Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia

LIDERZYSkuteczni menedżerowie, wpływowe osobowości, wybitni naukowcy, innowacyjne placówki medyczne i ich recepta na sukces.

2015OCHRONY ZDROWIA

O G Ó L N O P O L S K I S Y S T E M O C H R O N Y Z D R O W I A

DOBRE STRONY RYNKU OCHRONY ZDROWIA

www.osoz.pl

OS

OZ nr 4

KW

IEC

IEŃ

4 /

20

15

Kwiecień 2015

ISSN 1897-5828, cena 10 zł (zawiera 8% VAT)

FORUM INNOWACYJNAOCHRONA ZDROWIA

POBIERZ38 prezentacji ekspertów

OGLĄDAJnagrania wideo z Forum

CZYTAJrelację i podsumowania

Materiały z 20. Konferencji Ogólnopolskiego Systemu Ochrony ZdrowiaFORUM INNOWACYJNA OCHRONA ZDROWIA

www.osoz.pl/forum2015Specjalna relacja z FORUM w numerze 5/2015 czasopisma OSOZ

Artur Olesch redakcja czasopisma Ogólnopolski system

Ochrony Zdrowia

[email protected]

W zeszłym roku cały świat obiegła informacja o pionierskiej operacji przeprowadzonej przez neurochirurgów z Wrocławia. Sparaliżowany w wyniku przerwania rdzenia kręgowego pa-cjent, mógł znowu stanąć na nogi. Osiągnięciem zachwyciły się środowiska naukowe, spe-cjalny materiał zrealizowała na miejscu telewizja BBC, a wyniki bezprecedensowego zabiegu pojawiły się m.in. na łamach prestiżowego czasopisma Cell Transplantation. Ogromny suk-ces polskich medyków ma podwójną wartość, ponieważ jest przede wszystkim efektem od-wagi, wiedzy oraz determinacji, w mniejszym stopniu – zaplecza finansowego.

Tak przełomowe dokonania zdarzają się jednak rzadko i nie powinny być jedynym kryterium oceny stanu sektora zdrowia. Warto rozejrzeć się wokół, aby znaleźć inne przykłady sukce-sów. Może już nie tak spektakularnych i głośnych, ale równie istotnych, ponieważ mających konkretne przełożenie na jakość, poziom i efekty leczenia, obsługę pacjenta, a także tworze-nie warunków do życia w zdrowiu. Wystarczy wspomnieć o zasługach Krystyny Wechmann, która przewodniczy ogromnemu ruchowi społecznemu 25 000 Amazonek w całej Polsce. Nie brakuje coraz skuteczniejszych menedżerów – przykładem jest szpital w Gorzowie Wielko-polskim, któremu udało się stanąć mocno na nogi pomimo 318-milionowego długu. Dziś jest to miejsce nowoczesne, cieszące się pozytywną opinią wśród pacjentów i lekarzy.

Pochwalić możemy się ponadto dobrze przygotowanymi i kreatywnie realizowanymi progra-mami promocji zdrowia i profilaktyki. Szablonowe kampanie zastępowane są angażującymi odbiorcę oraz skoordynowanymi przedsięwzięciami, jak akcje „Stop zwolnieniem z WF-u” czy „Mam haka na raka”.

Jest jeszcze jedno wydarzenie, które uświadamia, jak ważne w ochronie zdrowia jest podą-żanie za wartościami i budowanie na ich bazie autorytetu. To film biograficzny „Bogowie” prezentujący sylwetkę i osiągnięcia prof. Zbigniewa Religii. Historia kardiochirurga z Zabrza przyciągnęła przed ekrany kin ponad 2 mln widzów, w ten sposób zasługując na statuetkę Lidera Ochrony Zdrowia. Poznajmy wszystkich laureatów tegorocznej edycji konkursu.

W pogoni za ideałemNOTA BENE

W sektorze ochrony zdrowia nie brakuje prawdziwych liderów oraz autorytetów. Warto ich poznać i dać się zainspirować.

Kreatorzy zmianW ochronie zdrowia sukces nie jest mierzony wynika-mi finansowymi, ale czasami trudną do uchwycenia jakością i efektami leczenia, skuteczną profilaktyką przynoszącą rezultaty odroczone w czasie. Dlatego lider w tym sektorze musi posiadać odpowiednie ce-chy osobowości wzmocnione fachową wiedzą.

Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 4/2015

4

20

6 Zdjęcie numeruW poszukiwaniu innowacji

8 Rynek zdrowia w pigułceZdążyć przed wyborami

12 Liderzy Ochrony Zdrowia Wyniki konkursu

16 Laboratorium technologiiKomputer, twój opiekun

18 Alert epidemiologicznyPrognoza dla alergii, grypy i przeziębienia (czerwiec 2015)

19 Aplikacje medyczneNajnowsze aplikacje zdrowotne na smartfona

20 ODWAGA LIDERAFilozofia działania, osiągnięcia oraz sukcesy tego-rocznych laureatów Konkursu Liderów Ochrony Zdrowia. W jaki sposób realizują swoje marzenia? Co ich motywuje i gdzie szukają inspiracji?

36 Zdrowie bez podziałówCaroline Costongs (Dyrektor Naczelna EuroHealthNet)

40 InfografikaMagnez. Analiza konsumpcji suplementów diety

42 LegislacjaDane zamiast papieru

44 Co nowego?M.in. o rewolucji w badaniach klinicznych oraz nowych rozwiązaniach m-zdrowia

46 Your Guide to Health in EuropeENGLISH PAGES

Trends in healthcare and life sciences

48 FelietonPrywatna opieka długoterminowa w Polsce

NAUkA

INNOWACjE

RAPORT

ROZMOWY

PRAkTYkA

OPINIE

CZASOPISMOOGÓLNOPOLSkI SYSTEM

OCHRONY ZDROWIA

KWIECIEŃ 2015

16

48

4

42

5Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 4/2015

Rada naukowa oSoz(kolejność alfabetyczna, stan na kwiecień 2015 r., liczba członków rady: 100 osób)

1. prof. dr hab. n. med. Ryszard Andrzejak, 2. prof. dr hab. Piotr Andziak, 3. dr hab. n. med. Małgorzata Baka-Ostrowska, 4. dr Marek Balicki, 5. dr hab. n. med. Rafał Białynicki-Birula, 6. prof. dr hab. n. med. Bożena Birkenfeld, 7. prof. dr hab. n. med. Andrzej Bohatyrewicz, 8. dr hab. med. prof. UJ Małgorzata Bulanda, 9. dr n. med. Małgorzata Czyżewska, 10. dr hab. n. med. (prof. PAN) Marek Durlik, 11. lek. med. Michał Ekkert, 12. dr n. med. Emilia Filipczyk-Cisarż, 13. lek. med. Halina Flisiak-Antonijczuk, 14. prof. dr hab. n. med. Ryszard Gellert, 15. prof. dr hab. med. Tomasz Grodzicki, 16. prof. dr hab. n. med. Tomasz Grodzki, 17. prof. nadz. dr hab. Antoni Grzanka, 18. prof. dr hab. Edmund Grześkowiak, 19. dr n. farm. Jerzy Hennig, 20. prof. zw. dr hab. n. med. Krzysztof Herman, 21. prof. dr hab. Tomasz Hermanowski, 22. dr med. Andrzej Horoch, 23. prof. dr hab. n. med. Jacek Imiela, 24. dr n. med. Maria Jagas, 25. prof. dr hab. Jerzy Janecki, 26. prof. dr hab. n. med. Marek Jarema, 27. prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Jarmundowicz, 28. prof. dr hab. Mirosław Jarosz, 29. Urszula Jaworska, 30. mgr Renata Jażdż-Zaleska, 31. prof. dr hab. n. med. Sergiusz Jóźwiak, 32. prof. dr hab. n. med. Piotr Kaliciński, 33. prof. dr hab. Roman Kaliszan, 34. prof. dr hab. n. med. Danuta Karczewicz, 35. prof. dr hab. med. Przemysław Kardas, 36. prof. dr hab. n. med. Andrzej Kaszuba, 37. prof. dr hab. n. med. Wanda Kawalec, 38. prof. zw. dr hab. n. med. Jerzy E. Kiwerski, 39. prof. dr hab. n. med. Marian Klinger, 40. prof. zw. dr hab. n. med. Jerzy Kołodziej, 41. prof. dr hab. n. med. Jerzy R. Kowalczyk, 42. dr n. med. Robert Kowalczyk, 43. dr n. med. Jacek Kozakiewicz, 44. lek. Ryszard Kozłowski, 45. prof. dr hab. n. med. Leszek Królicki, 46. prof. dr hab. Maciej Krzakowski, 47. prof. dr hab. Jan Krzek, 48. prof. dr hab., dr h.c. mult. Andrzej Książek, 49. prof. dr hab. Teresa Kulik, 50. prof. dr hab. n. med. Jan Kulpa, 51. prof. dr hab. n. med. Wojciech Kustrzycki, 52. dr hab. (prof. UMK) Krzysztof Kusza, 53. dr n. med. Krzysztof Kuszewski, 54. dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska, 55. prof. dr hab. n. med. Andrzej Lewiński, 56. prof. dr hab. n. med. Witold Lukas, 57. prof. dr hab. n. med. Romuald Maleszka, 58. prof. dr hab. n. med. Paweł Małdyk, 59. dr n. med. Beata Małecka-Libera, 60. prof. dr hab. Grażyna Mielnik-Niedzielska, 61. prof. dr hab. n. med. Marta Misiuk-Hojło, 62. prof. dr hab. n. med. Janusz Moryś, 63. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Narkiewicz, 64. prof. dr hab. n. med. Wojciech Nowak, 65. prof. dr hab. n. med. Krystyna Olczyk, 66. prof. dr hab. n. med. Tadeusz Orłowski, 67. dr hab. n. med. Krystyna Pawlas, 68. prof. dr hab. inż. Grzegorz Pawlicki, 69. prof. dr hab. n. med. Irena Ponikowska, 70. prof. zw. dr hab. n. med. Stanisław Radowicki, 71. dr n. med. Andrzej Rakowski, 72. dr n. med. Grażyna Rogala-Pawelczyk, 73. prof. dr hab. med. Kazimierz Roszkowski-Śliż, 74. prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska, 75. dr hab. n. med. Leszek Sagan, 76. prof. dr hab. Bolesław Samoliński, 77. prof. dr hab. Maria Małgorzata Sąsiadek, 78. dr hab. med. (prof. UJ) Maciej Siedlar, 79. dr hab. n. med. Waldemar Skawiński, 80. lek. Maciej Sokołowski, 81. prof. dr hab. n. med. Jerzy Stelmachów, 82. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek, 83. prof. dr hab. n. med. Jerzy Strużyna, 84. prof. dr hab. n. med. Andrzej Szawłowski, 85. prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik, 86. dr hab. n. med. prof. nadzw. Zbigniew Śliwiński, 87. dr n. med. Jakub Śmiechowicz, 88. prof. dr hab. n. med. Barbara Świątek, 89. dr n. med. Jakub Trnka, 90. prof. dr hab. n. med. Tomasz Trojanowski, 91. prof. dr hab. n. med. Krystyna Walden-Gałuszko, 92. prof. dr hab. Andrzej Wall, 93. prof. dr hab. n. med. Anna Walecka, 94. prof. dr hab. Marek Wesołowski, 95. dr hab. n. med. Andrzej Wojnar (prof. nadzw. WSF), 96. dr n. med. Andrzej Wojtyła, 97. prof. dr hab. Jacek Wysocki, 98. prof. dr hab. n. med. Mirosław J. Wysocki, 99. dr hab. n. med. Stanisław Zajączek (prof. nadzw. PUM), 100. prof. dr hab. Marek Ziętek

54 Monitor zjawisk epidemiologicznychMarzec 2015 – mapy zdrowotne kraju

58 Struktura dystrybucji lekówRynek farmaceutyczny w marcu

66 Analiza OSOZŚrodki uspokajające

71 KS-APTEKA Zintegrowany System Obsługi Apteki

72 KS-SOMEDZintegrowany System Obsługi Przychodni

75 Nauka w Polsce78 % Polaków nie zrobiło testu na wirusa niszczącego wątrobę

77 Kalendarz wydarzeń 78 Kultura

Nowe książki i płyty

52 mlnTo liczba opakowań środków uspokajających sprzedanych w aptekach w 2014 roku. Ich łączna wartośc wyniosła 1 mld 75 mln zł. Analiza rynku wskazuje na spadające wskaźniki sprzedaży i szybko rosnące ceny.

Szczegółowa analiza sprzedaży na str. 66.

3 650 Kolejny miesiąc rośnie licz-ba pacjentów w statystycz-nej aptece (wzrost liczby klientów o 120 osób w po-równaniu z lutym).

60,18%W marcu sprzedaż na re-cepty wygenerowała 107 tys. zł obrotu w aptece (60,18%), leki OTC – 40,2 tys. zł, suplementy diety – 15,7 tys. zł.

„Kwestie zdrowia nie mogą pozostawać w wyłącznej gestii

sektora opieki zdrowotnej.”

Caroline Costongs (EuroHealthNet)o wyrównywaniu różnic zdrowotnych w Europie.

Rozmowa na str. 36.

STATYSTYkIPROGNOZY

SYSTEMY IT

NA CZASIE

66

w w w . F a c e b o o k . p l / I t I z d R o w I e

W poszukiwaniu innowacji750 uczestników wzięło udział w Debacie Liderów w ramach 20. Konferencji Ogólnopolskiego Systemu Ochrony Zdrowia. 15 ekspertów, w tym 4 gości zagranicznych, zaprezentowało swoje pomysły na innowacyjną ochronę zdrowia. Dominowały opinie o konieczności wzmocnienia roli profilaktyki oraz większego zaangażowania pacjenta w procesie ochrony własnego zdrowia i leczenia. Temat od lat ważny w Europie, nabiera znaczenia również w Polsce dzięki planowanej Ustawie o Zdro-wiu Publicznym. Lepszą wymianę informacji medycznych i wykorzystanie potencjału nowoczesnych technologii mają za-pewnić inwestycje w rozwiązania e-zdrowia i nowe regulacje dotyczące narzędzi telemedycyny. Nie zabrakło innych aktu-alnych tematów: deficyt kadry medycznej, starzejące się społeczeństwo, epidemia chorób niezakaźnych. Relacja z FORUM INNOWACYJNA OCHRONA ZDROWIA ukaże się w najbliższym wydaniu czasopisma.

(zdjęcie: Michał Biel)

6 Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 4/2015

n a u k a


�


8

n a u k a

wydawca:kAMsOFt s.A.40–235 katowice, ul 1 Maja 133tel. +48 32 209-07-05fax +48 32 209-07-15e-mail: [email protected]

redaktor naczelny:Zygmunt kamiński

Zespół redakcyjny:Aneta krzynówek,Aleksandra kurowska,gabriela Mendofi k,Artur Olesch,bożena wojnarowicz-głuszek,dorota Zacharzewska.

współpracownicy:Magdalena Aleksandrowicz,caroline costongs,Marek kubicki,karen taylororaz laureaci konkursu liderów Ochrony Zdrowia 2015.

Zdjęcie na okładce i we wstępie: freepik.com

skład i łamanie: Piotr chamera

druk: InFOMAX, katowice

nakład: 16 000 egzemplarzy

Przedruk, kopiowanie, skracanie, wyko-rzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w czasopiśmie OsOZ bez zgody wydawcy kAMsOFt s.A. jest zabronione.

redakcja nie odpowiada za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych.

redakcja zastrzega sobie prawo do skraca-nia zamieszczanych materiałów. niezamó-wionych materiałów nie zwracamy.

Oglądaj relacje wideo na nowym kanale Youtube czasopisma Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia.

PRENUMERATA CZASOPISMAco miesiąc dostarczamy naszym czytelni-kom starannie wyselekcjonowaną wiedzę naukową m.in. z dziedziny zarządzania, prawa, profi laktyki, nowoczesnych technologii w ochronie zdrowia i e-zdrowia. Znajdziesz tutaj szczegółowe analizy me-dyczne i farmaceutyczne, bezcenne porady i wskazówki, ciekawe wywiady.

dołącz do grona czytelników Ogólnopol-skiego systemu Ochrony Zdrowia.

Zamówienia: [email protected]

Zapraszamy na portal www.osoz.pl

Zdążyć przed wyborami

AleksAndrA kurOwskA

Pakiet do zmianyNajważniejszym wydarzeniem mijającego miesiąca mogą okazać się dla wielu podmio-tów medycznych zapowiedzi zmian w pakie-cie onkologicznym, ogłoszone przy okazji podsumowania pierwszych 11 tygodni dzia-łania nowych rozwiązań. Mogą, lecz nie mu-szą. Wszystko zależeć będzie od tego, czy i jak poprawki zostaną zrealizowane.

Z informacji przedstawionych w połowie kwietnia przez MZ wynika, że z realizacji pa-kietu wycofało się całkowicie lub częściowo

8 proc. AOS i 4 proc. szpitali, choć podobno takie, które i tak przyjmowały znikomą licz-bę pacjentów onkologicznych. MZ nie poda-ło jednak kluczowej informacji – jaka część pacjentów jest rozliczana w ramach pakietu, a jaka zgodnie z wcześniejszymi rozwiąza-niami.

Wśród obiecanych zmian są m.in. posze-rzenie pakietu o kolejne rodzaje nowotworów – o niepewnym lub nieznanym charakterze (np. nowotwory krwi), umożliwienie finan-sowania badania PET poza stawką ryczałto-wą (obecnie, po wdrożeniu pakietu wykony-wanie tego badania nie opłacało się placów-kom), zwiększenie finansowania diagnostyki AOS o 20 proc. w przypadku diagnozowania pacjentów w ciągu 7 tygodni, a nie 9. Lista świadczeń szpitalnych, rozliczanych bez li-mitu, ma zostać poszerzona m.in. o radiote-rapię paliatywną. Lekarz wystawiający kar-ty diagnostyki DiLO będzie miał na uzupeł-nienie danych pacjenta w systemie nie jeden

RYNEK ZDROWIA W PIGUŁCE

Za nami jubileuszowa, 20. edycja konferencji Ogólnopolskiego Systemu Ochrony Zdro-wia – FORUM „INNOWACYJNA OCHRONA ZDROWIA”, jednego z najciekawszych wydarzeń medycznych, w którym udział wzięło 750 osób. To był bardzo pracowity miesiąc. Nie pamiętam, by kiedykolwiek aż tak bardzo nawarstwiły się przeróżne konferencje i kongresy oraz raporty poświęcone ochronie zdrowia. W ten sposób organizatorzy chcieli uniknąć zbieżności terminów z gorączką wyborów prezydenckich.

Foto: PwC

�Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 4/2015

n a u k a

dzień (a właściwie w czasie rzeczywi-stym), a trzy dni. Najciekawszą zapo-wiedzią, zarówno dla placówek prywat-nych jak i publicznych, jest deklaracja, że NFZ ogłosi konkursy uzupełniające m.in. dla nowych świadczeniodawców w onkologii. Rozporządzenia i zarzą-dzenia w tej sprawie mają trafić do kon-sultacji lada dzień. Choć zdaniem wielu ekspertów i lekarzy zmieniona powinna być też ustawa – o czym MZ nie wspo-mina. Poinformowano za to, że kolejne podsumowanie pakietu MZ przedstawi po I półroczu.

Zapowiedzi modyfikacji pakietu wy-chodzą naprzeciw postulatom części śro-dowiska lekarskiego, pacjenckiego oraz eksperckiego. Mimo to, Naczelna Rada Lekarska złożyła – zgodnie z zapowie-dziami – wniosek do Trybunału Konsty-tucyjnego o zbadanie zgodności pakietu z ustawą zasadniczą w zakresie dotyczą-cym lekarzy. A równocześnie zwróciła się do Rzecznika Praw Obywatelskich, żeby podobny wniosek złożył do Trybu-nału Konsytucyjnego w imieniu pacjen-tów.

Na razie pakiet – choć ideę ma szczyt-ną – powoduje w wielu placówkach spu-stoszenie. Zdaniem dyrektora Centrum Onkologii w Warszawie prof. Krzysz-tofa Warzochy, wykonując tę samą pra-cę, w tym samym okresie, szpital wie-lospecjalistyczny otrzymuje ok. 20 proc. mniej pieniędzy niż wcześniej.

Finanse w zdrowiuPrzekształcenia w spółki nie są receptą na problemy finansowe placówek. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli, przekształ-cenie szpitali samorządowych w spółki niewiele zmieniło na rynku usług lecz-niczych. Wbrew nadziejom, nie skróci-ły się kolejki do lekarzy. Część szpitali skorzystała jedynie z chwilowego oddłu-żenia, choć później sytuacja finansowa niektórych wróciła do „normy”, czyli do generowania strat. Do końca kwiet-nia 2014 r. przekształceniami organiza-cyjno-prawnymi objęto łącznie 174 szpi-tale. Na przyczyny wskazywał m.in. ra-port Magellana – dopóki nie zmienia się właściciel, większość placówek nie szu-ka dodatkowych dochodów, nie rosną ich kontrakty z Funduszem, tylko części udaje się przejść z sukcesem restruktu-ryzację.

FarmacjaPodsumowania ustawy refundacyjnej z 2012 roku możemy spodziewać się do-piero w wakacje. W samej ustawie zna-

lazł się zapis, że sprawozdanie z efek-tów odbędzie się w Sejmie po dwóch la-tach obowiązywania nowych przepisów. Jednak pod koniec kwietnia Wicemini-ster Zdrowia Igor Radziewicz-Winnicki stwierdził, że pierwszy rok obowiązy-wania ustawy może nie być miarodajny i lepiej podsumowanie oprzeć na danych z lat 2013 i 2014. Ponadto chce zaczekać, aż NFZ opublikuje sprawozdanie rocz-ne. Oceny jej działania są na razie skraj-nie różne. MZ mówi o spadku cen leków, dopłat pacjentów do opakowania. Opo-zycja, większość ekspertów i organizacji pacjenckich mówi o rosnących kosztach leczenia po stronie osób chorych, zła-manych obietnicach dotyczących prze-znaczenia „oszczędności” z refundacji na nowoczesne leki. Choć ich przyby-wa, wydatki na nie są o wiele niższe niż byłoby to możliwe, gdyby część budże-tu refundacyjnego nie trafiała na zakup świadczeń medycznych.

Wśród nowych leków, które jednak do refundacji trafiły, na majowej liście są preparaty dedykowane leczeniu wy-siękowej postaci zwyrodnienia plamki AMD (lek zawierający aflibercept oraz lek zawierający ranibizumab). Nowy lek zawierający simeprewir przewidziano również w programie „Leczenie prze-wlekłego wirusowego zapalenia wątro-by typu C”. Rozszerzono wskazania lub zniesiono ograniczenia m.in. w progra-mach lekowych dla osób z SM oraz no-wotworami. Na listach aptecznych zna-lazło się 68 molekuł – wszystkie z nich są odpowiednikami już refundowanych preparatów. Na liście aptecznej niewie-le się zmieniło.

Inne gorące tematy to m.in. zmiany w Prawie Farmaceutycznym, zamienni-ctwo leków (zwłaszcza biologicznych na biopodobne) oraz walka o refunda-cję dwóch preparatów w leczeniu raka piersi.

Zmiany w Prawie Farmaceutycznym, mające ograniczyć wywóz leków z Pol-ski, uchwalił już Sejm. Wiadomo też, że Komisja Europejska zgodziła się na dal-sze procedowanie przepisów, choć część środowisk, zwłaszcza eksporterzy rów-nolegli leków twierdzili, że UE je za-blokuje. Naczelna Izba Aptekarska, któ-rej poprawki do tej ustawy przepadły w Sejmie i w Senacie, rozpoczęła zbie-ranie podpisów pod petycją przeciw-ko reglamentowaniu leków refundowa-nych i dyktatowi koncernów farmaceu-tycznych. Aptekarze chcą, by ustawowo zagwarantować każdej aptece i hurtow-ni zaopatrzenie w leki.

Z miesiąca na miesiąc coraz bardziej gorącym tematem jest ewentualne za-miennictwo w zakresie leków wytwa-rzanych metodami biosyntezy z wyko-rzystaniem procedur biotechnologii. MZ twierdzi, że leki biologiczne i biopodob-ne można zamieniać, innego zdania jest m.in. INFARMA. Tymczasem coraz wię-cej polskich firm zaczyna lub prowadzi już prace nad odpowiednikami leków biologicznych, którym niedługo wygaś-nie ochrona patentowa.

RaportyNIK stwierdził, że w Polsce nie ma sy-stemu opieki medycznej nad pacjentami w podeszłym wieku. Brakuje geriatrów, specjalistycznych poradni i oddziałów szpitalnych. Z analizy Izby wynika, że pacjent w podeszłym wieku komplekso-wo prowadzony przez geriatrę funkcjonu-je lepiej, a jego leczenie kosztuje mniej, a trafiając na szpitalną „internę” – żyje krócej. Towarzystwo Internistów Pol-skich nie zgadza się z raportem i wskazu-je m.in. na błędy metodologiczne. Firma doradcza PwC oraz zespół www.dane-i-analizy.pl publikują drugą edycję rapor-tu Indeks Sprawności Ochrony Zdrowia 2015, który ocenia funkcjonowanie sy-stemu ochrony zdrowia poszczególnych województw w Polsce.

Z kolei z raportu przygotowanego przez Ernst&Young na zlecenie Funda-cji Onkologicznej Osób Młodych Alivia wynika, że na 30 najszerzej używanych w UE leków na raka, w Polsce aż 12 nie jest refundowanych, a tylko 2 leki mogą być przepisywane przez lekarzy według ich uznania.

Wieści z rynkuLux Med przejmuje sieć placówek Medi-cor w Rzeszowie. Zgłosił także do Urzę-du Konkurencji i Konsumentów UOKiK chęć zakupu prywatnej placówki prowa-dzącej szpital onkologiczny w Warsza-wie (Magodent). To dość znana, choć mała placówka, do której przeniosło się wielu znanych lekarzy z warszawskiego Centrum Onkologii. Za to kolejną pla-cówkę Medi Partner – tym razem w Kiel-cach – otworzył Medicover.

Jedna z prywatnych klinik ortope-dycznych w Warszawie, Centrum Me-dyczne Gamma (CM Gamma), wprowa-dza do oferty polisy NNW gwarantują-ce kompleksową opiekę medyczną dla sportowców.

Łódź chce połączyć swoje placówki medyczne. Zapowiadane jest połącze-nie szpitala im. Rydygiera z przychod-


10

n a u k a

niami „Śródmieście” i „PaLMA” w spół-kę Centrum Medyczne im. Rydygiera. W planach jest także połączenie Miej-skiej Przychodni „Dąbrowa” z przychod-niami „Odrzańska” i „Chojny”. W ten sposób powstanie Miejskie Centrum Medyczne „Górna”. Dzięki temu płyn-niej będą przekazywać sobie pacjentów i wspólnie zabiegać o kontrakt z NFZ.

Coraz więcej placówek zaczyna ze sobą współpracować m.in. w kontekście pakietu onkologicznego. Warszawskie Centrum Onkologii podpisało w czwar-tek umowę o współpracy z Instytutem Chirurgii Cybernetycznej w Wielisze-wie. Dzięki niej, pacjenci Centrum sko-rzystają z nowoczesnej metody leczenia radiochirurgicznego Cyberknife.

Konsorcjum naukowo-biznesowe zło-żone z Collegium Medicum Uniwersy-tetu Jagiellońskiego (CM UJ), Instytu-tu Farmakologii PAN w Krakowie oraz Celon Pharma S.A. otrzymało unijne wsparcie na prace w ramach projektu „Nowa nieamyloidowa terapia zaburzeń poznawczych” (NATco). Chcą wspól-nie opracować nowy lek wykorzystywa-ny w leczeniu m.in. choroby Alzheime-ra. Ma to kosztować 4,8 mln zł, z tego 4,1 mln zł sfinansuje Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Spółka Kujawsko-Pomorskie In-westycje Medyczne zaciągnie kolejne 400 mln zł pożyczki w Europejskim Ban-ku Inwestycyjnym na poczet inwestycji w sprzęt w marszałkowskich placów-kach. To jeden z zaledwie paru projek-tów zakupów lub inwestycji grupowych, który w publicznej ochronie zdrowia do-szedł do skutku.

LegislacjaTrwają prace nad Narodowym Progra-mem Zdrowia, który będzie realizo-wać cele z zakresu zdrowia publicznego i ma być przyjęty wraz z nową ustawą. Wiemy już, że od poprzedniego różnić się będzie koncentracją na ryzyku zdro-wotnym, a nie na poszczególnych cho-robach.

Gorąca atmosfera towarzyszy pracom nad projektami ustaw regulującymi pro-cedury in vitro. Temat stał się elementem kampanii wyborczej. Sejmowa komisja zdrowia skierowała do podkomisji pro-jekt zakładający, że książeczka zdrowia dziecka będzie elementem dokumenta-cji medycznej. Dzięki temu znów bę-dzie obowiązkowa i wydawana wszyst-kim dzieciom. Ujednolicone zostaną też wzory karty przebiegu ciąży i karty ob-serwacji porodu.

Rząd planuje zmiany w strukturze MZ. W konsultowanym projekcie wpi-sano nowy departament – Infrastruktury i e-Zdrowia. Ma to pomóc skonsolido-wać zagadnienia prawne, organizacyjne i projektowe w obszarze e-zdrowia.

UbezpieczeniaOstatni miesiąc obfitował w cieka-we informacje dotyczące ubezpieczeń. PZU jeszcze w tym roku planuje utwo-rzyć Towarzystwo Ubezpieczeń Wza-jemnych, do którego – na zasadzie wza-jemności – będą mogły przystępować szpitale. Polski Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych (PZUW) ma oferować ubezpieczenia OC dla szpitali oraz ubez-pieczenia od zdarzeń medycznych, któ-re od początku stycznia 2016 r. mają po-nownie stać się obowiązkowe, o ile rząd nie zdecyduje o kolejnym przesunięciu terminów.

Ciekawą analizę na temat polis zdro-wotnych przygotowała Polska Izba Ubezpieczeń (PIU). Wynika z niej, że liczba osób posiadających polisę zdro-wotną wyniosła w 2014 r. 1,2 mln, wo-bec 850 tys. rok wcześniej. To wzrost aż o 42 proc. Klienci zapłacili za ubezpie-czenia zdrowotne 400,9 mln zł, o 19 proc. więcej niż w 2013 r. Największą popu-larnością cieszą się wciąż ubezpieczenia grupowe, ale bardzo wyraźnie wzrasta liczba klientów indywidualnych.

Resort zdrowia stanął nieoczekiwanie w obronie obowiązkowej przynależno-ści do PIU, zgłaszając uwagi do projek-tu nowelizacji przepisów autorstwa resor-tu finansów. Wiceminister Sławomir Neu-mann stwierdził, że obecne rozwiązanie znacznie ułatwia współpracę, w tym kon-sultowanie projektów aktów normatyw-nych. Na razie nad dodatkowymi ubezpie-czeniami zdrowotnymi prace zarzucono, ale podobno w czerwcu mogą pojawić się nowe zapowiedzi w tym zakresie. Projek-tu nie ma jednak sensu zgłaszać, ponie-waż prace nad nim zostałyby przerwane wraz z zakończeniem kadencji. Jest on też ryzykowny politycznie.

PersonaliaProf. Jerzy Duszyński został nowym pre-zesem Polskiej Akademii Nauk. Zastą-pi na stanowisku prof. Michała Kleibe-ra. Prof. Duszyński jest biochemikiem, pracuje w Instytucie Biologii Doświad-czalnej im. M. Nenckiego PAN w War-szawie. W latach 2008–2009 był pod-sekretarzem stanu w Ministerstwie Na-uki i Szkolnictwa Wyższego w gabinecie Donalda Tuska.

Poznaliśmy też skład nowej Rady NFZ. Rewolucji nie było, za to po raz pierwszy w historii dołączył przedsta-wiciel pacjentów. W Radzie zasiada-ją: Rudolf Borusiewicz (Przewodniczą-cy Rady NFZ, powołany na wniosek strony samorządowej Komisji Wspól-nej Rządu i Samorządu Terytorialne-go), Małgorzata Gałązka-Sobotka (Za-stępca Przewodniczącego, powołana na wniosek Komisji Trójstronnej do Spraw Społeczno-Gospodarczych), Małgorza-ta Anna Bugajska (wskazana przez pre-miera), Dominik Furman oraz Tomasz Wiśniewski (wskazani przez MZ), Anna Grzegrzółka (na wniosek Ministra Fi-nansów), Dorota Karkowska (reprezen-tantka NGO), Paweł Kubicki (na wnio-sek Rzecznika Praw Obywatelskich), Tomasz Kuczur (reprezentuje resorty: MON, MS oraz spraw wewnętrznych), Maria Jolanta Ochman (reprezentuje związki zawodowe z Komisji Trójstron-nej).

Do grona konsultantów krajowych dołączyła Agnieszka Jankowska–Zduń-czyk (odpowiada za medycynę rodzin-ną). Prof. Mariusz Jaskólski z Polski i dr Alexander Wlodawer z USA – któ-rych wspólne odkrycie struktury białka wirusa HIV przyczyniło się do powsta-nia leku na AIDS – odebrali we wtorek w Waszyngtonie Amerykańsko-Polską Nagrodę Naukową. To pierwsza edycja nagrody przyznawanej wspólnie przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej (FNP) oraz American Association for the Ad-vancement of Science (AAAS). Prof. Edward Czerwiński, kierownik Zakła-du Chorób Kości i Stawów Instytutu Fi-zjoterapii Wydziału Nauk o Zdrowiu UJ CM, został wyróżniony przez Internatio-nal Osteoporosis Foundation za wybit-ne zasługi na terenie Europy Środkowej w zakresie osteoporozy i chorób mięś-niowo-szkieletowych.

Rada nadzorcza spółki EMC Instytut Medyczny wybrała czteroosobowy za-rząd na pięcioletnią kadencję. W skład zarządu weszli: Agnieszka Szpara jako prezes zarządu oraz Tomasz Suchowier-ski, Ireneusz Pikucki i Bożena Gołę-biewska.

Aleksandra Kurowska, dziennikarka od po-nad 11 lat zajmująca się tematyką medyczną oraz finansową. Współpracuje m.in. z redak-cją Służby Zdrowia oraz z Instytutem Zdrowia i Demokracji (IZID). Pracowała w dziale eko-nomicznym Życia Warszawy, Gazecie Giełdy „Parkiet”, Rzeczpospolitej oraz Dzienniku Ga-zecie Prawnej. Absolwentka Instytutu Stoso-wanych Nauk Społecznych UW.


n a u k a

INDEKS SPRAWNOŚCI OCHRONY ZDROWIA 2015(według raportu PwC oraz Dane i Analizy)

Przeciętne wydatki na zdrowie na 1 osobę w gospodarstwach domowych/ Przeciętne przychody netto na 1 osobę w gospodarstwach domowych × 100. Dane za 2013 r. Źródło: GUS.

52 Indeks SprawnoÊci Ochrony Zdrowia 2015

Sposób obliczania: Przeciętne wydatki na zdrowie na 1 osobę w gospodarstwach domowych/Przeciętne przychodynetto na 1 osobę w gospodarstwach domowych × 100.

Dane za okres: 2013 r.

Źródło danych: GUS

Interpretacja wskaźnika: Zakłada się, że wydatki prywatne,jako odsetek całości wydatków gospodarstw domowych, na opiekę zdrowotną są wprost proporcjonalne do stopnia niezaspokojenia potrzeb tych gospodarstw przez system publicznej opieki zdrowotnej; podobnie do tych miar na poziomie międzynarodowym, gdzie wydatki prywatne są wysokie w krajach o niesprawnych systemach publicznych(Grecja, Portugalia, Irlandia), a niskie w krajach skandynawskichczy Niemczech.

Aktualne wyniki: W 2013 r. najwyższy odsetek wydatków na ochronę zdrowia w przychodach gospodarstw domowych obserwuje się w województwach łódzkim i dolnośląskim (ok. 3,6%) najniższy zaś w województwach wielkopolskim,lubuskim oraz kujawsko-pomorski (poniżej 3%).

Uzasadnienie: Wydatki gospodarstw domowych na ochronęzdrowia dotyczą wydatków na usługi medyczne (zakwalifikowanetak samodzielnie przez respondentów), leki oraz prywatneubezpieczenie zdrowotne. Do wydatków tych zalicza się takżecharakterystyczne dla polskiego rynku formy w postaci tzw. opłat abonamentowych – przedpłaconych form świadczeniausług zdrowotnych, będących na pograniczu usług zdrowotnychoraz ubezpieczeń zdrowotnych. Badanie wydatków gospodarstwdomowych wykonywane jest przez GUS w dwóch trybach: 1. badania budżetów gospodarstw domowych (BBGD),

realizowanego corocznie przez GUS od ponad 40 lat, oraz 2. badania modułowego gospodarstw domowych (BMGD),

dotyczącego ochrony zdrowia, realizowanego dotychczas periodycznie, co kilka lat, publikowanego pod tytułem„Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych”. W niniejszym opracowaniu wykorzystano wyniki badaniaBBGD. Prowadzone jest ono metodą reprezentacyjną, stanowiącą podstawę do uogólnienia wyników badanychgospodarstw domowych na całą populację gospodarstw

domowych w Polsce. Każde badane w ciągu całego rokugospodarstwo domowe prowadzi zapisy przychodów i rozchodów oraz wydatków na towary i usługi konsumpcyjne,w tym na zdrowie. Klasyfikacja wydatków w BBGD jest opartana międzynarodowej klasyfikacji spożycia indywidualnegowedług celów (COICOP/HBS). Uogólnione wyniki badań upowszechnia się w postaci średnich miesięcznych wydatkówprzypadających na osobę w gospodarstwie domowym, podając równocześnie bezwzględne i względne błędy szacunku średnich.

W obserwacjach międzynarodowych wielkość wydatków prywatnych na ochronę zdrowia zależy od dwóch czynników: 1. systemowego zaangażowania prywatnych ubezpieczeń

w systemie ochrony zdrowia (np. Niemcy, Holandia, USA), 2. stopnia niesprawności publicznej ochrony zdrowia

(np. Grecja, Portugalia).

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej 1. Udział wydatków na zdrowie w przychodach gospodarstw domowych

dolnośląskie

świętokrzyskie

lube

lskie

podk

arpa

ckie

łódz

kie

maz

owieck

ie

śląskie

małop

olskie

warmińsko-maz

urskie

pomorskie

opolskie

zach

odniop

omorskie

kujawsko-po

morskie

podlaskie

lube

lskie

wielkop

olskie

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8

[%]

2,89-3,02

3,03-3,15

3,35-3,61

3,27-3,34

3,16-3,26

Województwo Wskaźnik [%] (2013) Miejsce Punkty

wielkopolskie 2,8 1 5

lubuskie 2,9 2 5

kujawsko-pomorskie 2,9 3 5

warmińsko-mazurskie 3,0 4 5

podlaskie 3,0 5 5

zachodniopomorskie 3,0 6 5

opolskie 3,1 7 3

pomorskie 3,2 8 3

małopolskie 3,2 9 3

śląskie 3,2 10 3

mazowieckie 3,2 11 3

podkarpackie 3,3 12 3

lubelskie 3,3 13 3

świętokrzyskie 3,3 14 3

łódzkie 3,5 15 1

dolnośląskie 3,6 16 1


Sposób obliczania: Przeciętne wydatki na zdrowie na 1 osobę w gospodarstwach domowych/Przeciętne przychodynetto na 1 osobę w gospodarstwach domowych × 100.


Źródło danych: GUS

Interpretacja wskaźnika: Zakłada się, że wydatki prywatne,jako odsetek całości wydatków gospodarstw domowych, na opiekę zdrowotną są wprost proporcjonalne do stopnia niezaspokojenia potrzeb tych gospodarstw przez system publicznej opieki zdrowotnej; podobnie do tych miar na poziomie międzynarodowym, gdzie wydatki prywatne są wysokie w krajach o niesprawnych systemach publicznych(Grecja, Portugalia, Irlandia), a niskie w krajach skandynawskichczy Niemczech.

Aktualne wyniki: W 2013 r. najwyższy odsetek wydatków na ochronę zdrowia w przychodach gospodarstw domowych obserwuje się w województwach łódzkim i dolnośląskim (ok. 3,6%) najniższy zaś w województwach wielkopolskim,lubuskim oraz kujawsko-pomorski (poniżej 3%).

Uzasadnienie: Wydatki gospodarstw domowych na ochronęzdrowia dotyczą wydatków na usługi medyczne (zakwalifikowanetak samodzielnie przez respondentów), leki oraz prywatneubezpieczenie zdrowotne. Do wydatków tych zalicza się takżecharakterystyczne dla polskiego rynku formy w postaci tzw. opłat abonamentowych – przedpłaconych form świadczeniausług zdrowotnych, będących na pograniczu usług zdrowotnychoraz ubezpieczeń zdrowotnych. Badanie wydatków gospodarstwdomowych wykonywane jest przez GUS w dwóch trybach: 1. badania budżetów gospodarstw domowych (BBGD),

realizowanego corocznie przez GUS od ponad 40 lat, oraz 2. badania modułowego gospodarstw domowych (BMGD),

dotyczącego ochrony zdrowia, realizowanego dotychczas periodycznie, co kilka lat, publikowanego pod tytułem„Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych”. W niniejszym opracowaniu wykorzystano wyniki badaniaBBGD. Prowadzone jest ono metodą reprezentacyjną, stanowiącą podstawę do uogólnienia wyników badanychgospodarstw domowych na całą populację gospodarstw

domowych w Polsce. Każde badane w ciągu całego rokugospodarstwo domowe prowadzi zapisy przychodów i rozchodów oraz wydatków na towary i usługi konsumpcyjne,w tym na zdrowie. Klasyfikacja wydatków w BBGD jest opartana międzynarodowej klasyfikacji spożycia indywidualnegowedług celów (COICOP/HBS). Uogólnione wyniki badań upowszechnia się w postaci średnich miesięcznych wydatkówprzypadających na osobę w gospodarstwie domowym, podając równocześnie bezwzględne i względne błędy szacunku średnich.

W obserwacjach międzynarodowych wielkość wydatków prywatnych na ochronę zdrowia zależy od dwóch czynników: 1. systemowego zaangażowania prywatnych ubezpieczeń

w systemie ochrony zdrowia (np. Niemcy, Holandia, USA), 2. stopnia niesprawności publicznej ochrony zdrowia

(np. Grecja, Portugalia).

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej 1. Udział wydatków na zdrowie w przychodach gospodarstw domowych

dolnośląskie

świętokrzyskie

lube

lskie

podk

arpa

ckie

łódz

kie

maz

owieck

ie

śląskie

małop

olskie

warmińsko-maz

urskie

pomorskie

opolskie

zach

odniop

omorskie

kujawsko-po

morskie

podlaskie

lube

lskie

wielkop

olskie

2,4

2,6

2,8

3,0

3,2

3,4

3,6

3,8

[%]

2,89-3,02

3,03-3,15

3,35-3,61

3,27-3,34

3,16-3,26

Województwo Wskaźnik [%] (2013) Miejsce Punkty


lubuskie 2,9 2 5



podlaskie 3,0 5 5


opolskie 3,1 7 3

pomorskie 3,2 8 3


śląskie 3,2 10 3



lubelskie 3,3 13 3


łódzkie 3,5 15 1


Sumaryczna liczba osób (przypadki stabilne) oczekujących na wizytę w wybranych poradniach (neurologiczna, okulistyczna, kardiologiczna, endo-krynologiczna oraz chirurgii urazowo-ortopedycznej) w przeliczeniu na 1000 osób w populacji. Stan na 31.12.2014. Źródło: NFZ.

53Indeks SprawnoÊci Ochrony Zdrowia 2015

Sposób obliczania: Sumaryczna liczba osób (przypadki stabilne) oczekujących na wizytę w wybranych poradniach (neurologiczna, okulistyczna, kardiologiczna, endokrynologicznaoraz chirurgii urazowo-ortopedycznej) w przeliczeniu na 1000populacji. Stan na 31.12.2014.


Źródło danych: Narodowy Fundusz Zdrowia

Interpretacja wskaźnika: Liczba osób oczekujących nie jest precyzyjną miarą list oczekujących ani precyzyjnymwskaźnikiem niedoborów ilości usług. Istnieje wiele zastrzeżeńco do jakości, wiarygodności czy użyteczności informacji przedstawianej w sprawozdawczości list oczekujących. Niemniej jednak, jako że warunki prawne prowadzenia listoczekujących są jednakowe w całym kraju, wielkość ta może dać obraz ograniczenia dostępu (z jakiegokolwiek powodu by ono nastąpiło) do usług w określonej puli poradni.

Aktualne wyniki: Z danych publikowanych przez NFZ na dzień 31.12.2014 wynika, że największa liczba osób zarejestrowanych na listach oczekujących występuje w woj. pomorskim (31/1000 ubezpieczonych), najmniejszewskaźniki obserwowane są zaś w województwach świętokrzyskimoraz podkarpackim 9/1000 osób.

Uzasadnienie: System list oczekujących został wprowadzonyw pierwszych latach działania NFZ jako narzędzie zapewnianiatransparentności dostępu do deficytowych świadczeń zdrowotnych.W celu monitorowania list oczekujących skonstruowano systemsprawozdawczy, który pozwala na przekazywanie do NFZdanych z placówek opieki zdrowotnej. Placówki mające umowęz NFZ zobowiązane są do raportowania określonych danychdotyczących list oczekujących z każdej zakontraktowanej poradni i każdego oddziału. Podstawowe parametry raportowanedo NFZ to liczba osób oczekujących (stan na określony dzień w miesiącu) oraz średni czas oczekiwania, obserwowany w ostatnim raportowanym okresie. W przypadku niektórychprocedur system NFZ utrzymuje centralny rejestr oczekujących,przy czym dotyczy to tylko kilku wybranych procedur (np. operacja zaćmy, wszczepianie protez stawu biodrowego itp.).

Istnieją pewne wątpliwości co do jakości i użyteczności danychgromadzonych w systemie list oczekujących. Narodowy FunduszZdrowia stara się jednak wymusić na świadczeniodawcachpoprawę tej jakości, chociaż nierozwiązanym problemem pozostaje najbardziej podstawowa definicja osoby oczekującejna świadczenie.

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej2. Liczba osób na listach oczekujących

pomorskie

kujawslo-po

morskie

warmińsko-maz

urskie

opolskie

dolnośląskie

zach

odniop

omorskie

śląskie

maz

owieck

ie

łódz

kie

wielkop

olskie

lube

lskie

małop

olskie

lubu

skie

podlaskie

podk

arpa

ckie

świętokrzyskie

0

5

10

15

20

25

30

35

[liczba na 1 tys. osób]

9,1-12,8

12,9-16,6

25,8-30,5

19,5-25,7

16,7-19,4

Województwo Wskaźnik [na 1 tys.] (2014) Miejsce Punkty



lubuskie 12,8 3 5

łódzkie 12,9 4 5

podlaskie 13,2 5 5


lubelskie 16,7 7 3



śląskie 19,2 10 3


opolskie 24,4 12 1




pomorskie 30,5 16 1


Sposób obliczania: Sumaryczna liczba osób (przypadki stabilne) oczekujących na wizytę w wybranych poradniach (neurologiczna, okulistyczna, kardiologiczna, endokrynologicznaoraz chirurgii urazowo-ortopedycznej) w przeliczeniu na 1000populacji. Stan na 31.12.2014.


Źródło danych: Narodowy Fundusz Zdrowia

Interpretacja wskaźnika: Liczba osób oczekujących nie jest precyzyjną miarą list oczekujących ani precyzyjnymwskaźnikiem niedoborów ilości usług. Istnieje wiele zastrzeżeńco do jakości, wiarygodności czy użyteczności informacji przedstawianej w sprawozdawczości list oczekujących. Niemniej jednak, jako że warunki prawne prowadzenia listoczekujących są jednakowe w całym kraju, wielkość ta może dać obraz ograniczenia dostępu (z jakiegokolwiek powodu by ono nastąpiło) do usług w określonej puli poradni.

Aktualne wyniki: Z danych publikowanych przez NFZ na dzień 31.12.2014 wynika, że największa liczba osób zarejestrowanych na listach oczekujących występuje w woj. pomorskim (31/1000 ubezpieczonych), najmniejszewskaźniki obserwowane są zaś w województwach świętokrzyskimoraz podkarpackim 9/1000 osób.

Uzasadnienie: System list oczekujących został wprowadzonyw pierwszych latach działania NFZ jako narzędzie zapewnianiatransparentności dostępu do deficytowych świadczeń zdrowotnych.W celu monitorowania list oczekujących skonstruowano systemsprawozdawczy, który pozwala na przekazywanie do NFZdanych z placówek opieki zdrowotnej. Placówki mające umowęz NFZ zobowiązane są do raportowania określonych danychdotyczących list oczekujących z każdej zakontraktowanej poradni i każdego oddziału. Podstawowe parametry raportowanedo NFZ to liczba osób oczekujących (stan na określony dzień w miesiącu) oraz średni czas oczekiwania, obserwowany w ostatnim raportowanym okresie. W przypadku niektórychprocedur system NFZ utrzymuje centralny rejestr oczekujących,przy czym dotyczy to tylko kilku wybranych procedur (np. operacja zaćmy, wszczepianie protez stawu biodrowego itp.).

Istnieją pewne wątpliwości co do jakości i użyteczności danychgromadzonych w systemie list oczekujących. Narodowy FunduszZdrowia stara się jednak wymusić na świadczeniodawcachpoprawę tej jakości, chociaż nierozwiązanym problemem pozostaje najbardziej podstawowa definicja osoby oczekującejna świadczenie.

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej2. Liczba osób na listach oczekujących

pomorskie

kujawslo-po

morskie

warmińsko-maz

urskie

opolskie

dolnośląskie

zach

odniop

omorskie

śląskie

maz

owieck

ie

łódz

kie

wielkop

olskie

lube

lskie

małop

olskie

lubu

skie

podlaskie

podk

arpa

ckie

świętokrzyskie

0

5

10

15

20

25

30

35

[liczba na 1 tys. osób]

9,1-12,8

12,9-16,6

25,8-30,5

19,5-25,7

16,7-19,4

Województwo Wskaźnik [na 1 tys.] (2014) Miejsce Punkty



lubuskie 12,8 3 5

łódzkie 12,9 4 5

podlaskie 13,2 5 5


lubelskie 16,7 7 3



śląskie 19,2 10 3


opolskie 24,4 12 1




pomorskie 30,5 16 1

Jakość infrastruktury, wyposażenia placówek medycznych – średnia ocen respondentów w skali od 1 do 5. Dane za 2014 r.


Sposób obliczania: Średnia ocen respondentów w skali od 1 do 5.


Źródło danych: badanie wykonane przez firmę MillwardBrown na zlecenie PwC

Interpretacja wskaźnika: Jakość infrastruktury i wyposażenia placówek medycznych za ważne kryterium jakościuznało ok 15% respondentów. Jak wszystkie badane w sondażuparametry, nie jest to obiektywna jakość infrastruktury, mierzona np. czasem użytkowania, lecz subiektywna jakość, odbierana tak przez respondentów.

Aktualne wyniki: W tej kategorii najwięcej pozytywnych ocen przyznali mieszkańcy województwa podlaskiego (średniaocen 3,61). Najgorzej jakość infrastruktury oceniali mieszkańcywoj. śląskiego (średnia ocen 2,24).

W ramach POZ jakość infrastruktury najwyżej ocenili mieszkańcywojewództwa opolskiego (3,54), najniżej natomiast mieszkańcywojewództwa lubuskiego (3,19). Jakość infrastruktury AOS najwyżej została oceniona w województwie podlaskim (3,70), a najniżej w województwie śląskim (3,17).

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej 11. Jakość infrastruktury, wyposażenia placówek medycznych

maz

owieck

ie

małop

olskie

wielkop

olskie

maz

owieck

ie

łódz

kie

lubu

skie

podk

arpa

ckie

dolnośląskie

lube

lskie

warmińsko-maz

urskie

pomorskie

kujawsko-po

morskie

zach

odniop

omorskie

świętokrzyskie

opolskie

podlaskie

3,1

3,2

3,3

3,4

3,5

3,6

3,7

AOS POZ

3,0

3,8

3,24-3,32

3,33-3,39

3,55-3,61

3,43-3,54

3,40-3,42

Województwo POZ AOS Średnia Miejsce Punktyocen

podlaskie 3,51 3,70 3,60 1 5opolskie 3,54 3,64 3,59 2 5zachodniopomorskie 3,53 3,64 3,58 3 5lubelskie 3,42 3,50 3,46 4 3świętokrzyskie 3,25 3,61 3,43 5 3kujawsko-pomorskie 3,40 3,44 3,42 6 3pomorskie 3,45 3,39 3,42 6 3warmińsko-mazurskie 3,46 3,37 3,41 8 3dolnośląskie 3,46 3,35 3,40 9 3podkarpackie 3,41 3,38 3,3 10 3lubuskie 3,19 3,47 3,33 11 1mazowieckie 3,35 3,31 3,33 11 1wielkopolskie 3,33 3,33 3,33 11 1małopolskie 3,26 3,38 3,32 14 1łódzkie 3,28 3,22 3,25 15 1śląskie 3,31 3,17 3,24 16 1





Interpretacja wskaźnika: Jakość infrastruktury i wyposażenia placówek medycznych za ważne kryterium jakościuznało ok 15% respondentów. Jak wszystkie badane w sondażuparametry, nie jest to obiektywna jakość infrastruktury, mierzona np. czasem użytkowania, lecz subiektywna jakość, odbierana tak przez respondentów.

Aktualne wyniki: W tej kategorii najwięcej pozytywnych ocen przyznali mieszkańcy województwa podlaskiego (średniaocen 3,61). Najgorzej jakość infrastruktury oceniali mieszkańcywoj. śląskiego (średnia ocen 2,24).

W ramach POZ jakość infrastruktury najwyżej ocenili mieszkańcywojewództwa opolskiego (3,54), najniżej natomiast mieszkańcywojewództwa lubuskiego (3,19). Jakość infrastruktury AOS najwyżej została oceniona w województwie podlaskim (3,70), a najniżej w województwie śląskim (3,17).

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej 11. Jakość infrastruktury, wyposażenia placówek medycznych

maz

owieck

ie

małop

olskie

wielkop

olskie

maz

owieck

ie

łódz

kie

lubu

skie

podk

arpa

ckie

dolnośląskie

lube

lskie

warmińsko-maz

urskie

pomorskie

kujawsko-po

morskie

zach

odniop

omorskie

świętokrzyskie

opolskie

podlaskie

3,1

3,2

3,3

3,4

3,5

3,6

3,7

AOS POZ

3,0

3,8

3,24-3,32

3,33-3,39

3,55-3,61

3,43-3,54

3,40-3,42


podlaskie 3,51 3,70 3,60 1 5opolskie 3,54 3,64 3,59 2 5zachodniopomorskie 3,53 3,64 3,58 3 5lubelskie 3,42 3,50 3,46 4 3świętokrzyskie 3,25 3,61 3,43 5 3kujawsko-pomorskie 3,40 3,44 3,42 6 3pomorskie 3,45 3,39 3,42 6 3warmińsko-mazurskie 3,46 3,37 3,41 8 3dolnośląskie 3,46 3,35 3,40 9 3podkarpackie 3,41 3,38 3,3 10 3lubuskie 3,19 3,47 3,33 11 1mazowieckie 3,35 3,31 3,33 11 1wielkopolskie 3,33 3,33 3,33 11 1małopolskie 3,26 3,38 3,32 14 1łódzkie 3,28 3,22 3,25 15 1śląskie 3,31 3,17 3,24 16 1

Profesjonalizm i kompetencje lekarzy – średnia ocen respondentów w skali od 1 do 5. Dane za 2014 r.





Interpretacja wskaźnika: Profesjonalizm i kompetencjelekarzy za ważne kryterium jakości opieki zdrowotnej uznało 34 i 37% respondentów (odpowiednio dla POZ i AOS).

Aktualne wyniki: W kategorii tej najlepiej oceniani byli lekarze województwa zachodniopomorskiego (średnia ocen 4,02), najgorsze oceny wystawili mieszkańcy województwamazowieckiego (średnia ocen 3,48).

Profesjonalizm lekarzy POZ został najwyżej oceniony w województwie zachodniopomorskim (4,02), najniżej natomiast w województwie pomorskim (3,40). Województw zachodniopomorskie otrzymało również najwyższą ocenę jeślichodzi kompetencje lekarzy AOS otrzymując średnią notę 4,01.Najgorzej w tej kategorii zostało ocenione województwo podkarpackie (średnia ocen 3,46).

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej12. Profesjonalizm i kompetencje lekarzy

maz

owieck

ie

łódz

kie

podk

arpa

ckie

świętokrzyskie

pomorskie

lubu

skie

warmińsko-maz

urskie

opolskie

kujawsko-po

morskie

lube

lskie

wielkop

olskie

dolnośląskie

małop

olskie

śląskie

podlaskie

zach

odniop

omorskie

3,4

3,5

3,6

3,7

3,8

3,9

4,0

AOS POZ

3,3

4,1

3,48-3,58

3,59-3,67

3,79-4,02

3,74-3,78

3,68-3,73


zachodniopomorskie 4,02 4,01 4,01 1 5podlaskie 3,82 3,94 3,88 2 3małopolskie 3,69 3,91 3,80 3 3kujawsko-pomorskie 3,83 3,67 3,75 4 3śląskie 3,86 3,61 3,73 5 3dolnośląskie 3,73 3,73 3,73 6 3wielkopolskie 3,68 3,77 3,72 7 3lubelskie 3,78 3,67 3,72 8 3opolskie 3,60 3,78 3,69 9 3warmińsko-mazurskie 3,71 3,65 3,68 10 3lubuskie 3,61 3,68 3,64 11 1świętokrzyskie 3,52 3,71 3,61 12 1podkarpackie 3,75 3,46 3,60 13 1łódzkie 3,49 3,63 3,56 14 1pomorskie 3,40 3,64 3,52 15 1mazowieckie 3,41 3,54 3,47 16 1





Interpretacja wskaźnika: Profesjonalizm i kompetencjelekarzy za ważne kryterium jakości opieki zdrowotnej uznało 34 i 37% respondentów (odpowiednio dla POZ i AOS).

Aktualne wyniki: W kategorii tej najlepiej oceniani byli lekarze województwa zachodniopomorskiego (średnia ocen 4,02), najgorsze oceny wystawili mieszkańcy województwamazowieckiego (średnia ocen 3,48).

Profesjonalizm lekarzy POZ został najwyżej oceniony w województwie zachodniopomorskim (4,02), najniżej natomiast w województwie pomorskim (3,40). Województw zachodniopomorskie otrzymało również najwyższą ocenę jeślichodzi kompetencje lekarzy AOS otrzymując średnią notę 4,01.Najgorzej w tej kategorii zostało ocenione województwo podkarpackie (średnia ocen 3,46).

Jak

ość

ko

nsu

men

cka

op

iek

i zd

row

otn

ej12. Profesjonalizm i kompetencje lekarzy

maz

owieck

ie

łódz

kie

podk

arpa

ckie

świętokrzyskie

pomorskie

lubu

skie

warmińsko-maz

urskie

opolskie

kujawsko-po

morskie

lube

lskie

wielkop

olskie

dolnośląskie

małop

olskie

śląskie

podlaskie

zach

odniop

omorskie

3,4

3,5

3,6

3,7

3,8

3,9

4,0

AOS POZ

3,3

4,1

3,48-3,58

3,59-3,67

3,79-4,02

3,74-3,78

3,68-3,73


zachodniopomorskie 4,02 4,01 4,01 1 5podlaskie 3,82 3,94 3,88 2 3małopolskie 3,69 3,91 3,80 3 3kujawsko-pomorskie 3,83 3,67 3,75 4 3śląskie 3,86 3,61 3,73 5 3dolnośląskie 3,73 3,73 3,73 6 3wielkopolskie 3,68 3,77 3,72 7 3lubelskie 3,78 3,67 3,72 8 3opolskie 3,60 3,78 3,69 9 3warmińsko-mazurskie 3,71 3,65 3,68 10 3lubuskie 3,61 3,68 3,64 11 1świętokrzyskie 3,52 3,71 3,61 12 1podkarpackie 3,75 3,46 3,60 13 1łódzkie 3,49 3,63 3,56 14 1pomorskie 3,40 3,64 3,52 15 1mazowieckie 3,41 3,54 3,47 16 1

Indeks Sprawności OchronyZdrowia 2015

Druga edycjaKwiecień 2015

Druga edycja Indeksu daje nowe możliwości analityczne. Oprócz porównańmiędzywojewódzkich, jesteśmy po raz pierwszy w stanie zaobserwować zmiany zachodzące w czasie, w tym samym województwie.

Indeks Sprawności OchronyZdrowia 2015

Druga edycjaKwiecień 2015

Druga edycja Indeksu daje nowe możliwości analityczne. Oprócz porównańmiędzywojewódzkich, jesteśmy po raz pierwszy w stanie zaobserwować zmiany zachodzące w czasie, w tym samym województwie.


12

n a u k a

Gala Liderów Ochrony Zdrowia odbyła się 21 kwietnia 2015 r. w Hotelu Mar-riott w Warszawie. W ceremonii wrę-czenia nagród wzięło udział 250 osób. Wśród nich znaleźli się tegoroczni lau-reaci, kandydaci do tytułu Lidera, człon-kowie kapituły konkursu, goście specjal-ni, przedstawiciele rynku ochrony zdro-wia.

– Od 9 lat w konkursie Liderów Ochro-ny Zdrowia wybierane są najciekawsze

inicjatywy, wyróżniające się postawy oraz niezwykłe osobowości. Nie jest to łatwe. W tegorocznej edycji Kapituła Konkur-su oceniła ponad 100 wniosków i prak-tycznie każdy z nich zasługuje na uwagę – podkreśliła Anna Popek, która poprowa-dziła ceremonię wręczenia nagród.

Swój prestiż oraz uznanie na rynku plebiscyt zawdzięcza konsekwentnej realizacji trzech fundamentalnych za-sad. Są to: uczciwość i obiektywny wy-

bór laureatów w procesie głosowania 25 ekspertów świata medycyny, przejrzy-stość zasad oraz pełna jawność finanso-wania, całkowicie bezpłatny charakter konkursu. Każda placówka medyczna oraz jej pracownik (lekarz, pielęgniarka, menedżer), fundacja, organizacja ryn-ku ochrony zdrowia mogą zgłosić swój udział w konkursie wysyłając prosty for-mularz. Od uczestników nie są pobiera-ne żadne opłaty.

Nagrody przyznawane są w 4 katego-riach: Skuteczne Zarządzanie w Ochronie Zdrowia, Innowacyjne Pomysły, Promo-cja Zdrowia i Profilaktyka, Działalność na Rzecz Pacjenta. Dodatkowo Kapituła przyznaje co roku nagrodę Brylantowe-go Lidera Ochrony Zdrowia za wyjątko-we zasługi dla ochrony zdrowia.

Organizatorem wydarzenia jest cza-sopismo Ogólnopolski System Ochro-ny Zdrowia.

Liderzy Ochrony Zdrowia 2015Podczas uroczystej Gali w Warszawie, 14 laureatów odebrało kryształowe statuetki Liderów Ochrony Zdrowia przyznane w 4 kategoriach konkursowych. Wśród nagrodzonych znalazły się bezprecedensowe zabiegi medyczne, skuteczni menedżerowie, kreatywne programy promocji zdrowia i profilaktyki, inspirujące osobowości ochrony zdrowia oraz innowacyjne pomysły poprawiające jakość leczenia.


n a u k a

Laureaci 9. edycji konkursuSKUTEcZNE ZARZĄDZANIE

ZŁOTY LIDERWielospecjalistyczny Szpi-

tal Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim Sp. z o.o. –

Dyrektor Piotr Dębicki

SREBRNY LIDERSzpital Specjalistyczny w Prabutach Sp. z o.o –

Dyrektor Paweł Chodyniak

BRĄZOWY LIDERWojewódzki Szpital Rehabilitacyjny im.

dr. S. Jasińskiego w Zako-panem – Dyrektor Krystyna

Walendowicz

INNOWAcYJNE POmYSŁY W OcHRONIE ZDROWIA

ZŁOTY LIDERZespół Kardiochirurgów

Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie

SREBRNY LIDERUniwersytecki Szpital Kliniczny im WAM –

Centralny Szpital Wetera-nów w Łodzi

BRĄZOWY LIDERSzpital Miejski w Zabrzu

Sp. z o.o.

PROGRAmY PROmOcJI ZDROWIA I PROFILAKTYKI

ZŁOTY LIDERMinisterstwo Sportu

i Turystyki – kampania STOP ZWOLNIENIOM

Z WF-u

SREBRNY LIDERPolska Unia Onkologii –

kampania MAM HAKA NA RAKA

BRĄZOWY LIDERFundacja MSD dla

Zdrowia Kobiet – kampania WITALNA POLKA

DZIAŁALNOŚĆ NA RZEcZ PAcJENTA

ZŁOTY LIDERKrystyna Wechmann –

Prezes Federacji Stowarzy-szeń AMAZONKI

SREBRNY LIDEROśrodek Rehabilitacji

Narządu Ruchu „Krzeszowice” SPZOZ

BRĄZOWY LIDERCentrum Leczenia

Niepłodności Małżeńskiej „KRIOBANK”

BRYLANTOWY LIDER 2015Prof. Włodzimierz Jarmundowicz - Kierownik

Kliniki Neurochirurgii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu

WYRÓŻNIENIE SPEcJALNEFilm BOGOWIE

(produkcja: Watchout Productions)

RELACjA WIDEOGALA LIDERÓW OCHRONY ZDROWIA 2015

www.osoz.pl/lider2015


14

LIDER

ZY OC

HRON

Y ZDR

OWIA


n a u k a

Więcej zdjęć publikujemy na stronie Konkursu: www.osoz.pl/lider2015


16

n a u k a

Komputer, twój opiekunL ABORATORIUM TECHNOLOGII

Żyjąc coraz dłużej, chcemy cieszyć się zdrowiem do późnych lat starości, zachować aktywność, uczestniczyć w życiu społecznym. Czy nowe technologie pomogą zrealizować te marzenia?

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom społecznym, ochrona zdrowia stara się dostarczać rozwiązań, które pozwalają nie tyl-ko żyć dłużej, ale sprawiają, że sprawność fizyczną i umysłową będzie można zachować do późnych lat życia. Wraz z rosnącą oczekiwaną długością życia, rozwija się dynamicznie tzw. silver economy, bogaty rynek produktów i usług dla seniorów. Drugim czynnikiem napędzającym zjawisko srebrnej ekonomii są proce-sy demograficzne. Procesu starzenia się społeczeństwa nie za-trzymamy, możemy jedynie niwelować jego negatywne skutki. Coraz większej grupie ludzi starszych trzeba zapewnić dobre warunki życia, nowe możliwości rozwoju, spędzania wolnego czasu, dogodną infrastrukturę miast. Jednak przede wszystkim – psychiczny komfort funkcjonowania w świecie i najbliższym otoczeniu. Aby zachować stabilność ekonomiczną oraz społecz-ną, ludzie będą musieli pracować coraz dłużej. Stąd tak duży na-cisk na poszukiwanie nowych farmaceutyków, pomagających w leczeniu chorób starczych, wśród których dominują choroby układu sercowo-naczyniowego, nowotwory, demencja, cukrzy-ca. Leki to jednak nie wszystko – znaczna liczba chorych prze-wlekle wymaga stałej opieki, a dziś nowe technologie oferują gamę alternatyw dla szpitali i ośrodków opieki długotermino-wej. Otwierają ponadto nowe perspektywy przedłużania aktyw-ności zawodowej i społecznej.

Wielu pacjentów – skazanych dotychczas na wielomiesięcz-ne pobyty w szpitalu – będzie mogło wrócić do domu. Wszystko za sprawą telemedycyny, teleopieki, e-zdrowia, robotyki. Roz-wiązania w tej dziedzinie dopiero nieśmiało wkraczają na rynek lub znajdują się w fazie projektów pilotażowych, ale ich upo-

wszechnienie jest kwestią kilku, kilkunastu kolejnych lat. Domy i miejsca pobytu osoby starszej z chorobą przewlekłą staną się inteligentnymi przestrzeniami, które będą na bieżąco monitoro-wały aktywność i parametry zdrowia. Sensory rozmieszczone w podłodze, łóżku, łazience, urządzeniach codziennego użytku będą czuwały dzień i noc, systemy teleprezencji pozwolą rodzi-nie być przy bliskiej, starszej osobie, niezależnie od dzielącej ich odległości. Czujniki w kijkach do Nordwalkingu, ubraniach, ro-werze przejmą nadzór w czasie pobytu pacjenta poza domem. Specjalnie przygotowane programy ćwiczeń, wykorzystujące gry kognitywne i nowoczesny sprzęt rehabilitacyjny, zamienią dom w ośrodek rehabilitacji. Seniorzy nie będą musieli z każdą dolegliwością i z każdym pytaniem stawiać się osobiście u le-karza. Systemy telemedyczne zagwarantują opiekę 24 godziny na dobę, konsultacje on-line bez wychodzenia z domu, poczu-cie bezpieczeństwa i osobistego komfortu. Strach przed samot-nym przebywaniem w domu, towarzyszący na co dzień osobom starszym, jest jednym z najważniejszych elementów obniżają-cych jakość życia. Pewność, że w razie potrzeby pomoc może być udzielona natychmiast, jest ogromną ulgą psychiczną. Za-równo dla seniora jak i jego rodziny, która nie zawsze może zre-zygnować z własnych obowiązków.

Przeobrażenia społeczne wymuszą refundację tele-usług na takich samych zasadach, jak refundacja tradycyjnych zabiegów i świadczeń. Zdalne konsultacje są nie tylko świetną alternaty-wą do niektórych porad osobistych, ale i tańszą. Już teraz sięgają do nich ubezpieczyciele w Europie (np. w Szwajcarii). Najwięk-szą barierą do przełamania jest nadal tradycyjny system finan-

1�Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 4/2015

n a u k a

sowania świadczeń oraz niedostateczna cyfryzacja i umiejęt-ność obsługi technologii przez osoby starsze. Jednak i to szyb-ko się zmienia.

Wirtualny lekarz, wirtualna pielęgniarka – wiele osób oba-wia się, że cyfrowa integracja będzie początkiem izolacji spo-łecznej. Optymiści są jednak innego zdania – powstaje coraz więcej platform internetowych opartych na społecznościach np. osób z wybranego miasta, z określonym schorzeniem (inicja-

jektantów. Ponieważ tzw. silver economy wkrótce stanie się po prostu rzeczywistością, do której wszyscy będą musieli się do-pasować. Od tego będzie zależeć przetrwanie na rynku o nowej strukturze wiekowej.

Technologie informacyjne generują olbrzymie ilości da-nych. Aplikacje dla pacjentów – dostępne w telefonach komór-kowych, na tabletach, dedykowane różnym problemom zdro-wotnym – już teraz są źródłem bezcennych danych wykorzy-

»�Technologie�podkreślą�znaczącą�rolę�seniorów�w�życiu�społecznym,��wykorzystując�ich�potencjał�fizyczny�oraz�intelektualny,�dbając�o�ich�zdrowie.«

tywy typu „Community and Collaboration”). Zaangażowanie przenosi się do realnego świata w postaci spotkań, zajęć sporto-wych, wspólnie organizowanych aktywności. Z kolei ci, którzy muszą przebywać stale w domu lub łóżku, zyskują możliwość wirtualnej komunikacji. Specjalne aplikacje pomogą w zdro-wym odżywianiu się, byciu aktywnym na co dzień w bezpiecz-ny sposób (wirtualne treningi), zakupach, ułatwiając codzienne funkcjonowanie w społeczeństwie, integrując życie osób star-szych z rzeczywistością. Czasami chodzi tylko o przełamanie poczucia odstawienia na boczny tor.

Rewolucja sięgnie poza aspekty stricte zdrowotne. Coraz większą uwagę kładzie się na zagadnienie aktywizacji zawodo-wej, która wzmacnia poczucie wartości, pozwala seniorom zno-wu czuć się potrzebnymi społeczenie. Platformy typu „Golden Workers” umożliwiają świadczenie usług on-line przez osoby starsze bez wychodzenia z domu, jak np. korepetycje, doradz-two zawodowe, konsultacje. Firmy będą chętnie do nich sięgały, opierając współpracę na modelu „home office” (zdalna praca).

Dotychczas to młodzi ludzie byli najczęściej adresatami no-winek technologicznych. W miarę jak starsze pokolenie posia-da coraz większe kompetencje informatyczne i zmieniają się proporcje dominujących grup wiekowych, ewoluują strategie biznesowe. W sposobie projektowania kładzie się nacisk na prostotę i intuicyjność obsługi elementów wyposażenia domu i oprogramowania. Prosty interfejs, który nie sprawi kłopotu 70-latkowi, ale z funkcjonalnością, która zadowoli nawet wy-magającego technologicznie 20-latka jest wyzwaniem dla pro-

stywanych do badań klinicznych na skalę, o której medycyna mogła jeszcze kilka lat temu tylko pomarzyć. Wyniki pomogą opracowywać nowe metody leczenia i terapii, indywidualizo-wać proces leczenia oraz rehabilitacji, poznać lepiej potrzeby osób w starszym wieku. Każda chora osoba będzie odrębnym przypadkiem klinicznym, bez opierania się na danych popula-cyjnych – uogólnionych i zdepersonalizowanych.

Telefony komórkowe i portale społecznościowe nie spowo-dowały, że ludzie przestali spotykać się osobiście. Otworzyły za to nowe możliwości w dynamicznie zmieniającym się świecie. Podobnie w przypadku innowacji i technologii dedykowanych osobom starszym – w przyszłości pozwolą lepiej opiekować się bliskimi, zwiększyć ich zaangażowanie społeczne, sprawić, że będą tak samo aktywni i potrzebni jak 20, 30, 40-latkowie.


18

I n n o w a c j e

ALERT EPIDEMIOLOGICZNY (CZERWIEC 2015)

SPRAWDZALNOŚĆPOPRZEDNIEJ

PROGNOZY 83% PONIŻEJ NORMY

NORMA

WYSOKI

BARDZO WYSOKI

WOJEWÓDZTWO PROGNOZA KOSZTÓW ALERGII (cZERWIEc)

TREND W STOSUNKU DO mAJA

Dolnośląskie 2 359 Kujawsko-pomorskie 1 654 Łódzkie 1 583 Lubelskie 2 162 Lubuskie 2 050 Małopolskie 1 739 Mazowieckie 2 693 Opolskie 1 463 Podkarpackie 1 719 Podlaskie 1 791 Pomorskie 2 023 Śląskie 1 924 Świętokrzyskie 1 489 Warmińsko-mazurskie 1 245 Wielkopolskie 1 996 Zachodniopomorskie 1 943

WOJEWÓDZTWO PROGNOZA KOSZTÓW GRYPY I PRZEZIĘBIENIA (cZERWIEc)

TREND W STOSUNKU DO mAJA

Dolnośląskie 2 556 Kujawsko-pomorskie 1 973 Łódzkie 1 900 Lubelskie 2 289 Lubuskie 2 051 Małopolskie 2 126 Mazowieckie 2 743 Opolskie 1 818 Podkarpackie 1 906 Podlaskie 2 300 Pomorskie 2 265 Śląskie 1 922 Świętokrzyskie 1 515 Warmińsko-mazurskie 1 661 Wielkopolskie 2 018 Zachodniopomorskie 2 081

ALERGIA

POZIOm NASILENIA ALERGII

GRYPA I PRZEZIĘBIENIEPOZIOm NASILENIA GRYPY I PRZEZIĘBIENIA

SPRAWDZALNOŚĆPOPRZEDNIEJ

PROGNOZY 73% PONIŻEJ NORMY

NORMA

WYSOKI

BARDZO WYSOKI


I n n o w a c j e

Dieta mobileProblem ze zgagą? Masz już dość boles-nego pieczenia w przełyku? Dzięki apli-kacji dowiesz się, jak w szybki sposób pozbyć się uciążliwych objawów zgagi i mieć nad nią pełną kontrolę. Odpowied-nio zbilansowana dieta to istotny czynnik wspomagający leczenie farmakologiczne, prowadzi do korzystnych zmian dotyczą-cych nawyków żywieniowych i trybu ży-cia. Dowiesz się, jakich produktów nale-ży unikać, a jakie są wskazane dla prawid-łowej pracy żołądka.

iOS oraz AndroidBezpłatna

ZdrowieAplikacja znana każdemu użytkowniko-wi iPhone’a z iOS 8. Program gromadzi informacje o ilości przebytych kilome-trach, ciśnieniu krwi, wadze i innych pa-rametrach codziennej aktywności. Pierw-szym partnerem wykorzystującym moż-liwości usługi jest firma Nike. Partnerem medycznym została prestiżowa Mayo Cli-nic (USA).

iOSBezpłatna

Kalkulator NawodnieniaNie wiesz, ile i co pić? Ta aplikacja, po-może Ci obliczyć optymalne codzienne spożycie. Uwzględnia wagę, wiek, tryb życia i rodzaj wypijanych płynów. Z po-mocą programu ustalisz niezbędną do wypicia ilość, dowiesz się, czy nie prze-sadzasz z kaloriami pochodzącymi z na-pojów. Nawodnienie wpływa nie tylko na wydolność fizyczną, ale też spraw-ność umysłową, dlatego aplikacja zawie-ra dodatkowo testy, dzięki którym spraw-dzisz pamięć krótkotrwałą, koncentrację i szybkość reakcji.


StravaCiekawa opcja monitoringu GPS dla biegaczy i osób jeżdżących na rowerze. Oprócz opcji śledzenia, planowania i szu-kania ciekawych tras oraz monitoringu parametrów zdrowia, aplikacja umożli-wia porównywanie wyników w społecz-ności użytkowników.


meduSzczepieniaInteraktywny kalendarz szczepień, w któ-rym można zaplanować szczepienia dla siebie i najbliższych. Aplikacja automa-tycznie dostosuje się do schematu szcze-pienia oraz przypomni o kolejnej daw-ce. W aplikacji znalazły się informacje o wszystkich szczepieniach dostępnych w Polsce, zarówno tych obowiązkowych jak i zalecanych (dla dzieci, dorosłych, po-dróżujących).


FinoteqFitnoteq to największa biblioteka kur-sów fitness prowadzona przez profesjo-nalnych trenerów. Każdy z nich prowadzi zawodowo treningi i został wyselekcjono-wany z grona najlepszych w Polsce. Moż-na wybierać wśród treningów wzmacnia-jących, prozdrowotnych, funkcjonalnych czy sezonowych, ćwiczyć dance, pilates, jogę, cardio. Wśród opcji znalazł się na-wet kurs fitness dla kobiet w ciąży i dla mam z dzieckiem.


APLIkACjE

2.

3.

6.

5.

1.

4.


20

Laureaci tegorocznej edycji konkursu Liderów Ochrony Zdrowia są najlepszym dowodem na to, że sukces w ochronie zdrowia tylko w niewielkim stopniu zależy od do-stępnych środków finansowych. Liczy się przede wszyst-kim wyraźnie nakreślona wizja, determinacja, osobiste zaangażowanie, konsekwentne pokonywanie codziennych trudności, zgrany zespół współpracowników i pasja pracy.

ODWAGA LIDERA

R a p o R t


R a p o R tR a p o R t

kATEGORIABRYLANTOWY LIDER OCHRONY ZDROWIA

Prof. Włodzimierz Jarmundowicz Klinika Neurochirurgii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

nelu. Zespół neurochirurgów z Wrocła-wia – we współpracy z brytyjskimi na-ukowcami – pod kierownictwem laureata dokonał czegoś, co wydawało się wcześ-

Informacja o zasługach laureata obie-gła Polskę i świat. Osiągnięcie może sta-nowić krok milowy w medycynie i przy-wrócić nadzieję milionom sparaliżo-

wanych ludzi. Do tej pory przerwanie rdzenia kręgowego dożywotnio skazy-wało pacjenta na wózek inwalidzki lub łóżko. Teraz pojawiło się światło w tu-


22

R a p o R t

Niezwykła osobowość, której energia po-zwoliła przełamać tabu choroby, walczyć o godność i prawa chorych, motywować do profilaktyki, zmieniać postawy wie-lu kobiet. O sobie mówi, że taki ma cha-rakter i jeżeli ktoś twierdzi, że coś jest niemożliwe, to stara się na przekór udo-wodnić, że jest inaczej. Posiada siłę, któ-rej nie mają mężczyźni. Pokonała raka piersi, by od 24 lat bez chwili wytchnie-nia przekazywać nadzieję innym kobie-tom, mobilizować je do aktywnego życia po chorobie. Efekt? 210 klubów samo-pomocowych w całej Polsce oraz 25 000 członkiń. Wielki ruch pacjentów, wspa-niałe dzieło, a przede wszystkim dowód na to, że indywidualne doświadczenia ciężkiej choroby można przekuć na coś pozytywnego.

Krystyna Wechmann: „Z chwilą, kie-dy dowiedziałam się, że zostało przy-

kATEGORIADZIAŁALNOŚĆ NA RZECZ PACJENTA

1 MIEJSCE Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń AMAZONKI

znane mi zaszczytne wyróżnienie Lide-ra Ochrony Zdrowia, długo nie mogłam w to uwierzyć. To szczególny moment zatrzymania się w mojej niebywale długiej, niechcianej i niezaplanowa-nej podróży; z jednym, mocno zapada-jącym w pamięć, przedłużonym posto-jem na stacji „RAK” – diagnozą cho-roby nowotworowej. Niemniej jednak dopiero to wydarzenie dało niebywały wyraz głębokiego celu i sensu istnie-nia, naszych ludzkich życiowych do-świadczeń, z którymi często na począt-ku trudno nam się pogodzić. To właś-nie one wyznaczają kierunek dalszych działań, planów i prognoz, uwrażliwia-ją na drugiego człowieka. Pozwalają przez pryzmat swoich życiowych do-świadczeń spojrzeć na drugiego czło-wieka.

Nagroda „Lidera Ochrony Zdro-wia” jest kolejną stacją w mojej życio-

wej podróży. Ta jednak należy do stacji wyjątkowo przyjemnych, na których chciałoby pozostać się, choć odrobi-nę dłużej. Jest jedną z lepszych sta-cji przez ostatnie ćwierć wieku – sta-cją będącą wyrazem docenienia do-tychczasowych działań w dążeniu do wyznaczonego celu – walki o sprawę kobiet dotkniętych rakiem piersi. To namacalny wyraz zauważenia dzia-łań i starań w często bezkompromiso-wej bitwie z przepisami i odmienny-mi ludzkimi zapatrywaniami na spra-wę zdrowia i jakości życia po leczeniu raka piersi, co więcej – ludzkiego ży-cia. W codziennej krzątaninie, pomię-dzy wzlotami i upadkami, wielopłasz-czyznowymi działaniami w zakresie spraw dla dobra Amazonek, wyróż-nienie to nabiera szczególnej warto-ści. Sprawia, że każda z komórek cia-ła wsiąka w sprawę Amazonek, a ja

niej niemożliwe. Operacja polegała na przeszczepie glejowych komórek węcho-wych pobranych z mózgu pacjenta. Po trzech miesiącach można było zauwa-żyć pierwsze efekty, pacjent stopniowo odzyskiwał sprawność, zaczął kontrolo-wać ruchy nóg. Badania nad tą metodą neurochirurdzy z Wrocławia prowadzą już od 13 lat. Czytając nagłówki gazet „sparaliżowany zaczął chodzić” można było pomyśleć o cudzie. I chyba to okre-ślenie nie jest dalekie od rzeczywistości. Mówiono także, że zabieg imponuje bar-dziej oraz ma większe znaczenie niż lą-dowanie człowieka na Księżycu. Nagro-dę przyznano za odwagę w przecieraniu nowych szlaków w nauce oraz wspania-łe osiągnięcia medyczne.

Prof. dr hab. Włodzimierz Jarmun-dowicz (kierownik Kliniki): „Zdoby-cie głównej nagrody Brylantowego Li-dera Ochrony Zdrowia 2015 w tak pre-stiżowym Konkursie Liderów Ochrony Zdrowia 2015 traktuję jako zaszczyt

oraz szczególne wyróżnienie, wyraz uznania dla pracy całego zespołu neuro-chirurgów z Kliniki Neurochirurgii Uni-wersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, a zwłaszcza dr n. med. Pa-wła Tabakowa, neurobiologów z Insty-tutu Immunologii i Terapii Doświad-czalnej PAN we Wrocławiu, neurofi-zjologów z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, zespołu Profesora Geof-freya Raismana z University College w Londynie oraz zespołu rehabilitan-tów z Ośrodka Rehabilitacyjnego „Ak-son” we Wrocławiu. Jest to wyróżnienie szczególnie cenne, gdyż przyznane zo-stało głosami Kapituły, w której zasiada wielu znakomitych naukowców z róż-nych dziedzin medycyny oraz innych specjalistów z pogranicza medycyny.

Decyzję Kapituły odbieram jako uznanie ważności tematu badawczego, którym zajmujemy się od ponad 13 lat. Osiągniecie naukowe naszego zespołu zostało opublikowane z renomowanym czasopismie naukowym Cell Transplan-

tation w październiku 2014 roku i od-biło się głośnym echem w mediach na całym świecie. Jego istotą jest wykaza-nie możliwości uzyskania funkcjonal-nej regeneracji dróg nerwowych rdze-nia kręgowego u pacjenta, który doznał urazowego, całkowitego uszkodzenia rdzenia, w takim stopniu, iż chory uzy-skał zdolność samodzielnego wykony-wania kilkudziesięciu kroków. Stało się tak po raz pierwszy w historii po wyko-naniu unikalnej operacji przeszczepie-nia do rdzenia glejowych komórek wę-chowych pobranych z mózgu, z opuszki węchowej z jednoczesnym wycięciem blizny glejowej rdzenia kręgowego i wprowadzeniem przeszczepów ner-wowych pobranych z nerwów skórnych. Przebiegowi przedoperacyjnemu i po-operacyjnemu towarzyszyła wielomie-sięczna, intensywna i nowoczesna reha-bilitacja. Tego rodzaju eksperymentalna i kompleksowa terapia została wykona-na po raz pierwszy na świecie.”


R a p o R t

1I MIEJSCE Ośrodek Rehabilitacji Narządu Ruchu „Krzeszowice” SPZOZ

Czasami dla pacjentów największym wy-zwaniem jest proces powrotu do zdrowia i odzyskania dawnej formy. Liczy się nie tylko technologia, ale także indywidualne zaangażowanie, motywacja i odpowied-nia opieka ze strony specjalistów. Ośro-dek, o którym mowa, to 200 lat tradycji i wspólnego zaangażowania w przywra-canie zdrowia. Współpraca z jednost-kami naukowymi pozwala praktycznie wykorzystywać najnowsze technologie rehabilitacji. W 2014 roku otworzono nowoczesną Salę Doświadczeń Świata,

gdzie odbywają się zajęcia muzykotera-pii czy stymulacji sensorycznej przez do-tyk, słuch, zapach, wzrok. Oprócz specja-listycznych zabiegów oferowane są zaję-cia ogólnorozwojowe a wszystko po to, aby o chorobie czy urazie szybko zapo-mnieć i wrócić do pełni życia.

Andrzej Osiniak (Dyrektor): „Zdo-bycie nagrody Lidera Ochrony Zdrowia ma bardzo duże znaczenie i stanowi wy-soką wartość. To ukoronowanie podej-mowanych przeze mnie i współpracow-

ników przedsięwzięć w myśl przyjętej misji „Działamy wspólnie dla dobra pa-cjenta”. Niewątpliwie, przyznana nagroda jest czynnikiem motywującym do dalszej, ciężkiej pracy w celu podnoszenia szero-ko rozumianej jakości usług oferowanych naszym pacjentom. Miano Lidera Ochro-ny Zdrowia to również powód do dumy i satysfakcji z faktu znalezienia się w tak znamienitym gronie osób i instytucji z te-renu całej Polski, zaangażowanych w roz-wój ochrony zdrowia i mających w tej dziedzinie szczególne osiągnięcia.

sama karmię się radością ich codzien-nych zwycięstw w zmaganiu z choro-bą. Wyróżnienie to powinnam otwarcie nazwać „podtrzymaniem pasji w służ-bie na rzecz innych”.

Tytuł Lidera traktuję jako zobowią-zanie i wyraz motywacji do dalszych działań, dbałości o sprawy osób cier-piących na choroby nowotworowe. Je-stem świadoma, że dzięki wsparciu, pracy liderek – przewodniczących klu-bów Amazonek z całej Polski, osób działających na rzecz kobiet po lecze-niu raka piersi i nieustającemu uświa-damianiu, przybliżaniu społeczeństwu tematu istotności wczesnego wykrywa-nia raka piersi – odbieram większość zaszczytów.

Rozpiera mnie niewysłowiona duma, że to moja osoba może stawać na czele wspomnianego pociągu wspierającego sprawę kobiet zmagających się z no-wotworem piersi; pociągu, który od lat ma wyznaczony, jasno sprecyzowany cel – życie i zdrowie kobiet dotknię-tych rakiem piersi. A przed nami ciągle nowe stacje. Znane i nieznane. Kolej-nym wyzwaniem jest stacja pod nazwą kampanii „Jest jak jest”, będącą wyra-zem, a jednocześnie zachętą do otwar-tości społeczeństwa do rozmów na te-mat zaawansowanego raka, wsparcia chorych w rodzinie, życiu społecznym i zawodowym, relacji chory – praco-dawca, chory – przyjaciel, chory – ro-dzina. Byśmy nie bali się rozmawiać. Byśmy rozmawiali. O wszystkim.

Niech to wyróżnienie dodaje mi sił do realizacji kolejnych działań.”


24

R a p o R t

Na drodze do spełnienia marzenia posia-dania potomstwa stają czasami nieocze-kiwane trudności. Przyszli rodzice mogą na szczęście szukać pomocy w wyspecja-lizowanych, a przede wszystkim otwar-tych na pacjenta wykluczonego, myślą-cych w kategorii rozwiązania proble-mu placówkach. W KRIOBANK nie ma miejsca na stygmatyzację czy uprzedze-nia społeczne, jest za to sporo przestrze-ni dla najnowocześniejszych technologii medycznych i innowacji. Nadzieja na ro-dzicielstwo przywracana jest także oso-bom niepełnosprawnym z uszkodzonym rdzeniem kręgowym oraz zakażonym chorobami wirusowymi, w szczególno-ści wirusem HIV. Najdłużej działający w Polsce niepubliczny ośrodek leczenia

niepłodności, gdzie personel jest wrażli-wy na każdego pacjenta. Bez barier i nie-potrzebnych etykiet.

Prof. dr hab. n. med. Waldemar Kuczyń-ski (Dyrektor): „Nagroda w konkursie Li-derów Ochrony Zdrowia jest świadectwem uznania – przez profesjonalne środowisko – wysiłków, które przez ostatnie lata podej-mowałem osobiście i jako firma na rzecz wprowadzenia międzynarodowych stan-dardów leczenia niepłodności w Polsce. Cieszę się, że zbiega się z obchodzonym właśnie przez Kriobank jubileuszem 25-le-cia istnienia (jesteśmy najdłużej działają-cą w Polsce prywatną kliniką leczenia nie-płodności). Jest to dla nas potwierdzenie, że to co robimy, jest ważne.

Nasza działalność rozpoczęła się od stworzenia pierwszego w Polsce profe-sjonalnego banku nasienia. Wówczas w Polsce nie było żadnych uregulo-wań prawnych, które określałyby zasa-dy i reguły postępowania w tym zakre-sie. Przeniosłem zatem standardy fran-cuskie, uważane wtedy za najbardziej cywilizowane. W kolejnych latach dzia-łalność kliniki poszerzała się, wprowa-dzaliśmy wszystkie dostępne na świecie metody postępowania, diagnozowania i leczenia niepłodności, wykorzystywa-liśmy najbardziej nowoczesną aparatu-rę na świecie. Misją „Kriobanku” od po-czątku istnienia placówki było dawanie prawa do rodzicielstwa wszystkim po-trzebującym, w tym także grupom wy-

1II MIEJSCE Centrum Leczenia Niepłodności Małżeńskiej „KRIOBANK”

Ośrodek współpracuje z renomowa-nymi uczelniami wyższymi w zakre-sie prac naukowo – badawczych, m.in.: AGH w Krakowie, Collegium Medicum UJ w Krakowie, AWF w Krakowie, Uni-wersytetem Rolniczym w Krakowie. Pełni też funkcję dydaktyczną – posia-da akredytację do prowadzenia specjali-zacji w zakresie rehabilitacji dla lekarzy i fizjoterapeutów.

Dzięki wykwalifikowanej kadrze, współpracy z uczelniami oraz ciągłemu doskonaleniu, z powodzeniem wprowa-dziliśmy nowoczesne metody w lecze-niu pacjentów w celu poprawy ich jako-ści życia. Zorganizowaliśmy Salę Do-świadczenia Świata, w której odbywają się zajęcia terapeutyczne metodą Snoe-zelem. W ramach programu wprowadzo-no muzykoterapię (muzyka aktywizują-ca, relaksacyjna, trening relaksacyjny wg Schulza i wg Jacobsona) oraz stymulację sensoryczną poprzez: dotyk (panele do-tykowe), zapach (aromaterapię), wzrok (stanowisko elementów UV, projektor, wiązka LED, panel wzrokowy), słuch (elementy muzykoterapii, panel dźwię-kowy, tor dźwiękowy).

Naszą najlepszą wizytówką są zado-woleni pacjenci, odczuwający mniejsze dolegliwości bólowe, ich dobre samo-poczucie i zwiększona sprawność w wy-konywaniu codziennych czynności. To wszystko niewątpliwie wpływa na lep-szą jakość życia, a oto nam przecież chodzi.”


R a p o R t

kluczonym – osobom zakażonym cho-robami wirusowymi (przede wszystkim HIV) oraz osobom niepełnosprawnym z uszkodzonym rdzeniem kręgowym. Dzięki międzynarodowej współpracy naukowej i klinicznej z wieloma ośrod-kami na świecie, udało nam się – razem z australijskimi lekarzami – wprowa-dzić zaawansowane metody pozyskiwa-nia nasienia u osób niepełnosprawnych z uszkodzonym rdzeniem kręgowym. Opracowaliśmy także techniki oczysz-czania nasienia z wirusów mężczyzn za-każonych chorobami wirusowymi. Klini-ka Kriobank jest realizatorem kilku euro-pejskich badań klinicznych dotyczących niepłodności żeńskiej i męskiej.

Pacjentki, które po latach starań uzy-skują ciążę, wymagają szczególnej opieki medycznej oraz wsparcia psychologicz-nego. Stąd też kilka lat temu poszerzy-liśmy naszą działalność o pełnoprofilo-wą opiekę położniczą. Pacjentki mają za-pewnioną ciągłość opieki – od leczenia niepłodności, poprzez pomoc w zajściu w ciążę, przez jej prowadzenie.

Nasze osiągnięcia zostały zauważo-ne przez pacjentów nie tylko z Polski, ale także zza granicy (w ciągu ostat-nich dwóch lat w Klinice leczyło się po-nad 700 pacjentów z Europy i świata). Do tej pory byliśmy doceniani właśnie przez pacjentów. Teraz po raz pierw-szy, jako niewielka prywatna placówka ochrony zdrowia, zostaliśmy zauważeni i wyróżnieni przez środowisko medycz-ne. To cieszy jeszcze bardziej. Osobiście widzę tę nagrodę, jako docenienie mojej pracy na rzecz pacjentów poprzez dzia-łania legislacyjne i organizacyjne m.in. wprowadzenie programu refundacji in vitro.”

kATEGORIASKUTECZNE ZARZĄDZANIE

1 MIEjSCE Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim Sp. z o.o. – Dyrektor Piotr Dębicki

Ze skrajnie trudnej sytuacji w lidera usług medycznych w regionie. Takich przemian – na których korzystają prze-de wszystkim pacjenci – potrzebuje pol-ska ochrona zdrowia. Dzięki dynamiczne-

mu zarządzaniu chorzy nie muszą szukać pomocy poza województwem lub w pry-watnych klinikach. Kolejki do specjali-stów zostały skrócone, poprawiła się ja-kość obsługi i bezpieczeństwo leczenia.

Szpital jest pożądanym dla lekarzy pra-codawcą, a także dowodem na to, że przy dobrym zarządzaniu zasobami ludzkimi, ambitnej wizji, racjonalnym gospodaro-waniu środkami i strategicznym podej-


26

R a p o R t

roku przejąłem kierowanie lecznicą, była ona na skraju upadku. Udało mi się jed-nak przekonać lekarzy, pielęgniarki i po-zostałych pracowników, że możemy dać sobie radę z tymi problemami i spowo-dować, że gorzowski szpital będzie przy-zwoitym, bezpiecznym miejscem dla pa-cjentów, a dla zespołu stabilnym, normal-nym pracodawcą, z którym warto wiązać swą przyszłość.

Gdy rząd RP stworzył warunki do re-strukturyzacji zadłużonych szpitali, sa-morząd Województwa Lubuskiego pod-jął wyzwanie. W efekcie, w wyniku prze-kształcenia, 6 września 2013 r. powstał Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódz-ki w Gorzowie Wielkopolskim Sp. z o.o. Województwo przejęło większość zadłu-żenia, na spłatę którego otrzymało rekor-

dową dotację w wysokości 107 mln zło-tych. Przy nowej Spółce pozostało 87 mln długu wobec swojego właściciela.

Po półtora roku działalności można stwierdzić, że operacja zakończyła się ogromnym sukcesem, zaś lecznica wy-korzystała jedyną szansę, jaką miała na powrót do normalności. Parametry finan-sowe Spółki są bardzo dobre, wzrasta za-kres i ilość świadczonych usług. Szpi-tal zainwestował 20 milionów w nowy sprzęt, remonty i modernizacje. W ciągu pierwszego roku obrachunkowego spła-cono 11 mln długu. Udało się zatrudnić ponad 50 nowych specjalistów, wzrosła do 80 liczba rezydentów, przyjęto wie-le pielęgniarek i innych pracowników. Szpital uzyskał certyfikaty ISO w kilku zakresach, kończy się wdrażanie akredy-tacji jakości.

Wszyscy widzą, że zmiany idą w do-brym kierunku – zarówno zespół jak i pa-cjenci. Jednak rzadko kto może ocenić ca-łość ogromu wysiłków, które podejmuje Spółka i jej Zarząd, aby gorzowski Szpi-tal stał się przedmiotem dumy mieszkań-ców województwa lubuskiego i prestiżu zatrudnionych w nim pracowników. Stąd zewnętrzne oceny, opinie liderów śro-dowiska są ogromnie ważne dla wszyst-kich w Gorzowie. Choć statuetka Lidera Ochrony Zdrowia 2015 została przyzna-na mi osobiście, jest uwieńczeniem dzia-łań ogromnej rzeszy pracowników Spółki i przyjaciół Szpitala. Wszyscy oni mogą odczuwać dziś dumę, że ich praca przy-nosi świetne efekty. Zatrudnienie w Wie-lospecjalistycznym Szpitalu Wojewódz-kim w Gorzowie Wielkopolskim staje się przedmiotem pożądania wśród lekarzy i pielęgniarek, bo to właśnie tutaj moż-na realizować się zawodowo, uprawiając nowoczesną, zgodną z międzynarodowy-mi standardami medycynę, rozwijać na-ukowo, korzystać z możliwości szkole-nia w Polsce i zaprzyjaźnionych szpita-lach w Niemczech, Szwecji i USA, które współfinansuje Spółka, a przy tym przy-zwoicie zarabiać. Pacjenci dostrzega-ją poszerzające się możliwości leczenia, ilość i jakość usług, coraz lepszy stosu-nek personelu medycznego i warunki po-bytu w lecznicy.

Bycie liderem takiej transformacji daje mi, jako menedżerowi, poczucie samorealizacji, zaś wyróżnienia, wśród których statuetka Lidera Ochrony Zdro-wia 2015 jest najbardziej prestiżowa, upewniają mnie, że to wszystko dzieje się naprawdę, a nie wynika z nazbyt op-tymistycznej oceny samego siebie i stanu zarządzanej przez mnie organizacji.”

ściu do inwestycji, zadłużony przez lata podmiot ochrony zdrowia może być ren-towny oraz cieszyć się dobrą opinią. Wy-kształcenie medyczne, uzupełnione wyso-kimi kompetencjami menedżerskimi zdo-bytymi na dodatkowych studiach oraz znajomość od podszewki spraw i proble-mów szpitala, zdobyta w czasie kilkuna-stu lat pracy, stały się receptą na sukces.

Piotr Dębicki (Dyrektor): „Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopol-skim od 10 lat był w Polsce symbolem złego zarządzania w ochronie zdrowia, jednego z najwyższych zadłużeń w kraju (sięgającego w swoim apogeum 318 mln złotych), a także pogarszającej się jako-ści świadczonych usług i niezadowo-lenia pacjentów. Gdy 28 sierpnia 2013


R a p o R t

1I MIEJSCE Szpital Specjalistyczny w Prabutach Sp. z o.o – Dyrektor Paweł Chodyniak

W tym szpitalu sprawnie wykorzystano potencjał przekształcenia własnościowe-go: drastycznie zmniejszono zobowiąza-nia, zrealizowano duże inwestycje w wy-posażenie, przeprowadzono całościową informatyzację procesów medycznych i administracyjnych, zmodernizowano pomieszczenia. Dziś szpital nie przypo-mina placówki sprzed lat, generując przy tym dodatni wynik finansowy i ambitnie wyznaczając nowe cele. Miejsce znane od XIX wieku może teraz znowu ofero-wać komfort i jakość usług, uzupełnio-ne o programy prozdrowotne i społecz-ne dla mieszkańców. Połączenie troski o pacjenta, dobro personelu, przy jedno-czesnej prorozwojowej orientacji i eko-nomicznej kalkulacji zwróciły uwagę Ka-pituły.

Paweł Chodyniak (Dyrektor): „My-ślę, że tak samo dla mnie jak i pozosta-łych pracowników Szpitala Specjali-stycznego w Prabutach Sp. z o.o., zdo-bycie nagrody Lidera Ochrony Zdrowia oznacza docenienie wysiłku oraz trudu włożonego w poprawę jakości na wielu płaszczyznach. Objawia się ona zarów-no w lepszej organizacji pracy, poprawie warunków infrastrukturalnych i bezpie-czeństwa epidemiologicznego, a zwłasz-cza wprowadzeniu nowoczesnych metod diagnostycznych i leczniczych. Wszyst-ko to sprowadza się do świadczenia pa-cjentom Szpitala usług zdrowotnych na najwyższym poziomie.

Aby móc osiągnąć ten cel, od 2008 roku, kiedy to Szpital Specjalistyczny w Prabutach jeszcze jako SP ZOZ był znacznie zadłużony, wdrożona zosta-ła strategia aktywnego pozyskiwania zewnętrznych środków finansowych. Przyniosła ona w kolejnych latach efekty w postaci znaczącego zwiększenia moż-liwości diagnostycznych i leczniczych, m.in. poprzez zakup specjalistycznego sprzętu, zmodernizowanie i wyposaże-nie bloku operacyjnego oraz części od-działów.

Poprawa infrastruktury Szpitala nie byłaby możliwa, ani nie przyniosła-by w pełni pożądanych efektów, gdyby równocześnie nie nastąpiła poprawa sy-tuacji finansowej. Przeprowadzane re-strukturyzacje, z jednej strony znacznie ograniczyły koszty zupełnie nieefektyw-nego Szpitala, z drugiej – zmniejszy-

ły wachlarz usług oraz wielkość zatrud-nienia. Te trudne działania niestety były niezbędne do zbilansowania kosztów z przychodami, a nawet osiągnięcia nad-wyżki finansowej. Nadwyżka ta w ko-lejnych latach wykorzystana została do wdrożenia systemów zarządzania jakoś-cią (najpierw ISO, a obecnie standardów akredytacyjnych Centrum Monitorowa-nia Jakości w Ochronie Zdrowia) czy też wprowadzenia nowoczesnych metod leczniczych. Nie sposób nie wspomnieć tutaj o dużym wsparciu Szpitala ze stro-ny właściciela czyli Województwa Po-

morskiego, które to, dzięki przeprowa-dzeniu procesu przekształcenia Szpita-la w spółkę prawa handlowego na bazie ustawy o działalności leczniczej z dnia 15 kwietnia 2011 r., uwolniło Szpital od ciężaru długu i konieczności spłaty kre-dytów zaciągniętych na wcześniejsze re-strukturyzacje.

Otrzymaną na uroczystej gali nagrodę dedykuję wszystkim pracownikom i oso-bom, których zaangażowanie przyczyni-ło się do zadowolenia zarówno pacjen-tów jak i ich rodzin.”


28

R a p o R t

1II MIEjSCE Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny im. dr. S. Jasińskiego w Zakopanem – Dyrektor Krystyna Walendowicz

Sukces szpitala opiera się przede wszyst-kim na ludziach. Jednym z trudniejszych wyzwań każdego menedżera jest zaanga-żowanie pracownika w proces tworzenia jakości na każdym szczeblu organiza-cyjnym. Tak zgrany i realizujący konse-

kwentnie misję szpitala zespół udało się stworzyć laureatowi: począwszy od lide-rów inspirujących pracowników po ze-społy merytoryczne dbające o wdraża-nie nowych rozwiązań w procesie diag-nostyczno-terapeutycznym. Zespołowo

realizowana jest też część funkcji zarzą-dzania i organizowania pracy. Komplet systemów jakościowych w tym przypad-ku to nie tylko procedury, ale konkretny plan działania dla płynnego i kolektyw-nego funkcjonowania.

Krystyna Walendowicz (Dyrektor): „Jednym z podstawowych zadań, które winni realizować menedżerowie, szcze-gólnie w ochronie zdrowia, jest przewo-dzenie swoim pracownikom i właściwe ich motywowanie. Menedżerowi – przy-wódcy łatwiej jest wejść w rolę lidera wytyczającego nawet nietypowe drogi dojścia do celu.

Głównym celem każdego podmiotu leczniczego jest trwanie na rynku w do-brej kondycji finansowej i zapewnienie swoim pacjentom świadczeń zdrowot-nych najwyższej jakości. Aby zarządza-nie przez jakość było efektywne i przy-nosiło zadowalające wyniki, należało, i takie było wstępne założenie, czynnie zaangażować ok. 30–40% załogi Szpita-la. Zadanie to otrzymali wyłonieni, czę-sto samoistni liderzy. Okazało się, że nie-którym wystarczy tylko stworzyć mini-mum możliwości, by mogli wykazać swe umiejętności do inspirowania i wpływa-nia na podejmowanie decyzji przez dość licznie powołane zespoły merytorycz-ne. I to jest chyba najważniejsza korzyść z przyjęcia takiej właśnie formy zarzą-dzania – integracja załogi wobec wyzna-czonego celu, która, nawet po jego osiąg-nięciu, trwać będzie nadal.

To zaangażowanie pracowników, umiejętnie prowadzone i motywowane przez lidera systemów jakościowych – Pełnomocnika ds. organizacyjno-praw-nych mgr. Jerzego Giedrojcia (na zdję-ciu), owocowało licznymi nagrodami, certyfikatami i systemami jakościowy-mi, ułatwiającymi funkcjonowanie Szpi-tala. Systematycznie prowadzone profe-sjonalne audyty zewnętrzne utwierdzały nas w przekonaniu, że obrany cel i wy-tyczona droga są właściwe. A uzyskanie nagrody Lidera Ochrony Zdrowia w tak prestiżowym konkursie, możliwość po-równania się z innymi podmiotami lecz-niczymi, w sposób ostateczny przekona-ło nas, że warto było podjąć ten trud i że końcowy efekt lepiej „smakuje”, jeżeli doszło się do niego nietypową drogą.”


R a p o R t

kATEGORIAINNOWACYJNE POMYSŁY

1 MIEJSCE Zespół Kardiochirurgów Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie

Dotychczas takie zabiegi wykonywa-no głównie u osób dorosłych, wyjątko-wo u młodocianych. Najmniejszy pa-cjent na świecie, któremu wszczepiono zastawkę, ważył powyżej 16 kg. Tymcza-sem 5-letnia pacjentka krakowskiej kli-niki ważyła tylko 12 kg. Urodziła się ze złożoną wadą rozwojową serca i rozwi-nęło się u niej ciężkie tętnicze nadciśnie-nie płucne. – Nikt wcześniej nie odważył się na przeprowadzenie tak karkołom-nej operacji w podobnie trudnej sytuacji i u tak małego dziecka. To otwarcie no-wych możliwości z wykorzystaniem naj-nowocześniejszej technologii medycznej. Cieszę się, że teraz możemy podejmować takie niezwykłe wyzwania – powiedział kierownik kliniki, gdzie operację wyko-nano. A polegała ona na wprowadzeniu zastawki do tętnicy płucnej. Zabieg trwał w sumie 2,5 h. Chirurgom towarzyszyła potężna presja czasu, bo im dłużej trwa-łaby ta operacja, tym mniejsze byłyby szanse na powodzenie.

Prof. dr hab. n. med. Janusz Skal-ski (kierownik Kliniki Kardiochirurgii Dziecięcej): „Wyróżnienie przyznane przez Kapitułę traktujemy jako uhono-rowanie wysiłków całego Zespołu klini-ki, który przeprowadził z powodzeniem hybrydowe (przezkomorowe) wszcze-pienie zastawki płucnej u dziewczyn-ki z najmniejszym ciężarem ciała wśród wszystkich leczonych wcześniej tą meto-dą. Nasza pacjentka Wiktoria miała bo-wiem zaledwie 12 kg pomimo wieku 5 lat. Udowodniliśmy, że przezkomoro-we wszczepienie zastawki biologicznej w pozycję płucną jest możliwe, nawet u tak małego dziecka. Być może wkrótce będzie dostępne także u niemowląt. Wik-toria przeszła w okresie niemowlęcym korekcję złożonej wady serca – wspól-nego pnia tętniczego. Niestety, pomimo odpowiednio wcześnie przeprowadzonej operacji korekcyjnej, z czasem wytwo-rzyło się u niej nadciśnienie płucne, któ-re uzasadniało przeprowadzenie operacji sp. Pottsa, mającej na celu odbarczenie łożyska płucnego. Postępująca, ciężka

niedomykalność zastawki płucnej skło-niła nas z kolei do podjęcia niesłycha-nie ryzykownego i równocześnie nowa-torskiego zabiegu. Była to operacja ratu-jąca życie, bowiem dziecko znajdowało się w skrajnie ciężkim stanie.

Zabieg nie byłby możliwy gdybyśmy nie dysponowali odpowiednimi warun-kami technicznymi, jakie zapewnia no-woczesna sala hybrydowa oraz gdyby nie doskonała współpraca ze specjalista-mi kardiologii inwazyjnej, mającymi do-świadczenie we wszczepianiu przeznaczy-niowym zastawek biologicznych. Zwróci-liśmy się z prośbą o pomoc do wybitnych

specjalistów – prof. Marcina Demkowa z Instytutu Kardiologii w Warszawie oraz prof. Tomasza Moszury z Instytutu Cen-trum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Bez udziału tak znakomitych Kolegów nasz sukces byłby niemożliwy.

Przyznanie nam tytułu Złotego Lidera Ochrony Zdrowia przez Wielce Szanow-ną Kapitułę odbieramy z wielką wdzięcz-nością, jako dowód, że międzyośrodkowa współpraca z najlepszymi, oparta o przy-jaźń i koleżeństwo w najlepszym wyda-niu, może dać wspaniałe rezultaty i po-zwala przełamywać bariery, wydawałoby się niemożliwe do pokonania.”


30

R a p o R t

1I MIEJSCE Uniwersytecki Szpital Kliniczny im WAM – Centralny Szpital Weteranów w Łodzi

Trudno wymienić wszystkie innowacyjne zabiegi, metody diagnostyczne i proce-dury, które w tym szpitalu nie odstają od tych, realizowanych w prestiżowych kli-nikach na świecie. Wśród nich m.in. re-konstrukcja oczodołu przy pomocy tech-nologii druku 3D, usunięcie guza żo-łądka metodą hybrydową, implantacja podskórnego kardiowertera-defibryla-tora, wszczepienie miniaturowych reje-stratorów zdarzeń pacjentom skarżącym się na omdlenia o niewiadomym podłożu. Kapituła doceniła przede wszystkim bar-dzo mocny nacisk kładziony na korzysta-nie z innowacji, które pozwalają diagno-

zować i leczyć także wtedy, gdy inne pla-cówki są bezradne. Co więcej – w 2014 roku oddano do użytku multidyscypli-narne Centrum Kliniczno-Dydaktyczne, w którym wykonuje się skomplikowane zabiegi kardiologiczne. Kolejnym wy-zwaniem będzie stworzenie pierwszego publicznego Centrum Medycznego Se-niora.

Dr n. med. Wiesław Chudzik (Dyrek-tor): „Otrzymana nagroda stanowi prze-de wszystkim potwierdzenie wysokiej jakości usług w szpitalu, który dziś jest ośrodkiem podlegającym nieustającym

zmianom o charakterze innowacyjnym. Konsekwentnie przeprowadzamy inwe-stycje zarządczo-organizacyjno-finanso-we w utrzymanie najlepszej kadry me-dycznej o bogatym praktycznym i uni-wersyteckim doświadczeniu. Staramy się zagwarantować dopływ nowej wiedzy przez ścisłą, merytoryczną współpracę z kadrą profesorską i zdolnymi studenta-mi Uniwersytetu Medycznego z Łodzi, uzupełniamy nowoczesny sprzęt, rozwi-jamy infrastrukturę, udoskonalamy pro-cesy leczenia i rehabilitacji.

Szpital jest największym ośrodkiem klinicznym w regionie łódzkim. Inwe-stujemy w najnowszą wiedzę technolo-giczną, dzięki której możliwe jest prze-prowadzanie nowatorskich zabiegów na międzynarodową skalę. Wśród tych naj-ważniejszych warto wymienić: drugi na świecie zabieg usunięcia guza żołądka metodą hybrydową, pierwsza w Polsce implantacja podskórnego kardiowertera-defibrylatora, jeden z pierwszych w kra-ju zabieg wszczepienia nowego typu kardiowertera-defibrylatora, pierwszy w województwie łódzkim zabieg wpro-wadzenia miniaturowych rejestratorów zdarzeń (Reveal Linq).

W marcu 2014 roku, dzięki staraniom władz rektorskich Uniwersytetu Medycz-nego oraz dyrekcji Szpitala im. WAM, zostało oddane do użytku po blisko 40 latach budowy Centrum Kliniczno – Dy-daktyczne. Obecnie nowoczesny Zakład Diagnostyki i Terapii Radiologicznej i Izotopowej szpitala im. WAM wypo-sażony jest w trzy tomografy kompute-rowe, dwa rezonanse magnetyczne oraz gamma kamerę SPECT/CT. Od 2014 roku pacjenci mogą korzystać ze 128- -rzędowego, dwuźródłowego tomografu komputerowego, jednego z nielicznych tak wysokiej klasy na rynku krajowym oraz nowoczesnego rezonansu mag-netycznego 1.5T. Liczba chorych w tej najnowocześniejszej łódzkiej placów-ce obejmuje czterystu pacjentów hospi-talizowanych w licznych klinikach oraz diagnozowanych w pracowniach echo-kardiografii, angiografii i hemodyna-miki, RTG, USG, MRI, CT. W Centrum Kliniczno-Dydaktycznym wykonuje się skomplikowane i innowacyjne zabie-gi kardiochirurgiczne, elektrokardiolo-giczne w jednej z najnowocześniejszych w kraju sali hybrydowej.”


R a p o R t

1II MIEJSCE Szpital Miejski w Zabrzu Sp. z o.o.

Laureat postawił na bezkompromisową realizację projektu stworzenia Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka, dzięki które-mu diametralnie poprawił się standard opieki na pacjentkami. Centrum specja-lizuje się przede wszystkim w opiece nad kobietą ciężarną z cukrzycą i z obciąże-niami kardiologicznymi. Jest to możli-we m.in. dzięki współpracy z lekarzami Śląskiego Centrum Chorób Serca. Prze-stronny, nowoczesny obiekt oferuje wy-sokiej jakości opiekę medyczną, komfort pobytu i bezpieczeństwo podczas naro-dzin dziecka. W bezpłatnej szkole ro-dzenia można liczyć na pomoc dietetyka i psychologa, a program promocji pra-widłowego odżywiania się pozwala wy-pracować prawidłowe nawyki matek, które przekładają się na zdrowie dzie-cka. Budowę centrum zrealizowano w za-ledwie 15 miesięcy.

Dr n. med. Mariusz Wójtowicz (Pre-zes Zarządu): „Otrzymanie Brązowej Statuetki Lidera Ochrony Zdrowia w ka-tegorii „Innowacyjne Pomysły w Ochro-nie Zdrowia”, w tak znamienitym gronie nagrodzonych, to dla nas wszystkich – zarządu, pracowników, partnerów bizne-sowych Szpitala Miejskiego w Zabrzu – olbrzymie wyróżnienie. Towarzystwo tak znakomitych ośrodków medycznych, jak Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu oraz Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie – Prokocimiu, zobowiązuje nas do dalszej pracy i inno-wacyjnych decyzji.

Może to zabrzmi nieskromnie, ale mamy poczucie, że na tę nagrodę zasłu-żyliśmy. Ostatnie kilka lat to w historii naszego szpitala czas wielkich zmian. To okres, w którym nasza placówka prze-obraziła się z zagrożonego upadkiem, za-dłużonego, niedoinwestowanego szpitala w cieszący się zaufaniem ośrodek wielo-specjalistyczny, doposażony, świadczą-cy najwyższej jakości usługi medycz-ne. Najważniejszym wydarzeniem dla naszej placówki było oddanie do użyt-ku jesienią 2014 r. Centrum Zdrowia Ko-biety i Dziecka w Zabrzu. To obecnie je-den z najnowocześniejszych na południu Polski ośrodków ginekologiczno-położ-niczych. Centrum zostało wybudowane w zaledwie 15 miesięcy, a jego wartość medyczna, zarówno w zakresie obiektu, jak i potencjału ludzkiego (zespołu leka-

rzy, pielęgniarek i położnych) lokuje go w ścisłej krajowej czołówce.

Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka to miejsce, gdzie opieka nad kobietami w ciąży jest kompleksowa. Do dyspozy-cji matek i ich nowo narodzonych dzie-ci jest też szereg innych udogodnień, ta-kich jak poradnia laktacyjna, konsultacje psychologiczne, dietetyczne czy szkoła rodzenia. Jest to zarazem pierwszy w re-gionie ośrodek laparoskopowego lecze-nia endometriozy.

To tylko wybrane sukcesy nasze-go szpitala, które przyczyniły się do

pozyskania Brązowej Statuetki Lide-ra Ochrony Zdrowia. Te osiągnięcia nie byłyby możliwe bez życzliwości właściciela, czyli Miasta Zabrze z Pa-nią Prezydent Małgorzatą Mańką-Szu-lik na czele oraz zabrzańskich radnych. Wielkie słowa podziękowania należą się również wszystkim pracownikom Szpi-tala Miejskiego w Zabrzu. Ostatnie kil-ka lat to czas dużych, często trudnych przeobrażeń w naszej placówce. Uda-ło się je przejść również dzięki Zało-dze, jej ciężkiej pracy i otwartości na zmiany.”


32

R a p o R t

Polskie dzieci tyją najszybciej w Euro-pie, są najmniej aktywne fizycznie na tle dzieci z innych krajów europejskich, mają często wady postawy, spędzają za dużo czasu w pozycji siedzącej. Nie da się ukryć, że ich sprawność fizyczna w ciągu ostatnich 30 lat drastycznie się pogorszyła. W zajęciach wychowania fi-zycznego nie bierze udziału 19% uczniów szkół podstawowych, 24% uczniów szkół gimnazjalnych i 36% szkół ponadgimna-zjalnych. Ta akcja ma to zmienić – wal-cząc z plagą zwolnień z WF-u, promując sport wśród najmłodszych, uświadamia-jąc rodziców i nauczycieli, przekonując lekarzy, aby w nieuzasadnionych przy-

padkach nie wypisywali zwolnień. Sport powinien być naturalną częścią zajęć szkolnych i codziennego życia.

Andrzej Biernat (Minister Sportu i Turystyki): „Nagroda Lidera Ochro-ny Zdrowia to niezwykle zaszczytne wyróżnienie. O jego randze najlepiej świadczy grono wybitnych osobistości tworzących Kapitułę Konkursu. To, że kampania Ministerstwa Sportu i Tury-styki „STOP Zwolnieniom z WF-u” zo-stała doceniona przez uznanych profe-sorów, doktorów i lekarzy medycyny utwierdza mnie w przekonaniu nie tyl-ko o sukcesie, ale i ogromnym znacze-

niu i wadze tego projektu. Akcja „STOP Zwolnieniom z WF-u” została zainicjo-wana przez Ministerstwo Sportu i Tu-rystyki we wrześniu 2013 roku w od-powiedzi na alarmujące dane dotyczące stanu zdrowia najmłodszych Polaków.

Na początku drugiej dekady XXI wieku to dzieci w Polsce tyły najszyb-ciej w Europie, były mniej aktywne od rówieśników z innych krajów, zbyt czę-sto cierpiały na wady postawy, a ich sprawność fizyczna z roku na rok dra-matycznie spadała. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy była niechęć do uprawiania sportu – rosnąca zwłaszcza wśród młodzieży w szkołach ponadgim-nazjalnych, gdzie z lekcji wychowania fizycznego rezygnował co trzeci nasto-latek.

Dzięki kampanii „STOP Zwolnie-niom z WF-u” systematycznie zmienia-my ten trend. W działania podejmowa-ne przez Ministerstwo Sportu i Turysty-ki zaangażowali się znani i najbardziej utytułowani polscy sportowcy. Wspól-nie udało nam się zaktywizować ucz-niów, i co niemniej ważne, nauczycie-li w całym kraju.

Spotkaliśmy się z wielkim odze-wem. W różnego rodzaju przedsięwzię-ciach sportowych organizowanych pod szyldem „STOP Zwolnieniom z WF-u” uczestniczą setki szkół oraz tysiące ucz-niów i nauczycieli. Namacalnym dowo-dem skuteczności kampanii jest także jej stale rosnąca popularność w mediach społecznościowych, odgrywających co-raz ważniejszą rolę w życiu młodych lu-dzi na całym świecie. To powód do za-dowolenia, ale przede wszystkim zobo-wiązanie do dalszej wytężonej pracy. Wyróżnienia, takie jak nagroda Lidera Ochrony Zdrowia, tylko dopingują nas do jeszcze większego wysiłku. W imie-niu wszystkich pracowników Mini-sterstwa Sportu i Turystyki jeszcze raz dziękuję za przyznanie tej wspaniałej nagrody i jednocześnie zachęcam do włączenia się do naszej akcji – „STOP Zwolnieniom z WF-u”!

kATEGORIAPROMOCJA ZDROWIA I PROFILAKTYKA

1 MIEJSCE Ministerstwo Sportu i Turystyki – kampania STOP ZWOLNIENIOM Z WF-u


R a p o R t

1I MIEJSCE Polska Unia Onkologii – kampania MAM HAKA NA RAKA

Ogólnopolski Program skierowany do młodzieży szkół ponadgimnazjalnych na terenie całej Polski. Jego nadrzędnym celem jest kształtowanie postaw prozdro-wotnych poprzez edukację oraz oswaja-nie młodych ludzi z tematem chorób no-wotworowych. Koncepcja programu op-arta jest na idei „myśl globalnie, działaj lokalnie”. Program aktywizuje mło-dzież do podejmowania działań w regio-nie, które mają swój wydźwięk w całym kraju. Młodzi ludzie prowadzą działania edukacyjne wśród społeczności lokalnej i zachęcają do wykonywania badań pro-filaktycznych w kierunku wykrycia nowo-tworu. W finale programu projektują zaś kampanię społeczną, która jest emitowa-na w mediach na terenie całego kraju. Akcja w naturalny sposób wykorzystuje potencjał młodzieży – ich energię, nie-konwencjonalny sposób myślenia oraz siłę perswazji.

Dr Janusz Meder (Prezes Polskiej Unii Onkologii): „W imieniu Zarządu i Rady Naukowej Polskiej Unii Onkolo-gii (PUO) pragnę wyrazić radość i zado-wolenie z powodu przyznania naszemu Stowarzyszeniu tytułu Srebrnego Lide-ra Ochrony Zdrowia 2015 za kampanię „Mam Haka na Raka”. Dziękujemy Dy-rektorowi Komitetu Naukowego OSOZ i wszystkim członkom Kapituły 9. edycji Konkursu Liderów Ochrony Zdrowia za dostrzeżenie naszej 15-letniej działalno-ści na rzecz promocji zdrowia oraz pre-wencji i profilaktyki chorób nowotworo-wych i innych chorób cywilizacyjnych. Przyznanie tego zaszczytnego wyróż-nienia to przede wszystkim wyraz uzna-nia dla tysięcy uczniów i nauczycieli, a także organizatorów i animatorów pro-gramu „Mam Haka na Raka”, pracują-cych wspólnie przez ostatnie 7 lat.

Otrzymanie nagrody Lidera Ochro-ny Zdrowia ma dla nas duże znaczenie również z tego powodu, że z całą pew-nością fakt ten zwróci także uwagę decy-dentów i instytucji skłonnych do wspiera-nia finansowego pożytecznych kampanii społecznych. W chwili obecnej pilnie po-trzebne nam jest wsparcie pozwalające na kontynuację prowadzonych przez PUO kampanii: „MAM HAKA NA RAKA” i „ZDROWA GMINA”!

W trakcie dotychczasowych siedmiu edycji kampanii, tysiące młodych ludzi

dania profilaktycznego podpisało ponad 220 tysięcy osób.

„Mam Haka na Raka” spełnia także ważną rolę w rozwijaniu u młodych ludzi przedsiębiorczości, a także umiejętności komunikacyjnych i organizacyjnych po-przez planowanie, organizację eventów, czy pozyskiwanie Partnerów. Należy również wspomnieć, że mimo ogólno-polskiego charakteru kampanii, zawiera ona silny komponent lokalny. To właśnie w swoich miejscowościach młodzież or-ganizowała wydarzenia specjalne, w któ-rych wzięło udział prawie 270 tys. osób, natomiast podczas innych działań lokal-nych rozdystrybuowano 505 tys. ulotek. Szacujemy, że dzięki kampaniom przy-gotowywanym przez młodzież oraz bez-płatnym emisjom w mediach ogólnopol-skich, Program dociera do ponad 8 milio-nów obywateli poprzez ponad 700 emisji spotów w m.in. Telewizji Polskiej, Polsa-cie, TVN oraz TV4.”

zrealizowało lokalne inicjatywy mające na celu budowanie świadomości zdro-wotnej polskiego społeczeństwa. Mło-dzież zachęcała naszych rodaków do prowadzenia zdrowego stylu życia i pro-filaktyki chorób nowotworowych. Za-równo liczba zaangażowanych w Pro-gram młodych ludzi, jak i zasięg oraz skala podejmowanych przez nią działań, umocniły nas w przekonaniu, że program można rozpatrywać w kategoriach ruchu społecznego. We wszystkich edycjach Programu wzięło udział prawie 25 tysię-cy młodych ludzi, którzy skupieni byli w ponad 4 tysiącach zespołów. Podczas realizacji zadań, opublikowano niemal 6 tysięcy materiałów w mediach ogólno-polskich i regionalnych, a tylko w ostat-niej edycji, fanpage Programu na Fa-cebooku zyskał ponad 16 tysięcy fanów. Warto również podkreślić, że w ramach kampanii, deklarację dotyczącą nakło-nienia jednej osoby do wykonania ba-


34

R a p o R t

1II MIEJSCE Fundacja MSD dla Zdrowia Kobiet – kampania WITALNA POLKA

W wirze codzienności i obowiązków, dbałość o własne zdrowie spychana jest na ostatni plan. Tak niestety robi wiele Polek. Na badania mammograficzne lub cytologię wciąż zgłasza się zdecydowa-nie za mało pacjentek. Na zdrowie czy-hają także inne zagrożenia, jak choro-

by układu krążenia, depresje, choroby reumatoidalne. Laureat prowadzi sze-reg kampanii społecznych, współpracu-jąc aktywnie z samorządami lokalnymi i organizacjami pozarządowymi. Jedną z nich była kampania WITALNA POLKA, którą zwieńczyła debata na temat zdro-

wia kobiet z udziałem autorytetów me-dycznych, ludzi ze świata mediów i show biznesu. Na uwagę zasługuje profesjo-nalne przygotowanie, duży zasięg, zaan-gażowanie licznych ambasadorów i spój-ność inicjatywy.

Małgorzata Stelmach (Prezes Funda-cji): „Tytuł Lidera Ochrony Zdrowia trak-tujemy nie tylko jako docenienie naszych wysiłków na rzecz kampanii, ale przede wszystkim jako sygnał, że podjęty przez nas temat – zdrowie kobiet, to napraw-dę jeden z priorytetów zdrowia publicz-nego. Potrzeby zdrowotne kobiet w Pol-sce są ogromne, choć nie zawsze fakt ten jest dostrzegany przez naszą polity-kę zdrowotną. W powszechnym pojęciu choroby kobiece ograniczają się do ob-szaru zdrowia reprodukcyjnego, tymcza-sem inna jest specyfika chorób kobiet niż mężczyzn; zarówno częstość ich wystę-powania oraz sposób, w jaki przebiega-ją. Inaczej przedstawia się chorobowość kobiet w przypadku dolegliwości układu krążenia, osteoporozy, schorzeń onkolo-gicznych, reumatoidalnego zapalenia sta-wów, depresji, czy chorób otępiennych. Częściej dotykają je zaburzenia psycho-somatyczne, takie jak przewlekłe zmęcze-nie, przygnębienie czy bezsenność.

Prezentacja problemów zdrowotnych i zagrożeń dla życia oraz zdrowia ko-biet jest także istotna z punktu widze-nia procesów demograficznych i spo-łecznych, zachodzących w naszym kra-ju. Podobnie jak w pozostałych krajach europejskich, społeczeństwo w Polsce starzeje się, przy czym większość osób w starszym wieku to kobiety. Nasila się występowanie chorób przewlekłych, a szczególnie degeneracyjnych. Starsze kobiety są poddawane presji wynikają-cej z konieczności przedłużenia aktyw-ności zawodowej, w związku z przesu-nięciem granicy wieku emerytalnego. Leczenie tych schorzeń, ich wczesne wykrywanie, a przede wszystkim zapo-bieganie im staje się zadaniem wymaga-jącym pilnych działań.

Jesteśmy przekonani, że tytuł Lidera Ochrony Zdrowia zmotywuje nas jesz-cze bardziej do szukania i wdrażania rozwiązań służących rzeczywistej po-prawie sytuacji zdrowotnej Polek, a dla naszych obecnych i potencjalnych part-nerów jest dowodem zaufania.”


R a p o R t

Nikt się nie spodziewał, że opowieść o słynnym polskim kardiochirurgu – Zbigniewie Relidze – przyciągnie przed ekrany kin ponad 2 miliony widzów, czy-niąc go najchętniej oglądanym filmem polskim w 2014 roku. Akcja rozpoczyna się na początku lat 80., młody ambitny lekarz – Zbigniew Religa – marzy o do-konaniu kolejnych odkryć w kardiochi-rurgii. Spotyka się z odmową podjęcia prac przygotowawczych do transplan-tacji serca w Polsce. W końcu decyduje się objąć prowincjonalną wówczas kli-nikę w Zabrzu. Werbuje bardzo młodych lekarzy i pielęgniarki, tworzy oddany ze-spół zapaleńców, którzy podobnie jak on są głodni sukcesu. Zaczyna się niekon-wencjonalne działanie, przypominają-ce pionierów chirurgii sprzed 20–30 lat. Zwykła historia, która przypomniała syl-wetkę wielkiego naukowca i autorytetu w ochronie zdrowia oraz na pewno zmie-niła postrzeganie medycyny i transplan-tologii przez niejednego widza. Dlatego pozytywna rola tej produkcji nie może być pominięta.

Krzysztof Terej (Producent filmu): „Jest to dla nas niezwykłe wyróżnienie i zaszczyt, że film „Bogowie” ma swój udział we wspieraniu ochrony zdrowia. Chciałbym serdecznie podziękować Ka-pitule i organizatorom Konkursu, jestem pod ogromnym wrażeniem osiągnięć wszystkich laureatów. Mam nadzieję, że za kilka lat będziemy mogli zrealizo-wać kolejne filmy o tematyce medycz-nej, w tym również o laureatach. Choć otrzymaliśmy wiele nagród na festiwa-lach filmowych, statuetka Lidera Ochro-ny Zdrowia jest chyba najważniejsza, bo świadczy o wiarygodności filmu i opowiedzianej historii.”

kATEGORIAWYRÓŻNIENIE

Film „Bogowie” w reżyserii Łukasza Palkowskiego


36

R o z m o w y

EuroHealthNet jest organizacją non-profit, działającą na rzecz poprawy stanu zdrowia Europejczyków poprzez promocję zdrowia i redukcję nierówności zdrowotnych pomiędzy krajami europejskimi i wewnątrz nich. Caroline Costongs, Dyrektor Naczelną EuroHealthNet, pytamy o strategie zdrowotne dla Europy.

Zdrowie bez podziałów

Foto

: Car

olin

e C

osto

ngs


R o z m o w y

Nierówności zdrowotne wynikają z nie-równości społeczno-ekonomicznych, których efekty kumulują się przez cały okres życia człowieka. Nie mają podłoża biologicznego, ale zależą od działań jed-nostek, społeczności, prywatnych przed-siębiorstw, rządu, itp. Oznacza to, że są one podatne na wpływ działań politycz-nych i konkretnych interwencji na rzecz poprawy warunków psychospołecznych i materialnych, promocji zdrowego try-bu życia i zapewnienia dostępu do pod-stawowych świadczeń, takich jak opieka zdrowotna. Ponadto konieczne są działa-nia skupiające się na pierwotnych przy-czynach nierówności zdrowotnych, ta-kich jak ubóstwo, bezrobocie i nierów-ny dostęp do edukacji.

Z tego względu kwestie zdrowotne nie mogą pozostawać w wyłącznej ge-stii sektora opieki zdrowotnej. Aby zni-welować przyczyny nierówności zdro-wotnych i społecznych, niezbędne jest zaangażowanie różnych sektorów i za-stosowanie rozmaitych środków poli-tycznych.

Z pomocą swoich członków i partne-rów, EuroHealthNet stymuluje i wspie-ra wdrażanie zintegrowanych środków zaradczych na wszystkich poziomach, niezależnie od opcji politycznych, oraz w odpowiednich sektorach opieki zdro-wotnej, społecznej i zatrudnienia.

Dążymy do zwiększenia świadomo-ści i zaangażowania władz lokalnych i regionalnych oraz instytutów zdro-wia publicznego w realizację polityk i programów UE, w tym strategii Eu-ropa 2020, procesu Semestr Europejski oraz unijnych funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Współpracujemy z partnerami i interesariuszami w pań-stwach członkowskich w ramach proce-su Semestr Europejski, między innymi wspierając wdrażanie zaleceń dla po-szczególnych państw (Country Specific Recommendations), obejmujących ros-nącą liczbę rekomendacji dotyczących systemu opieki zdrowotnej. W ramach tych działań inicjujemy partnerstwa pi-lotażowe, dzielenie się wiedzą, bada-nia i szkolenia, a także konsekwentne orzecznictwo, działania komunikacyjne oraz przygotowanie i rozpowszechnia-nie informacji.

Na przykład w Polsce, EuroHealth-Net współpracuje z Narodowym Insty-tutem Zdrowia Publicznego – Państwo-wym Zakładem Higieny (NIZP-PZH), najważniejszym państwowym instytu-tem badawczym zajmującym się dzie-dziną zdrowia publicznego.

W Europie można zaobserwować wie-le nierówności – w jakości opieki zdro-wotnej, czasie oczekiwania na usługi, dostępności świadczeń, skuteczności leczenia itp. Nie wszystkie z nich wy-nikają ze zróżnicowania wydatków na opiekę zdrowotną. Czy oprócz więk-szej ilości środków na służbę zdrowia istnieje inny sposób, by wyeliminować nierówności zdrowotne?

Eliminacja nierówności zdrowotnych – niesprawiedliwych i możliwych do uniknięcia różnic w stanie zdrowia osób wywodzących się z różnych środowisk społeczno-gospodarczych – może przy-czynić się do znacznego wzrostu efek-tywności działań sektora publicznego. Badania sugerują, że straty związane ze szkodami dla zdrowia na skutek nie-równości społecznych wynoszą w UE 980 miliardów rocznie, czyli 9,4% PKB. Aby przeciwdziałać pierwotnym przy-czynom tych nierówności, niezbędne są inwestycje w opiekę nad małymi dziećmi i edukację, a także poprawę warunków zatrudnienia i systemy ogólnodostępnej opieki społecznej. Dowodów na to do-starczyło nasze ostatnie badanie DRI-VERS.

Kiedy główny temat debaty na temat polityki gospodarczej UE przesunie się z konsolidacji budżetowej na środki po-budzające wzrost gospodarczy, państwa członkowskie zyskają większe pole ma-newru, pozwalające na przyjęcie podej-ścia zorientowanego na inwestycje spo-łeczne oraz budowanie kapitału ludzkie-go i dobrostanu wszystkich obywateli.

Jakie są główne inicjatywy realizowa-ne przez EuroHealthNet?

EuroHealthNet powstała 20 lat temu w celu wspierania współpracy pomiędzy organami odpowiedzialnymi i organiza-cjami w państwach członkowskich oraz instytucjami UE w działaniach na rzecz realizacji celów Traktatu UE związanych ze zdrowiem. Staramy się zwiększyć za-angażowanie wspomnianych organiza-cji, na przykład poprzez ich udział we wspólnych inicjatywach organów pań-stwowych UE i wzajemne dzielenie się zdobytymi doświadczeniami. Uczestni-czymy we wspólnym działaniu na rzecz zwalczania chorób przewlekłych (Jo-int Action to Combat Chronic Diseases) oraz rzecz zapewniania jakości w profi-laktyce HIV/AIDS (Joint Action to Im-prove Quality Assurance in HIV/AIDS Prevention).

W ubiegłym roku EuroHealthNet wdrożyła nową strategię (2014–2020) i utworzyła sieć Health Promotion Eu-rope (HPE), której celem jest stworze-nie podstaw skutecznej promocji zdro-wia w ramach polityk i w praktyce oraz wzmocnienie niezbędnej do tego bazy zasobów. Health Promotion Europe uła-twia wymianę wiedzy, doświadczeń i do-brych praktyk wśród najważniejszych agencji i organów państw członkowskich UE odpowiedzialnych za promocję zdro-wia poprzez wizyty studyjne, seminaria, wymianę międzynarodową i wizyty słu-żące udzielaniu pomocy.

Stworzyliśmy również Centrum Wdrażania, Badań Naukowych i Inno-wacji (Centre for Implementation, Re-search and Innovation, CIRI), które-go celem jest intensyfikacja wysiłków na rzecz lepszego rozwoju cyklu „inno-wacja – ewaluacja – środek polityczny” w kwestiach dotyczących zdrowia i do-brostanu.

Platforma UE ds. zdrowia i sprawied-liwości społecznej (European Platform for Action on Health and Social Equi-ty, PHASE) jest organem EuroHeal-thNet zajmującym się orzecznictwem i kształtowaniem polityk. PHASE zrze-sza organizacje zdrowotne i szereg part-nerów z odpowiednich obszarów sekto-ra publicznego, prywatnego i społecz-nego chętnych i zdolnych do pracy przy rozwiązywaniu zarysowanych wcześniej ogólnych problemów.

Wiadomo, że udział wydatków na pro-mocję zdrowia i zapobieganie choro-bom w budżecie ochrony zdrowia wy-nosi zaledwie 3% w całej UE. Niestety, budżety zdrowotne są już nadmiernie przeciążone innymi wydatkami. Jak zmienić ten stan i skierować więcej funduszy na zapobieganie chorobom i promocję zdrowia?

Powszechnie wiadomo, że środki służące promocji zdrowia i zapobieganiu choro-

»�W�roku�2013�średnio��3,6%�Europejczyków�zgłosiło�niezaspokojone�potrzeby�medyczne.«


38

R o z m o w y

bom przynoszą też korzyści ekonomicz-ne. Sposobem na inny podział zasobów i uzyskanie większych nakładów na pro-filaktykę może być realokacja pieniędzy. Eksperci z Komitetu Ochrony Socjalnej UE (SPC) ds. zwalczania nierówności zdrowotnych ujawnili, że skupienie się na społecznych czynnikach zdrowia i po-święcenie większej uwagi nierównościom zdrowotnym poprawia potencjalnie efek-tywność opieki medycznej i odciąża sy-stemy zdrowotne. Oszczędności można reinwestować w systemy zdrowotne.

W odpowiedzi na sprawozdanie na temat długoterminowej stabilności fi-nansów publicznych z roku 2012 (Fi-scal Sustainability Report 2012), Mini-ster Spraw Gospodarczych i Finansów zgodził się, że „istnieje możliwość po-prawy stanu zdrowia społeczeństwa bez zwiększania wydatków na ochro-nę zdrowia”. We wspólnym sprawozda-niu z roku 2010, Dyrekcja Generalna ds. Gospodarczych i Finansowych (DG EC-FIN) i Komitet Polityki Gospodarczej (EPC) również zaleciły dalsze wsparcie skutecznej promocji zdrowia i profilak-tyki chorób, tak w sektorze zdrowotnym, jak i poza nim.

Inicjatywy związane ze zdrowiem mogą uzyskać wsparcie z funduszy strukturalnych i inwestycyjnych UE, w tym Europejskiego Funduszu Spo-łecznego (EFS). EuroHealthNet opraco-wała narzędzie Guidance Tool, zawiera-jące wskazówki przydatne w pozyskaniu środków.

Istnieje ogromny potencjał wdrażania inwestycji w następujących obszarach:– Promocja zdrowia, np. poprzez

wzmocnienie lokalnej zdolności pla-nowania i realizacji działań w zakre-sie promocji zdrowia na poziomie re-gionalnym lub zwiększanie w społe-czeństwie świadomości zdrowotnej i umiejętności podejmowania decyzji korzystnych dla zdrowia.

– Inwestycje w kapitał ludzki, np. w pod-noszenie poziomu wiedzy i umiejęt-ności w zakresie promocji zdrowia wśród pracowników służby zdrowia lub współpracę interdyscyplinarną przy kształtowaniu polityk prozdro-wotnych.

– Poprawa dostępu do rynku pracy, w tym również dostępu do miejsc pra-cy w sektorze ochrony zdrowia dla grup dotkniętych marginalizacją spo-łeczną. Fundusze można przeznaczyć na przykład na wyszkolenie edukato-rów zdrowotnych wywodzących się ze środowisk w niekorzystnej sytuacji

społecznej i/lub z mniejszości etnicz-nych i stworzyć dla nich miejsca pra-cy związane z promocją zdrowia lub poprawą dostosowania kulturowego usług medycznych.

– Tworzenie atrakcyjnych miejsc pra-cy w sektorze ochrony zdrowia, służą-cych na przykład zwiększeniu różno-rodności wśród siły roboczej.

Kryzys jest też okazją do przeprowa-dzenia reform opracowanych na podsta-wie najlepszej dostępnej wiedzy i prze-łączenia się na perspektywę długofa-lową. Komisarz Andriukaitis otrzymał zadanie opracowania metod oceny wy-dajności systemu zdrowotnego (HSPA), co daje możliwość monitorowania i oce-ny społecznych determinantów zdrowia i interwencji mających na celu promo-cję zdrowia.

Jaką rolę w ochronie zdrowia pełnią innowacje?

Odpowiednio zaplanowane i zrealizowa-ne innowacje w dziedzinie opieki zdro-wotnej, mogą przyczynić się do lepszej promocji zdrowia, profilaktyki chorób i zmniejszenia nierówności zdrowot-nych poprzez dostarczenie obywatelom narzędzi pozwalających im monitorować swoje zdrowie, przejąć większą odpo-wiedzialność i kontrolę nad swoimi de-cyzjami związanymi ze zdrowiem i peł-nić bardziej świadomą i aktywną rolę w systemie opieki zdrowotnej. Dzięki nowym technologiom medycznym, ta-kim jak e-zdrowie i m-zdrowie, możliwa staje się bardziej spersonalizowana i zo-rientowana na obywatela ochrona zdro-wia i opieka medyczna. Umożliwiają one lepsze ukierunkowanie działań na rzecz zdrowia publicznego, interwencji me-dycznych, zdalne diagnozowanie i mo-nitorowanie pacjentów oraz lepszą ko-munikację między pacjentami i pracow-nikami służby zdrowia. Rozwijające się technologie medyczne zapewniają szero-ki zestaw narzędzi mogących służyć po-prawie zdrowia, dobrostanu i jakości ży-cia obywateli.

Istnieje kilka istotnych czynników, które należy uwzględnić przy opraco-wywaniu i realizacji rozwiązań. Jednym z nich jest rozbieżność poziomu wiedzy, umiejętności i możliwości dostępnych różnym grupom społecznym, co odgry-wa ważną rolę w zrozumieniu przez lu-dzi nowych technologii i pozyskanych tą drogą informacji. Inicjatywy promujące nowe technologie oraz metody lecze-

nia i monitorowania, jeśli zostaną zigno-rowane przez niektóre grupy, pogłębią tylko nierówności społeczne i różnice w stanie zdrowia pomiędzy obywatela-mi w bardziej i mniej korzystnej sytua-cji społecznej.

Kompetencje cyfrowe w zakre-sie zdrowia, lub inaczej mówiąc umie-jętności posługiwania się narzędziami e-zdrowia, są kolejnym ważnym czyn-nikiem decydującym o ich roli. Defi-niuje się je jako „zbiór wiedzy i umie-jętności niezbędnych do skutecznego korzystania z zaawansowanych techno-logicznie narzędzi ochrony zdrowia”. Wielu Europejczyków, zwłaszcza nale-żących do grup szczególnie wrażliwych, takich jak osoby o gorszej pozycji spo-łeczno-gospodarczej i osoby starsze, nie posiada podstawowych kompetencji cy-frowych, co stwarza bariery utrudniają-ce im korzystanie z nowych technologii medycznych. Z tego względu EuroHeal-thNet uczestniczy w finansowanym ze środków UE projekcie badawczym „in-terwencyjne badanie świadomości zdro-wotnej w starzejącym się społeczeństwie prowadzone w celu opracowania rozwią-zań” – („Intervention Research On Heal-th Literacy Among Ageing Population to Identify Solutions”).

Jakie są główne przyczyny proble-mów, z którymi boryka się opieka zdrowotna w Europie i jak można je zwalczać?

Kryzys gospodarczy i podjęte w niektó-rych państwach członkowskich środki oszczędnościowe wywarły wpływ na sy-stemy ochrony zdrowia w zakresie szer-szym niż tylko dostęp do opieki zdro-wotnej. Według sprawozdania Komitetu Ochrony Socjalnej z roku 2014: „w roku 2013 średnio 3,6% Europejczyków zgło-siło niezaspokojone potrzeby medyczne (tj. znaleźli się na liście oczekujących lub dostępne usługi były dla nich zbyt drogie bądź miejsce ich świadczenia zbyt od-ległe). W tym względzie istnieją znacz-ne różnice między państwami członkow-skimi – najwyższe współczynniki zano-towano na Litwie (13,8%) i w Rumunii (10,4%), natomiast w Austrii, Estonii, Luksemburgu, Malcie, Holandii i Szwaj-carii współczynnik niezaspokojenia po-trzeb wyniósł poniżej 1%. Obserwuje się wyraźną korelację z gradientem docho-dów – grupy w najniższych kwintylach dochodów częściej zgłaszają niezaspo-kojone zapotrzebowanie na opiekę me-dyczną.”


R o z m o w y

W obrębie zainteresowań EuroHealthNet leżą nie tyl-ko niezaspokojone potrzeby medyczne, ale również wpływ wprowadzanych oszczędności na usługi wsparcia o ogrom-nym znaczeniu społecznym i zdrowotnym:– Skutki zdrowotne i społeczne bezrobocia wśród osób mło-

dych widoczne w całym późniejszym życiu.– Likwidacja programów zdrowotnych w wielu miejscach

pracy na skutek cięć budżetowych.– Zmiany w praktykach zatrudnienia prowadzące do zmniej-

szenia bezpieczeństwa, których skutkiem jest mniejsze za-angażowanie pracowników i nasilenie stresu związanego z pracą.

– Rosnące ubóstwo dzieci, ubóstwo osób pracujących i ubó-stwo osób w każdym wieku znacząco odbije się na ich zdrowiu.

– Redukcja usług publicznych w zakresie opieki nad dziećmi w pierwszych latach życia oraz pomocy dzieciom i mło-dzieży wiąże się z istotnymi krótko-, średnio- i długoter-minowymi konsekwencjami społecznymi i medycznymi.

– Zmniejsza się dostępność usług wsparcia dla osób star-szych – świadczenia w ramach opieki długoterminowej ulegają reorganizacji, co stawia niektóre osoby starsze w jeszcze bardziej niekorzystnej sytuacji.

Jak wyobrażają sobie Państwo system opieki zdrowot-nej w Europie w roku 2050?

Opowiadamy się za reorientacją systemu opieki zdrowotnej zgodnie z postanowieniami podpisanej przez państwa człon-kowskie UE Karty Ottawskiej (WHO Ottawa Charter for He-alth Promotion) i bardziej aktualnej Karty z Tallinna dla sy-stemów opieki zdrowotnej (WHO Tallinn Charter for whole health systems). Uważamy, że dokumenty te zgodne są z za-łożeniami Traktatu UE.

W roku 2050 systemy zdrowotne (opieki zdrowotnej) będą skoordynowane z usługami socjalnymi i publiczny-mi, będą też bardziej otwarte na obywateli, zrównoważone i przyjazne dla środowiska. Kontakt z systemem opieki zdro-wotnej możliwy będzie na poziomie lokalnym za pośredni-ctwem specjalistów z różnych dziedzin, kładących szczegól-ny nacisk na upodmiotowienie i wsparcie osób najbardziej potrzebujących. Mamy nadzieję, że systemy zdrowotne będą cieszyć się poparciem społeczeństwa, jako spójna całość oraz wszystkie struktury zarządzania i rządu, dla których zdrowie i dobrostan obywateli staną się priorytetem.

Systemy zdrowotne krajów europejskich zostaną prze-orientowane w kierunku skutecznej profilaktyki chorób i pro-mocji zdrowia oraz powszechnych systemów opieki społecz-nej opartych na inwestycji w kapitał ludzki.

Wywiad z Caroline Costongs (Dyrektor Naczelna EuroHealthNet) przy współpracy merytorycznej Leonardo Palumbo (Starszy Koordy-nator ds. Inwestycji Zdrowotnych i Społecznych).

re

kla

ma

»�Straty�związane�ze�szkodami�dla�zdrowia�na�skutek�nierówności�społecznych�wynoszą�w�UE�980�miliardów�rocznie,�czyli�9,4%�PKB.«


40

p R a k t y k a

NATURALNE ŹRÓDŁO MAGNEZU

Źródło: analiza statystyczna OSOZ, Encyklopedia Zdrowia

21,9Tyle milionów opakowań produktów zawierających

magnez zakupią Polacy w 2015 roku.

2002 r.2002 r. 2007 r. 2011 r. 2014 r. 2016 r.

10,72 zł 9,15 zł 9,16 zł 10,41 zł 10,51 zł

10,41 złŚrednia cena

za opakowanie suplementu diety z magnezem (2014 r.)

Z ORGANIZMU MAGNEZ WYPŁUKUJĄ

300–400 mgDzienne zalecane spożycie magnezu

przez dorosłego człowieka.

SOkI KAWA/HERBATA

SŁODYCZE ALkOHOL

Drgania jednej z powiek lub wargi górnej, bolesne skurcze łydek, uczucie odrętwienia i mroczenia w kończynach, łamanie się paznokci i wypadanie włosów, zaburzenia depresyjne, bóle głowy, mdłości, zaburzenia snu, trudności w koncentracji, rozdrażnienie, ogólne osłabienie.

Właściwy poziom magnezu w organizmie zapewni zbilansowana dieta. W przypadku suplementacji, najlepiej wybrać preparat z dodatkiem witaminy B6, która poprawia jego wchłanianie.

OBjAWY NIEDOBORU MAGNEZU

FASOLA

CZEkOLADA I kAkAO

PEŁNE ZIARNA ZBÓŻ

RYBY

GROCH

MIGDAŁY

kASZA GRYCZANA

PESTkI DYNI

SOjA

SZPINAk

MAGNEZ WIT. B6+


p R a k t y k a

150%więcej suplementów dietyz magnezem zakupiono

w 2014 roku w stosunku do2002 roku.

972002 r. 209

2008 r.

2942014 r.

MgAnaliza konsumpcji suplementów

diety z magnezem

Wzrost asortymentu preparatów z magnezem dostępnych w aptekach (liczba różnych produktów)

SPRZEDAŻ W CIĄGU ROKU„Zarówno niedobór,

jak i nadmiar magnezu w organizmie są niebez-

pieczne dla zdrowia.”

Największa sprzedaż utrzymuje się od lipca do października.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

WARTOŚĆ SPRZEDAŻY LICZBA SPRZEDANYCH OPAKOWAŃ

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

prognoza

0 10 20 mln. szt.0100mln. zł 200

89,4

78,4

79,9

86,8

109,7

116,1

138,1

181,1

186,5

210,0

211,9

228,0

221,7

228,9

236,2

8,3

7,4

7,6

8,3

11,4

12,7

14,8

19,2

20,3

22,9

20,9

21,6

21,3

21,9

22,5


42

p R a k t y k a

W 2014 roku miał wejść w życie przepis nakładający obowiązek prowa-dzenia dokumentacji medycznej w formie elektronicznej. Ostatecznie zdecydowano o przesunięciu terminu na 2017 rok, jednak wiele podmio-tów leczniczych podjęło to wyzwanie wcześniej, kierując się nie tylko obawą niespełnienia wymogów stawianych przez NFZ, ale i względami praktycznymi.

IwOnA MAgdAlenA AleksAndrOwIcZ Prawnik w nZOZ „Przychodnia” sp. z o.o.

Szczególne wymaganiaPomimo, że odroczono obowiązkowe prowadzenie elektronicznej dokumen-tacji medycznej, każdy podmiot leczni-czy może zdecydować się na taką for-mę, jeżeli spełnia określone warunki. Podobnie, jak w przypadku dokumenta-

Dane zamiast papieru


p R a k t y k a

cji papierowej, niezbędne jest zabezpie-czenie dokumentacji przed jej uszkodze-niem lub utratą, zachowanie integralno-ści i wiarygodności, zagwarantowanie stałego dostępu do niej osobom upraw-nionym, a także zabezpieczenie przed dostępem osób nieuprawnionych. Cha-rakterystyczne dla dokumentacji pro-wadzonej w formie elektronicznej jest zapewnienie identyfikacji osoby doko-nującej wpisu oraz osoby udzielającej świadczeń zdrowotnych i dokonywa-nych przez nich zmian. Zgodnie z obo-wiązującymi przepisami, należy zapew-nić również:1) udostępnienie – w tym przez eksport

w postaci elektronicznej – dokumen-tacji albo części dokumentacji bę-dącej formą dokumentacji określo-nej w przepisach, w formacie XML i PDF;

2) eksport całości danych w formacie XML, w sposób zapewniający moż-liwość odtworzenia tej dokumentacji w innym systemie teleinformatycz-nym;

3) wydrukowanie dokumentacji w for-mach określonych w obowiązujących regulacjach.

Bezpieczeństwo świadczeniodawcyPrzepisy stawiają bardzo restrykcyjne wymogi wpisom w dokumentacji me-dycznej i jej oznaczeniu. Dla osób pro-wadzących dokumentację medyczną w wersji papierowej, szczególnie czaso-chłonne jest nanoszenie imienia i nazwi-ska pacjenta na każdej stronie dokumen-tacji medycznej oraz wpisywanie nazwy i pięcioznakowego numeru statystyczne-go rozpoznania choroby, problemu zdro-wotnego lub urazu według Międzynaro-dowej Statystycznej Klasyfikacji Cho-

rób i Problemów Zdrowotnych Rewizja Dziesiąta czyli ICD-10.

Niewątpliwą zaletą dokumentacji elektronicznej jest minimalizacja moż-liwości popełnienia błędu czy pominię-cia wymaganych prawem informacji. To szczególnie ważne w kontekście § 30 ust. 1 pkt 3 lit. a Załącznika do rozporządze-nia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 roku w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. 2008 Nr 81 poz. 484), stanowiącego, że w przypadku zastrze-żenia w umowie kar umownych, w ra-zie niewykonania lub wykonania umo-wy niezgodnie z jej postanowieniami, z przyczyn leżących po stronie świad-czeniodawcy, kara za prowadzenie doku-mentacji medycznej w sposób rażąco na-ruszający przepisy prawa wynosi do 1% kwoty zobowiązania określonej w umo-wie dla danego zakresu świadczeń.

Z punktu widzenia płatnika, nałożenie obowiązku wprowadzania danych do sy-stemu zwiększa przejrzystość udzielania świadczeń. Informatyzacja sprzyja za-tem realizacji wyrażonego w Konstytu-cji postulatu równego dostępu do usług medycznych.

Wygoda pacjentaZdarzają się sytuacje, w których pacjen-ci skarżą się, że lekarz nie poświęca im należytej uwagi, wpatrzony w monitor komputera, na którym uzupełnia dane w dokumentacji medycznej. Zapominają jednak, że lekarz w papierowej kartote-ce medycznej musi odnotować tyle samo informacji, a z pewnością korzystniejsze jest uzyskanie gwarancji poprawnie spo-rządzonej recepty z właściwie określo-ną refundacją, kompletnego skierowania oraz wydruku zaleceń dla pacjenta. Wo-bec zaplanowanego na przyszły rok wej-ścia w życie przepisów umożliwiających pielęgniarkom i położnym wypisywanie recept, aspekt usprawnienia przepływu informacji zyskuje szczególne znacze-nie. Trzeba jednak jasno ustalić szcze-góły dostępu, zasady wymiany danych i kwestie odpowiedzialności za ewen-tualne uchybienia i naruszenia przepi-sów dotyczących ochrony danych oso-bowych.

Prowadzenie dokumentacji w formie elektronicznej sprzyja zapewnieniu pa-cjentowi optymalnej opieki, ponieważ tylko kompleksowa wiedza na temat sta-nu zdrowia pacjenta umożliwia odpo-

wiedni dobór terapii. Prowadzenie do-kumentacji w formie maksymalnie uła-twiającej szybką wymianę informacji pomiędzy różnymi, często znacznie od siebie oddalonymi podmiotami leczni-czymi, jest naturalną konsekwencją swo-bodnego wyboru przez pacjenta świad-czeniodawcy.

Tworzenie dokumentacji w syste-mach teleinformatycznych to również sposób na uszczelnienie systemu świad-czeń zdrowotnych, jako że ułatwione zostaje monitorowanie pacjenta, co ma szczególne znaczenie zwłaszcza w przy-padku dzieci.

Przyszłość informatyzacjiInformatyzacja placówek leczniczych znacząco zmieniła oblicze polskiej służ-by zdrowia. Coraz powszechniejsza sta-je się rejestracja na wizytę czy rezerwa-cja jej terminu przez Internet. Pacjenci cenią wygodę i brak konieczności ocze-kiwania w kolejce do rejestracji osobi-stej lub telefonicznej. Z prowadzeniem dokumentacji medycznej w formie elek-tronicznej pojawia się natomiast problem z jej udostępnianiem, ponieważ obowią-zujące przepisy dotyczące opłat są mało precyzyjne i praktyka ich stosowania nadal rodzi wiele wątpliwości interpre-tacyjnych.

Czy obecnie możliwe jest definityw-ne zerwanie przez świadczeniodawców z papierową dokumentacją? Na tym eta-pie z pewnością nie, przede wszystkim uwzględniając konieczność wymiany danych pomiędzy różnymi podmiota-mi biorącymi udział w procesie lecze-nia i diagnostyki pacjenta. Pomimo licz-nych zapowiedzi wprowadzenia elek-tronicznych recept i skierowań, a także zwolnień lekarskich, nadal dokumenta-cja ta funkcjonuje w formie papierowej. Wydruku wymagają także oświadcze-nia, zgody i deklaracje składane przez pacjentów. Wątpliwości pojawiają się w kontekście formy prowadzenia Ksią-żeczki Zdrowia Dziecka, która choć po-wszechnie funkcjonuje w obiegu, nie po-siada uregulowanego statusu prawnego. Przede wszystkim zwraca jednak uwagę wprowadzenie z początkiem 2015 roku nowego rodzaju dokumentu wydawa-nego w formie papierowej, czyli Karty Diagnostyki i Leczenia Onkologiczne-go. Nawet, jeżeli to tylko czasowe roz-wiązanie, jest to krok wstecz na drodze do informatyzacji sektora ochrony zdro-wia.

»�Niewątpliwą��zaletą�doku-mentacji�elek-tronicznej�jest�minimalizacja�popełnianych�błędów.«


44

p R a k t y k a

CO NOWEGO?

SMARTFON JAK

OTOSKOPKolejny gadżet z serii urządzeń wspomagających diagnozę na od-ległość. Otoskop HOME firmy CellScope to niewielkie urządzenie nakładane na kamerę smartfona. Jego głównym zastosowaniem jest szybkie rozpoznanie zapalenia ucha u dzieci. Dzięki specjalnej apli-kacji, rodzic otrzymuje wskazówki, jak ustawić urządzenie. Następ-nie nagrywa film obrazujący wnętrze ucha i przesyła go – razem z in-formacją o innych objawach – do lekarza specjalisty. Wersja domowa kosztuje ok. 79 dolarów, z kolei zestaw dla lekarzy – 299 dolarów.

INTELIGENTA MATA DO

JOGIJoga to doskonała forma relaksu i sportu dla osób w każdym wieku, którą można z powodzeniem uprawiać w domu. Samodzielne ćwiczenia i brak trenera to ryzyko niepoprawnego wykonywania poszczególnych pozy-cji, co w efekcie powoduje niepełne wykorzystanie potencjału treningu. Problem rozwiązuje SmartMat – pierwsza inteligentna mata, która peł-ni rolę osobistego doradcy. Wmontowane czujniki mierzą nacisk punkto-wy, analizując, czy poszczególne asany wykonywane są poprawnie. Z po-mocą smartfona lub tabletu użytkownik otrzymuje natychmiast informa-cję zwrotną, co należy poprawić i które elementy ćwiczeń realizowane są błędnie. Wszystko wzbogacone pełnym dziennikiem treningu i postę-pów. Prywatny trener jogi dostępny 24 godziny na dobę.


p R a k t y k a

Źródło i zdjęcia: SmartMat, CellScope, Apple, Philips Healthcare

NOWOCZESNY TEST

KRWIRoyal Philips i Janssen Pharmaceutica N.V. podjęły współpracę w celu opracowania podręcznego testu krwi znajdującego zastosowanie w domowej i szpitalnej opiece nad pacjentami z zaburzeniami neuropsychiatrycznymi. Sam test oparty będzie na urządzeniu Minicare I-20 firmy Philips (na zdjęciu), które wykrywa określone molekuły na podstawie niewielkiej ilości pobranej krwi. Wynik wyświetlany jest w krótkim czasie bezpośrednio na ekranie urządzenia. Kooperacja pozwoli wyko-rzystać technologię Philips i doświadczenie Janssen w tworzeniu innowacyjnych rozwiązań leczenia zaburzeń mózgu.

BADANIA KLINICZNE – NADCHODZI

REWOLUCJABadania kliniczne nad nowymi technologiami medycznymi oraz lekami były dotychczas dużym wyzwaniem, nie tylko finanso-wym, ale i organizacyjnym. W czasach powszechnego wykorzy-stania smartfonów, otwierają się zupełnie nowe możliwości. Po-stanowiła to wykorzystać firma Apple, która w nowym systemie operacyjnym iOS wprowadziła tzw. ResearchKit, czyli oprogra-mowanie do tworzenia aplikacji na potrzeby badań klinicznych. Już obecnie wiele osób korzysta z aplikacji do monitoringu pa-rametrów zdrowia, teraz dodatkowo będzie można pomóc w pro-wadzeniu badań naukowych. ResearchKit jest platformą typu open source (każdy może z niej skorzystać bezpłatnie). Użyt-kownicy telefonu iPhone mają na razie dostęp do takich aplika-cji, jak: MyHealth Counts (Stanford University) – badania nad zdrowiem serca, Parkinson mPower (Sage Bionetworks) – bada-nia nad chorobą Parkinsona, Gluco Success (The Massachusetts General Hospital) – badania nad cukrzycą, Share the Journey (Sage Bionetworks) – badania nad rakiem piersi, Asthma Health by Mount Sinai (Icahn School of Medicine at Mount Sinai) – ba-dania nad astmą. Biorąc pod uwagę liczbę użytkowników smar-fonów na całym świecie, do badań można teraz zaangażować lu-dzi z różnych zakątków globu, o różnym profilu zdrowotnym. Badacze z Uniwersytetu Stanford byli zaskoczeni skalą zainte-resowania – 24 godziny po udostępnieniu aplikacji, zalogowa-ło się do niej 11 000 osób. W tradycyjnym modelu, na znalezie-nie 10 000 osób do badań klinicznych potrzeba około roku czasu i aktywnego uczestnictwa 50 ośrodków medycznych. Wszystko wskazuje na to, że nauka zyskała ogromną pomoc.


46

p R a k t y k a

Download Full Deloitte Report www.deloitte.com


p R a k t y k a


48

o p I n I e

Europa starzeje się, a razem z nią Polska. Do 2060 r. jeden na trzech Euro-pejczyków będzie miał powyżej 65 lat. Współczynnik osób pracujących do niepracujących zmieni się z 4 do 1 na 2 do 1. Drastycznie wzrośnie koszt opie-ki medycznej. Kłopoty dotkną systemy emerytalne w całej Europie, a firmy, które obecnie skupiają się na osobach młodych i dobrze zarabiających, będą musiały skoncentrować się na usługach dla seniorów.

korporacje dedykują całe linie produk-tów i reklam do osób starszych), wciąż nie jest u nas widoczna. Za to w sekto-rze usług zdrowotnych już od kilku lat obserwujemy istotny wzrost zaintereso-wania seniorami, a każda większa fir-ma medyczna ma nie tylko abonamen-ty dla seniora, badania dla seniora, ale także opiekę pielęgniarską w domu pa-cjenta, a od niedawna także – opiekę sta-cjonarną.

Po inwestycjach Lux-Medu w dom opieki – Tabita, także Medicover i Enel- -Med zainwestowały w projekty stacjo-narnej opieki długoterminowej. Zdecy-dowanie najbardziej zaawansowany jest projekt Medicoveru, który będzie goto-wy ze swoim domem opieki w jednej z podwarszawskich miejscowości już pod koniec tego roku. Dom opieki Enel-Medu prawdopodobnie wystartuje do-

Prywatna opieka długoterminowa w Polsce

Foto: blinkingidiot / Foter / CC BY-ND

MArek kubIckI

Polska należy do krajów o zaawanso-wanej starości, a w związku z wchodze-niem w lata starości roczników powojen-nego wyżu demograficznego, prognozu-je się dalsze przyspieszenie tego procesu. Według prognoz GUS, w 2030 r. osoby w wieku 65 lat i starsze stanowić będą 23,8% społeczeństwa (8,5 mln osób).

Dodatkowym zjawiskiem będzie wzrost udziału „starych starych” (75+ lat) kosz-tem „młodych starych” (65–74 lat). W liczbach bezwzględnych, ta najstar-sza grupa ulegnie podwojeniu do 2030 roku, z 1,9 mln do 4 mln osób.

Tak zwana „srebrna ekonomia”, któ-ra jest rosnącym i coraz popularniejszym trendem w Europie Zachodniej (wielkie


o p I n I e

piero w 2016 r. Czy faktycznie stacjonar-na opieka długoterminowa w Polsce to dobry pomysł na biznes? Przyjrzymy się z bliska dotychczasowym inwestycjom i projektom w tym obszarze.

Lux-med (Tabita)22 października 2009 r. zostało zawar-te porozumienie między LUX MED Sp. z o.o. a Parafią Ewangelicko-Augsburską Świętej Trójcy w Warszawie, określają-ce zasady współpracy przy prowadzeniu domu opieki EOD „Tabita” w Konstan-cinie-Jeziornej. Na mocy zawartego po-rozumienia, dom opieki „Tabita” zaczęła prowadzić specjalnie w tym celu powo-łana spółka LUX MED Tabita Sp. z o.o. Spółka świadczy następujące usługi:– dzienne pobyty dla Seniorów (opieka

nad osobami starszymi lub/i niepełno-sprawnymi przez kilka godzin w ciągu dnia);

– dom pobytu stałego dla Seniora (pro-wadzenie działalności opiekuńczej, stacjonarnej, całodobowej w komer-cyjnym domu opieki o charakterze hostelowym z zabezpieczeniem odpo-wiedniej do tego typu zakładów opie-ki pielęgnacyjno – leczniczej);

– pobyty dla osób chorych w ramach za-kładu opiekuńczo-leczniczego.

Spółka bilansuje się, ale wciąż pozy-skuje relatywnie niewielu nowych klien-tów. Lux-Med decydując się na Tabitę chciał stworzyć „poletko doświadczal-ne” do zarządzania jednostkami opie-ki długoterminowej. Do tej pory nie po-wstały kolejne tego typu lokalizacje, co oznacza, że właściciele Lux-Medu (obecnie BUPA) nie widzą w tym sek-torze istotnych wzrostów. Dobra lokali-zacja (Konstancin), estetyczny budynek nie powodują automatycznie, że projekt staje się sukcesem. Kluczowe wydaje się uwzględnienie, poza inwestycjami kapi-tałowymi i sprzętowymi, tzw. „czynnika

ludzkiego”. Lux-Medowi wyraźnie za-brakło energii do dokończenia – skąd-inąd bardzo dobrego – projektu.

SerenityFirma powstała w listopadzie 2007 r. Faktyczną działalność rozpoczęła w IV kwartale 2009 od otwarcia zakładu re-habilitacyjnego (przychodni). Spół-ka zamierzała stworzyć sieć nowo-czesnych domów opieki nad osobami starszymi (jak informowała – „będą powstawać w całej Polsce, na począ-tek – w ciągu dwóch lat – mają zo-stać otwarte 2–3 placówki na wybrze-żu”). Jednak pomimo wielu deklaracji, w zasadzie nie zrobiła nic w kierunku otwarcia domów opieki. Stale, powo-li rozwijała za to działalność rehabili-tacyjną. Jej debiut giełdowy pokazał, jak dużą wiarę inwestorzy przykłada-li do projektu opieki długotermino-wej nad seniorami. Kurs akcji wzrósł o 900 proc. i utrzymał się tak przez wiele dni. Spółka w pierwszej i ko-lejnych emisjach pozyskała w sumie kilkanaście mln zł. Strategia brzmia-ła bardzo rozsądnie. Oparcie się na 2 filarach – rehabilitacji i domach opie-ki, stopniowa budowa sieci i uzyskanie efektu skali, rozpoczęcie działalności na Pomorzu, a następnie budowa do-mów w pobliżu wielkich miast.

Jednak takie były wyłącznie plany. W przypadku tej spółki, informacja PR-owa dla wielu inwestorów okaza-ła się ważniejsza od faktycznych wyni-ków finansowych. Ten przykład poka-zuje, że model biznesowy budowy do-mów w oddaleniu od dużych miast po prostu się nie opłaca – spółka w róż-nych biznes planach nie mogła zbilan-sować inwestycji i dlatego z niej re-zygnowała, skupiając się na zarabia-niu pieniędzy z samej działalności PR. Serenity była jednym z najwyżej wy-cenianych emitentów na NewCon-nect. Wartość spółki wynosiła ponad 170 mln zł. 31 października 2012 GPW wykluczyła akcje Serenity z obrotu na NewConnect, a prezesowi postawiono zarzuty działania na szkodę spółki.

medi-SystemJedyna spółka, która z powodzeniem zrealizowała plan budowy sieci do-mów opieki. Jej właściciel – Mar-cin Zawadzki – rozpoczął od usługi o charakterze pielęgniarskim i reha-bilitacyjnym w domu pacjenta (usługi w ramach NFZ, bądź po konkurencyj-

Silikonowe plastry na blizny Sutricon:

www.sutricon.pl

www.drogeriazdrowie.pl

re

kla

ma

»�W�2030�r.�osoby�w�wieku�65�lat�i�starsze�stanowić�będą�23,8%�społe-czeństwa.«


50

o p I n I e

nych stawkach). Od początku, poza ofer-tą dla klienta indywidualnego, oferował też usługi odbiorcom instytucjonalnym – czyli innym domom opieki. W pierw-szym roku działalności Medi-System mógł pochwalić się kilkudziesięcioma klientami w domach i kilkuset w różnych ośrodkach. Równolegle założył niewiel-ką przychodnię w Warszawie. Teraz pla-cówka zatrudnia ponad 30 specjalistów, zajmując się podstawową i specjalistycz-ną opieką zdrowotną, rehabilitacją oraz diagnostyką.

Bardzo szybko zaczął też budować ośrodki opieki długoterminowej. Kon-trakty z NFZ to ponad 60% przychodów Medi-Systemu. Reszta to przychody z usług świadczonych osobom prywat-nym lub innym instytucjom ubezpie-czeniowym. W 2011 r. większościowe udziały w spółce kupił fundusz inwe-stycyjny Highlander Partners. Strate-gia Medi-System opiera się na przewa-dze kosztowej. Budynki i nieruchomo-ści są kupowane po niewielkich cenach, wynagrodzenie personelu także należy do przeciętnych. Klient otrzymuje zde-cydowanie lepszą niż rynkowa jakość w umiarkowanej cenie, usługi są często refundowane przez NFZ (przynajmniej w części). Koszty stałe w dużej mierze są pokrywane przychodami z NFZ-u. Ty-powa działalność opiekuńcza jest wspar-ta przychodnią oraz bardzo silną rehabi-litacją. Strategia wydaje się być najbar-dziej skuteczna, choć w ostatnich latach spółka rośnie wolniej i pomimo otwiera-nia kolejnych domów, wciąż daleko jej do realizacji ambitnych planów nowych właścicieli.

continuum careFirma powstała (jako projekt) już w 2009 r. Trzy kluczowe segmenty, w których spółka zamierzała działać, to opieka domowa, opieka stacjonarna oraz opieka specjalistyczna nad osobami po-wyżej 65 roku życia. Spółka na przeło-mie I/II kwartału 2012 otworzyła Ambu-latoryjny Ośrodek Geriatryczny, w któ-rym dostępne były porady specjalistów, rehabilitacja, ale przede wszystkim usłu-ga pobytu dziennego. Kolejnym kro-kiem miało być utworzenie domu opie-ki stacjonarnej w systemie usług 24h na dobę.

Spółka przynosiła straty i w 2013 zo-stała sprzedana do Medicoveru, gdzie część do dziś funkcjonuje jako Care Ex-perts. Ucząc się na jej przykładzie, warto od początku mieć w planach ośrodki po-bytu dziennego i stacjonarnego, a dzia-łalność opieki domowej rozwijać w ra-mach istniejącej przychodni i usług. Na-leży zbudować własne ośrodki i dopiero po osiągnięciu pewnego pułapu przy-chodów sięgać po pieniądze z funduszu. W przypadku Continuum Care zabrakło własnego kapitału. Wadą było też skon-centrowanie się na początku na klien-cie typu VIP (którego stać na zatrudnie-nie „osobistej” pielęgniarki i nie potrze-buje pośrednictwa firmy), późniejsza zmiana strategii i otwarcie się na klien-tów z klasy średniej niestety już niewiele pomogła.

House Opieka DomowaFirma powstała w połowie 2010 r. Spół-ka miała się skupiać na opiece w domu (opiekunki), usługach (fryzjer, zaku-py itd.) oraz sklepie dla seniora (inter-netowym). Na dziś nie realizuje planów sprzedażowych. Aby osiągnąć wyższe przychody otworzyła dodatkową działal-ność – „pośrednictwo pracy na Zachód i dla innych pracodawców” dla opieku-nek – domyślnie do Niemiec. Model bi-znesowy jest bardzo łatwy do powtó-rzenia. Budowanie przewagi konkuren-cyjnej opiera się przede wszystkim na cenie, co w sposób oczywisty zaniża ja-kość i marżowość biznesu.

Na jesieni 2011 r. spółka wzbogaciła swoją ofertę poprzez kupienie Sara Te-leopieka i wprowadzenie telemonitorin-gu. Jednak rozwiązanie technologiczne oferowane przez firmę jest bardzo prze-starzałe. Kilkuletnie próby zaistnienia na rynku, przy dość dużej (jak na start-up) kapitalizacji i możliwości reklamy, po-

kazują, jak trudny jest rynek opieki do-mowej. Klienci wybierają tańszą pomoc bezpośrednią (znajoma pielęgniarka, pani z sąsiedztwa) i nie są skłonni płacić 2–3 razy więcej za opiekę przez spraw-dzony personel – zwłaszcza, że opieku-nami w House Opieka domowa są do-kładnie te same osoby, które opiekują się seniorami prywatnie, tylko z dodatkową marżą firmy.

Inwestorzy i przyszłośćPolska jest krajem, który w ocenie inwe-storów branżowych (duże sieci europej-skie), jest jeszcze zbyt mało rozwinię-tym, by móc poważnie rozważać inwe-stycje na rynku opieki długoterminowej. Brakuje podmiotów do kupienia, rynek jest bardzo rozproszony, a polskie prawo w tym zakresie na tyle nieprecyzyjne, że sama wiedza wyniesiona z innego regio-nu bądź kraju nie wystarcza.

Natomiast stabilne perspektywy ryn-kowe, dobre dane makroekonomiczne, a także nieubłagany proces starzenia się polskiego społeczeństwa i dostosowywa-nie się do warunków europejskich spra-wiają, że Polska jest w kręgu zaintere-sowania funduszy inwestycyjnych, któ-re chcą kupić kilka jednostek (a najlepiej od razu mini-sieć), dodać kilka nowych, a za 3–7 lat sprzedać dużym inwestorom branżowym. Sektorem usług dla senio-ra są też zainteresowani deweloperzy – z reguły mniejsze firmy. Inwestorami w polski sektor opieki długoterminowej są również osoby indywidualne.

Biorąc pod uwagę powyższe przy-kłady, szansa na powodzenie bizneso-we projektu w opiece długotermino-wej jest bardzo niska. Z pewnością jed-nak jest to rynek interesujący, któremu należy się przyglądać. Pozostają pyta-nia: „kiedy” (już, czy może czekać?), „w co” (stacjonarna, domowa) i „dla kogo” (VIP, klasa średnia). W skompli-kowanych warunkach otoczenia, przy ograniczeniach finansowych, zmien-nych kulturowych i tradycyjnym podej-ściu do opieki nad seniorami, odpowie-dzi nie znają najtęższe głowy i specjaliści biznesowi.

Marek Kubicki, MBA dla Kadry Medycz-nej na Akademii Leona Koźmińskiego, Dyrek-tor ds. Rozwoju odpowiadający za otwiera-nie nowych placówek oraz akwizycje w Falck Medycyna. Pracował bądź współpracował m.in. z EMC Instytut Medyczny, Medicover, Enel-Med.

»�Do�opieki�nad��osobą�starszą�Polacy�nad��wolą�zatrudnić�znajomą,�niż��skorzystać��z�usług�profesjo-nalnej�firmy.«


o p I n I e


52

a R t y k u Ł S p o n S o R o w a n y

Dla kogo są programy edukacyjne mecenas?Apteki, punkty apteczne, ogólnodostępne sklepy, drogerie i stacje benzynowe.

Jakie produkty mogą być włączone do programu e-szkolenia?Leki Rx, OTC, wyroby medyczne, suplementy diety i dermokosmetyki.

Kto może zainicjować udział w programie?Apteki, punkty apteczne, ogólnodostępne sklepy oraz producenci środków farmaceutycznych, wyrobów medycznych, suplementów diety i dermokosmetyków.

Ile aptek/punktów sprzedaży korzysta z programów mecenas?4 500

czy apteka lub drogeria płaci za udział w programie?Nie, udział w programach Mecenas jest bezpłatny dla dystrybutorów.

Komunikacja z pacjentem i konsu-mentem – nowe wyzwaniaKilka lat temu Anetta Sienkiewicz, z wy-kształcenia lekarz neurolog, z zawodu ekspert marketingu w branży farmaceu-tycznej i prezes spółki Market Consul-ting, zauważyła, że zmiany na polskim rynku farmaceutycznym wymagają no-wego podejścia do komunikacji między aptekarzem i pacjentem z jednej strony oraz producentami leków z drugiej.

Na rynku brakowało nowoczesnych rozwiązań służących wszystkim wymie-nionym, które usprawniałyby codzien-ną pracę farmaceutów i techników far-macji, pomagając radzić sobie z nowymi wyzwaniami, takimi jak kwestia opieki farmaceutycznej (OF) w kontekście nie-bezpiecznego zjawiska samoleczenia się pacjentów, czy też powiększenia asorty-mentu aptek o dermokosmetyki i suple-menty diety.

Farmaceuta – pierwszy doradca w ochronie zdrowiaZgodnie z kodeksem etyki farmaceu-ty-aptekarza zadaniem farmaceuty jest ochrona życia i zdrowia pacjenta, za-pobieganie chorobom i niesienie ulgi w cierpieniu. Jednym z warunków wy-pełnienia tej misji jest utrwalanie i ak-tualizowanie wiedzy o dostępnych pro-duktach. Ważnym źródłem informacji są tu producenci. Drugim istotnym czynni-

kiem, który przekłada się realnie na suk-ces lub porażkę procesu leczenia, jest ko-munikacja personelu aptecznego z pa-cjentem. Jest to podstawowy element opieki farmaceutycznej.

W ostatnich latach zwiększyło się znaczenie OF i edukacyjnej roli farma-ceuty. Apteka jest w wielu wypadkach pierwszym albo jedynym miejscem, do którego chory udaje się po poradę. Po-wodem tego są m.in. długie kolejki i trudny dostęp do profesjonalnej opieki. Ponadto pacjenci coraz chętniej szuka-

ją informacji w internecie i zasięgają po-rad w mediach społecznościowych. Jest to trzecią najczęstszą aktywnością – za-raz po sprawdzeniu poczty i korzystaniu z wyszukiwarek. Ma to wiele zalet, do-póki tę wiedzę weryfikują u lekarza lub farmaceuty. Tymczasem około 10% Po-laków i Polek rezygnuje z wizyty lekar-skiej na rzecz „dr Googla”. W sieci dzia-łają fora internetowe, na których inter-nauci na podstawie opisów lub zdjęć np. dolegliwości skórnych stawiają so-bie wzajemnie diagnozy i polecają me-tody leczenia.

Edukacja i e-szkoleniaw aptece i drogeriiProgramy Mecenas Plus i Mecenas MarketSer vice


a R t y k u Ł S p o n S o R o w a n y

Konkurs dla fi rm farmaceutycznych i aptekSzanowni Państwo, pragniemy dowiedzieć się, jakie szkolenia byłyby dla Państwa najbardziej interesujące. Zapraszamy serdecznie do przesyłania Państwa propozy-cji na adres: [email protected] z dopiskiem „KONKURS W OSOZ”. Najciekawsze z nich nagrodzimy. Na zgłoszenia czekamy do 30 czerwca 2015 r.

Badania pokazują, że to właśnie ap-tekarze najczęściej informują chorych o przeciwwskazaniach i interakcjach wydawanych leków oraz przypominają o stosowaniu się do zaleceń lekarskich. Warto zauważyć, że opieka farmaceu-tyczna, tak istotna dla pacjenta, jest też ważnym narzędziem dla samej apte-ki, gdyż wyróżnia daną placówkę na tle konkurencji i pomaga budować trwałą relację z klientem.

Polscy pacjenci w przeciwieństwie do np. Brytyjczyków nie mają stałej apte-ki, do której w pierwszej kolejności uda-ją się po leki i poradę. Można to zmienić pracując na zaufanie pacjentów. W tym celu konieczne jest utrwalanie dobrych standardów w komunikacji z klientami – mówi Anetta Sienkiewicz. W naszych programach edukacyjnych Mecenas kła-dziemy szczególny nacisk na rozwija-nie opieki farmaceutycznej. Wdrożenie lub wzmocnienie zwyczaju przekazywa-nia choremu informacji o produkcie i su-gerowanie pytań, które warto mu zadać przed wydaniem leku czy suplementu to podstawa.

Nic nie zastąpi profesjonalnej wiedzy i doświadczenia farmaceutów. Można ich jednak wspierać i motywować. Za-leży nam, aby więcej osób kupujących np. środki przeciwbólowe usłyszało py-tanie o objawy choroby oraz otrzyma-ło informację o zasadach przyjmowania tych leków, czy o innych produktach, które mogą pomóc w powrocie do zdro-wia. W dłuższej perspektywie korzystają na tym wszyscy: pacjent, apteka i produ-cenci – dodaje Emilia Garłowska, dorad-ca klienta w programach edukacyjnych Mecenas.

Gdyż każdy lek niewłaściwie sprzedawany zagraża czyjemuś życiu lub zdrowiuOddzielny temat, któremu należy się przyjrzeć w kontekście przeszkolenia personelu, stanowi coraz większa do-stępność leków OTC, suplementów die-ty i wyrobów medycznych w obrocie po-zaaptecznym.

Polacy kochają tabletki. Zażywają ich średnio cztery dziennie i znajdują się w tej konkurencji w światowej czołów-ce zaraz po Amerykanach i Francuzach. Sprzedaż leków bez recepty jest bar-dzo wysoka i stale się zwiększa. Dodaj-my jeszcze, że tylko 13% konsumentów czyta ulotki informacyjne. Następstwa

tego stanu rzeczy są poważnym proble-mem społecznym. W pierwszej kolejno-ści stanowią zagrożenie dla zdrowia pa-cjentów, w drugiej powodują utratę za-ufania do apteki oraz marki leku i jego producenta.

W ostatnich latach przez polską pra-sę przetoczyła się fala artykułów o po-wikłaniach związanych z nadużywaniem leków, szczególnie tych przeciwbólo-wych. Dlatego dla dobra pacjentów, ale również dla budowania pozycji marki i producenta, konieczne stały się szkole-nia dla personelu pozaaptecznych punk-tów sprzedaży z zakresu stosowania, przechowywania, czy ekspozycji ofero-wanych produktów leczniczych.

Anetta Sienkiewicz: Platformę szko-leniową Mecenas MarketService stwo-rzyliśmy specjalnie z myślą o dystrybu-cji leków i suplementów poza aptekami. Wiemy, że hurtownie leków i producen-ci polecają programy Mecenas zaintere-sowanym kierownikom sklepów i sta-cji benzynowych, gdzie personel nie jest wyspecjalizowany w sprzedaży środków leczniczych. Jesteśmy liderem w tym segmencie rynku, bo jako pierwsi odnie-śliśmy się do potrzeb ogólnodostępnych sklepów i powiązaliśmy to z interesami pacjentów i producentów.

mecenas – programy edukacyjne i e-szkolenia dla farmaceutów oraz personelu w pozaaptecznym obrocie lekamiMecenas Plus i Mecenas MarketService to platformy e-szkoleniowe, których ce-lem jest wsparcie farmaceutów i sprze-dawców w komunikacji z pacjentem/konsumentem na podstawie informacji udzielanych przez producentów. Dążymy do tego, aby najnowsze i najważniejsze informacje o produkcie, np. ogranicze-nia w sprzedaży nieletnim, jak najszyb-ciej docierały do aptekarza/sprzedawcy i były przekazywane klientowi. Mecenas

Plus jest pierwszym i największym tego typu projektem na rynku polskim.

Rozwijając programy Mecanas Plus i Mecenas MarketService naszym prio-rytetem było, aby odejmować a nie do-dawać zadań pracownikom. Dlatego sko-rzystaliśmy z najpowszechniej używane-go oprogramowania dla służby zdrowia. Natomiast dla sprzedaży pozaaptecznej stworzyliśmy alternetywną wersję, któ-ra bierze pod uwagę specyfikę tego ro-dzaju dystrybucji – wyjaśnia Emilia Gar-łowska.

Kapitałem programów Mecenas jest dopracowany system i infrastruktura oraz świetnie wykwalifikowani specja-liści. Nasz zespół to m.in. szkoleniowcy i eksperci marketingu z wieloletnią histo-rią pracy w firmach farmaceutycznych oraz doświaczeni informatycy. W ostat-nim czasie na rynku pojawiły się progra-my podobne do tych, które oferuje Mar-ket Consulting. Anetta Sienkiewicz: Bar-dzo nas cieszy, że branża farmaceutyczna i firmy wokół niej skupione dostrzegły korzyści płynące z edukacji i e-szkoleń i możemy być dla nich wzorem. To bar-dzo dobra wiadomość dla pacjentów, ap-tek i producentów.

Programy edukacyjne Mecenasprzybliżyła CzytelnikomKATARZYNA WYSOCKA

Firma Market Consulting prowadzi również

programy dla innych branż. Informacje o możliwości współpracy

uzyskają Państwo pisząc na adres:[email protected]

lub korzystając z infolinii: +48 512 395 427

Przegląd oferty spółki znajdą Państwo na stronie

www.marketconsulting.pl


54

S t a t y S t y k I I p R o g n o z ymonI toR z jaw ISk ep IdemIolo gIc z n yc h

Koszty całkowiteW marcu 2015 roku koszty lecze-nia, w przeliczeniu na 1000 mieszkań-ców, wzrosły w porównaniu z lutym o 844 zł, osiągając tym samym poziom 66 902 zł. W całym roku 2015 koszty wzrosną o 42,2 tys. zł (w porównaniu z rokiem ubiegłym). Ogólne koszty w tej kategorii, na przestrzeni całego roku wy-niosą 782,5 tys. zł.

Najwyższe koszty leczenia w mar-cu odnotowano w województwach: ma-zowieckim, dolnośląskim i łódzkim (powyżej 71 tys. zł). Na drugim biegu-nie znalazły się: opolskie, kujawsko-po-morskie (jedyne z wynikami poniżej 57 tys. zł w przeliczeniu na 1000 mieszkań-ców). Wszystkie województwa, z wyjąt-kiem małopolskiego, odnotowały wzrost kosztów leczenia w marcu w porównaniu z lutym, najsilniejsze wzrosty zaobserwo-wano w opolskim (o 16,7%) oraz święto-krzyskim (o 12,9%).

Prognozuje się, że najwyższe koszty całkowite w całym 2015 roku odnotują: mazowieckie (979,7 tys. zł), dolnośląskie (967,5 tys. zł) oraz podlaskie (901,3 tys. zł). Najniższymi kosztami będą odzna-czać się województwa: opolskie (653,1 tys. zł), kujawsko-pomorskie (680 tys. zł) i świętokrzyskie (698,9 tys. zł). W żad-nym innym regionie nie zaobserwuje się wyników poniżej 700 tys. zł.

AlergiaKoszty leczenia alergii w marcu, w prze-liczeniu na 1000 mieszkańców, wzrosły o 377 zł w porównaniu z lutym i wyniosły 1 454 zł (najwyższy wynik dla bieżącego roku). Dla całego roku 2015 prognozu-je się koszty leczenia alergii w wysoko-ści 19 631 zł, czyli o 1 250 zł większe niż w ubiegłym roku.

We wszystkie województwach obser-wujemy wzrost kosztów alergii. Najwięk-szy zanotowano w mazowieckim (aż o 0,6 tys. zł w przeliczeniu na 1000 mieszkań-ców); najmniej wzrosły koszty w ma-łopolskim (tylko o 170 zł). Najniższy-mi kosztami cechowały się: opolskie (842 zł), kujawsko-pomorskie (951 zł) i warmińsko-mazurskie (971 zł). Najwyż-sze koszty zaobserwowano w woj. mazo-wieckim (2,1 tys. zł) i dolnośląskim (1,6 tys. zł)

W roku 2015 najwyższymi kosztami będą wyróżniać się województwa: mazo-wieckie (27,4 tys. zł) i dolnośląskie (24,1 tys. zł). Na drugim biegunie, według tych samych prognoz, znajdą się: warmińsko-mazurskie (13 tys. zł), opolskie (15,2 tys. zł) i świętokrzyskie (15,7 tys. zł).

Grypa i przeziębienieKoszty leczenia grypy i przeziębienia w marcu osiągnęły poziom 4 432 zł. Za-obserwowany rezultat jest o 190 zł niż-szy niż przed miesiącem, ale też o 452 zł wyższy niż w marcu 2014 roku. Według prognoz, w roku 2015 koszty leczenia grypy i przeziębienia uplasują się na po-ziomie 38 469 zł (o 3,5 tys. zł więcej niż w roku ubiegłym).

Tylko w 7 na 16 województw zano-towano wzrost kosztów (w marcu w po-równaniu z lutym). Były to: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podkarpackie, podlaskie, pomorskie oraz warmińsko-mazurskie. W innych województwach zaobserwowano spadek kosztów lecze-nia grypy i przeziębienia. Najmniej kosz-totwórcze w marcu okazały się: święto-krzyskie (3 tys. zł), kujawsko-pomor-skie (3,4 tys. zł) i opolskie (3,7 tys. zł). Najbardziej kosztotwórczymi regiona-mi były: mazowieckie (5,8 tys. zł), dol-nośląskie (5,1 tys. zł) i podkarpackie (4,8 tys. zł).

Według prognoz, dla całego 2015 roku najwyższe koszty leczenia grypy i prze-ziębienia odnotują województwa mazo-wieckie i dolnośląskie (kolejno 48,1 tys. zł oraz 44,9 tys. zł). Najniższymi kosz-tami będą odznaczać się województwa świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie (jedyne poniżej 29 tys. zł).

Monitor zjawisk epidemiologicznychKOSZTY OGÓLNE LECZENIA KOSZTY GRYPY I PRZEZIĘBIENIA KOSZTY ALERGII

ZMIANA MIESIĘCZNA W MARCU W STOSUNKU DO LUTEGO

DANE ZA 2015 ROK ZE ZMIANĄ W STOSUNKU DO 2014 ROKU

LUTY 2015 MARZEC 2015

66 058 zł 66 902 zł

WARTOŚĆ ZMIANY

+844 złLUTY 2015 MARZEC 2015

4 622 zł 4 432 zł

WARTOŚĆ ZMIANY

–190 złLUTY 2015 MARZEC 2015

1077 zł1454 zł

WARTOŚĆ ZMIANY

+377 zł

ROK 2014 ROK 2015

18 380 zł 19 631 zł

TREND PROGNOZY

+1 251 złROK 2014 ROK 2015

35 003 zł 38 469 zł

TREND PROGNOZY

+3 466 złROK 2014 ROK 2015

740 305 zł 782 535 zł

TREND PROGNOZY

+42 230 zł

dOrOtA ZAchArZewskA, Zakład Analiz statystycznych, kAMsOFt s.A.

* wszystkie dane w tekście i tabeli – w przeliczeniu na 1000 mieszkańców



»�Ogólne�koszty�leczenia�w�marcu�2015�roku�uplasowały�się�na�poziomie�podobnym�do�stycznia�i�lutego.«

dane bieżące prognoza

kosz

ty, t

ys. z

ł

Ogólne koszty leczenia (zakup środków farmaceutycznych) przypadające na 1000 mieszkańców

prognoza prognoza prognoza



STYCZEŃ LUTY MARZEC

KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC

LIPIEC SIERPIEŃ WRZESIEŃ

PAŹDZIERNIK LISTOPAD GRUDZIEŃ


56



kosz

ty, t

ys. z

ł

Koszty grypy i przeziębienia przypadające na 1000 mieszkańców




»�Marzec�to�ostatni�miesiąc�wysokich�kosztów�grypy�i�przeziębienia.«








kosz

ty, t

ys. z

ł

Koszty alergii przypadające na 1000 mieszkańców




»�Koszty�leczenia�alergii�wkraczają�zdecydowanie�w�okres�dużych�wzrostów.«






58

S t a t y S t y k I I p R o g n o z yS t Ruk t uR a dy S t Ry buc j I l eków

STATYSTYKA MIESIĄCA (MARZEC 2015) ORAZ TRENDY W STOSUNKU DO LUTEGO 2015

ŚREDNIA CENA ZA OPAKOWANIE LEKU ŚREDNI OBRÓT W APTECE ŚREDNIA WARTOŚĆ TRANSAKCJI

1�,26 zł 1�8 tys. zł 20,65 zł

ŚREDNIA LICZBA PACJENTÓW W APTECE POZIOM REFUNDACJI WARTOŚĆ SPRZEDAŻY NA PACJENTA

3650 osób 26,03 % 48,�� zł

dZIeŃ/gOdZInA O nAJwIĘksZYM ObrOcIe TYDZIEŃ Z NAJWIĘKSZĄ LICZBĄ KLIENTÓW NAJWIĘKSZY WZROST SPRZEDAŻY

WTOREK | 11.00–12.00 8–14 MARCA ukŁAd sercOwO–nAcZYnIOwY

dOrOtA ZAchArZewskA, Zakład Analiz statystycznych, kAMsOFt s.A.

Struktura dystrybucji leków

Statystyczna apteka w marcu 2015 roku zanotowała obrót o 1,5 tys. zł więk-szy niż miesiąc wcześniej, uzyskując wynik na poziomie 178 tys. zł. Tym sa-mym jest to o 1 tys. zł więcej niż w tym samym miesiącu ubiegłego roku. War-tość całego rynku farmaceutycznego w marcu 2015 roku uplasowała się na poziomie 2 mld 570 mln zł, co wskazuje na spadek o 0,5% w porównaniu z wy-nikiem stycznia (środek sezonu przezię-bieniowego).

Według prognoz, statystyczna apte-ka w całym roku 2015 odnotuje obrót na poziomie 2 080 tys. zł. Zestawiając wynik z latami 2014 i 2013 oznacza to wzrost kolejno o 2% oraz 1,8%. Szacu-je się również, że obrót całego rynku ap-tecznego w roku 2015 wyniesie 30 mld zł, tj. o 5,4% więcej niż w roku 2014 i aż o 8,2% więcej niż w roku 2013. Na po-ziomie statystycznej apteki wartość re-

fundacji osiągnie wielkość 554,9 tys. zł (8 mld zł w przeliczeniu na cały rynek).

Dla całego rynku aptecznego wartość sprzedaży odręcznej wyniosła w marcu 1 008 tys. zł (69,8 tys. zł dla statystycznej apteki). Porównując dane z lutym, obser-wujemy spadek o 3,5% (3,9%). Sprzedaż na recepty refundowane wyniosła 67,2 tys. zł (statystyczna apteka) oraz 969,9 tys. zł (cały rynek). Oznacza to wzrost od początku roku o kolejno 5,4% i 6,2%. Sprzedaż na recepty pełnopłatne osiąg-nęła poziom 39,8 tys. zł (statystyczna apteka) oraz 575 tys. zł (rynek ogółem), co zestawiając z tym samym miesiącem roku 2014 jest wynikiem wyższym kolej-no o 1,8% oraz 7,1%.

Wszystkie dni w marcu (nie licząc sobót i niedziel) miały bardzo podobne do siebie wyniki pod względem obro-tów w statystycznej aptece, w przedzia-le 7,7–6,7 tys. zł. Najwyższe obroty (po-

wyżej 7,5 tys. zł) zanotowano w dniach: 11, 13 i 31 marca. Wyłączając weeken-dy, najniższe obroty (poniżej 6 750 zł) zanotowano w dniach 18,19 i 23 marca. Najwyższym średnim obrotem spośród wszystkich dni w tygodniu charakteryzo-wał się wtorek (7 234 zł); najniższy – od-notowano w poniedziałek (7 016 zł). Naj-większe natężenie ruchu pacjentów w ap-tece miało miejsce w godzinach od 10.00 do 11.00; niewiele mniejszy wynik zano-towano pomiędzy godziną 11.00 a 12.00. Analizując tylko ostatnie pół roku wy-raźnie widać, że zawsze największa licz-ba pacjentów odwiedza statystyczną ap-tekę w przedziale godzinowym pomię-dzy 10.00 a 12.00.

Tylko sześć grup ATC zmniejszyło swoje wyniki sprzedaży w marcu 2015 roku w porównaniu z lutym. Najmocniej spadł wynik dla centralnego układu ner-wowego (średnio o 867 zł w statystycz-



nej aptece), leków przeciwzakaźnych (o 329 zł) i dla grupy „przewód pokar-mowy i metabolizm” (spadek o 325 zł). Na przeciwległym biegunie znalazły się grupy: „układ sercowo-naczynio-wy” (wzrost o 384 zł), „dermatologia” (wzrost o 328 zł) oraz „narządy zmy-słów” (wzrost o 290 zł).

Porównując marzec z lutym, żadna z grup ATC nie zmieniała swojego udzia-łu w obrocie całkowitym powyżej 0,6 punktu procentowego (p.p.). Najwięk-szy wzrost udziałów, mierzony punkta-mi procentowymi, odnotowały grupy: „dermatologia”, „narządy zmysłów”, „układ moczowo-płciowy” i „hormony płciowe”. Natomiast największe spadki udziałów odnotowały grupy: „centralny układ nerwowy”, „przewód pokarmowy i metabolizm” oraz „leki przeciwzakaź-ne”. Wyżej wymienione wzrosty i spad-ki były relatywnie niewielkie. Trzy grupy ATC prawie nie zmieniły swojego udziału w całkowitym obrocie statystycznej apte-ki. Są to: „leki przeciwpasożytnicze, owa-dobójcze i repelenty” (spadek o 0,01 p.p.), „endokrynologia – hormony bez hormo-nów płciowych” (wzrost o 0,04 p.p) oraz „leki onkologiczne i immunomodulacyj-ne” (spadek o 0,04 p.p.). Na uwagę zasłu-guje fakt, że wszystkie wymienione grupy są grupami ATC z tradycyjnie najmniej-szymi udziałami sprzedaży aptecznej.

Średnia marża apteczna w marcu 2015 roku spadła o 0,49 p.p. i wynio-sła 26,15%, zrównując się tym samym z wynikiem ze stycznia 2015 roku. Dla leków z list refundacyjnych średnia mar-ża wyniosła 18,36% (o 0,32 p.p. wię-cej niż miesiąc wcześniej); dla leków sprzedawanych na recepty pełnopłatne – 28,90% (o 0,05 p.p. więcej niż w lu-tym 2015 roku); na sprzedaży odręcznej – 30,85% (o 1,72 p.p. mniej niż w ubie-głym miesiącu).

Pojedyncze opakowanie produktu w aptece kosztowało statystycznego pa-cjenta 17,26 zł, co jest najwyższym wy-nikiem licząc od stycznia 2013 roku, a zarazem o 15 groszy wyższym od lu-tego 2015 roku (wynik lutego 2015 roku był drugim najwyższym w przytoczo-nym okresie czasu). W podanej kwocie 4,49 zł dopłacił refundator (o 8 groszy więcej niż w ubiegłym miesiącu). Pozo-stałą kwotę, tj. 12,77 zł (o 7 groszy wię-cej niż w ubiegłym miesiącu) pacjent po-krył z własnej kieszeni. Kwota zapłaty pacjenta jest najwyższą notowaną kwotą analizując okres od stycznia 2013 roku.

W marcu średnia cena dla leków z list refundacyjnych wyniosła 27,55 zł, czy-

Rys. 1. Wielkość obrotu statystycznej apteki w poszczególnych dniach marca (porównanie do ubiegłego roku)

Rys. 2. Wielkość obrotu statystycznej apteki w poszczególnych dniach marca – podział na dni tygodnia (porównanie do ubiegłego roku)

marzec 2015 marzec 2014


Rys. 3. Podział sprzedaży aptecznej na kategorie – % wartości sprzedaży

11,71% centralny układ nerwowy

3,26% dermatologia

1,05%endokrynologia -- hormony,bez horm. płciowych

3,94% krew i układ krwiotwórczy

2,22% leki onkologicznei immunomodulacyjne

0,22%leki przeciwpasożytnicze,owadobójcze i repelenty

5,72% leki przeciwzakaźne

2,47% narządy zmysłów

17,2% przewód pokarm. i metabolizmukład mięśniowo-szkieletowy 5,68%

układ moczowo-płciowyi hormony płciowe

4,41%

układoddechowy

13,13%

układsercowo-naczyniowy

13,49%

varia 10,98% 4,5% nieokreślona


60


Rys. 4. Poziom marży aptecznej (%) w latach 2006–2015

Rys. 5. Podział średniej ceny leku (w zł) na zapłatę pacjenta i dopłatę refundacyjną w latach 2014–2015

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

1 2 3 4 5 6 7

2014 2015

8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

refundacjazapłata pacjenta

4,13 4,23 4,19 4,41 4,55 4,58 4,56 4,42 4,37 4,42 4,42 4,47 4,25 4,41 4,49

12,19 12,16 12,12 12,05 11,94 11,90 11,97 11,99 12,06 12,14 12,25 12,44 12,39 12,70 12,77

Rys. 6. Podział średniej ceny pozycji sprzedanej na receptę refundowaną (w zł) na zapłatę pacjenta i dopłatę refundacyjną w latach 2014–2015

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2014 2015

refundacjazapłata pacjenta

18,61 18,83 19,08 19,13 19,37 19,39 19,30 19,10 19,36 19,30 18,96 19,55 18,93 19,05 18,74

7,57 7,80 7,62 7,56 7,24 7,28 7,63 7,73 7,67 8,02 8,10 8,04 8,10 8,39 8,81

Rys. 7. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w ciągu miesiąca w latach 2006–2015



li o 11 groszy więcej niż w lutym i o 84 grosze więcej niż w marcu 2014 roku. Dopłata refundacyjna wyniosła 18,74 zł (o 21 groszy mniej niż średnia z okresu od stycznia 2013 roku włącznie). Pozo-stałą część (8,81 zł) pacjent pokrył z włas-nych środków i był to drugi najwyższy wynik od początku 2013 roku (najwyż-szy poziom zapłaty pacjenta w badanym okresie odnotowano w grudniu 2013 roku z wynikiem 9,39 zł). Średnia cena opako-wania dla leków z recept pełnopłatnych w marcu 2015 roku wyniosła 21,97 zł. Natomiast średnia cena leku OTC sprze-dawanego w aptece odnotowała poziom 11,75 zł i jest to tym samym najwyższy wynik od początku 2013 roku.

Statystyczną aptekę odwiedziło w marcu 2015 roku 3 650 osób (o 120 osób więcej niż w ubiegłym miesiącu, ale o 80 mniej niż w marcu 2014 roku). Największy ruch klientów odnotowano w pierwszej połowie marca (około 865 osób przypadających na każdy z okresów: 1–7 marca oraz 8–14 marca), następnie liczba pacjentów zaczęła minimalnie spa-dać (analogiczny proces widać wyraźnie również w wynikach marca 2014 roku). Średnio (licząc bez weekendów) staty-styczną aptekę codziennie odwiedzały 142 osoby, co jest spadkiem o 6 osób wo-bec tak samo liczonej średniej dla marca 2014 roku. Najwięcej pacjentów w mar-cu 2015 roku odnotowano w dniu 2 mar-ca (155 osób), najmniej (pomijając week-endy) – 18 marca (134 osoby).

Statystyczny klient wydał w apte-ce 48,77 zł (6,67 zł mniej niż w stycz-niu 2015 roku, 1,31 zł więcej niż w mar-cu 2014 roku). Należy jednak zaznaczyć, że w styczniu 2015 roku liczba pacjentów w aptece była niższa niż w marcu 2015 roku, a w marcu 2014 roku była wyższa niż w marcu 2015 roku. W podanej kwo-cie średnio 12,69 zł dopłacił refundator, reszta (36,07 zł) to zapłata pacjenta. Obie wartości wzrosły w porównaniu z wartoś-ciami z marca 2014 roku, jednocześnie spadły w zestawieniu z pierwszym mie-siącem 2015 roku.

Rys. 8. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w rozbiciu na przedziały godzinowe w dniu po-wszednim w marcu

Rys. 9. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w poszczególnych dniach marca (porównanie do ubiegłego roku)

Rys. 10. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w poszczególnych tygodniach marca (porównanie do ubiegłego roku)

Tab. 1. Sprzedaż produktów w statystycznej aptece wg. statusu produktu

Wg. statusu leku w bazie BLOZWartość sprzedaży w statystycznej aptece (PLN) Udział w całkowitej wartości sprzedaży aptecznej

marzec 2015 marzec 2014 marzec 2015 marzec 2014

Lek - RX 107 112 105 427 60,18% 59,56%

Lek - OTC 40 246 39 940 22,61% 22,57%

Suplement diety lub dietetyczny środek spożywczy 15 693 16 162 8,82% 9,13%

Pozostałe 14 949 15 471 8,40% 8,74%




62


Rys. 11. Prognoza miesięcznych obrotów statystycznej apteki

wartości w cenach detalicznych brutto

Obrót 2015: 2 080,0 tys. zł

Zmiana: wzrost 1–2%

prognoza obrotu realizacja obrotu

I 2015 II 2015 III 2015 IV 2015 V 2015 VI 2015 VII 2015 VIII 2015 IX 2015 X 2015 XI 2015 XII 2015

Tysi

ące

zł

realizacja (poprzedni rok)

150

160

170

180

190

200

Tab. 2. Opis stanu statystycznej apteki w formie skróconego biuletynu informacyjnego za marzec 2015

marzec 2015

zmiana w stosunku do (%) zmiana w stosunku do (liczbowo)

lutego 2015

stycznia 2015

marca 2014

lutego 2015

stycznia 2015

marca 2014

obrót całkowity (w tys. zł)

statystyczna apteka 178,0 0,8% -0,3% 0,6% 1,5 -0,5 1,0

cały rynek apteczny 2 570 320 1,3% 0,5% 5,8% 32 426,5 12 772,0 140 110,0

recepty refundowane (w tys. zł)

statystyczna apteka 67,2 4,0% 5,4% 7,2% 2,6 3,4 4,5

cały rynek apteczny 969 925 4,5% 6,2% 12,7% 41 428,9 56 539,5 109 307,3

recepty pełnopłatne (w tys. zł)



sprzedaż odręczna (w tys. zł)

statystyczna apteka 69,8 -3,9% -6,9% -5,6% -2,9 -5,2 -4,2

cały rynek apteczny 1 008 302 -3,5% -6,1% -0,8% -36 893,3 -65 982,9 -7 685,3

wartość refundacji (w tys. zł)



udział refundacji

w całkowitym obrocie 26,0% 0,9% 1,9% 1,3% 0,0 0,0 0,0

w sprzedaży refundowanej 68,0% -2,0% -2,9% -4,8% 0,0 0,0 0,0

średnia cena opakowania

ogółem 17,26 zł 0,9% 3,8% 5,8% 0,15 0,62 0,95

dla leków z list refundacyjnych 27,55 zł 0,4% 1,9% 3,2% 0,11 0,51 0,84

dla leków z recept pełnopłatnych 21,97 zł 0,5% 0,2% 1,9% 0,12 0,04 0,42

dla produktów bez recepty (OTC) 11,75 zł 1,0% 1,2% 4,2% 0,11 0,14 0,47

Liczba pacjentów w aptece 3 650 3,4% 13,4% -2,1% 120,0 430,0 -80,0

Liczba pacjentów w aptece (recepty refundowane) 790 2,6% 11,3% -1,3% 20,0 80,0 -10,0

Liczba pacjentów w aptece (recepty pełnopłatne) 860 3,6% 11,7% -4,4% 30,0 90,0 -40,0

Liczba pacjentów w aptece (sprzedaż odręczna) 2 970 2,8% 12,1% -1,7% 80,0 320,0 -50,0

Średnia marża apteczna

ogółem 26,15% -1,8% 0,0% -4,6% 0,0 0,0 0,0

dla leków z list refundacyjnych 18,36% 1,8% 5,2% -3,0% 0,0 0,0 0,0

dla leków na recepty pełnopłatne 28,90% 0,2% 5,4% -6,0% 0,0 0,0 0,0

dla sprzedaży odręcznej 30,85% -5,3% -2,9% -11,7% 0,0 0,0 0,0

Wartość sprzedaży na pacjenta 48,77 zł -2,5% -12,0% 2,8% -1,2 -6,7 1,3

Wartość zapłaty przez pacjenta 36,07 zł -2,8% -12,6% 2,3% -1,0 -5,2 0,8

Wartość dopłaty refundatora 12,69 zł -1,6% -10,4% 4,1% -0,2 -1,5 0,5

Wartość sprzedaży na pacjenta (recepty refundowane) 85,02 zł 1,4% -5,3% 8,5% 1,2 -4,8 6,7

Wartość zapłaty przez pacjenta (recepty refundowane) 27,19 zł 6,1% 1,1% 21,6% 1,6 0,3 4,8

Wartość dopłaty refundatora (recepty refundowane) 57,84 zł -0,7% -8,0% 3,3% -0,4 -5,1 1,8

Wartość sprzedaży na pacjenta (recepty pełnopłatne) 46,30 zł 1,3% -6,3% 6,6% 0,6 -3,1 2,9

Wartość sprzedaży na pacjenta (sprzedaż odręczna) 23,51 zł -6,5% -16,9% -4,0% -1,6 -4,8 -1,0



realizacja refundacji (rok 2014)

I 2015 II 2015 III 2015 IV 2015 V 2015 VI 2015 VII 2015 VIII 2015 IX 2015 X 2015 XI 2015 XII 2015

prognoza obrotu realizacja obrotu (rok 2014)realizacja obrotu

prognoza refundacjirealizacja refundacji

Mili

ony

zł

0

500

1 000

1 500

2 000

2 500

3 000

Rys. 12. Prognoza miesięcznej wartości obrotu w kraju (ceny detaliczne brutto)

Obrót 2015: 30,0 mld zł

refundacja: 8,0 mld zł

Zmiana obrotu: wzrost 5 do 7% (w stosunku do roku 2014)

Zmiana refundacji: wzrost 8 do 10% (w stosunku do roku 2014)

Prognoza sprzedaży rocznej w oparciu o dane do marca 2015 Dane narastające od początku roku

2015

zmiana w stosunku do (%)

zmiana w stosunku do (liczbowo) 2015

zmiana w stosunku do (%)

zmiana w stosunku do (liczbowo)

2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013

2 080,0 1,8% 2,0% 37,5 41,5 533,0 3,4% 2,3% 17,5 12,0

30 042 882,5 5,4% 8,2% 1 544 095,0 2 284 588,0 7 665 761,5 8,5% 8,7% 598 070,0 612 984,5

750,4 0,1% 0,8% 0,5 6,0 195,5 7,2% 6,6% 13,1 12,2

10 838 660,8 3,6% 6,9% 372 989,3 701 044,9 2 811 806,0 12,4% 13,3% 311 144,7 330 457,3

451,3 0,6% -0,2% 2,5 -0,9 115,8 2,4% -0,3% 2,7 -0,4

6 519 112,0 4,1% 5,9% 257 691,9 360 726,2 1 665 605,0 7,4% 5,9% 115 399,0 92 982,1

862,3 4,1% 4,2% 34,3 35,0 217,5 0,7% -0,2% 1,4 -0,5

12 454 551,6 7,8% 10,6% 902 858,8 1 189 813,4 3 127 781,8 5,6% 6,0% 165 314,4 176 801,8

554,9 2,0% 6,2% 10,9 32,6 137,5 4,2% 7,5% 5,5 9,6

8 015 522,9 5,6% 12,7% 423 347,8 902 431,2 1 977 210,6 9,3% 14,2% 167 940,7 245 767,9

26,7% 0,1% 4,1% 0,0 0,0 25,79% 0,8% 5,1% 0,0 0,0

72,8% 1,9% 5,4% 0,0 0,0 69,11% -2,8% 0,6% 0,0 0,0

16,50 zł 0,0% 0,0% 0,0 0,0 16,9 3,5% 3,1% 0,6 0,5

26,79 zł -0,3% -1,3% -0,1 -0,4 27,3 3,2% 1,0% 0,8 0,3

21,86 zł 0,1% -0,4% 0,0 -0,1 21,9 2,4% 1,2% 0,5 0,2

11,39 zł 1,3% 1,9% 0,2 0,2 11,7 2,4% 3,0% 0,3 0,3

41 655 -0,3% -4,7% -115,3 -2 035,3 10 400 -5,9% -8,2% -650,0 -930,0

9 126 1,3% -0,2% 116,1 -13,9 2 270 -2,2% -3,4% -50,0 -80,0

9 912 -0,5% -4,0% -48,1 -408,1 2 460 -6,5% -8,6% -170,0 -230,0

33 781 0,1% -4,1% 31,3 -1 458,7 8 510 -4,7% -7,3% -420,0 -670,0

27,47% 2,6% -0,4% 0,0 0,0 26,31% -3,7% -4,9% 0,0 0,0

18,78% 0,8% 2,8% 0,0 0,0 17,96% -4,9% -0,9% 0,0 0,0

29,44% 0,6% -7,5% 0,0 0,0 28,39% -6,6% -8,6% 0,0 0,0

34,76% 3,6% -3,7% 0,0 0,0 31,74% -8,2% -10,7% 0,0 0,0

49,93 zł 2,1% 7,0% 1,0 3,3 51,25 zł 9,9% 11,5% 4,6 5,3

36,61 zł 2,1% 5,5% 0,7 1,9 38,03 zł 9,6% 9,6% 3,3 3,3

13,32 zł 2,3% 11,4% 0,3 1,4 13,22 zł 10,7% 17,1% 1,3 1,9

82,23 zł -1,2% 1,0% -1,0 0,8 86,12 zł 9,5% 10,4% 7,5 8,1

22,41 zł -6,0% -11,1% -1,4 -2,8 26,60 zł 17,0% 9,0% 3,9 2,2

59,82 zł 0,7% 6,4% 0,4 3,6 59,52 zł 6,5% 11,1% 3,6 5,9

45,53 zł 1,0% 3,9% 0,5 1,7 47,07 zł 9,5% 9,0% 4,1 3,9

25,53 zł 4,0% 8,7% 1,0 2,0 25,56 zł 5,6% 7,6% 1,4 1,8


64


Tab. 3. Średnia miesięczna sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na rodzaje sprzedaży – dotyczy aktualnego miesiąca

rodzaj sprzedażytransakcje sprzedaż brutto Opłata pacjenta refundacja udział wart. % Opakowania Śr. cena Śr. cena

liczba % wartość % wartość % wartość % Pac. ref. liczba zł/opak. zł/trans.

1. u-r 834,99 9,69 38748,57 21,77 8898,12 6,76 29850,44 64,43 22,96 77,04 1135,79 34,12 46,41

2. u-30 603,73 7,00 17256,81 9,69 7545,40 5,73 9711,41 20,96 43,72 56,28 790,32 21,84 28,58

3. u-50 353,93 4,11 8374,99 4,71 4874,85 3,70 3500,14 7,55 58,21 41,79 398,47 21,02 23,66

4. u-beZPŁAtnY 29,15 0,34 1218,00 0,68 64,08 0,05 1153,92 2,49 5,26 94,74 62,97 19,34 41,78

5. InwAlIdA wOJennY 23,57 0,27 851,98 0,48 0,00 0,00 851,98 1,84 0,00 100,00 32,06 26,58 36,15

6. InwAlIdA wOJskOwY 0,34 0,00 8,14 0,00 1,74 0,00 6,40 0,01 21,37 78,63 0,45 18,27 23,81

7. Zhk 11,66 0,14 262,14 0,15 47,83 0,04 214,31 0,46 18,25 81,75 14,68 17,85 22,49

8. AZ 0,00 0,00 0,05 0,00 0,00 0,00 0,05 0,00 0,00 100,00 0,00 15,60 15,60

9. nArkOtYkI 2,41 0,03 448,63 0,25 57,71 0,04 390,92 0,84 12,86 87,14 3,73 120,27 186,37

10. ŚrOdkI POMOcnIcZe 10,88 0,13 1184,69 0,67 532,32 0,40 652,38 1,41 44,93 55,07 117,36 10,09 108,88

11. PelnOPŁAtne 1557,25 18,06 39819,00 22,37 39819,00 30,24 0,00 0,00 100,00 0,00 1812,83 21,97 25,57

12. OdrĘcZnA 5193,31 60,24 69827,00 39,23 69827,00 53,03 0,00 0,00 100,00 0,00 5944,11 11,75 13,45

13. rAZeM 8621,23 100,00 178000,00 100,00 131668,05 100,00 46331,95 100,00 73,97 26,03 10312,76 17,26 20,65

Tab. 4. Średnia okresowa sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na rodzaje sprzedaży – średnia narastająca od początku roku



1. u-r 818,48 9,38 37724,98 21,23 8228,63 6,24 29496,34 64,37 21,81 78,19 1113,51 33,88 46,09

2. u-30 586,25 6,72 16670,42 9,38 7131,90 5,41 9538,52 20,82 42,78 57,22 769,70 21,66 28,44

3. u-50 340,64 3,90 8059,76 4,54 4642,80 3,52 3416,96 7,46 57,60 42,40 387,53 20,80 23,66

4. u-beZPŁAtnY 28,46 0,33 1188,73 0,67 40,77 0,03 1147,96 2,51 3,43 96,57 62,32 19,07 41,77

5. InwAlIdA wOJennY 23,05 0,26 817,03 0,46 0,00 0,00 817,03 1,78 0,00 100,00 31,50 25,94 35,44

6. InwAlIdA wOJskOwY 0,33 0,00 7,95 0,00 1,49 0,00 6,46 0,01 18,72 81,28 0,42 18,81 24,19

7. Zhk 11,63 0,13 261,90 0,15 43,93 0,03 217,97 0,48 16,77 83,23 14,73 17,78 22,53

8. AZ 0,00 0,00 0,05 0,00 0,00 0,00 0,05 0,00 0,00 100,00 0,00 14,72 11,81

9. nArkOtYkI 2,34 0,03 432,72 0,24 40,09 0,03 392,64 0,86 9,26 90,74 3,59 120,52 185,05

10. ŚrOdkI POMOcnIcZe 12,22 0,14 1404,45 0,79 614,37 0,47 790,08 1,72 43,74 56,26 144,60 9,71 114,97

11. PelnOPŁAtne 1510,44 17,30 38600,67 21,73 38600,67 29,28 0,00 0,00 100,00 0,00 1761,52 21,91 25,56

12. OdrĘcZnA 5394,64 61,81 72498,00 40,81 72498,00 54,99 0,00 0,00 100,00 0,00 6217,37 11,66 13,44

13. rAZeM 8728,48 100,00 177666,67 100,00 131842,66 100,00 45824,01 100,00 74,21 25,79 10506,80 16,91 20,35

Tab. 5. Średnia miesięczna sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na grupy sprzedaży – dotyczy aktualnego miesiąca



1. recepty ref. całość 1860 21,57 67169 37,74 21479 16,31 45690 98,62 31,98 68,02 2438 27,55 36,12

2. recepty pełnopłatne 1557 18,06 39819 22,37 39819 30,24 0 0,00 100,00 0,00 1813 21,97 25,57

3. sprzedaż odręczna 5193 60,24 69827 39,23 69827 53,03 0 0,00 100,00 0,00 5944 11,75 13,45

4. Inne pozycje (wnioski) 11 0,13 1185 0,67 532 0,40 652 1,41 44,93 55,07 117 10,09 108,88

5. rAZeM 8621 100,00 178000 100,00 131668 100,00 46332 100,00 73,97 26,03 10313 17,26 20,65

Tab. 6. Średnia okresowa sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na grupy sprzedaży – zestawienie narastające od początku roku



1. recepty ref. całość 1811,18 20,75 65163,55 36,68 20129,62 15,27 45033,92 98,28 30,89 69,11 2383,31 27,34 35,98

2. recepty pełnopłatne 1510,44 17,30 38600,67 21,73 38600,67 29,28 0,00 0,00 100,00 0,00 1761,52 21,91 25,56

3. sprzedaż odręczna 5394,64 61,81 72498,00 40,81 72498,00 54,99 0,00 0,00 100,00 0,00 6217,37 11,66 13,44

4. Inne pozycje (wnioski) 12,22 0,14 1404,45 0,79 614,37 0,47 790,08 1,72 43,74 56,26 144,60 9,71 114,97

5. rAZeM 8728,48 100,00 177666,67 100,00 131842,66 100,00 45824,01 100,00 74,21 25,79 10506,80 16,91 20,35

Tab. 7. Prognoza rocznej sprzedaży w statystycznej aptece w rozbiciu na grupy sprzedaży



1. recepty ref. całość 21115,20 20,20 750428,99 36,08 204488,16 13,41 545940,82 98,38 27,25 72,75 28014,78 26,79 35,54

2. recepty pełnopłatne 17437,46 16,68 451331,01 21,70 451331,01 29,59 0,00 0,00 100,00 0,00 20650,62 21,86 25,88

3. sprzedaż odręczna 65858,63 62,99 862274,62 41,46 862274,62 56,54 0,00 0,00 100,00 0,00 75683,63 11,39 13,09

4. Inne pozycje (wnioski) 143,83 0,14 15965,38 0,77 6956,54 0,46 9008,85 1,62 43,57 56,43 1715,19 9,31 111,00

5. rAZeM 104555,13 100,00 2080000,00 100,00 1525050,33 100,00 554949,67 100,00 73,32 26,68 126064,22 16,50 19,89

Tab. 8. Prognoza rocznej sprzedaży w rozbiciu na grupy sprzedaży z uwzględnieniem zmieniającej się w ciągu roku liczby aptek – cały rynku apteczny



1. recepty ref. całość 304956925 20,19 10838660804 36,08 2953564303 13,41 7885401861 98,38 27,25 72,75 404607446 26,79 35,54

2. recepty pełnopłatne 251870027 16,68 6519111958 21,70 6518886765 29,59 0 0,00 100,00 0,00 298281529 21,86 25,88

3. sprzedaż odręczna 951251129 62,99 12454551608 41,46 12454430304 56,54 0 0,00 100,00 0,00 1093161800 11,39 13,09

4. Inne pozycje (wnioski) 2077313 0,14 230558102 0,77 100478131 0,46 130121068 1,62 43,58 56,44 24770506 9,31 110,99

5. rAZeM 1510155395 100,00 30042882471 100,00 22027359503 100,00 8015522929 100,00 73,32 26,68 1820821280 16,50 19,89


S t a t y S t y k I I p R o g n o z ya n a l I z a oSoz

Do stosowania w pochwie i na skórę zewnętrznych okolic intymnych

Vagisan® intymny krem nawilżający:

Pierwszy niezawierający hormonówkrem do stosowania przy suchości pochwy:Vagisan intymny krem nawilżający

Na rynku dostępnych jest już kilka niezawierających hor-

monów preparatów do stosowania przy suchości pochwy,

ale wszystkie z nich to preparaty na bazie żelu (preparaty

wodne). Wielu kobietom brakuje w nich składnika kojącego

i pielęgnującego; chętniej stosowałyby preparat w postaci

kremu.

Kremy zawierające estrogeny nie zawsze są wskazane. Ko-

bietom, które nie chcą lub nie mogą stosować hormonów,

może pomóc intymny krem nawilżający Vagisan o podwój-

nym działaniu: dostarcza on skórze substancje nawilżające

ORAZ pielęgnacyjne lipidy.

Prawie co druga kobieta powyżej 45 roku życia cierpi na suchość pochwy*

Odczuwalna ulga już po pierwszym użyciu

Dr. August Wolff GmbH & Co. KG Arzneimittel, 33532 Bielefeld • Germany Dystrybutor: SiroScan sp. z o.o. · ul. Poselska 11 · 03-931 Warszawa

www.vagisan.pl

* Shawna L. Johnston et al., SOGC Clinical Practice Guidelines, The Detection and management of vaginal atrophy; JOGC nr 145, maj 2004

Foto

grafi

a sł

uży w

yłącz

nie c

elom

ilustr

acyjn

ym. W

idoc

zna n

a niej

osob

a jes

t mod

elem

.

DrWolff_Vagisan_FC_FA_Gyn_Polnisch_2015-04_RZ.indd 1 16.04.15 15:09


66


Środki uspokajająceSzybki tryb życia, terminy, obowiązki, rosnąca odpowiedzialność po-wodują, że życiu towarzyszy stres. W stanach nadmiernego pobudzenia nerwowego sięgamy często po środki uspokajające, najczęściej na bazie ekstraktów ziołowych. Ale chroniczny stres może prowadzić również do nerwic i innych zaburzeń, które wymagają specjalistycznego leczenia. Analiza sprzedaży wskazuje na malejącą liczbę sprzedawanych opakowań leków uspokajających. Przyjrzymy się bliżej temu rynkowi.

Zgromadzone dane statystyczne wy-kazują stosunkowo ujednoliconą śred-niomiesięczną sprzedaż środków uspo-kajających. W lutym kształtuje się ona na poziomie 74,9 mln zł (minimum sprzeda-ży), w listopadzie – 84,6 mln zł (maksi-mum sprzedaży). Od stycznia do sierpnia sprzedaż nie przekracza 78,2 mln zł. Do-piero w miesiącach jesienno-zimowych widoczny jest wzrost sprzedaży i prze-kroczona zostaje granica 80 mln zł. Wy-raźnie widać korelację pory roku z wy-sokością sprzedaży: jesienne miesiące z gorszą pogodą, mniejszą ilością sło-necznych dni i krótszymi dniami wpły-wają zauważalnie na stan emocjonalny, wówczas środki uspokajające sprzeda-ją się znacznie lepiej niż z początkiem roku czy latem. Maksimum obrotu przy-pada na okres od września do grudnia. Ciekawym wyjątkiem jest luty z najniż-szą w roku sprzedażą. Czy wpływa na to

kAtArZYnA PŁOskOnkA, Zakład Analiz statystycznych, kAMsOFt s.A.

Opis rynkuDo poniższych analiz zostały wykorzy-stane dane sprzedażowe leków psycho-leptycznych, należących do klasy ATC – N05. Dokładniej mówiąc, są to leki

wpływające uspokajająco na ośrodkowy układ nerwowy. Wśród nich znalazły się leki działające głównie nasennie i uspo-kajająco, lecz także leki przeciwpsycho-tyczne, stosowane w leczeniu zaburzeń psychologicznych oraz leki przeciwlęko-we, które dodatkowo wykazują działanie uspokajające.

Foto

: ww

w.f

reei

mag

es.c

om



Tab. 2. Liczba produktów wprowadzonych na rynek w poszczególnych latach, będących do dzisiaj w ofercie oraz średnia cena dla tych produktów. Liczba produktów wycofanych z rynku w poszczególnych latach oraz średnia cena dla tych produktów

Liczba

badanych produktów

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2014 161 11,08 14,33 9,79 10,36 10,36 9,83 9,85 10,11 10,54 11,12 11,61 12,34 12,53

Produkty będące w ofercie w latach 2003–2014 a nie będące w ofercie w 2002 roku

10 45,62 56,08 41,36 38,79 35,44 29,74 28,67 27,04 26,33 21,88 22,29 22,09

Produkty będące w ofercie w latach 2004–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2003

11 30,77 91,41 77,44 70,38 60,45 49,88 42,61 39,68 29,66 27,51 23,25


20 201,62 81,77 56,27 33,46 31,02 29,55 25,28 21,95 21,85 16,95


35 17,79 16,12 18,75 21,16 21,61 21,11 19,67 19,62 18,91


21 23,67 59,49 82,78 93,21 86,04 70,89 62,63 48,30


36 181,55 137,55 140,93 141,33 130,45 133,34 105,16


21 20,92 20,98 17,07 13,18 13,64 12,01


56 17,32 20,09 19,98 22,18 21,09


48 28,36 24,88 29,02 26,86


47 36,94 30,10 33,71


55 34,15 19,87

Produkty będące w ofercie w 2014 roku a nie będące w ofercie w latach 2002–2013

74 141,90

Liczba

badanych produktów

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2014 161 11,08 14,33 9,79 10,36 10,36 9,83 9,85 10,11 10,54 11,12 11,61 12,34 12,53

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2013 a nie będące w ofercie w 2014 roku

10 20,46 21,68 20,09 21,39 22,20 22,03 20,94 20,51 24,00 30,20 33,94 22,97


5 11,79 12,55 12,74 13,23 13,96 14,46 15,24 16,05 16,98 17,62 10,04


4 11,06 11,65 11,97 12,28 12,48 12,55 13,58 14,74 16,07 16,93


12 9,70 10,06 9,80 9,83 9,98 8,53 6,44 7,16 11,34


12 5,05 5,22 5,15 4,96 5,22 5,27 4,82 10,23


14 13,10 12,99 13,12 12,57 11,50 10,22 12,33


9 7,30 7,39 7,16 7,14 5,38 6,24


7 5,28 5,28 5,48 5,31 6,93


14 17,10 15,75 14,69 15,62


6 33,32 21,86 21,69


7 6,41 4,30

Produkty będące w ofercie w 2002 roku a nie będące w ofercie w latach 2003–2013

28 9,88


68


okres ferii, wydłużająca się długość dnia, albo nadejście wiosny – trudno stwier-dzić z całą pewnością tylko na podsta-wie danych statystycznych.

Wartość sprzedaży środków uspo-kajających od 2002 roku wzrosła w po-równaniu do roku 2014 o 50,52% przy jednoczesnym spadku ilości sprzedaży o 20,59%. Największy spadek wartości sprzedaży w stosunku do roku poprzed-niego wystąpił w 2004 roku i wyniósł 28,75%. W roku 2005 odnotowany został najwyższy wzrost na poziomie 32,80%,

w porównaniu do roku poprzedniego. Wi-dać także, że do 2009 roku wzrost warto-ści sprzedaży następował rok po roku, by po tym okresie ustabilizować się na po-ziomie w okolicach 1 mld zł/rocznie.

Sprzedaż omawianych leków na prze-łomie ostatnich 13 lat wahała się pomię-dzy 50,7 mln opakowań w 2013 roku a 65,5 mln w roku 2002; wartość sprze-daży kształtowała się pomiędzy 625 mln zł a 1 206 mln zł. Sprzedaż o maksymal-nej wartości wystąpiła w 2011 roku, war-tość minimalna przypadła na 2004 rok.

Rys. 1. Wartość sprzedaży środków uspokajających w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

Ilość sprzedanych opakowań wykazuje tendencję spadkową, natomiast wartość sprzedaży stale rośnie. Źródłem takie-go trendu jest m.in. średnia cena za poje-dyncze opakowanie leku uspokajające-go, która w 2002 roku wynosiła10,90 zł, a w 2014 roku – już 20,66 zł (+ 90%). W roku 2003 średnia cena wzrosła o 3,01 zł w porównaniu do roku 2002 i wynosiła 13,91 zł, a w roku 2004 spadła do poziomu 10,35 zł. Ta sytuacja spowo-dowała skok na wartości sprzedaży wi-doczny na przełomie 2003 i 2004 roku.

Wartość sprzedaży środków uspokajających mieści się w granicach od 46,3 mln zł do 129,4 mln zł.

Tab. 1. Roczne zestawienie sprzedaży środków uspokajających w aptekach w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

RokWartość

sprzedaży (zł)

Liczba sprzedanych opakowań

Średnia cena za

pojedyncze opakowanie (zł)

Wartość sprzedaży na jeden

produkt (zł)

Liczba sprzedanych

opakowań na jeden produkt

Liczba produktów będących w ofercie

Procentowa zmiana wartości

w stosunku do roku

poprzedniego

Procentowa zmiana liczby

w stosunku do roku

poprzedniego

2002 714 303 874 65 527 585 10,90 2 012 124 184 585 355 — —

2003 878 512 292 63 146 554 13,91 2 453 945 176 387 358 22,99% -3,63%

2004 625 965 248 60 450 736 10,35 1 669 241 161 202 375 -28,75% -4,27%

2005 831 272 287 60 490 423 13,74 1 979 220 144 025 420 32,80% 0,07%

2006 912 898 840 60 881 235 14,99 1 878 393 125 270 486 9,82% 0,65%

2007 870 343 574 57 751 636 15,07 1 730 305 114 814 503 -4,66% -5,14%

2008 930 380 135 58 511 212 15,90 1 676 361 105 426 555 6,90% 1,32%

2009 1 049 880 938 57 317 622 18,32 1 937 050 105 752 542 12,84% -2,04%

2010 1 095 310 604 55 621 502 19,69 1 878 749 95 406 583 4,33% -2,96%

2011 1 206 081 354 58 406 594 20,65 1 908 357 92 415 632 10,11% 5,01%

2012 994 159 076 51 326 188 19,37 1 580 539 81 600 629 -17,57% -12,12%

2013 1 040 807 459 50 669 916 20,54 1 652 075 80 428 630 4,69% -1,28%

2014 1 075 136 935 52 034 858 20,66 1 631 467 78 960 659 3,30% 2,69%

2015 1 109 040 063 51 981 500 21,34 — — — 3,15% -0,10%

2016 1 126 786 222 50 354 390 22,38 — — — 1,60% -3,13%



Rys. 2. Liczba sprzedanych opakowań środków uspokajających w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

Rys. 3. Średnia cena za pojedyncze opakowanie środka uspokajającego w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

Rys. 4. Liczba produktów sprzedawanych w aptekach w latach 2002–2014

I II III IV

2002I II III IV

2003I II III IV

2004I II III IV

2005I II III IV

2006I II III IV

2007I II III IV

2008I II III IV

2009I II III IV

2010I II III IV

2011I II III IV

2012I II III IV

2013I II III IV

201412

2015

200

250

300

350

400

450

500

550

600

Asortyment proponowanych w aptekach środków uspokajających od 2006 roku waha się pomiędzy

345 a 556 sztuk różnych produktów.

Cana pojedynczego opakowania od roku 2002 wykazuje wyraźny

trend rosnący.

Liczba sprzedanych opakowań mieści się w granicach od 3,9 mln zł

do 5,9 mln zł i wykazuje delikatny trend spadkowy.


�0


Asortyment środków wykazują-cych działanie uspokajające systema-tycznie rośnie. W roku 2002 w ofercie było średnio 355 produktów. Najwięcej nowości pojawiło się w 2006 roku (66 produktów). W 2014 roku średnia do-stępność leków uspokajających wyno-siła 659 opakowań. Największa liczba produktów od 2002 roku była dostępna w styczniu 2015 (556 sztuk), najniższa – w czerwcu 2003 roku (266 sztuk).

Rynek środków o działaniu uspoka-jającym na przestrzeni ostatnich 13 lat wykazuje wyraźne trzy tendencje: spad-kowa ilość sprzedaży, rosnąca wartość sprzedaży oraz rosnąca średnia cena. Wydawałoby się, że coraz szybszy tryb życia to i większe natężenie stresu, a w rezultacie – zwiększająca się syste-matycznie konsumpcja leków uspokaja-jących. Wszystko wskazuje, że długo-terminowe trendy nie potwierdzają tego wprost. Przyjrzymy się prognozom na 2015 i 2016 rok.

Trendy przyszłościWedług prognoz ekspertów Ogólno-polskiego Systemu Ochrony Zdrowia, średnia sprzedaż leków uspokajają-cych osiągnie poziom 51,9 mln opako-wań w roku 2015 oraz 50,4 mln opako-wań w roku 2016. Tym samym zostanie utrzymany poziom sprzedaży typowy dla lat 2012–2014. Oznacza to niewiel-kie spadki, kolejno o 0,10% (rok 2015 w stosunku do 2014) oraz 3,13% (rok 2016 w stosunku do 2015). Najmniej-

sza sprzedaż ilościowo przypadnie na lipiec 2016 roku (3,98 mln opakowań), największa – na grudzień 2014. Śred-nia wartość sprzedaży będzie natomiast kształtowała się na poziomie 1 109,0 mln zł (rok 2015) i 1 126,8 mln zł (rok 2016). Przewidziany jest więc wzrost warto-ści sprzedaży o 3,15% (rok 2015 w sto-sunku do 2014) oraz o 1,60% (rok 2016 w stosunku do 2015). Tendencja wzro-stowa powinna zostać zachowana.

Pojedyncze opakowanie środka uspo-kajającego w roku 2015 osiągnie poziom ceny 21,34 zł, czyli należy spodziewać się podwyżki średnio o 3,26% w stosun-ku do roku poprzedniego. Wzrost z roku 2015 na 2016 będzie jeszcze wyższy, wyniesie 4,88%, a prognozowana śred-nia cena leku o działaniu uspokajającym ukształtuje się na poziomie 22,38 zł.

PodsumowanieNieznacznie spadająca sprzedaż ilościo-wa środków mających działanie uspoka-jające nie może być wprost interpreto-wana jako sygnał, że pacjenci potrzebu-ją ich coraz mniej. Wiele nowych leków, wprowadzanych na rynek w ostatnich latach, cechuje się większymi dawka-mi substancji czynnej, a więc mocniej-szym działaniem. Nie bez znaczenia po-zostaje wielkość opakowań. Po drugie trzeba oddzielić wyraźnie dwie grupy leków, które objęliśmy wspólną anali-zą: dostępne bez recepty, najczęściej na bazie składników ziołowych i sprzeda-wane wyłącznie na receptę, stosowane

w przypadku chorób o podłożu nerwo-wym. Przyjmowanie leków ziołowych może być skorelowane z sytuacją eko-nomiczną i społeczną, stopą bezrobo-cia, warunkami pogodowymi, nastro-jami w społeczeństwie, tempem życia itd. Dla środków na bazie ziół pacjen-ci mogą znaleźć sposoby alternatywne (formy relaksu jak sport, wakacje, od-poczynek) i to od ich roli będzie zależeć sprzedaż w przyszłości. Leki na recep-tę dedykowane są leczeniu konkretnych zaburzeń nerwowych. Grupa osób, któ-re są nimi obciążone, z roku na rok roś-nie. Wynika to z coraz większych obcią-żeń społecznych i zmian w trybie życia. W tym przypadku leczenie farmakolo-giczne jest niezbędne, na szczęście cho-rzy mają do dyspozycji coraz nowocześ-niejsze środki farmaceutyczne. Jak wi-dać, konsumpcja leków uspokajających powiązana jest z tak wieloma czynnika-mi społecznymi, że długookresowe pro-gnozy obarczone będą zawsze sporym marginesem niepewności.

Metodologia prognozW konstrukcji modelu użyto algorytmów z ad-dytywnym współczynnikiem sezonowości, ale wcześniej dane historyczne pozbawiono war-tości nietypowych, odbiegających nazbyt sil-nie od dotychczasowych rezultatów. Założo-no, że usunięte wartości odstające były wyni-kiem losowych, nieprzewidywalnych zjawisk. Uwzględniony został także trend podwyż-szonej sprzedaży w okresie jesiennym i zimo-wym.

Rys. 5. Średnia miesięczna wartość sprzedaży

�1Ogólnopolski system Ochrony Zdrowia 4/2015

S y S t e m y I t

ABDStworzyliśmy Apteczny Bank Danych, aby pomagać aptekom w konkurencyjnym rozwoju i wspierać badania naukowe w ochro-nie zdrowia.Zgromadzone dane poufne (nie zawierające informacji chronio-nych ustawą o ochronie danych osobowych) poddawane są obróbce statystycznej i interpretacji ekspertów. W czasopiśmie Ogólnopol-ski System Ochrony Zdrowia prezentujemy raporty rynku farma-ceutycznego, analizy epidemiologiczne oraz rozbudowane staty-styki i prognozy. Nasze opracowania są źródłem wiedzy nie tylko dla aptek. Jednostki akademickie oraz instytucje ochrony zdrowia wykorzystują je do badań naukowych, opracowywania strate-gii zrównoważonego rozwoju ochrony zdrowia w Polsce, pod-wyższania jakości programów profilaktycznych.Dołącz już dziś do społeczności ABD!Odbierz pakiet korzyści dla aptek.

APTECZNY BANk DANYCH

[email protected] | 0602 412 159

r e k l a m a

JOAnnA stĘPnIAk – PIlŚnIAkZakład systemów Farmacji, kAMsOFt s.A.

Do programu KS-AOW dodano panel sterowania usługami. Po włączeniu opcji Wspólne.2.27 w module APW41 ADMINI-STRATOR, program włącza się automatycznie w momencie uruchamiania głównego okna systemu aptecznego na kompute-rach z zainstalowanymi usługami. Po uruchomieniu APMAN’a, fakt uruchomienia panelu będzie sygnalizowany za pomocą ikonki widocznej na dolnym pasku zadań systemu ope-racyjnego. Kliknięcie na ikonie spowoduje wyświetlenie okna, za pomocą którego można konfigurować, uruchamiać i zatrzy-mywać usługi.

Rys. 1. Panel sterowania usług KS-AOW

Okno prezentujące bieżące wersje modułów, dostępne pod pozycją Wersje modułów w menu wyświetlanym po naciśnię-ciu przycisku Ustawienia w głównym oknie systemu KS-AOW, rozbudowano o dodatkową kolumnę informującą o wersjach poszczególnych plików dostępnych na serwerze firmy KAM-SOFT.

Rys. 2. Okno wersji modułów

KS-APTEKAZmiany w systemie KS-APTEKA Windows 2015 (marzec 2015)

Wizytówkę apteki dostępną w module APW41 ADMINI-STRATOR przebudowano, rozdzielając informacje dotyczą-ce Apteki i Właściciela.

Rys. 3. Wizytówka apteki


�2

S y S t e m y I t

KS-SOMEDAnetA krZYnówek Zakład systemów Ambulatoryjnych, kAMsOFt s.A.

międzynarodowe kody pocztoweOd pewnego już czasu w systemie KS-SOMED dostępna jest możliwość rejestrowania międzynarodowych kodów poczto-wych. Wcześniej należy włączyć opcję Używaj międzynarodo-wych kodów pocztowych, która skutkuje, tym że:− można wprowadzać do systemu inne niż polskie kody pocz-

towe (wszystkie kraje UE oraz część pozostałych państw np. Korea Południowa, Japonia, USA),

− kody będą wyświetlane zgodnie z przyjętym w danym kraju formatowaniem kodów pocztowych (kreski, odstępy pomię-dzy częściami kodu pocztowego),

− po nazwie miejscowości umieszczony zostanie dwuliterowy kod kraju zgodny z normą ISO 3166-1 alpha-2.

Rys. 1. Opcje modułu Kartoteki

Po włączeniu opcji, w polu „kod pocztowy” można wpro-wadzić kod zgodny z danym krajem. Kody należy wpisać bez znaków dodatkowych, to znaczy bez kresek, spacji, czy też bez oznaczenia kraju. Dla przykładu polski kod pocztowy należy wprowadzić jako 00250. Po wyjściu z pola edycji kodu pocz-towego, system sformatuje wprowadzone dane zgodnie z obo-wiązującym w danym kraju standardem. Będzie to możliwe w sytuacji, gdy mamy określony kraj poprzez wskazanie miejsco-wości związanej z danym krajem. Jeśli, co będzie najczęstszym przypadkiem, po wprowadzeniu kodu pocztowego miejscowość nie jest jeszcze ustalona, kod pocztowy będzie wyświetlony tak, jak go wprowadzono, ewentualnie zostaną usunięte zbędne zna-ki (spacje, kreski). Gdy jednak wybrana zostanie właściwa miej-scowość z właściwym oznaczeniem kraju, wyświetlenie kodu

Zmiany w systemie KS-SOMED (marzec 2015)

pocztowego zostanie poprawione. Taka sama sytuacja będzie miała miejsce, jeśli w polu „miejscowość” będzie wprowadzo-na niepoprawna informacja (np. wprowadzono kod pocztowy miasta z Wielkiej Brytanii, a w polu „miejscowość” nadal wid-nieje polskie miasto). System taki kod przyjmie, spróbuje sfor-matować według aktualnego kraju, a jeśli się nie uda, wyświet-li tak, jak wprowadzono. Po poprawie miejscowości, kod pocz-towy zostanie ponownie przeformatowany.

Rys. 2. Karta pacjenta

Ze względu na to, że sposób formatowania oraz zakres da-nych wprowadzanych w polu „kod pocztowy” jest uzależniony od innego pola (miejscowość), ostateczna weryfikacja oraz wy-świetlenie ewentualnego błędu możliwe jest dopiero podczas zatwierdzania karty. Jeżeli zostanie wprowadzony nieprawid-łowy kod dla danego kraju (chodzi tutaj o budowę kodu, a nie o jego wartość merytoryczną), na ekranie pojawi się stosowny komunikat.

Rys. 3. Błąd


S y S t e m y I t

W większości miejsc w systemie kody pocztowe będą wy-świetlane zgodnie z formatem danego kraju. Dzięki nowej opcji, możliwe jest wystawienie faktury VAT dla firmy zarejestrowa-nej poza granicami Polski z pełnym, poprawnym adresem.

Rys. 4. Dokument finansowy

Rys. 5. Wydruk dokumentu finansowego

Jak otrzymać prezent?Wystarczy napisać do nas e-mail na adres [email protected] z krótkim uzasadnieniem, dlaczego chcielibyście Państwo otrzymać

wybrany prezent. Te najbardziej przekonujące nagrodzimy. Na e-maile czekamy w terminie do 5 czerwca 2015 r.

„Przysłanie korespondencji e-mail stanowi zgodę na przetwarzanie danych osobowych zawartych w korespondencji do celów związanych z rozstrzygnięciem konkursu i przez czas jego trwania. Ad-ministrator Danych Osobowych, to jest KAMSOFT S.A. (wydawca miesięcznika OSOZ) z siedzibą w Katowicach przy ul. 1 Maja 133, wpisana przez Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Kato-wicach Wydział VIII Gospodarczy KRS do Rejestru Przedsiębiorców pod nr KRS 0000345075 informuje, iż przesłanie danych osobowych jest fakultatywne, dane wykorzystane zostaną wyłącznie na potrzeby rozstrzygnięcia konkursu, po zakończeniu konkursu dane zostanę usunięte. Przez czas trwania konkursu osobie, której dane dotyczą przysługuje uprawnienie do dostępu do treści prze-

kazanych w korespondencji e-mail danych oraz ich poprawienia”.

o d r e d a k c j i

PREZENTY DLA CZYTELNIkÓW

„dokumentacja elektroniczna w podmiotach publicznych”

red. nauk. grażyna szpor

„Peter and Jacob”Peter and Jacob (cd)


�4

S y S t e m y I t

DODATKOWE, PRYWATNE UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE

Rozwiązania w krajach Unii EuropejskiejWnioski dla Polski

dr Christoph Sowada

Wielka Brytania

Irlandia

Szwajcaria

Francja

Holandia

Niemcy

Estonia

Łotwa

Słowenia

„ Co można zyskać wprowadzając prywatne ubezpieczenia zdrowotne?”Dr Christoph Sowada (Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum) analizuje systemy ochrony zdrowia 9 państw Europy, poszukując najlepszych rozwiązań i wzorców dla krajowego sektora.

Bezpłatny e-book czasopisma OSOZ „Dodatkowe, prywatne ubezpieczenia zdrowotne” do pobrania na:

www.osoz.pl

„Wnikliwe studium systemów ubezpieczeń zdrowotnych”


n a c z a S I e

78 % Polaków nie robiło testu na wirusa niszczącego wątrobę

PAP – nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl

78% Polaków nigdy nie wykonało bada-nia w kierunku zakażenia groźnym wiru-sem HCV, który jest przyczyną wiruso-wego zapalenia wątroby typu C (WZW C) – wynika z badania TNS Polska. Tym-czasem aż 81% znalazło się w sytuacji, w której mogło do niego dojść.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) może się rozwijać bezobjawo-wo nawet przez kilkadziesiąt lat, w tym czasie stopniowo uszkadzając wątrobę.

Polska Grupa Ekspertów HCV szacu-je, że w Polsce ok. 200 tys. osób jest ak-tywnie zakażonych wirusem HCV i wy-maga leczenia. Jednak choroba została zdiagnozowana zaledwie u 30 tys. Resz-ta zakażonych nie jest świadoma, że wi-rus latami niszczy ich wątrobę, a w do-datku mogą zakażać kolejne osoby.

Z badania Państwowego Instytutu Higieny z 2010 r. wynika, że w Polsce u 84% zakażonych HCV do infekcji do-szło w placówkach służby zdrowia, głów-nie podczas drobnych zabiegów medycz-nych, w trakcie których następuje prze-

rwanie ciągłości tkanek. HCV przenosi się bowiem głównie przez krew.

Najnowsze badanie TNS Polska ujaw-niło, że aż cztery piąte Polaków po 15. roku życia (81%) znalazło się w prze-szłości w sytuacji, w której potencjalnie mogło dojść do zakażenia HCV. Uczest-nicy badania wymieniali średnio dwa ta-kie przypadki – blisko trzy czwarte wy-mieniło pobranie krwi, ok. 30% przyzna-ło, że ma przekłute uszy lub inne części ciała i również blisko 30% przeszło za-bieg stomatologiczny, podczas które-go mogło dojść do naruszenia ciągłości tkanek.

„Warto zwrócić uwagę, że związek zakażenia z zabiegami medycznymi do-tyczy przede wszystkim sytuacji z prze-szłości, gdy sprzęt jednorazowy nie był powszechnie używany, a procedury pre-wencji zakażeń w polskich placówkach opieki zdrowotnej dalece odbiegały od stanu aktualnego” – komentuje prof. Ro-bert Flisiak, prezes Polskiego Towarzy-stwa Hepatologicznego, kierownik Kli-niki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego w Białym-stoku.

Jak dodaje specjalista, ryzyko zaka-żenia HCV istnieje nadal w sytuacjach, w których potencjalnie może dojść do kontaktu naruszonych powłok ciała czło-wieka ze sprzętami medycznymi wielo-razowego zastosowania. Ma to miejsce chociażby w stomatologii. „Jednak rów-nież w tych przypadkach przestrzeganie procedur sterylizacji i dezynfekcji może skutecznie eliminować to ryzyko” – za-znacza prof. Flisiak.

»�Wirusowe�zapalenie�wątroby�typu�C�może�się�rozwijać�bezob-jawowo�nawet�przez�kilkadziesiąt�lat,�stopniowo�uszkadza-jąc�wątrobę.«


�6

n a c z a S I e

28–29 majakONGRES ZDROWIA PUBLICZNEGO

WARSZAWA | POLSKA

29–30 majaOGÓLNOPOLSKI KONGRES STARZENIA SIĘ

SOPOT | POLSKA

18–20 czerwcaZjAZD PTMR

GDAŃSK | POLSKA

Promocja zdrowia, programy zdrowotne, zdrowie w polityce państwa i działaniach samorządów

to główne zagadnienia Kongresu.

Forum ekspertów doświadczonych w rozwiązywaniu problemów zdrowia seniorów. W programie m.in.

strategie leczenia i opieki.

Zjazd jest okazją do prezentacji dorobku naukowego krajowych ośrodków, wymiany doświadczeń oraz poznania osiągnięć środowiska lekarzy.

www.zdrowie-publiczne.com www.termedia.pl www.ptmr.info.pl

Wśród uczestników badania jedy-nie 13% przeszło test w kierunku zaka-żenia HCV, z czego jedynie 33% więcej niż raz. 78% osób nigdy nie miało takie-go badania, a 9% przyznało, że nie wie, czy je przeszło.

Zdaniem prof. Flisiaka świadczy to o braku zrozumienia potrzeby wykony-wania tego badania, co prawdopodobnie wynika z niedostatecznej wiedzy o WZW typu C i zakażeniu HCV, a także o jego następstwach.

„Niepokojące jest to, że najczęstszą przyczyną wykonania badania anty-HCV (podało ją 38% osób) była sytuacja przy-musowa, wynikająca z uzależnienia wy-konania zabiegu/operacji od wykonania badania” – ocenia specjalista.

Jedna piąta badanych (20%) wyko-nała test z własnej inicjatywy; częś-ciej były to osoby narażone na więk-szą liczbę sytuacji zagrażających za-każeniem. W 17% test zlecił lekarz, ze względu na nieprawidłowe wyniki badań wątroby.

Eksperci z Polskiej Grupy HCV od kilku lat podkreślają korzyści zdrowot-

n a c z a S I e

25–27 czerwcaEUROPEjSkI kONGRES MEDYCZNY

GDAŃSK | POLSKA

8–10 września25. FORUM EKONOMICZNE

KRYNICA | POLSKA

17–18 wrześniaFORUM PR: KLINIKA TO TEŻ FIRMA

WARSZAWA | POLSKA

Rolą Kongresu jest stworzenie platformy dialogu dla Polski i Europy, wymiana doświadczeń, koncepcji, dyskusja o wyzwaniach oraz formułowanie nowych

rozwiązań.

Jedno z najważniejszych spotkań liderów świata polityki i biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej.

3000 gości z 60 krajów.

Prestiżowe forum omawiające szczegółowo zagadnienia z pogranicza zarządzania

i komunikacji w placówkach ochrony zdrowia.

www.ekm.amberexpo.pl www.forum-ekonomiczne.pl www.termedia.pl

HCV – CICHY WRÓG Światowa Organizacja Zdrowia sza-

cuje, że zakażeni HCV stanowią 3% populacji światowej i około 1,5% lud-ności Polski – 170-200 mln ludzi za-każonych.

Według Polskiej Grupy Ekspertów szacunkowa liczba zakażonych HCV wynosi w Polsce ok. 750 tysięcy.

Oficjalną rejestrację zachorowań na WZW C roz-poczęto w Polsce w 1997 roku, notując rocznie od około 800 do 3 tysięcy zakażeń HCV (połowę z nich wykrywano w stacjach krwi).

Według danych z 5 województw, rejestracji zakażeń podlega tylko 30-40% wykrytych przypadków HCV.

Prawdopodobnie ponad 95% Polaków zakażonych HCV nie jest świadomych swojej choroby.

Ok. 80% zakażeń jest bezobjawowych.

U ok. 20% zakażonych HCV po kilkunastu latach dochodzi do rozwoju mar-skości wątroby.

ne, ale też ekonomiczne dla państwa, ja-kie przyniosłoby zwiększenie nakładów na wykrywanie zakażeń HCV. Ich zda-niem przyczyniłoby się to do wyelimino-wania epidemii WZW C w naszym kraju do 2030 r. W ostatnim czasie pojawiły się bowiem terapie anty-HCV, których sku-teczność jest oceniana na niemal 100%.

Specjaliści zachęcają jednocześnie, by ludzie wykonywali testy na poziom przeciwciał anty-HCV we własnym za-kresie. Koszt takiego badania wyno-si ok. 40 zł, ale trzeba go powtarzać – zwłaszcza, gdy znaleźliśmy się w sytua-cji, w której potencjalnie mogło dojść do zakażenia HCV.

Samo wykrycie przeciwciał anty-HCV świadczy o tym, że mieliśmy kon-takt z wirusem. U osób, u których się je wykrywa potrzebne są jednak dokład-niejsze badania, aby ocenić, u kogo wi-rus się aktywnie namnaża.

Badanie opinii publicznej pt. „Świado-mość Polaków na temat zagrożenia WZW C” zostało przeprowadzone w lutym 2015 r. na reprezentatywnej grupie 1000 Polaków w wieku 15 lat i więcej.

re

kla

ma

Źródło: www.stophcv.pl

28–29 majakONGRES ZDROWIA PUBLICZNEGO

WARSZAWA | POLSKA

29–30 majaOGÓLNOPOLSKI KONGRES STARZENIA SIĘ

SOPOT | POLSKA

18–20 czerwcaZjAZD PTMR

GDAŃSK | POLSKA

Promocja zdrowia, programy zdrowotne, zdrowie w polityce państwa i działaniach samorządów

to główne zagadnienia Kongresu.

Forum ekspertów doświadczonych w rozwiązywaniu problemów zdrowia seniorów. W programie m.in.

strategie leczenia i opieki.

Zjazd jest okazją do prezentacji dorobku naukowego krajowych ośrodków, wymiany doświadczeń oraz poznania osiągnięć środowiska lekarzy.

www.zdrowie-publiczne.com www.termedia.pl www.ptmr.info.pl

25–27 czerwcaEUROPEjSkI kONGRES MEDYCZNY

GDAŃSK | POLSKA

8–10 września25. FORUM EKONOMICZNE

KRYNICA | POLSKA

17–18 wrześniaFORUM PR: KLINIKA TO TEŻ FIRMA

WARSZAWA | POLSKA

Rolą Kongresu jest stworzenie platformy dialogu dla Polski i Europy, wymiana doświadczeń, koncepcji, dyskusja o wyzwaniach oraz formułowanie nowych

rozwiązań.

Jedno z najważniejszych spotkań liderów świata polityki i biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej.

3000 gości z 60 krajów.

Prestiżowe forum omawiające szczegółowo zagadnienia z pogranicza zarządzania

i komunikacji w placówkach ochrony zdrowia.

www.ekm.amberexpo.pl www.forum-ekonomiczne.pl www.termedia.pl

OGLĄDAJ RELACJĘ Z DEBATY LIDERÓW / FORUM INNOWACYJNA OCHRONA ZDROWIA 2015 WWW.OSOZ.PL/FORUM2015

INNOWACYjNA OCHRONA ZDROWIA 2016FORUMWARSZAWA, HOTEL MARRIOTT

22 kWIETNIA


�8

n a c z a S I e

NOWOŚCI KSIĄŻKOWE

„Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środ-

ków publiczych”Agnieszka Pietraszewska-Macheta

Komentarz zawiera praktyczne omówienie przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków pub-licznych. W drugim wydaniu przybliżono wszystkie najnowsze nowelizacje do usta-wy i związane z nimi zagadnienia, w tym m.in.: tzw. pakiet kolejkowy i onkologicz-ny; organizację podstawowej opieki zdro-wotnej i praktyk lekarskich internistyczno-pediatrycznych na tle zmiany z 21 marca 2014 r.; zasady zwrotu kosztów świadczeń opieki zdrowotnej wykonanych za granicą w ramach dyrektywy transgranicznej.

„Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne”damian wąsik

Nowoczesny podręcznik uwzględniający najnowsze osiągnięcia w dziedzinie geriatrii oraz współczesne rozwiązania w opiece ge-riatrycznej.

NOWOŚCI MUZYCZNE

„Escape from Devil”lower dens

Ciekawa premiera indie-rockowej grupy z Baltimore. Harmonijne melodie gitaro-we i niepowtarzany głos Jany Hunter two-rzą nowe, inspirujące i ambitne wydanie mu-zyki pop.

„Carrie & Lowell”sufjan stevens

Jedenaście piosenek o życiu i śmierci, miło-ści i stracie oraz walce artysty o zrozumienie piękna i brzydoty, miłości, zatopione w mu-zyce określanej mianem americana.

„Między słowami”kasia cerekwicka

Nawiązanie do najlepszych czasów polskiej muzyki rozrywkowej – organiczna, wielobar-wna muzyka pop, jaką pokochaliśmy w latach 80. i 90. ubiegłego wieku i jakiej ostatnio nie-stety dotkliwie brakuje.

„Paryże Innej Europy”błażej brzostek

Premiera: marzec 2015. Wydawnictwo W.A.B.Cena: ok. 49,99 zł.

Warszawa i Bukareszt. Miasta na roz-drożu. Położone w Innej Europie, czyli w niedookreślonej przestrzeni pomiędzy Wschodem a Zachodem. Oba miasta ob-darzano mianem „małego Paryża”, lecz oba również umieszczano w „Azji”. Pi-sano o „skrzyżowaniu Siczy kozackiej z bulwarem Saint-Germain”, o „ostat-niej placówce Zachodu, pierwszym por-cie Orientu”. Błażej Brzostek, przytacza-jąc liczne, nieraz zaskakujące narracje przyjezdnych i mieszkańców, opowiada o dwóch stuleciach historii Bukaresztu i Warszawy. Pisze o miastach, które za-tracały swój charakter na rzecz obcych wzorców, by potem znów poszukiwać własnej tożsamości. O dziwnych Pary-żach Innej Europy, posądzanych o nija-kość, ulegających wpływom, broniących swej oryginalności.Bukareszt to wino i skrzypce orkiestry cy-gańskiej, to ruszt, na który rzucono miti-tei, kiełbaski z mielonego mięsa, znane na całym obszarze dawnych wpływów oto-mańskich. Warszawa to kotlety z patelni, to wódka i piwo, śledzie i kiszone ogór-ki. Bukareszt to cujka, oliwki, ser owczy. [...] Warszawa to herbata, wieczorne roz-mowy w kuchniach, kałuże na pustych chodnikach.

»�Emocjonalny�i�ideowy�klimat�życia�codziennego�dwóch��peryferyjnych�stolic«

Adam�Leszczyński

NASZ WYBÓR MIESIĄCA

OS

OZ

KW

IEC

IEŃ

4 /

20

15

eHealth Summit GermanyGermany s eHealth Event 10 - 12 June 2015 | Berlin

At Hauptstadtkongress 2015 | City Cube Berlin

Registration and Programme: www.ehealthsummit.de Conference Language: German

Medicine Goes Digital

Partners Supporter Content PartnerKnowledge Partner

Presented by

Start-Up Slam12 June 2015

��

Co-located with

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia

Documents

Transcript of Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia