpracę

europejską w edukacji szkolnej uczestniczących regionach? (zakładana przyszła współpraca)

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

cd. Wniosek - wymaganiaUpowszechnianie i wykorzystanie rezultatów projektuCo zrobię ze zdobytymi informacjami, doświadczeniem, dobrymi

praktykami, innymi rezultatami? Jak to zrobię? Jakich użyję form i narzędzi upowszechniania? Do kogo skieruję te działania? (określenie grup odbiorców w uczestniczących

regionach- na poziomie europejskim, krajowym, regionalnym) Jak do nich dotrę? Czy są to istotne grupy dla naszych instytucji? Czy są to istotne w programie LLP? Czy nasz rezultat będzie dawał się zastosować przez innych

„transfer”?

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

cd. Wniosek - wymaganiaTrwałość Jakie są nasze oczekiwania dotyczące przyszłej współpracy w

ramach partnerstwa? Jak wyobrażamy sobie wykorzystanie wypracowanych w projekcie

„dobrych praktyk” i dalszy rozwój nowych narzędzi i metod? (zastosowanie w praktyce, przeniesienie, transfer, multiplikacja …)

Jakie działania będą wdrożone w celu zapewnienie trwałości działań?

Czy zamierzamy kontynuować współpracę europejską po zakończeniu projektu?

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Raport końcowy – patrz wniosekCele projektu

W jakim stopniu cele projektu zostały osiągnięte?Wpływ projektu

w jaki sposób projekt miał wpływ na: Rozwój indywidualny Rozwój zawodowy Wymiar europejski Upowszechnienie i wykorzystanie rezultatów

Ewaluacja i monitoring Jakie są główne konkluzje oraz konsekwencje płynące dla realizacji projektu z monitoringu i ewaluacji?

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Raport końcowy – patrz wniosekWykorzystanie, upowszechnianie i zapewnienie

trwałości rezultatów projektu W jaki sposób upowszechniane są rezultaty projektu na

poziomie lokalnym, regionalnym i narodowym? Czy osiągnęli Państwo rezultaty lub produkty projektu,

które mogłyby zostać wykorzystane przez inne szkoły/instytucje/organizacje?

Czy jest planowana kontynuacja współpracy pomiędzy zagranicznymi i lokalnymi partnerami?

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Rezultaty projektu - do upowszechniania i wykorzystywania (patrz: raport dla KE, ECOTEC – Research & Consulting Limited, marzec 2006)

• Produkty materialne (wydawnictwa, multimedia, innowacje pedagogiczne, studia porównawcze, wydarzenia – konferencje, seminaria)

• Metody (transfer „wiedzieć jak”, wymiana pomysłów i dobrych praktyk)

• Doświadczenie (w zakresie …, na poziomie …)

• Wnioski do wykorzystania przy tworzeniu polityki (suma doświadczeń … na poziomie lokalnym, krajowym ….)

• Współpraca europejska (nowe działania , inicjatywy …)

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Przykładowe rezultaty projektów LdV:

programy nauczania moduły szkoleniowe materiały dydaktyczne metody szkoleniowe innowacyjne metody nauczania narzędzia do oceny umiejętności narzędzia do badania potrzeb szkoleniowych standardy kwalifikacji procedury akredytacyjne portale, bazy informacyjne

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów projektów/programu Uczenie się przez całe życie

DECYZJA NR 1720/2006/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADYz dnia 15 listopada 2006 r.ustanawiająca program działań w zakresie uczenia się przez całe życieArtykuł 1. Ustanowienie programu „Uczenie się przez całe życie”Pkt. 3. Program „Uczenie się przez całe życie” realizuje następujące cele szczegółowe:k) zachęcanie do jak najlepszego wykorzystywania wyników, innowacyjnych produktów i procesów oraz do wymiany dobrych praktyk w dziedzinach objętych programem „Uczenie się przez całe życie” w celu poprawy jakości edukacji i szkoleń.

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Upowszechnianie wykorzystywanie rezultatów projektów/programu Uczenie się przez całe życie

Definicje: DECYZJA NR 1720/2006/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADYz dnia 15 listopada 2006 r.ustanawiająca program działań w zakresie uczenia się przez całe życie

„upowszechnianie i wykorzystanie wyników” oznacza działania mające na celu zapewnienie właściwego rozpoznania, przedstawienia i wdrożenia na szeroką skalę wyników programu „Uczenie się przez całe życie” oraz poprzedzających go programów;

„uczenie się przez całe życie” oznacza kształcenie ogólne, szkolenie i kształcenie zawodowe, a także kształcenie pozaformalne i nieformalne podejmowane przez całe życie, dzięki czemu ulega polepszeniu poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji wymaganych z perspektywy osobistej, obywatelskiej, społecznej lub zawodowej. Uczenie się przez całe życie obejmuje korzystanie z doradztwa zawodowego i poradnictwa.

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Waloryzacja

upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów projektów/programu Uczenie się przez całe życie

=Zwrot poniesionych nakładów dzięki wykorzystaniu rezultatów projektów/programu (zwrot + wartość dodana)

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Przykłady dobrej praktykiProjekt posiadający odpowiednie cechy i spełniający w największym stopniu kryteria PDP Cechy:kompleksowy charakter, służenie wprowadzaniu zmian, monitorowanie i prowadzenie ewaluacji = działanie innowacyjne i kreatywne

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Przykłady dobrej praktykiSpełnianie w największym stopniu kryteriów ewaluacji;

Trafność, Istotność (czy jest ważny …)

Efektywność (czy jest opłacalny, jaki jest stosunek nakładów do efektów ...)

Skuteczność (na ile cele zostały osiągnięte …)

Oddziaływanie/wpływ (jaki jest związek pomiędzy celem projektu a celami ogólnymi – instytucji, szerokiej grupy odbiorców, systemu czyli w jakim stopniu korzyści beneficjenta miały wpływ na większą grupę ludzi/instytucji …)

Trwałość efektów (to ocena wykorzystania rezultatów po zakończeniu projektu, utrzymanie wpływu w dłuższym okresie czasu - transfer, zastosowanie, przeniesienie …)

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Przykłady dobrej praktykiprojekty staży – nr. 08-LdV/M08/k/02110/IVT/128

Tytuł „Staże dla uczniów szkół rolniczych”Beneficjent Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Ludowie PolskimUczestnicy/Czas trwania 8 uczniów szkoły zawodowej/4 tygodnieParterzy Izba Rolnicza z Dolnej Saksonii, Justus von Liebig

Schule w Hanowerze, NiemcyKwota dofinansowania 16542 EURProgram praktyki zawodowe dla techników rolnikówRezultat zdobycie doświadczenia zawodowego we wzorcowo

funkcjonujących gospodarstwach indywidualnych w

zakresie eksploatacji sprzętu technicznego,umiejętnego stosowania nawozów oraz nowoczesnych technologii produkcji roślinnej

orazzwierzęcej

PROGRAM LEONARDO DA VINCI

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Projekt wymiany doświadczeń (VETPRO) - nr. PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107

Beneficjent: Krajowe Centrum Edukacji Rolniczej w Brwinowie Tytuł projektu: Produkcja i wykorzystanie biopaliw jako warunek europejskiej

gospodarki energetycznejPartner: DEULA Nienburg - NiemcyCzas trwania projektu: 1 września 2008 do 31 stycznia 2009Uczestnicy projektu: 20 nauczycieli przedmiotów zawodowych o różnorodnych

doświadczeniach w branżach sektora rolniczego, zainteresowanych zagadnieniami z zakresu produkcji biopaliw i pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych.

Cel projektu: zdobycie wiedzy i doświadczeń w dziedzinie produkcji i wykorzystywania biopaliw jako odnawialnych źródeł energii, a także zapoznanie uczestników z rozwiązaniami technicznymi i organizacyjnymi funkcjonującymi w tym zakresie.

Efekt projektu` program szkolenia wraz z materiałami szkoleniowymi. (Opracowanie jest udostępniane wszystkim chętnym uczniom i kursantom, podczas lekcji i szkoleń, prowadzonych przez uczestników projektu)

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”LEONARDO DA VINCI

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Bazy upowszechniające rezultaty projektów programu Uczenie się przez całe życie http://waloryzacja.llp.org.pl/

PROGRAM „LEONARDO DA VINCI”PROGRAM „UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE”

Adresy, kontaktywww.frse.org.pl

Konkurs 2011 - http://ec.europa.eu/education/news/news2628_en.htm

Zakładka internetowa + bazy upowszechniające rezultaty LLP http://waloryzacja.llp.org.pl/

Wykorzystywanie rezultatów programu Uczenie się przez całe życiePublikacja waloryzacyjna promująca upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów osiąganych w projektach programu Uczenie się przez całe życie. http://waloryzacja.llp.org.pl/sites/waloryzacja.llp.org.pl/files/Przyklady_dobrej_praktyki_vol_4.pdf

Tadeusz Wojciechowski tadeusz.wojciechowski@frse.org.plEwa Kolasińska – ekolasinska@frse.org.plEwa Koźbiał – ekozbial@frse.org.pl